DEKT A LIE SCHADEN
De vergoding van den Staat
Eischt
Ned. Fabrikaat
(D&fwfe.
ASBEST I RUBBE
DONDERDAG 16 DECEMBER 1937
EERSTE BLAD PAG.
Buitenland
EEN ENGELSCHE
NOTA AAN JAPAN
Opsomming der talrijke
incidenten
Wat deed Tokio om herhaling
te voorkomen
In het Lagerhuis heeft Eden, op ver
zoek van A111 e, de nota voorgelezen,
waarin Japan aan Groot-Brittannië zijn
verontschuldigingen aanbiedt voor de in
cidenten, waarbij Britsche schepen wa
ren betrokken en op zich neemt, maat
regelen te treffen om herhaling daarvan
te voorkomen.
Eden deelde vervolgens mee, dat de
Britsche regeering aan de Japansohe
regeering een nota heeft gezonden, waar
in zij haar standpunt ten aanzien van de
geheele reeks incidenten uiteenzet en
den nadruk logt op den ernst van den
toestand, die daardoor geschapen is.
In de Britsche nota aan de Japansche
rogeering wordt o.m. gezegd, dat de aanval
len door Japansche luchtstrijdkrachten en
troepen op Britsche oorlogs- en koopvaardij
schepen te Woe-Hoe en nabij Nanking op
12 Decembeh j.l. duidelijk ernstige proble
men opwerpen.
Na vervolgens de bijzonderheden aan de
ze aanvallen te hebben opgesomd gaat de
nota als volgt verder: „De Britsche regee
ring heeft met voldoening de Japansche
nota ontvangen van 14 December, waarin
diep leedwezen der Japansche regeering
werd betuigd wegens de aanvallen op d«
Britsche oorlogsschepen en verklaard werd,
dat terstond "maatregelen genomen zijn, om
een herhaling van dergelijke incidenten te
voorkomen, terwijl hieraan werd toegevoegd,
dat op passende wijze opgetreden zal wor
den jegens de verantwoordelijke personen
en dat de noodige schadevergoedingen be
taald zullen worden.
De Britsche regeering merkt echter on.
dat in deze nota geen melding gemaakt
wordt van aanvallen op de Britsche koop
vaardijschepen en vraagt derhalve de ver
zekering, dat al hetgeen in de nota gezegd
is, gelijktijdig van toepassing geacht zal
worden op deze aanvallen.
In het bijzonder neemt de Britsche regec-
ring nota van de verklaring, dat op passen
de wijze opgetreden zal worden tegen hen,
die verantwoordelijk zijn voor de speciale
aanvallen, waar het thans over gaat.
Een voldoende bestraffing van hen, die
Verantwoordelijk zijn voor de thans behan
delde aanvallen, lijkt inderdaad de Britsche
regeering de ©enige methode toe. waardoor
verdere gewelddaden kunnen worden voor
komen.
De Britsche regeering kan niet nalaten, de
Vorige incidenten in herinnering te roepen,
jvaarbij de Japansche regeering leedwezen
netuigde voor aanvallen, die gepleegd waren
op Britsche onderdanen en eigendommen, en
verzekeringen gaf, dat passende stappen ge
daan waren ter voorkoming van iedere her
haling. Zij herinnert aan den aanval op den
Britschen ambassadeur in China, den daar
op gevolgden aanval op auto's, waarmede
Britsche ambtenaren reisden, de aanvallen
op Britsche burger» en militairen, die ver-
dedigingsddenst deden aan de grens van
Shanghai, zoowel aan andere incidenten en
aan de herhaalde verzekeringen der Japan
sche regeering betreffende haar voornemen,
om volledig de belangen van derde mogend
heden in het huidige conflict in China te
eerbiedigen.
Het is duidelijk, dat de tot dusverre door
'de Japansche regeering genomen stappen
ter voorkoming van dergelijke aanvallen
hierin gefaald hebben. De Britsche regeering
moet thans vragen ervan in kennis gesteld
te worden dat werkelijk stappen gedaan zijn
van zoodanigen aard, dat daardoor defini
tief een einde gemaakt wordt aan de inci
denten', waarover zij zich beklaagt".
Londen heeft de tekst van deze nota even
eens naar Washington geseind, om de regee
ring der Vereen. Staten volledig op de hoog
te te houden.
VERZEKERING MAATSCHAPPIJ
„FIDUCI A"
N IJ M E G E N
Burg. van Schaeck Mathonsingel 2
Brand-, Glas-, Ongevallenverz enz
Een Duitsche Kerst-amnestie
1200 gevangenen in vrijheid
Te Berlijn verluidt, dat ter gelegenheid
van het a.s. Kerstfeest in Duitschland aan
1200 politieke gevangenen amnestie zal wor
den verleend. Zij zou echter slechts worden
toegepast op personen, die zich in concen
tratie-kampen bevinden, of op gevangenen,
waartegen geen beschuldigingen zijn in te
brengen.
Onder de begenadigden bevinden zich een
aantal leidende socialisten en communis
ten die gevangen zitten, óf omdat zij poli
tieke activiteiten vóór 't bestaan van 't nazi
regime hebben ontwikkeld, óf omdat zij een
vijandige houding tegenover de huidige re
geering hebben aangenomen, nadat deze
aan het bewind is gekomen.
Men schat, dat ongeveer 100 socialisten
en meer dan 1000 linkschen, bijna allen
communisten, onder de amnestie zullen
.vallen.
Politieke overtreders, die door den rech
ter zijn veroordeeld, zullen niet onder de
amnestie vallen, zoodat predikanten die
veroordeeld zijn, of tegen wie een beschul
diging hangende is, evenmin ervan zullen
genieten.
De te Moskou verdwenen
Amerikanen
Het Amerikaansehe ministerie van bui-
tenlanrlsche zaken te Washington heeft gis
'teren medegedeeld, dat een man en een
Vrouw, hekend als de heer en mevrouw
Donald T, Tlnhinson uit New .York, die
in Rusland on Geheimzinnige wijze zijn ver
dwenen, in werkelijkheid reisden op val-
sche passen verkregen op naam van kinde
ren, die ongeveer een kwart eeuw geleden
zijn gestorven, doch die thans ongeveer
even oud geweest zonden zijn als het ver
tuiste paar,
De Japansch-Chineesche oorlog
THANS EEN OFFENSIEF
TEGEN ZUID-CHINA?
Hankau in staat van
verdediging
Uit Hankau wordt gemeld, dat de Chinee
sche troepen na hun vertrek uit Woe-Hoe een
nieuwe verdedigingslinie hebben gevormd,
die haar middelpunt heeft in Loe-Kanig op
20 K.M. ten westen van Woe-Hoe, waar zij
contact hebben gekregen met versche Chi-
neesche troepen.
Belangrijke militaire concentraties zijn
voor Hankau ten uitvoer gelegd. Belangrijke
verdedigingswerken, o.m. tegen luchtaanval
len, zijn terstond opgeworpen in Hankau en
de tweelingstad Woe-Tsjang.
Talrijke Chineesche vliegtuigen patrouil
leeren in de lucht.
De douane'gelden
De voorloopige regeering der republiek
China heeft besloten, het beheer over d"
douane in Noord-China met inbegrip van
douane in Tientsin, Tsjing-Wang-Tao e.
andere plaatsen, over te nemen.
De totale jaarlijksche opbengst der douane
hier bedraagt 44 millioen joeam. Desbetref
fende onderhandelingen zijn geopend.
Gevaren voor Zuid-China
Niet bevestigde berichten uit Kanton mel
den, dat een krachtig Japansdh vlootesoorte
en twaalf transportschepen met troepen Toi-
Sjan naderen.
Aanwijzingen omtrent optreden van Ja
pansche vloo^eenhed'en wateren bij
Hongkong en raids in de nabijheid dezer
Britsche kolonie versterken de geruchten om
trent een aanstaanden aanva lop Zuid-China.
De rivier-incidenten
De woordvoerder der Japansche ambas
sade te Shanghai heeft aan de pers ver
klaard, dat sommigen dergenen, die verant
woordelijk zijn voor de incidenten op de
Jang-Tse reeds in ongenade naar Japan te
ruggezonden zijn. De anderen, die bij de in
cidenten betrokken waren, zullen het v<
werp zijn van een onderzoek ter plaatse.
Intussohen zijn opnieuw schoten gelost op
de Britsche kanonneerboot „Bee", welke met
de overlevenden van de „Paoay" de r
afzakte. Het vuur kwam van den linkeroever
i de rivier. Een groep Japansche, Britsche
Amerika ansche marine-officieren, welke
land ging om een onderzoek in te stellen,
kwam tot de conclusie, dat het ditmaal af
komstig was van Chineesche batterijen.
NOORD HOLLANDSCHE
BRANDWAARBORG MIJ.
van 1816
GEVESTIGD TE Ou.) KARSPEL
Flinke menschen stellen wij gaarne aan als
VERTEGENWOORDIGER
De Hongaren worden ongerust
Duitsche propaganda In hun land
In het Hongaarsche parlement heeft graaf
A p p o n y i zijn levendige ongerustheid uit
gesproken over de pangermanistische en na-
tionaal-socialistische propaganda in Hon-
gerije.
Hij verklaarde, dat de noodlottige activi
teit der Duitsche agenten vergemakkelijkt
wordt door het Duitsch-Hongaarsche cultu
reel e verdrag, dat het terrein voor de ideolo
gie, welker propaganda ongewenscht is in
Hongarije, vrij maakt.
De minister van onderwijs, Hom an, ver
dedigde zijn cultureels politiek en verklaar
de, dat de regeering te Berlijn niet door po
litieke overwegingen was geleid bij de op
stelling van het verdrag.
De minister is van meening, dat hef in
opportuun zou zijn den tekst van het ver
drag te wijzigen.
Intussohen geeft een deel van de pers, ln
het bijzonder het legitimistische orgaan „Ma-
gyarsag", krachtig steun aan het standpunt
van A p p o n y i.
Het blad eischt, dat de politiek uit die
cultureele Duitsch-Hongaarsche betrekkin
gen weggehouden wordt en dat de Duitsche
cultureele invloeden in evenwicht worden
gehouden door Fransche en Engelsche
Constitutioneele crisis in Egypte
Koning en premier in conflict
Egypte maakt op het oogeniblik een con
stitutioneele crisis door, die nog niet opgelost
schijnt te zijn. Het conflict is ontstaan tus-
schen koning F a r o e k en den premier
Nahas Pasha en betreft de benoeming
een senator, welke plaats vacant is ge
worden door de benoeming van Maber Pasha
als chef van het kabinet des konings.
De ministerraad negeerde de lijst van
vooraanstaande personen, uit welke Paroek
wenschf.e, dat een keuze werd gedaan en
stelde een camdidaat voor, waartegen de
koning bezwaar had.
Nahas Pasha was hevig verontwaardigd
over wat hij beschouwt als een onverant
woordelijke inmenging van den jeugdigen
koning en schijnt besloten te zijn, niet te
zuilen wijken.
Naar verluidt hebben de leiders van de
Wafd-partij de oudere officieren van het le
ger gepolst om te vernemen, of de Wafd even
tueel op het leger kan rekenen. Zij hebben
echter ten antwoord gekregen, dat het leger
zich niet met de politiek wenscht in te laten.
Jager doet lugubere vondst
Een geraamte In ketenen
In een bosch nabij Dijon (Z.Fr.) heeft een
jager een menschëlijk geraamte gevonden,
hetwelk met ketenen om handen, voeten
en hals aan drie verschillende boomen was
hevestigd. Men vond tevens een paar Fran
sche. Duitsche en Zweedsche geldstukken,
de sleutels van de boeien, en een visite
kaartje van de Zweedsche barones Kerstin
Hamilton. Deze heeft daarop in het blad
(.Svenska Dagbladet" meegedeeld, dat men
hier mogelijk te doen heeft met het stoffe
lijk overschot van een verdwenen Duitschén.
emigrant, een zekeren dr Heinrich Hell-
mund. Barones Hamilton zou een half jaar
geleden met hem hebben kennis gemaakt,
nadat hij zich via Zwitserland en Frankrijk
naar Zweden had begeven Hij schreef een
philosoflsch werk en de barones wilde hem
helpen het uit te geven.
Sedert eind Juni heeft zij evenwel niets
.meer van hem gehoor dj
Ministar Delbos thans te Praag
De stad Praag heeft aan den Franschen
Minister wan Buitenl. Zaken, Delbos, die
thans in haar midden vertoeft, een zeer
feestelijke ontvangst bereid. Naar schatting
waren omstreeks 200.000 menschen op de
been bij het station en langs den weg, dien
de Fransche minister volgde. Het station
was uiterst rijk versierd. Krofta verwel
komde Delbos, terwijl voorts de burgemees
ter van Praag, eenige generaals en de ge
zanten van Roemenië en Joego-Slavië op het
perron aanwezig waren, benevens de
Tsjecho Slowaaksche gezant te Parijs en
hooggeplaatste leden van het ministerie van
buitenlandsche zaken. De gehéél e stad was
met geweldige vlaggen in de Fransohe kleu
ren versierd. Langs den geheelcn wog juich
ten de drommen belangstellenden, zwaaien
de met Fransche vlaggetjes, den Franschen
minister toe.
Uit gewoonlijk zeer goed ingelichte bron
wordt vernomen? dat Delbos bij zijn bezoek
aan Praag de toezegging van Moskou mee
brengt, dat Sovjet-Rusland in geval van een
aanval tegen Tsjeóho-Slowakija en Frankrijk
terstond zal ingrijpen, zonder zelfs een uit-
noodiging af te wachten. Deze uitdrukkelij
ke verklaring, zoo werd gezegd, was met het
oog op de tengevolge van het bezoek van
Halifax aan Berlijn in Praag ontstane
nervositeit noodzakelijk geworden.
Van dezelfde zijde werd verklaard, dat de
Praagsche regeering Delbos haar overtui
ging zal te kennen geven, dat S t o i a d i n o-
w i t s j bij zijn jongste bezoek aan Rome met
Mussolini een ongeschreven accoord
hoeft gesloten, waarvan de detóils onbekend
zijn, doch waarvan de voornaamse strekking
is de Kleine Entente te verzwakken
Delvayo Spaansch gezant
te Parijs?
In welingelichte Madrileensche kringen
verluidt, dat bevestigd schijnt te zullen
worden, dat de Valencia regeering het voor
nemen heeft, Alvarez Delvayo te benoe
men tot ambassadeur te Parijs. De tegen
woordige ambassadeur, Ossorio y Gallardo.
zou dan to Buenos Aires benoemd worden.
De Parijsche wereld
tentoonstelling
500 millioen tekort
De president der opperste controlecom
missie, Caillaux, heeft rapport uitge
bracht over de financieele resultaten der
Parijsche tentoonstelling.
Het rapport eindigt: „Men kan het be
drag, noodig voor de aanzuivering der ex
ploitatierekening van de tentoonstelling op
500 millioen schatten, ongeacht de kosten
voor een eventueele verlenging.
Men kan zeggen, dat de tentoonstelling
anderhalf milliard heeft gekost.
Behalve een bedrag van 73 millioen, dat
de stad Parijs voor haar rekening neemt en
een bedrag van 150 millioen, dat de zuivere
opbrengst der tentoonstelling is. komt dus
ten laste van den staat een bedrag1 Van on
geveer 1.250 millioen franken",
NIEUWE WAPENPONDST TE PARIJS
BETIMMERINGEN - MEUBELEN
Nederiandsclie Meubelfabriek
Wageningen N.V.
WAGENINGEN - TELEFOON 2613
vonden en een zestal mitrailleurs. Boven-,
dien ontdekte, men nog dertig kartonnen
doozei\ die ieder drie machinegeweren be
vatten, een Duitsch, een Italiaansch en een
van tot dusver onbekenden oorsprong.
Voorts ontdekte men 28 kisten met geladen
handgranaten en een groote partij patrone
afkomstig van wapenfabrieken te Toledo.
Het is voor het eerst dat men bij het oi
derzoek munitie van Spaanschen oorsprong
heeft aangetroffen.
UIT OOST-INDIE
Arbeidsverhoudingen
op Sumatra's Oostkust
Indrukken van den heer Butler
In een interview, dat de directeur van
het Internationaal Arbeids Bureau te Ge-
nève, de heer Harold B. Butler, toestond
aan een vertegenwoordiger van de „Del
Courant" zeide hij, dat zijn reis door Deli
.hem een goeden indruk had gegeven van
de arbeidsverhoudingen.
De behuizing van de arbeiders had zij-
bijzondere belangstelling.
„Mij viel", aldus de heer Butler, „het dik
wijls groote verschil tusschen behuizing bij
de eene en bij de andere onderneming op.
Verscheidene plantages hebben zeer veel geld
uitgegeven voor de invoering van het nieuwe
woning-systeem, de zoogenaamde Javanen-
kolonisatie; de fraaie wijze waarop de arbei
der daar is ondergebracht steekt nog wel
eens wat schril af bij die van het „oude"
systeem.
„Het bleek mij verder", zoo vervolgde de
heer Butler, „dat de afschaffing van de poe
nale sanctie voor de tabak geen nadeelige ge
volgen heeft gehad en dat de vroeger naai
voren gebrachte bezwaren niet door de feiter
werden bevestigd. De algeheele verdwijning
van deze poenale sanctie zal, neem ik
evenmin tot eenige moeilijkheden aanleiding
gevfen.
„Zeer onder den indruk ben ik", zoo
verklaarde de directeur van het Internat.
Arbeids-Bureau, „van de schitterende
gezondheidszorg voor de arbeiders hier
op de Oostkust. Overal ziet men hospi
talen, er is een voortreffelijk Patholo
gisch Laboratorium, en de resultaten
blijven dan ook niet uit: de gezondheids
toestand van de arbeidersbevolking blijkt
bijzonder gunstig te 4jn."
Ten aanzien van de loonen merkte de heer
Butler op, dat hij hierover geen definitieve
uitspraak wenschte te doen. Deze zijn uiter
aard voor een groot deel afhankelijk van de
kosten voor levensonderhoud. Zijn indruk is;
Lofliederen op Kerll
Maar treurliederen van de Kerk
Het a-Christelijk godsgeloof
(van onzen Duitschén correspondent)
Hanns Kerrl, Minister van Kerkelijke
Aar:gelegenheden voor het Rijk en
Pruisen, \ierde dezer dagen zijn vijftigsten
geboortedag. Naar aanleiding van dit feit,
kon men in de Duitsche pers overal zijn
portret ontdekken, omgeven door een loi
lied op zijn ministerieele prestaties. Door
den 1; hier zoo kon men lezen werd
hij geroepen, om den weg vrij te maken
oor een vreedzame samenwerking tus
echen den volkschen staat en de christe
lïjke kerken. Niet als minister, maar als
m-nsch met een open hart is Kerrl aan
arleid gegaan, in de overtuiging, dat de
mannen en vrouwen van het kerkelijk volk
Duitsche volksgenooten zijn en dragers
den nationaal-socialistischen staat Kerrl is
erin geslaagd zoo leest men dan verdei
om het naast elkander van staat en kern
op een weg te leiden, die ondanks alle be
staand verschil en tegenstelling een ver
storing van de volksgemeenschap verhin
dert
Wij, die den stijd tusschen kerk en staat
i het tegenwoordige Duitschland van
dichtbij met de vereischte terughoudend
heid en voorzichtigheid volgen, zien deze
kwestie toch eenigszins anders. Om te be
ginnen, stellen wij vast, dat aan de christe
lijke kerken vrijwel iedere mogelijkheid
ontnomen is, om den strijd met den staal
met open vizier voort te zetten. Langzaam
maar zeker zijn haar hiertoe nagenoeg alle
mogelijkheden ontnomen. En wie het
ondanks de scherpe controle der Geheime
Staatspolitie toch waagt, zijn persoonlijk'
zienswijze tegenover de algemeen geldige
te plaatsen, die loopt gevaar, voor onbe
perkt en tijd achter slot en grendel gebracht
te worden. Zoo beleven wij in het overwe
gend evangelische Duischland hoogstwaai-
6chijnlijk het droeve feit, dat een paar hon
derd predikanten, die den moed gehad
hebben, hun positief christendom tegenover
een a-christelijk godsgeloof te plaatsen, hei
van Christus' geboorte in een gevan
geniscel moeten vieren
De weg vrij voor Rosenberg
Daarentegen genieten alle andersden
kenden sedert eenigen tijd een vrijheid van
spreken en handelen, welke de principieele
antithese tusschen de christelijke kerk en
den nationaal-socialistischen staat al meer
en meer verscherpt. Zoo lazen wij pas dezer
dagen aan alle muren op de drukste ver
keerswegen van Berlijn een plakkaat mei
de mededeeling, dat Rijksleider Rosenbeig
Zondagochtend om half elf een rede zou
houden in de Philharmonie, dus juist op
het tijdstip der kerkelijke godsdienstoefe
ningen.
Terzelfder tijd kan het gebeuren, dat da
een of andere formatie der N.S.D.A.P. in
uniform met vaandels en muziek, door de
stad marcheert De staat legt al meer en
meer beslag op de jeugd en ook al verze
kert Baldur von Schirach als rijksleidei
der jeugd bij iedere, gelegenheid, dat de
vrijheid van religieuse overtuiging gega
randeerd wordt door den staat, toch blijk
uit de nuchtere feiten, dat de practijk rur
in overeenstemming is met de theorie; no.j
erger: zij, die het aandurven, hun personi-
lijke geloofsovertuiging tegenover do „Welt
anschauung" van Alfred Rosenberg er
diens geestverwanten te plaatsen, loopen
gevaar, als staatsvijanden beschouwd en
behandeld te worelen.
Niemand minder dan minister Ken!
heeft het netelig thema „Wereldbeschou
wing en religie" zoowel te Fulda als te
Hagen in het publiek behandeld en mee
gedeeld, dat de staat voornemens is, om
aan de kerken de tot dusver gebruikelijke
financieele ondersteuning te onttrekken.
Voor de eerste maal kreeg men thans van
bevoegde en officieele zijde te hooren, dat
de staat voornemens is, een nog fellere
actie tegen de christelijke kerken te onder
nemen. Niettemin wordt ar in het program
der N.S.D.A.P. dat voor zoover wij weten
nog altijd van kracht is over een „posl
tief christendom" gesproken en het was
vier jaar geleden juist deze garantie, welke
duizenden overtuigde christenen deed be
sluiten, hun stem op Adolf Hitler uit te
brengen. Maar in dien betrekkelijk korten
tijd is er in Duitschland heel wat veran
derd en van de vrijheid van godsdienst uit
het vroegere Duitschland is er ondanks
alle officieele verzekeringen al bitter
weinig overgebleven.
De staatsreligie gereed
Geen wonder, dat onder deze omstandig
heden het ook door ons besproken artikel
in „Das Schwarze Korps" tot ver buiten
Duitschland opschudding teweeg gebracht
heeft. Hier wordt nu eindeliik (*ms duide
lijk en onomwonden gezegd, hoe men in
nationaal-socialistische kringen over de ge
loofskwestie denkt. Men kiest partij voor 'n
a-christelijk godsgeloof, zooals het vrij uit
allang door mannen als Ludendorff en Ro
senberg en tallooze anderen wordt gepropa-
geerden. Dit godsgeloof moet de religie van
den nationaal-socialistischen staat worden.
Wat deze staat doet, is religie, want de
nationaal-socialistische staat is zoo re
deneert men in zijn zelfoverschatting van
goddelijken oorsprong.
Feitelijk godloochenaars
Uit al deze uitlatingen van rijksminister
Kerrl en van den niet genoemden schrijver
in het „Schwarze Korps" komt men tot de
opzienbarende ontdekking, dat de fanatieke
aanhangers van het nationaal-socialisme
principieel zijn overgegaan in het kamp der
godloochenaars. Want de staat, een door
menschen gefundeerde institutie, en de
volksgemeenschap, een door menschen saam-
gestelde eenheid, worden als een goddelijk
begrip geproclameerd. In wezen is dit niet.
veel anders dan wat de bolsjewisten met
hun god'loozenbeweging in Rusland hebben
doorgevoerd. Eenigszins zonderling doet het
onder deze omstandigheden aan, dat de na
tionaal-socialisten nog altijd beweren, dat
zij juist de communistische godloozen-pro-
pagamda in Duitschland willen uitroeien,
want het resultaat van hun actie tegen bei
de kerken levert slechts weinig verschilpun
ten meer op mieit wat irnen in de landen van
Duitsch] ands grootsten vijand met geweld
heeft doorgezet.
Hoe onheilvol deze houding op het gees
telijk en religieus leven in Duitschland van
uitwerking zal wezen en hoezeer de nario-
naal-socialisten zichzelf en hun regime hier
door schaden, zal gauw genoeg blijken, want
Duitschland is Rusland niet en bovendien
ligt het nog altijd in het hartje van Europa.
De vergod ing van menschen en staten heeff
zich. ten allen tijde gewroken. En voor het
overwegend ook nu nog geloovige Duitsche
volk wenschen wij werkelijk en van harte
iets beters als levensbnsis dan wat het thans
toonaangevende nationaal-socialistische
kringen als „godsgeloof" wordt aangeboden!
dat de arbeidersloon en wel een tendenz naar
boven zullen te zien geven.
„Een der merkwaardigste dingen, die mij
hier in Indië en trouwens ook in Malakka
opgevallen zijn", aldus de heer Butler,
voorts het ruime gebruik van inheemsche
krachten voor allerlei wenk, dat in Europa
door vakmenschen wordt gedaan. Hier
het Oos'.en ziet men tot zijn verbazing, dat
niet-geschoolde inheemsche arbeidskrachten
in tal van bedrijven verantwoordelijk han
denwerk doen en zij doen het zeer goed
want in de practijk blijken zij allerlei vaar
digheid zeer snel te leeren. Deze menschen
verrichten vele vormen van handenarbeid
even accuraat als Wesiersche arbeiders, doch
zij hebben daartegenover minder levensbe
hoeften, dus minder hoog loon noodig. Deze
goedkoope productie met bijna uitsluitend
ongeschoolde inheemsche arbeidskrachten...
it makes one think".
De Indische vliegvelden
De redacteur te Batavia van de Ind. Crt.
schreef aan zijn blad o.m. nog de volgende
bijzonderheden inzake de Indische vlieg
velden:
Met de verbetering van de grondorganisa-
tie der drie groote vliegvelden Batavia, Se-
marang en Soerabaja, wil het maar niet op
schieten.
De toch even noodzakelijke hangar wordt
vermoedelijk suppletoir aangevraagd. Start
banen komen er niet, hoe gewensoht die ook
zijn, maar men neemt aan, dat toch tot den
aanleg zal moeten worden overgegaan. Het ii
slechts een kwestie van tijd.
In tusschen moet erkend worden, dat thans,
met Batavia en Semarang Soerabaja
wacht nog een begin wordt gemaakt met
landingsterreinen voor het internationaal
luchtverkeer. Voor het nationale luchtverkeer
binnen Ned. Indië, wordt tot dusver echter
niets gedaan.
Volgens de Deli Crt zal de nachtverlichting
van het Medansche vliegveld binnenkort
gereed komen. Medan bezit dan het eerste
vliegveld in Indië, voorzien van een behoor
lijke nachtverlichting, welke voldoet aan alle
eischen van het moderne luchtverkeer.
WETENSCHAP
„Regeering en Spelling"
Onder diit opschrift bevat het aniti-i
orgaan voor Friesland, het „F r i e s c h Dag
blad" een artikel, waarin uiteengezet wordt
hoe de „naamvallen" in onze grammatica's
gebaseerd werden op het voorbeeld ran het
Latijn en hoe op allerlei „door rationalisten
op vrij willekeurige wijze" uitgemaakte
derscheidingen Siegenbeek en De Vries ei
Winkel hebben dóórgewerkt.
Het zal wel niemand verwonderen,
vervolgt het blad na deze uiteenzetting,
„dat wij er niets van moeten hebben,
wanneer iemand beweert: het aantasten
van de taaldecreten van twee geleerden
uit de liberalistische periode is revolutio
nair, is in strijd met het Calvinisme, enz
Zij, die dat beweren, weten er niets van
ze zijn beklagenswaardig om hun on
kunde."
Het blad geeft dan enkele conclusies, b.v.
dat de regeling van de buiglngs-n bij De
Vries en Te Winkel op ficties was gebaseerd,
wat bij Marohant, volgens den schrijver, nóg
erger is.
Verder zijn kwesties als die betreffende
een enkele of een dubbele o op het eind van
een lettergreep zuiver technisch van aard, ze
hebben met principes niets te maken. De
Tweede Kamer is volstrekt onbevoegd deze
kwesties te beoordeelen en het maken van
spellingsvoorschriften is geen regeerlngszaak.
Het artikel besluit aldus:
„De spellings-chaos van tegenwoordig Is
door de regeering veroorzaakt, niet aller
eerst doordat zij zonderlinge of verkeerde
voorschriften gaf, maar doordat zij zich
begaf op een terrein, waar zij onbevoegd
was. Zij heeft van dat terrein te retiree-
ren. Dat is de eenige principieele oplos
sing."
Het vraagstul
der Vlaamsche Academiën
Prof. Aug. Vermeylen heeft onlangs in
een interview en in een artikel in het „Rechts
kundig Weekblad" uiteengezet, hoe hij zich
de oplossing dacht van het vraagstuk der
Vlaamsche Academiën. Hij is n.l. een voor
stander van splitsing van de bestaande Bel
gische Academie in twee volkomen gelijkge
rechtigde eentalige afdeelingen, elk met een
eigen bestuur. De algemeene voorzitter van
de Academie zou dan om het jaar afwisse
lend uit de Vlaamsche en uit de Fransche
afdeel ing worden gekozen. Prof. Vermey
len trachtte de bewering te weerleggen, dat
deze oplossing voor de Vlaamsche academie
geen waarborg van haar zelfstandigheid zou
beteekenen, door erop te wijzen, dat er alleen
door den algemeenen voorzitter een band
tusschen de Vlaamsche en de Fransche ai-
deeling blijft bestaan, alsmede door een jaar
lijksche tweetalige algemeene vergadering.
Prof. Mr. René Victor, hoogleeraar aan
de universiteit van Brussel, heeft in antwoord
>p Vermeylens voorstelling van zaken erop
;ewezen, dat deze zelfstandigheid van de
Vlaamsche academie slechts schijnbaar
zijn. O.a. deeu hij uitkomen, dat een j
lijksche tweetalige vergadering van heel
weinig nut zou zijn. De groote meerderheid
de leden der tegenwoordige Franschtalige
academiën heeft geen kennis van de Neder-
landsche taal. Bovendien heerscht bij deze
geleerden een geest van volstrekt misprijzen
voor deze taal en de Nederlandsche cultuur.
Het grootste gevaar van al, aldus René
i c t o r, schuilt in de tusschenkomst van de
Franschtalige academici voor wat betreft de
benoeming van de eerste kern der Vlaamsche
academiën, waaruit dan verder door coöptatie
de Vlaamsche leden zullen worden gekozen.
Daar volgens het voorstel van minister Hoste
de geheele academie één lichaam zou blijven,
onder één enkelen voorzitter, is het vanzelf
sprekend, dat de benoeming van de eerste
kern hoofdzakelijk teïnvloed zou worden
door adviezen van de thans in functie zijnde
leden. Dit zou tengevolge hebben, dat in de
toekomstige Vlaamsche Academiën geenszins
die geest van liefde en toewijding zou heer-
schen, die er onontbeerlijk is, en dat een on
partijdige keuze van de later te benoemen
leden niet te verwachten zou zijn.
René Victor komt dan tot de conclusie,
dat eenvoudige splitsing binnen één organis
me geen enkel voordeel biedt, doch daaren-
egen vol gevaar is.
„De Drie Talen"
Hot December-nummer van het bekende
tijdschrift „De Drie Talen" begint, wat de
Engelsche afdeeling betreft, met de mede
deeling van den heer L. P. H. E ij km an,
dat hij na een 52-jarig redacteurschap, zijn
taak neerlegt, en die met gerustheid over-,
Gij bevoordeelt daarmede
Uw landgenooten en U zelve
GEMENGD VOEDER
VARKENS. MELKVEE EN PLDIMVEE
met gegarandeerd gehalte aan eiwit en vet
volgens Algemeene Handelsvoorwaarden
DCDTCI C' OLIEFABRIEKEN
BE|\ICL3 AMSTERDAM N.V.
BARNEVELD
Melkproductenfabrisk „DE EENDRACHT"
te BARNEVELD Telefoon 46
Directeur: T. WIERSMA
SPECIAAL VERPAKTE ROOMBOTER
in kistjes van 10 Kilo.
voor STAN0VERF
N.V. v.h. D.MATAK FONTEIN
HARLINGEN.TEL.228
N.V. DORDRECHTSCHE ASPHALTFABRIEK
ORANJESTRAAT 11
DEN HAAG
VIJVER-ISOLEERINGEN
ALLEEN „PELGRIM"!
ALLESBRANDERS
zijn voordelige
in gebruik
N V. Fabriek Handelsr
„PELGRIM"
GAANDEREN
(Gem. Doetinchem)
7,
Naamlooze Vennootschap
VAN AARSEN VAN GELDER'S
KAPOKFABRIEKEN MOOK
VAN DER LINDEHENVELDHUI
AMSTERDAM- ROTTE RDAM-GRONINI
VOOR ALLE DOELEINDEN I TECHNISCHE ARTI
J, Koster Hzn. Scheepswerf „Gidt£|«;
Voorwaarde voor loonende exploittfeterer
is een economisch schip. Hiervan ^Theom
U zeker met een KOSTER-COAS^spfrtr
N-V. Papierfabriek
Verhuist
RAAMSDONKSV.1^
Houtvrije- en Houthoudende schrijf- en ^rt™ A
papleren en Pergamyn 'Gitske, de
Uitsluitend verkrijgbaar b. d. Groothui
-• =n bestemd
draagt aan zijn opvolger, den he;
Fisscher te Delft, overtuigd als ly, de Horst;
deze erin zal slagen te voldoen tik, Voidus-
eischen, die men aan een goed r'rcitJe Hen-
mag stellen. Vlak daaronder vindt
een rouwrand de mededeeling dat vn; Rivai, v!
het afdrukken het bericht van het ota'Morgana,
van den heer Eykman ontvangen v19- Viliman;
Bij het nummer is gevoegd een ^',a'Kenl'
lijk vel van vier bladzijden, waarina v.nd. Heu-
E. Kruisinga waardeerende ik'a, Bakker;
wijdt aan het werk van den heerheh; Arnold,
en mededeelt dat deze tot ecre-lid Sec
tie was benoemd. Helaas moest .^céntrust'2*
nieuwe alinea aan toevoegen, waker; Joracor,'
overlijden van den vroegeren re"1-: st. Fiat 6;
83-jarige leeftijd, wordt vermeld. A-'saeia, Smif;
zinnen luiden aldus: „Eijkman Eastiaanse
gansche leven flink gewerkt, mssef; at. Residee
maar rustig door, en trots gerineD- a. p. g. i,
in gezaghebbende kringen, vee^11^113-! ^udo,f;
g.ehad door de erkentelijkheid lè^De^Hoop'6vl
gen, ook van zijn leerlingen vcArna, Taek;' st.
en van de zij van de lezers vnE. a. p. g. 8,
schrift. Zijn naam zal nog lanc od®r- de Haas;
dachten blijven, en een eervolretzeiYst'. Bertha;
kleeden in de geschiedenis vönna, Arenas; st!
Wijs." iffenburg, Gorter;
In het eerste nummer vail d- Pluüm _®t; st.
gang komt nog een bijdrage op ^eiv'aart °vgd!
heer Eijkman voor over de .ndering, Vonk; st!
deling." jhanna, Trouwborst.
