Scheepvaart heeft de leiding
MAANDAG 23 AUGUSTUS 1937
EERSTE BLAD PAG. 3
Wetenschap
ERVARINGEN
IN KOMKOMMERTIJD
;Wat met heete stoom
te bereiken is
VAN clon directeur van de Gemeentelijke
Geneeskundige Dienst en Gezondheids-
clienst te Amsterda m, Dr. L. H e ij e r-
mans, hadden wij de uitnoodiging ontvan
gen om een demonstratie bij te wonen tot
bestrijding vanwandluizen.
Eerlijk gezegd, werd deze invitatie met ge
mengde gevoelens bekeken, hetgeen ieder,
die zich ook maar even de situatie kan in
denken, begrijpen zal. Gedachten aan bij
zondere voorzorgsmaatregelen onzerzijds, als
daar zijn: het dichtsnoeren van broekspijpen
en jasmouwen, het aantrekken van een over
all, ontsmetting na de demonstratie, enz.,
begonnen begrijpelijkerwijze het brein van
den redacteur, wien dc excursie te beurt
viel. te bevolken. Spoedig evenwel zagen wij
het nuttelooze van dit soort pogingen in en
besloten wij ons maar toe te vertrouwen aan
ren ervaren arts als Dr. Heijermans, die ons
toch waarlijk niet in onhygiënische perike
len zou brengen.
Hoewel de heeren van de pers met lichte
huivering en met iets van een eigenaardige
hoewel fantastische kriebeling de beide
nauwe trappen in het nerceel waar we moes
ten wezen opliepen, besloten we toch ons
■V goed te houden en dit risico van het jouraa-
listenberoen moedig on ons te nemen.
Boven gekomen het was op een leege.
kleine ouderwetsche woning in de Rozen
straat viel het al dadelijk erg mee. Dr.
Heijermans met nog een meneer en een
dame stonden in dit gevaarlijk oord zóó ge
moedelijk te keuvelen, dat alle vrees week.
Ze zagen er ook heel gewoonjuit, in de klee
ding van elke dag. Dr. H. bleek achteraf
goed voor ons te hebben gezorgd, want de
woning was van „gewoon" ongedierte, ver
geleken bii wandluizen van uiterst onschul-
digen aard (vlooien en zoo) radikaal gezui
verd., zoodat we met een gerust hart een be
scheiden plek met onze zooien en hakken
konden innemen.
We begonnen met kennismaking, met de
."wandluis nl. Keurig netjes opgeborgen in
een glazen buisje, zagen we eenige der ge
vreesde beestjes zich koesteren in de wat
tenEn de toch al reeds zachte stem van
den directeur-geneesheer van Amsterdam
nam een nog milder klank aan. toen hit ons
vertelde dat vooral de jongeren zulke mooie
oogjes hebben. Met de loupe hebben we ons
hiervan niet zonder weerzin kunnen
overtuigen.
In de tweede plaats werden we gerust
gesteld door de verzekering van Dr. II., dat
de dieren in kwestie zich overdag beschei
den terugtrekken en in het bijzonder
*s nachts in hun element, zijn. Het bezoek
Vond dezer dagen plaats!
Daarna begon Dr. Heijermans aan zijn
mededeelingen over het typische armeluis-
ongedierte, de schrik van alle nette en hel
dere huisvrouwen.
Wandluizen komen, begon de spreker, on-
'danks alle zorg voor openbare zindelijkheid
en gezondheid, meer voor dan men denkt en
de strijd er tegen is buitengewoon lastig,
veel hardnekkiger dan tegen kleer- on hoofd
luizen, die babies blijven in vergelijking met
wandluizen, welke vier jaar oud kunnen
worden en maanden achtereen, soms wel
1V2 jaar, kunnen vasten. De dieren leven
van het bloed van muizen, duiven en kippen,
van jonge spreeuwen en zwaluwen. En in
bewoonde huizen plagen zij de menschen
's nachts in bed. Overdag schuilen zij achter
behangsel, gas- of elcetrischo geleidingen,
verwarmingsbuizen, in spleten, oude meube
len enz. Hoe warmer het is hoe meer zij zich
vermenigvuldigen. In oude, door de bewo
ners min of meer vervuilde huizen, waar
veel houtwerk aanwezig is, komt dit ge
vreesde ontuig spoediger voor dan in mo
derne geheel van steen opgetrokken huizen.
Behalve sommige uiteret onreine men
schen, heeft iedereen er oen afschuw van.
Doodsbenauwd zijn de menschen als ze een
wandje" ontdekken. Een gevoel van wal
ging bekruipt elk behoorlijk merssch bij het
gewaarworden van dit afschuwelijke onge
dierte.
Hoe bestrijdt men de wandluis?
Dr. Heijermans noemde eerst bestrijding
met gassen (cvaangas en T-gas). Het eerste
wordt bij voorkeur aangewend in schepen.
Wil men een huis, met wandluizen behept,
zooals de term luidt, ontgassen, dan moeten
ook de belendende perceelen worden ont
ruimd. want het cvaangas is vluchtig, ver
spreidt zicli snel en is dus niet zonder ge-
^Ylet T-gas (in Rotterdam gebruikelijk, zei
ons de heer Heijermans) werkt niet bij
koude en kan spoedig ontploffen, hetgeen
voor de werklieden, die het karwei moeten
onaernemen, gevaarlijk kan worden. En
ook wel eens aanleiding tot ongelukken ge-
.vveest is.
Deze wijze van bestrijding beeft verder
rdit bezwaar, dat er zooveel drukte bij ge
maakt moet worden. De omgeving raakt in
'de war, het geval wordt druk besproken,
tontlui6de huizen worden met afschuw ge
meden. En de smeerpoetsen, die woning en
huisraad schandelijk lieten vervuilen, wor
den bedolven onder hoon en smaad.
De strijd tegen de wandluizen ei6cht dis
cretie. zei Dr. H., en daarom heeft de biologe
van de G.G.D., mevrouw Dr. Wibauc—
Isebree Mo ens, die nu verder aan het
woord kwam, eer* zachtaardig middel be
dacht om dc dieren te verdelgen. Zij is nl.
op het idéé gekomen het eens met heete
stoom te probeeren, cn dat lukte. Op deze
manier kan de zuivering van een woning
om zoo te zeggen geruischloos gebeuren.
Vergif denut mevrouw hierbij niet noodig
te hebben. De heete stoomstraal van maxi
maal 85 graden Celsius lijkt baar voldoende.
En de nieuwe methode is verbluffend een
voudig en goedkoop. Om te beginnen: de
omgeving heeft er geen erg in, want een
kleine stoommachine van een halve met.-r
hoog ongeveer verricht wonderen. In één
dag is de zuiveraar met zijn autoclave
zoo heet het ding gereed.
En men moet na afloop de kamer alleen
maar behangpn. zei mevrouw, w ant het be
hangsel is vochtig geworden. Of meubelen
mei goed gevolg de proef doorstaan, moet
worden afgewacht.
In het aangrenzende vertrek hebben we
daarop de demonstratie bijgewoond. Hoewel
alle aarzeling na de rustige betoogen der
?p.irhtp sprekers verdwenen was. voelden we
niet de minste lust om in te gaan op
de vriendelijke uitnoodiging: of de hee
ren ook nog iets te vragen hadden!
Ieder onzer was hartgrondig overtuigd
van het doeltreffende der nieuwe heete-
stoom-methode. We waren toch' maar blij,
even later goed en wel in de Rozenstraat t(
staan.
intusschen heeft de excursie geen onge
wensohte gevolgen nagelaten!
GEVAREN
VAN HET ONWEER
Hoe beveiligen we ons
tegen blikseminslag?
Schuil nooit onder een
denneboom of eik
VAN ouds weet men, dat het zeer gevaarlijk
is tijdens een hevig onweer onder hooge
boomen te schuilen. Ook is er een veel voor
komend volksgeloof, dat dé eene boomsoort
meer gevaar voor blikseminslag oplevert
dan de andere. Een oud rijmje zegt:
„Voor de eiken zult ge wijken.
ook wilg en sparrtboom
mijden zonder schroom;
'maar de boeken moogt ge zoeken".
Uit onderzoekingen der laatste jaren is
met vrij groote zekerheid gebleken, dat het
geleidend vermogen van de electrische
stroom afhankelijk is van 't oliegehalte der
betreffende houtsoorten. Hoe grooter het
oliegehalte van het hout is. des te meer be
veiliging biedt de boom tegen blikseminslag,
terwijl daarentegen oliearme, doch rijk aan
zevmeel zijnde boomen veel meer trefkans
bieden. Boomen, welker hout rijk aan olie
is, zijn noteboom en beuk Daarentegen zijn
eik. wilg, populier, hazelaar, sering, ahorn,
meidoorn en esch arm aan olie. doch rijk
aan zetmeel.
Bii het schuilen onder boomen tijdens een
onweer moet men dus rekening houden met
het volgende:
Gevaar voor blikseminslag is gering bij:
noteboom en beuk; grooter bij spar en la-
nks; groot bij denneboomen en zeer groot
bij eik. wilg, populier en andere zeimeel-
rijko boomen.
Re.veiliging tegen blikseminslag is vooral
daar noodig, waar op grond van vroeger ge
dane waarnemingen inslag meermalen voor
komt. Men vindt deze plaatsen meestal in
de naaste omgeving van meren, poelen,
breede vaarten, groote rivieren, stuwdam
men. Verder op plaatsen met hooge water
stand, in de nabijheid van hooge bouwwer
ken en heuvelachtige terreinen, over het al
gemeen daar. waar een geleidende verbin
ding tusschen laagdrijvende onweerswolken
en grondwater aanwezig is. Populieren b.v.
drijven hun paalwortels vaak 5. soms 10 me
ter diep tot in het grondwater cn zijn zeer
vatbaar voor blikseminslag. Vlakwortelende
boomen kunnen bij zeer hooge waterstand
evenzeer een gevaar opleveren, men denke
Zoogenaamde onweershoeken vormen zich
gaarne boven moerassen, poelen, bosschen
en sterke,, hoog liggende grondwaverstroo-
men, zelden daarentegen boven dichtbe
volkte steden, waar de grondwaterstand
door kanalen cn grachten meesval constant
Dc vroeger vaak gevolgde methode om
hooge iepen, esschen, eiken, populieren of
dennen langs die zijde der boerenhoeve te
planten, vanwaar de meeste stormen en
onweersbuien komen aandrijven, had, be
halve beschutting tegen stormgevaar, ook
nog het doel om de aantrekkende onweers
buien nog een laatsfe kans te geven de blik
seminslag van de gebouwen af te leiden.
AANLEG VAN DE WEG DEN HAAG—UTRECHT. Aan plassen en meren
heeft Holland niet bepaald gebrek. Aan goede, doorgaande verkeersbanen voor-
loopig nog wel. Voor de aanleg van die banen, die de laatste tijd overal met kracht
ter hand genomen is. heeft men zand noodig. veel zand en een gevolg daarvan is
soms, dat tegelijk met een nieuwe weg ook een nieuw meer ontstaat. Zoo bij Bode
graven. Daar worden groote hoeveelheden zand uitgegraven ten behoeve van den
nieuwen verkeersweg Den Haag—Utrecht en daardoor ontstaat een steeds
grootere waterplas. Men is thans zoover dat het graven zal worden voortgezet met
een zandzuiger. Om dit gevaarte in de reeds ontstane waterplas te kunnen bren
gen. moet evenwel een heel oude dijk doorgraven worden: de dijk, die volgens de
overlevering door Claudius Civilus zou zijn aangelegd. De hierbij staande foto
geeft een overzicht van de werkzaamheden.
SCHAAKRUBRIEK
De resultaten der Nederlandsche
ploeg te Stockholm nader bezien
De heer H. J. J. Slavekoorde te Den Haag
schrijft ons:
Nederland is als 6de geëindigd in den
landenwedstrijd te Stockholm. Hoe moet
oin6 oordeel over dit resultaat luiden? Is
het gunstig, ongunstig of middelmatig?
Laat ik er' alvorens op deze vraag nader
in te gaan, eerst aan mogen herinneren, dat
wij ver in de geschiedenis der landenwed-
strijden moeten teruggaan om een beter
resultaat der Nederlandsche vertegenwoor
digers te vii.iden. Dit geschiedde in 1925 te
Londen, toen ons Tand met de spelers Euwe.
te Kolstè, Ivroone, Weenink en Schelfhout
de 4de plaats bezette uit 15 deelnemende
ploegen. Te Den Haag bezette onze ploeg de
9—10de plaats, te Hamburg de 7de, te Praag
de 11de. Aan de wedstrijden te Folkestone
en Warschau deed ons land niet mede en in
den verleden jaar te Müinchen gehouden
wedstrijd eindigde een niet-officieele Ne
derlandsche ploeg als 13de. Indien wij met
deze feiten uit het verleden rekening hou
den, dan moeten wij het thans bereikte
resultaat zeer zeker als gunstig aanmerken.
Is de 6de plaats door geluk verkregen?
Naar mijn mccning is eerder het tegenover
gestelde het geval. Onze ploeg heeft getoon 1
volkomen gelijkwaardig te zijm met de beste
Furopeesche ploegen. Dit blijkt het beste,
als wij eens nagaan, hoe de eerste 6 ploe
gen onderling hebben gespeeld.
Wij krijgen dan: Amerika 13, Hongarije
lOVo, Nederland en Polen 10. Tsjecho-Slo-
wakije 9 en Argentinië 8. Hieruit blijkt af
doende, dat Nederland tegen alle concur
renten, Amerika misschien uitgezonderd,
volkomen opgewassen is.
Hoe komt 't dan, dat wij niet hooger zijn
geëindigd? Daarvoor zijn twee redenen aan
aeren. De eerste is deze, dat bij het be-
van den wedstrijd Prins niet in vorm
Hierdoor breng ik de factor „vermoeid
heid" niet in bet geding, want daarvan zul
len alle ploegen en spelers wel ongeveer
een gelijk aandeel hebben gekregen. In de
tweede plaat6 had onze ploeg een gebrek,
nl., dat zij tegen de zwakste ploegen haar
verwicht niet voldoende tot uitdrukking
..ist te brengen; onze ploeg wón wel, doch
met te klein verschil. Zoo scoorde Neder
land tegen de 1 aagstge.plaatste 6 landen
slechts 16i/2 punt, terwijl bijv. Engeland
daar óók kans toe zag. Estland, dat ónder
ons eindigde behaalde tegen d >ze landen 20
punten, Litaucn 201Zuid-Slavië 19. Onze
ploeg heeft tegen deze zwakke landen kost
bare punten laten 6ohieten, welke ons een
hoogere plaats in den eindstand hebben ge
kost Indien wij aannemen, dat Prins, in
dien hij van meet af aan in vorm was ge
weest, 2 punten meer zou hebben gescoord
en wanneer wij tegen de 6 zwakke landen
3 punten meer hadden behaald, zouden wij
in plaats van op de 6de op de 2de plaats
zijn geëindigd. En tè fantastisch is deze
veronJerstelling werkelijk niet.
Voorts moeten wij er mede rekenen, dat
..e jhr. v. d. Bosch misten en dus naet op
zijn sterkst uitkwam. Het meest hoopgevend
is echter wel, dat ons land met deze ploeg
niet uitgeput is. Wij hebben zeker nog wel
een 2ü-tal spelers van de kracht van Prins,
van Scheltinga en de Groot. Deze 3 spelers
hebben echter een voorsprong in routine,
welke goud waard is. Wat onze topklasse
noodig heeft is: routine en hardheid. Rou
tine krijgt men slechts door veel te spelen.
Het is daarom verblijdend, dat gedurende
de laatste jaren een aantal talentvolle spe
lers vrij gervgeld aan de Engelsche wed
strijden deelneemt. Daar kan men trouwens
ook hardheid opdoen, want in deze tour-
nooien wordt gewoonlijk in korten tijd voel
eespeeld. Hardheid kan men ook opdoen in
de Jaarlijkselie Bondswedstrijden van den
K.N.S B., welke dit jaar te Hilversum wor
den gehouden en op 23 Augustus beginnen
Kan de Nederlandsche pioeg deze tekort
komingen aanvullen, dan voorzie ik in d*
toekomst nog betere resultaten. Overigens
alle lof voor de 5 Nederlanders, die ondei
aanvoering van dr. Euwe, ook ditmaal reeds
een prachtig resultaat behaalden. In hot
bijzonder geldt, dit voor Landau, die 5 maal
aan het eerste bord moest spelen cn des
ondanks in totaal 6lecbts 2 maal verloor.
Ik zal binnenkort nog gelegenheid te over
krijgen om over het epcl van den wereld
gew.
gel.
verL pnt
Dr. M. Euwe 8
3
2.
9V2
73
S. Landau 5
8
2
9
60
L. Prins 5
4
5
7
50
T. D. van Scheltinga 7
5
3
9V,
63
A. D. de Groot 6
6
3
9
60
Nederland 31
26
15
44
61
kampioen een. en ander te schrijven en
zie er dus ditmaal van af.
Tot besluit een kloip. staatje waaruit men
de resultaten van de Nederlandsche verte
genwoordigers kan zien.
,DE OUDE JANUSCHAUER"
Een veteraan uit den
keizerstijd heengegaan
(Van onzen Duitschen correspondent)
ERGENS in een bescheiden hoekje van een
Berlijnsch blad lazen wij als een bijkom
stigheid het volgende berichtje: „Kamerheer
Elard von Oldenburg—Januschau is in de
afgeloopen nacht in den ouderdom van 8?
jaar ineen kliniek te Marienwerder overle-
Voor jonge menschen, die als strijdlustige
nationaal-socialisten hun leven in den strijd
tegen de communisten verloren hebben, heeft
men bij wijze van spreken kolommen plaats
ver beschikking, want zij zijn tot nationale
helden verheven. Maar voor mannen uit den
keizerlijken glanstijd, die zich sedert den
tragisch verloooen oorlog op den achter
grond gehouden hebben, koestert men klaar
blijkelijk weinig of geen belangstelling meer.
En toch was deze „Oude Januschau"
ontelbaar vele jaren een der meest markan
te figuren in het polivieke leven van voor
den oorlog en ook nog nadien kon men hem
in den thans vrijwel legendarisch geworden
Rijksdag onder zijn Duitsch-nationale geest
verwanten zien plaats nemen. Het laavst za
gen wij hem tijdens de 'begrafenis van Riiks-
president von Hindenburg, tot wiens
oersoonlijke vrienden hij behoorde. Waar
schijnlijk voor de laatste maal van zijn le
ven droeg hij toen zijn lievelingsuniform
van het Garde-Regiment der Ulanen, waar-
voe hij tot 1S83 als ritmeester behoorde.
Populair werd hij omstreeks 1902 in het
Wallot.huis, toen hij de aanvallen der toen
malige links staande partijen op de Rijks
weer op geestige wiize weerlegde. Men be
vocht ook in die dagen den Pruisisch en
geest, die door en door militairisïisch was
al net eender als in onzen tijd! maar
Januschau nam daar een loopje mee en
de: „Wanneer tegenwoordig een luitenant
op straat hoest, dan kan hij ermee rekenen,
dat zulks den volgenden dag in den Rijks
dag besproken wordt!" Onder daverend ge
lach zijner geestverwanten vervolgde hij:
„Tn mijn tijd was dat heel anders: toen ik
nog luitenant was, wisten wij niets van een
parlement en zijn beteckenis. Wanneer toen
de Koning tot mij gezegd zou hebben:
„Neem tien nian onder uw commando en
ontbind den Rijksdag!" dan zou ik dat ge
daan hebben".
Merkwaardig genoeg hebben wij nog met
Januschau in onzen tijd iets dergelijks te
Berlijn beleefd, toen namelijk tijdens het
bewind van Von Papen het Pruisische
kabinet onder Carl Severing door een
luitenant met nog minder dan tien man
schappen eenvoudig werd weggejaagd!
Op zesfigjarigen leeftijd stelde hij zich hij
het uitbreken van den oorlog ter beschik
king cn als commandant van een infanterie-
egiment maakte bij al de moeilijkheden
an den veldtocht zonder aanzien van stand
n leeftijd dapper mede. Na den oorlog
bleef hij door banden van trouwe vriend
schap met zijn tijdgenoot. Hindenburg, ver
bonden en deze zag als Rijkspresident in
Januschau den man, die de distantie tus
schen de linksc.he en de conservatieve groe
pen door zijn ervaring kon overbruggen. Zoo
beleefden wij hem nog 1930 als „Spitzenkan-
didat" der Duitsch-nationale volkspartij voor
den Rijksdag. Door zijn bemoeiingen kreeg
de grijze veldmaarschalk op zijn SOsten ge
boortedag hei' oude familie-landhuis Neu-
deck van de regeoring ten geschenke.
Zoo blijft de Duitsche geschiedenis van
voor en na den oorlog, speciaal die van
Pruisen voor alle tijden nauw verbonden
met den „ouden Januschaucr" Elard von
Oldenburg—Januschau.
Financieel Weekoverzicht
Invloed van het krijgsrumoer
in het Verre Oosten
Gunstige najaars
verwachtingen in de V.S.
Aniem en Cult. Mij. der Vorsten
landen doen van zich spreken
Zaterdagavond.
WEL zeer spoedig is de prognose, gegeven
in ons vorig weekoverzicht aangaande
de gunstige scheepvaartverwachtingen, in
vervulling gegaan.
Het krijgsgewoel in het Verre Oosten is
daar voor een niet gering deel debet aan,
want terwijl zoowel te Londen als te New-
York een gedeprimeerde stemming te con-
statecren viel, ontleenden juist de scheep
vaartpapieren een goede stimulans aan de
troebelen in Oost-Azië. De vrachtenmarkt
heeft reeds den invloed ondervonden van de
vijandelijkheden in China, want de tarieven
voor de vaart op het verre Oosten zijn aan
zienlijk gestegen. Men verwacht dat Japan
voorloopig al zijn scheepsruimte hard noo
dig zal hebben voor troepentransporten en
alles wat met de legeruitrusting verbaud
houdt, waardoor natuurlijk het tekort aan
scheepsruimte elders in de wereld nog aan
zienlijk wordt vergroot. In anticipatie hierop
zijn de tarieven reeds naar boven geloopen
en het spreekt wel vanzelf dat een en ander
met betrekking tot het winstvermogen der
scheepvaartmijen op voordeelige wijze wordt
uitgelegd. Dit is dan ook de oorzaak, dat de
vraag naar de aandeelen in deze ondor-
nemingen zich aanhoudend doet gevoelen
en wie het onderstaande, staatje raadpleegt,
kan nagaan in welk een snel tempo de
koersen der scheepvaartpapieren deze week
naar boven zijn geloopen
Het is overigens de internationale politiek
geweest die in de "".fgeloopen dagen op de
beurs
een hartig woordje
heeft meegesproken. Het kon niet anders of
van den gang van zaken in het Verre Oosten
ging een ongunstieen invloed uit en hieruit
valt slechts te verklaren dat uitgezonderd
dan in den scheepvaarthoek in vrijwel
alle andere afdeelingen het koersniveau niet
ten volle kon gehandhaafd worden,
blijft nu eenmaal een feit. dat voor ecu
duurzaam wereldherstel een rustige ontwik
keling van de opgaande conjunctuur eerste
vereischte is. Mocht China het tooneel van
oorlogsrumoer worden, dan lijdt het geen
twijfel of deze staat, die nog zulke ongeken
de mogelijkheden biedt, zal geruimen tijd in
een chaotischen toestand verkeeren. Vele
landen hadden gehoopt in China een uitge
strekt afzetgebied te vinden voor hun in
dustrieproducten en bodemvoortbrengselen.
Slaagt men er niet in den oorlog te voor
komen dan wordt natuurlijk aan deze -er-
wachtingen de bodem ingeslagen. Daar
komt nog bii, dat de financieele nositie van
Japan uitermate slecht is. zoodat men de
vraag reeds heeft gesteld of het land wel
een oorlog met China zou kunnen financie
ren. Nu moet. er wel heel wat gebeuren voor
het zoover met een land komt rlat heeft
Italië wel getoond tijdens de verovering van
Abessynië maar toch dringt zich de vraag
naar voren of de Japnnsche volkshuishou
ding geen lasten worden opgelegd, welke op
den duur te zwaar worden om te dragen.
Men is er dr» laatste maanden met groo»«
krachtsinspanning in geslaagd de yen
1 sh. 2 d. te handhaven maar de groeiende
economische moeilijkheden hebben de Regee
ring er reeds toe gebracht een 5-jarenplan
op te stellen dat ongeveer
9 tot 13 milliard yen
zal kosten cn uitbreiding van de productie
beoogt, benevens aanpassing van de betalin
gen aan het buitenland, priiscontróle en
regeling van vraag en aanbod.
De knellende greep eenpr staatseconomie
doet zich dus steeds sterker gevoelen, ge
tuige ook de deze week aangekondigde
Regeeringsbureaux we'ke het Janansche .»e-
d rijf steven onder coptróle zullen stellen en
de economische mobilisatie van het geheel?
land heooeen. De helft van de Janansche
begrootingsuitgnven gaat tegenwoordig heen
aan militaire doeleinden. Het is nog niet
gelukt de groeiende begrootingstekorten te
lekken en zoo riist. dan de vraag nf trns'ntfp
ook .lanan zich zal eaan onderwerpen aan
een dwangsysteem, waarin alleen vadertje
staat da tekens uitdeelt.
Onder deze omstandigheden valt het te
begrijpen, dat men in Londen en New-York
eenigszins in een onbehaaglijke stemming
verkeerde, niettegenstaande de hoopvolle
vooruitzichten, die de wereldeconomie on
danks de troebelen in het Verre Oosten blijft
bieden.
Om even bil de, V.S. te blijven. De oogst
is dit jaar goed geweest en het inkomen:
der farmers zal dit jaar naar schattint-
minstens 2 milliard grooter zijn dan in
1936. toen de farmers niet alleen te lijden
hadden van de groote droogte, maar ook ie
prijzen lager waren dan dit jaar hpt geval
is. September en October zijn meestal maan
den van groote bedrijvigheid. Het zijn de
maanden waarin de oogsten worden omge
zet in geld en de koopkracht toeneemt. Men
verwacht dan ook algemeen in het najaar:
verdere opleving in de V.S.
en niettegenstaande het feit. dat WallstreeC
aan koersreacties bloot staat, verwacht men
in den herfst algemeen hoogere koersen*
De U.S. Leather heeft thans weer S 7.75 ach
terstallig dividend op de preferente aandee
len gedeclareerd, een bewijs opnieuw dat het
aan de overzijde van den Oceaan goed bjijft
gaan en dat ook het derde kwartaal van
1937 straks niet zal teleurstellen.
Op het Damrak doet zich uiteraard in
Augustus een zekere vacantiestemming gel
den. Toch heeft men over den beurshandel
niet te klagen. In den aanvang van dc weelc
was men zeer ontstemd over het gewijzigde
reorganisatieplan van de Cultuur Mij der
Vorstenlanden. Terecht merkt men op, dat
deze voorstellen op een zeer ongunstig tijd
stip zijn ingediend. In een tijdsverloop van
3Vi maand is immers de snikensitualie in
zooverre verbeterd, dat de directie kans ziet
aan gewone aandeelhouders ten koste van
pref. aandeelhouders en houders van winst
bewijzen, een waarde aan te bicden welke
aanzienlijk grooter is dan destijds bij de in
diening der eerste voorstellen. Men vraagt
zich dan ook af wanneer de dorde reorga
nisatie op komst is en geeft er liever do
voorkeur aan de voorstellen voorloopig eens
een jaar uit te stellen.Men kan dan verder
zien. Intusschen had de beurs zich op do
eerste voorstellen ingesteld en geen belang
rijke wijziging hierin meer verwacht. Thans
kreeg men natuurlijk heftige koersfluctua
ties te zien. De gewone aandeelen stegen in
een dag van 47 op 62—65, om later weer aan
zienlijk terug te vallen, terwijl pref. aan
deelen reeds dadelijk belangrijk lager wer
den genoteerd.
Een prettiger verrassing vormden de mede
deelingen van het bestuur van de Aniem.
Als men met de belastingautoriteiten «et
overeenstemming kan komen over de vraag
of vroeger gereserveerde agio's aan divi
dend en tantième-belasting zijn onderwor
pen. is de Mij voornemens aan do aandeel
houders in de verhouding van 1 oo 3
1
een gratis aandeel
uit te keeren! De rentabiliteit van de Mij
wordt door deze aandeelenuitgifte niet hn-
invloed, want er komen geen nieuwe mid
delen binnen. Het totale kapitaal van de Mij
zal door deze uitgifte stijgen tot f 22 niil-
lioen. De laatste jaren beeft de Aniem gun
stig gewerkt. Over 19,°.6 bedroeg de winst
1.6 millioen, terwijl 9 pet. dividend werd
uitgekeerd. Men acht liet niet onmogelijk
dat dit dividend over 1937 zal worden ge
handhaafd, in welk geval de winst echter
zal moeten stijgen tot ca. 2.25 millioen. Do
Directie verklaarde dat de vooruitzichten
zeer gunstig zijn. zoodat zich hier lioopvoi'e
perspectieven openen.
De overige fondsen leveren weinig stof tot'
commentaar. Philips hielden zich goed. Ovfr
een maand zal het jaarverslag verschijnen.
Men verwacht dat de winst dubbel zoo hoog
zal zijn als vorig jaar en het slotdividend
wordt op 8 a 10 getaxeerd.
De beleggingsmarkt had een stil voorko
men. Met. groote belangstelling wacht men
het resultaat af van de 3 pet. emterie
s-Gravenhage. Voor de beleggers is het hui
dig verloop van zaken minder pleizierig,
doch hetziot er niet naar uit dat 'et etij
op de kapitaalmarkt spoedig zal keeren.
12 Aug. 19 Aug*
214 pCt. Nederland go;v
3 pCt. Nederland 1936 lOJte ïov*
3 pCt. O. I. 1937 9SA «g i
Koninklijke Olie 427 407 1
»:V.A. 55*14 5531VI
Nlsu 175i/o 1751 Cl
A.K.u. 771 r 7-sr
Unilever 1 ƒ19:14 165tei
Philips 3sj 3S0 j
Amsterdam Rubber 399% 29D4 j
Del i Mij. 339U 337
Ned. Scheepv. Unie 1 iS3/ ifiO
II.A.L. 11014
.Tava-China-Japanlijn 121 112
K.N.S.M, 155 ÏG»
