De vergadering van Kerkherstel
Ons beste fruit op zijn mooist
DONDERDAG 7 OCTOBER 1937
TWEEDE BLAD PAG. g
Hel ambt van onderling
en diaken
Vandaag werd de vergade
ring op „Woudschoten"
voortgezet
De vergadering van het Ned. Herv. Ver
bond voor Kerkherstel gisteren te Utrecht
vandaag op „Woudschoten" te Zeist gehou
den, was zeer druk bezocht.
Van de openingsrede van den voorzitter.
Prof. Dr Th. L. H a i t j e m a te Groningen en
van het referaat van Dr. W. J. de Haan
over het ambt van den predikant, gaven wij
gisteren reeds verslag.
Jaarverslag
Aan het jaarvc slag van den secretaris,
Ds. R. B. Evenhui s, ontleenen wij, dat het
ledental vrijwel op peil bleef. Was dit een
vorig jaar 2245, thans bedraagt het 2204.
In Amersfoort, Haarlem, Leiden, Nieuw-Ven-
nep, Rotterdam, Utrecht en Zaandam is het
ledental gestegen. Vele jonge predikanten
traden als lid toe. Kerkherstel mag echter
I geen richting onder de richtingen worden!
Het orgaan „Nieuw Kerkelijk Leven" kon
geregeld verschijnen. Ds. van Deelen
heeft zijn functie als eind-redacteur met Oc
tober neergelegd,
i Het hoofdbestuur vaardigde twee van zijn
leden af tot het bijwonen van de conferentie#
te Oxford en Edinburgh.
Bestuursverkiezing
De voorzitter, Prof. Dr. Th. L. H ai t j e-
m a, van Groningen, werd met algemeene
stemmen herkozen.
I Voorts werden gekozen tot bestuurslid de
volgende personen: de heer A. Mi d de 1 h o-
ven te Veenendaal (vacature-Barneveld).
Ds. H. C. J. v. Deelen te Vaassen (vaca
ture C. Witte). Tot leden in de Redactie-
Commissie N. K. L. werden Ds. van Dee-
I len en Dr. E. Emm en te Breda herkozen.
MIDDAGVERGADERING
De Handelsbeurs was des middags geheel
bezet toen de voorzitter de vergadering her
opende mét het laten zingen van Gezang 52
j vers 13, waarna Ds. Luteyn, van Nij-
kerk ,in gebed voorging.
Als tweede spreker trad in de middagver
gadering op Dr J. R. Wolf ensberger
van Sneek, met een referaat over
Het ambt van den ouderling
i Het ambt van dien ouderling is, aldus spr.,
de hoeksteen van het bestuur der Neder
lanosohe Hervormde Kerk.
a. Wij belijden, dat Chrisitue in Zijn Kerk
j werkt en haar bestuurt door de ambten.
Hoewel men voor het ambt van Profeet,
Priester en Koning niet zoo maar het gelijk-
aardige kan zoeken bij den predikant, den
idiaken en den ouderling, openbaart zich
toch bij den ouderlilrag in het bijzonder het
koninklijk ambt, maar dan herderlijk en
dienend. Terwijl voor het aimbt van predi
kant en diaken waarde ©ring en achting be
staat, wordt die voor bert ambt van den
ouderling dikwijls gemist.
Zoowel buiten de kerk alls er binnen, ja
öok bij de ambtsdragers zelf. Dit gaai, ge
paard met een overdreven eerbied ander
zijds.
b. De predikant staat, de diaken gaat, de
ouderling zit Dat hangt samen met het be
stuur. Christus zit ter rechterhand Gods. De
ouderling zit en ziet Hij houdt toezicht op
de gemeente, op de ambtsdragers, op de leer
en de wandel van de predikanten; ook ver
geet hij daarbij zichzelf niet.
Hij zit, en vertegenwoordigt de gemeente
bij den predikant. In de medewerking repre
senteert hij den predikant bij de gemeente.
Hij is minder zelfstandig in zijn functie
ÜAn de beide andere ambtsdragers, maar hij
vormt een allernoodzakelijkste aanvulling
in het presbyterium. In het bestuur der ge
meente en der kerk kunnen de predikanten
niet zonder de ouderlingen.
De ouderling hanidlhaaft de juiste kerkorde
tegenover pauselijke congregationalistische
afwijkingen.
c. Dat de predikant aan de algemeen©
kerk behoort en de ouderling in de plaatse
lijke gemeente, is geen absolute tegenstel
ling. Zou men voor het bestuur van de ge-
'Iheele kerk den ouderling geheel, of althans
gedeeltelijk uitschakelen, dan komt onver
mijdbaar, óf via het episcopaat de pauselij
ke hierarohie óf op de wijze der vorige
eeuw de regeering van weinigen in de do-
minocratie. De ouderling, die toezicht houdt,
die tucht oefent blijft, ook zelfs als modera-
tor, -aannemelijk. Wel zal, wanneer zooveel
meer van den ouderling wordt verwacht, op
den voorgrond moeten komen, dat regeeren
in een Christelijke gemeenschap niet heer-
eohen, nog minder tiiranniseeren, maar die
nen beteekent. De ouderling blijft den theo
loog erkennen, belast met functies die des
ouderlings niet zijn en ook niet zullen
.worden.
d. De ambtsplichten van den ouderling in
Öe gemeente worden verricht ki nauw con
tact met dien predikant. Het tegenwoorige
reglement zegt dit reeds, het ontwerp 1937
zegt het nog opaettelijker.
Het omgekeerde mogen de predikanten
niet vergeten.
Het huisbezoek wordt, zooveel mogelijk,
ook samen verricht. Dé pastorie wordt daar
bij door de ouderlingen niet overgeslagen.
Het toezicht op de cateohisaties zal den
rechten categeet verheugen.
Het zitten op de leer zal de gemeente bou
wen. Het gaat immers niet oan aanmerkin
gen of vitterigheden.
Deze aanwijzingen idealiseeren niet.
Zij gaan uit van de belofte en het bevel van
Christus en van God, Die Zijn ordinanties
gaf tot meerderen wasdom Zijner Kerk.
Het ambt van den diaken
In de middagvergadering sprak na Dr.
Wolfensberger Ds. H. Schroten, te Sua-
woude, over het onderwerp: „Het ambt
van diaken".
Spr. neemt zijn uitgangspunt in Hamli
lingen 6. Men heeft wel gezegd, dat het daar
niet ga-at om het Diakenambt. Dit is in zoo
verre juist, dat dit ambt, zooals wij het ken-
mien, daar niet op enmaai kant en klaar n
voorschijn komt Toch vindt het hier zijn
oorsprong. Als elk levensorganisme moet
het nog groeien. Doch voor den dienst der
barmhartigheid door middel van dit ambt,
worden hier de groote lijnen getrokken,
de details worden later uitgewerkt
Zoo streven wij naar een andere organi
satie der Kerk. Zijn, in een nieuwe Kerkorde,
maar eerst de groote lijnen getrokken, dan
volgt de nadere uitwerking op Gods tijd,
wanneer de herstelde Kerk in haar in eere
herstelde ambten zich weer kan uitleven
naar Gods Woord.
Daar is geen instelling Gods, die niet ter
stond wordt bezoedeld door onze zonde. Zoo
ook de dienst der Barmhartigheid, nog voor
het ambt van diaken bestond. Zie Ananias
en Safira, zie het murmureeren der Griek-
sche Joden. Niemand zal durven beweren,
dat de organisatie der eerste Christen-ge
meente on-geestedijk was. Doch de meest
geestelijke organisatie der Kerk vrijwaart
haar niet voor de inwerking der zonde.
Het diiaken-ambt is blijvend getuigenis
van onze zonde, alleen reeds door de wijze
waarop het ontstond (uit ontevredenheid)
doch evenzeer van Gods genade, die het niet
opgeatft met den murmureerenden mensch:
de dienst der barmhartigheid wordt niet
stopgezet om het morren van velen, doch
beter georganiseerd. Een spoorslag voor den
diaken, die dikwijls weinig dankbaarheid
oogst. Werkt onze armenzorg niet goed?
Dan beter organiseeren. En tijdig ingrijpen
om verbeteringen aan te brengen. De af
gunst tussohen groepen mag niet eerst wor-
t.elschieten. Vermeden moet worden ook
zelfs de sohijn, dat diaconie is een zaak van
„groepsbelang".
Een groote moeilijkheid blijft: wie moeten
wij helpen? „Meest die huisgenooten des ge-
loofs". Dooh dat sluit niemand volstrekt uit:
„laat ons goed doen aan allen". Daarom
kan een diaken nooit zooveel doen dat hij
tevreden zou zijn over zijn werk. Vooral
niet, wanneer de gemeente groeit, wanneer
„de disoipelen vermenigvuldigen". Dan
treedt aan den dag 't gevaar van de mas
sa dat velen meeloopen „om den brood©
En dat de diaken, uit reactie, uit vrees voor
de massa van de Kerk wordt gedreven naar
de secte, waar het aantal zooveel kleiner ia.
Voor mensohen, die missen het. diiakenhart,
was dikwijls de sect© en kleine kring en
pretentie van meerdere zuiverheid, een toe
vluchtsoord. De Christen met diakenhart,
kan niet anders dian zich verblijden over
den groei der Kerk. De beweegredien, die de
Apostelen dreef tot de instelling van hiet
afzonderlijk diakenambt was deze: Het is
Voor een persoon totaal onmogelijk beide
ambten in zich te \ereenigen en beiden maar
behooren te vervullen. Daarom wordt de
dienst der barmhartigheid gescheiden van
den dienst des Woords, hoewel beiden in
wezen bijeen hooren. Want de dienst des
Woords eisoht de volle persoon voor zich op.
Da.rom is het ambt van diaken een blijvend
levend protest tegen alle „bij-baantjes"
_.i een predikant, die niet onmiddellijk
verband houden met den diienst des Woords.
Het Is een heilige zaak, zorg te dragen voor
de armen. Als zelfs deze heilige zaak moet
wijken voor den dienst des Woords, hoeveel
te meer dan andeite bezigheden, dien dienst
des Woords meer vreemd dan de dienst der
B armihartigh edd.
De eenlheid der ambten blijke in vrucht
baar samenwerken, ieder op eigen terrein.
Het ambt van den diaken is evenzeer waar
dig het volle vertrouwen dat de andere
ambten voor zich begeerren. Want de diaken
in zijn ambt mag uitdragen de daad der
barmhartigheid welke in den dienst des
Woords gepredikt wordt.
Gisteravond werd over de gehouden refe-
rarten van gedadhten gewisseld op „Woud-
schoten" te Zeist.
De bijeenkomst op Woudschoten
De nabespreking der ledenvergadering
werd Woensdagavond op „Woudsdhoten'" in
geleid door Ds Luteyn.
Hedenmorgen heeft Ds A. W. M. O d een
referaat gehouden over Kerk en School,
terwijl vanmiddag gesproken hebb8n Ds H.
C. J. van Deelen en Dr R. B. Even-
huis, de twee predikanten, die door het
hoofdbestuur van „Kerkherstel" afgevaar
digd waren naar de conferentie te Oxford
en Edlintbrugih.
Ds. H. C. J. van Deelen hield een
referaat over de Conferentie te Edinburgh.
Referaat Ds. H. C. J. van Deelen
Spr. laat de voorgeschiedenis en het verloop
van deze oecumenische conferentie rusten en
perkt zich tot een bespreking van haar be-
teekenis, besluiten en perspectief. Wat het
eerste betreft wijst 9pr. op de buitengewone
degelijkheid waarmede alles is voorbereid
door het voortzettingscomité van Lausanne
1927. Dan was ook van belang de sterke be
zetting van dit „Kerkelijk orkest", de goede
toon bij alle discussies, de sfeer van vertrou
wen en de staalkaart der dogimen-geschiede*
nis in levende kleuren.
Samenvattend lag de beteekenis van Edin
burgh hierin, dat een ernstige poging is ge
daan om de dogmatische geschillen te pei
len, die de Chr. Kerken van elkaar geschei
den houden, waarbij op breeder terrein over
eenstemming werd gevonden dan tien jaar
terug. Spr. gaf vervolgens een kort overzicht
van de besluiten der Conferentie zooals die
zijn neergelegd in de rapporten der vier sec
ties. De grootste eenstemmigheid werd bereikt
in de eerste afdeeling over de Genade van
onzen Heere Jezus Christus.
Spr. critiseert hierbij de gelijkstelling van
genade met de liefde Gods zooals in het rap
port het geval is en over het geheel de recht
lijnige gedachtengang die eer filosofisch dan
theologisch van aard is.
In het rapport over de verhouding van
Kerk en Woord Gods speurt men grooter in
vloed van de Gereformeerde Theologie in
haar dialectisch en vorm, doch was de c
eenstemming minder groot. Met bijzondere
helderheid worden hier verschillende wegen
uitgestippeld in de verhouding van Kerk en
Koninkrijk Gods, Kerk en Traditie, Kerk en
en H. Schrift.
De grootste moeilijkheden kwamen naar
voren in de besprekingen van de derde af
deeling over ambt en Sacramenten. Spr. las
in extenso de vier punten voor welke ten
aanzien van het eerste (het ambt) door de
Conferentie aanvaard werden waarbij spr.
duidelijk uit liet komen, dat er nog ruimte is
gelaten voor uiteenloopende interpretatie.
Door concreetheid munt het verelag uit der
vierde sectie waarin drié opvattingen over de
eenheid der Kerk nader worden uitgewerkt.
(Eng. cooperation, intercommunion en cor
porate union). Dr. John Mott drukte zijo
stempel on de sloWra^'-aaf.
Wat nu het perspectief van Edinburgh be
treft, noemt spr. vooral het betere uitgangs
punt dat er voor de toekomst der oecumeni
sche beweging werd geschapen, nl. de een
heid der Kprk gegrond op de eenheid Gods
en de eenigheid van Zijn verlossingswerk in
Christus; voorts de geestdrift en het vertrou
wen die aanzijn gaven aan de Boodschap
der Conferentie en daardoor zullen worden
aangewakkerd. Ook is het besef gewekt, dat
dergelijke Conferenties als kerkelijk gesprek
herhaald moeten worden ook landelijk en
regionaal.
Verder heeft Edinburgh, zoo zegt spr., uit
zicht gegeven op nauwere samenwerking de:
verschillende oecumenische bewegingen wat
zeker noodig was en is deze Conferentie een
prikkel voor het houden van dergelijke
samenkomsten door andere lichamen zooals
b.v. Christelijke Jeugdvereenigingen en Zen-
d i n cscorpo rati es.
Ten slotte gaf Ds. v. Deelen nog een per
soonlijk getuigenis van hetgeen de Confe
rentie voor hem beteekende.' n.l. een nieuwe
prikkel om te blijven arbeiden voor Kerk
herstel, dat in den diepsten grond niets an
ders beoogt dan de Ned. Hervormde Kerk
terug te roepen van haar eenzijdigheden om
zich waardig te kunnen scharen in de rii der
samenwerkende en samen een-wordende Ker
ken van Christus.
CHR. NAT. WERKMANSBOND
Behandeling der voorstellen
In aansluiting op ons uitgebreide verelag
van de algemeene vergadering van den
Chr. Nat. Werkmansbond te U t r e ch t ge
houden, geven wij hieronder nog enkele
bijzonderheden omtrent het verloop van de
vergadering van gisteren (de laatste dag).
Bij den aanvang van de morgenvergade-
ring van gisteren, heeft de voorzitter een
brief voorgelezen van H. M. de Koningin,
waarin dank gebracht werd voor het Haar
toegezonden telegram van hulde.
In behandeling kwam een voorstel om
een werkplan op te stellen om niet steeds
genoodzaakt te zijn het sociaal program te
moeten wijzigen. Het besluit werd genomen
een jaarlijksch program van actie in te
stellen ter voorkoming van het vele wijzigen.
Het insigne en ambtenaren
Bij de ingekomen stukken bevond zich
een schrijven van den Minister handelende
over het dragen van het insigne van den
Werkmansbond door ambtenaren.
I-n dit schrijven werd door den Minis
ter medegedeeld dat dit insigne, dat
toch eenigszins een politiek streven tot
uiting brengt, wel door ambtenaren
buiten de diensturen en niet op het
dienstuniform gedragen mag worden.
Uitvoerig werd van gedachten gewisseld
over de vraag „Hoe de jeugd te brengen
tot den Werkmansbond?". Definitieve be
sluiten werden niet genomen. Iedere afdee
ling zal echter actief moeten zijn en propa
ganda maken.
De afdeeling Terheide aan Zee stelde
>or aan den Minister van Sociale Zaken
te verzoeken voor gezinshoofden de eerste,
vijf gulden vrij te laten en dus niet in min
dering te brengen bij de steunuitkeering,
zooals 'bij minderjarigen de eerste twee en
bij meerderjarigen de eerste vier gulden.
Het Hoofdbestuur verklaarde zich bereid de
noodige stappen te doen om dit gedaan te
krijgen.
In de slotzitting is devoorzitter harteJijk
toegesproken en werd hem dank gebracht
voor zijn eminente leiding. De vergade
ring zong den heer NaJiuizen de bekende
zegenbede „De Heer zal u steeds gade
slaan" toe, waarop de voorzitter de aan
wezigen met. een kort woord dank bracht,
voor deze fijn© hulde. Spr. hoopte in het
komende jaar het werk van den Bond nog
te kunnen meemaken en dan na dit jaar
een nieuwen voorzitter te kunnen begroeten
wien hij dit werk vol vertrouwen zal
kunnen overlaten.
De afscheidsbijeenkomst en de afscheids
rede van den heer Nahuizen zullen in dit
Bondsjaar plaats hebben. Getracht zal wor
den dat de N.C.R.V. deze bijzondere ge
beurtenis in het bondsleven, zal uitzenden.
Een overzicht van. de vergadering en bestuurstafel*
HOLLEND PAARD
De taxi-ondernemer I. Trip, die toen hij
een hollend paard met wagen te L o c h e m
wilde tegenhouden, werd overreden, is giste
ren in het ziekenhuis te Deventer aan zijn
verwondingen overleden.
DOOR EEN DRAAIENDE AS GEGREPEN
De 46-jarige molenaar J. Potters, die
Zaterdag j.l. te B e u g t, tusschen Dinther en
Veghel met een draaiende as in zijn molen
in aanraking kwam en daardoor ernstig aan
liet hoofd werd gewond, is gistermiddag in
het ziekenhuis St. Joannes de Deo te Den
Bosch overleden. De man laat een vrouw en
zes kinderen achter,
Het nieuwe kantoor met bijbehoorende gebouwen van de N.V. Electriciteits-
Maatschappij Goeree en Overflakkee. gelegen aan de Hof laan te Middplharnis-
Dit gebouw zal 1 November a.s. in gébrik worden genomen
Moeilijkheden bij de
Werkverschaffing
te Deventer
In verband met eien bericht, dat het aan
een comité gelukt is. om de moeilijkheden
uiit den weg te ruimen, waardoor de sta
kend© arbeiders te Deven ter hebben
kunnen besluiten den arbeid bij het Twente-
Rijnikanaal te hervatten, vestigt men er
onze aandacht op, dat van de zijde der
overheid geen enkele concessie is gedaan.
De arbeiders hebben zelf verzocht, weder
aan den arbeid te mogen gaan. Slechts zij,
die een verklaring teekenen, dat zij op de
oude voorwaarden, het. werk zullen hervat
ten, komen in aanmerking om weder in de
werklooaenzorg te worden opgenomen.
Troonrede en Millioenennota
Het oordeel der Christelijke Werkgevers
Het orgaan van het Christelijk Werkge
versverbond prijst in de Troonrede de kloeke
verklaring over de positief-Christelijke rich
ting van het regeerbeleid en de groote aan
dacht. welke aan Ned. Indië 'oesteed wordt;
maar laat daarop een opmerking van louter
negatieve aard volgen:
Het doet ons leed, dat de Regeering in
dit staatsstuk met geen woord rept over
de bevordering eener grootere rentabiliteit
van het Nederlandsche bedrijfsleven door
verlaging der wel zeer drukkende ovcr-
heidsl asten.
Uit de resultaten der onder onze leden
gehouden enquête naar aanleiding van de
circulaire van Minister Romme over het
werkloosheidsvraagstuk bleek zonneklaar,
dat algemeen gevoeld wordt dat een doel
treffende werkloosheidsbestrijding ten
slotte slechts langs economische weg
kan worden bereikt en dan staat als een
der eerste maatregelen voorop: verlaging
van lasten.
Een andere vraag is, of deze thans reeds
kan worden verwezenlijkt. Kennisname
der cijfers, vervat in de Millioenennota,
doet ons zeggen: neenl Dooh evenals de
Regeering rept over maatregelen op hot
gebied van het onderwijs, welke nog niet
kunnen genomen worden, had zij even
zeer met een enkel woord uitdrukking
kunnen geven aan dit punt. Het schijnt
niet uitgesloten, dat de over het algemeen
vrij neerslachtige toon der Millioenennota
ook ten deze invloed heeft uitgeoefend op
den inhoud der Troonrede.
Officieele Berichten
LEGER EN VLOOT
Aan den g-ep.
L. J. Scheltema
W. T. C. Zlmmf
K. Visser. P. Hl
meüer en J. van Kuik. den off vi
stoomv.dienst le kl. J. J. van der EUk, de of
ficieren van den marinestoomv.dienst 2e kl. J.
van der Heijden en P. B. Behage, den off. 3e
kl. B. de Kreü en den off. van gezondh. le kl.
S. L. Anholt, allen van de Kon. Marlne-res is
eei-vol ontslag uit den res.-dienet verleend.
VOORZITTER RAAD VAN ARBEID
WATERSCHAPPEN
J Ketji
raad van het waterschap.De Bi
toorn K.zn té Beemster;
in de prov. Zuid-Holland: tot heemraad van
het waterschap van West-IJsselmonde, D. A.
Klelnjan te IJsselmonde;
in de prov Gelderland: tot dijkgraaf van het
polderdistrict Circul van de Ooi), C. Varkevls-
NSjmegen,-
IV. Zeeland: tot dijkgraaf van het wj
1 Baanst, P Lombaard i
ichap Groede
ROFFELRIJMEN
ZOMERTIJDMISERE
De
Brengt soms nog nawee mee.
Dat ondervonden Zondag
Twee dametjes in P.
Ze waren naar gewoonte
Vroegtijdig opgestaan
Om tegen kwart voor negen
Ter kerke op te gaan.
„Wat is het stil hè, 's Zondags
Wanneer de klok niet luidt",
Zegt Annie, en Jozina
Kijkt sip ten venster uit
En zegt: ,JZen kleine wereld,
Zeg, zie eens wat een mist!"
Ze hadden in het hooren
En zien zich niet vergist:
De luidklok ivas sinds weken
Ontheven van haar plicht,
De damp onttrok èn toren
En klok aan het gezicht.
Het is precies half negen
(In de natuur half acht!)
Als alles voor de kerkgang
In orde is gebracht.
Ze gaan, de twee vriendinnen,
Gezelligjes gearmd;
Ten eerste loopt dat prettig,
En ook 't is kil het warmt.
„Wat is het stU!" zegt Annie,
„Misschien zijn we te laat!"
En rapper slaan de voeten
Der juffertjes de maat.
Ze komen bij de kerkdeur,
Die stijf gesloten wacht,
Precies om kwart voor negen,
(Natuurtijd: kwart voor acht!)
Dat overkwam twee dames
Nee, lach niet, wacht er mee:
Twee onderwijzeressen
In de gemeente P.
(Nadruk verboden) LEO LEN5.
Aangewezen is als beheerder van het btj-
iost-, telegraaf- en telefoonkantoor te Soest-
Hjk, de commies H. P. van de Poel thans te
RECHTBANKEN
Militair vliegtuig in een sloot
Inzittenden ongedeerd
Hét S-4-toestel no. 99 afkomstig van S o es-
te r b e r g heeft gistermiddag te kwart over
een komende van de Kooi met bestemming
Soesterberg, tijdens een oefenvlucht tenge
volge van motorstoring, een noodlanding
moeten maken. De bestuurder trachtte het
toestel op een weiland aan den Grasweg
te Anna Paulowna te zetten, maar moest,
teneinde een huis te ontwijken op 't laatste
moment draaien, waardoor het vliegtuig in
een sloot terecht kwam. Het landingsgestel
werd weggeslagen en de propeller versplin
terd.
De bestuurder, sergeant Wijman en do
leerlingvlieger Derks bleven ongedeerd.
Het toestel zal, nadat het gedemonteerd
is naar Soesterberg worden vervoerd.
Sorleering en verpakking
doen keel veel
De kwaliteit is uitmuntend
Door het bestuur van de Ned. Pomologi-
sche Vereen., de hoofdafd. Fruitteelt van de
Ned. Heide Mij, wordt in de Apollo-hal te
Amsterdam een groote nationale fruitten
toonstelling gehouden, welke, zooals we
reeds meldden, gisteren is geopend.
Het was een demonstratie van wat
ons land aan goeds en moois op het ge
bied van fruit, kan leveren.
Dat is niet zoo weinig, want er gaat
toch maar niets boven het Hollandsch
fruit. Het buitenlandsch fruit moge er
dan wat kleuriger uitzien, wat sappigr
heid, smaak en geur betreft, haalt het
niet bij het inlandsch fruit.
Nu wil het oog ook wat. Dat is waar.
En wat dat betreft heeft het buitenland
ons een lesje gegeven. De wijze, waarop
veel van het hier te lande geïmpor
teerde fruit was verpakt, dwong, naast
de mooie kleur, tot koopen. En naast de
verpakking speelde de sorteering een
heel groote rol.
Daarop heeft men hier te lande tot
voor enkele jaren niet genoeg gelet. We
hebben daar in de loop der jaren meer
malen op gewezen. En de oogen van de
fruittelers en de fruithandelaars zijn er
ook voor opengegaan. Men gaat thans
veel op verpakking en sorteering letten.
Dat bij het organiseeren van deze groote
nationale fruittentoonstelling op het sortee-
ren en verpakken bijzonder gelet wordt, is
dan ook zeer goed te begrijipen en valt toe
te juichen.
Het vraag-program van deze tentoonstel
ling lien in de eerste nummers over deze
voor de afzet van het fruit zoo belangrijke
3.ngelegenheid.
Reeds op meerdere plaatselijke en gewes
telijke fruittentoonstellingen, die hoe lan-1
ger hoe meer gehouden worden gelukkig
maar wordt steeds meer de aandacht ge
vestigd op een goede sorteering der ver
schillende fruitsoorten en daarnaast op een
fraaie, doelmatige verpakking.
Gelijkmatig fruit doet verkoopen en dat
nog te meer als het regelmatig in de kisten
ligt. Dan valt temeer de aandacht er op.
En de aandacht valt nog niet genoeg op
ons heerlijk fruit, dat misschien iets minder
dan het buitenlandsch opvalt door kleur
hoewel deze tentoonstelling wel laat zien,
dat ook ons fruit fraai gekleurd kan zijn
doch veel beter smaak en aroma bezit cn
langer behoudt ook.
Deze Nationale Fruittentoonstelling doet
zien, hoe ver de Nederlandsche fruittelers
het óf alleen óf gezamenlijk, hebben ge
bracht in deze voor de afzet zoo veel be
teekenende aangelegenheden.
Maar ook de kwaliteit van ons fruit
kjint hier zoo goed uit. Wat zijn er
mooie appels en peren in ons land. Dat
weten velen nog niet. Dat moeten ze
weten en dat kunnen ze hier zien. Daar
is in de laatste jaren ook veel aandacht
aan besteed, aan het verbeteren van de
kwaliteit van het fruit. Door goede soor
ten-keuze, door doelmatige bemesting,
door goede bestrijding van ziekten en
schadelijke dieren.
Het succes van deze en andere middelen
tot verbetering van de kwaliteit is buiten
gewoon. Voor velen zal het een openbaring
zijn dat ons land zulke mooie appels en
peren voortbrengt. Dat zal van invloed zijn
op het gebruik, dat grooter kan worden.
Men eet in ons land wel meer fruit dan
voorheen, doch nog lang niet genoeg.
Het Engelsch gezegde: Een appel per dag
houdt den dokter uit huis, mag iets over
dreven zijn, er schuilt toch veel waars in.
En ons land kan veel fruit voortbrengen
en we hebben in bepaalde tijden van het
jaar, de nazomer, de herfst en de winter
heusch niet noodig het fruit uit het buiten
land te betrekken. In de voorzomer is het
iets anders. Dan moet het buitenland nog
bijspringen*
Inzendingen
Wat nu de inzendingen aangaat, die
komen vooral uit Zuid-Holland, Utrecht,
Zeeland, de Betuwe, Noord-Holland en de
IJsselstreek.
Vooral de collectieve inzendingen vallen
op door de groote, massale stands. Daar ziet
men boven alles uit de 200 m2 groote, sterk
oploopende hooge stand van de Vereeniging
Groenten en Vruchtenveiling Utrecht e.o,
De metershooge domtoren van witte drui
ven op een fond van blauwe druiven, ge
flankeerd door honderden kisten met do
mooiste appelen en peren, ze doen de be
zoekers watertanden. Niet minder is de in
zending van Zeeland en de andere fruit-
centra.
We zullen ons maar onthouden van het
noemen van meerdere namen.
Alleen willen we nog wijzen op de origi
neel e wijze, waarop Zeeland de bezoekers
leert wanneer bepaalde appels en peren ge
geten moeten worden. Door een groote fruit-
kalender wordt aangegeven, wanneer iedero
soort appel of peer uit het standaard-sorti
ment van deze provincie eetbaar is.
Want fruit moet gegeten worden als het'
juist rijp is. Te vroeg is niet lekker, te rijp
is wansmakelijk.
De bezoekers krijgen een fruit-kalendertje
mee, dat eveneens leert wanneer ieder der
twaalf appels en veertien peren uit het ge
noemde standaard-sortiment „eetbaar" is.
Dat is een mooie, leerzame reclame, die
Zeeland maakt.
Deze nationale fruittentoon
s t ell ing zal ongetwij f el d den
bezoekers leeren, dat Neder
land buitengewoon goed en
mooi fruit produceert*
De mooie stand van de Vereeniging Groenten- en Vruchtenveiling Utrecht e.o.
De domtoren van druiven temidden van. een overvloed van appels en peren.
