Jaarvergadering Antirev.
Propagandaclubs
PONTIER &KARREMAN
De paleisrevolutie bij de N.S.B.
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1937
EERSTE BLAD PAG. 3
Uit de Anti-Rev. Partij
De uitslag der verkiezingen
Dr. Knyper als nationale figuur
en staatsman
In het' Jaarbeureregtaurant te Utrecht
werd vandaag gehouden de jaarvergadering
Van het Verband van Anti-Rev. Propagan
da-clubs.
De voorzitter, mr. G. A. Diepen
horst, hield na de opening een
rede. waarin hij zich verheugde over
de groote opkomst. Hij gaf uitdruk
king aan de oprechte vreugde en dank
baarheid, waarmee wij allen vervuld
zijn over de uitslag van de verkie
zingsstrijd, die ook van de zijde onzer
Clubs met zoo warme bezieling is ge
voerd. De Heere heeft groote dingen
bij ons gedaan, dies zijn wij verblijd.
De grootste optimist had niet kunnen
of durven droomien^ dat onze partij
met niet minder dan zeventien zetels
uit de stembus te voorschijn zou
komen.
Ons volk heeft blijk gegeven van het be-
fcef, dat een veelheid van kleine partijen
ons parlementaire stelsel langzaam maar
zeker ging onthalzen. an de zes partijen,
die in de ontbonden Kamers door één man
.vertegenwoordigd waren, verloren er thans
,vijf hun eenige zetel, terwijl de C.N.A., uie
.voor het eerst op de politieke roos ging
mikken, het slechts tot even de helft van
de kiesdeeler bracht en daarmee haar oor
spronkelijk begeeren verwezenlijkt ziet om
het aantal prot.-chr. partijen niet te ver
meerderen en geen partij doch slechts een
beweging te zijn. De kleine partijen, die geen
drie-kwart van de kiesdeeler bereikten,
zagen hun gestorte waarborgsom an
4000,— a 4500,— verloren gaan zoodat
's Rijks schatkist hierdoor een zoet appeltje
,voor de dorst ten deel valt.
Hierna besprak spr. de debacle van de
N.S.B. Het rijzweepje van Mussert. dat op
het Blauwe Zand te Amsterdam bij het af
vuren van een revolver in de lucht plotse
ling zoek was geraakt en op aansporen van
de justitie met moeite werd teruggevonden,
kon in het Kringhuis van de Maliebaan
,voor goed op de rommelzolder worden op
geborgen. Evenals Troelstra moest ir. Mus
sert bekennen: ik heb me \ergist. De man
zonder wien Nederland geen toekomst heeft
pn die profeteerde, dat hij met twintig man
de Kamer zou binnenstormen, moest zich
met vier mannetjes tevreden stellen en kan
vooralsnog van onze Tweede Kamer geen
afbeelding maken van de Duitsche Rijks
dag, waar de taak van 600 gelijkgeschakel
de zoogenaamde volksvertegenwoordigers
zich beperkt tot hot tegen betaling van GOOO
Mark per hoofd en por jaar de arm ophef
fen en heil roepon, wpaidoor ze niet icn
.onrechte zijn aangeduid als het hoogst be-
4trilde mannenkoor in Europa»
Het Nederlandsche volk heeft zich!
uitgesproken in deze zin, dat het beleid
van het Kabinet-Colijn in 't algemeen
gesproken onvoorwaardelijk recht en
aanspraak heeft op zijn waardeering
en steun, dat het in het antirev.
beginsel vertrouwen stelt als de be
houdende kracht van ons volksleven
en een Kabinet wenscht, dat aan zijn
beleid de positief Christelijke begin
selen ten grondslag legt.
(Het spreekt vanzelf, dat deze overwinning
bns niet mag verleiden op onze lauweren te
gaan rusten. Volhardende en nimmer afla
tende propaganda voor ons antirev. be
ginsel zal volstrekt noodzakelijk zijn, opdat
de oogen van velen nog mogen opengaan
voor de dreiging die in verbrokkeling en
(versplintering is gelegen. Het ligt niet aan
de ontrouw der antirev. partij, dat zij er niet
in geslaagd is zoovele punten van het pro
gram verwezenlijkt te krijgen. Er bestond
ten onzent nooit een antirev. meerderheid,
zelfs geen ministerie met een antirev. meer
derheid. Onze staatslieden moesten om in de
strijd voor een staatkunde overeenkomstig
de ordinantiën Gods althans iets te berei
ken, steeds rekening houden met andere
^geestverwante groepen die op verschillende
punten met ons van gevoelen veitschillen.
De antirev. (partij mag niet alleen met „ge
tuigen" volstaan, maar moet zich werpen op
doelmatige actie tot doorwerking van haar
beginsel in de practijk; als kleine minder
heid blijft zij aangewezen op samenwerking
met geestverwante groepen.
.Tegen het streven van de N.S.B., die deel
Uitmaakt van een geweldige actie in Europa,
welke in enkele groote landen reeds de al
leenheerschappij vestigde, moeten wij wa
kende blijven en ons positief Christelijk be
ginsel met kracht daartegen blijven stellen
en vooral niet meedoen aan kleurlooze en
leege acties als nu weer opgekomen is in de
kVereeniging „Eenheid door Democratie".
Eenheid door democratie is een waandenk
beeld. Eenheid door waarachtige geestelijke
vrijheid is mogelijk. En zooals wijlen Talma
opmerkte: de democratie is alleen veilig in
dien ce zich laat beheerschen door Christus.
[Wanneer wij letten op de toenemende inter
nationale spanning, dan kan ons bij oogen-
blikken misschien een huiverende vrees be
vangen die de handen traag en de knieën
Blap dreigt te maken. Maar wij kunnen ons
vastklemmen aan de zekerheid dat trots all3
beroering en nood de Heere alleen regeert
en de aarde zich mitsdien verheugen mag.
Het vadertandsch gesdhiedenisblad boekt in
vlammende letteren dat in dagen van
crisis en revolutie de boodschap die aan de
belijdenis der vaderen vastheid de stuwdam
Vormde, waarop de golven der revolutie te
pletter liepen.
Ook in deze crislsitljd, waarin het gaat om
2te grondslagen van onze Christelijke bescha
ving m o t en z a 1 zich oulks weer opnieuw
op zijn heerlijkst openbaren, zoo er slechts
een trouw en bezielend worstelen en leven
gevonden wordt voor een aloud antirev. be
ginsel. Laten wij allen ons in ons propagan
dawerk hierop richten, met die getrouwheid
en in die bezieling welke vrucht is van het
geloof in Hem. Wien te verheerlijken en te
dienen ook op 't terrein van 't staatkundig
loven ons hoogste begeeren moet zijn. (D a-
werend applaus).
1 Nadat in de middagvergadering eenige
taiaMilms wanen vertoond, betreffende de
laatste Kamerverkiezing, kwam in behande
ling het onderwerp „Doctor Abraham Kuy-
|>er als nationale figuur en staatsman."
A. Zijlstra
Referaat van den heer A. Zijlstra
Dit onderwerp werd ingeleid door den
heer A. Zij ls tra, lid vam de Tweeds
Kamer.
In het schema,
door den inleider
verstrekt, wordt
uiteengezet, dat
als men Dr. Kuv-
per den eeretitel
van nationale fi
guur ontzegt, om
dat hij de souve-
reiniteit God6 stel
de boven alles,
ook boven het na
tionale leven, wtj
dan zoggen: juist
wijl hij zulks deed,
is hij een nationa
le figuur. En als
men in Kuypor
geen staatsman wil zien, omdat hij de wet
Gods stride boven de staatsmacht, wij dan
antwoorden: juist daarom bovenal kon hij
waarlijk staatsman zijn en willen wij in
hem den staatsman prijaen.
Heel Kuypers bestaan en geestelijke
strijd kenden het nauwste verband met ht.t
best;e van onze nationale historie; waren
geworteld in de erkenning van het stempel,
dat ons volk als Calvinistisch volk ia de
diagen der reformatie ontving.
ür. Kuyper streed voor de souvereimiteit
Gods tegen de verheffing van de souvereini-
teit van den mensch; zijn kamp was een voort
durend strijden tegen de beginselen der
revolutie en tegen het doapersch beginsel.
Hij heeft ons de wapens gegeven, om in
dien strijd te overwinnen.
Na uiteengezet te hebben wat wij onder
een staatsman verstaan, zet de heer Zijlstra
uiteen, dat Dr Kuyper staatsman was aller
eerst in idieëedien zin. Hij heeft door Gods
genade het beet verstaan, welke die betee-
kenis van Ihet staatsleven is. Daardoor kun-
.men werken tot sterking van het overheids
gezag, het wijzende ziju taak en de grens
van zijn. taak. Maar ook voor de vrijheid:
de souvereimiteit in eigen kring. Zoo heeft
hij den constitutioneel<en staat gesterkt,
wijl hij de bron der oonstitutioneele goede
ren eerde en daaruit voor onzen tijd zijn
macht wilde putten.
Dr. Kuyper betoomdle zadh een staatsman:
'iii de organisatie van het antirevolutionaire
volksdeel; in het bijeenbrengen in samen
werking van de Christelijk gezinde groepen;
in het terugdringen der revolutionaire be
ginselen en het weer doen leven der Chris
tel ijk-poliitkke beginselen in het volksleven;
in den strijd voor de volksvrijheden, voor
de rechten van de kerk. het gezin, de school,
<^e wetenschap. En tenslotte mocht hij ook
als Minister der Kroon doen zien hoe het
gezag der overheid wordt gehandhaafd en
voor de reohten en vrijheden van elkon
volkskring kan worden opgekomen.
De heer Zij 1st ra wees er tenslotte op, dat
,dle schuld van 't Anti-Rev. volk aan Kuyper
hieriin bestaat, dat we zijn werken moeten
bestudeeren, de begimseiien, die hij beleed
en beleefde, getrouw propageeren, en dat
we moeten voortarbeiden aan het werk, dat
hij wrocht.
In ons blad van mopgjen hopen we van
deze jaarvergadering verslag te geven,
De intrede te Aalten volgt dan op Zondag
24 October, des voormiddags in de Ooster-
kerk en des namiddags in de Westerkerk.
Noordelijk
De bevestiging en intrede van cand. G. J.
G e r r i t s bij de Ned. Herv. Gemeente te
Noorddijk zal plaats vinden op 3 October a.s.
De bevestiging zal geschieden door Ds. W.
Kool te Gramsbergen.
LUTHERSCHE JEUGDKRINGDAG
Zondag 26 September zal de Luthersche
Jeugdkring „Zuid-Holland" een kringdag
houden te Delft. De 's morgens te houden
godsdienstoefening zal worden voorgegaan
door Ds C. Pel uit Bodegraven. In de mid-
dagsamenkomst zal mej. M. Stol te Haar
lem spreken over het onderwerp .Jeugd en
Vreugd". Ter afwisseling zorgt de kring
Delft voor muziek. Mej. Lub te Rotterdam
zorgt voor declamatie.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
ONDERWÏJSBENOEMINGEN
Heer Hugo waard. C. N. School. Tot
lew. m. a.: de heer K. Kramer, kw. m. a.
Chr. school te Urk.
Hillegom. Chr. School Boaz. Tot onder
wijzer: de heer H. A. Littooy, onderw.
Chr. school te Ermelo.
L o p i k. Ned. Herv. school. Tot hoofd (vac.
W. v. Joolingen): de heer J. L. Lank-
horst, onderw. Chr. school te Genemuidien.
Examens
Utrecht. Gepromoveerd tot do<
Geneeskunde de heer G. J. Folpraers, greb. t
Goor (O.), op 1
Gesl.: Indisch recht: doet. ex., de
heer W. Muidei
(Ned. Afd.) Geslaagd: Clay DuUff. Den Haag;
E. M. Cohen, Rotterdam; P. R. van Hosselt,
Roermond; W. R. Janssen, Nijmegen.
Machinisten. Den Haag. Gesl.: dipl. B: J. P.
W. Bos, AmsterdamJ. Hemmes. Rotterdam;
theor ged. dlpl. B: L» Vingerling, Schiedam; P.
- lspün en G. Vis, Rotterdam; G. C. Erou-
rr. stoomv. J. H. J. Korte be In.
Analyst. Den Haag. Ge8x. 12. Gesl. pract.
ïx. 2e ged. dlpl. A mej. M. Selsener, Kromme-
lie: de heeren P. Roest en J. Jakubovitz. Rot-
erdam; G. A. Miltenburg, Utrecht.
Instructeur «wccfvllegcn. Den Haag. Gesl.
Ie heer J. W. v. Slooten, „student T. H. te Delft
m houder van het B-brevet.
VRAAGBAAK
KERK EN ZENDING
GERiEF. KERKEN
Drietal: Te Ommen, F. A. Hofman fe
Waard er, J. Koppe te Wagenborgen en W. J.
Smidt te Waddinxveen.
Beroepen: Te Zaltbommel, cand. H.
van Minnen, hulppred. te Grauw (Fr.).
NED. HERV. KERK
-eroepen: Te Hei- en Boeicop, cand.
A. Vroegindewey te Waddinxveen. Te
Goes, A. W. M. Odé te Koudekerk a. d. Rijm.
Aangenomen: Naar Baarland1, cand.
B. Wagevos, hulppred-. te Terneuzen.
Bedankt: Voor Eenum (als hulppred.),
Th. C. Frederikse, cand. te Harlingen.
GEREF. GEM.
Tweetal: Te Borsselen, M. Heikoop te
Utrecht en H. Ligtenberg te Lisse. Te
Rijssen, J. v. Stuyveniberg te Benthuizen en
W. C. Lamain te Rotterdam.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Apeldoorn
Na bevestigd te zijn door Ds. Joh. J. v.
Petegem te Hilversum met een predika
tie over 1 Tim. 4 6, heeft Ds P. J. .Mietes
Zondag j.l. zyn intrede gedaan by de Vrye
Evang. Gemeente te Apeldoorn, sprekende
over Math. 6 9. Aanwezig waren burge
meester Jhr. Quarles van Uftford,
wethouder G 0 s k e r, Ds A. Mietes uit
België, vader van den nieuwen voorganger,
Ds. Muller van Nyverdal, Ds. Kam-
meyer van Heerde, Ds. Borghers van
de Luthersche gemeente, Ds. Harden-
b e r g van de Baptisten gemeente, ad.\
Wells van het Leger des Heilö. Verder af
gevaardigden van de Vrye Evang. gemeenten
m Oldebroek, Bussum, Amsterdam, Haarlem,
Utrecht, Velp, Hilversum. Ook vertegenwoor
digers van de Evang. Alliantie, de Evangeli
satie Maranatha en de Jongelingsvereeniging
Verschillende sprekers hebben Ds. Mietes het
welkom toegeroepen.
Enschedé
Zondag nam Ds. A. Oskamp in verband
met zijn a.s. vertrek naar Leeuwarden af
scheid van de Ned. Hervormde Kerk te En
schede. De. Oskamp kad tot tekst gekozen
2 Corinthe 4:7. Na de predikatie sprak de
scheidende nredikant den Kerkera^d, de le
den van 't Hulppredikersfonds en zijn collega's
toe. Ook dankte hij der. burgemeester, die met
zyn echtgenoote aanwezig was, voor onder
vonden medewerking en bad hem Gods zegen
toe. Tenslotte richtte hy een woord van af
scheid tot de geheele gemeente. Ds v. d.
Broek dankte Ds. en Mevr. Oskamp voor hun
werk in Enschedé verricht. Namens de Ring
sprak Ds. v. D ij k uit Oldenzaal en namens
het Hulppredikersfomdfs de heer G. J. Rolink.
De gemeente zong ds Oskamp de zegenbede
uit Psalm 121 too,
MonnikendamAalten
Ds P. K u ij p e r, Geref. predikant te Mon
nikendam. hoopt op Zondag 16 October as.
afscheid te nemen van zijn tegenwoordige
gemeente.
De bevestiging te Aalten zal op Donder-
dag 21 Oct. 's avonds half 7 plaats hebben'
in de Oosterkerk aldaar: als bevestiger hoopt
op te treden Ds G. R. Kuijper van Kra-
liiigen,
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van BarmhartigheidZieken'
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen.
BRUYNZEEL'S
RIFTVLOEREN
duurzaam
hygiënisch
gemakkelijk te onderhouden
De Lange Jonker
Vriezenveen
Lingeriefabriek
Damast-linnen en katoenen goederen
Levering direct aan particulieren
Voor instellingen speciale prijzen
Offertes op aanvraag
Oe Veh» radiator
herkent U aan da
naam .VEHA"
ingeperst aan da
onderxljda van
ledara radiator
MflWOÖOt WOft <B1TW1£ VESWUniK
l?H.WFBEINDORFF
Bureau voor waRmtetechniek
CENTRALE
VERWARMING
VOLGENS ELK SYSTEEM
LAAN VAN POOT 126: TEL: 336142
DEN HAAG
Vraagt onze nieuwe verschenen Catalogi
VASTE PLANTEN,
ROZEN, HEESTERS
(beidragende en groenblijvende)
CONIFEREN etc.
J. G. VAN DIJK
KWEEKERIJ „GOOI EN EEMLUST"
LAREN (N-H) TELEFOON 167
MAKELAARS
IN 'ASSURANTIËN
GELDERSCHE KADE 21
ROTTERDAM
TELEFOON 11187/8
VRAAGT PREMIES/CONDITIES
Drie vooraanstaande persoon
lijkheden gaan heen
Een nadere verklaring wordt
niet
Het „vrijwillig" heengaan van Ds G. v.in
Duyl uit de N.S.B. heeft, zooals we reeds
hebben meegedeeld, tien gevolge gehad, dat
ook Mr D. F. Pont, oud-burgemeester van
Hillegum niet langer deel wilde uitmaken
van de N.S.B.
Gaf Ds vaia Duyl op, dat hij zich terugtrok
om redenen van. volstrekt persoonlijken aard
door Mr Pont werd nadrukkelijk verklaard,
dat hij het deed wegens „geschokt vertrou
wen" in de leiding van Mussert.
Als derde van de in de N.S.B.-kriin-
gen voor aanstaan di3 personen is kort
ma het terugtrekken der beide ge
noemde 'heeren Jhr Mr W. v. d. Goes
Na tere, cihef van de Afweer- en
Persdienst, door de leiding van de
N.S.B. geroyeerd als lid.
Dit gegeven ontslag op korten ter
mijn moet in verband staan met het
bedanken van de beide andere
heeren.
Over het bedain/klen van Ds v. Duyl wordt
het volgende nader medegedeeld:
Toen Ds van Duyl Zondagmiddag de gods
dienstoefening te Hilversum geleid had.
werd hij na afloop daarvan opgewacht dóór
den heer Van Geelkerken, die Ds van Duyl
verzocht mede te aan naar de woning van
den heer Farwerck voor een onderhoud
met ir. MuseerL Het gesprek, waar alilcen
do heer Farwerck bij tegenwoordig was,
duurde twee uur. Men wiet hierbij Ds. van
'Duyl te bewegen aen reeds van te voren ge
reed gemaakte ontslagbrief te teekenen,
waarin hij am redenen van volstrekt per
soonlijken aard bedankte.
Thans wordt door het Utr. Dagblad, dat
nadere inlichtingen aan Ds. van Duyl vroeg,
me-d gedeeld, dat deze het betreur
de den brief in den hem voorge-
legden vorm te hebben getee-
k e n d. Over de motieven van zijn bedan
ken wilde hij zich thans niet uitlaten.
Door mr. Pont werd naar de Tel. meldt,
medegedeeld, dat zijn uittreden wel zijde
lings verband houdt met het bedanken
Ds. van Duyl als lid van de N.S.B. en
lad van de Eerste Kamer (Mr. Pont was
opvolger van Ds. van Duyl in de Eerste
Kamer).
Hij verklaarde namelijk:
„Indien dte N.S.B. niet overgaat tot
het verspreiden van tendentieuze be
richten inzake de ontslagaanvrage
den in verband staat, kan ik geeg
vrijheid vinden de redenen,
welke tot mijn terugtreden
hebben genoopt nader in het
openbaar uiteen te zetten".
Hij acht dit in strijd met het faitsoen.
Het Hoofdkwartier van 'de N.S.B. heeft me
degedeeld „geen nadere mededceling te doen
over de redenen van terugtrekking van Ds.
.1 Duyl uit de beweging. Zij wijst er nog-
als nadrukkelijk op, dat deze redenen
zuiver van persoonlijken aard waren. Mocht
echter van andere zijden daartoe w e 1 wer
den overgegaan, dan is daar van N.S.B.-Jjde
geen enkel bezwaar tegen, omdat de N.S.B
niets, maar dan ook totaal niets te verber
gen noch te verbloemen heeft".
Men kon dus ook niet verwachten, dat op
de N.S.B.-vergaderLngcn, die in verband
met de troonrede gisteravond gehouden wer
den in verschillende plaatsen, voel over deze
■oor de N.S.B. lang niet prettige geschiede-
lis zou gesproken hebben.
Te Rotterdam sprak graaf de Marchant e'.
d'Ansembourg, die verklaarde dat Ds van
Duyij niet iemand was, die iets teekende
wat niet zijn persoonlijke wensch was.
Wanneer men wil weten welke de persoon
lijke dingen waren, die Ds van Duyl bedoel
de, dan moet men hem dat zelf en niet do
leiding van de N.S.B. vragen.
Dat anderen gemeend hebben van deze
gelegenheid gebruik te moeten maken om
onze gelederen te verlaten, treft ons minder
dan het afscheid van kameraad Van Duyl,
zei deze spreker.
Mussert zelf sprak in de Haagsehe Dieren
tuin. Hij maakte alleen de volgende toespe
ling op de feiten van deze week:
„Ik zal de Nationaal Socialistische Bewe
ging beschermen tegen alle aanvallen va»
buiten en met nog meer felheid tegen de
aanvallen van binnen.
Er zij normen, die ik aan de leden stel,
die stel ik ook aan de leden in hoogere
ragionen. Ik zal om de beweging te be
schermen alle noodzakelijke maatregelen
nemen zelfs al bloedt mijn hart",
In een onderhoud, dat de Tel. met ir. Mus
sert had en waarbij ook Van Geelkerken aan
wezig was, deelde de leider mede. dat zelfs
als zouden Ds. v Duyl en Mr. Pont overgaan
tot publiceeren van „de persoonlijke rede
nen", de N.S.B.-leiding niet in discussie
hierover zal treden, doch alleen zal ingaan
op eventuaele critiek op het N.S.B.-beleid
izelf, die in dit verband zou uitgebracht wor-
Wat het ontslag van Jhr. van der Goes
Naters betreft, deelde ir. Mussert nog meda,
dat deze op dions eigen ver zo e'k
ontslag verleend werd als hoofd
van den afweer-enpersdienstder
N.S.B. Deze functionaris tvas wel door eeni
ge personen voorgedragen voor de functie
van hoofd van de afdeeling „Nationaal-Socia-
listische Vorming", maar bij de leiding der
N.S.B. bestond in de verste verte niet het
voornemen om over een benoeming van Jlir.
Van der Goes in deze functie zelfs maar te
denken.
.,U kunt wel meedeelen", zoo zeide ii
Mussert, „dat het royement van Jhr. van der
Goes van Naters uit de N.S.B., dat ook \an
recenten datum is, onder meer als
grondslag heeft ondermijnin
z ij n e rz ij d s der N a t i o n a a 1-S o c i a-
listische Beweging in Ned
1 a n d".
Wij voegen hier nog aan toe, dat eerstge
noemd ontslag n.L als hoofd van de Afweer-
en Persdienst pas een week geleden werd
gevraagd en verstrekt, waarbij hem dank ge
bracht werd voor de bewezen diensten.
Het royement -van eergisteren was dus
voor hem (en voor velen) een groote verras
sing.
MenJs na dit alles licht geneigd te vragen:
wie of wat volgt nu?
GEMENGD NIEUWS
Jubileum
Ritmeester-Sigarenfabrieken
Feestelijke viering
Het vijftigjarig bestaan van de Ritmeester
Sigarenfabrieken van Gebrs. van Schuppen
te Veenendaal is op feestelijke wijze ge
vierd.
Een zeer groot aantal bloemstukken was
de jubileerende firma toegezonden, waaruit
was op te maken, dat men ook op stoffelijk
gebied van zijn medeleven deed blijken.
In de ochtenduren is dit jubileum in den
kring van directie, familieleden en perso
neel .herdacht. Afgevaardigden van de ver
schillende fabrieksafdeelingcn hebben do
directie hartelijk geluk gewenscht en hun
dank uitgesproken. De heer C. v. Harde-
v e 1 d, een der chefs bood namens het ge
heele personeel een in de fabriekshall aan
gebrachte herinneringsplaquette aan, als
mede een fraai bureau-ameublement. De
vertegenwoordigers gaven van hun mede
leven blijk, door een smaakvolle, gedreven
wandklok aan te bieden.
De hoer mr J. J. P. C van Kiiyk, bur
gemeester van Veenendaal, complim inteer
de de firma op hartelijke wijze namens het
Gemeentebestuur en deelde mede, dat (ie
oprichter van de Ritmeesterfabrieken, de
heer J- v. Schuppen Sr, benoemd was
tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Twee oudste leden van het personeel ont
vingen de zilveren en bronzen medaille ver
bonden aan de Orde van Oranje Nassau.
De heeren J. en H. \an Schuppen, oudste
directieleden, spraken hierna hun groote er
kentelijkheid uit.
Het Ritmeestermannenkoor onder leiding
van den heer C. Budding, zong vervolgens 'n
speciaal jubileumlied. Daarna ping 't perso
neel, dat reeds door een envelop imet in
houd was bedacht. voor het verderen van
den dag met vacantie.
Op de druk bezochte receptie in den mid
dag verscheen als een der eersten de heer
J. H. van Lonk hu ij zen, voorzitter der
kamer van Koophandel voor de Gelderscho
Vallei, die in warme bewoordingen de gou
den firma hulde bracht, waarbij hij zich nog
speciaal tot den heer J. van Schuppen
wendde. Spr. bood tevens een album aan,
waarin verschillende bedrijfs-foto's zijn op
genomen, alsmede een Voorwoord van haar
Voorzitter, en een opdracht van elk der
vier leden, waarmede de Geridderde al die
Jaren .hebben samengewerkt.
Tenslotte sprak de heer Van I>onkhuijzen
een persoonlijk woord tot den heer J. van
Schuppen H.zn.
Verder kwamen persoonlijk hun geluk-
wenschen aanbieden de Directeur der Deli-
Tabaksmaatschappij, de heer H. Cremers,
de directeur van „Senembah", de heer A.
Tamelinik, verder de Directie van de firma
Carl Leoni's Tabaksmaatschappij, van
Croon's Importmaatsrhappij en tal van an
dere bekende persoonlijkheden op het gebied
van Handel en Industrie.
De heer F. L. v. d. Bom was er als voor
zitter van de Pret. Chr. Werkgeversvereeni-
ging. terwijl ook het Verbond van Sigaren
fabrikanten en de drie organisaties van
sigarenmakers vertegenwoordigd waren.
Op de receptie verscheen de Burgemeester
van Veenendaal, vergezeld van de wethou
ders en eenige raadsleden, nogmaals. Ook
een deputatie van de Snoorwegen, van Van
Gend en I-oos. van den Raad van Arbeid cn
Centraal Beheer waren aanwezig.
De Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
van Veenendaal was vertegenwoordigd door
Ds. Bakker en Mulder. Ds. Enk kwam na
mens de Geref. Kerk, terwijl ook Pastoor
Dögen ter receptie aanwezig was.
Den geheelen middag was het een komen
en gaan van personen, die hun belangstel
ling voor de jubileerende firma toonden.
Voor de firma, die nu reeds een halve
eeuw haar sigaren aan de markt brengt, ia
de dag waarop zij haar gouden jubileum
mochv vieren tot een onvergetelijke go-
worden
Twee Nederlanders gearresteerd
In Znid-Frankrijk
Eenige dagen geleden zijn in Zuid-Frank
rijk twee Nederlanders gearresteerd, die
zich in een gestolen auto bevonden. De
Fransche politie meende te weten dat beide
personen het een en ander wisten van de
terroristische aanslagen in Frankrijk. In
verband hiermede kan worden gemeld, dat
een der aangehoudenen door de politie te
Enschedé cn Hengelo wordt gezocht.
De betrokkene E. de B., uit Hengelo, heeft
eon veertiental dagen geleden zoowel bij een
garagehouder te Enschedé als te Hengelo
een auto gehuurd, welke hij onmiddellijk
daarop in Enschedé heeft verkocht. De B.
heeft medegedeeld, dat hij voornemens was
via Frankrijk naar Spanje te gaan om daar
dienst te nemen in het leger van Franco. De
Nederlandsche autoriteiten zullen de uit
levering van De B. Vragen, nadat deze zijn
straf in Frankrijk heeft ondergaan.
Door vrachtauto overreden
en gedood
Dertien-jarig meisje slachtoffer
Vanmorgen omstreeks acht uur is het der
tienjarige meisje G. Zagt, wonende teBaam
bru gge, op den Rijksstraatweg, aan het
einde van de Lange Coupure te Baambrugge
door een vrachtauto overreden en op slag
gedood.
Geertruida Zagt was met haar fiets
weg naar de mulo-school in Amsterdam. Bij
de Lange Coupure te Baambrugge moest zij
van den rijksstraatweg oversteken naar het
rijwielpad, dat slechts aan een zijde van den
w-eg loopt. Hierbij heeft zij even geweifeld.
Ziji werd door een vrachtauto gegrepen en
vrijwel op slag gedood. Het rijwiel werd to
taal vernield.
BRUTALE INRWAAT^
iN EEN BOERDERIJ
Terwijl de bewoners afwezig waren, is in
gebroken in een boerderij aan den Riel-
schendiik te Stratum, nabij Eindhoven.
De landbouwer was met vrouw en kinde-
ren te 4 uur het huis uitgegaan om even
een kijkje te gaan nem enop de fancy-fair,
welke in Tivoli gehouden werd. De boer
sloot de deuren goed af en verliet langs de
achterzijde de boerderij.
Tegen 6 uur kwam de boer met zijn fa
milie weer thuis cn ontdekte tot zijn groo-
ten schrik, dat er ongenoode gasten op be
zoek waren geweest.
Boven uit een der kasten was een bedrag
van 700,verdwenen. De som gelds was
bedoeld voor de pacht, die hij de volgende
maand moest betalen. Onmiddellijk werd de
recherche gewaarschuwd, die een uitge
breid onderzoek; instelde.
Hoogste stand te Brcslau 765.3.
Laagste 6tand te Thorshavn 749.2.
Stand vanmorgen halftwaalf 762.5.
WEERVERWACHTING
Zwakke tot matige Z. tot O. wind, in het
Noorden licht tot half bewolkt met weinig
of geen regen, in het Zuiden toenemende
bewolking met mogelijk eenige regen, iets
armer overdag.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
De depressie welke gister nog over Scan
dinavië lag, vulde gedeeltelijk op en trok
naar het N.O. af. De occaan-depressie kwam
naderbij. De secundaire welke gister op Ier
land reeds hevige regen veroorzaakte, 6chijnt
aich echter tot een afzonderlijke kern to
ontwikkelen, welke naar Frankrijk trekt. In
de omgeving van Finland waait het nog
krachtig uit W. richtingen met plaatselijk
regen onder invloed van de aftrekkende
depressie. Langs de Westkust van Noorwegen
is ook de lucht meest betrokken, in midden
Scandinavië is zij echter opgeklaard. Ook
op het geheele vasteland van West-Europa
is de lucht opgeklaard met zwakke Z. win
den. Op de Britsbhe eilanden is de wind
meest, matig uit Z. richtingen met zwaar
bewolkte tot betrokken lucht en plaatselijk
Verwacht wordt dat de depressie bozuiden
ons land langs zal trekken, waardoor de
wind naar Zuidoost of Oost zal krimpeiu
In het Zuiden zal de bewolking vermoede
lijk iets toenemen met mogelijk eenige regen.
Voor 't Noorden wordt geen regen verwacht.
Overdag zal het vermoedelijk iets warmer
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 14.4 C.
23 SEPTEMBER
Zonsopgang 6.48 uur, zonsondergang 6.56 uur
Maan op nam. 7.58 uur, onder vm. 10.45 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
23 SEPTEMBER
Van 's avonds 7.26 uur tot 's morgens 6.20 nur
Groote kuiperijbrand
te Vlaardingen
Men meldt ons uit Vlaardingen:
Gisteravond omstreeks 10 uur brak een
felle brand uit in de kuiperij en opslag
plaats van fust, duigen en hoepels van (le
firma Betz en Van Heyst, aan de Vet-
tenoordskade, vlak achter het Postkantoor.
De geheele kuiperij, die 40 M. lang, 10 M.
breed en 14 M. hoog is, en uit drie verdie
pingen bestaat, stond binnen weinige mi
nuten in lichter laaie.
Het vuur vond in het zeer brandbare
materiaal een gretig voedsel en nam met
groote snelheid toe, zoodat binnen een
kwartier het geheele pand één groote vuur
zee was.
De brandweer was spoedig met het vol
ledige materiaal, zijnde twee autospuiten,
twee vuurvreters en de reserve-motorspuit,
ter plaatse, en tastte het vuur met negen
stralen, zoowel aan de voor- als achterzijde,
Een geweldige hoeveelheid water werd in
de fel oplaaiende vlammenzee, die meters
hoog de lucht in schoot, geworpen.
Telkens wanneer een gedeelte van het
dak instortte, steeg een enorme vonken
regen op, die echter door den regen gecni
gevaar voor de omgeving opleverde.
Toch moest de brandweer alle aandacht
wijden aan de belendende perceelen. o.a. de
kuiperij van de firma Jan van Dorp
Zn, teneinde uitbreiding te voorkomen.
Na een half uur kon men echter zeggen
dat gevaar voor uitbreiding was geweken,
en nam de brand ziendcroogen af.
Alleen aan de linkerzijde bleef het vuur
hardnekkig voortwoeden, doch tegen mid
dernacht was ook hier het gevaar bezworen
Het geheele pand was echter uitgebrand.
Alleen de muren en twee schoorsteencn
bleven staan.
De schade, die in de duizenden loopti,
wordt door verzekering op beurspolis ge
dekt. De firma was ook tegen bedrijfs
schade verzekerd.
De oorzaak is niet bekend. De kuipers-
baas had 's avonds 8 uur de kuiperij ver
laten en niets bijzonders gemerkt.
Op het terrein van den brand waren bur
gemeester en wethouders en verschillende
andere autoriteitien aanwezig. Bovendien
werd de brand in de Landstraat en in da
omgeving van de Prins Hendrikstraat door
duizenden belangstellenden gadegeslagen
De kuiperij dateerde van 1S46 en had een
gevelsteen met de spreuk: „Van tijd tot
tijd. Door zegen en vlijt".
Gedurende den geheelen nacht en in den
morgen ls de brandweer nog met het na-
blusschingswerk bezig geweest
GEVAARLIJK SPEELGOED
Gistermiddag trachtte de 14-jarige scho
lier J. W. K. in de ouderlijke woning aan
de 3de van den Boschstraat gister een ge
weer-patroon te construreeren.
Hij bezigde daartoe een patroon-huls,
welke hi) gevuld had met een mengsel van
houtskool en kalium, als lont gebruikte hij
een katoenen draad, welke in pertoleum ge
drenkt was.
Nadat hij de lont aangestoken had,
sprong de namaak-patroon uit elkaar,
waardoor de Jongen verwondingen kreeg
aan duim en wijsvinger van zijn linker
hand.
De geneeskundige dienst he<»ft hém
naar het ziekenhuis aa-n den Zuidwal ge
bracht, waar bleek, d«t de top van den lin
kerwijsvlnger was argerukt.
De ontploffing heeft in het vertrek, waar
hij he^ig was geweest en waar nog annero
kinderen aanwezig waren, geen verdere
schade aangericht
KAZERNEBOUW TE APELDOORN
Voor den bouw van kazernes te Apel
doorn is, naar wij vernemen, vanwege het
Departement van Defensie aan onderschei
den personen en lichamen aanbiedingen
van geschikte terreinen geviaagd. waarbij
als eisch gesteld is dat zij niet bij fabrieken
mogen liggen. Naar wij verder vernemen,
zal na de groote legeroefeniiigen keuze uit
de aangeboden terreinen worden gemaakt.
