radlOj)
Valencia's voorsteden
gebombardeerd
D E V E O
03
DINSDAG 6 JULI 1937
EERSTE BLAD PAG. a
Buitenland
VAN ZEELAND
OP DE THUISREIS
Besprekingen te Londen
Gistermorgen is de Belgische minister-
President Van Zeeland, die op thuisreis
is uit de Ver. Staten, in Southampton aan
gekomen, vanwaar hij naar Londen is ver
trokken. In den avond heeft hij een bespre
king gehad met Chamberlain enEden,
in een der zalen van het Lagerhuis.
Er werd van gedachten gewisseld over de
indrukken, welke de Belgische premier ir
Amerika heef4 opgedaan en men kwam tot
overeenstemming over de nieaiwe maatrege
len, welke thans, met kans op succes, kun
nen worden ondernomen, om het doel te be
reiken van Van Zeelands enquête.
„Ik ben", aldus verklaarde de heer Van
Zeeland aan de pers, „uit de Vereenigde
Staten teruggekeerd met een nieuwen kijk
op de internationale aangelegenheden en
met nieuwe inlichtingen. Thans kom ik naar
Londen* om mijn taak vóórt te zetten, co
wanneer ik een bezoek aan de leden der
Britsche regeering heb gebracht, zal ik mijn
gevolgtrekkingen kunnen maken".
Geen wereld-conferentie?
Intusschen is in het Lagerhuis aan de
regeering de vraag gesteld, of het oogenblik
thans niet was gekomen om, in overleg met
president Roosevelt, de bijeenrocping
.van een economische wereldconferentie vojr
te stellen.
Neville Chamberlain antwoordde
Het is een oppervlakkige zienswijze, als men
veronderstelt, dat het mogelijk zou zijn d»
wereldproblemen tot een oplossing te bren
gen eenvoudig door een wereldcongres bij
een te roepen. Om met succes 'bekroond te
worden, moet een dergclij'ke conferentie al
lernauwkeurigst worden voorbereid.
Sir Archibald Sinclair, de leider der
liberale oppositie, vroeg den premier, of hij
het artikel uit de „Revue Foreign Affair»"
gelezen had. waarin de economische advi
seur van het staatsdepartement opmerkte,
dat de groote belemmering voor een accoord
moest worden gezien in het preferentieel
systeem der Ottowa-verdragen.
„Ik heb dat artikel niet gezien", antwoord
de Neville Chamberlain, „maar ik ben het
niet eens met den schrijver ervan".
Toen Lansbury daarop opnieuw do
kwestie der internationale conferentie te
berde bracht, wees de premier op Eiiigelauds
wil tot samenwerking op internationaal eco
nomisch gebied.
„Het monetaire accoord met Amerika en
Frankrijk en de aan Van Zeeliand opgedra
gen economische zending zijn daarvan dui
delijke bewijzen".
Hongerstaking van
Oostenrijksche nazi's
Zij wilden amnestie
De Oostenrijksche regeering heeft te Ber
lijn met kracht geprotesteerd tegen onjuiste
beriohtgeving voor de Duitsche microfoon
anzake een hongerstaking van Oostenrijksche
nationaal-socialisten, die in het concentra
tiekamp van Garsten in Opper-Oostenrijk
opgesloten zijn.
Deze voedselweigering heeft twee dagen
geduurd en was afgekondigd op grond van
de weigering der autoriteiten, de gevange
nen te doen vallen onder de amnestie.
Het gaat hier hoofdzakelijk om terroris
ten, die aanslagen of moorden gepleegd
hebben.
De Oostenrijksche regeering heeft last ge
geven alle dagbladen, die de Duitsche radio
berichten bedrukken, in beslag te nemen.
In Duitschland was nl. 't nieuws verspreid,
dat de voedselweigerende nazi's tot hun
houding waren gedwongen door de zware
lichamelijke folteringen, die zij hadden on-
DE ZIGEUNERS KIEZEN EEN KONING
In de omgeving van Warschau hebben
zigeuners-, die van heinde en ver waren
samengestroomd, zich een nieuwen koning
gekozen en wel Janusz Kwiek, een broeder
.van den vermoorden vorigen koning.
Na de verkiezing werd de koning door
'drie orthodoxe geestelijken gekroond met de
vergulde kroon, terwijl de koning plaats
had genomen op een troon, welke was ge
leend uit de requisieten van de opera.
De verkiezing werd aangekondigd door 't
afsteken van 21 voetzoekers.
Op het oogenblik telt Polen ongeveer
100.000 zigeuners. De zigeuners mochten de
stad Warschau niet binnenkomen en der
halve werd de kroning buiten de muren der
stad gevierd.
De Spaansche burgeroorlog
Wat gebeurt er met de
„Tregastel"
VALKENBURG (L.)
Hotel-Pens. „PRINS BERNHARD", Houth.
.Villaweg 9, Telefoon 179. Aangen. rustig en
bill, verbl. In Hotel Prins Bernhard besteedt
men aan de Gasten de uiterste zorgen.
Radio-Nacional heeft meegedeeld, dat de
opmarsch van de troepen van Franco
aan het front van Santander nog wordt
voortgezet. Sedert de val van Bilbao zijn
de troepen opgerukt over een frontbreedte
van vijftig kilometer met een gemiddelde
diepte van vijftien kilometer, zoodat een
terrein van ongeveer 750 vierkante kilo
meter is bezet.
Franco is thans meester van 34 provin
ciale hoofdsteden in geheel Spaansch Ma
rokko, Guinea, Fernando Po, Ifni en Rio
de Oro.
Nog slechts zestien provinciale hoofdste
den zijn in handen van de regeering te
Valencia.
De ontruiming van Madrid
Dr. J u n o d, de voorzitter van het inter
nationale Roode Kruis, heeft besprekingen
geopend met de regeering van Valencia en
de Britsche diplomatieke en consulaire
autoriteiten, inzake de evacuatie van de
niet-strijders uit Madrid.
Een der voorwaarden tot de ontruiming
is, dat de vluchtelingen niet tot last komen
van de mogendheid, welke ze opneemt en
dat men kan rekenen op steun van familie
en vrienden. Voor vierduizend personen,
meest vrouwen en kinderen, is deze ver
zekering ontvangen.
Dr. Junod onderhandelt thans over het
vervoer van Madrid naar Valencia, waai
de Britsche regeering het hospitaalschip
„Maine" ter beschikking heeft gesteld voor
het vervoer naar Engeland.
Voorsteden van Valencia gebombardeerd
Gistermorgen in de vroegte werdén do
voorsteden van Valencia hevig gebombar
deerd door zes of zeven vliegtuigen.
Het tijdstip van den luchtaanval was zóó
gekozen, dat de vliegtuigen tengevolge van
de schemering moeilijk waren te zien. An
derzijds was het reeds zoo ver dag, dat tie
schijnwerpers geen dienst meer konden
doen. De hemel was bovendien bewolkt.
De bevolking van Valencia verwachtte
elk oogenblik, dat de bommenwerpers bo
ven de stad zelf zouden verschijnen.
Twee vliegtuigen slaagden inderdaad erin
door het spervuur heen te breken. Zij wier
pen echter geen bommen boven Valencia
neer.
Het aantal slachtoffers in de voorsteden
is gering. Slechts twee personen werden
gedood en een aantal anderen gewond.
Britten terug naar Bilbao
Volgens in diplomatieke kringen ontvan
gen inlichtingen, heeft het Britsche perso
neel van een groote ijzerexploitatiemaat-
schappij, dat uit Bilbao was vertrokken,
toen de troepen van generaal Franco de
stad binnenrukten, van Franco machtiging
gekregen "naar Bilbao terug te keeren. Do
maatschappij zal dus haar exploitatie kun
nen hervatten.
Er hadden trouwens gedachtenwisselin-
gen plaats gehad tusschen Pack, den
commercieelen secretaris der Britsche am
bassade te Hendaye en de rechtsche autori
teiten. Deze gedacntenwisselingen zullen
worden voortgezet, om de voorwaarden tc
bepalen, waaronder de exploitatie en vooral
de verkoop en export zullen kunnen worden
voortgezet-
Het opbrengen van de „Tregastel"
Omtrent de aanhouding van het onder
Fransche vlag varende schip „Tregastel",
dat door den nationalistischen kruiser „Al-
mirante Cervera" intusschen naar Bilbao
zou zijn opgebracht, heeft de Quai d'Orsay
een verklaring afgegeven, waarin gezegd
wordt, dat een officieel onderzoek heeft uit
gewezen, dat het opbrengen van de „Tre
gastel" geschied is binnen de Spaansche
territoriale wateren. Frankrijk heeft daar
om geen officieele houvast, om tegen de
opbrenging te kunnen protesteeren.
De regeering zal zich niettemin met de
nationalistische autoriteiten in Bilbao in
verbinding stellen, om vrijlating van het
schip te verkrijgen. Men vreest echter, dat
de desbetreffende onderhandelingen niet
bizonder vlot zullen verloopen, daar de
aangelegenheid gecompliceerd wordt door
de volgende omstandigheid:
Aan boord van de „Tregastel" bevindt
zich een lading levensmiddelen, die de
Fransche communisten aan de communis
ten van Santander geschonken hadden.
Zelfs in Fransche kringen acht men het
evenwel niet héél zeker, of zich aan boord
ook nog niet minder onschuldige dingen
dan levensmiddelen bevinden.
De „Tregastel" behoort toe aan een eerst
kort geleden in het handelsregister inge
schreven reederij, die den naam „Compag
nie France Navigation" draagt. Zij schijnt
door de communisten in het leven te zijn
geroepen enkel en alleen met het doel,
blokkadebrekcrs, voor het meerendecl v
gere Spaansche schepen, onder Fransche
vlag te laten varen. Zoodra de schepen door
de reederij zijn overgenomen, worden zij
omgedoopt en krijgen zij Fransche of Bre-
tonsche namen.
De beide Fransche oorlogsschepen, die
uitgezonden waren, om de „Tregastel" hulp
te verleenen, zijn intusschen onverrichter
zake naar St. Jean de Luz teruggekeerd. Zij
deelden mede, dat zij de „Tregastel" niet
meer gezien hadden. Klaarblijkelijk was
het schip reeds in een nationalistische ha
ven gebracht.
In buitenlandsche kringen verluidt, dat de
lading van de „Tregastel" onverwijld zal
worden doorzocht en dat het schip, indien
zich werkelijk alleen levensmiddelen aan
boord zouden bevinden, zijn. reis zou mogen
voortzetten. Ingeval de Fransche communis
ten echter tegelijk met de voedingsmiddelen
ook wapens en munitie aan boord zouden
hebben gesmokkeld, zouden zoowel de la
ding als het schip worden vastgehouden
Bovendien zou dan aan het niet-inmengings-
comité te Londen rapport worden uitge
bracht over schending van de non-interven-
tieovereenkomst door een Fransch schip.
De Quai d'Orsay heeft nog verklaard, dat
zich den 3en Juli te Bordeaux een neutrale
waarnemer aan boord van de „Tregastel"
heeft begeven.
Eden over Spanje
De ongerustheid over den toestand in
Spanje is tot uiting gekomen in he: aantal
vragen, die gistermiddag in het Lagerhuis
óver dit vraagstuk gesteld zijn. Eden gaf
een kort overzicht en besloot met te zeggen,
dat het vraagstuk van het terugtrekken der
vrijwilligers nog altijd in handen van het
bureau der niet-inmengingscommissie be
rust. De Britsche regeering hoopt, dat dit
punt weidra verder in behandeling kan wor
den genomen.
Op andere vragen antwoordde Eden, dat
de toestand der patrouilleering ter zee zoo
spoedig mogelijk verbeterd moet worden.
Voor zoover Eden weet bevindt zich geen
enkel Duitsch oorlogsschip in de Middei-
landsche Zee. De bres aan de oostkust is nog
niet opgevuld, doch elders functionneert het
toezicht volledig. Het is niet juist aan ie
nemen, dat de Portugeesche grens open ligt
De Portugeesche regeering heeft zich niet
tegen het Fransch-Britsche voorstel verzet.
Eden kon niet zeggen, op welken dag de
commissie voor de met-inmenging in voltal
lige zitting zal bijeenkomen, omdat die da
tum in overleg met de andere regeeringen
wordt vastgesteld.
STAAT PALESTINA
VOOR EEN OPSTAND?
Mandaatregeering
trekt troepen samen
Met het oog op de aanstaande publica
tie van het rapport der koninklijke
commissie, volgens hetwelk Palestina
verdeeld zou moeten worden in een Jood-
sche en een Arabische zóne en een Brit
sche mandaat-zóne, worden zeer om
vangrijke strijdkrachten in Palestina
samengetrokken.
Reeds zijn de noodige proclamaties in
het Engelsch, Hebreeuwsch en Arabisch
gedrukt, voor het geval onlusten de af
kondiging van den staat van beleg nood
zakelijk zouden maken.
Onder commando van generaal Dill zijn
reeds SOOO man Britsche troepen geconcen
treerd en bovendien 3300 man politie, voor
het meerendeel Arabieren. Nieuwe Britsche
troepen arriveeren nog dagelijks uit Egvnie.
Door nieuwe recruteering zijn de grens
troepen onlangs van 1200 op 2200 man ge
bracht.
Voorts beschikken de autoriteiten nog over
verscheiden burgerwachten, die eventueel
gemobiliseerd kiinnen worden.
Intusschen heeft de Arabische opperste
raad uit tactische overwegingen zich zelf
ontbonden, om de regeering de mogelijkheid
te ontnemen de verantwoordelijkheid voor
eventueele onlusten op deze Arabische or
ganisatie af te schuiven.
Aangenomen wordt, dat als het tot onlus
ten mocht komen, deze zullen uitgroeien tot
een spontanen opstand van de Arabische
massa.
Ofschoon de oneenigheid onder de Ara
bieren de regeering ten goede komt, wordt
de toestand toch in alle opzichten zeer moei
lijk geacht.
DE ONZEKERHEID
OMTRENT MISS EARHART
Haar vermoedelijke positie
is bekend
Is haar toestel aan het zinken
Het marine-station te Honoloeloe
heeft een radio-telegram ontvangen van
de „Itasca", meldend, dat Amelia Ear-
hart zich op een afstand van 2S1 mij
len Noordelijk van het eiland Howland
bevindt.
De „Itasca" zet in volle vaart thans
koers naar de aangegeven positie.
I-lavas seint uit San Francisco: Er
schijnt inderdaad gegronde hoop te be
st aan*, dat men de vermiste aviatrice
nog zal kunnen redden.
Volgens de berichten van den radiopost
der Pan American Airways is liet thans
zeker, dat de opgevangen seinen afkomstig
zijn van het toestel van Amelia Ear hart.
De radiopost van Honoloeloe heeft n.l. aan
de aviatrice het verzoek geseind de golf
viermaal te onderbreken, ten teeken, dat zij
de seinen gehoord had. Eenige minuten la
ter ving het radiostation van Honoloeloe
het „verbroken" sein vnr malen op met
dezelfde frequentie als die van het toestel
van Amelia Earhart.
Voorts bevond Honoloeloe, dat de seinen
afkomstig waren van een bepaald punt in
de Zuidzee. Vastgesteld werd, dat het toe
stel zich moet bevinden op een lijn gelegen
op ongeveer 200 mijl ten Oosten van het
eiland Howland.
In deze streek liggen honderden riffen in
de Zuidzee, hetgeen een landing dus kan
hebben vergemakkelijkt.
Het seinen houdt aan .;ii
Men gelooft nu, dat een onderzoek ten
Oosten yan Howland zal leiden tot terug
vinden van Amelia Earhart en haar met
gezel. Alle officieren verklaren, dat nie
mand anders dan Amelia Earhart de „ver
broken seinen" zou kunnen geven.
Ook een andere zender op Baker-eiland,
ongeveer 300 mijlen van Howland verwij
derd, meldt, dat hij de seinen van het. ver
miste vliegtuig duidelijk heeft gehoord.
Aan het Britsche vrachtschip „Moorby",
dat zich op negentig mijlen afstand bevindt
van de plaats, waar men vermoedt, dat
Amelia Earhart met haar machine is ge
daald, is opdracht gegeven, in allerijl der
waarts te stoomen.
Ook de „Associated Press" verneemt, uit
Los Angelos, hoopvolle berichten: Het radio
station te Honoloeloe heeft te 14 uur G.M.T.
drie lange teekens opgevangen op de golf
lengte van het zendtoestel van Amelia Ear
hart.
Paul Manïz, de technische raadsman
van de aviatrice heeft medegedeeld, dat de
zender der Pan American Aairways op Ha
waii miss Earhart verzocht had, drie lange
teekens te seinen, indien zij zich op den
vasten grond bevond. Even later werden de
teekens gehoord. Men heeft dus goede hoop
dat de aviatrice op land is gedaald en in
goeden welstand verkeert.
Nieuwe onzekerheid
Tusschen deze gunstige berichten
door seint Reuter uit Honoloeloe, dat
het toestel van Amelia Earhart zinken
de zou zijn.
Officials van de Amerikaansche ma
rine te Honoloeloe hebben n.l. brokstuk
ken opgevangen van een radiogram,
dat naar zij meenen afkomstig is van
Amelia Earhart. Zij lezen er uit, dat het
toestel zich bevindt op 281 mijl ten
Noorden van Howland en dat het vlieg
tuig langzaam zinkt, hetgeen Amelia
Earhart dwingt op te houden met het
zenden van radiogrammen. Dit laatste
bericht is opgevangen om 2 u. 30 G.M.T.
Sommigen leiden er uit af, dat het toestel
der aviatrice door den stroom is meege
sleurd, of dat het op het rif, waar het daal
de door golfslagen wordt bedreigd. In avia-
teurskringen is men dan ook van oordeel,
dat het vliegtuig het niet lang meer hou
den zal.
Uit Tokio is bericht ontvangen,, dat Hi-
rota, de minister van buitenlandsche za
ken van Japan, den Japanschen ambassa
deur in de Vereenigde Staten opdracht heeft
gegeven, het departement van marine ervan
in kennis te stellen, dat d^ Japansclie
schepen, die zich in de Zuidzee bevinden,
zullen deelnemen aan het onderzoek naar
Amelia Earhart.
Ook de Japansche marine is gereed, mede
te werken aan het opsporen der aviatrice.
De koning en de koningin van Groot-Bi it-
tannië vertoeven momenteel met hun doch
tertjes te Edinburgh, voor hun kroningsbe-
zoelc.
NV Timmprfahripk VI1TC" Kr.: j. kastelein j.Pzn.
Ilili I lllllllGl luUIIBA ,,TIUO Westdam 2, WOERDEN, Tel. 119
VERZUIM NIET alvorens U afsluit 00K ONS PRIJS aan te vragen.
DE TRANSATLANTISCHE
VLUCHTEN BEGONNEN
De „Caledonia" en de
„Clipper III" beide gestart
Gisteravond heeft de reusachtige Vlieg-
boot „Caledonia", van de Imperial Airways,
de monding verlaten van de rivier de Shan
non (Ierland), om te trachten de eerste
transatlantische commerciëele vlucht te vol
brengen.
Een aanzienlijke menigte had zich op de
kust verzameld, om de vliegers een voor
spoed igen tocht loe te weuschen.
De Valera kwam de bemanning persoon
lijk begroeten.
De menigte wachtte met spanning op het
oogenblik waarop de machtige motoren van
de vliegboot zouden worden aangeslagen.
Voor het vertrek verklaarde kapitein W i 1-
c o c k s o n, de commandcint van de „Caled.v
nia" tegenover de pers. dat de weersomstan
digheden zeer gunstig waren, ondanks kleir.'
regenbuien boven de westkust van Ierland.
Inmiddels wordt uit Botwoods vernomen,
dat de Amerikaansche vliegboot „Clipper
III". met rnim 10.000 liter benzine aan boord,
om 22 uur 10 Britsche tijd naar Ierland is
nert rokken.
De „Clipper III" is een machine van de
Pan-American Airways. Als allés goed gaat
zullen de heide vliegbooten elkander onder
weg kruisen en heden hun verschillende
bestemmingen bereiken, n.l. Foynes (Ier
land) en Botwood (New-Foundland). De
thans ondernomen proefvluchten dienen ter
voorbereiding van een geregelden luchtpost
en passagiersdienst tusschen Londen en
New-York. Voordat echter passagiers ver
voerd kunnen worden, moeten nog de noo
dige toebereidselen worden getroffen. Daar
om zullen dezen zomer de te maken vluch
ten het karakter van proefnemingen dragen
on wanneer dan de noodige ervaring is opge
daan. zal de maildienst worden geopend.
Er zal dus nog wel eenige tijd verstrijken
voordat passagiers kunnen worden vervoerd.
Naar ontwapening van de lucht
Ver. Staten maken plannen
In officieuse kringen te Washington
wordt vernomen, dat Amerikaansche diplo
maten zich bezig houden met plannen tot
luchtontwapening. Zij zouden o.a. trachten,
de Geneefsche teksten, waarin het verboden
wordt, plaatsen zonder militaire beteekenis
te bombardeeren, in een nieuwen vorm te
gieten.
Een accoord. krachtens hetwelk de bewa
pening der bombardementsvliegtuigen ge
demonteerd zou worden, zou daaraan .i
den toegevoegd.
Diplomatieke kringen, die totdusver
strenge geheimhouding over deze ontwer
pen betracht hadden, geven thans toe. dat
zij er het eerst met Van Zeeland over
gesproken hebben.
Het is voornamelijk Norman Davis, die,
na zijn Europeesche reis, aan dit vraag
stuk alle aandacht gewijd heeft.
De terreur in Sovjet-Rusland
Volgent berichten in het te Moskou ver
schijnende blad ..Het économisch leven" zijn
als „volksvijanden en parasieten" thans
weer gearresteerd de volkscommissarissen
van Financiën en Econ. Zaken van de Tar-
taarsche republiek, Magdejeff en Ganejeff.
Verder de volkscommissaris van Finan
ciën van de bondsrepubliek Kasakstan,
Jazvno, zoomede de chef van het financieel
beheer van het Noord-Kaukasisch gebied,
Noedga.
Een blad te Khabarowsk meldt, dat op 27
Juni te Wladiwostok 22 personen als „Trotz.
kiisten. spionnen voor Japan en spoorweg-
saboteurs" zijn doodgeschoten.
In de geheele provincie zijn sedert Mei
107 menschen terechtgesteld.
STEUNKOUSEN
WASCHBAAR EN LUCHTIG
Alleen-verkoop:
Wester-Apotheek VLo,
Deveo-Depót "-jrCw.
Fa. C. Roosen Zn. 1
Elders wende men zich tot de fabrikante
Fa. D. VAN OORT te Baarn.
WOENSDAG 7 JULI
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzending.
10.00—10.20 v.m.. VPRO 11.00—11.30,
RVU, 6.30—700 RVU, 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek, 9.30 Keuken
praatje, 10.00 Morgenwijding, 10.20 „Mo-
lody Circle" en causerie over de bouw
van de Maastunnel (gr.pl.), 11.00 Hoe
moet ik mijn zuigeling verzorgen? cause
rie. 12.00—1.45 VARA-Orkest. 2.00 „Fan
tasia", 3.30 Voor de kinderen, 5.30 „De
Flierefluiters" en solist. 6.30 Dag en nacht
op onze planeten, causerie. 7.00 Zang.
7.30 Vrijzinnige Protestanten in Gronin
gen, causerie. 8.07 Berichten ANP. 8.15
VARA-Orkest. 9.15 Sopraan, viool, tenor
en orgel. 10.00 Berichten ANP. 10.05
VARA-Orkest. 10.45 „Fantasia".
HILVERSUM n. 301 M. NCRV-Ultzendlng.
6.307.00 Onderwijsfonds v. de Scheep
vaart. 8.00 Schriftlezing, meditatie, ge
wijde muziek (gr.pl.), 8.30 Gramofoon
muziek. 9.30 Gelukwensóhen. 10.30 Mor
gendienst. 11.00 Ensemble Van der Horst
(Om 12.00 Berichten en gramofoonmu
ziek). 1.30 Gramofoonmuziek. 2:00 Orgel
spel. 3.00 Chr. lectuur. 3.45 Chr. Muziek
gezelschap „De Bazuin". 4.45 Felicitaties.
5.00 Kinderuur. 6.30 Causerie over het
Binnenaanvaringsreglement en stoomma
chines. 7.00 Berichten. 7.15 Landbouw-
halfuur. 7.45 Reportage. 8.00 Berichten
ANP. 8.15 Russisch Gemengd koor en
orgel. 9.45 De sfeer in huis, causerie. 10.15
Berichten ANP. 10.45 Gymnastiekles.
11.0012.00 Gramofoonmuziek. Hierna:
Schriftlezing.
DROITWICH 1500 M. 11.05 Orgelspel. 12.20
Welsh-orkest en solist. 1.50 Orkest, 2.35
Kwintet. 3.50 Pianovoordracht. 4.20 Kerk
dienst. 5.20 Cricketreportage. 6.40 Repor
tage. 7.10 Hoorn en piano. 8.00 „Breeding
the Racehorse", dialoog. 9.05 Walsen-pro-
graimma. 9.40 Protest, causerie. 10.45 De
clamatie. 11.05 Trio.
KEULEN 456 M. 12.20 Fabrieksorkest. 1.35
Omroepkleinorkest en solisten. 2.35 Geva
rieerd concert. 4.50 Orkest. 10.50 Solis
tenconcert.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 1.30 Salon
orkest, 5.20 Salonorkest, 8.20 Kleinorkest.
9.35 Omroepsymphonie-orkest.
484 M.: 12.50 Salonorkest. 5.25 Eloward's
orkest. 6.35 Pianovoordracht. 7.05 Gramo-
foonmuz. 8.20 Omroepsymphonie-orkest.
Wat doet ge liever?
DUUR WONEN In een huurhuis en
Uw leven lang huur betalen?
of GOEDKOOP WONEN IN EEN
EIGEN HUIS en toch ln 20 ]aas het
hols geheel afbetalen?
HOOGE HYPOTHEEKRENTE BETA*
LEN of het RENTEBEDRAG GEBRUL
KEN om uw schuld af te lossen?
Vraagt een prospectus aan bij de
N.V. B0UWKAS „R0HYP"
SPUISTRAAT 219/221 AMSTERDAM (O.).
In Boekarest heeft momenteel een con
ferentie plaats gehad tusschen de Roemeen'
sche en Poolsche generale staven. De bespre
kingen, die strikt geheim zijn, Bullen ver
scheiden dagen duren.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Nieuwe Leening Rotterdam
In de gistermiddag gehouden ver
gadering van den Gemeenteraad is
z. h. s. aangenomen het voorstel van
B. en W. tot het aangaan eener coai-
versieleening. Het betreft hier de aan
bieding van het bankiersconsortium,
waardoor de mogelijkheid wordt ge
opend om tot conversie in een 3y2
geldleening over te gaan van de 4Vfc
geidleening van 19301 groot pro resto
ƒ20.740.000. De aflossing zal geschie
den in 50 jaren.
Deze zomerzitting van den Raad
was binnen een minuut afgeloopenl
De baljuw zegt het op licht ontstemde toon. Het is duide
lijk dat het hem niet bevalt, als de oorzaak van De Grave's
gevangenneming beschouwd te worden. De Grave bemerkt
die ontstemming.
„Indien ge last ontvangen hebt mij gevangen te nemen,
zoo zijt ge van de verantwoordelijkheid af, heer baljuw.
Maar ik vermoed dat gij in uw ijver uzelve die opdracht hebt
verstrekt. Als ik het mis heb, zeg het dan en ik zal u gaarne
gel oo ven."
Maar de baljuw, inplaats van De Grave's beschuldiging te
neerleggen, laat zijn vriendelijke toon varen.
„Je moet bij de hoofdzaak blijven, waar we 't over hadden,
t Gaat over je halsstarrigheid, waarvan ik nog zeg. dat je
ze op moet geven. Als je dat niet wilt, dan moet je de
gevolgen maar dragen. Ik heb je gewaarschuwd."
De heele weg duurt het gesprek, tot ze bij Hulst aan
komen. Ze ontmoeten bekenden, maar deze kunnen niet zoo
dadelijk vermoeden wat het beteekent, dat de molenaar
.thans in gezelschap van den baljuw is.
I Alleen de oude Gerrit Hendriks, die zich ook nu voor zijn
woning bevindt, ziet met meewarig hoofdschudden het twee
tal na, bevroedend het treurspel, dat hier ingezet word. Dan
keert hij zich weer naar zijn werk en mompelt:
„De molenaar en de baljuw! Dat gaat naar 't Steen, zoo
zeker als ik Gerrit Hendriks heet".
Met 't Steen bedoelt hij de gevangenis in Hulst. Het duurt
niet lang of de baljuw en zijn gevangene zien de hooge, ster
ke muren van dit sombere gebouw voor zich verrijzen. De
zware klopper valt bonzend op de deur en beiden wachten,
zwijgend nu, ieder vervuld van eigen gedachten.
De deur wordt geopend door den bewaarder, een gedroch
telijk mannetje, met onaantrekkelijk voorkomen. Het wonder
lijke kereltje, dat al eens door een beroerte getroffen is, heeft
een scheeve mond, waardoor het lijkt, of er altijd-door een
grijns op zijn gezicht ligt.
Zijn slimme kop vermoedt onmiddellijk hoe het zit. Dit is
geen misdadiger, maar natuurlijk zoo'n eigenzinnige ketter,
wiens onvoorzichtigheid hem leelijk te pas gekomen is. Nu,
misdadiger of ketter, 't is hem om 't even en tenslotte is er
wellicht weinig verschil. Met een onderdanige buiging voor
Ghijselbrecht Rabat gaat hij opzij, om beiden door te laten.
Maar de baljuw, die zijn paard bij de teugel houdt, kan het
dier niet alleen laten en blijft bij den ingang staan.
In een paar korte zinnen geeft hij zijn orders. De Grave
moet in een behoorlijke cel worden ondergebracht en goed
worden behandeld, in afwachting van nadere bevelen. Koen
van Naarden geeft onderdanig de verzekering dat hij de op
dracht begrepen heeft en haar getrouw zal uitvoeren.
Als de baljuw vertrokken is, begint De Grave met zijn ge
leider de tocht door de donkere gangen. Ze houden stil voor
een lage, maar zware deur, die toegang geeft tot de plaats
waar de gevangene voorloopig zal verblijven. De zware sleu
telbos rammelt, de deur wordt geopend. Koen van Naarden
zwijgt en grijnst. Zijn magere hand wijst naar binnen. De
Grave betreedt de cel, waarna de deur onmiddellijk achter
hem gesloten wordt.
De juichende dag, door hem met nieuwe moed begroet,
gaat voor hem onder, voor zij nog ter helfte gekomen is. Maar
het vooruitzicht is niet hopeloos, want grooter blijdschap dan
een glorieerende zomerdag geven kan, wordt gesmaakt, als
hooger licht doorbreekt binnen grauwe celwanden.
HOOFDSTUK V
Het is geen droom. Geen bange droom, waarin hij hopeloos
worstelt tegen overmachtige beklemming, die hem tot stik-
kenstoe benauwt, tot het ontwaken de ontspanning zal bren
gen. De werkelijkheid, die Willem Tabbaart beleeft, heeft
geen ontwaken.
Roerloos ligt hij op zijn leger een uur lang.
Hij kan zich niet bewegen. Hij durft het niet, want bij de
geringste beweging doet elk deel van zijn lichaam, elke spier
hem pijn.
Zoo afgemarteld ligt hij dagen en nachten in zijn cel, de
nagels gravend in het hout van de brits, om zich tot stilliggen
te dwingen. En als hij het niet langer volhouden kan. wringt
hij zich kreunend om en om, tot hij een houding vindt die de
smarten dragelijker maakt, naar hij zich verbeeldt.
Zijn hoofd klopt, de koorts gloeit in zijn oogen. Kan hij
denken? Soms komen de gedachten omlijnd en klaar, soms
vervaagt alles tot een groot, duister niets.
Hoe heeft hij de bange oogenblikken, waarin de scherpe
torture op hem werd toegepast, kunnen doorstaan? De vrees
heeft hem sterk gemaakt, de vrees voor het afschuwelijke lot,
dat den dief wacht: de strop. Maar zijn kloek verduren zal dat
schikkelijk einde niet kunnen weren. Zijn rechters, de haas-;
tigen, hebben de overtuiging van zijn schuld. Nu ligt de angst
op de loer, de angst voor het onafwendbare, voor het onbe
kende.
De ongelukkige richt zich een weinig op, een zachte kreet
slakend en steunend op zijn elleboog. Wat hoort hij toch?
Wat is dat voor een geluid, dat tot zijn naar verblijf door
dringt? Met een vloek zakt hij terug in zijn vorige houding.
Hij sluit de oogen en lacht, ondanks zijn gruwelijke pijnen.
Hoort hij niet zingen? Komt dat gezang niet uit de cel naast
de zijne, waar zijn vroegere meester. De Grave, gevangen zit?
Dit laatste weet hij zeker, want hij heeft met hem gespro
ken. In het begin van zijn gevangenschap heeft hij dagenlang
gewerkt, zijn vingers verwondend tot bloedenstoe. om een
steen in de muur los te wringen, waardoor hij met den anderen
gevangene zou kunnen spreken. Hij wist nauwelijks waarom
hij zich zooveel moeite gaf, want het was hem toen nog on
bekend wie daar gevangen zat. Hij had geroepen, plat op de
grond liggend, in ongemakkelijke houding, de mond vlak bij
de kleine opening. Zoo vonden ze elkaar als twee lotgenoo-
ten, die, als kinderen van hun tijd, eenzelfde meedoogenlooze
hardheid te verduren hadden.
Nu hoort hij dezen man zingen. Duidelijk hoort hij het,
hoewel hij de woorden niet kan verstaan. Dat komt er ook
niet op aan. 't Zal wel een psalm of geestelijk lied zijn. Wat
hij zingt, treft Willem Tabbaart niet. maar dèt hij zingt,
binnen die vreeselijke gevangenismuren, met in 't eind een
uiterst smartelijke dood voor oogen. Hoe is het mogelijk? Hij,
Willem Tabbaart, kan wel vloeken, met gebalde vuist. O. het
onrecht dat ze hem aandoen, het gruwelijk onrecht! Dit heeft
hij ontdekt in zijn gedwongen eenzaamheid: een vuur brandt
er in hem, een vlam van haat jegens God en mensch, die hem
beiden dwars zitten.
[(Wordt vervolgd),
