Jliruier ;Cciïisdjf (SLmrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
OUD EN NIEUW
Dr H. Colijn over de vooruitzichten voor 1938
Soestdijk is in afwachting
Ernest Irroy
Stomntmtirtspriji:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 235 portokosten
Per week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bi] dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» cf.
No. 6281
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 53936
VRIJDAG 31 DECEMBER 1937 18e Jaargang
ÜHrtKtttnticprtrjen:
Van I tot 5 regelsf f.17
Elke regel meer 0.27
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.3u
Elke regel meer0.4"
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordt berekend0.L
Naar Uw Woord
„Kunt gij de liefelijkheden van het
Zevengesternte binden of de strengen
.van den Orion losmaken? Kunt gij de
Mazzaróth voortbrengen op haar tijd? en
den Wagen met zijn kinderen leiden?
Weet gij de verordeningen des hemels,
of kunt gij deszelfs heerschappij op de
aarde bestellen?"
Neen, dat kunt gij niet. Gij kunt de
sterren bewonderen en misschien haar
loop berekenen, maar aan het spoor van
den Wagen kunt gij niets veranderen en
de verordeningen des hemels stellen
telkens weer voor raadselen.
Echter, er is Eén, die dit alles kan. Die
de verordeningen maakt en ze handhaaft:
dag na dag, jaar na jaar, eeuw na eeuw.
Die het ook in 1937 deed en het in 1938
doen zal. Want Hij is God de Almach
tige; door Zijn Woord zijn de hemelen
gemaakt en al hun heir en door Zijn
kracht draagt Hij gansch zijn schepping
door de eeuwen heen.
Ook ons. Ook het verscheurde Spanje,
ook het gewonde China, ook de in eigen
land gevangen volken, ook de vervolg
den om het geloof in Christus èn óók hun
beulen. Want, onfeilbaar diep zijn Gods
gedachten; wij kunnen er niet bij en
staan we telkens voor levens- en we
reldraadselen, welke ons vragensmoede
maken.
Er is zoo heel veel dat wij niet verstaan
als wij pogen te lezen in het boek van
Gods wereldbestuur. We zouden toch
zoo gaarne de oplossing weten. Maar we
zien door een spiegel in een duistere rede
Cn tot het wezen, tot het waarom drin
gen wij niet door.
Wij verstaan, we meenen het althans,
waarom Israël de oorlogen des Heeren
.vóerde; waarom de Grieken wijsheid en
de Romeinen macht begeerden; waarom
Nederland een Pella voor verdreven
Hugenooten werd en zooveel meer in
Vereld- en kerkgeschiedenis. Maar tegen
over het wereldraadsel van dit en het
komende jaar staan wij geblinddoekt en
de vragen vermenigvuldigen zich.
Waarom werd Abessinië en wordt
'China onder den voet geloopen; waarom
zuchten trouwe Evangeliepredikers in
Duitschland en Rusland in de gevange
nis; waarom worden de volkeren bedreigd
met verstikkende gasbommen en ver
scheurende granaten? Waarom struikelt
het internationale recht op de straten van
Genève en Brussel en waarom eischt de
geweldmacht niet alleen gehoorzaamheid
maar ook aanbidding? Waarom een we
reldraadsel zoo gecompliceerd als nooit
te voren?
Houdt toch op met vragen, waarop
niemand antwoord weet te geven.
Oud- en Nieuwjaar volgen direct op
Kerstmis. Dat is waarlijk niet zonder zin.
Er is een band, welke door het leven in
de natuur gelegd werd, maar bovenal ook
een geestelijke band. Wat het laatste
betreft zijn we ditmaal in de „Kerstbood
schap" bij Maria, de moeder en de dis-
cipelin van Jezus in de leer gegaan. We
kunnen het ook voor deze gedenkdagen
doen.
Wat onderscheidde Maria niet alleen
van de farizeën, die „een teeken uit den
hemel begeerden", maar ook van Zacha-
rias, die het wonder niet gelooven kon?
Dit, dat zij eenvoudig antwoordde; „Mij
geschiede naar Uw Woord". Verstond
zij alles, wat haar verkondigd werd? Ja,
voorzoover het noodig was voor eigen
zaligheid en vrede en om „de dienst
maagd des Heeren" te zijn en zij gehoor
zaamde direct, onvoorwaardelijk.
Het moet, menschelijkerwijs gesproken,
voor haar veel moeilijker zijn geweest om
het Woord te gelooven, dan voor ons.
Want in volkomen klaarheid zag zij nog
niet, wat Johannes later schreef ter be
vestiging van het geloof „over de dingen,
welke onder ons volkomen zekerheid
hebben." En daarom: hoe staan wij te
genover het groote wereldraadsel van
deze eeuw? Willen wij het doorzien? Dan
zullen we teleurgesteld heengaan. Nemen
we het „onbegrepen" aan dan blijven we
troosteloos voortgaan. Doch hierin is „de
lijdzaamheid der heiligen", dat wij met
ons gansche hart zeggen: Ons en de
onzen, ons volk en de wereld g e-
schiedde in 1937 naar Uw Woord:
wij erkennen in alles Uw wijze leiding en
Uw zorgende Vaderhand; al verstaan
wij heel veel nu niet van hetgeen wij na
dezen zullen verstaan.
En voorts, wat 1938 betreft; Ons g e-
s c h i e d e naar Uw Woord; daarin kun
nen wij berusten met vol vertrouwen; in
dat geloof kunnen we ook tot onzen
arbeid, tot onze levenstaak ingaan. Wij
doen dat met de bede: Bevestig Gij het
werk onzer handen over ons, ja, het werk
pnzez handen bevestig datl j
„Wij mogen blij zijn als de lijn
blijft horizontaal loopen".
„De oude politieke moeilijkheden
zijn er alle nog".
Nederlands zelfstandigheidspolitiek rust op stevigen grondslag
f^R H. COLIJN heeft in 'n onder-
houd met het Fransche dagblad
„Agence Economique en Financière"
zijn indrukken weergegeven ten aan
zien van de belangrijkste problemen
in verband met de vooruitzichten voor
1938 op politiek en economisch gebied
in Nederland, Ned. Indië en de
wereld.
Ten aanzien van de internationale econo
mische positie merkt minister Colijn op.
dat deze in vergelijking met 1936, was ach
teruitgegaan Nadat de nog overgebleven
goudlanden gedwongen waren den gouden
standaard los te laten, was er eenige re<len
om aan te nemen, dat op eenigszins ruime
schaal zou worden overgegaan tot opheffing
van handelsbelemmeringen. Die verwachting
is niet vervuld in den tijd, dat de gunstige
wereldconjunctuur zich bleef voortzetten
(zomer 1937) en zal dus ook wel niet ver
vuld worden nu de stijging in de conjunc
tuur tot 6taan kwam.
De hoopop een algemeene verbetering
der conjunctuur is verzwakt en die op
vermindering van handelsbelemmerin
gen is verdwenen. Daarom acht de mi
nister over het algemeen den toestand
thans ongunstiger dan een jaar geleden.
„Inderdaad," aldus de minister-presi
dent, „alle oude obstakels zijn gebleven
en enkele nieuwe zijn er bij gekomen.
Het streven naar nationale zelfvoorzie
ning neemt hier en daar op beslissende
wijze toe en kan geen ander gevolg heb
ben dan dat het wereldgoederenverkeèr
nog meer zal worden afgesnoerd."
Wat betreft de internationale politieae
toestand verklaarde de heer Colijn:
„De oude moeilijkheden zijn er alle nog.
In Spanje houdt de burgertwist aan en de
non-interventie duet haar naam eer aan. F.r
wordt tot nog toe in geen enkel opzicht
geïntervenieerd. Het Abessijnsche geval staat
nog altijd op de dagorde. De vraag van
Duitschland naar koloniën wordt nog even
luid, zoo niet luider gehoord dan een iaar
geleden.
Naast de oude kwalen, die den patiënt
kwellen, zijn er nieuwe en bijzonder pijnlijke
bijgekomen. Pijnlijk vooral omdat de Oosr-
Aziatische gebeurtenissen en het uittreden
van Italië uit den Volkenbond wel als het
overlijdensbericht van de collectieve veilig
heid mogen worden beschouwd.
Indien er al mensc.hen gebleven zijn, die.
onder deze verhoudingen, nog geloof hech
ten aan collectieve veiligheid, dan zal het
aantal verdwijnend klein zijn. Ik behoor er
in elk.geval niet toe.
Men ziet de aanhangers van een bepaalde
staatkundige ideologie steeds dichter elkaar
naderen en een merkwaardig overheerscheu-
de positie innemen. Dit is één kant van de
zaak. De andere kant is, dat nu wel duide
lijk gebleken is, dat een Volkenbond, die
rust op den in 1919 gelegden grondslag, geen
levensvatbaarheid heeft. Dat te weten is
missohien een voordeel, omdat daardoor de
weg naar een beteren toestand kan worden
geëffend."
Grondstoffen en koloniën
Daarna werd aangeroerd het probleem van
een eventueele herverdeeling van mandaats-
of koloniale gebieden en het grondstoffen-
vraagstuk.
Hieromtrent beperkte minister Colijn
zich tot de volgende opmerkingen: „Men
moet zijn hand nimmer in een wespen
nest steken en dus moet een Neder-
landsch minister-president zich niet
mengen in dingen, die hem niet aangaan
Nederland heeft niets verworven van
wat vroeger aan Duitschland behoorde
en dus staan wij buiten het probleem
van de teruggave der Duitsche koloniën
De oplossing is moeilijk genoeg en daar
om doen outsiders maar beter zich er
heelemaal niet over uit te laten".
Wat betreft de politieke positie van Neder
land, wees de minister er op, dat tot voor
kort onze hulpmiddelen onvoldoende waivti
om zekerheid te verschaffen, dat onze '-elf
standigheidspolitiek onder moeilijke om
standigheden ook feitelijk kon worden voi
gehouden. Na hetgeen intusschen in 1936 en
1937 reeds geschied is op het stuk der mi li
taire voorzieningen en nu de minister van
Defensie erin geslaagd is voor de serdere
versterking der weermacht een belangrijke
meerderheid in de Tweede Kamer te vinden
nu rust de zelfstandigheidspolitiek van Ne
derland op een stevigen grondslag, omdat
we de middelen zullen bezitten
deze zoo noodig kracht bij te
zette n".
Nederlands economisch leven
„Op economisch gebied valt over den
toestand van Nederland niets nieuws te
zeggen. Invoer en uitvoer zijn beide be
langrijk toegenomen, al hebben we het
peil van 1929 nog lang niet bereikt Let
men hierop alleen, dan is de toestand in
Dec. 1937 beter dan in Dec. 1936. Waagt
men zich eind 1937 aan bespiegelingen
voor de toekomst, dan heb ik evenwel 't
gevoel, dat wij blij mogen zijn indien
de lijn in 1938 van nu aan horizontaal
blijft loopen. Maar men moet er aan
denken, dat een minister geen profeti
sche gaven bezit en er eiken dag dingen
gebeuren, die zolfs wel gefundeerde ver
wachtingen over hoop werpen".
Tot besluit roerde Dr. Colijn nog even den
economischen en politieken toestand vn-i
Nederlandsch-Indië aan. opmerkend, dat de
economische situatie in Indië zeer sterk is
verbeterd, al ziet het er momenteel lang zoo
rooskleurig niet meer uit als enkele maag
den geleden. Gelukkig echter zijn er in de
Prinselijk Paar spoedig
terug verwacht
Bijzondere maatregelen
getroffen.
EEN dun laagje sneeuw geeft aan
de lanen tegenover het Paleis te
Soestdijk bijzondere bekoring. Ter
wijl wij in de omgeving van het
Paleis wandelen, blazen de Rijksveld
wachters die als trouwe „cerberi"
aan de ingang van den tuin staan, iti
him handen. Ook veldwachters kun
nen last van de kou hebben!
Het winterlandschap in aanmer
king nemende en gelachtig aan het
jonqe Paar dat het rein-witte Daleis
binnen enkele dagen weder hoopt te
betrekken zou men zich met een
beetje fantasie in Kryirca in Polen
wanen-
Wij waren gisteren echter niet naar de Re
sidentie van het Vorstelijk Paar gekomen om
ons te verliezen in stille mijmeringen en vèr-
de gedachten aan jong geluk en winter-
schoon; wij wilden ons op de hoogte stellen
i den stand van zaken, de werkzaamheden
voorbereidingen voor de komende gebeur
tenis.,..
Het viel ons in de eerste plaats op dat hier
rekening gehouden wordt met een zeer spoe
dige terugkeer van het Vorstenpaar. H. K. H.
Prinses Juliana zal echter het Burgerzieken
huis niet verlaten voordat het vaststaat dat
Z. K. H. Prins Bemhard van Amsterdam
naar Soestdijk vervoerd mag worden.
Uit de door ons ingewonnen informaties
schijnt er gerekend te worden op een terug
keer in het begin van de volgende week of
men wil: „begin volgend jaar".
Werkzaamheden ten paleize
In koortsachtig tempo wordt nog gewerkt
in de voltooiing van den linkerpaleisvleugel.
Verschillende vrachtauto's van bekende
firma's reden gisteren af en aan. Voorname
lijk waren het wagens welke meubelen be
vatten.
Aan den buitenkant zijn glazenwas schers
druk bezig, in raamkozijnen ziet men timmer
lieden halsbrekende toeren maken, terwijl
elders in het Paleis in verschillende vertrek
ken licht ontstoken was.
Oudejaarsdag zouden de werkzaamheden
voorloopig gestaakt worden. Ook de rechter
vleugel waar H. M. de Koningin intrek
neemt, wordt duchtig onder handen gen'men.
Op het bordes kon men gisteren een deel van
het meubilair zien staan. De huisvrouwen
zouden dat „groote schoonmaak" no-mer
Aan een tuin, ;pk paljLtuin, is U
barren winter weinig eer te betalen, maar
alles kan niet mooi genoeg zijn om straks het
gelukkige Vorstelijke echtpaar te ontvangen.
Daarom verwonderde het ons niet dat gisteren
ook tuinlieden bezig waren met het opknap
pen van de gazons en het verfraaien van den
paleistuin.
In ieder geval kon men de dunne sneeuw
laag verwijderen rondom de winterplanten
hoewel het winterlandschap toch niet ge
schaad werd. Ze geven juist een bijzonder
cachet in deze dagen, die witte velden met
daarachter het witte paleis, wit, de kleur van
de onschuld van een pasgeboren kind
Het detachement veldwachters is weder
versterkt en de toegangen van het paleis
worden zeer streng bewaakt. Op het tegen
over het paleis gelegen bureau van de Rijks-
veldwacht worden ook speciale maatregelen
getroffen waaruit valt op te maken dat de
komst van het Prinselijk Paar spoedig te
wachten is.
Maar dat niet alleen.
Ook de Posterijen doen mee
De directeur-generaal van de Posterijen, Ir.
Dam me, heeft, naar wij vernamen, dezer
dagen een bezoek gebracht aan het postkan
toor teneinde zich op de hoogte te stellen van
de situatie en aanwijzingen te geven voor
den aanleg van extra telefoonleidingen.
Toen wij hier waren, was men juist begon
nen met de noodige geulen voor de kabels te
graven. In de naast het Postkantoor gelegen
Koninklijke Stallen zijn een aantal schotten
aangebracht waar tusschen eenige telefoon
cellen zullen worden geplaatst. Dit speciaal
voor de journalisten die hier verwacht
worden.
Het postkantoor zal vanaf Maandag een
sterkere personeelsbezetting krijgen. Maar
niet alleen in het postkantoor worden maat
regelen genomen. Wij gingen ook eens een
kijkje nemen in hotel Trier dat vlakbij
het Paleis is gelegen en waarin verschillende
buitenlandsche journalisten hun intrek zullen
Pers en Radio in actie
Ons werd daar medegedeeld dat in het
hotel acht spreekcellen zullen worden ge-
p.aatst, terwijl reeds een groot gedeelte van
het aantal beschikbare kamers is verhuurd.
Om. heeft de Nederlandsche Christelijke
Radio Vereeniging een vertrek afgehuurd in
hotel Trier, teneinde de radio-luisteraars een
goede reportage te verzekeren.
En dan worden dezelfde maatregelen geno
men in het Badhotel te Baarn alwaar
naar men ons verzekerde, enkele vertrekken
zijn besproken door het Hof. De N.S.F.-radio
was gisteren ook present en heeft de noodige
voorbereidingen ten paleize getroffen.
De omgeving van het witte Paleis is in
spanning. Wie als wandelaar het paleis pas
seert kijkt nieuwsgierig rond; de automobilis
ten wenden ook even hun blik van het stuur
af en zien naar rechts als zij van Baarn
komen, naar links als zij naar Baarn gaan.
En de autobestuurder die zoo gelukkig is,
er een first class -gen op na te houder,
wordt door den voetganger op zijn beurt weer
nagestaard totdat hij met zijn prachtwager
het paleis gepasseerd is. Het kon toch de
Prinses eens zijn of de Pr! s die in deze auto
zat en wie weet rijden zij wel zonder st^p-
daard om juist niet de aandacht te trekken.
Soestdijk ligt stil maar de mensehen zitten
niet sitil en overal waar men kamt bespeurt
men iets van een haastig arbeiden, een tref
fen van voorbereidingen vobr de groote ge
beurtenis. „Men trekt hier zijn plan", zou
de Vlaming zeggen.
Soestdijk is in afwachting, zooals heel ons
land dat is en zooals men dat getuige de
belangstelling uit het buitenland ook bui
ten de grenzen is.
Symboliseerend de spanning welke om Paleis Soestdijk heerscht is de telefoonkabel
voot den wintecschen tuin waarin kaal het hooggeboomte staat
I ACHTER JEZUS Oud en Nieuw iaar
K Het nieuwe jonge jaar, met nieuw geluk verschenen,
I Voor 't volk van Nederland een jaar vol heerlijkheid,
Ging als een flits voorbij, gaat als een schaduw henen;
I Een uitgebrande ster valt in de eeuwigheid.
Hier juicht een menschenkind, daar schreit één bittre tranen:
Gods hand gaf zooveel goeds, Gods hand nam zooveel af.
Ja, God voer voort de weg voor Christus' komst te banen!
x Zijn weg is vlak en recht, Hij gaat langs wieg en graf
Nu gaat het nieuwe jaar vol blijde hope open,
Vol nieuwe zorg en leed, maar met dezelfde God,
Dezelfde trouwe God, Wiens wegen wonder loopen,
X Maar wijs zijn, wijs en goed, en recht, als Zijn gebod.
Zie zoo het groot geluk bij 't dagen van de morgen.
Zie zoo de lichte last, het juk van smart en kruis.
Wie achter Jezus gaat weet veilig zich, geborgen,
En op de goede weg: de weg naar 't Vaderhuis.
(Nadruk verboden) LEO LENS
DE „ALGEMEENE FRIESCHE"
is de GROOTSTE ONDERLINGE
LEVENSVERZEKERINGMAATSCHAPPIJ
IN NEDERLAND
Alle winsten komen aan verzekerden ten goede
afgeloopen jaren ennele internationale rege
lingen voor sommige belangrijke stapelpro-
duclen tot stand gekomen (tin, thee, rubber,
suiker), die een terugval tot onrenumeratie-
ve prijzen zullen voorkomen. Dit zal in vele
streken ook een ongunstige terugslag op de
bevolking voorkómen. De toestand is thans
dus niet onbevredigend, al zullen de jaren
van hoogconjunctuur als wij na den oorlog
nu en dan hadden, naar de meening van
den minister niet terugkeeren.
„In politiek opzicht is er niets bijzonders
op te merken De laatste tien A elf jaar ws
het in Indië volkomen rustig en nu de eco
nomische toestanden verbeterd zijn is er
geen enkele aanleiding iets anders dan orde
en rust te verwachten".
Het conflict bij de K.P.M.
Gr is nog 5V2 maand speling
Een gecombineerde vergadering van
gezagvoerders, stuurlieden en scheeps-
werktuigkundigen heeft te Batavia het
conflict bij de Kon- Paketvaart Mij be
handeld. Bij acclamatie is het besluit
genomen, over te gaan tot het indienen
van ontslag aanvrage „en masse" via de
vereenigingsbesturen, met inachtneming
van een opzeggingstermijn van drie
maanden, onder gelijktijdige bereidver
klaring om een nieuwe werkovereen-
komst op basis van een collectief con
tract aan te gaan.
De leider van de bijeenkomst, de heer v.
Lonkhuyzen, voorzitter van de vereen,
van scheepvaartkundigen en lid van de
Volksraad, verklaarde, in antwoord op een
gestelde vraag, dat het 2Y2 maand zal duren
alvorens alle aanvragen tot ontslag door de
besturen kunnen zijn ontvangen, zoodat nog
een periode van 5Vk maand moet verloopen
alvorens de K.P.M-vloot eventueel stil zou
liggen
In een kort onderhoud, dat ©en vertegen
woordiger van Aneta met den heer v. I.i>'
huyzen had over de practische uitvoering
van het genomen besluit, vernam hij, dat
thans de desbetreffende formulieren zullen
worden uitgezonden. Met de indiening zullen
dp besturen wachten totdat alle aanvragen
zijn terugontvangen. Ook dan nog zullen de
besturen zich eerst tot de regeering wen
den, onder aanbieding van het blijven beva
ren van de onmisbare lijnen. In elk geval
koestert men geen oogenblik het voornemen
om regeering en directie voor een fait ac
compli te stellen.
AMSTERDAM Nieuwe Doelenstraat
HOTEL DES PAYS-BAS
Alle moderat comfort Echt HolL bth»ll|Vhrtd
Kamers Jnd. ontbijt f 4.— en f 4 50
met badkamer vanaf f 5.—
RESTAURANT
Wegens Nieuwjaarsdag zal er
morgen geen nummer van ons
blad verschijnen
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit VIER bladen
Dr H. Colijn heeft een onderhoud ge
had met een Fransch journalist over de
vooruitzichten voor 1938.
De Nederlandsche Journalisten Kring
heeft een enquête ingesteld naar aanlei
ding van het Haagsche gijzelingsgeval.
Een onzer redacteuren heeft een kijkje
genomen in de omgeving van Soestdijk.
De uitlevering van Julius Barmat aan de
Belgische Regeering heeft gister plaats
gehad»
Financieel Weekoverzicht.
Scherpe anti-Joodsche maatregelen ia
Roemenië.
Japans antwoord aan Londen inzake
de scheepsincidenten.
Parijsche stakers verwerven loonsver-
hooging.
N.V. GRONINGSGHE HYPOTHEEKBANK
VOOR NEDERLAND
gevestigd te GRONINGEN
De Bank geeft uit:
31/2 Pandbrieven a lOOVi
(Koers van omwisseling 100
betonhout
kistenhout
HOUTHAN DEL
„ALBLAS'Vv.
WADDINXVEEN
Opslagplaatsen te 's-Gravenhage, Fahrenheit-
straat 343. Rotterdam, Zwaanshals 119-121
triplexVraagt prijs lijstwerk
VRAAGT Champagne
Het merk voor de a.s. feestdagen
G.n.ra.l ag.nl: andre kerstens, Tilburg
Gelijkluidende plaatsnamen
„Vele plaatsnamen het zijn er eenige
honderden komen méér dan eenmaal in
ons land voor. Zoo zijn er hier met 1 en
naam Aalst 3, Alphen 3, Bergen 5, Drie
huizen 10, Katwijk 3, Laren 3, Middelburg
Ouderkerk 2, Rijswijk 3, Velp 2, Voorburg 2
Wirdum 2, enz.
In beide plaatsjes van laatstgenoemden
naam, waarvan het één in Friesland, het
ander in Groningen ligt. is onlangs een
enquête ingesteld naar het aantal poststuk
ken dat, wegens onvolledige adresseernitr,
naar het verkeerde Wirdum was gezonden
en zijn bestemming dientengevolge met
vertraging bereikte. Dit aantal bedroeg ge
durende vier weken niet minder dan 121.
Bovendien was nog op 17 stukken do
provincie foutief aangeduid."
Aldus schrijft de M i d d. Crt. en zij «s
niet volledig. Men denke aan Hoorn 1,
Oosterend 2, Ooslenvolde 2 enz. En toch
weet de Post het meestal in orde te maken.