Nankings val aanstaande geacht
DINSDAG 7 DECEMBER 1937
EERSTE BLAD PAG. a
Buitenland
FINLAND 20 JAREN
ONAFHANKELIJK
Een voorspoedige
opbouw arbeid
JV^EN schrijft ons van Finsche zijde:
Zondag vierde de Finsche republiek
haar vierde lustrum. Al weer twintig jaar
geleden is het dan. dat de Finsche landdag
's landg onafhankelijkheid proclameerde en
daarmede een langdurigen ontwikkelings
gang afsloot. Als autonome volksgemeen
schap had de Finsche staat toen namelijk
reeds een geschiedenis van meer dan een
eeuw achter den rug.
In den tijd van lotsverbondenheid met
Zweden, welke van de kruistochten tot 1S09
bestendigd bleef, had Finlands bevolking
dezelfde rechten aLs die van de overige
deelen van het toenmalige Zweedsche rijk-
zoowel in den rijksdag als in de regeering
traden telkens weer persoonlijkheden uit
Finland op den voorgrond.
Evenals in Zweden ontwikkelden zich
in Finland in stad en land reeds vroeg een
gemeentelijk zelfbestuur en andere open
bare instellingen op vrijen democratisc.hen
grondslag. Dit strookte o.m. met het zelf
standig karakter der boeren/bevolking, die
«vanouds haar vrijheid wist te bewaren.
Tijdens de unie met het Russische rijk,
.welke in 1809 ontstond, vormde het land
der duizend meren een afzonderlijk' groot-
vorstendom, dat zoowel tengevolge van zijn
typische ligging als door de eigen cultuur
en taal zijner bevolking ook als rechtsge
meenschap een bijzondere plaats innam.
Finland u-as destijds door een tolgrens
van Rusland gescheiden. Het had een eigen
regeering, welke rechtstreeks onder den
keizer-grootvorst stond en uitsluitend even
als trouwens het ambtenarencorps uit Fin
sche onderdanen bestaande. Ook toen reeds
bezat Finland een eigen circulatiebank en
een eigen munt, de Finsche Mark.
De van St Petersburg uit gevoerde Rus-
sificatie-politiek, die in 1899 inzette, ver
mocht in Finlands autonomie geen blijven
de wijzigingen te brengen. Zij had tenslotte
geen ander resultaat, dan dat zij aan het
streven der Finsche natie naar volledige
politieke zelfstandigheid den beslisscnden
stoot gaf.
Het was tijdens den wereldoorlog, dat
bedoeld streven met gunstig resultaat be
kroond werd.
Tegen het einde van 1917 kon Finlands
voorloopig staatsbewind een begin maken
met het zuiveren van het land van bolsje
wistische elementen, teneinde zich vervol
gens te wijden aan het organiseeren van
de weermacht en de buitenlandsche betrek
kingen.
Wat het economische leven betreft, kwam
het er in de eerste plaats op aan, nieuwe
afzetgebieden te vinden voor 's lands export,
nu Rusland nog slechts op beperkte schaal
in aanmerking kwam.
Cultureel naar het Westen georiënteerd
Zocht Finland in het vervolg ook econo
misch nieuwe wegen Westwaarts. De des
betreffende pogingen werden met succes
bekroond.
Finland is op het oogenblik het voor
naamste houtexportland ter wereld en heeft
sinds jaren een actieve handelsbalans.
Sociaal zoowel als economisch gaat het
nog steeds vooruit. Vergeleken met de laat
ste jaren voor den wereldoorlog is Finlands
handelsverkeer met het buitenland, naar
de hoeveelheid gerekend, verdubbeld. Fin
lands jaarlijksche uitvoer van gezaagd hout
bedraagt 1.100.000 stds, die van mijnhout en
papierhout ca. drie millioen M3. triplex 146
millioen kg, cellulose 1.081 millioen kg,
papier 453 millioen kg, mechanische hout
stof 278 millioen kg.
Zooals voor de hand ligt richtte Fin
lands buitenlandsche politiek zich inzon
derheid tot de naburige Scandinavische
rijken.
In dit verband verdient vermelding, dat
Finland zich spontaan bij de Oslo-staten
voegde. In het Volkenbondswerk zien wij
Finland over het algemeen samengaan met
'de in den wereldoorlog neutraal gebleven
staten.
Na een opbouwend werk van welhaast
twintig jaar verheugt Finland zich thans in
een periode van voorspoed en verdere eco
nomische consolidatie.
HET AMERIKAANSCHE LEGER
De voortgaande motoriseering
De chef van dep. Amerikaanschen genera-
len staf Craig Hfceft in een zoo juist ver
schenen rapport verklaard, dat de motorisee
ring van het leger bij de geregelde troepen
voor 66 pet. en bij de nationale garde voor
45 percent ten uitvoer is gelegd.
Generaal Craig wijst er in dit verband op,
dat op grond van de jongste ervaringen vast
staat, dat de beslissing bij de infanterie ligt,
die door de nieuwe wapens niet kan worden
vervangen.
Bij het tankwapen moet daarom 't zwaar
tepunt gelegid worden op een type tank, dat
voor nauwe aanpassing aan de infanterie ge
schikt is.
Generaal Craig constateert voorts, dat het
Amerikaansdie leger gebrek heeft aan lucht
afweergeschut en moderne anti-tankwapens.
Blijkens een in het Duitsche staatsblad
gepubliceerde statistiek heerschte begin
December op 12.128 boerderijen het mond
en klauwzeer. Op 15 November j.l. heerschte
de ziekte op 6.481 boerderijen.
Wat doet ge liever
DUUR WONEN In een huurhuis en
Uw leven lang huur betalen?
of GOEDKOOP WONEN IN EEN
EIGEN HUIS en toch ln 20 (aar het
huls geheel afbetalen?
HOOGE HYPOTHEEKRENTE BETA
LEN ol het RENTEBEDRAG GEBRU1
KEN om uw schuld af te lossen?
Vrsngf pnn prospectus aan bij de
N.V. B 0 U W K A S „R 0 H Y P"
SPUISTRAAT 219/221 AMSTERDAM (C.).
Hoofd-Vertegenwoordiger voor Rotterdam en
Omgeving: J, J. KOOIJ, Bouwkundige te
IJsselmonde.
DUITSCHLANDS ONVERZETTE
LIJKE KOLONIALE EISCH
„Zonder koloniën is geen
vrede mogelijk.
„Wij zijn niet als bedelaars
geborenen willen het
niet blijven
In een massavergadering van de a
Reichskolonial Bund te Berlijn heeft
generaal V o n E p p voor tienduizenden
toehoorders het woord gevoerd over
Duitschlands absoluten en onverzettelij-
ken eisch inzake koloniën.
„Duitschland wil echter slechts die
koloniën, hebben die het bij het verdrag
van Versailles verloren heeft. De berich
ten, dat Duitschland aanspraak zou ma
ken op den Belgischen Congo en Portu-
geesch Angola zijn verzinsels van de bui
tenlandsche pers".
Er is volgens von Epp geen enkele
avdere oplossing mogs'ijk dan restitutie
van Duitschlands koloniën „Duitschland
was eens een rijk land. Door deze roove-
rij zijn wij tot bedelaars geworden. Wij
zijn niet als bedelaars geboren en wil
len het niet blijven.
Indien de problemen van grondstoffen e
ruimte opgelost moeten worden, dan is het
noodig, dat de geest van Versailles verdwijnt.
Ü3t is noodzakelijk dat de eigendom wordt
teruggegeven aan den rechtmatigen bezitter.
Ai het andere is nutteloos. Onze tegenstan
ders kunnen zich de moeite sparen, alterna
tieve voorstellen aan de hand te doen. Die
bespreken wij niet meer."
Von Epp herinnerde eraan, dat Wilson
in de vredesconferentie bezwaren had geop
perd tegen het afnemen van Duitschalnds
koloniën. Hij slaagde er zelfs in, de annexa
tie-plannen te verijdelen, zoodat in plaats
van de annexatie het systeem der mandaten
werd aanvaard. „Doch het mandatensysteem
is gebaseerd op frases en op de leugen, dat
Duitschland zijn koloniën niet waard was",
Von Epp gaf toe, dat de Duitsche koloniën
geen winst hadden opgebracht, doch dit was
te wijten aan het feit, dat Duitschland geld
erin belegde, om ze in de toekomst ie
rendeeren. „Toen ze eindelijk gingen rendee-
ren, nam men ze ons af".
Hij verklaarde verder, dat Duitschland
zijn koloniën niet noodig heeft ter aanvulling
van zijn weermacht en verwierp de onder
stelling, dat Duitschland zijn grondstoffen
kon koopen: „dat kunnen wij niet aanvaar
den".
Scherp keurde von Epp de veronderstel
ling af, dat Duitschland koloniën wil, om er
strategische centra van te maken of
handelsoorlog te voeren. „Wij willen geen
koloniën, om ons van de overige wereld te
isoleeren, doch om weer in het bezit te ko
men van het land, waar onze pioniers ieder en
duim gronds tot Duitschland hebben ge
maakt.
Het koloniale probleem moet men met geen
andere politieke kwesties verwarren.
Tenslotte citeerde hij Hitiers woorden
in Augsburg: „Ik twijfel er geen oogenblik
aan, dat wij, juist zooals wij erin gesla
zijn Duitschland inwendig te vereenigen,
staat zijn, Duitschlands vitale rechten buiten
de grenzen te doen gelden".
Na von Epp voerde nog Walt her
W i e s e und Kaiserswaldau, leider der af-
deeling Berlijn van den bond, het woord:
„Zelfs indien Duitschland geen aanspraak
kon maken op koloniën", zeide hij, „dan nog
zou het derde rijk alléén reeds uit hoofde van
zijn bestaan het recht hebben, koloniën te
eischen, wijl zonder koloniën geen vrede mo
gelijk is en het derde rijk vrede wil!'
EEN ITALIAANSCHE
„ONTHULLING"
Londen noemt haar
„belachelijk"
De Italiaansche pers maakt groot
kabaal rond een zoogenaamd geheim
plan van Groot-Brittannië in de Mid
dellandsche Zee.
In vrijwel gelijkluidende woorden be
vatten alle bladen een bericht uit Wee-
nen, dat een samenvatting inhoudt van
een bericht uit het „Neues Wiener
Journal", dat zelf weer uit Parijs af
komstig zou zijn geweest
Het document in kwestie luidt als volgt:
„Een exposé, door den eersten Lord van
de Britsche admiraliteit gericht aan den
lootvoogd van de Engelsche vloot, zet de
Engelsche zorgen uiteen nopens den inter
nationalen politieken en maritiemen toe
stand van het oogenblik. Het document ge
waagt met name van de strategische gevol
gen van het gebruikmaken van de kust van
Libye voor militaire doeleinden en de ver
sterking van de Italiaansche troepen in
Libye en van de luchthavens op Sicilië,
evenals van de uitbreiding van de organi
satie van de Italiaansche duikbooten.
Zijn grootste beteekenis ontleent het do
cument echter aan de aanwijzingen, welke
het bevat nopens de Engelsche bedoelingen
voor den eerstkomienden tijd.
Het besluit met te zeggen,, „dat de Engel
sche regeering voornemens is bij
schikte gelegenheid Palestina te
ren en met geweld de Azoren en met name
het eiland Horta te bezetten.
„Het is volstrekt noodzakelijk, de vrijheid
van den Atlantischen zeeweg te verzekeren.
Dat deze eilanden door een mogelijken
vijand gebruikt zouden worden voor
voor duikbooten, zou uiterst gevaarlijk zijn,
terwijl er aan den anderen kant weinig
kans bestaat op een speciale overeenkomst
in dit opzicht met de Portugeesche regee
ring."
Volgens de Italiaansche bladen is het do
cument ter kennis gekomen van zekere in
ternationale militaire kringen en kan aan
deszelfs authenticiteit niet worden getwij
feld. Het heeft dan ook, blijkens genoemde
pers in Italië, diepen indruk gemaakt."
Haat zaaien het doel?
In officieele kringen te Londen noemt
men de „onthulling" in de Italiaansche
bladen zóó belachelijk, dat ze wel niemand
geloofwaardig zal toeschijnen. Er wordt aan
toegevoegd, dat dergelijke berichten geen
ander doel kunnen hebben, dan wantrou-
te zaaien en behandeld moeten worden
met de verachting, die zij verdienen.
DELBOS' POLITIEKE
TOURNEE
Na zijn bezoek aan de Poolsche hoofd
stad is de Fransche minister van bui
tenlandsche zaken Yvon Del bos, in
gezelschap van zijn Poolschen collega
Beek, naar Krakau vertrokken. Onder
weg daarheen zullen zij opnieuw- van
gedachten wisselen over de hangende
politieke vraagstukken. De koloniale
kwestie zou niet zijn aangeroerd. Wel
is gesproken over Tsjecho-Slowakije,
waarbij echter geen wijziging der we-
derzijdsche opvattingen zou zijn bereikt.
Wat de kwestie van oen westelijk pact
aangaat zou Delbos de toezegging heb
ben gedaan, dat Polen zou deelnemen
aan eventueele desbetreffende bespre
kingen.
Voor zijn vertrek uit Warschau heeft de
Fransche minister van buitenlandsche za
ken nog de Poolsclie ea Fransche journa
listen ontvangen. Hij bedankte de Poolsche
kranten voor de hartelijke woorden, die aan
het adres van Frankrijk waren gericht.
Delbos zeide, gelukkig te zijn geweest de
Poolsche staatslieden en onder hen zijn col
lega Beek te hebben ontmoet. Met Beek
toch had hij zich reeds vaak mogen onder
houden, evenals met maarschalk S m i g 1 y
R y d z, aan wien Frankrijk de beste herin
neringen bewaart.
Delbos zeide, dat hij het aan minister
Beek, den gastheer overliet iets me-
deelen over de besprekihgen, die de beide
ministers van buitenlandsche zaken gehad
hebben.
Voortgaande, verklaarde Delbos getroffen
te zijn door de vriendschap voor Frankrijk,
die hij in alle kringen constateerde. Hij
meende te kunnen zeggen, dat het Fransch
Poolsche bondsgenootschap niet slechts in
verdragen is belichaamd, maar dat het ver
ankerd is in de harten. Het bondgenoot
schap is onverbreekbaar en strekt tot heil
van den vrede.
Na vriendelijke woorden gezegd te heb
ben over Warschau en omstreken, zeide de
minister, dat zijn bezoek aan Polen, komen
de na de besprekingen te Londen, waar hij
met Chautemps de nauwe solidariteit
van Frankrijk en Engeland heeft kunnen
constateeren, komende ook na de bijzondere
hoffelijke geste vn Von Neurath. voor hem
een groote geruststelling en steun was.
Ons streven is Frankrijks bondgenoot
schappen te versterken, maar het behoud
onzer bondgenootschappen is tegen nie
mand gericht. Wij willen sterk zijn, omdat
in de huidige wereld de zwakken geen stem
in het kapittel hebben. De overeenkomsten,
die wij hebben gesloten, hebben de bescher
ming onzer veiligheid ten doel, doch kun
nen worden uitgebreid.
Ik ben er zeker van, aldus Delbos. dat
Polen en andere landen, die ik ga bezoeken,
ons in staat zullen stellen de zware atmo
sfeer, die wij overal constateeren op dit
oogenblik, te verlichten en zoo te komen
tot een Europeesche ontspanning.
De verdere ronte
Delbos zal volgens zijn reisplan in den
ochtend van 8 December in de Roemeen-
sche hoofdstad aankomen, om Boekarest op
11 dezer weder te verlaten, voor zijn bezoek
aan Belgrado. Vandaar gaat de reis dan
naar Praag, de hoofdstad van Tsjecho-
Slowakije.
In Honcaarsche kringen te Warschau
gaat het gerucht, dat het mogelijk is, dat
de trein, die Delbos van Belgrado naar
Praag zal brengen,, ondanks het vroege uur
een kort oponthoud zal hebben te Boeda
pest, waar dan von Kanya zijn Fran-
schen collega aan het station zou komen
DE DUITSCHE
CONCENTRATIEKAMPEN
Joodsche gevangene in Dachau
schrijft een brief....
Te Karlsbad in Tsjecho-Slowakije ver
schijnt de Neue Vorwarts, het orgaan van
de socialistische Duitsche emigranten. Dit
blad maakt melding van een brief, dien het
ontving uit het concentratiekamp Dachau.
De brief was afkomstig van Kurt Eisner,
den 33-jarigen zoon van Kurt Eisner, minis
ter-president van de Beiersche communisti
sche raden-republiek, die 21 Februari 1919
door den nationalistischen student graaf
Ark o werd vermoord. Kurt Eisner werd in
Maart 1933 gearresteerd. Reden van zijn
arrestatie was volgens de Neue Vorwarts,
dat hij een foto gemaakt heeft van de door
S-A.-lieden verwoeste woning van 't sociaal
democratische rijksdaglid Kurt Löwen-
s t e i n. Sedert bevindt Kurt Eisner zich on
onderbroken in gevangenschap.
In den brief aan de redactie van de Neue
Vorwarts schrijft Kurt Eisner, dat in num
mers van de Neue Vorwarts, van de in Parijs
verschijnende Deutsche Volk&ztg.. van de in
Praag uitgegeven courant, die eveneens
Deutsche Volksztg. heet, en van de te Weo-
nen verschijnende Joodsche courant Stimine.
„opnieuw gruwelleugens over de concentra
tiekampen verspreid zijn. Deze onbeschaam
de leugens zijn verspreid door emigranten-
joden. De Joden in Dachau worden er nu
van verdacht leugeniberichten buiten hot
kamp te hebben gesmokkeld.
Totdat de daders zijn ontdekt, worden
wij, Joden, in geïsoleerde gevangenschap
gehouden. Wij deelen mede, dat wij ge
durende den duur van deze isolatie vol
komen afgesloten zijn, dat alles, wat ons
leven veraangenamen kan, verloren gaat,
dat wij geen post mogen verzendon en
evenmin post mogen ontvangen. Het
ligt aan u de emigranten-joden te Praag
te influenceeren, dergelijke dwaze leu
gens over concentratiekampen in het
vervolg achter te houden, daar de Joden
in Dachau als rasgenooten hiervoor ver
antwoordelijk worden gesteld. W.g. Kurt
Eisner".
De Neue Vorwarts voegt aan dezen brief
toe een samenvatting van het artikel, waar
op Kurt Eisner in zijn brief doelt. In het
artikel werd melding gemaakt van een te
Stockholm gepubliceerd boek van d.in
Zweedschen dichter Bertil M a 1 m b e r g, d:e
daarin indrukken beschrijft, opgedaan in
Duitschland. De commandant van Dachau
heeft hem het concentratiekamp getoond en
Malmberg vertelt bij dit bezoek, een gevan
gene gevraagd te hebben waarom hij in het
kamp zat.
Deze verklaarde op de S.S. te hebben ge
scholden, daar deze zijn besten vriend had
doodgeschoten. Communist was de mannin,
De J apansch-Chineesche oorlog
Soen Yat Sens graf reeds
in Japansche handen
Luchtbommen tusschen
vluchtelingen-menigte
IN Tokio rekent men erop dat Nanking
heden zal vallen. Een van de belangrijk
ste punten in de verdediging der stad, de
„Purperberg", is volgens oen nog niet offi
cieel bevestigd bericht uit Shanghai, dat
uit Japansche bron afkomstig is, reeds in
handen van de Japanners. Ook in psycholo
gisch opzicht is deze Japansche verovering
van het grootste belang wijl op den „Pur
perberg" het stoffelijk overschot van Soen
Yat Sen, den vader der Chinecsche revo
lutie ter aarde is besteld.
Het Japansche telegraafagientschap Do
mei meldt, dat de Chineezen nog slechts
zwakken tegenstand bieden.
De chefs van de generale staven van le
ger en vloot, de minister-president, de mi
nister van buitenlandsche zaken, de minis
ter van oorlog en van marine en de sous
chefs van de generale staven zullen in te
genwoordigheid van den keizer bijeenkomen
onmiddellijk na dien val van Nanking, wel
ke een keerpunt in Japans militaire opera
ties in China beteekent.
De „Jomioeri Sjimboen", welke deze bij
eenkomst aankondigt, wijst er op, dat het
vertrek uit Nanking van Tsjang Kai Sjek
zijn regeering degradeert tot een gewoon
plaatselijk bestuur. Het blad meent, dat op
deze conferentie waarschijnlijk een nieuwe
politiek ten opzichte van China zal worden
bestudeerd, benevens de veelbesproken oor
logsverklaring aan China en het nieuwe be
stuur in Noord-China en in andere deelen
van het Hemelsche Rijk.
Volgens Havas zou de Chineesche generale
staf ervan hebben afgezien, Nanking te ver
dedigen^ omdat de militaire deskundigen
van meening zouden zijn, dat Nanking
practisch onverdedigbaar is en de bij Nan
king samengetrokken troepen bedreigd zou
den worden door een Japansche omsinge
lingsmanoeuvre. Met het oog op dit gevaar
zou de generale staf haastig de troepen van
den linkeroever van de Jangtse terugtrek
ken.
Gruwelijke tooneelen bij een station
Gistermorgen in alle vroegte is het Toe-
kau-station te Nanking getroffen door tien
bommen, welke door Japansche bombarde-
montstoestellen werden omlaag geworpen.
Het aantal dooden en gewonden ten ge
volge van dit bombardement is ontstellend
groot, daar zich meer dan tweeduizend
Chineesche vluchtelingen bij het station
hadden verzameld in afwachting van de
treinen, die hen moesten wegvoeren.
De bommen vielen juist temidden van de
dicht opeengepakte massa menschen en
richtte een gruwelijke slachting onder hen
aan. De emplacementen zijn letterlijk be
zaaid met dooden en verminkten.
De branden, die door het bombardement
zijn ontstaan, hebben tal van pakhuizen
aangetast en de verwarring in de stad is
verbijsterend. De brandweercorpsen staan
vrijwel machteloos tegen de vuurhaarden.
De buitenlanders, die nog in Nanking
vertoeven hebben zich voorzien van stalen
helmen en wachten geduldig af, tot zij een
plaats op een der overladen stoomhooten
kunnen krijgen.
DE OMSINGELING VAN NANKING.
Japanners treden steeds driester op
Twaalf agenten van de Japansche consu
laire politie zijn, gewapend met geweren er
pistolen, zonder voorafgaande waarschu
wing doorgedrongen in de internationale
nederzetting. Zij reden in twee auto's in
volle vaart over de Bund, zonder op de ver-
keerssignalen te letten en doorzochten het
Britsche Great Eastern Hotel. Drie mannen
en een vrouw, allen Chineezen, werden ge
arresteerd en naar Hongkioe vervoerd. Na
een streng verhoor, dat een uur duurde
werden zij weer vrijgelaten. Men weet niet
wat hun ten laste werd gelegd.
Men beschouwt dit optreden als een
duiding, dat de Japansche autoriteiten
voornemens zijn, onafhankelijk maatrege
len te nemen in de internationale nederzet
ting, wanneer zij dit noodig achten.
Een hooggeplaatste Britsche ambtenaar
van de internationale nederzetting heeft een
uitzonderlijk ernstige commentaar geleverd
op dit incident. Men heeft hier algemeen
den indruk, dat het van essentieel belang
is. dat nu de Britsche en Amerikaansche
consuls-generaal een krachtig standpunt
nemen. Wanneer men toestaat, dat dit in
cident zonder protest verloopt, beteekent
dat een practisch afstand doen van de bui
tenlandsche macht in Shanghai en een in
eenstorting van het laatste spoor van
trouwen der Chineezen in het gezag van
den gemeenteraad.
De Chineezen van alle rangen en standen
zijn door een paniekstemming aangegrepen
tengevolge van de ontwikkeling van zaken.
Voorts wordt nog gemeld, dat Japansche
soldaten een tweehonderdtal Chineesche
jonken, welke binnen den Britschen verde-
digings-sector in de Soetsjau-kreek voor
anker lagen, in beslag hebben genomen. De
Japansche vlag werd op de schepen gehe-
schen en nadat de Chineezen, die zich aan
boord bevonden, verwijderd waren, werden
de schepen weggesleept.
Vliegtuigen voor China
Het Amerikaansche departement van bui-
tenilandsche zaken deelt mede, dat de uit
voervergunningen voor wapens en oorlogs
materiaal naar China een waarde vertegen
woordigen van 1.702.070 dollar. Bijna geheel
deze uitvoer bestaat uit militaire vliegtui
gen.
die voorts verklaarde Hoff te heeten. De
commandant liet zijn papieren komen en
toen bleek, dat de man Off heette. Bovendien
constateerde de commandant, dat de man
„fanatiek bolsjewiek" was. De commandant
stelde zich op het standpunt, dat de man
een valschen naam had opgegeven en beval
daarom, dat de gevangene twintig dagen in
een donkere cel moest worden opgesloten!
De Neue Vorw&rts merkt op, dat het dui
delijk is, dat Kurt E i s n e r op bevel van de
kampleiding geschreven heeft.
Stojadinowitsj te Rome
De Joegoslavische minister-president Sto
jadinowitsj, die voor het voeren van
politieke besprekingen zich te Rome bevindt,
heeft o.a. bezoeken gebracht aan de groote
Augustus-tentoonstelling en aan de natio
nale textiel-expositie. Ook heeft hij aange
zeten aan een banket, dat te zijner eere door
den duce gegeven werd in het Palazzo
Venezia.
Na afloop van het diner werden twee re
cepties gehouden, de eene in het Palazzo
"enezia, de andere in het Grand Hotel.
Men geeft toe, dat Muscoïini en Stojadino
witsj tijdens het onderhoud, dat zij gisteren
gehad hebben, o.a. de Middellandsche Zee-
politiek besproken hebben. Besloten zou zijn,
dat Joego-Slavië de regeering-Franco zou
erkennen.
Wat den strijd tegen 't communisme aan
gaat, wordt verklaard, dat ten aanzien hier
van geen enkele overeenkomst zal worden
ondeir teekend.
Poolsche Joden naar Madagascar
Tusschen Frankrijk en Polen zijn reeds
geruimen tijd onderhandelingen gaande
over een eventueele emigratie van Poolsche
Joden naar het Fransohe eiland Madagas
car. Men vermoedt, dat deze kwestie e-.n
punt van bespreking heeft uitgemaakt bij de
gedachtewisselingen, die Beek en Dei-
b o s te Warschau gehouden hebben.
Madagascar, het grootste eiland ter wa-
reld, ligt voor de zuid-oostrkust van Afrika,
het is een rijk land met een voortvarende
inlandsche bevolking van Maleisch bloed.
Het is zoo groot als Frankrijk, België en
Nederland tezamen en heeft nog geen vier
millioen inwoners. Het midden-westen van
het eiland is het best bevolkt; daar vindt
men ook wegen en spoorlijnen.
Madagascar bezit vele goede havens, o.a.
Majunga, Diego, Suarez en Tamatave, wel
ke de hoofdhaven is.
Deze laatste haven is verbonden per spooi
met de hoofdstad Tananarivo. Er wordt vesl
rijst, tabak, katoen en cacao verbouwt.
De wouden brengen vele waardevoile
houtsoorten op.
Het eiland bezit groote voedsel-factorijcn
te Masunga, Tamave en Tananarivo.
Tamatave is bekend om zijn groote viscli-
markten.
EEN GEZONDHEIDS
VIJFJARENPLAN
De regeering van Burma overweegt een
vijfjarenplan voor de gezondheid, dat even
tueel opgenomen zal worden in het komende
begrootingsjaar. Dit plan omvat de inrich
ting van ongeveer driehonderd plattelands
apotheken, drijvende en rijdende apotheken,
de levering van medicijnkistjes aan de dor
pen en het uittrekken van subsidies voor
praotizeerende geneesheeren.
De witte rhinoceros, die nergens anders
ter wereld meer wordt gevonden dan in
Zoeloeland dreigt uit te sterven. Een kud
de van veertig dezer neushoorns heeft, naar
uit Johannesburg aan de „Daily Telegraph
and Morning Post" wordt gemeld, tot voor
kort geleefd in de wildreservaten tusschen
de zwarte on de witte Oemfolosi-rivier.
De neushoorns beginnen thans de natuur
lijke grenzen van het reservaat te over
schrijden, waardoor zij ten prooi vallen aan
de kolonisten, die al het wild, dat in de
nabijheid van het vee komt, dood schieten.
De rhinoceros beschouwt men namelijk
evenals andere in het wild levende dieren,
als dragers van de tsetsevlieg, die de „na-
gane" overbrengt, een ziekte, die groote
schade aan den veestapel toebrengt. De
strijd togen de tsetsevlieg wordt nog steeds
krachtig voortgezet en de kolonisten drin
gen er bij de regeering op aan al het wild
in de omgeving, ook de rhinocerossen, uit
te roeien.
De witte neushoorns zijn Inheemsch in
het gebied van de Oemfolosi-rivier en el
ders zou er, naar men gelooft.geen kans
zijn^ip hun voortbestaan.
Kort Nieuws
Het Amerikaansche bureau voor munitie
controle heeft 17.900 kubieke voet helium
vrijgegeven voor de Zeppelin-reederij.
De vliegtuigfabrieken Caudron te Issy
les-Moulineaux (Fr.) zijn door tweehonderd
arbeiders bezet als protest tegen het ont
slag, aan 22 werklieden verleend. Er hebben
zich geen incidenten voorgedaan.
Op 15 November bedroeg het aantal
werkloozen in Engeland 1.499.203, hetgeen
10S.954 meer i3 dan op 18 October.
BINNENLAND
De werkloosheid te Amsterdam
Onze Amsterdamsche redacteur meldt ons:
Aan het einde van November stonden als
niet geplaatst nog bij de Gemeente-Arbeids- j
beurs ingeschreven 60478 werkzoekenden,
waarvan 55185 werkloozen naar eigen op
gaaf.
Bij vergelijking met het einde van October,
toen het aantal werkloozen 51185 bedroeg,
blijkt dat dit aantal aan het einde van No»
vember 4000 hooger is, hoofdzakelijk als ge
volg van seizoen-invloeden (bouwvak, enz.)'
maar ook van een afnemende bedrijvigheid
in het diamantbedrijf.
Vergeleken met de cijfers aan het einde
van November 1936, toen 56659 werden ge
noteerd, toont November 1937 een daling van
1474 werkloozen
CHEMIGRAFISCH BEDRIJF
Do minister van Economische Zaken deel!
mede, dat door den bedrijfsraad voor hetj
Chemigrafisc-h Bedrijf is ingediend een ver
zoek tot verbindendverklaring van bepalin
gen van de collectieve arbeidsovereenkomst
voor .het Chemigrafisch Bedrijf, afgesloten
tuschen de Vereen, van Ned. Chemigrafische
Inrichtingen eenerziids en den Ned. Litho
Foto. en Chemigrafenbond, den Ned. R.K,
Graf. Bond en den Ned. Chr. Graf. Bond
anderzijds.
WONING UITGEBRAND TL KORNWERD
Te Kornwerd brak een felle uitslaan
de brand uit in de woning van den heep
Lvclama A. Nieholt. Een juist passeerendo
wielrijder hoorde een knal en zag, toen hij
zich omkeerde, de gordijnen in vlammen
gehuld. Direct waarschuwde hij den eige
naar, die zich bij kennissen bevond, waar
na men onmiddellijk de brandweer v a
Makkum en Witmarsum alarmeerde. Deze
arriveerde kort daarop, doch het vuur
greep zoo snel om zich heen, dat er aan
blusschen niet meer te denken viel. De wo*
ning, met de daaraan verbonden wagenma-
kerij, brandde geheel uit.
Dg oorzaak is onbekend, doch men ver
moedt schoorsteenbrand. De schade wordf
door verzekering gedekt.
WAAR WERK TE VINDEN IS
AANBESTEDINGEN TE AMSTERDAM
baan en perceel no 802, met btjbehooronde t
ken. De laagste inschrijver was de fa Wille
Koningen te Amsterdam met ƒ21.891.
Voorts werd aanbesteed het maken van e
toegangsweg met twee bruggen, naar het pa
aan het Nieuwe Diep, met bijbehoorende we
ken. Hiervoor was de laagste Inschrijver de fa
G e b r. H. V. J. de V r 1 e s te Haarlem
41.990.
Ten slotte besteedden B. en W. aan het
brug ten behoeve va
bUbehoorende
sterdam was
loschplan nabij de
verken. De fa A v. Hall "te ~A
net 19.686 de laagste lnschrtjvi
WONINGBOUW IN DE HOOFDSTAD
Het bestuur d<
„het Oosten" te
door den architect
de Maasstra
aal
aal
ld. In
_eer J. B,
ïsterdam met 726.386]
voor heti eerste en tweede bestek de heer D.
Schalk te Amsterdam met resp. 416.200 en'
313.600. Laatstgenoemde berelcende het totaal
op 728.000.
WEGVERBETERING AANBESTEED
gedeeltelijk
de aanleg van
lakken of asfaltbeton
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
„Het grote boek, voor de kleinsten
verteld", door J. C. de Koning. Uitgave van
J. H. Kok N.V. te Kampen.
„Het Schriftbewijs" door Dr. F. W«
Grosheide, idem.
„Ex Libris", Keur uit de werken van
Dr. J. H. Gunning J.Hzn. door C. J. I. Sluyk,
Uitgave van J. Ploegsma, te Zeist.
„De betere wereld", tien toespraken
van Dr. J. C. A. Fetter, idem.
„Christus en de Schriften" door
Dr. A. Saphir, vertaald door A. R. Zalman-
Marda, Uitg. j. N. Voorhoeve, Den Haag.
„Zie hier is uw God", Kerstboodschap
door Ds. A. K. Straatsma. Kerstgedichten; en
„Jongeren, wat antwoordt gij
Christus?" door Ds. D. Kuilman: Libel
lenserie no. 250 en 263. Uitg. Bosch en Keu-
ning, Baarn.
„W at de wereld overwint" door Dr
P. D. Tjalsma, Uitg. J. Ploegsma, Zeist.
„De oorsprong der ziel, in het licht
der Gereformeerde Levensbeschouwing", door
Prof. Dr. H. Visscher, Uitg. Bur. van Lonk-
huyzen, Zeist.
„De psalmen voor deze b-ij d", be
werkt door Andreas Glotzbach, Uitg. Mij. Van
Loghum Slaterus, Arnhem.
„De jeugd vraagtdoor Ds. J. C.
Koningsberger met medewerking van Ds. G.
W. v. Deth, M. C. Fallentin, R. Kuitert, Dr.
M. J. Langeveld, D. Noordam, Dr. J. C. Roose,
Ds. J. J. Stam. Uitgave N.V. Boekhandel W.
ten Have, A'dam.
,Jong in het volle leven", een boek
voor de rijpende Christelijke jeugd, door Dr.
Joh. H. Scheurer, e.a. Uitgave H. A. van
Bottenburg N.V., Amsterdam.
karaktervorming bij jeugd i-
g e n" door Dr. S. O. Los, Uitgave van Druk
kerij „De Standaard", Amsterdam.
„Burgers v a n N ij s t a d" van J. K. van
Eerbeek, Uitgave van J. H. Kok N.V.,
Kampen.
irandende Harten" door Gera
Kraan-Van den Burg. Uitgave van J. H. Kok
N.V. te Kampen.
„Jong Suriname op avontuur"
door Hans van Amstel, Uitg. L. C. G. Malm
berg, 's-Hertogenbosch.
„Geketende leeuw" van Zsigmond
Móricz, uit het Hongaarsch door E. Vahl-De
Roos. Uitgave Nederlandsche Keurboekerij,
Amsterdam.
ie Vaderlandsche Geschiede
nis in een notedop", een boek voor de
jeugd, door N. Tj. Swierstra. Uitgave Hol-
landia Drukkerij N.V., Baarn.
„Hoe moet de lijder aan suiker-
iekte leven?" door Dr. L. Schaap, arts
te Amsterdam. Uitgave Van Holkema en Wa-
rendorf N.V., A'dam.
