r 1
ALS DE SIRENE LOEIT
„CUBA" SIGAREN
Fa DE GOOIJER
MAANDAG 6 DECEMBER 1937
TWEEDE BLAD PAG. 5
Links: Jhr. Mr. L. E. de Geer van Oudegein werd ge
ïnstalleerd tot burgemeester van Diemen. Aan de grens
der gemeente werden zijn echtgenoote bloemen aangeboden
Het toekomstig vlaggeschip der Nederlandsche koopvaar dijvloot, de in aanbouw zijnde ,jNieuw Amsterdam" voor
de werf der Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. In Mei 1938 wordt het schip in de vaart genomen, zoodat
met alle macht gewerkt wordt om op tijd gereed te zijn. De lengte van 't schip bedraagt 229 M., de breedte 26,90
M., de waterverplaatsing 37.500 kub. M., de geladen diep gang 9.55 M. Bruto zal de ,jN. A." circa 36.000 ton meten.
Ter hoogte van Monster is de Poolsche haringU
zwaren mist en stormachtig weer op 't strand
)gger G.ü. Y. 51, welke te Schevemngen was gestationneerd, tijdens
geloopen. Onmiddellijk werd begonnen met het lossen van 't schip.
Binnen afzienbaren tijd zal te Gouda een belangrijke ver keerSVefhetering tot standkomen doofden aanleg van een
tunnel van de Spoorstraat naar den Ridder van Catsweg onder den spoorweg GoudaUtrecht, waardoor de be
staande overweg zal kunnen verdwijnen.
PUNENBURG's WEVERIJEN ».v.
GOIRLE N.Br.
HESSIANS MATRASDEKKEN
TARPAULINGS SPANSTOF
MATRASLINNENS ZAKKEN
MULDER &WORTELBOER
r*
SAPPE MEER TEL 123
„5APP0 i& ideaaliJUcolr
D. JORDAAN ZONEN N.V.
HAAKSBERGEN
WEVERIJ BLEEKEBU VEUVEHU
INDISCHE UITRUSTINGEN
HEERENKLEEDING NAAR MAAT
STEMMERIK C°
LAAN VAN MEERDERVOORT 66
DEN HAAG
EIGEN ZAAK SOERABAIA GEMBLONGAN.
Uitbreiding van de
Lagere Landbouwscholen
i Winsum (Gr.)
Naar wij vernemen, is de regeering voor
nemens in het jaar 1938 uitbreiding te ge
ven aan het getal lagere landbouwscholen,
dat in ons land nog slechts beperkt is. en
dat, in verband met den financieelen toe
stand van het land eemgen tijd niet werd
uitgebreid.
Het ligt in de bedoeling het getal
met tien scholen uit te breiden en deze
dan te doen stichten vier door de R.K.
boerenorganisaties, drie door de neu
trale land bouwmaatschappij en en drie
door den C.B.T.B. Wij vernemen
voorts, dat het hoofdbestuur van den
C.B.T.B. besloten heeft den minister
te adviseeren, deze Christelijke lagere
landbouwscholen te stichten te
Amersfoort, Aalten en Win
sum (Gr.).
Onze Papierfabricage
Te V e 1 s e n werd in de afgeloopen elf
maanden van dit jaar voorde papierfabriek
aldaar 'n hoeveelheid van 77.665 kub. vadem
hout aangevoerd, tegen 44.4S4 kub. vadem
in het gelijke tijdvak van 1936.
Arbeid gehuwde vrouwen
Door den Minister van Sociale Zaken is
bij den Hoogen Raad van Arbeid aanhangig
gemaakt een voor-ontwerp van een wet hou
dende beperkende bepalingen inzake arbeid
van gehuwde vrouwen.
Amsterdams
Luchtbeschermingsplan
Regelmatig zal de bevolking
op de hoogte worden gehouden
(Van onzen Amsterdamschen redacteur)
Als in Amsterdam de sirene loeit, is de
brandweer op komst en het verkeer is er
geheel op ingericht om de hulp en redding
brengende wagens zonoer eenigen hinder
door te laten.
Als wij in de krant lezen van Madrid en
Shanghai, om maar niet meer steden te noe
men, denken we aan het nog veel grootere
luchtgevaar. En de ernstige tijdsomstan
digheden die een beproefa deel der mensch-
heid doormaakt, moeten het Nederlandsche
volk er op bedacht doen zijn eventueele ge
varen uit de lucht zoo goed mogelijk te
doen weerstaan.
Als Amsteraam uit de lucht zou gebom
bardeerd worden! Het is geen dwaze bang
makerij of ijdele theorie om hiervan te ge
wagen, maar
een diep ernstige mogelijkheid.
Wij noemen Amsterdam, omdat de burge
meester der hoofdstaa een luchtbescher
mingsplan gereed heeft. Als de beangsti
gende sirenes haar klagend, doordringend
geluid bij een dreigenden luchtaanval zou
den doen hooren, moeten alle burgers, tot dc
kinderen toe, weten, wat hen te doen staat.
Het genoemde luchtbeschermingsplan is ons
Zaterdagmorgen tijdens een persconferen
tie ten Stadhuize toegelicht door het hoofd
van den Luchtbeschermingsdienst te Am
sterdam, den heer Verschoor.
Het genoemde plan wordt vereischt inge
volge de Wet tot bescherming van de be
volking tegen luchtaanvallen, verleden jaar
tot stand gekomen. In deze wet worden voor
schriften gegeven in verband met het lucht
beschermingsplan eener gemeente. Een daar
uit voortvloeiend K. B. verdeelt de gemeen
ten in drie gevarenklassen.
Het meerenaeel der gemeenten in ons land
is ingedeeld in de derde klasse, waarvoor de
wet een aantal te nemen maatregelen voor
schrijft. Tegelijkertijd is echter bepaald,
dat deze maatregelen geheel voor rekening
komen van het gemeentebestuur.
Alle ander aangeduiae maatregelen, die
toepassing moeten vinden in de gemeenten
der '2e en le klasse, komen voor rekening
van het rijk. Dit zijn bijv. de brandblusch-
middelen, de verbindingen, de alarmeerings-
inrichting en nog enkele, ten minste voor
zoover aeze uitsluitend ten behoeve van de
luchtbescherming noodig zijn Zoo worden
door het Rijk aan Amsterdam maximaal
16.000 gasmaskers beschikbaar gesteld.
Amsterdam met zijn vele kwetsbare plek
ken behoort vanzelf tot de eerste gevaren-
klasse. In samenwerking met het Rijk is een
aanvang gemaakt om de hoofdstad met haar
talrijke bevolking te künnen beschermen in
geval van een oorlog met zijn verbijsterende
luchtaanvallen.
In de eerste plaats zijn of worden
alle gemeentediensten en -bedrijven
gemobiliseerd. Wij noemen hier vooral den
Gemeentelijken Geneeskundigen en Gezond
heidsdienst die een aantal zittingslokalen
volledig heeft ingericht als eerste hulppost.
Met de opleiding van vrijwilligers is men
daar verder begonnen. In het plan is naast
de organisatie der directe aanwezige gemeen
telijke hulpmiddelen in alles gerekend op
de krachtdadige medewerking van de bur
gerij.
Wat de gemeentediensten betreft, denkt
men dan direct aan brandweer en politie.
Verder wordt Bouw- en Woningtoezicht in
de actie betrokken. Men heeft &aar gereed
een opruimingsdienst, die tot taak zou heb
ben gewonden uit getroffen gebouwen te
venvijderen en gevaarlijke gebouwen te
stutten.
Aandacht moest worden geschonken aan
het gasgevaar, waartoe een ontsmet
tingsdienst in het leven is geroepen,
waaraan meerdere gemeentediensten zullen
meewerken. Behalve de geneeskundige
dienst, die de gaszieken zal verplegen, zul
len met gas besmette personen moeten wor
den ontsmet, waartoe de badhuizen zullen
worden benut. De lijfgoederen dier personen
zullen een reiniging ondergaan in de ge
meentelijke waschhuizen of waschinrichting
terwijl de stadsreiniging is belast met het
ontsmetten van den openbaren weg met be-
lenoende gebouwen.
Nauw verbonden aan den ontsmettings-
dienst is de chemische dienst. Deze
zal onder leiding staan van den directeur
van den keuringsdienst voor waren. De che
mische oienst zal alle voorlichting geven op
gebied van bescherming en bewaring tegen
strijdgassen; zij zal zich bezig houden met
de opleiding tot gasvprkenner, niet alleen
voor de gemeentediensten, maar ook voor
vrijwilligers, terwijl zij ook de oprichting van
hulp-laboratoria zal bevorderen.
Uit den aard der zaak zullen ook de licht-
bedrijven, de electriciteitswerken en de gas
fabrieken een groote rol spelen in de lucht
bescherming. Evenals de gemeentewaterlei
ding hebben zij maatregelen genomen om
storing in het bedrijf zoo vlug mogelijk op
te heffen, zij vormden ploegen om gebouwen
en installaties te beschermen, terwijl ook,
ten dienste van het publiek herstellings-
ploegen worden opgericht.
Voorts is het van belang, dat defecten in
de straatbedekking zoo spoedig mogelijk
worden hersteld, om het verkeer, waarbij in
de eerste plaats gedacht is aan de voertui
gen der hulpdiensten, zoo goed mogelijk door
te kunnen laten gaan. Vandaar, dat de be
trokken afdeelingen van Publieke Werken
een wegdek en een bruggenherstellings-
dienst hebben geformeerd Ook het groote
belang, dat Amsterdam heeft bij een juist
functionneeren der rioleeringen is niet uit
het oog verloren, wat leidde tot het oprich
ten van een hulpdienst, die hiervoor zorgt.
Men kan zich voorstellen, wat het zeggen
wil, als het tramverkeer volkomen gestag
neerd is. Bij het zeer frequente verkeer op
verschillende punten van de stad. zou het
defect raken van een tramtrein, of een ge
deelte van het SDoor leiden tot een chaos.
Ook om dit tegen te gaan. werd een aparte
dienst gecreëerd die uit den aard der zaak
staat onder leiding van den directeur van
de gemeentetram en veren.
Wat meer noodig is
Als hoofd van den veterinairen dienst voor
ontsmetting o.a. van vee en stallen treedt
op de directeur van het Melkcontrolebureau.
Verder zou bescherming noodig zijn van
kunstschatten, van sluizen e.d.g., van de
spoorwegen, waaromtrent de vereischte
maatregelen in voorbereiding of reeds ge
nomen zijn.
Een belangrijk punt is het ter beschikking
hebben van schuilplaatsen. Er zijn 40 zeer
goede schuilkelders w.o. zeer groote, be
schikbaar. Verder kunnen alle kelders in
grachtenhuizen als in moderne woningen,
kantoren enz. dienst doen, mits voorzien van
een steenen of betonnen gewelf. Voor alarm
worden sirenes gereed gehouden, die in oor
logstijd niet anders dan voor luchtalarm mo
gen worden gebezigd. Het spreekt vanzelf
dat men wat de schuilplaatsen betreft, nog
maar aan het begin staat.
Bij een luchtaanval na zonsondergang
moeten verduisteringsmaatregelen genomen
worden, waarbij zoo eenigszins mogelijk
ook het verkeer voortgang moet kunnen
hebben. Hierbij is gedacht aan richtlampen.
Het voorkomen van lichtuitstraling uit de
huizen is van groot belang.
Eindelijk moest aandacht worden geschon
ken aan voorziening van levensmiddelen en
drinkwater, bescherming van bedrijven en
groote gebouwen en de transportmiddelen,
zaken van zeer uiteenloopenden aard, die
niettemin alle van even groot belang zijn.
Medewerking der burgerij
De hulpverleening in geval van nood is
gedecentraliseerd. Ieder stadsdeel moet in
beginsel zichzelf kunnen helpen. De stad is
verdeeld in 14 vakken en deze weer in 70
k 80 wijken. Overal worden ingesteld hulp
diensten en -ploegen, waarbij, evenals in de
geheele organisatie burgers samenwerken
met de gemeente-diensten en -bedrijven. Vrij
willigers moeten bijv. vakbrandweren vor
men, waarbij wijk- en blok-brandweren. Er
moet in de hier bedoelde gevaren ontzag
lijk veel werk verzet worden. Ieder, die niet
door militairen dienst uitgesloten is, moet
dan gereed staan ten einde bedacht te zijn
om het doel van den luchtbeschermings
dienst te verwezenlijken: zooveel moge
lijk menschen redden.. Uitkijk- en
luisterposten moeten er zijn, ordonnansen,
seiners, personen die per radio alarmeeren
en waarschuwen. In de 70 of 80 wijken wor
den blokken gevormd, waarvoor weer lei
ders en plaatsvervangers noodig zijn. En
ieder moet in eigen huis de noodige maat
regelen nemen.
Over al deze zaken zal de bevolking in de
eerste maanden worden voorgelicht Het
eerste vak dat voor organisatie in aanmer
king komt is het gedeelte benoorden het IJ.
Circa 230 bedrijven hebben in dit industrie
rijke gebied met zijn lagen woningbouw, tuin
dorpen en landelijke streken, hun medewer
king toegezegd.
Regelmatig zal de geheele bevolking op de
hoogte worden gehouden van alles wat van
belang is voor de luchtbescherming. En
ieders medew rking wordt gevraagd om ge
reed te zijn als wat God genadig moge
verhoeden het gevaar dreigt en komt.
Serie 3-15 cent
IN VORSTENLANDEN EN SUMATRA
OUDEWATER
Na de Wereldjamboree
Diverse onderscheidingen verleend
De Min. v. Ondemvijs heeft Zaterdag in zijn
kabinet ontvangen Ir. J. F. van Hoy te
rn a, regeeringsgedelegeerde bij de stichting
Wereld Jamboree 1937 om hem, nu de werk
zaamheden der stichting beëindigd zijn
dank te brengen voor het vele en nuttige
werk, door Ir. Van Hoytema als gedele
geerde verricht.
Het verheugde den Minister. Ir. Van Hoy-
tema te kunnen mededeelen, dat hij be
noemd is tot officier in de Orde van Oranje-
Nassau.
Tot ridder in de Orde van den Neder-
landschen Leeuw is benoemd de heer H.
B e h r e n s, waarnemend voorzitter van de
stichting Wereld Jamboree 1937 te 's-Gra-
verthage.
Benoemd zijn verder in de Orde van
n>- Nassau: tot officier: C. W. Becking,
vuorzitter van de f'mancie&le commissie der
stichting Wereld-Jamboree 1937, te 's-Gra-
venhage en E. J Kools, voorzatter van de
voedingscommissie der stichting Wereld-
Jamboree te 's-Gravenhage;
tot ridder: Ir. C. Beets, voorzitter der
Padvindersvereeniging Nederland, te Loc-
neker. gemeente Hengelo (O.), A. G. Ha r t-
man, secretaris der stichting Wereld-Jam
boree 1937, te 's-Gravenhage. Mr R. G. A.
Höppener. voorzitter van het bestuur der
R.K. verkennersgroepen bij de Ned. pad
vinders-wroeni ging, te Roermond; Ds W.
M. A. K a 1 k m a n. hoofikwartierscommis-
saris voor de padvindersgroepen der Ned.
Chr. vereeniging bij de Ned. padvinders
vereeniging. te Amsterdam: A. H. van
Leeuwen, hoofdkwartierscommissaris der
Nederlandsche padvimdersvereeniging, ar
chitect van de stichting Wereld-Jamboree
1937, te 's-Gravenhage en A. Oosterlee,
secretaris van de Nederlandsche padvinders-
vereen igteig.
Verkeersbalans over October
Minder aantal dooden
De door het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek gepubliceerde voorloopige cijfens op
korten termijn omtrent de ernstige ver
keersongevallen. geven het volgende beeld;
1937 gedood ernstig
gewond
Mei 61 446
Juni 41 453
Juli 47 390
Augustus 64 471
September 61 417
October 47 404
Vooral het aantal dooden teneevolge van
verkeersongevallen is over October belang
rijk lager dan over Augustus en September
wellicht in verband met geringere ver
keersfrequenties in die maand vergeleken
met die in de vacantiemaanden.
Het aantal verkeersongevallen is echter
nog veel te groot om niet bij alle wegge
bruikers op stipte naleving der verkeers
regels aan te dringen.
Officieele Berichten
r Ch. J. I. M. W e
In de vacature vai
er als plaatsvervangend lid
an de stichting ..Waterbouwkundig Laborato-
ium" te Delft. Is benoemd Prof. Ir. J, Klop-
■natiuH tijk -mulde/. tapen,
fi&eit-ert, vehJ&ucLtiaici.
Fo HANF MATTWFS-RDCIIICFI
Ziet, hoe de kleine Jan
Van 't kuchen wordt
genezen,
Dit heerlijk medicijn,
Zal vast zijn redding wezen
Pri;s per flacon 0 50
ONDERSCHEIDINGEN
Benoemd; tot Ridder in de orde van den Ned.
Leeuw H. Behrens, waarn. voorzitter van de
hting .Wereld-jamboree 1937", te Den Raag.
stichting ..Wereld-jam-
iltter der Pad-
boree 1937", te Den Hat
tot Ridder: Ir. C. B e e
vlndersvereen. ..Nederland", te Lonneker (gem.
Hengelo. O.): A. G. Hartman, secretaris der
stichting „Wereld-jamboree 1937". te Den Haag:
Mr. R. G. A. Höppener. voorzitter van het
bestuur der R.K. verkenners en waarn. hoofa-
kwartlerscommlssarls der R.K. verkennersgroe
pen btl de Nederlandsche padvlndersveree*.. te
Roermond: Ds. W. M. A. Kalkman, hoofd-
kwartlerscommlssarls voor de padvlnderscroe-
irlsteHJke vereen btl de
svereen.. te Amsterdam;
RIDDERORHFN
ra VAN W I B L 1 K
9 NOORDEINDE DEN HAAG
Telefoon 112246