KERK EN ZENDING
„EVERSLEEP"
KOFFIE H/1G
DINSDAG ia OCTOBER 1937
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Zaandam
pred. plaats), R. J. v. d. Meulen te IJmuiden.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Dokkum, J. v. Dijken te
'Aalten en A. Ponstein te Lisse.
HULPPREDIKERS
Tot hulpprediker bij de Geref. Kerk te
Grou w-I r n9um is benoemd cand. S.
B 0 s m a te Drogeham.
Het adres van Cand. G. S p Ij k er, die zicfi
Zonuag 3 Oct. als hulpprediker verbonden
Dieeft aan de Geref. Kerk te Moerdijk, 1b
[Wilhelminapleia, Moerdijk, talie f. 32. Ben be
paald aantal Zondag-en kan hij in andere
Kerken preekon. Hij blijft beroepbaar.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Biggekerke
Zondag j.l. heeft cand. C. d e R u het pre
dikambt aanvaard in de Ned. Herv. Kerk te
Biggekerke, sprekende over Hebr. 12 1 en
?a. Vooraf was hij bevestigd door Ds. G.
de Ru van Ritihem (Z.), die tot tekst had
1 Petr. 4 10. Aan de handoplegging na
men deel Ds de Ru. Ds. O f f e r i n g a en
Ds. van K o o t n. Toespraken werden ge
houden door Ds. A. C feringa van^ Scheve-
ringen en den consulent Ds. van Kooten te
Koiidekerke: deze liet toezinjren Gezang 267
vi 1. Aanwezig waren de ringcollega's Ds.
D J. V o e s e r a. van Vlissingen en Ds. W.
Oosthoek, van Zoutelande.
Bleiswijk
Zondagmiddag heeft Ds. H. Hiensch
afscheid genomen van de Ned. Herv. Kerk te
Bleiswijk, sprekende naar aanleiding van
Jesaja 14 32.
Hij behandelde dit tekstwoord in twee
punten: le. Een beangstigende vTaag. 2e. Een
bemoedigend antwoord.
Na afloop dezer predikatie spr. Ds. Hiensch
de gemeente toe. Nadat hij nog toegesproken
■was door den consulent Ds. Goverts van
Bergschenhoek, door Ds. Bieshaar van
Benthuizen als vriend en door den heer K.
Verheul als ouderling, legde Ds. Hiensch
den zegen op zijn geliefde gemeente. Velen
drukten na afloop van den dienst hun do
minee de hand.
Lonneker
Zondagmorgen deed Ds S. Cools ma,
hulppredikant bij de Ned. Herv. Gem. te
Enschedé, zijn intrede als predikant-voorgan
ger van de Evang. ver. te Lonneker.
De nieuwe voorganger, die met een predi
katie over Mattth. 22 1—14 zijn werk begon,
sprekende over: Genade en oordeel de
-twee kanten van het Evangelie, vandaar de
dubbele taak van den Evangeliedienaar
■werd toegesproken door den voorzitter, den
lieer B r u s, waarna de gemeente hein toe
zong Gezang 913.
Monnikendam
Zondag j.l. naim Ds. P. Kulj per Jr., predi
kant der Geref. Kerk te Monnikendam,
afscheid van zijn gemeente, wegens zijm a.s.
Vertrek naar Aalten.
Ds. Kuij'per had tot tekst gekozen Deuter.
3019 en 20. Hij wees erop, hoe Mozes in
diens afscheidspredicatie le repeteerde het
thema van zijn prediking, 2e constateerde de
slotsom van zijn prediking, en 3e profeteerde
het uitzicht van zijn prediking.
Na zijn predicatie richtte Ds. Kuijpeï zich
mog in een persoonlijke toespraak tot het
cagelijksch bestuur cler burgerlijke gemeente,
dat in z'n geheel tegenwoordig was, tot den
afgevaardigde der classe Zaandam, tot den
Kerkeraad en tot de geheele gemeente.
Namens den Kerkeraad en de gemeente
Werd de scheidende leeraar toegesproken
door den heer P. Kaars Pz.: namens de
classe door Ds. S. J. Dokter van Holysloot
en Zunderdorp.
Het samenzijn werd begoten met het zin-
feen van Gezang 29.
Iffunnekezijl
Cand. H. van der W e y, van Coevor-
Öen, hoopt Zondag 14 November a.g. intrede
te doen in de Geref. Kerk te Munnekezijl,
na in den morgendienst bevestigd te zijn
door Ds. H. J. Riphagen, van Oud-
Schoon ebeek-
Rijsoord
Zondagmorgen heeft Ds. P. den Duyn,
Ned. Herv. Pred. te Rijsoord, wegens verkre
gen emeritaat, afscheid genomen van zijn
gemeente. Daar hij zelf ndet ter oorzake van
lichaamsgesteldheid, voor kon gaan werd de
dienst waargenomen door Ds. R. J. D. Bee-
rekamp, uit Dordrecht die sprak naar aan
leiding van Dan. 6 vs. 11. Aan het einde van
Zijn predicatie hield deze een troostende toe
spraak tot de gemeente en den scheidenden
leeraar. Ds. den Duyn heeft daarna nog een
kort afscheidswoord gesproken, waarna de
gemeente hem toezong Ps. 121 vs. 4. Na den
dienst hebben velen nog persoonlijk van den
yertrekkenden leeraar afscheid genomen.
Burgemeester Crezee woonde den dienst
bij'
Voor een groote schare herdacht Ds. H. K.
Wolfensfberger, predikant der Ned. Herv. ge
meente te T h o le n Zondag j.l. in het fraaie
kerkgebouw zijn 40-jarig ambtsjubileum.
In een inleidend woord wees spr. op het
■woord van Mozes in Deut. 8: „Gedenk den
weg, welken de Heere U deze 40 jaren ge
leid heeft", om hierna te wijzen op het bij
zondere van het getal 40, dat zoo vaak in
het Schrtftverband voorkomt. De jubilaris
gaf hierna een historisch overzicht van licht
en schaduw in zijn 40-jarig huwelijk, dat
hij met zijn gezin vorige week te Zeist mocht
herdenken en van zijn loopbaan als predi
kant. Hij bracht vervolgens dank aan zdjn
collega's Locher uit Leiden en Ds J.
Z w e e d ij k, em.-pred. van Oud-Vos se meer,
zijn voorganger in Noordeloos, aan den loco
burgemeester den heer C. v. d. Berge en
aan de gemeente voor de talrijke opkomst,
gelukwenschen en fraaie cadeaux, waarna
hij zijn gehoor bepaalde bij de woorden uit
Jesaia 53 1.
Het thema der predikatie was .Jezus
Christus en dien gekruist". Op verzoek van
den predikant werden geen toespraken ge
houden. Van de gelegenheid tot gelukwen-
schen maakten velen in de consistoriekamer
gebruik. Het was voor Ds Wolfensberger en
zijn familie een onvergetelijke dag. Een
stroom van felicitaties uit de gemeente en
daarbuiten kwam in, de pastorie leek een
bloemhof, terwijl door gemeente, kerkbe
stuur en k-.ikeraad als blijvend aandenken
een divan met kleed en fraaie boekenkast
zijn aangeboden.
Wereldjeugdconferentie
In 1939 te Amsterdam
Gelijk eenige dagen geledien in Ne-
derlandsohe kringen vermoed werd,
heeft het organisatie-comité, waarin
de Christelijke jeugdbonden der we
reld allo vertegenwoordigd zijn, be
sloten om deze conferentie te A m-
sterdam in Nederland te hou
den.
Do vergadering achtto de Hollandsche
stad tot deze vergadering uitnemend ge
schikt. en was van oordeel dat het zeer om
wikkelde jeugdleven in Nederland zeer aan
beval, om de conferentie aldaar te houden.
De conferentie) van 1939 zal de eerste groule
samenkomst zijn, waarin de jeugdbonden
der kerk met de vrije Christelijke jeugdbon
den der wereld bijeenkomen. Aan de voor
bereiding worat meegewerkt door den We
reldbond dor Kerken, den Oecumenischen
Raad, het Lausanne-Comité, den Interna
tionalen Zendingsraad, den Werelcibond van
Christelijke jongemannen-vereenigingen,
den Wereldbond van verecnigingen van de
Vrouwelijke Jeugd en den Christelijken Stu
dentenwereld-bond. De conferentie komt
bijeen van 25 J u 1 i tot 3 Auguslu
en zal ongeveer een 1500 deelnemers tellen
van 18 tot 25 jaar; zij die ouder zijn dan 25
mogen slechts 1/3 gedeelte van het gezamen
lijk getal uitmaken, liet doel der conferen
tie werd aldus geformuleerd: „De jeugd
met de resultaten van de Oecumenische
conferenties der kerk vertrouwd te maken
en de Christelijke jeugdbonden in verband
daarmee tot getuigenis op te roepen". In
verband daarmee zullen de onderwerpen
grootendeels aan de agenda van Oxford en
Edinburgh ontleend worden. In alle landen
zullen studieconferenties aan de groote bij
eenkomst voorafgaan. Begin December zul
len de verschillende jeugdbonden in de we
reld hiertoe oproep en materiaal ontvangen.
VRAAGBAAK rVVQOT
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van BarmhartigheidZieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen.
IF LY lnval,den'
ltli rijwielen
40 Jarig*
FIRMA
'.v.üELYSr
Stlllg Vaarkada 33, DEN HAAQ, Telefoon 113614
HOUTHANDEL A. BOOM
ROTTERDAM
DENNEN BEUKEN LIJSTWERK
VUREN EIKEN DETAIL
GRENEN TRIPLEX ENGROS
L. W. Schilperoort
Technisch-Bureau voor
Cent rale-Ver warming
Warmwater-Voorziening
SNIJDERSSTRAAT 21
'S-G RAVE N H AG E
TELEFOON 335561
Techn. Installatie Bureau
„ROTTERDAM"
ROTTERDAM, Telet. 37302
Hoek van Holland, Telef. 111
Aanleg en onderhoud van
Centrale Verwarmings-lnstalfatiën
volgens elk systeem
1887 50 1937
ELECTRISCHE INSTALLATIES
OP ELK GEBIED
GROENEVELD v. o. POLL s Co's
ELECTROTECHNISCHE FABRIEK
Opgericht 1 September 1887
ROTTERDAM AMSTERDAM WORMERVEER
Tel. No, 3096 ALMELO
VILTMATRASSEN
KAPOKMATRASSEN
100% KWALITEIT
Hek - en Rasterwerken
door geheel
Nederland
Vogelenzang (N.-H.)
Fa.C.A. Ruigrok en Zn.
KERK EN STAAT
IN DUITSCHLAND
Het protest van bisschop von Preysing
Aan de zinsneden, gisteren ontleend aan
het protest van den Berlijnschen bisschop,
dat als herderlijk schrijven in de R.K. ker
ken is voorgelezen, zijn nog enkele andere
toe te voegen om te doen zien, hoezeer ook
aan R.K. zijde een verscherping der verhou
dingen geducht wordt.
De uitsluiting van de priesters uit de scho
len is, zoo zegt von Preysing, een voortee
ken van den komenden tijd, waarin d<
roomsch-katbolieken aan een beproeving
van hun trouw aan de kerk onderworpen
zullen worden. Men had hem, als bisschop,
niet op de hoogte gesteld van de redenen
daan'oor, maar het is niet moeilijk deze te
ontdekken. Onder de leus van ontlkerkelij
king van het openbare leven zijn al jaren
lang hardnekkige pogingen gedaan om den
Invloed van de kerk op het leven van
volk te verminderen en de woonden vai
kerk tot het publiek te onderdrukken. Het
is waar, dat Godsdienstonderwijs op de scho
len voortgezet zal worden door de onderwij
zers inplaats van door de priesters, maar
daarin ligt het gevaar, dat kinderen niet
langer opgevoed zouden worden in den dienst
van Jezus Christus.
De campagne tegen de kerk wordt syste
matisch gevoei-d, zoo gaat bisschop Preysing
voort, maar slechts stap voor stap, zonder
dat echter het doel, de „ontkerkelijking
het openbare leven" niet algemeen direct
doorzien zou worden.
Op het gebied van het onderwijs is de
eerste stap geweest: weg met de kloos
terscholen, omdat zij niet langer noodig
zijn. De tweede was: weg met de con-
fessdoneele scholen, omdat de eenheid
van de natie dat eischt. Nu worden de
priesters uit de scholen geweerd. Wat
zal de volgende stap zijn?
Ter nadere toelichting van de houding der
R.K. kerkleiding wordt eraan herinnerd, dat
in de confessioneele protestantsche scholen
in Duitschland het Godsdienstonderwijs niet
wordt gegeven door predikanten maar door
onderwijzers. Dat is nooit anders geweest
Ongeveer een half jaar geleden heeft de mi
nister van binnenlandsche zaken verordend
dat de R.K. scholen in dit opzicht met de
Drotestantsche scholen zouden worden ge
conformeerd. D.i. dat voortaan ook in de
confessioneele R.K. scholen het Godsdienst
onderwijs uitsluitend door onderwijzers zoi
moeten worden gegeven, en niet meer, gelijk
tot dusver het geval was door priesters.
Het Zondag j.l. voorgelezen herderlijk
schrijven lag reeds eerder gereed, doch ter
wille van de Mussolinl-dagen was de voor
lezing opgeschort.
Congres der Duitsche Christenen
De oecumenische beweging afgewezen
Het vierde congres der z.g. Duitsche Chris
tenen, die een nationale Duitsche kerk wen-
sohen, is te Eisenach bijeengeweest. Er werd
een resolutie tegen de oecumenische bewe
ging aangenomen, waarin o.a. wordt
klaard: „Aangezien voor onze beweging het
Christelijk geloof van het Duitsohe volk
geldt en niet een wereldimystiek, welke rich
onder het mom .van Christendom aandient,
wijzen wij de z.g. oecumenische beweging
krachtig van de hand.
„Wij protesteeren hartstochtelijk tegen het
feit, dat de oecumenische beweging een po
litieleen aanval op het nationaal-socialisme,
waartoe wü van gansaher harte behooren,
uitvoert. De z.g. oecumenische beweging
heeft op die wijze in de oogen dergenen, die
het erfdeel van Luther ongerept willen be
waren, haar eigen vonnis uitgesproken. Zij
deelt hiermede het lot der internationale po
litiek, waaraan zij het christelijk geloof heeft
uitgeleverd."
ALG. NED. ZENDINGSCONFERENTIE
Da reeds aangekondigde Alg. Ned. Zen
dingsconferentie. welke van 2427 October
te Amsterdam wordv gehouden, is de
50sta en het programma is derhalve een
veelbelovend menu geworden. Als sprekers
vinden wij bekende Zendingsfiguren ver
meld, zooals Ds. Breukelaar, Prof.
S chunk, uit Tübingen, Dr. Fókkema.
Dr. K. J. Brouwer, Ds. Joh. R a u w s en
Ds. D. Crommelin. Ook aan de vrouw
in het Zendingswerk wordt aandacht gege
ven; mej. A. E. Adrian! en zr. M. L.
W. Schoch zullen daarover spreken. Als
steeds zijn verschillende kerkgroepén ver
tegenwoordigd; onder de sprekers is Ds.
Buslt es (Geref. H.V.), Ds. Kooiman
(Ev Luth.), Dr. Verkuyl (Geref. miss.
pred. onder studeerende Oosterlingen), en
de voorz. van de Commissie voor de Proï.
Kerken in Indië, Ds. van Oostrom
S o e d e.
KERKELIJKE PERS
De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te
V e 1 p besloot tot de uitgave vam een kerk
bode. Vroeger heeft een dergelijk orgaan
eendige jaren bestaan: ongeveer 16 jaar ge
leden werd het opgeheven. Dezer dagen zijn
ongeveer 1500 circulaires verspreid om het
doel uiteen te zetten en donateurs te winnen.
Naar ons ter oore kwam, is reeds een aan
zienlijk bedrag opgehaald.
KERKELIJKE PERS IN NED. INDIE
In verband met rijn a.s. verlof is Ds J. H.
illevis Smitt, Geref. predikant te
Semaramg, afgetreden als hoofdredacteur
van het Kerkblad van de Geref. Kerken in
Ned. Indië. In zijn plaats is nu benoemd Ds
J. G. F e r n h o u t te Bandoeng.
Ook de redacteuren Dr J. H. Bavinck
fe Djocja en Dr H. Kroeskamp te Solo
zijn afgetreden. In hun plaats zijn benoemd
de hoeren Dr. H. A. v. A n d e 1 te Solo en
Ds R. C. Harder te Bandoeng. Van de
oude redactieetaf maakt alleen De C. Mak
te Medan ook deel uit van hefc nieuwe col
lege van redacteuren.
Dr v. An dol zal de rubriek Dogmatische
en Kerkrechtelijke vragen verzergen, D«
Hardere ae Persechouw en Ds Mak de Re-
oensiea,
EVANGELISATIE ONDER SCHIPPERS
De heer Ph. Baardman, theol. cand. te
Amsterdam, heeft bedankt voor de benoe
ming tot hulpprediker bij de Geref. Kerk te
Papendrecht en aangenomen de benoeming
tot plaatsvervanger van cand. M. Feitsma,
beroepen predikant te Schettens en Schraard,
den Evangelisatiearbeid onder de Schip
pers te Amsterdam. Cand. Baardman
blijft terwolle in de gelegenheid, des Zondags
de kerken te dienen en hoopt een eventueel
beroep terstond in overweging te nemen. Zijn
adres blijft Hoendiepstraat 27', Amsterdam-
Zuid, Telefoon 23179.
De Solo-Zending
1912 1 Nov. 1937
Al heel spoedig op het 25-jarig jubileum
van Da Mcrkelijn volgt dat van de Zending
der Gereformeerde Kerken in Solo. waar op
1 November 1912 wijlen Dr. Vogel es a ng
liet Zendingshospitaal opende, terwijl Dr.
H. A. van Andel hem in December als mis-
sionnair D. d. W. volgde. Tot 1923 ging dit
Zendingswerk uit van de kerken van Am
sterdam en Noord-Holland: daarna van die
tc Delft en de kerken van Zuid-Holland ten
Noorden, welke nu nog de zendende ker
ken zijn. Op don achtergrond van de Solo-
zending zien wij de figuur van Dr Schreu-
rer, die zich in 1S96 als zendeling arts te
Solo gevestigd had.
In N. Holl. Kerkblad herinnert Ds W.
Breukelaar aan de dagen, dat Ds D.
Bakker, de docent der opleidingsschool te
Djokja. te Solo een Christelijk Inlandsche
School stichtte. De resident verbood echter
dat op die school godsdienstig onderwijs
zou worden gegeven, en voorts ook, dat in
do Godsdienstoefening der Inlr.ndsche
Christenen, niet-Christenen werden toege
laten. Maar het spreekt vanzelf dat een
man als Ds. Bakker daartegen opkwam. In
een kloek verzoekschrift wendde hij zich
tot den toenmaligcn Gouverneur-Generaal
Idenburg, die, zooals te venvachten was,
aan het verzoek van Ds. Bakker gehoor
gnf. De Soosoehoenan van Socrakarta liet
toen zijn vroegero bezwaren los en Solo
werd voor de zending toegankelijk gesteld.
In een brief d.d. 6 October 1910 schreeef Ds
Bakker aan den Kerkeraad te Amsterdam:
„Het zal U zeker aangenaam zijn te ver
nemen dat Solo voor de zending ïs openge
steld. Z.H. de Soesoebocnan heeft de be
zwaren tegen den zendingsarbeid laten va
ren. Amsterdam en de Kerken van Noord-
Holland kunnen dus ongehinderd voort
gaan".
Met groote blijdschap werd dit bericht,
vooral in Noord-Holland, ontvangen.
Toen Dr Vogelesang en Dr van Andel
den arbeid te Solo begonnen, was er nog
slechts een kleine kring van Christenen,
omstreeks dertig in getal en een klein
schooltje. Dat was alles in dat groote Solo
dat toen reeds bijna 2.000.000 zielen telde.
Maar allengs groeide het werk.
Dr. H. A. van Andel was de miss. predi
kant met naast hem Mevr. van Andel-Rut-
gers. die haar riike gaven evenzeer aan de
zending gaf. Negen Inl. voorgangers en
tien colporteurs stonden Dr van Andel in
het werk ter zijde Een ruim, goed inge
richt .hospitaal met twee Eur. artsen en
twee Hollandsche verpleegsters, werkte or
in dienst der zending. En de schooldienst
te Solo overtrof reeds verre alle andere
terreinen.
Zoo ging het voort en thans is Solo één
der hoofdposten op Java.
Evangelisatie der Geref.
Kerken in België
Najaarsconferentie te Edeghem
Maandag jl. werd de najaarsconferentfe
van predikanten en evangelisten evenals de
vorige maal te Edeghem gehouden. Allen
waren aanwezig, waaronder voor de eerste
keer cand. W. Fijn van Draat Jr, hulp
prediker te Mechelcn.
De voorzitter, Ds IT. J. W i n t e r van
Antwerpen, opende de bijeenkomst en sprak
er ziin hartelijke vreugde'over uit, dat er
in Vlaanderen zulk een recht broederlijke
samenwerking ie en een werkelijke eenheid
tusechen al de Gereformeerden, die geroepen
zijn leiding te geven ann het kerkelijk leven
en aan de Evangelisatie.
Geloofsafval in Vlaanderen
Daarna refereerde Ds B. W. Ganze-
voort van Gent over „De geloofsafval in
Vlaanderen" en wel aan de hand van het
geschift van pater Callewaert. Deze Room-
sche scribent meent, dat het verval van de
Roomsche kerk in VI anderen een soort
geestelijke aderverkalking is; er is toene
mende onverschilligheid en men komt tot
het kinderachtigste bijgeloof. Als oorzaken
noemt hij: opkomst socialisme, wegens be
rusten der Roomsche leidslieden in sociale
ongerechtigheid; verder de rationaliseering
van het economisch leven, invloed van het
stadsleven, cinema, roman. Daarbij komt
voor Vlaanderen speciaal de inmenging van
de kerk in de politiek, gemis aan va9te lei
ding, het niet opgelost zijn der Vlaamsche
kwestie. Ds. Ganzevoort merkte op, dat dit
alle dingen ziin. die aan den buitenkant
blijven. De eigenlijke oorzaken zijn: Gebrek
aan kennis der H. Schrift. Daardoor onver
stand en onzelfstandigheid. Voorts beelden
dienst, die oorzaak is van de verzinneijlking
van heel het leven. De hiërarchie, die het
ambt der geloovigen belemmert. Het systeem:
God iets en de mensch het overige. In één
Woord: Gods Woord is verlaten.
Aan de bespreking werd door allen deel
genomen en met deze diagnose bleek ieder
een hot eens te zijn. Het valt niet te ont
kennen, dat de Roomsche Kerk steeds meer
in verval komt in Vlaanderen. Men tracht
dit nu te verhelpen door een betere organi
satie en door allerlei soms schijnbaar In
drukwekkende. maar steeds uitwendige mid
delen. De taak van het belijdend Protestan
tisme tegenover dit verval, dat in zeker op
zicht moet betreurd worden, is duidelijk:
met alle kracht den Christus der Schriften
prediken.
Het Evangelie in Vlaanderen
De namiddag werd daarna besteed aan het
bespreken van de middelen, die moeten
worden aangewend om almeer het Evangelio
vat op het Vlaamsche volk te doen krijgen.
In dit verband werd gesproken over de Bel
gische bladen, het „Maandblad" en „De
Open Poort". Mot Kerstfeest zal een speciaal
nummer van de „Open Poort" op acht blad
zijden in een groote oplaag verschijnen. Ge
wezen werd op de voortreffelijke werking
van het onlangs opgerichte „Bureau voor
Prot. Geloofsverdedigin g", 223 La
morinièrestraat, Antwerpen. Vanuit geheel
België komen vragen om inlichtingen
over het protestantisme. Bijbels en N. Testa
menten en Prot. apologetische lectuur kan
men daar bestellen. Er werd besloten de
werkingssfeer te trachten uit te breiden. Na
dat nog vele andere zaken besproken waren,
werd er besloten voortaan niet twee keer
maar vier maal per jaar samen te komen.
Ds. Ma askant van Brussel sloot daar
na deze voorrteffelijk geslaagde bijeenkomst,
nadat vastgesteld was ,dat de volgende con
ferentie D. V. te Gent zal worden ge
houden.
GIFTEN EN LEGATEN
De Chr. Phil. Inrichtingen te D o e 11 n-
h e m ontvingen van wijlen mevr. Haags-
a-v. d. Baan te Bolsward een legaat groot
f 2000.
De opbrengst der Jubileumcollecte is In
middels gestegen tot t 3584.
IIET LEGAAT VAN 80.000
Naar wij vernemen, is het legaat, door
wijlen Dr. J. J. de Groot vermaakt aan de
Ned. Herv. Kerk te C h a r 1 o 1 s, niet bestemd
voor de Kerkvoogdij, doch voor de Diaco
nie.
VERWEERSCHRIFT Ds. H. HASPER
Naar wij vernemen verschijnt binnenkort
van de hand van ds. H. Hasper te Den Haag
een verweerschrift, waarin hij zijn notee-
ring der psalmmelodieën tegen de er op uit
gebrachte critiek verdedigt.
DIVERSE GESCHRIFTEN
Van de uitgevers H. Veenman&Zonen
te Wageningcn ontvingen wij een in 1862
uitgesproken leerrede van Ds. Ph J. Hoe-
demaker (toen candidaat to Chicago)
over 1 Petr. 2 7. Aanleiding tot deze uitgave
is het verzoek van een oud vriend van Dr.
Hoedemaker, dien drie jaren geleden de
preek overschreef met het doel haar te doen
verschijnen op 21 Sept. 1937, dat is 75 jaar
nadat zij gehouden is in de Oosterkerk te
Amsterdam.
Dat deze preek (die deel uitmaakt van de
serie „Van goedertierenheid en recht") een
uitnemend middel ls om den vromen en in
vloedrijken prediker in zijn geestelijken
rijkdom te doen kennen, behoeft nauwelijks
betoog.
Een tweede geschrift van bijzondere aan
trekkelijkheid is de door do Studenten Zen
dingscommissie uitgegeven brochure van Dr.
J. H. Bavinck te Djokja, getiteld: „De
strijd op het derde front". Deze beschouwing
zet ons midden in de groote geestelijke
spanningen van het verre Oosten. Met dat
derde front bedoelt do schrijver den strijd
achter het machtsfront (het eerste), waar
de groote politieke machts centra van het
wereldgeheel elkander ontmoeten en het
cultuurfront (het tweede) waar de Ooster-
sche en Westersche cultures elkander ver
dringen. Op een nog dieper niveau vindt Dr.
Bavinck dan de geestelijke worsteling van
de botsing der wereldbeschouwingen. En
daar beweegt zich ook de Zending.
Een belangwekkend en hoogstaand vlug
schrift, dat men bekomen kan aan het
Bureau der genoemde Commissie, Utrecht-
scheweg 64. Zeist.
Van geheel anderen aard ls de brochure,
door den bekenden historie-schrijver J.
Kuiper geschreven onder den titel „Het
bruiloftskleed en de boom des levens" en
verschenen bij H. Veenman Zonen
te Wageningcn. De schrijver, die dit ge
schrift „in alle talen vertaald" en „door alle
volkeren gelezen" wil zien, bepleit terug
keer tot den Heiland, die voor boom des
levens in de plaat6 gesteld is. En dat voor
al met betrekking tot Kerk en School. Per
soonlijke bekeering temidden eener wereld,
die zich al verder van dien Verlosser verwij
dert, kan alleen den weg naar het herwon
nen Paradijs doen vinden.
Een en ander is overvloedig aangevuld
met citaten en met feiten uit de geschiede
nis der menschheld.
FILIPPU S - KALENDER
Als een der eerste is de Fi'lippus/kalender
alweer present. Ditmaal is op het schild de
altijd weer aantrekkeliijke plaat van den
goeden herder, die het verloren schaap vindt.
Voor den inlhoud vam den kalender, die een
uitgave is van het bekende Traktaatge
nootschap „Filippus", behoeft geen
krans gevlochten te worden, die is „geves
tigd". Deelen wij ook nog mede, dat de ka
lender ook met kleiner schild en blok is uit
gegeven ter verspreiding voor Evangelisatie,
Zondagsscholen e d. en dan voor zeer gerin
gen prijs verkrijgbaar wordt gesteld. Uitge
vers: J. B. v. d. Brink Co. te Zutien.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
Mr W. P. Berghuis promoveert
Aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam hoopt Vrijdag as. Mr. W. P.
Berghuis te promoveeren tot doctor
in de rechtsgeleerdheid op een lijvig
proefschrift, getiteld „Het Recti tskarak-
ter der Ambtenaarsverhouding". Pro
motor is Prof. Mr. A. Anema.
Na de Inleiding in Hoofdstuk I van de dis
sertatie wordt in Hoofdstuk II een overzicht
gegeven van de historische ontwikkeling
den huidigen stand van het ambtenaars-
vraagstuk. In Hoofdstuk III wordt daarop bij
het begrip ambt en in Hoofdstuk IV bij het
begrip ambtenaar stilgestaan. Hoofdstuk V
handelt over de rechtspositie van den ambte
naar in den modernen staat, waarna in
Hoofdstuk VI het amibtenaarskarakter
enkele functionarissen wordt onderzocht. Van
bijzondere beteekenis achten we het feit, dat
in het slothoofdstuk, Hoofdstuk VII, ter
sprake komt het vraagstuk der „revolutio
naire" ambtenaren.
Van de vijftien bijgevoegde stellingen ver
melden we de volgende:
I. In plaats vam den strijd om de rechten
van den individueelen ambtenaar
laatste jaren het vraagstuk van de plaats
van het „Beamtentuim" als zoodanig in den
modernen staat meer op den voorgrond ge
komen.
II. Of in de ambtsuitoefening een heer
schappij-element van den eenen mensch
den anderen ligt, is voor het begrip ambt
van geen beteekenis.
IV. De in den modernen staat vrijwel al
gemeen geëischte, tussohen de overheid ei
den aan te stellen ambtenaar tot stand ko
mende vrijwillige rechtsbetrekking moet niet
worden gezien en geconstrueerd a
volg eener vermogensrechtelijke
komst in den zin van het burgerlijk recht.
V. De Ommelander collatierechten zijn bij
de Grondwetsherziening van 1922 afgeschaft
VI. Bij het onderwijs in het Romeinsche
Recht moet de band met het hedendaagsche
recht in voldoende mate tot uitdrukking
komen.
VH. De verhouding tussohen predi
kant en kerkeraad is niet te beschou
wen als een arbeidsovereenkomst in
gevolge het Burgerlijk Wetboek.
IX. De bevoegdheden, door de Faillissements
wet aan den rechter-commissaris toegekend
ten aanzien van het toezicht op het geldelijk
beheer van den curator, bieden voldoende
mogelijkheden tot een juiste contróle van dat
beheer.
X. De doorwerking der nationaal-socialis
tische beginselen in Duitschland op straf
rechtelijk gebied beteekent een ernstig gevaar.
XII. Ten onrechte noemt Prof. Eigeman, in
„Colijn, de verbinding van Thorbecke en
Groen", den strijd tusschen Th-rbecke en
Groen van weinig gewicht.
iVa de 40 veheiicfit Utu enga-
nidnie du&CcOe zeng. Daatern:
XIII. De huidige internationale ver
houdingen wettigen niet het door Ne
derland verlaten van de gevolgde
actieve handelspolitiek.
XIV. De richtlijnen, door Mr. Dr. G. van
den Bergh aangegeven in „De democratische
Staat en de niet-democratlsche partijen"
augureele rede, Amsterdam, 1936), zijn in
strijd met de gedachte der democratie.
XV. Het is ten zeerste gewenscht, dat
in ie anti-revolutionaire opvattingen in
zake het vraagstuk van de taak der
overheid met betrekking tot de reli
gieus-zedelijke normen meer klaarheid
wordt gebracht.
Prof. Dr. KARL VÖLKER f
Te Weenen is na lang lijden op 50-
jarigen leeftijd de bekende Protestantsche
kerkhistoricus prof. dr. Karl Völker, hoog-
leeraar aan de Evangelisch-theologische fa
culteit te Weenen, overleden.
Prof. Völker werd te Lemberg geboren en
verkreeg het professoraat te Weenen in 1923,
eerst voor practische theologie, later voor
kerkgeschiedenis. Hij schreef talrijke werken
over de geschiedenis der evangelische kerk in
Oostenrijk. Ook bekend is zijn werk „De ge
schiedenis der kerk in Polen".
ONDER WIJSBENOEMINGEN
PROT. CHR. SCHOOL TE GENCK
Deze chr. school, die sinds begin September
in Belg. Limburg begonnen is, zal op Don
derdag 21 October officieel geopend worden
des middags om drie uur. Voor inlichtingen
etc. wende men zich tot den heer J. Deelstra,
„Evangeliehuis", Genok.
SCHOOL JUBILEUM
De Ohr. school te Dinxperlo bestond
dezer dagen een halve eeuw. De pastor-loei,
Ds. J. Steenhuizen, heeft dit feit in een
godsdienstoefening herdacht. Veel en moei
lijk werk is door de oprichters gedaan, spe
ciaal door wijlen ds. J. Kautzraann,
wiens nagedachtenis speciaal is geëerd.
CHR. SCHOOL TE WYTHMEN
Door de vermeerdering van het aantal
leerlingen heeft de Chr. school te Wijthmen
(Gem. Zwollerkerspel) door verbouw eei
uitbreiding ondergaan. In een feestelijke bij
eenkomst werd de ver groote school weer in
gebruik genomen.
Verschillende sprekers voerden het woord,
onder wie de heer J. Hardingsveld,
inspecteur L.O. en Ds. W. S m i t, Ned. Herv.
predikant te Zwolle. Het hoofd der schooi
constateerde dat in 15 jaar tijds het leerlin
genaantal meer dan verdubbelde, het steeg
van 40 tot 89 in deze jaren.
Is er in het algemeen reden, om het dag.
werk van de (n) onderwijzer (es) niet op
één lijn te stellen met dat in menig andt.r
beroep, dat meer uren per dag vraagt, da
groote klassen vergen nog meer van he.n
of haar, die eenige uren per dag moet
doorbrengen met de jeugd; juister gezegd,
haar moet leiden to.v. hoofd en hart. Dat
daarbij menig gestel aangetast wordt, be
wijst opnieuw het verslag van den Pen
sioenraad. Daaruit blijkt toch, dat van dj
in 1936 invalide verklaarde ambtenaren,
1446 in getal, 382 of 26.4 percent bij het
onderwijs werkzaam waren.
Bij het politiekorps waren er 61 gevallen
of 4.2 percent, bij de posterijen 97 of 6.7
percent
AI is het onmogelijk en ook niet billijlt,
tusschen de drie genoemde groepen een
bevredigende vergelijking te maken, de
cijfers spreken hier toch wel een zeer op
merkelijke en tot ernstig overwegen drin.
gen de taal.
Examens
Academ. Examens
Kampen. Theol. Hoogeschool. Propaed-
theologie: de heeren W. H. de Boer te
IJsselmuiden en C. van Ommen te Baarn.
Apothekersassistent. Utrecht. Gesl. de
heeren H. J. Odckerken, Heerlerheide en Q
G. Looman, Breda.
Amsterdam. Gesl. de dames: T. A,
Weseelink, F. G. van Voorthuijeen en J. M.
Hoilbron, allen Amsterdam.
De Unie-Collecte
Negen en vijftigste Jaarcollecte
voor de Scholen met den Bijbel
I<U"t 5
Echten pn DelfetrahuUen 24 C9
Opeindo-NUesa 69 55
Reiteiim gn.70
Surhulsterveen 111.55
Valthermond 25 25
:loo«ter) 69 21
162.71
58 23
So<»t 171.20
Amsierflam-Nocrd (Rulksloot) 266 38
Berkel 93 go
Dubbeldam (2e Tol) 70.—
Het- en Boeleop
Rljowljk (7.H)""
Biggekerke
96.64
18.41
231.40
124.60
73!55
125 Locale Comtté'a 14.22'
Mr J. J. HANGELBROEK* I
secretaris van de Unie
„Een School met don Bijbel'*
EINFüHRUNG IN DIE DIFFEREN-
TIALRECHNUNG UND INTEGRAL-
RECHNUNG,
door Prof. dr. Edmund Landau
Prijs. ing. 12.— peb. f 13.50
MATHEMATICAL TREATMENT OF
THE RESULTS OF AGRICULTURAL
AND OTHER EXPERIMENTS
door Prof. dr. M. J. van Uven
Prijs. ing. 9.50 geb. 10.50
Ook door de boekhandel verkrijghoar
P. N00RDH0FF N.V., GRONINGEN
