ÉteESHïm
D E V E O
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
KENT U
Ned. Fabrikaat
ASBEST RUBBER
DONDERDAG ï2 AUGUSTUS 1937
EERSTE BI.AD PAG. a
VERZEKERING MAATSCHAPPIJ
„F I D U C I A"
N IJ M E O E N
Burg. van Schaeck Mathonsingel 2
Brand-, Bias-, Ongevallsnverz enz
Buitenland
DE UITWIJZING DER
JOURNALISTEN
Nieuwe Duitsche en
Britsche represailles?
In verband met een protest resolutie van de
tvereeniging van de buitenlandsche pera ic
Berlijn, waarin de dagbladcorrespondenten
zich uitspreken „tegen iedere uitzetting door
de regeering van eenig land van een buiten-
landschen correspondent, uitsluitend op
grond van zijn beroepswerkzaamheden"
.wordt in politieke Duitsche kringen opge
merkt, dat de opvatting, dat geen "correspon
dent op grond van zijn journalistieke werk-
zaumheid mag worden uitgewezen, ln deze
algemeenheid nauwelijks in eenlg land
yvordt onderschreven.
Voor ae journalistieke werkzaamheid van
persvertegenwoordigers kan geen vrijbrief
gegeven worden, die hun principieel toe
staat, in plaats van een objectief een een
zijdig verwrongen beeld ten ongunste van
ihun berichtgevingsgebied te geven.
Tegenover zulke journalisten, die uitslui
tend ernaar streven, op een met de waarheid
in strijd zijnde en daardoor de betrekkingen
der volken schadende wijze werkzaam te
zijn, is het volgens Duitsche opvatting plicht
van elke zich van haar verantwoordelijkheid
bewuste en voor de kalmeering der interna
tionale atmosfeer bezorgd zijnde regeering
jde noodzakelijke consequenties te trekken.
Ten slotte wordt er ln politieke kringen op
gewezen, dat er in Berlijn zekere buiten
landsche persvertegenwoordigers zijn, die
blijkbaar ook buiten de voor hen bestaande
beroepsplichten om tegen de Duitsche be-
an gen werken en dat men zich natuurlijk
maatregelen tegenover zulk een werkzaam
heid moet voorbehouden.
Hog i
Britten op de nominatie?
In Fleetstreet, het Londensche dagblad-
'centrurn, ls men zeer opgewonden over oe
berichten uit Berlijn, die erop wijzen, dat
behalve de „Times"-eorrespondent E b b u 11
nog andere Engelsche journalisten Duitsch-
land zullen moeten verlaten. Men houdt het
ivoor onmogelijk dat de Britsche regeering
Ivoor zulk een dreigement zou zwichten, en
uit dien hoofde de uitwijzing van de drie
Duitsche journalisten uit Groot Brittannië
zou ongedaan maken. Mocht de tegen
E b b u 11 gerichte maatregel worden uitge
strekt tot andere Britsche correspondenten,
dan rijst de vraag of dit de Engelsche re
geering aanleiding zou geven ook andere
Duitsche journalisten te verzoeken, Uroot-
Brittannië te verlaten.
Deze vraag zal eerst beantwoord wörden,
wanneer Duitschland zijn bedreiging ten uit-
- er legt. Het is echter teekenend, dat reeds
thans sommige diplomatieke corresponden
ten meenen te moeten aankondigen, uat ae
Britsche regeering in een dusdanige even
tualiteit de positie van de tachtig Duitsche
Journalisten, die in Engeland verblijf hou
den, opnieuw in overweging zou nernen. Te
genover de tachtig Duitsche journalisten in
Engeland staan slechts vijftien Engelsche
in Duitschland, gelijk men weet
De onrust in Syrië
Bomaanslagen en plunderingen
Te Aleppo (Syrië) heeft gistermiddag een
bomaanslag plaats gehad op de woning van
Dr. Hassan Foead, afgevaardigde van het
(nationale blok. Het schijnt, dat dit incident
een nieuwe episode vormt in de rivaliteit
(tussrhen de aanhangers van Hassan Foead
en die van Salaheddin DJabri, den broeder
jvan den minister van buitenlandsche zaken,
die de vorige maand het slachtoffer van een
dergelijk en aanslag was.
Ook te Deir Es Sor hebben onregelmatig
heden plaats gevonden. Zoo werd 'n douane
Dost geplunderd en losten rebelloerende ele-
toenf'n schoten op twee officieren, die niet
getroffen werden. Een gemotoriseerd (feta
hement is derwaarts gezonden, terwijl de
luchtmacht de rebellen achtervolgt Op drie
plaatsen hebbep de vliegtuigen bommen ga
.worpen.
Daar de opstandelingen niet reageerden,
gelooft men, dat de beweging onderdrukt is.
Niettemin hebben zich ook elders incidenten
.voorgedaan. Te Djezireh is een postwagen
toet de inzittenden verdwenen
Aan het station te Aleppo is een aanzien
lijke zending patronen en munitie, bestemd
boor de opstandelingen, in beslag genomen
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Bommen vallen bij
Britsch oorlogsschip
Wordt de strijd om
Santander hervat
Op het Engelsche protest wegens het
bombardement van do British Corporal is
totnogtoe geen antwoord van Salamanca
binnengekomen. Uit de uitzendingen der
rechtsche radiostations en de andere be
richten kan men echter tot de voorspelling
komen, dat de autoriteiten van Salamanca
do opvatting zullen afwijzen, dat het bom
bardement door rechtsche vliegtuigen is
geschied.
Van olficieuze zijde te Londen wordt daar
tegenover verklaard, dat er geen enkele twij
fol meer over kan bestaan, dat do aan - al
uitgevoerd is door drie vliegtuigen, die tot
Franco's luchtmacht behooron. Bij het pro
test, dut verleden week door den Engelschen
admiraal Wells is ingediend bij den recht-
schen commandant te Pahna op Majorca,
heeft c.e laatste toegegeven, dat de onderha
vige vliegtuigen onder zijn bevel stonden.
De Engelsche regeering is derhalve wel
bereid aan een -vergissing te gelooven, maar
met aan een afwijzing van de feiten, zooais
deze zich hebben voorgedaan.
De „Foxhound" in gevaar
Gisteren zijn twee Dommen gevallen ln de
onmiddellijke nabijheid van den Britscheu
destroyer „Foxhound". Het schip werd even
wel niet getroffen.
Waar vernomen wordt, bevond zich de
„Foxhound" in de wateren, waar slag geij
verd werd tusschen den Valenciadestroyer
„Ciscar" en den witten mijnenleggor „Jupi
ter" en een bewapend handelsschip van dc
nationalisten, c.e „Ciudad de Palmas".
Het is mogelijk, dat een nationalistisch
vliegtuig de „Foxhound" .voor de „Cisca.r"
heeft aangezien.
Troepenconcentratie rond Santander
Generaal Franco heeft thans aan het
Noord-Spaansche front weder een leger van
80.000 man onder commando van llavilla
en Aran da geconcentreerd, om daarin ene
een beslissendcn slag tegen Santander te
leveren.
Tegenover de witte strijdkrachten staan
120.000 man van den vijand, die echter
slechts betrekkelijk weinig tanks en vlieg
tuigen bezit'en en die bovendien gebrek
hebben aan munitie en aan Brandstof voor
het luchtwapen en de gemotoriseerde een
heden.
In afwachting van den aanval der natto
nalisten op Santander heeft de Valencia-
regeering een beroep gedaan op Frankrijk,
zoo spoedig mogelijk schepen nuar santan
der te zenden voor vluchtelingentransport„*n,
aangezien de beschikbare booten niet vol
doende zijn om ö'e burgers uit het gebied
vau Asturië te evacueeren.
De opperste leiding over de verdediging
van Santander berust thans bij een onlang*
ingestelde junta, terwijl de Baskische rege»
nng onder presidium van A g u i r r e ge
nerlei rechtstreekschen invloed meer uit
oefent, daar het vroeger door haar gecontro
leerde gebied vrijwel geheel door de natio
nalisten is bezet.
Krachtens een overeenkomst met ae cen
trale roode regeering verlegt Aguirrj zijn
zetel naar Valencia, en met hem verhuizen
zeven vroegere Baskische ministers naar
deze staa.
De rest van het Baskische leger, bestaan
de uit 50.000 man, die ook verder aan de
operaties in Noord-Spanje blijft deelnemen,
vormt tezamen met 50.000 roode miliciens
uit Santander en 20.000 Asturische mijnwer
kers het verdedigingsleger, dat onder com
mando van generaal Gamiz U r i b a r r 1
staat. Uribarri presideert tegelijkertijd de
San*ander-junta, in opdracht van Valencia,
dat bij de vorming van de junta het beslis
sende woord heeft gesproken.
Het hoofdkwartier van Uribarri bovindl
zich midden in het bergland tusschen San
tander en Reinosa, in het dorpje Ontaneda.
Ter voorbereiding van het verweer heeft de
generaal overigens gebrekkige fortificatie
werken laten aanleggen, die de lijn Castro,
Urdiales, Crebuosco, Ramales, Espinosa, l.xs
Rosos, Reinosa, Cabezon (Asturië), Oseja,
Pola de Lena, de stelilngen voor Oviedo.
Gijon, volgen, doch die geen gesloten keten
vormen.
Buikgordels, soepel en gemakkelijk
Goed waschbaar
Alleen-verkoopt
Wester-Apotheek
Binnenweg 115
Rotterdam Tel. 34602
traat 318,
Den Haag, Tel. 337055
Fa. C. Roosen Zn. SS^'fiTST.
Elders wende men zich tot de labrlkantet
Fa. D. VAN OORT te Beam.
DE JAPANSCH-CHINEESCHE
VERWIKKELINGEN
Strijd ontbrand bij
Nanking-pas
Chineezen bieden krachtig
tegenstand
Naar het agentschap Domei meldt,
zijn de sinds lang verwachte gevechten
tusschen de Japansche troepen en de
strijdkrachten van het centrale Chinee-
sclie leger in het Zuiden van den Nan-
kau-pas, op 50 kilometer ten Noorden
van Poiping aan de spoorlijn Peiping-
Soei Joean, begonnen.
De Chineezen, die daar in een hevigen
strijd met de Japanners verwikkeld zijn,
maken deel uit van de 89ste divisie van
generaal Wang-Tsjoeng-Lien.
De Nankau-pas ligt in een zeer moei
lijk begaanbaar bergterrein en vormt
strategisch het belangrijkste punt voor
de bescherming van Peiping en voor
operaties tegen Kalgan.
Het schijnt, dat de Japanners bij hun aan
val op Nankau, terstond op krachtigen te
genstand gestooten zijn, die door hen be
antwoord werd met een zwaar artillerie-
bombardement, waarbij granaten gebruikt
werden met sterk explosieve kracht en brand
veroorzakende werking.
De Japanners verklaren, dat zij vorderin
gen hebben gemaakt en reeds in de onmid
dellijke nabijheid van de stad stellingen
hebben betrokken.
Een Japansch verkeniningsvliegtuig heeft
gemeld, dat de Chineesche troepen de spoor
lijn Peiging—Soei Joan op drie punten bij
Nankau hebben opgeblazen.
Aan dezen strijd nemen geen troepen
van het negon-en-twintigste Chineesche
leger deel.
Uittocht uit Peiping
Zoodra bekend werd, dat het tusschen de
Japansche troepen en afdeelingen van het
centrale Chinoesche leger bij Nankau tot
gevechten was gekomen .begon een ware
exodus van de Chineezen uit Peiping. Een
reusachtige menigte Chineesche vluchte
lingen belegert on het oogen'blik het sta
tion van Peiping. vanwaar dagelijks
slechts één personentrein naar Tientsin ver
trekt. De trein, die vandaag vertrok, was
met duizenden Chineezen letterlijk tot bar
stens toe gevuld, terwijl honderden in wan-
hopigen toestand on het station moesten
achterblijven. Zii kampeeren nu op het sta
tionsemplacement, teneinde er zeker van te
kunnen zijn. dat zü den trein van morgen
halen.
Peiping is vrijwel geheel van de buiten
wereld afgesloten. Do eenigo verbinding
daarmede wordt nog door het radiostation
gehandhaafd. De telegraaf en telefoondien
sten zijn gestaakt, terwijl tengevolge van de
desorganisatie van de posterüen. de. bestel
lingen zeer onvolledig r.iia
Angstige spannina in Shanghai
De haven van Shanghai lijkt wel een Ja
pansche vlootbasis. Vier kruisers en acht
destroyers van de Japansche marine liggen
er thans voor anke.r. terwijl twaalf andere
Japansche oorlogsschepen huiton de haven
liggen.
De pas aangekomen schepen hebben enor
me hoeveelheden munitie en nroviand ont
scheept.
De Japanners schijnen vast besloten te
zijn, geweld te gebruiken, als de Chinee
zen zich' niet bereid verklaren, hun militie
troepen uil* Shanghai terug te trokken en de
verdedigingswerken van de stad af te
breken.
Te Shanghai bevinden zich omstreeks
vier duizend Japansche mariniers.
Op dertig miilen van Wpe«oong zou een
Japansch vliegtuigmoederscliip voor anker
liggen. Men verwacht, dat de Japanners
voornamelijk hun toevlucht zullen nemen
tot luchtaanvallen, indien te Shanghai vij
andelijkheden uitbreken
De Japansche autoriteiten eischen de be
straffing der Chineesche wacht, welke vol
gens haar op den Japanschen officier en
en U zult 's morgens „kiplekker"'
uit bed springen.
Eiken dag moet uw lever een liter ral in de In
gewanden doen vloeien. Wanneer de galafscheiding
onvoldoende is, wordt Uw voedsel niet verteerd, het
bederft. Er vormen zich gassen In Uw lichaam, U
raakt verstopt. Uw organisme wordt vergiftigd en
U wordt humeurig en loom. U ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmid-
geforceerde stoelgang neemt de oor-
niet v
ir CARTER-S LEVER PILLETJES z
froff!
rrüe t
n gal.
;eheel herstelt. Een plantaardig, zacht.
tU»
den Japanschen marinier heeft geschoten,
de aanbieding van verontschuldiging, waar
borgen, dat zich geen herhaling zal voor
doen, schadeloosstelling aan de families der
slachtoffers en tenslotte de terugtrekking
uit het gebied van Shanghai van de politie-
troepen.
Hoewel officieele commentaar ontbreekt,
wordt vernomen, dat de burgemeester van
Shanghai de drie eerste eischen misschien
zal aanvaarden, doch den vierden zeer ze
ker van de hand zal wijzen, daar dit de
terugtrekking van alle Chineesche troepen
uit het gebied van Shanghai zou beteekenen.
De stad is thans omsingeld door 100.000
man Chineesche troepen, terwijl 10.000 Chi
neezen aamengetrokken zijn binnen het ge
bied, waarvoor de wapenstilstandsovereen
komst van 1932 geldt. Zij zijn uitgerust met
machinegeweren, veldgeschut en loopgraaf
mortieren, hetgeen in strijd is met deze
overeenkomst.
In de kringen van de Japansche kolonie
te Shanghai wint de meening veld, dat men
zal trachten, een „opgelapten vrede" af te
wenden, doch dat de Japansche regeering
dringend zal worden verzocht, drastisch op
te treden, teneinde de Chineesche regeering
en de bevolking te dwingen haar houding
te herzien.
Boekhandels te Graz geplunderd
„Mein Kampf" werkte irriteerend
Naar uit Graz (Oostenrijk) wordt gemeld
is aldaar een stormtroep van het vaderland-
sche front verscheidene boekwinkels binnen
gedrongen, waar „Mein Kampf" van Hitier
in de etalage lag. Spoedig daarop lag het
dan ook in d'e goot
De troep moet door een functionaris vam
het vaderlandsche front cn een Duitschen
emigrant,
Katholieke
zijn aangevoerd.
Het is te venvachten, dat de Oostenrijk-
sche regeering tegen deze overvallen ener
giek zal optreden, daar sinds eenigen tijd' dc
verkoop van dit boek van den Duitschen
Ftlhrer officieel was toegestaan.
GIEREN OVERVALLEN
EEN TURKSCHEN ZWEMMER
Tientallen gieren hebben dezer dagen een
jongen man, die aan het zwemmen was in
het Bysjesirmeer (Turkije), overvallen. Zij
trachtten hem met hun klauwen te grijpen.
De jonge man, die een voortreffelijk zwem
mer is, zag zioh gedwongen onder water te
zwemmen om aan de roofvogels te ontkomen,
maar telkens, wanneer hij opdook, om adem
te scheppen, stortten de vogels zich weer op
hem.
Na drie uur uitputtenden strijd slaagde de
zwemmer er eindelijk in, aan land te komen
op een klein eilandje, waar hij de wijk nam
in een grot om te ontkomen aan nieuwe aan
vallen der gieren.
Tenslotte werd hij ontzet door familieleden,
die met een roeiboot toesnelden en die met
geweerschoten eenige gieren doodden.
In de steenbakkerij van Jordanow nabij
Krakau (Polen) is een eigenaardige stakings
beweging begonnen. In April j.l. hadden de
arbeiders nl. een loonsverhooging van 40
pet. geëischt, die hun was toegestaan.
Intiusschen is echter de prijs der steenen
verhoogd, terwijl de verkoop daalde. Der
halve werd besloten, de onderneming te slui
ten. Deze arbeiders hebben nu de werkplaat
sen bezet en eischen een loonsverlaging van
40 pet., opdat het bedrijf kan worden voort
gezet.
al HYGIDENT
de nieuwe, zelfwerkende. Kunst
gebit-reiniger? Maakt ZONDER
BORSTELEN Uw plaat en gebit
weer als nieuw en verwijdert
alle vlekken. Prijs normale fla
con 45 ets., extra groote flacon
85 ets. Koop nog heden HY
GIDENT bij Uw Apoth. of Drog.
HYGIDENT - SINGEL 115 - A'0AM-C.
voo: SCHOOLBANKEN VER'
N.V.v.h. D.MATAK FONTEIN
HARL1NGEN.TEL.22R
General-Superintendent In
D. Dr. Dibelius vrijgesproken El SC lel
(Van onzen Duitschen correspondent)
Achteraf vindt iedereen het zeer natuur-
dat Ds tërnst Dibelius een der voortref
felijkste kanselredenaars der Belijdende
Kerk van de zonderling aandoende be
schuldiging, door onjuiste beweringen het
aanzien van den Staat en van de Rijksregec-
ing te hebben geschaad, ie vrij
gesproken. Maar in werkelijkheid is dat
lang niet zoo vanzelfsprekend, want dit
eerste proces is slechts de inleiding van
een nieuwe actie tegen de Kerk van Chris
tus, in dit geval tegen de Duitsch-Evange-
lische Kerk.
Maanden achtereen stonden in Duitsch
land de kranten vol van een reeks proces
sen tegen hoogere en lagere geestelijken
der Katholieke Kerk en de eenzijdigheid
dezer berichten was er geheel op uit, om het
aanzien der Roomsche Kerk althans bij
een deel der bevolking systematisch te
schaden. Dc katholieko pers voorzoover
deze in het Derde Rijk nog bestaat durfde
liet r-iet aan, de eenzijdigheid dezer bericht
geving aan te tasten, daar zij dan ongetwij
feld als „staatsfeindlich" voorgoed verboden
zou zijn.
Thans is de Evangelische Kerk aan de
beurt en terwijl men zich reeds voorbereidde
op het aangekondigde proces tegen Ds Nie-
moller, wordt de wereld plotseling verrast
met een scherpe attaque op den voormali-
g"n hoogsten kerkdijken leider der Evange
lische Kerk in de mark Brandenburg. Was
het in dit geval tot een vonnis, al ware het
slechts een financieele bestraffing, gekomen,
dan zou hiermede de Staat in het gelijk
zijn gesteld, terwijl het aanzien eener toc.h
al van alle kant belachelijk gemaakte Kerk
opnieuw zou zijn geschaad. Nu de zaak
anders geloopen is dan men in toonaan
gevende kringen verwachtte kan met een
zekere kalmte het proces tegen Ds Niemöl-
ler uit Dahlem tegemoet gezien worden,
want ook deze streefde in zijn ambtelijke
werkzaamheid niets anders na dan dr. Dibe
lius: de verkondiging van een ongeschon
den Evangelie der Verlossing door Jezus
Christus, den Heiland der wereld voor alle
tijden en alle volken.
In het iederen beklaagde toegekende
„laatste woord" gaf Ds Dibelius nogmaals
in korten, samenvattenden vorm een be
schrijving van wat er in het Derde Rijk
sedert 1933 gaande is: een felle strijd tus
schen de officieel goedgekeurde en bevor
derde „Weltansnchauüng" van het natio
nal! 1-socialisine en het Christelijk geloof,
dat eeuwen achtereen de grondslag was
van het Duitsche Rijk:
„Op den achtergrond van alles, waarmede
wij ons in dit proces hebben bezig gehou
den, staat de geestelijke crisis, waarin *ons
volk zich bevindt. De kern van deze crisis
ligt opgesloten in de vraag, hoe de ver
houding moet zijn tusschen de nationaal-
socialistischo wereldbeschouwing en het
Christendom. De tijdens zulk een crisis be
staande tegenstellingen moeten uitge
sproken kunnen worden. Het zou een groote
schade voor ons volk zijn, als hier 't zwij
gen zou worden opgelegd aan hen, die de
geestelijke leiding van het volk tot levens
taak hebben!"
Ziedaar dan een duidelijk pleidooi voor
de Kerk van Christus, zoowel voor de vrij
heid dor Katholieke als der Evangelische
Kerk, uilgesproken door een der meest
vooraanstaande mannen in den strijd tus
schen Kerk en Staat,
DE LUCHTOEFENINGEN BOVEN LONDEN
De nachtelijke manoeuvres van het Brit
sche luchtmacht boven Londen zijn gister
avond hervat.
De militaire objecten rond de stad worden
beschermd door negentien escadrilles jacht
vliegtuigen, bijgestaan door zoeklichten, luis
terposten en luchtdoelartillerie.
Het aantal jachtvliegtuigen der verdedi
ging bedraagt 222, terwijl de aanvallende
macht bestaat uit 150 lichte en middelzware
bommenwerpers en 26 zware bombardements
vliegtuigen.
ZIONISTEN-CONGRES BESLUIT
TOT ONDERHANDELEN
Het Zionisten-congres te Zürioh heeft met
300 tegen 158 stemmen en 7 onthoudingen
een resolutie aangenomen ten gunste van
voorwaardelijke onderhandelingen met Groot
Brittannië, terwijl echter het zoogenaamde
verdeelingsplan als onaanvaardbaar wordt
verworpen.
Gij bevoordeelt daarmede
Uw landgenootenen Uzelve
BARNEVELD
Melkproductenlabriek „DE EENDRACHT'
te BARNEVELD Telefoon 45
Directeur: T. WIERSMA
SPECIAAL VERPAKTE ROOMBOTER
in kistjes van 10 Kilo.
N.V. DBRDRECHTSGHE ASPHALTFABRIEK
ORANJESTRAAT 11
DEM HAAG
TENNISBANEN
VIJVERiSOLEERINGEN
GEMENGD VOEDER
voor
VARKENS, MELKVEE EN PLUIMVEE
met gegarandeerd gehalte aan eiwit en vet
volgens Algemeene Handelsvoorwaarden
BEBTCI C' OLIEFABRIEKEN
DCnlCLO AMSTERDAM N.V.
H. LANG ZOON - ULFT (Gld.>
RIETMEUBELFABRIEK
„INDUSTRIA"
Opgericht 1875. Tei 218.
Rietmeubelen voor serre'»,
terrasseD, schepen, rie
ken hulzen. sanatoria, etc*
Levering door den handel
Het Simodal, een klein dipp dal aan da
Hardanger Joekul, in de nabijheid van de
F.idfjord, is gisteren door een vloedgoll go
teisterd. Van een grooten gletscher Ls een
ijs- en steenmassa van ongeveer een mu-
lioen ton in een smal bergmeer gestort, met
het gevolg dat de vloedgolf ontstond. Twu»
tig huizen werden weggespoeld en bet wel
varende dal werd in een woestenij her
schapen.
Menschenlevens zijn niet te betreuren,
doch de ongeveer 130 bewoners van het dal
zullen een andere woonplaats moeten zoe
ken. De malerieele schade wordt op 3OU.U00
kronen geschat Rampen als deze behooren
in Noorwegen helaas niet tot de zeldzaam
heden.
N V. Papierfabriek
„MAASMOND"
RAAMSDONKSVEER
Houtvrij®- ®n Houthoudende schrijf- en Druk
papieren en Pergomyn
Uitsluitend verkrijgbaar b. d. Groothandel
VAM DER LINDEKEMVELDHUIS
AMSTERDAM ROTTERDAM •GRONINGEN
VOOR ALLE DOELEINDEN I TECHNISCHE ARTIKELEN
J. Koster Hzn, Scheepswerf „Gideon"
Groningen Rolland
Voorwaarde voor loonende exploitatie
i» een economisch schip. Hiervan bent
U zeker met een KOSTER-COASTER
AANBESTEDING
Te Vlissingen is aanbesteed de bouw
van 51 woningen voor de woningbouw» j
verecniging „Goed Wonen" aldaar. Het'
laagst was ingeschreven door H. J. Brink
huis te Maastricht voor ƒ116.400.
i .:r? -•<£*.>>•
[DOOR JAN VANlBATENBURG^^»^^5--
L (45
„Mijne ziel is begeerlg en bezwijkt ook van verlangen naar
ide voorhoven des Heeren".
Het huis van Jan Brouwer ligt begraven in de duisternis
van dc nacht. De luiken voor de vensters zijn toegedaan.
Binnen, in de kamer, werpt het schijnsel van enkele kaarsen
grillige schaduwen rondom. Gestalten van eenige mannen
en vrouwen vullen het vertrek. Hun houding is verschillend,
maar stil en aandachtig.
Jan Brouwer staat en leest hardop uit de Bijbel, op zijn
langzame, plechtige manier. Gerrit Hendriks, met zijn zilver-
Witte haren, maar rechtop en sterk als een knoestige oude
Stam. luistert ingespannen, met zijn hand aan zijn oor.
Naast hem zit Frans Zoete, een jongeman, met op het
'gezicht nog de sporen van een losbandig leven, maar
teeken van Gods overmacht met milde, vochtige oogen.
't Zal geen jaar meer duren, of het hoofd van dezen jongen
messenmaker zal vallen op het schavot.
En Pieter de Keerschietere, die, tegen zijn aard in, wat
pchteraf is gezeten, de man van stand en aanzien, straks
schepen, hij, vurig als Petrus, met neiging tot blinde ijver,
zal ook eens zijn bloed moeten storten.
Anthoon Geerolf, die tegenover Brouwer zit, en hem recht
in het gelaat kan zien, houdt het hoofd omlaag. De in
's werelds gewoel onbesuisde en voorbarige, zit in deze stille
kring schuchter ineengedoken. Acht hij zich met zijn onge
breideld hart, waaraan God nog heel wat werk zal hebben,
niet een onwaardige tusschen deze gewillige kruisdragers?
Joes Corijnssen, zijn knecht, is de heilbegeerige. Hij zit
met vooruitgestoken, opgeheven hoofd, de arm steunend op
de over elkaar geslagen knieën, zijn eeltige knuist onder zijn
ruige kin. Het haar valt verward over zijn voorhoofd: 't ge
groefd gezicht is uitdrukking van zijn kommervol bestaan.
Een man uit het volk, van weinig ontwikkeling, maar van God
geleerd en bekeerd.
De vrouwen zitten bij elkaar. Maayke ziet opvallend bleek,
haar oogen glinsteren. Weldadig is haar, na het vervaarlijk
gebeuren van de dag, dit verkwikkend nachtelijk uur. Liesbeth
en de oude Janne, die elk aan een zijde naast haar zitten,
sterken zich aan haar wonderbaarlijke rust. Tegen de muur.
tot waar het schaarsche licht niet reiken kan, zitten de twee,
voor wie het leven geen beloften meer heeft. Vrouw Tabbaart
en Maria een dorre tronk en een geknakte stengel. Maar
de hovenier is nabij.
Als Jan Brouwer bidt, innig en ernstig, buigen zich de
hoofden en heffen de harten zich op tot Hem, Wien zij met
lijf en ziel behooren: „Heere, help ons. haast U tot onze ver
lossing. Zie Uw erfdeel, Uw gejaagden en geplaagden aan.
Geef ons een vaste geest, een sterke moed, een echt geloof.
Heere, verheerlijk Uw Naam".
Dit is de worsteling om bereidvaardigheid. Op die bidden
de gezichten spreekt elke lijp, elke trilling van de spanning
der ziel. Daar is geen verweer in hun strijd, tenzij het con
tact er is met den Meester, die ten kruisweg wenkt. Zoo is
hun gebedsworsteling een overgave tot verovering. „Zie, wij
geven ons in Uw handen*'. Deze totale prijsgeving brengt de
wereld aan hun voeten.
Brouwer getuigt ervan, als hij hun toespreekt.
„Broeders en zusters", zegt hij en samenbindend is
deze versleten aanspraak door het bewogen accent „als
Jezus zegt: Zie, Ik zend u als schapen in het midden der
wolven, dan overkomt ons niets vreemds en wij buigen het
hoofd. En als Hij zegt, dat wat aan het groene hout ge
schiedt, ook het dorre zal overkomen, dan overkomt ons
niets onredelijks en wij leggen de hand op de mond. Maar als
Jezus zegt in het hoogepriesterlijk gebed: En ik ben in hen
verheerlijkt, dan overkomt ons zijn Goddelijke genade en wij
verzinken in aanbidding. Een der onzen heeft heden zijn
leven ten offer gebracht voor de zaak des Heeren. Broeders
en zusters, deze voor het vleesch zoo zware gang kan ook
van ons worden gevraagd. Zullen we bereid zijn als onze
broeder, en Christus navolgen in elke weg? In ons zelf zijn
we zwak en vreesachtig. Laten we daarom heden elkander
sterken met het woord der Schrift: „Ik zal u niet begeven en
u niet verlaten"."
Jan Brouwer is geen predikant. Maat de nood der tijden
heeft zijn geest verwakkerd en zijn oogen wijd geopend. Wat
deze vervolgden noodig hebben is getrouwheid. Dus is deze
prediking ditmaal geen aanval op de Roomsche kerk, maar
een zoeken en vinden van de vaste grond, die draagt, „Ik zal
u niet begeven en Ik zal u niet verlaten, al krimpt ge in de
vlam, al stikt ge in 't koord."
Pieter de Keerschietere luistert met een verhoogde gloed
op het gelaat en schitterende oogen. Als de prediking ge
ëindigd is, verbreekt hij de stilte met zijn gloeiend getuigenis: I
„Broeders en zusters, wij strijden voor een goede zaak,
voor de zaak van Gods eeuwige waarheid. Zijn Koninkrijk
komt, en wij. bevoorrechten, begenadigden, zijn de herauten,
die Hij voor zich henenzendt. Zijn Koninkrijk komt. Zijn
7'.aaf. overwint. Wat beteekent het gevaar voor ons leven,
bij die zekerheid? Wat beteekent het dat ons armzalig lijf
verstijft als een dor blad, als God zich baan breekt? Dit
moeten we bedenken, dit moet onze kracht zijn. Zie. Jan De
Grave is heden in de dood gegaan en hier zit zijn weduwe,
met haar jonge kinderen. Zou ze het verdragen kunnen, zou
ze het kunnen uithouden, als ze niet wist, dat het voor God
en Zijn Koninkrijk was? O. ik kan soms verlangen naar de
strijd, naar het openlijk getuigen voor de waarheid van het
evangelie, tegen bijgeloof en leugen. Ik kan er naar verlan.
gen, broeders
Gerrit Hendriks wendt zijn grijs hoofd naar den spreker
en zegt:
..Ge zijt zeer vurig, broeder. Maar vervolging en martel,
dood blijven harde zaken voor het vleesch."
„We moeten doen wat van ons gevraagd wordt," meent
Frans Zoete, „dat is getrouw zijn en op Gods genade hopen."
„We moeten Gods tijd afwachten," zegt Liesbeth, „Hif
kiest Zijn herauten en
Ze kan haar zin niet afmaken.
'Wordt vervolgd)