KERK EN ZENDING
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1937
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Nieuwe Tonge, P. Zijlstra
te Noordeloos. Te Egmond-Binnen, cand.
C. J. Rasch te Utrecht.
Aangenomen: Naar Tienhoven, cand.
D. van Heyst, bulppred. te Rijnsburg.
Bedankt: Voor Jutphaas, cand. D.
Heyst te Rijnsburg. Voor Oosterbierum,
;K. G. Kwint te Slochteren. Voor Hooge
Beintum, H. Boeser te Vierlingsbeek.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Groningen, S.
Hoeks'ra, te Naaldwijk.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
De heeren W. Th. v. d. W i n d t te Leiden,
cand. aan ae R. U. te Leiden en A. Si rag
te Amsterdam, cand. aan de R. U. te Utrecht
zijn door het Prov. Kerkbestuur van Zuid-
Holland toegelaten tot de Evangeliebedie
ning in de Ned. Herv. Kerk.
Evenzoo de heer J. Bouwes, c
aan de R. LT. te Groningen door het Prov.
Kerkbestuur van Overijssel. De heer Bouwes
(Kraneweg 24 te Groningen) stelt zich ter
stond beroepbaar.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
W a genborgenOmmen
Ds. J. K o p p e is voornemens 12 Dec. a.s.
afscheid te- nemen van de Geref. Kerk te
Wagenborgen en 19 Dec. zijn intrede te doen
te Ommen. Bevestiger is Ds. S. van Wou-
w e te Marum.
Kootwijkerbroek
Cand. L. Berger, ber. pred. te Kootwij
kerbroek, hoopt Zondag 28 Nov. in de mid-
dagdienst zijn intrede te doen, na 's mor
gens bevestigd te zijn door Ds. A. A. van
der Leer, van Oosterend (Texel).
„</M«</rtt£"-ZAKBIJBELS
Uitgave A. JONGBLOED N.V., Leeuwarden.
Het mooiste geschenk.
prov. kerkbestuur van friesland
Tot president van het Prov. Kerkbestuur
van Friesland is gekozen Ds W. A. Dekker,
te Scharnegoutuim en tot vice-president Ds.
H. N. IJsbrandy te Grouw.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste
Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken
huizen. SanatoriaInstellingen. Tehuizen.
R. J. C. PULLE
CENTRALE
VERWARMING
Warmwatervoorziening
O liestookinrichting
ZV/ARTEWEG 8 - TEL. 116617 DEN HAAG
n.v. ingenieursbureau „eksteen"
BILTHOVEN
Eenigst speciaal-bureau voor Waterreiniging
Ontijzerings-, Orchardings-,
Ontzurings-, Ontkiemings-, Ont-
kleurings-, en Filterinsallatie
voor Ziekenhuizen, Gestichten
en soortgelijke instellingen.
VRAAGT GRATIS ADVIES OF MGENIEURSBEZOEK I
RIJWIELSTANDAARDS alle modellen
N V. STAALWERK ENERGIE De Lier Tel. 60
Centrale Verwarming
Ingenieursbureau
RUNAU en KNOPPERS
Groningen
Tuinbouwstraat 118
Telefoon 1750
Ook Oliestook-lnrichtingen
C. LI ND ZOON
Keizersgracht 563 Centrum
Tel 41154-31369 Amsterdam
Alle Effectenzaken. Administratie
van Vermogens. Verzekeringen.
De Coöp. Zuivelfabriek
HOOGEVEEN
MlWUCür Hofleverancier v. H M de Koningin
is groot-producente van: Roomboter,Geconden
seerde melk, Melkpoeder en Consumptie-melk
producten Hare producten hebben al sinds
meer dan 40 jaren een wereldreputatie. Dit
modern geoutilleerde bedrijf verwerkt per jaar
meer dan 20 millioen kilo's melk.
Dr J. G. S. Locher
zeventig jaar
Heden herdacht Dr. J. C. S. L o c h e r,
prediaknt bij de Ned. Herv. Gem. te
Leiden, zijn zeventigsten verjaardag.
Dr. Locher werd 6 Nov. 18(17 te Uitikon bij
Zurich in Zwitserland, waar zijn vader pre
dikant was, geboren.
Hij bezocht de gymnasia te Keulen en
Elberfeld en studeerde te Weenen en te Lei
den in de theologie. Op 14 Mei 1892 deed
hij zijn intrede te Berdaard (Fr.) Vandaar
vertrok hij in 1899 naar Waspik, waar hij
zeventien jaar heeft gestaan en waar hij
promoveerde tot doctor in de godgeleerd
heid op een proefschrift over: „De leer van
Luther over Gods Woord".
Op 9 Jan. 1916 deed Ds Locher zijn intrede
te Leiden, waar hij zijn ambt aanvaardde
met e enpredikatie over Ps. 15 17.
Dr Locher is vice-president van het Pro
vinciaal Kerkbestuur, quaestor van de Ring
Leiden. Vele jaren diende hij den kerko-
raad als scriba. In het kerkelijk leven
Leiden neemt hij' een vooraanstaande en
gezaghebbende plaats in. Zijn groove kennis
van kerkrechtelijke zaken en van de kerke
lijke geschiedenis, maakten hem dikwijl?
tot veler viaagbaak. Zijn oordeel was in al
lerlei kwesties vaak van doorslaande be-
teekenis.
Naar verluidt is Dr Locher voornejnens
volgend jaar emeritaat aan te vragen.
JEUGDLEIDERSCONFERENTIE
TE AMSTERDAM
Op Zaterdag 20 November a.s. zal in
Amsteraamsch Lyceum een jeugdleiderscon
ferentie worden ge-houden; de heeren Prof.
Mr W. P. J. Pompe; Prof. Dr J. Wat e-
rink en J. J. Vorri nk, zullen op de mid
dagvergadering het onderwerp „Gezag en
Vrijheid in de jeugdbeweging" inleiden.
Des avonds zal de heer J. de Graaf, al
gemeen secretaris der V.C.J.C., het onder
werp „De beteekenis oer vrije jeugdvorming
voor het geestelijk en zedelijk leven van
volk" behandelen.
DE NEGERS IN AMERIKA
Terwijl het procentueel aandeel der negers
in de bevolking van de Vereenigde Staten
van Amerika van 19.3 pet. in het jaar 1790
tot 9.7 pet in 1936 zakte, is nochtans hun
aandeel in het religieus leven vooral in de
laatste decenniën toegenomen. Het getal der
negerkerken steeg de laatste 70 jaren
700 tot 45.000, het- aantal avondmaalgangers
van 600.000 tot 5.300.000.
DE HERVORMINGSDAG
IN DUITSCHLAND
Op alle openbare Duitsche lagere
middelbare scholen, voor zoover die niet
als Roomsch-Katholiek zijn ingeschreven,
Zaterdag j.l. de Hervormingsdag gevierd.
Het onderwijs duurde van S tot 10. Daarna
verzamelden zich alle leerlingen in de aula
of in de gymnastiek-zaal, waar ze door het
hoofd, respectievelijk door den directeur
werden toegesproken, die hun op de betee
kenis van Luthers kerkhervorming wees,
terwijl op de middelbare scholen de stel
lingen van Luther, op 31 October 1517 aan
de Slotkerk van Wittenberg aangeslagen,
behandeld werden. Met een gemeenschap
pelijk „Een vaste burcht is onze God", werd
die viering van den „Reformationstag" in
de scholen, gesloten. Het ministerie van
onderwijs had een en ander in een rond
schrijven gelast,
giften en legaten
Wijlen de heer C. A. Zeeman te Soestdijk,
oud-ouderling der Ned. Herv. Gemeente te
Amsterdam, heeft gelegateerd f 4000.waar
van de helft bestemd is ten behoeve van de
pensioenen der godsdienstonderwijzers of hun
gezinnen, en de andere helft ten bate van de
Glassicale Zending.
Aan de Geref. Kerk van Amsterdam heeft
wijlen ftjevr. Wed. Broers-Greve vermaakt
f 500.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
ox Theologica begint den nieuwen
9den jaargang met drie frissche artike
len: van Ds. E. L. S m e 1 i k over de invloed
van de praktijk op de theologie; van Dr. K.
t s m a over de pluriformiteit der Kerk:
ran Ds. G. F. D. Loc her over de ver
houding van phi'losophie en theologie. De
eerstejaarstheologen worden verwelkomd met
een lezenswaardig woord van Ds. J. M.
Jong.
In het November-nummer van Libert a
ex Veritate (orgaan der S.S.R.) wordt de
heer Bel graver, die aftreedt als eind
redacteur, huldigend uitgeluid. Ds. j. Ver-
Kuyl vervolgt zijn ernstige beschouwingen
„onze belijdenis en ons leven". In
reünisten-rubriek schrijft Ds. M. B. va:
■.r over wetenschapsbeoefening in c
fessioneele binding
IEL I5T87-1TREC1T
°xa
Op heden ln aanbouw de nieuwe orgels
voor de:
Geref. Kerk te Voorschoten 2 klavieren
Laren (N.H.) 2
I, Rinsumageest 2
Rottevalle 2 klav., electr.
R.K. Kerk St. Dominicus te Leeuwarden
2 klav., electr.-pneumatisch met sleeplade.
Idem de restauratie van de orgels in de:
Ned. Herv. Kerk te Brummen.
Liefdesgesticht te Groningen.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
chr. kweekschool voor
gorinchem e.o.
De jaarvergadering van de Ver. Chr.
Kweekschool voor Gorinchem en omstreken
wordt Woensdag 17 Nov. 's namiddags 2 uur
gehouden in „Obadja", Oude Vischmarkt,
Gorinchem.
Behalve jaarverslagen is er bestuursverkie
zing (aftredend de heeren A. M. Brouwer en
A. van Houweling; de heer C. H. Bogers
neemt ontslag).
Het jaarverslag 1 Sept. 19301 Sept. 1937,
memoreert o.a., dat de cursus begon met 77
en eindigde met 76 leerlingen (52 m. en 24
vr.). De nieuwe cursus begon met 78 leerlin
gen (45 m. en 33 vr.), waarvan 25 in
eerste. 25 in de tweede en 28 in de derde
klas. Aan het schoolexamen namen deel 21
leerlingen. Van de mannelijke
17, van de vrouwelijke verw
ven alle hel diploma. In de afgeloopen 5 jaar
slaagden 114 leerlingen en sedert de oprich
ting der school 377. Voor het examen Nutt.
Handwerken slaagden alle drie deelnemende
meisjes. De B-afdeeling (opleiding hoofd-
acte) werd op 16 Sept. j.l. bezocht door
onderw. en 2 onderw.essen. Van de 20 cand.
hoofdacte ex. slaagden er 1 Van het examen
Bijlb. Gesch. en Methodiek slaagden alle 15
cand.
De uitgaven voor leermiddelen en school-
behoeften moesten besnoeid blijven. De con
tributies liepen ruim f 100 terug.
De exploitatie-rekening 19361937 wijst
in uitgaven en ontvangsten f 27.200.79 aan.
De begrooting 19371938 is geraamd op
f 5.691.40 in uitgaven en ontvangsten.
geref. schoolverband
De afdeeling Vlaardingen en O m-
streken van Geref. Schoolverband houdt
haar Najaarsvergadering a.s. Zaterdag
November te Vlaardingen in de Geref. School
aan de Emmastraat 45. Huishoudel. gedeelte
te 3 uur. Openbaar gedeelte te 4 uur 30.
Spreker: de heer van Noort, Ulo-onder
wijzer te Schiedam. Onderwerp: „Schrift ei
Historie op de Chr. School."
onder wijsbisnoemingen
Amersfoort. R.H.B.S. Tot leeraar: de
heer j. van Ravenswaay te Haarlem.
Amsterdam. School 4 der Ver. v. L.O.
op G.G. (De Wittenkade 75). Tot onderwij
zer: de heer W. S. E m m e n s te 's-Graven-
hage, en tot onderwijzeres: Mej. A. Tjadens
te Amersfoort
schriftelijke friesche
opleidingscursus
Het Friesch Persbureau schrijft ons:
De A.F.UJK. heeft besloten een aligemeene
schriftelijke Friesche opleiding in te stellen,
die tevens steun zal kunnen bieden aan on
derwijzers, die niet aan de mondelinge op
leidingscursussen voor de Friesche acte
kunnen deelnemen.
Dezelfde stof, die de mondelinge leergangen
behandelen, zal er in verwerkt worden, n.l.
Friesche taal, literatuur en geschiedenis.
De leiding van de leergang hebben op zich
genomen de heeren j. K. D ij k s t r a en j
Piebenga, beiden met practische opdei-
dingservarinig, terwijl lector P. S i p m a tot
wetenschappelijk adviseur is aangesteld.
Tot administratrice benoemde de A.F.U.K.
Mej. L. Kerkhof, Bagij nestraat 46,
Leeuwarden, die gaarne nadere inlichtingen
verstrekt aan belangstellenden.
De Unie-Collecte
Negen en vijftigste Jaarcollecte
voor de Scholen met den Bijbel
LUst XI
Transport van lijst 10 28.392.99
Drachten
HtJlaard
Kollum
184. JS
77.10
204.70
139.78
711.30
97.53
181.73
113.25
Spijkeniss'
Vianen
CoHjnaplaj
GROOT IS DE LIJST,
KLEIN zijn de middelen.
Groot is de naamlijst onzer medegeloovigen
in Rusland wien wij zoo gaarne een
Kerstpakket
zouden zenden. Elke gift maakt het moge
lijk een grooter aantal te helpen.
Het Nederlandsch Comité tot Steun der
Christenen in Rusland
„LICHT IN 'T OOSTEN"
(G. L. Baron van Boetzelaer, Voorz.,
Ds. F. Dresselhuis, Secr.,
J. Seegers Wzn., Penningm.,
Ds. H. Janssen, Alg. Adj.)
zal gaarne nu reeds Uw Kerstgave voor dit
doel in ontvangst nemen.
Voorzitter Commissie van Advies
en Toezicht::
Mr. B. DE GAAY FORTMAN,
Rechter te Amsterdam.
Adres voor toezending der giften:
Penningm. „LICHT IN 'T OOSTEN",
Giro 166821, Weesp.
Dubbele promotie
de V.U.
aan
Gistermiddag zijn in het gebouw van den
Werkenden Stand te Amsterdam bevorderd
tot doctor in de rechtsgeleerdheid M r. E.
Diemer en mej. Mr. F. T. Lindeboom.
Voor deze promoties, waarvan het merkwaar
dige is, dat de promovendi van gisteren met
elkaar verloofd zijrt, alsmede dat zij dezelfde
faculteit kozen, bestond in de kringen der
Vrije Universiteit, alsook daarbuiten, zeer
groote belangstelling.
De onderwerpen der dissertaties, respectie
velijk „Vrijheid van drukpers" en „De ont
wikkeling van het strafstelrsl in Sovjet-
Rusland" zijn vóór eenige dagen reeds door
ons genoemd. Wij gaven er korte uittreksels
van. Zoo ook van de Stellingen.
Tegenover Mr. Diemer traden als opponen
ten op Mr. P. Borst en Prof. Rutgers. De pro
motor Prof. Anema reikte den jongen doctor
den bul over met zeer waardeerende woor
den voor de vlot afgelegde studieloopbaan,
en hij herinnerde eraan, dat de promovendus
in het studentencorps de hoogste waardig
heid, die van Rector, had mogen bekleeden.
Titel en proefschrift, hetwelk de Hoogleeraar
gaarne lof wilde toebrengen, werden in ver
band gebracht met de familie, waaruit Mr.
E'emer voortkwam.
Met mej. Mr. F. T. Lindeboom'kruisten den
degen Mr. Sdhreuder, Prof. Diepenhorst en
Prof. Gerbrandy. Hier was het de promotor
Prof. Dooyeweerd, die Mr. Lindeboom ten
slotte toesprak en haar den senaatsbul ter
hand stelde. De promotor had met klimmende
belangstelling de samenstelling van het proef
schrift gevolgd, waarbij hij groeiend respect
verkreeg voor het doorzettingsvermogen, en
den wetenschappeiLijken aanleg van zijn pro
movenda, waaronder de goede vrouwelijke
karaktereigenschappen niet hadden geleden.
Daarom wist de promotor reeds voor
uit, dat straks na de aanstaande gezinsvor
ming mej. Lindeboom de eerepositie der
vrouw geen oneer zou aandoen.
Na de promotie had een druk bezochte re
ceptie plaats.
Dr. E. Diemer zal een werkkring aanvaar
den bij de redactie der Vijf Samenwerkende
Christelijke Dagbladen, met voorloopige
Den Haag.
Hebben wij recht op Indië?
Voordracht Dr A. A. L. Rutgers
Voor het Comité tot het houden van
wetenschappelijke lezingen aan de Techni
sche Hoogesohool te Delft heeft Dr A. A.
L. Rutgers, oud-gouverneur-generaal van
Suriname, een voordracht gehouden over:
^Nederlands recht op Indië".
Spr. stelde voorop, dat het bij dit onder
werp niet gaat om de vraag van stellig
recht, welke op het oogenblik in Ned.-Indië
de wettige overheid is. Daarover bestaat bij
niemand twijfel. Het gaat er om, of het uit-
heemsche gezag „iure constituendo" ge
rechtvaardigd is.
Bij de beantwoording van die vraag zijn
de in de vorige lezing gegeven theoreti
sche beschouwingen over het recht van
kolonisatie van weinig nut. Immers de
vraag is niet, of Nederland zich thans het
gezag over Indië zou mogen toeëigenen,
want dat oppergezag is er, 't bestaat reeds
sinds eeuwen. Zonder het fait accompli als
zoodanig te aanvaarden als basis voor een
rechtstitel, erkent spr. ook oip dit gebied
een recht van verjaring, waarbij komt, dat
de klok der historie niet achteruit gezet kan
worden; dat hetgeen is geschied niet onge
daan kan worden gemaakt, terwijl 't boven
dien in hooge mate onrechtvaardig zou zijn
indien Nederland zich thans zonder meer
uit Indië zou terugtrekken en daardoor
velerlei belangen der bevolking aan ver-
waarloozing zou prijsgeven. Zelfs indien de
vestiging van het Nederlandsch gezag in de
Archipel voor 100 pet onrechtmatig- ware
geweest, dan nog zou het voortbestaan van
het sedert eeuwen gevestigde gezag op dit
oogenblik niet alleen rechtmatig, maar zelfs
gebiedende plicht zijn.
Dat het Nederlandsche gezag zijn zede
lijke rechtvaardiging vindt in de wijze waar
op het sedert een halve eeuw wordt uitge
oefend, werd door spr. met tal van voor
beelden nader aangetoond. Veel van hetgeen
ten bate der bevolking werd verricht zou
onherroepelijk ten gronde gaan. indien Ne
derland zich terugtrok.
Nederlands recht is tevens Nederlands
plicht. De plicht der voogdij, welke de kolo
niale politiek plaatst in het teeken der zede
lijke roeping.
In dit opzicht heeft Nederland nog een
grootsche taak, die eerst dan ten volle vol
bracht zal zijn, wanneer Indië niet slechts
politiek, economisch en cultureel tot ont
wikkeling gebracht zal zijn, maar wanneer
Nederland ook aan Indië zal hebben ge
bracht het hoogste, wat het zelf bezit, de
wortel, die de Nederlandsche cultuur draagt,
het Christendom.
PRESENT
Mcinema's Kerstboeken zijn weer present!
Niet minder dan 50 nieuwe titels en her
drukken zijn zojuist verschenen. Als U de
nieuwe catalogus nog niet ontving, wilt U
er dan even om schrijven? Het is in het
belang van Uw Zondagsschool 1 Meinema'?
Kerstboeken staan dit jaar aan de spits'
N.V. W. D. MEINEMA DELFT
Aanschaffing van meubileering
Voor wiens rekening?
Het bestuur der vereeniging voor C.N.S. te
Aalten vroeg op 10 September 1936 aan
den raad dier gemeente om medewerking
voor de aanschaffing van een aantal school-
meubelen en leermiddelen voor de Groen
van Prinstêrerschool. De gemeenteraad be
schikte op deze aanvrage gedeeltelijk gun
stig, doch weigerde medewerking voor de
aanschaffing van enkele meubelen, daar deze
meubelen moesten dienen voor een in aan
bouw zijnd zevende schoollokaal, waarvan
de bouwkosten door het schoolbestuur uit
eigen middelen werden voldaan. Het laatst
bekend aantal leerlingen bedroeg 243, terwijl
eerst bij een gemiddeld aantal leerlingen van
286 aanstelling van een zevende leerkracht
voor rijksrekening kon plaats hebben. De ge
meenteraad zag dan ook in de aanschaffing
van bedoelde meubelen een „overschrijding
van de normale eischen, aan het geven van
lager onderwijs te stellen".
Het schoolbestuur ging tegen dit besluit in
beroep bij Ged. Staten van Gelderland, welk
college in zijn vergadering van 27 Januari
1937 het beroep ongegrond verklaarde.
Van de beslissing van Ged. Staten ging het
schoolbestuur in beroep, thans bij de Kroon.
Ook dit beroep is tenslotte ongegrond ver
klaard.
De Kroon komt tot de conclusie, dat, wan
neer een schoolbestuur geheel voor eigen re
kening een lokaal heeft laten bijbouwen, dit
op zichzelf nog geen reden is om een aan
vrage ten behoeve van dit lokaal te beschou
wen als de normale eischen overschrijdend.
De Kroon wenschte dit integendeel te laten
afhangen van de vraag of dit zevende
leslokaal zelf met het oog op het be
lang van het onderwijs aan de betrokken
school noodzakelijk was te achten. Toch
overwoog de Kroon dat in dit geval door de
inwilliging van deze aanvrage de normale
eischen, aan het geven van lager onderwijs
te stellen, zouden worden overschreden.
Want met den betrokken hoofdinspecteur van
het lager onderwijs werd aangenomen, dat, al
had bij gebreke van een zevende leslokaal
der leerjaren gedeeltelijk met het voor
gedeeltelijk met het volgende
leerjaar moeten zijn samengevoegd,
niettemin het onderwijs en de opvoeding
behoorlijk tot hun recht hadden kunnen
komen, zooals de ondervinding op tal
van scholen, waar op gelijksoortige wijze
gehandeld wordt, heeft geleerd, terwijl
het volgens dezen hoofdinspecteur met
name niet aangaat om bij zoodanige ver
deeling van de leerlingen over de lokalen
van een ontwrichting van het klassikaal
onderwijs te spreken.
Examens
Promotie*
Lelden. Bevorderd tot doctor ln de Lettere
en Wijsbegeerte op proefschrift, getiteld: „L
construction relative en Italië", de heer
Noordhof, geb. te Lippenhuizen.
Theologie: cand.ex., de heer C. v. d. Tas, Delft
Leiden. Gesl.: Klass. Lett.: cand.ex., de
heer C. v. d. Graaf; doet. ex., mevr. A. Ruiten
bergDe Wit.
Rechten: cand.ex., de daines F. J. Klopper, C.
E. de Visser, C. J. M. Vader; de heeren G. F.
Reeser Cuperus, A Somerwll, J. H. Wijsman;
doet. ex.. de heeren M. E. J. Hijmans en J. C.
R. van Ginkel.
Theologie: propaed. ex., de heer I. J. Reedijk.
Wannfln, H. J. Plokker, P. J. v. Waegeningh.
Utrecht. Gesl.: Rechten: candex., H. Moll.
Irokkelkamp; de heer A. H. M. M. Ie Loux; arts-
x.. W. L v. Boven, F. Beerink.
Tandheelkunde: artsex., Sj. Wieimans.
si.: Theologie: kerkel. voor-
Ger
de het
iskunde:
E. F.
Delft. Gesl.: Mijning.
J. Knuttel.
Staatsinrichting M.O. D
G. Elch, Arnhem.
Stnathulsbouilknnde
R. Gosker, Apeldoorn
ged., de heer A. W.
eer H. J. A. Specker.
Universiteit. Gesl.:
de heer O. Ewoldt;
Wetensch.: doet
3.ex.f de heer D.
aag. Gesl. F. J.
M.O. Den Haag. Gesl.
ag. Gesl.: mej. i*
g.
H. de Vries, Staphorst; J. H. E. Wessels, Almelo
Apothekersassistent. Amsterdam. Gesl.
mej. J. M. P. A. Oele, Goes.
Leiden. Gesl. mej. J. J. v. Dorp, Voor
burg (Z.H.).
Groningen. Gesl. de dames J. A. M. J.
Stenger. Haren; O. Holtsema, Kollumerland;
r, r—
j. 1
Leanstra, Gron:
Een toelichting op de vraag:
Wat is een MijnhardtjeP
staat op pag. 2.
Waarom Biljart U niet Thuis?
ORlGlNEELE WILLEM II injjch.
TAFELBILLARDS tingen
WILLEM II BILLARDFABRIEK
WETENSCHAP
Onze Taaltuin
Deze dagen verscheen nr. 7 van de zesde
jaargang van „Onze Taaltuin", thans
uitgegeven door Gebr. v. Aelst te Maastricht.
In dit nummer maakt P. Peters een
aanvang met de behandeling van de vormen
en de verbuiging van de pronomina in de
Nederlandsche dialecten, waarbij hij dan be
gint met het bezittelijk voornaamwoord. Vol
gens dit artikel komt in Friesland de posses-
sieve s in de tweede persoon meervoud „een
enkele maal" voor de dag: jirrumes in Hindé-
loopen, Workum en Grouw. Inderdaad komt
dit voor als een zelfstandig gebruikt posses
sief, ook elders dan in de genoemde plaat
sen. Maar Peters schijnt het oog alleen te
hebben op adjectivische possessiva, en dan
betwijfelen we of zijn bewering wel juist is.
In het pas in de Noord- en Zuid-Nederland-
sche Dialectbibliotheek verschenen werk van
den heer T. van der Kooy Dz., die uit Hinde-
loopen afkomstig is, komt jimmes niet voor
als adjectivisch, wel als substantivisch pos
sessief. Als Peters laat volgen: „dit is natuur
lijk analogie naar Jans werk, Willems boek
enz.", dan zijn we zoo vrij deze verklaring
wat al te gemakkelijk te noemen. Friesch is
geen Nederlandsch, ook geen Nederlandsch
dialect, en men kan dus niet zoo maar zeg
gen, dat een Friesche vorm „natuurlijk" naar
analogie van een Nederlandsche vorm is
ontstaan.
H. D i s t e r geeft een uitvoerige en waar
devolle bespreking van Prof. Overdieps
„Stilistische Grammatika van het moderne
Nederlandsch". Hoezeer hij ook den schrijver
gelukwenscht met en dankt voor dit werk,
hij heeft heel wat op- en aanmerkingen, die
tot de kern der zaak doordringen. Geconsta
teerd wordt zelfs, dat, naast een nauwkeurige
„taalbeschrijving", deze grammatica zeer
slordig te werk gaat als het erom gaat „al-
gemeenere" begrippen te definieeren.
Een interessant artikel is dat van J. W i 1
over „de je-stijl in jongens- en meisjesopstel
len". Een gecommitteerde bij een eindexamen
aan een H.B.S. had aanmerking gemaakt op
het gebruik van „je" in een opstel in zinnen
zooals „als je dat ziet, dan erger je je". Hij
zei: het opstel is ook voor mij als gecommit
teerde bestemd, en ik wist niet dat wij elkaar
tutoyeerden. Deze gecommitteerde die
mede over het wel en wee van een candidaat
had te beslissen, bezag de zaak wel wat erg
eenvoudig. Deze gecommitteerde maakte, zegt
J. Wils, dezelfde fout als zoo vaak de behan
deling der pronomina in onze grammatica's
aankleeft: men stelt deze (pronominale) vor
men eenvoudig op één lijn met de nomina.
De pronomina noemen echter niet rechts
treeks de objecten zooals de nomi/ra, maar
wijzen enkel daarop vanuit de verte. Er was
dus een groot misverstand in het spel bij de
gecommitteerde, die zijn ervaring verhaalde
toen hy namens het hoofdbestuur van het
Algemeen Nederlandsch Verbond een onder-
wijs-commissie installeerde. Maar deze op
merking gaf den heer Wils gelegenheid tot
een prachtig opstel over de pronomina en de
subjectieve sfeer die om deze woorden heen
ligit, waarbij hij zelfs vergelijkingen met niet-
indo-europeesche talen bijbrengt.
Het nummer besluit met een artikel van
Willy Dols over de „Syntaxis van ridder
roman tot volksboek", naar aanleiding van
een dissertatie van Dr. L. A. H. Albering, die
een vergelijkend-syntactische studie is van
de Renout en het volksboek der Heemskin
deren. Het eindoordeel is dat Alberings boek
„een schat van zakelijke resultaten bevat".
Pr,
Diamanten Huwelijk
Op Donderdag 11 November hopen de heer
Jan Slingerland en mevrouw Cen-
tina Slingerland—vanderDussen
hun 60-jarig huwelijksfeest te vieren. De
man hoopt 4 dagen later 87 jaar te worden,
terwijl zijn vrouw op 3 December 86 jaar
hoopt te worden. Beiden genieten nog eert
uitstekende gezondheid en wonen sinds een
drietal jaren in bij hun zoon, den heer W,
Koetsier, Schaarsbergenstraat 149, te Den!
Haag.
Na de promotie. De jonge doctors E. Diemer e\
is zijn promotor Prol. Mr. A. Anema gezeten.
mej. F. T. Lindeboom temidden van familie en vrienden. Naast dr Diemer