WEK DE GAL
PINSDAG 12 OCTOBER 1937
DERDE BL'AD PAG. 9
sl'arre kaste ruilt tegen -ware "christen
deugd, begrijpende, dat niet in de navol
ging van de toonaangevenden der wereld,
maar in de navolging van Christus de
ware stijl te vinden is.
Wat men er ook van zeggen kan: hier is
wel wat te leeren. Ook Dr. Kuyper kwam
telkens met de vermaning, dat onze ..Cal
vinistische levensstijl" in al onze handelin
gen tov uiting zou komen.
God of lot
„De naief aesthetische levenshouding, zoo
als dat tegenwoordig heet, die zich meende
te kunnen vergenoegen met comediebezoeker
te zijn in deze wereld, wordt onmogelijk.
Vroeg of laat, maar: tua res agitur, uw
eigen zaak staat op het spel! Eens staat elk
een voor schuld en boete"; aldus de schrij
ver van het stichtelijk Zondagmorgenarti
kel in de Nwe R o 11. Crt; „het heilige
Recht zal triumfeeren". Dat geloofden de
oude Grieken nog. Maar, zoo vervolgt het
artikel:
Het Christendom vermag de wereld
niet meer zóó schoon-harmonisch te zien.
En toch, eens noemde Luther alle crea
tuur „Gods maskers en vermommingen",
waardoor een verborgen God Zijn spel
speelt. Dus de wereld dan toch een spel,
zij hét dan ook een divina commedia,
waarin 's menschen vrijheid en verant
woordelijkheid uitmonden in de albepa-
lende wil Gods?
Wij weten 't niet; voor de laatste din
gen blijft elk verstand staan; zij zijn bo-
venredelijk. Wat wij zien. is het groote
tragische levensspel, waarin wij allen
meespelenden zijn. En er rest geen ande
re wensch: Zoo eerlijk mocrelijk onze rol
te vervullen in deze goddelijke comedie
hoe de ontknopping ook zij.
Dat is de stichtelijke lectuur in oen
vrijzinnig blad, doch op een andere pagi
na kan men lezen:
De strijd. En het lot. En de inzet. De
strijd van leven en dood. Het lot dat de
Specht trof. En de inzet: vier kostbare
menschenlevens. En de groote Bankhou
der het Lot, heeft de winist opgestreken:
„a ia banque". Het balletje is vier maal
op Zéro blijven liggen
Het Lot en de Groote» Bankhouder; het
balletje dat een menschenleven verte
genwoordigt blijft op Zéro, dat is nul,
liggen.
En God is uitgeschakeld. D a t is vrijzin
nigheid, welke neutraal heet.
UIT HET SOCIALE LEVEN
Kerkelijke vakbeweging?
Voor de zooveelste maal, hoe vervelend
het ook wordt, spreekt het roode N.V.V. in
zijn propaganda van dekerkelijke
vakbeweging. Wat bedoelt men toch met
oeze aanduiding, vraagt De R.K. Bouw
vakarbeider.
De term is onjuist. Onze katholieke vak
beweging is niet kerkelijk Tn de zin van
dat zij een deel van de Katholieke Kerk is.
Zij laat zich bij haar arbeid en haar doel
stelling leiden door de roomsch-katholieke
beginselen en door de natuurlijke zeden
leer en haar leden moeten de roomsch-ka
tholieke beginselen als grondslag der men-
sohelijke samenleving aanvaarden en dien
overeenkomstig leven.
Het scheen ons nuttig dat nog eens weer
ZEDENVERWILDERING
IN DE GRENSSTREEK
Belgische Justitie
grijpt krachtig in
Groot aantal arrestaties
te Ternaaien
Naar wij vernemen is op aanklacht
van de Nederlandsche Justitie thans
door de Belgische autoriteiten ingegre
pen in de schandelijke toestanden nabij
onze grens, waarop we nog in ons hoofd
artikel van j.l. Zaterdag de aandacht
vestigderf. Op bevel van den Procureur
des Konings te Tongeren Reard,
werd in het grensdorp Ternaaien
een aantal verdachte huizen omsingeld.
Een dertigtal gendarmen en gerechte
lijke politie trad hierbij op en hield
een 45-tal personen aan.
Het Brusselsche blad constateert met ge
noegen, dat men thans eindelijk met den
groven borstel is begonnen te werken in hot
door zedenbederf aangetaste Belgische
grensgebied
Van de hierboven vermelde aangehouden
personen zijn een tiental naar het Gerechts
hof te Tongeren overgebracht. Hier
onder bevond zich ook een zekere B. L., be
kend uit de zaak van den moord op den
Maastric.htschen veekoopman Schcllevis,
verleden jaar gevonnist voor het Assisen
hof. van Limburg.
Allen werden, na verhoor door den onder
zoeksrechter Albert, naar de gevangenis
overgebracht.
Buitendien werden er nog drie vreemde
lingen naar Luik overgebracht, ter beschik
king van de Openbare Veiligheid
De huizen waar de aanhoudingen te Ter
naaien geschied zijn, werden op bevel ge
sloten.
Het blad verneemt voorts, dat het college
.van burgemeester en schepenen van T c s-
senderloo met spoed een gemeente-
reglement-politieverordening nopens de be
scherming tegen de openbare onzedelijkheid
uitwerkt, dat eerlang van kracht zal moe
ten worden.
Tn aansluiting op dit bericht
ïvij nog dat sinds eenigen tijd tusschen de
Nederlandsche en Belgische politioneele
autoriteiten overleg wordt gepleegd n. a. v.
het toenemend bezoek dat van Nederland
sche zijde gebracht wordt aan drankhuizen
?n bordeelen op Belgisch grondgebied als
gevolg van den voor Nederlanders gunsti-
gen stand van het Belgische betalingsmid
del. Het verdient daarom zeker alle waar
deering, dut van Belgische zijde krachtig
wordt opgetreden tegen het misbruik van
sterken drank en togen d* misdragingen op
zedelijk gebied, welke van genoemd grens-
bczock het betreurenswaardig gevolg zijn.
Interpellatie in de Belgische Kamer
Naar verluidt, zal binnenkort in de Bel
gische Kamer de afgevaardigde Do. I-
w aide de ministers van Justitie en Bin-
ncnlandsche Zaken interpelleeren over het
zedenbederf in de grensstreek en niet name
omtrent de maatregelen die te nemen zijn
de schade aan de volksgezondheid uil
het prestige van het land berokkend
door de aangeklaagde feiten.
Verder stelt de heer Delwaide zich voor
zich met den heer E. de Winde -te verstaan
r het weder indienen van het wetsvoor
stel, dat hij vroeger, in 1932, onderteekende
met de heeren P. E. Janson, F. Masson, E.
Vandrvelde, E. Rubbens en W. Eekeiers en
dat verviel wegens het afloopen van den
zittingstijd.
Dit wetsvoorstel had ten doel de prosti
tutie te beschouwen als een inbreuk op
de openbare orde en de zedelijkheid, met
irziening van een aanvulling van het
strafwetboek zoodat er 'n straffer beteuge
ling mogelijk wordt dan deze bestaande in
de gemeente-reglementeering.
Nationale reclasseeringsdag
ITct landelijk comité van Uitvoering van
don Nationalen ReclasLceringsdug hooft on
langs in zijn vergadering de definitieve v-v-
deeling van de opbrengst van den laatstge
houden Nationalen Reclasseeringsdag gere
geld.
Hoewel in een aantal gemeenten de op
brengst minder was dan het voiig jaar.
mochten uit andere gemeenten weer belang
rijke bedragen binnenkomen, zoodut de op
brengst, die l>ij het afsluiten van de reke
ning f 77.785,77 bedroeg, weinig minder is
dan liet vorig jaar.
Het comité besloot, dat 't boekjaar voort
aan gelijk zal loopen aan het vereenigings-
jaar, zoodat de boeken over de actie 19:'»'/
eerst op :]1 December a.s. definitief worden
afgesloten. De uitkeeringeri aan de 25 sa
menwerkende Reclasseerings-instclli-n-gen
heeft- echter reeds1 plaats gehad.
Verbond voor Nationaal herstel
Blijft bestaan
In de dezer dagen gehouden vergadering
van den centralen raad van het Verbond
voor Nationaal herstel werd het nieuwe
hoofdbestuur als volgt samengesteld:
Luit.-gen. b.d. H. N. A. Swart; B. TI.
B 1 o e m b erge n; F. Dekker TI i s s i n k;
Dr W. E m m e n s; Mr P. C. L. Esclia u-
zier; Mr P. P. J. M. Geradts; L. M. E. J.
II. Geradts; M. B. v. d. Jagt; J. P. do
K c ij z e r; Jhr Ir J. W. Storm van 's
Gravcsandc; A. Uithol.
Alhoewel de uitslag van de Kamerverkie
zingen voor het verbond teleurstellend is ge
weest, kwam de centrale raad tot de over
tuiging, dat het verbond moet. blijven.
Aan liet hoofdbestuur werd opgedragen
reorganisatievoorstellen met betrekking tot
de structuur van het verbond voor te berei-
De Chr. Philantropische
inrichtingen
In de jongste vergadering van het bestuur
van de Chr. Phil. Inrichtingen te D o e t i -ri
ch em, heeft de voorzitter, Mr C. ci e Roon
Swaan, van Velp, het nieuwe bestuurslid.
Prof. Dr H. Th. O b bi uk, geïnstalleerd.
Tor tafel was een uitvoerig schrijven van
D9 II. J. Drost te'Aalten, oud-kweekeling.
waarin, gevraagd werd of het ook mogelijk
de jonge predikanten in het werk dat
van Doetinchem uitgaat, directer to
betrekken, dat de belangen der Indi
sche Kerk meer door Doetinchem wor
den behartigd en dat Doetinchem do
opleiding var» academisch gevormd»
zendelingen bevordert
Het bestuur zal met Ds Drost over
deze plannen, die reeds een begin van
uitvoering hebbfcn, nader overleggen.
Uit di> medcdeelingen van den directeur
bleek, dat weer zes proponenten een be
roep hebben aangenomen. Met Sept. kwa
men er drie klaar en in Nov. a.s. zullen er
vijf hun proponentsexamen doen. Zes stu-
deeren door voor hun doctoraal examen. De
cursus ving aan met- 90 studenten, waarvan
22 nieuwe. 18 studeeren in Groningen, 5 in
Leiden, en 1 in Amsterdam en de overigen te
Utrecht.. Er zijp 22 nict-theologen. De cursus
te Do.'itinahem ving aan met 39 kweekelin-
gen op Ruimzicht en 1 bij zijn ouders tihuis.
Het aantal movitii in het studentenhuis te.
Utrecht is tot 2ó gestegen, terwijl -nog 20 stu
denten in het studleniftcnhuis hun maaltijden
gebruiken
Tot. hes l uur slid werd gdkozen in de vac.
van Ds V. Roos, Ds J. v. D ij k D.J.zn., te 01-
denzaal, kleinzoon van den stichter den* In-
ridhitSngen,
HET FRIESCH OP DE
LAGERE SCHOOL
Feestavond te Leeuwarden
Do Friezen, en meer bijzonder de Frieskc
Selskippen, die voor de taal immer in de
weer zijn, hebben hun blijdschap over de
wettelijke toelating van liet Friesch als leer
vak op de lagere school, te Leeuwarden
tot uiting gebracht in een feestelijke samen
komst in de zalen Schaaf. Deze waren ge
heel bezet en onder de aanwezigen bevonden
zich leden van de Gedep. en van de Prov.
Stalen van Friesland.
Leider der vcreadering was de heer J.
Winkel m a n, the wees op de moreele ge
dachte, welke achter de verheugende wets
wijziging zit, en die niet te hoog kan wor
den aangeslagen. Nu heeft Friesland ook de
plicht, deze wetswijziging niet te beschamen.
Groote dank bracht spreker aan het Pro
vinciaal Bestuur dat door ruime subsidies
den strijd gemakkelijker maakte en ook mo
reel steunde. Dank ook aan de onderwijzers
die hebben volgehouden en buiten schooltijd
hun krachten wilden geven. Met eer
bied herdacht spreker de oud-strijders. Zij
uitenden de baan.
Veel dank bracht hij voorts aan de
ouders, die den grondslag* legden, want
in het huisgezin werd de taal en het
Friesch-eigene bewaard.
Dank werd ook gebracht aan den Minister
van Onderwijs, aan de adviseurs, aan den
Ned. Onderwijsraad, aan den Commissaris
der Koningin.
Na deze openingsrede werden twee cou
pletten van het Friesche volkslied gezongen.
Vervolgens was liet woord aan Ds W. Kok
van Huizum, die si)rak over „Ho 't it wêze
moast". Na gewezen te hebben op het gevaar
dat het Friesch eigene verloren dreigde te
gaan en hoe de Regeering wel voor alle
andere talen zorgde, hoe in het buitenland
men niet schroomde om de taal van som
mige volksgroepen te doen onderwijzen
zeide spreker hoe ten lange leste op het
aanhoudend roepen, tot \ervelens toe. men
ook aan de Friesche wenschen is tegemoet
gekomen.
Voortaan behoeven de Friesche jon
gens het Friesch niet meer met de klom
pen achter te laten. Spr. voorziet dat
de band met de andere deelen van het
Rijk zal verstevigd worden.
Volgende spreker was de lieer J. K. D ij k-
stra van Leeuwarden met het onderwerp:
„Ho 't it is". Spr. zeide, dat de kinderen
zich \oortaan in school kunnen uitleven.
De volkstaal zal op het eeiste plan komen.
Gewezen werd verder op de opvoeding, die
nu beter tot haar recht zal komen, daar
het kind zich voortaan beter kan uiten.
Dan sprak de heer S. E. Wcndela
B o n g a van Dokkum, die opmerkte, dat
het Friesch èn het Nedcrlandsch voortaan
zuiverder zullen worden gesproken.
Ook het geschiedenis-onderwijs zal aan
trekkelijker worden. De streek, het durp zal
gaan herleven en de school zal het middel
punt van het dorpsleven worden meer dan
tot
toe.
Verder zeide spr., dat het nu noodza
kelijk wordt, dat de onderwijzers Friesch
moeten leeren en dit brengt mee, dat
op dc Kweekscholen het Friesch ook zal
moeten worden onderwezen.
De-sprekers werden afgewisseld door zang
en voordrachten uit de werken van Gysbert
Japiks.
Ten slotte is een telegram verzonden aan
den commissaris der Koningin, waarin dank
werd gebracht voor het vele dat hij gedaan
heeft voor de Friesche beweging.
Zaterdagmiddag kwam in het kanaal Ge nt-Terneuzen het Engelsch s.s.
door de Penshurstzonk, en de scheepva art ten deele stremde.
„Penshar st" in botsing met een andere boot, waar
Levensstijl en vorming
Door de navolging van Christus
In de laatste tijd worden in de Roomsch-
Katlh. pers vaak openhartige polemieken
gevoerd waarin oök anderen leering kun
nen vindien. Zoo is breedvoerig de vraag be
handeld of de „misdadigheid" bij Roorn-
schen grooter proporties aanneemt dian bij
andteren; een probleem, dat o.i. minder be
langrijk is dan de vraag, hoe wij tot inni
ger godsdienstzin en vromer levenswandel
kunanen komen.
In het R.K. tijdschrift „St. Adelbert", dat
speciaal voor de „adel" en de .^hoogere
standlen" schrijft, werd gezegd:
Levensstijl, d.i. karakter vormen, is een
werk van opvoeding, van training, eerst
boven aan en' van daar met woord en
daad cn voorbeeld naar benedien. Zoo
komt er traditie, zoo komt er cultuur.
Helaas ontbrak er in crisistijd heel veel
aan een „speciale Katholieke levensstijl" en
daarom
wij zulleni het moeten zoeken in trai
ning, in opvoeding, in karaktervorming.
Ekn daar de leiding en de cultuur van
boven af zullen moeten komen, denken
wij aanstonds aan onze internaten, aan
onze priestorseminaria, aan onze Room-
sche hoogesoholen in» Nijmegen en Til
burg, aan alle inrichtingen en geliqgen-
heden, onze organisaties niet te ver
geten, waar geesten kunnen worden ge
richt en karakters 'kunnen worden ge
vormd".
Dat wil dus zeggen: d'e adel en hoogere
standen moeten voorgaan en dan volgt het
volk gemakkelijk. Maar Dr. Poels heeft het
anders gezegd, aldus de de Tijd:
We moeten inzien, dat de oorzaak
van alle ellende hei' feit is, dat men het
Christendom verlaten heeft. Het libera
lisme heeft het maatschappelijke leven
losgemaakt van de godsdienst. Op het
feit, dat de hoogere stand zich de lei
dende stand noemt, oefende dr. Poels
- ernstig kritiek. Arbeiders en boeren re-,
geeren de wereld en eer die hoogere
stand de leidende is, moet er nog veel
gebeuren".
Het beginsel der liefde moet weer het le
ven, ook het openbare leven der katholieken
béheerschen, en daarom aldus d e T ij d
die blijkbaar gaarne gezouten taal ge
bruikt
is noodig, dat men de laffe vooroordeelen
van de deftige stand eenvoudig negeert,
d« nadruk leggend op de christelijke ge
lijkheid, die ook in onze kerkgebouwen
tot uitdrukking komen moet
Het is noodig, dat men zijn moralisti
sche overwegingen niet beperkt tot de
badplaatsen, indien de commissariaten
gevaarlijker zijn voor de deugd. Zoolang
men nog op de heurs speculeert, moet
men zich niet te hevig ergeren aan een
ander, die danst. Waar men den mam
mon vereert, daar heeft de katholieke
stijl minder kans dan waar men het be
sef zijner zonde meedraagt door een mis
schien niet geheel vlekkeloos leven, voor
werp van schijnheilige laster.
Het is noodig. dat men zijn respect
vnnr Ha hpziplino'lnnzA hraafheirl van een
in het licht te stellen, Teneinde misvattin
gen met de daaraan verbonden verkeerde!
conclusies, te voorkomen.
Kindertoeslag
In de werkverschaffing
In sommige gemeente merkt men nog to
taal niets van de vermindering der werk
loosheid. Daarom zal daar de aandacht nog
gericht moeten zijn op werkverschaffing.
Vooral straks in de winter. Maar nu doet
zich iets merkwaardigs voor, waarop do
Gelderlander (r.k.) wijst:
Het is ons nog altijd een raadsel, waar
om in Limburg en Noord-Brabant wèl en
elders geen kinderbijslag wordt verleend
aan die werkloozen, die in de werkver
schaffing zijn geplaatst. Zelfs niet in de
aangrenzende gewesten, die sociaal-econo
misch ln precies dezelfde toestanden ver-
keeren.
In Limburg en Noord-Brabant wordt to
beginnen bij het vierde kind een bijslag
ad f 0.50 per kind gegeven, wat voor do
groote gezinnen een noodzakelijke, maar
ook merkbare verlichting beteekent.
De regeling, zooals die tot dusver buitelt
de beide genoemde provincies bestaat,
leidt tot even zonderlinge als onbillijke»
tegenstellingen.
Bij herhaling is het gebeurd, dat aan een
en hetzelfde soort werk in Zuid-Gelderland
ook werkloozen uit Brabant waren tewerki
gesteld, die menschen ontvingen kinderbij*
slag; de Gelderschen konden daarbij toe
kijken.
Dat is toch niet in den haalt.
Gemeente en Kindertoeslag
In 40 van 68 onderzochte gemeenten
In de Gemeenteraad wijdt De K. ©erf
beschouwing aan het onderzoek, dat het Cen
traal Bureau voor de Statistiek heeft inge
steld naar de loonen van bet gemeenteper-
soneel in een 6S-tal Nederlandsche gemeen
ten.
Wat blijkt uit dat onderzoek ten aanzie®
van de kindertoeslagen?
Dat in 40 van de 68 gemeenten in een bf
andere vorm een kindertoeslagregeling i<j
ingevoerd. In een of andere vorm; want do.
regelingen loopen zeer uiteen. Men keert of
wel een percentage per kind uit, meestal 3
pCt. van het loon met een minimum per jaah
50 a 60) ofwel een vaste som 0.50 tol;
1.15 per week). Sommigen plaatsen bepa
len een maximum. Rheden 200 per jaar.
Vrijwel alle gemeenten beperken de uitkee-
ringen tot de kinderen beneden de 18 jaar.
Enkele gaan lager, bijv. Ede 14 jaar. Arn
hem 16 jaar.
Van veel belang is de vraag, met welk
kind de kindertoeslag een aanvang neemt. 14
gemeenten beginnen bij het eerste, 1 bij het
tweede, 19 bij het derde, 5 bij het vierde CU
1 bij het vijfde kind.
Tot de 28 gemeenten, die nog geen kinder
toeslagregeling hebben, behooren o.a. Apel
doorn, Doetinchem, Renkum, Tiel, Winters
wijk en Zutphen.
D E V E O
STEUNKOUSEN
WASCHBAAR EN LUCHTIG
Alleen-verkoop:
We ste r-Apotheek
Oeveo-Depöt "•""•'SS'i.ïï r«. 337055
Fa. C. Roosen Zn. fKLS-JCafs
Elders wende men zich tot da fabrikant*:
Fa. D. VAN PORT te Baarn.
(49
Ik kan echter geen vertrouwen hebben in de oprechtheid
hunner bekeering en vermoed dat ten een of anderen dage
zich omstandigheden zullen voordoen, die kloekhartig in
grijpen mogelijk maken. Zeer aangenaam zou het mij zijn,
wanneer gij eenige geschikte mannen zoudt kunnen herwaarts
zenden om mij ter zijde te staan en van goede raad te dienen.
Bijzonder Jan Kolterman, die thans te Haarlem vertoeft, zag
ik gaarne komen. Ik ben eenige oogenblikken zeer moedeloos
geweest, nu de reeks van tegenslagen nog maar geen einde
nemen wil. Ik put echter moed uit het voorbeeld van den
Prins, wiens teleurstellingen veel grooter zijn geweest dan de
mijne, en wiens moed, ook blijkens deze commissie, nog in
geenen deele is verflauwd. Ook blijf ik vertrouwen, dat God
de gebeden van zoovele Zijner kinderen niet onverhoord zal
laten".
De dagen verstrijken zonder groote gebeurtenissen.
De vloot blijft op de reede. Ze heeft de gevangenneming
van Boshuizen niet gewroken: ze zeilt ook den Watergeus
Tciet tegemoet.
De burgemeesters houden zich redelijk goed aan hun
nieuwe gedragslijn, ofschoon er zich telkens feiten voordoen,
die Buiskes stijven in zijn argwaan.
Even wordt onrust gewekt als een aantal Spaansch-gezinde
burgers de stad verlaten, en met hun have veel graan mee
nemen. Hebben de burgemeesters daar de hand in; willen
zij de stad van voorraden ontblooten en haar zoo weerloos
maken tegen een nieuwe bezetting? vragen Buiskes en de
zijnen. Maar de burgemeesters betuigen hun onwetenheid en
niemand kan bewijzen, dat ze de hand hebben gehad in deze
zaak.
De Drost van Muiden verschijnt voor de stad met een
karveel vol soldaten. Hij landt aan de dijk bij het Brouwhuis.
Dat kan de burgerij vanzelf niet dulden. Buiskes gaat den
Drost tegemoet aan het hoofd van een groep bewapende
burgers om hem de toegang tot de stad te ontzeggen. Curieus
is het dat burgemeester Vesterman ook bij het eenzame
Brouwhuis is. „Wou u Van Loo met zijn mannen binnenlood
sen?" vraagt Buiskes scherp. Maar de burgemeester betuigt
bij hoog en bij laag, dat hij den Drost niet kent en van een
troepenlanding niets afwist. En wie zou bewijzen, dat de bur
gemeester loog?
Drost van Loo niet, want hij laat, nadat de burgers hem
zoo pardoes zijn tegengetreden, zijn soldaten weer aan boord
gaan, en zeilt weg.
Op een goede morgen is Admiraal Boshuizen uit zijn ge
vangencel in de Keetenpoort, waarheen de burgers hem. kort
na zijn gevangenneming, van het stadhuis hebben vervoerd,
verdwenen. De burgemeesters hebben den admiraal uit zijn
gevangenschap ontslagen, en een vendel schutters ter geleide
meegegeven naar Amsterdam.
Is dit nu nog geen bewijs genoeg, dat de burgemeesters
met Alva heulen, vragen Buiskes en de zijnen. Maar het gros
der burgerij is daarvan ook nu niet overtuigd. Met de vrij
lating van Boshuizen wordt slechts een grove misslag goed
gemaakt, zoo meenen zij.
Even komt er wrijving, omdat de burgemeesters talmen
met de toegezegde verdubbeling van de stadswacht, maar
nadat een deputatie uit de burgerij op spoed bij het werven
van manschappen heeft aangedrongen, komt het nieuwe ven
del tot stand, en de burgerij is weer bevredigd.
Buiskes. Kolterman die op aandrang van Sonoy geko
men is Semeyns. Rietlus en de Brouwers vergaderen
regelmatig in het Brouwhuis. Zij zien in al deze voorvallen
duidelijke teekenen, dat de burgemeesters slechts veinzen niet
langer op de hand van Alva te zijn. Maar de burgerij wil
naar hun redenen niet hooren. Als zure criticasters worden ze
betiteld, als menschen die op iedere slak zout leggen, en het
goede van een ander niet gelooven willen, als onruststokers,
die niet uit hooge nood, omdat anders de rechten en privile
giën niet gehandhaafd kunnen worden, maar uit staatszucht
woelingen probeeren uit te lokken.
Jan Kolterman en Buiskes raden hun vrienden tot geduldig
wachten. „Het zal niet lang meer duren", vermoedt hij. „de
gebeurtenissen volgen elkaar veel te snel op dan dat het lang
op zich zal laten wachten, eer de burgemeesters zich in hun
ware gedaanten openbaren. Wanneer wij ons slechts niet
overhaasten, en ons rustig houden totdat een schokkende
daad de burgerij ontnuchtert, dan zal ons uur weldra slaan".
Op het stadhuis wrijven zich de burgemeesters in de han
den. Zoo bang als ze geweest zijn op de dag der visschers-
furie, zoo krachtig voelen ze zich nu. Ze hebben het volk als
aan een touwtje.
„Zie je wel", zegt Frederik Symonsz, „dat mijn tactiek dtf
goede was. De vreemde soldaten buiten de poort, en vriendei
lijk tegen den Prins en de geuzen en je hebt met de menschen
niets geen last. Zoo heb ik altijd gewild, maar jullie wilden
niet'*.
Vesterman en Reyniersz zeggen er niet veel op. Zij hebben
pret in stilte. Niet alleen de burgerij hebben ze aan het lijntje,
maar ook hun eigen stoelbroeder. De zaken hebben er wel
wat scheef voorgestaan, rrfaar nu gaat het weer best. en
straks
HOOFDSTUK XXIY
De vloot is eindelijk weggevaren van de reede, het noorden
ïn. Straks zeilt ze de gaten uit en dan zal ze probeeren slag
te leveren tegen Lumey en tegen andere piraten-eskaders, die
her en der zwalken van de Oostzee tot Schotland en van
het Kanaal tot aan de Noorsche kusten.
De vloot zeilt in verspreid verband en men merkt het niet,
dat tijdens de vaart een vlieboot uit de achterhoede aan de
grond raakt. De vloot zeilt door en laat de vlieboot. met een
hopman en een vendel soldeniers aan boord, eenzaam zitten
op een der banken van het Wad.
Maar de Watergeuzen merken het malheurtje wèl. Een
kleine vlugge schuit heeft op de loer gelegen bij het Vlie: hij
heeft de heele vloot verkend zonder zelf gezien te worden, cn
als de hoofdmacht weg is. maar de gestrande boot nog altijd
vast zit, dan schiet de Geus toe, en levert een kort gevecht*
waarvan het slot is, dat de soldaten als gevangenen bij den
geus aan boord gaan, terwijl hun schip in vlammen zinkt.
[(Wordt vervolgd.)] J
