Üf'X
Chên sbih miao
po k'o yen.
De a.s. Middellandsche
Zee-conferentie
MÉ
tiollandscji
koopman
VRIJDAG io SEPTEMBER 1937
EERSTE BT7AD PAG. 3
zeggen ze in Singapore.
Het beteekent„Won
derbaarlijk heerlijk".
Ze zeggen dat in Sin
gapore van een mooi
meisje, van een heer
lijken maannacht, van
een bloem, een sterren
hemel, muziek
Degenen, diè in Singa
pore IBIS SHAG
kennen, zeggen daarvan
dan ook: „Chên shih
miao p u ko yen!"
Dobbelmann
lekker... man!
Rome en Berlijn weigeren
medewerking
Zal het convooistelsel
worden uitgebreid?
ZOOWEL Rome als Berlijn hebben op de
uitnoodiging, deel te nemen aan de Mid
dellandsche Zee-conferentie een afwijzend
antwoord verstrekt.
De Italiaansche rezeering meldde, dat zij
aanvankelijk het initiatief tot het bijeen
roepen van een conferentie in gunstige over
weging had genomen. Niettegenstaande een
dergelijk initiatief niet genomen werd. toen
de aanvailen op de „Leipzig" plaats had
den, maakte de fascistische regeering zich
gereed, om een bevestigend' antwoord te
geven op het formeele voorstel tot bijecn-
roeoing van deze conferentie.
Naar de Britse lie en Fransche regeeringen
xveten, heeft zich intusschen een nieuw feit
voorgedaan. De sovjet-ambassade te Rome
heeft den 6en dezer aan den minister van
Buitenlandsche Zaken een nota overhan
digd, waarin de regeering der Sovjet-Unie
op de basis van een kroniek van geheel en
al willekeurige feiten op Italië de verant
woordelijkheid zou willen werpen voor
zekere duikbootaanvallen, die onlangs in de
Middellandsche Zee hebben plaats gehad
Deze acte van beschuldiging, welke door
Italië reeds krachtig van de hand gewezen
is, heeft op het laatste moment een nieuw
en ernstig element in de situatie gebracht.
Het is duidelijk, dat de fascistische recee
ring ieder besluit in affirmatieven zin moet
de Sovjet-Russische nota is veroorzaakt, niet
opschorten, zoolang het incident, dat door
op bevredigende wijze is opgelost.
In het verdere gedeelte van haar ant
woord wijst de fascistische regeering er op.
dat zij, bezield door het verlangen om den
bestaanden toestand te verhelpen zich de
vraag heeft gesteld, hoe tegelijkertijd toch
een gedachtenwisseling tusschen de betrok
ken mogendheden zou kunnen plaats heb
ben.
Gezien het aantal uitgenoodigde mogend
heden en 't karakter van de conferentie, is
de fascistische regeering tot de conclusie
gekomen, dat de kwesties, die behandeld
moeten worden, onderzocht en besproken
zouden kunnen worden door de Londensche
niet-inmengingscommissie. Dit internatio
nale orgaan houdt zich ook bezig met vloot-
aangelegenheden, waaromtrent het zich er
varing heeft verworven, zoodat 't volkomen
geschikt is, om de in de Britsch-Fransche
nota aangeduide problemen onder het oog
te zien.
Een dergelijke procedure, die de bijeen
roeping van een nieuwe conferentie zou ver
mijden, heeft ook het voordeel, dat geen van
de groote en andere mogendheden, die meer
rechtstreeks bij deze aangelegenheden be
trokken zijn, worden buitengesloten, zoodat
in het bijzonder ook Polen en Portugal er
aan kunnen deelnemen.
Het Duitsche antwoord
De Duitsche regeering herinnert er aan,
'dat zij, toen zij enkele maanden geleden
harerzijds met een soortgelijk initiatief voor
den dag kwam, bij de Britsche en de Fran
sche regeering een houding heeft ontmoet,
welke voor haar weinig bemoedigend is.
vertrouwen te stellen in nieuwe collectieve
afspraken op dit gebied.
GARANTIE. STANDGROEN
GARANTIE - STAND BRUIN
GARANTIE-STAND ROOD
GARANTIE.STANDZWART
GARANTIE - STANDBLAUW
Speciaal product voor Buitenwerk. HOUDT
HET IJZER ROESTVRIJ en BESCHERMT HET
HOUT. Wordt 5 JAAR GEGARANDEERD
I Levering uitsluitend aan den Handel
Wed. Boonstoppel Zn.
Lalt- en Vernisfabriek
WADDINXVEEN - TELEF. 50
Hoewel het toentertijd na den in zijn ge
volgen ernstigen overval op den Duitschen
pantserkruiser ..Deutschland" tot een bin
dende overeenkomst inzake de behandeling
van dergelijke kwesties is gekomen, hebben
de Britsche en de Fransche regeering na
den kort hierna geschieden torpedo-aanval
op den Duitschen kruiser ..Leipzig" er, zoo
als bekend is. niet toe kunnen besluiten,
tegenover de rijksregeering ook slechts een
minimum van solidariteit te betoonen.
Bij de houding der Rijksregeering kon
voorts 'het feit, dat de Sovjetregeerina het
ju'st heeft geacht, in deze dagen wegens
zekere voorvallen in de Middellandsche Zpe
onbewezen beschuldigingen tegen de Ita
liaansche regeering in te brengen en daar
aan vérgaande eischen te verbinden, niet
over het hoofd worden gezien.
De Rijksregeering geeft de Italiaansche
regeering gelijk, dat van haar niet gevergd
Kan worden, deel te nemen aan een bijzon
dere conferentie van dezen aard. zoolang
't door de nota der Sovjet-regeering veroor
zaakte incident niet op bevredigende wij-o
is afgewikkeld.
Ondanks deze verzwarende omstandighe
den heeft de Rijksregeering evenwel de
poging, door gemeenschappelijk beraad tot
een kalmeering van den toestand te komen
niet willen vertragen.
Zij heeft derhalve in overleg met de Ita
liaansche regeering voorgesteld in plaats
van een bijzondere conferentie bijeen te
roepen, de Londensche niet-inmengingscom
missie de aangelegenheid te laten behan
delen.
Londen zeer teleurgesteld
Het Duitsch-ltaliaansche hpsluit. niet deel
te nemen aan de conferentie te Nvon, wordt
te Londen zeer betreurd De aanwezigheid
der beide mogendheden zou naar Britsche
meening de praetische taak der conferen
tie zeer vergemakkelijkt hehben. Toch kar
er geen sprake zijn van annuleering der
conferentie.
Men gelooft, dat de Britsche regcering
bij de uitwerking der voorstellen, die
ten doel hebben een einde te maken aan
de onveiligheid in de Middellandsche
Zee. steeds rekening heeft gehouden met
de mogelijkheid, dat Duitschland en
Italië zich van deelneming zouden ont
houden. Andere plannen zijn dan ook
naar men zegt, besproken en, hoewel 't
aan de conferentie voor te leggen ont
werp niet zoo doelmatig kan zijn, als de
medewerking van Duitschland en Italië
zou hebben veroorloofd, gelooft men
toch in Britsche kringen, dat het toe
reikend zal zijn om de aanvallende
vliegtuigen en vliegbooten in een zeer
onaangename situatie te brengen.
Men meent verder, dat de Britsche regee
ring thans het voorstel tot het voorleggen
van het vraagstuk aan de Londensche com
missie niet kan overwegen. Zooals reeds
eerder is opgemerkt, hebben de omstandig
heden in de Middellandsche Zee, naar de
meening der Britsche regeering. een pro
bieem doen rijzen, dat buiten het kader van
het niet-inmengingsvraagstuk ligt en niet
specifiek op Spanje betrekking heeft.
Indien het, zooals men in sommige krin
gen aanneemt, de bedoeling der Russische
beschuldiging tegen Italië geweest is, het
deelnemen van Duitschland en Italië aan
de conferentie moeilijk te maken, bestaai
het gevaar, dat men van de vergaderingen
gebruik zal maken tot het doen van ideolo
gische aanvallen tegen beide landen. In
ieder geval is Engeland vastbesloten, alle
politieke vraagstukken buiten de bespre
kingen te houden, opdat men met de tech
nische punten snel kan vorderen.
Daar van Albanië geen antwoord is ont
vangen, kan men aannemen, dat aan de
conferentie, die behoudens onvoorziene om
standigheden heden, namiddag om half vijf,
in de raadszaal van het stadhuis van Nyor
zal aanvangen, door de volgende landen
worden deelgenomen:
Engeland, Frankrijk, Rusland, Turkije,
Zuid-Slavië, Roemenië, Griekenland en
Egypte.
De Britsch-Fransche plannen
De regeeringien van Frankrijk en Fnge-
land beschikken over een uitgewerkt plan,
dat reeds was voorbereid voor het geval
dat zooals inderdaad geschied is
Duitschland en Italië niet aan de Middel
landsche zeeconferentie zouden deelnemen.
Durfde niet te bukken
Voelde zich een oude man hoewel
pas 31 jaar
Fietst nu iederen dag 40 K.M.
„Hoewel ik pas 31 ben, voelde ik mij
eenigen tijd geleden als een ouden man,
Als ik mij bukte verging ik van de pijn als
ik weer opkwam. Op aanraden van ver
schillende kennissen nam ik een proef met
Kruschen Salts en bemerkte dat de rheu-
matische pijn inderdaad verdween, terwijl
ik mij in ieder opzicht betei voelde. Nu
fiets ik iederen dag 40 K.M. om van en
naar mijn werk te komen, maar neem dan
ook geregeld de kleine dagelijksche dosis
Kruschen Salts." S. V. C.
Wanneer Uw inwendige organen niet
naar behooren functionneeren, kunnen
rheumatische pijnen en een algeheel onwel
voelen niet uitblijven. De dagelijksche dosis
Kruschen zorgt voor geregelde werking
Uwer inwendige organen. Binnen korten
tijd zullen rheumatische pijnen e.d. ver
dwenen zijn en voelt U zich weer jong en
levenslustig. Kruschen Salts is verkrijg
baar bij alle apothekers en erkende dro
gisten 0.40. 0.75 en 1.60 per flacon.
Let op, dat op hef etiket op de flesch, zoo
wel als op de buitenverpakking de naam
Rowntrce Handels Mij., A'dam, voorkomt.
(Adv.)
it aanvankelijk aanvaarde ontwerp, dat
door de afwezigheid der beide mogend
heden is vervallen, voorzag in inschrijving
van alle duikbooten in de Middellandsche
Zee, afbakening van zones buiten de scheep
vaartwegen en achtervolging van alle duik
booten, die buiten de geoorloofde zones
zouden worden gezien Deze maatregelen
kunnen zonder Duitschland en Italië ni it
worden toegepast.
Daar ook het convooistelsel In beginsel
veroordeeld wordt, schijnt de uitbreiding
van het aantal oorlogsschepen, dat belast
is met de verdediging der koopvaarders, de
eenige praetische oplossing te zijn. Dit
systeem wordt reeds toegepast, maar men
gelooft, dat de conferentie de doelmatig
heid ervan zal versterken: de oorlogsvloten
zullen dan de koopvaardijschepen van elke
nationaliteit beschermen, hetgeen niet al
leen de taak van Frankrijk en Engeland
maar die van alle onderteekenaars van de
acte zal zijn.
Engeland en Frankrijk zijn het er echter
over eens, dat elke anti-fascistische oriën
tatie door 't technisch karakter der bespre
kingen moet worden weggenomen Het is
dus mogelijk, dat het Fransch-Engelsche
technische plan. wanneer het eenmaal door
de conferentie zal zijn aangenomen voor
werp van onmiddellijke onderhandeling
Rome zal uitmaken.
Rome's houding
De Italiaansche regeering zal, naar In wel
ingelichte kringen verluidt, niet antwoor-
den op de tweede Sovjet-Russische nita
Ook eventueele verdere Sovjet-Russische
nota's over hetzelfde onderwerp zouden
door Italië stilzwijgend repasseerd worden
Tegelijkertijd wordt erop gewezen, dat
Italië zich gedwongen zou kunnen zien. de
mogelijkheid van zijn deelnemine aan de
a.s. werkzaamheden der niet-inmengings
commissie aan een nieuw onderzoek te on
derwerpen. ingeval Sovjet Rusland voor 't
bijeenkomen der commissie een soortgelijke
manoeuvre zou ondernemen als voor het
bijeenroepen van de conferentie van Nyon.
De conferentie een mislukking?
De „Giornale d'Italia" schrijft, dat de con
ferentie van Nyon door de afwezigheid van
Duitschland en Italië van tevoren tot mis
lukking gedoemd is. Italië weigert echter
zijn medewerking niet, want het is bereid
tot bespreking der vraagstukken in de Lon
densche commissie. Dit bewijs, aldus het
blad. dat Italië geen gehniik hpeff eemaakt
van het incident met Rusland om zich te
onttrekken.
De groote mogendheden behooren er
zich evenwel rekenschap van te geven,
dat samenwerking tusschen de politiek
van het beschaafde Europa en de on
verantwoordelijke Russische politiek on
mogelijk is.
Guido Schmidt te Berlijn
Bezoek aan Goering
De Oostenrijksche staatssecretaris voor
buitenlandsche zaken Guido Schmidt,
heeft twee dagen te Berlijn vertoefd en op
diens uitnoodiging een bezoek aan Her
mann Goering gebracht.
Daarbij bestohd gelegenheid tot een
vriendschappelijke gedachtenwisseling over
den algemeenen toestand en de betrekkin
gen tusschen de beide Duitsche staten, die
in hartelijken geest verliep.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Onderhandelingen
over Catalonië?
Naar Havas uit Biarritz bericht, zouden
aldaar drie Catalanen, wier namen niet be
kend zijn geworden, besprekingen hebben
gevoerd met vertegenwoordigers van Fran
co over de capitulatie van Catalonië. De
besprekingen hadden evenwel geen resul
taat: naar verluidt zullen zij binnenkort
.orden herval
Britsch schip opgebracht
Het Britsche s.s. „Stanwold" is In de
Spaansche territoriale wateren door een na
tionalistische torpedoboot aangehouden en
opgebracht. De Britsche regeering zal hier
tegen geen stappen ondernemen, daar het
schip, door zich 111 de territoriale wateren
te begeven, zich vrijwillig heeft blootgesteld
aan het gevaar, waarvoor de Engelsehe re
geering herhaaldelijk gewaarschuwd heeft
Men deelt nog mede, dat een Engelsch
oorlogsschip zasr, hoe de „Stanwold" werd
opgebracht, zonder tusschen beiden te ko
men. Het schip had overigens ook geen
recht op assistentie.
Het Britsche s.s. „Molton", dat door de
nationalisten zal worden vrijgegeven, zal
niet uit Spanje kunnen vertrekken, alvo
rens zekere kosten, die sedert de aanhou
ding werden gemaakt, betaald zijn.
CHINEESCHE LUCHTRAIDS
BOVEN SHANGHAI
Zendt Rusland wapens
en vliegtuigen
De woordvoerder van de Japansche am
bassade te Nanking heeft op een desbetref
fende vraag verklaard, da*, het gebied in
den driehoek ShanghaiHangtsjau—-Nau
king voor het verkeer van eiken aard ge
vaarlijk moet worden reschouwd, daar Je
Japanners alle verkeersmiddelen zonder on
derscheid zullen aanvallen De Japanscnc
autoriteiten zijn echter bereid, verzoekon
van buitenlanders, die door dit gebied moe
ten reizen, in gunstige- overweging te nem >a
en maatregelen voor hun veiligheid te no
men. Hetzelfde geldt ook voor vluchtelin
gentreinen, die echter slechts dan als zoo
danig erkPnd kunnen worden, wanneer on
omstootelijk vaststaat, dat de treinen uit
sluitend vluchtelingen vervoeren.
Internationale conoessle onder vuur
Chineesche luchtraids hehben te Shanghai
de internationale concessie in spanning ge
houden tot laat in den nacht De Chineesche
piloten daalden boven de Japansche oorlogs
schepen, die in de Wangpoe liggen en bo
s.ookten ze met bommen. Een der bommen
vie' op een Britsche opslagplaats, waardoor
een brand ontstond, die een schade van naar
schatting een half millioen dollars aan
richtte.
De bloedigste strijd werd geleverd, toen
de Chineezen en de Japanners in een han-1
gimeen raakten tusschen de Jnekongwe.rl
en de renbaan „Het Verre Oosten".
De Chineezen verklaren, dat zij de Japan
nors aanvankelijk hadden teruggedrongen
teen zij echter verder oprukten en ongedek
kwamen de mnrch^'-on <rtw«n
scire oorlogsschepen een reeks granaten al
op de Chineesche gelederen, zoodat zij ge
dwongen werden naar hun oorspronkelijke
stellingen terug te keeren.
Roode hulp voor China?
Van Japansche zijde wordt gemeld, dal
een trein, bestaande uit honderd Sovjet-Hus
sische vrachtauto's, geladen met vliegtuigen
eii ander oorlogsmateriaal, te Sian. de hoofd
stad van de provincie Sjensi. is aangekomen
waarheen de Nanking-regeering, naar het
schijnt, het hoofdkwartier van de lucht
macht heeft verplaatst.
Volgens hetzelfde bericht zouden Sovjet-
Russische instructeurs te Sian Chineesche
vliegers opleiden.
Amerika wenscht oorlog te vermijden
In een officieele verklaring omtrent de
bescherming van Amerikaansche staatson
derdanen in het buitenland wordt o.m. ge
zegd, dat de regeering der Vereen. Staten,
alleen als het Amerikaansche volk bereid is
efm groote oorlog te voeren, In staat is. de
veiligheid van de Amerikaansche staats-
onderdanen en eigendommen alsook van de
Amerikaansche scheepvaart in de Middel
landsche Zee en in China te garandeeren.
De Amerikaansche regeering is evenwel
DE RIJKSPARTIJDAG
TE NEURENBERG
Goebbels over het
communisme
Op het Neurenbergsche partij-congres
heeft Goebbels een rede gehouden, waar
in hij betoogde, dat in Spanje de beslissing
moet vallen tusschen bolsjewisme, d.w z.
vernietiging en anarchie eenerzijds en ge
zag, d.w.z. orde en opbouw anderzijds.
De Komintern, aldus Goebbels, wordt niet
moede, de openbare meening der wereld te
doen gelooven, dat de nationale beweging
in Spanje een militaire opstand Is van re-
aciionnaire generaals, waartegen het Spaan
sche volk als één man gekant is. De waai^
beid daarentegen is, dat deze beweging een
uiting van noodweer is tegen den opstand
der communistische partij in Spanje, die 'n
Juni 1936 ontketend had moeten worden,
doch tot' Augustus 1936 is uitgesteld.
Na een historisch overzicht te hebben ge
geven van de gebeurtenissen In Spanje van
1919 tot 1936. vervolgde Goebbels:
Deze simpele data bewijzen, dat de plan
nen der Komintern op het punt stonden te
slagen, hetgeen op het laatste oogenblik
door de activiteit van één man is verhin
derd Daaruit moet de politieke conclusie
orden getrokken, dat de commissie te Va
lencia geen regeering. doch hel uitvoerend
comité der bolsjewistische organisatie
it, die nog een deel van Spanje bezet
houdt.
Spr. noemt het absurd. Duitschland ve
verwijten, dat het van plan ls het nationaal-
socialisme in Spanje in te voeren of deelen
van het Spaansche grondgebied te annexee-
ren Het kan echter niet dulden, dat de com
munistische internationale zich in V"
Europa een nieuwe operatiebasis verzekert.
an waaruit de kiem der bolsjewistische
wereldrevolutie des te doeltreffender en met
les te meer gevaar in Europa kan worden
erspreid.
F.r behoeft, aldus Goebbels. niet aan ee-
twijfeld te worden, dat de roode opstand
in Spanje slechts een deel vormt van de
door Moskou beoogde wereldrevolutie. Om
dezelfde redenen heeft de Komintern in de
jaren 1918 rot 1921 haar toevlucht genomen
tot het middel der interventie-oorlogen te
gen Armenië. Estland, Finland, Letland,
Georgie. Mongolië en Polen, heeft zij
sedert 1924 groote stukken van China ver
overd en gaat zij in 1936 tor militaire inter
ventie in Spanje over.
Goebbels wees er vervolgens op, dat
het nationaal-socialisme en het fascisme,
die tegen het bolsjewistische gevaar strijden,
betiteld worden als imperialistische expan-
siepoeingen van Duitschland of Italië, en
daarom, zoo zeide hij. zij er nog eens met
allen nadruk op gewezen, dat wij nooit van
plan geweest zijn. of het plan zouden kun
nen opvatten, het nationaal-socialisme rot
exportwaar te maken.
Het banditisme op den Balkan
Een groote belooning is uitgeloofd voor
het dood of levend overleveren aan de auto
riteiten van twee beruchte Joego-Slavische
bandieten, die een boerenvrouw laaghartig
hebben vermoord. De vrouw was het veer
tiende Machtoffer van den moordlust der
schurken.
De leider der bandieten Is Jorgovan
Mihailovitch. d9 schrik van het Donji Mila-
novata-district van Oostelijk Joego-Slavië.
De boerenvrouw, die zoo pas werd ver
moord, heette Draga Trailovitch. De ban
dieten waren haar huis binnengedrongen,
toen zij daar alleen was met haar twee
Heine jongens.
Zij gelastten haar, een maal voor hen
gereed te niaken.
Omdat de vrouw het eten niet gauw ge
noeg binnenbracht, trad één der bandieten
de keuken binnen en schoot haar dood.
Toen zij het huis verlieten ontmoetten zij
den man van de vermoorde vrouw. Jorgo
van had de onrnenschelijke brutaliteit, hem
een foto van zichzelf te geven en hem te
sommeeren. aan de politie te gaan vertellen
wie de moordenaar van zijn vrouw was.
ervan overtuigd, dat het volk geen oorlog
wenscht.
Wanneer de Amerikaansche marine en hfit
Amerikaansche leger ter bescherming van
de belangen der Vereen. Staten in genoemde
gebieden zouden worden gemobiliseerd, zou
den de uitgaven daarvoor meer dan de helft
van de staatsinkomsten verslinden.
De aanleiding tot deze verklaring vormt
waarschijnlijk de critiek, welke in het gehee
le land is uitgeoefend op Roosevelts
eisch, dat alle Amerikaansche staatsonder
danen China zullen verlaten.
Treedt minister Schacht af? 4
In Berlijn gaan geruchten, dat dr.
Schacht binnenkort zou aftreden als
minister van economische zaken, doch dat
hij president van de Rijksbank zou blijven.
De samenvoeging van beide functies zou op
den duur te inspannend blijken voor één
persoon.
Schacht was op 2 Augustus 1934 tot rijks
minister voor economische zaken benoemd.
Het desbetreffend benoemingsdecreet was
het laatste, door president von Hindenburg
op zijn sterfbed geteekend.
Sinds de benoeming van Goering als com-
missaris voor het vierjarenplan was de taak
van Schacht aanzienlijk ingekrompen.
Hij vertegenwoordigde in den boezem van
het kabinet de gematigde richting en aar
zelde nimmer tegen de radicale tendenzen
van zekere nazi-kringen te waarschuwen.
GEMENGD NIEUWS
Vrachtauto's op elkaar gebotst
Een doode, twee zwaar gewonden
Gisteravond zijn tusschen de gemeenten
Gooreind en Wuest wezel in België
bij de Nederlandsche grens, twee Neder-
landsche vrachtauto's met elkander in bot
sing gekomen. De eene vrachtauto was in
gericht voor vleeschtransport en kwam uit
de richting Antwerpen; de ander had een
lading haring en kwam uit Nederland naar
Antwerpen toe.
De gevolgen van de botsing waren vle
selijk. De auto met de lading haring vloog
in brand en werd door de vlammen vrijwel
totaal vernield. De chauffeur bekwam vrij
ernstige brandwonden.
Nog erger was het gesteld met de inzitten
den van de vleeschanto. De heer J. Bey-
mans, die naast den chauffeur zat. werd
vrijwel op slag gedood, terwijl de chauffeur
ernstige verwondingen bekwam. Het slacht
offer, de heer Beymans. was te Breu kelen
woonachtig.
Een onderzoek wordt ingesteld.
g-ClU C^ncl— ^cJ^nclitScl q a <st.ei zij/
>°"9
Die kennen de kwaliteit, weten wat ze willen nabootsing en wat echte Goalpara is en laten beseffen hoe werkelijke thee wel smaken kan.
en zijr als theekenners niet vatbaar voor I zich niet van de -Wijs brengen. Maar hoe vele j Tot hen zeggen wij, vraagt Uw winkelier eens de
göedkooper en toch dezelfde, zij weten wat duizenden drinken dagelijks thee zonder te echte Goalpara in gesoldeerde loodverpakking.
MELANGE 38 Cl> PER ONS. (^r3cn5 po.nd5/
kistje ca. 20 êtp.
Gesel. Oranje-Pecco 34 cent per ons1.pondvoordeel.gèr
Indien Uw winkelier geen echte Goalpara loodverp. heeft
schrijve .U rechtstreeks aan de Imp. Sweers H. Mij,
Heerengracht 451 - Amsterdam - Postgiro 18735
Door K. NO.REL
(25
Toen Burgemeester Vesterman deze vrijbrief aan Buiskes
overreikte, heeft hij hem op de laatste overweging gewezen,
en met een honingzoet lachje gezegd: „Dat kunnen wij toch
naar waarheid getuigen, nietwaar Buiskes?"
„Jawel"', heeft Buiskes daarop geantwoord, maar zijn stem
was schor, en bij heeft na deze ontmoeting niet hetzelfde
triumfeerende gevoel gehad als na het bezoek dat .Vester
man destijds in zijn woning had gebracht.
Die avond beeft Buiskes nagedacht over de voorbijgegane
jaren. Over het optreden van Kooltuyn; over de reis naar
Den Haag, over de periode van omgang met Andries Dirksz.
Dat waren betere tijden. Toen was hij vroolijk en rustig. Hij
wist zich in alles in de hand van zijn hemelschen Vader. Nu
zoekt hij maar het liefst rust in zijn werk. 's Morgens, nog
eer er iemand aan de havens te vinden is. zwerft hij al langs
de kaden om bij zijn schepen te zien, en 's avonds zit hij uren
achtereen bij een stille kaarsvlam op zijn kantoor te werken.
Als hij eindelijk heel laat naar huis terugkeert, zich voorlich
tend met een kleine lantaarn, ontmoet hij zelden iemand
anders dan de nachtwacht. Zijn vrouw klaagt, dat hij haar
verwaarloost, dat hij zoo gejaagd is, en dat zijn gedachten
alleen maar cirkelen om zijn zaken
Nu staat hij hier in de grauwte van de wintermorgen, ter
wijl de oostenwind zijn wangen snijdt en hij zijn voeten
stampen moet om warm te blijven, het vertrek van de vluch
telingen gade te slaan.
Dit volk gaat. hij blijft. Zij gaan gevaren, ontberingen en
armoede tegen. Hij zal veilig zijn en heeft aan niets gebrek.
Een onbehaaglijk gevoel kruipt bij Buiskes omhoog. Hij voelt
zich achterstaan bij deze vluchtelingen. Hun hart is zuiver,
hun geweten onbevlekt. Zij strijden en lijden om Christus'
wil. Hij voelt zichzelf een lafaard.
Jan Derksz komt op hem toe. Het verdroogde appelen
gezichtje van den klerk, anders rood, is nu grauw van de
kou. Hij loopt moeilijk op zijn platvoeten.
„Heer Buiskes, God zegene u'\ zegt hij, terwijl hij zijn
baas de hand drukt. „Ik hoop dat het goed gaat met de zaak
en met u en met den ouden heer en de vrouwen". Er staan
tranen in de oogen van het mannetje.
„Dag Jan, je hebt de zaak trouw gediend. Ik dank je".
Buiskes drukt de smalle hand van het boekhoudertje stevig
en lang. „Het wordt een zware reis voor Je, jongen", laat
hij er op volgen.
„God zal ons bijstaan. Heer Buiskes", antwoordt Jan
Derksz rustig.
„Dat we elkander nog maar eens weer mogen zien, Jan".
„Dat hoop ik ook, hierof boven" antwoordt Jan
Derksz ernstig.
„Ja Jan!" Buiskes draait zich gehaast om. Niemand hoeft
zijn ontroering te zien.
Jan Derksz staart op zijn rug en mompelt: „Hij heelt het
niet best tegenwoordig: hij heeft het misschien zwaarder dan
wij. Maar wij zijn hem niet kwijt, want God laat hem niet
los".
Daar gaat de karavaan. Voorop de gidsen, mannen met
stokken en touwen, die de tocht wel vaker ondernomen
hebben. Daarachter de paardesleden en dan de heele tros der
karavaan. Hij wordt gesloten door jongelui, die op moeten
vangen wat uitvallen zou. Eén hoop ellende lijkt het.
Jan Derksz strompelt in de achterhoede: hij kijkt nog om,
steekt zijn stok op om te groeten. Daar struikelt hij over een
puntig schotsje. Valt hij? Neen, hij weet zich nog te steunen
op zijn sok. Nu loopt hij weer. gebogen, plomp zijn platte
voeten plantend. Zoo moet hij twintig mijl loopen op glad en
puntig ijs.
Buiskes oogt hem lang na, met medelijden en bewondering
tegelijk. Arme, dappere kerel; je bent gelukkiger dan ik.
Jan Derksz is nu opgelost in de stoet. De vluchtelingen
zijn een donkere vlek geworden op de witte zee. De zon Is
boven de kim gekomen. Rond en blinkend staat de roode bal
op de scherpe einder, en de ballingen gaan op haar toe.
Nu zijn de vluchtelingen in een woestijn van ijs en sneeuw,
maar ze gaan de zón tegemoet!
Buiskes wendt zich. Met loome schreden wandelt hij naar
zijn kantoor. Huiverend gaat hij voor de open haard staan,
schopt een eiken blok verder in het vuur, zoodat de vlammen
knetteren en de warmte hem tegenstraalt. Dan schudt hij zich
alsof hij een last van zijn schouders af wil werpen, beklimt
zijn kruk en buigt zich over de lessenaar.
Werken maar, dat is het beste middel om het daarbinnen
te doen zwijgen.
HOOFDSTUK XIII
Er zit tegenwoordig wel muziek in de handel al gaat niet
alles van een leien dakje.
In Antwerpen heeft de handel het heele jaar stil gelegen
en scheepvaart is er bijgevolg bitter weinig op de Schelde.
Er zijn in Vlaanderen. Holland en Zeeland heel wat be
drijven stopgezet omdat hun eigenaars de wijk genomen heb
ben naar Engeland of Duitschland. Maar dit heeft juist een
levendiger scheepvaartverkeer op de Engelsehe. de Schotsche
en de Duitsche havens tengevolge gehad, en een redelijk aan
deel van het vrachtvervoer, dat anders Antwerpsche reeders
hadden, valt nu aan Holland toe.
Er is vrij veel molest-risico verbonden aan de vaart. In de
havens van het Zuiden kan de schepen van alles overkomen.
Niemand weet wat Alva in zijn hoofd haalt, en of het grauw
niet weer aan het plunderen zal slaan. De Duinkerker kapers
zitten ook voortdurend op de kust. Maar de vrachten zijn
navenant gestegen. Men moet wat wagen, maar als zoo'n
waagstuk slaagt, dan brengt het goed geld op.
De ondernemingen van Buiskes zijn dit jaar allemaal ge
slaagd. en als de reeder de uitkomsten van dit seizoen bekijkt
dan kan hij roemen in zegeningen, die des te sterker uitkomen
omdat zoovelen in de druk zijn geraakt.
Zegeningen?Zijn dit zegeningen? vraagt Buiskes zfcK
af als hij zijn grootboek voor zich heeft. Of is de winst, de
ik gemaakt heb. gegaan ten koste van mijn overtuiging, van
mijn geloof? Is het zoo'n soort verradersloon?
[(Wordt vervolgd.)]
