jA
i
L
BAD MUNSTER AM STEIN
ZATüRDAG 3 JULI 1937
DERDE BLAD PAG. 9
Kapitein Gitz van de „Sarkani" vertelt
In het gezicht van de „Java"
opgebracht
Drie dagen in de hutten
opgesloten
Waarom werd convooi
geweigerd
Rotterdam, Zaterdag
Het is een raadselachtige historie, die
zich rondom de „Sarkani" heeft afge
speeld Men wist, dat het schip, na ge
weigerd convooi van de „Java", door een
Spaansche nationalistische kanonneer
boot was aangehouden en opgebracht
naar Ceuta, dat daar de lading was ge
lost en dat er zoo nu en dan door fami-
I lieleden van de bemanning wel eens
brieven werden ontvangen. Wat er nu
eigenlijk gebeurd was en hoe de beman
ning, bestaande uit. 22 Nederlanders, 1
Pool en 1 witte Rus, onder bevel van
j kapitein J. A. Gitz uit Scheveningen,
het maakte, daar was niet achter te
komen en vaak fantastische geruchten
deden de ronde.
Hoewel het schip reeds gistermorgen
in alle vroegte aan boei 24 voor de
WaaLhaven meerde, bleef de geheimzin
nigheid daar niemand aan boord werd
toegelaten en de bemanning uiets mocht
zeggen. Eerst 's middags om drie uur is
de sluier opgelicht, toen kapitein Gitz
ten kantore van het Nederlandsch Be
vrachtingskantoor aan de Kortenaer-
straat, in tegenwoordigheid van een der
procuratiehouders, zijn wedervaren aan
een aantal journalisten mocht vertel
len.
Gelijk we gisteren in een deel onzer
editie nog konden melden, ljleek toen,
dat de bemanning weer in haar geheel
en in goeden welstand was terugge-
keerd.
Men weet, dat de „Sarkani" door bemid
deling van het Nederlandsch Bevrachtings
kantoor een lading levensmiddelen van de
Handelsmaatschappij S. Gokkes zou ver
voeren, welke lading, bestaande uit erwten,
(boonen, tarwe, koffie en vischconserven,
bestemd was voor de regeeringstroepen m
Spanje. Kapitein Gitz vertelde nu, dat hij
enkele dagen voor het vertrek persoonlijk
naar het departement van Defensie was ge
weest om convooi aan te vragen. In de
meening, dat het convooi verkregen zou
worden, is men toen gaan laden en op 8
April vertrok de „Sarkani" van Rotterdam
piet bestemming naar Alicante. Aanvanke
lijk verliep de reis vlot en toen men Gibral
tar naderde verzocht de kapitein telegra
fisch aan de „Java" het schip te con-
voveeren. Op order van den minister van
'X>clensie werd dit evenwel geweigerd.
„Dank U voor Uw mededeeling"
Reeds den volgenden dag 's morgens dm
half zes, werd toen de „Sarkani" door de
Inationalistisdhe kanonneerboot „Canelejes'
tusschen Tarifa en Europaipunt gedwongen
■te stoppen. Een officier kwam aan boord
ONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorgaande
Men schreef September 1564.
I Tiet oezin van Jan de Grave de molenaar
tam Lamswaarde Zeeuwsch-Vlaanderen
tal weldra vermeerderd worden en heel
graag zouden hij en zijn vrouw hun kind
goor een voorqanqer der „nije leere" laten
doopen. Een vriend raadt hen aan noq vóór
Ide qeboorte van het kind naar Antwerpen te
gaan. Daar is een Christelijke gemeente, die
ender bepaalde voorwaarden haar bijeen
komsten maa houden.
Omstreeks dezelfde tijd keert Willem Tab-
baart. een vroegere knecht van de Grave,
veer terug naar de woning van zijn moeder.
Tlij vindt haar arm en hongerig en besluit
ie trachten voor haar een schaap machtig
ie worden. Maar nog vóór hij zijn plan kan
'uitroeren wordt hij gegrepen^ in de gevan
genis qeworpen en daar aan de vreeselijke
rnartelinq va., het zgn. „scherp examen"
nndeworpen.
Het kina van Jan de Grave werd te Ant
werpen qedoopt en dankbaar keerde lij
\eeniqe tijd later in Lamswaarde teruq. Hij
tal weer an 'f werk gaan en zijn leven zal
(iveer zijn vredig en kalm als voorheen.
(Zie vervolg hieronder.)
om te informeeren naar de aard van de
lading en de plaats van bestemming en
verdween daarna weer.
Onmiddellijk werd toen naar de „Java"
getelegrafeerd om assistentie, doch men
kreeg ten antwoord: „Dank U voor Uw
mededeeling!"
De Spaansche officier kwam weer aan
boord en gaf order op te stoomen naar Ceuta
waar de lading gevisiteerd zou worden.
Terwijl de „Sarkani" aldus in het bereik
van de kanonnen van het oorlogsschip ge
dwongen was dit bevel op te volgen, kwam
de „Java", die twee schepen begeleidde, in
zicht op twee Engelsche mijlen afstand.
Kapitein Gitz liet onmiddellijk telegrafee-
ren, dat men de „Java" kon zien en vroeg
nogmaals dringend assistentie. Toen men
dwars van de „Java" was, werd gesalueerd
met de vlag, de Nederlandsche kruiser be
antwoordde deze groet en telegrafeerde ver
volgens, dat ook de reederij reeds om con
vooi gevraagd had, doch dat men ingevolge
bevel van den minister van Defensie geen
convooi mócht verleenen.
Zoo werd de „Sarkani" onder de oopen
van Hollandsche marine-mannen opge
bracht naar Ceuta
Gevangen in eigen huis
Daar aangekomen werd de geheele be
manning drie dagen lang in de hutten op
gesloten. terwijl een gewapende macht het
dek bewaakte. In dien tijd werd ieder aan
een streng verhoor onderworpen en daarna
kon men zich weer vrij bewegen, mits men
zich niet aan wal begaf. Drie weken gingen
zoo voorbij, zonder dat er iets Gebeurde.
Toen ook deze drie weken voorbij waren,
kreeg men toestemming aan land te gaan en
spoedig daarna werd de lading gelost.
Ieder lid der bemanning kreeg van de
Franco-regeering per dag 3.25 peseta uitbe
taald, zoodat men van dit geld tenminste
de y.oorraad levensmiddelen kon aanvullen
en geen gebrek leed.
Of de lading verbeurd verklaard zal
worden, valt nog niet te zeggen. De reeders
hebben aan de Nederlandsche regeering
verzocht, de noodige stappen te doen om de
i beslag genomen lading terug te krijgen.
Of dat lukken zal
Overigens zeide de kapitein, dat men
over de behandeling in Ceuta niet te klagen
had. Het was de bemanning toegestaan om
te schrijven en ook wel om brieven te ont-
angen Alleen kon het wel eens gebeuren,
iat een brief 20 dagen onderweg was
Tijdens het verblijf in Ceufa is de Neder
landsche gezant te Tanger nog aan boord
geweest om van de toestand kennis te
nemen.
Het verlossende bericht
Geheel onverwacht kwam op Maandag
21 Juni het bericht dat de „Sarkani" kon
vertrekken, zij het zonder de lading. Er
verscheen een loods aan boord en 's mid
dags omstreeks vier uur- werden de kabels
losgegooid, om zoo gauw mogelijk de ha
ven uit te stoomen.
De scheepspapieren en een onmisbaar on
derdeel van de radio-installatie,- de „von
ken brug", kreeg men niet terug.
Spoedig was Tanger bereikt, waar men
eenigen tijd bleef liggen. Bij den Nederland-
schcjj gezant aldaar kon kapitein Gitz het
journaal en de vonkenbrug terughalen, de
rest van de papieren bleef zoek en het zal
de vraag zijn, of ze nog wel eens ooit te
rechtkomen. Donderdag j.l. kwam via den
consul het bericht van den minister van
buitenlandsche zaken, dat de „Sarkani"
zonder scheepspapieren kon varen, in den
avond van dien dag nog vertrok het schip
naar Rotterdam, waar het gistermorgen,
zooals gemeld, is aangekomen. Tot zoover
het verhaal van kapitein Gitz.
Waarom convooi geweigerd?
De geheimzinnigheid rondom de „Sar
kani" is' dus nu wel voor het grootste deel
opgeheven. Blijft alleen de vraag, waarom
het convooi, ondanks herhaald verzoek, ge
weigerd is. De betrokkenen beweren met
groote stelligheid niet te weten waarom be
geleiding niet toegestaan wérd. Deze bewe
ring geheel voor hun rekening latend, lijkt
het ons toch in het algemeen gewenscht,
dat hiervan een verklaring gegeven wordt
van regeeringsziide Er is over de ..Sar
kani" te vppI tp doen geweest. om de zaak
thans als afgedaan te beschouwen. Waar
schijnlijk 6taat men aan regeeringszijde in
het volste recht, doch voor het publiek is een
en ander niet duidelijk.
im^ÉhsPh
OKL.
MHÜTMbTjjl
GEMENGD NIEUWS
De rupsen te Amsterdam
Ze hebben zich ingekapseld
De rupsenplaag te Amsterdam is volgens
het „Hbld" ten einide, doch verdelgd zijn de
diertjes niet. Vele duizenden hebben do
dood gevonden in de grachten en als slacht
offers van de derrs-spuit, doch het mee-
rendeel heeft zich ingekapseld. Ondertus-
schen ziet men de kaal gevreten hoornen
hier cn daar ophieuw uitloopen; blijkbaar
hebben zij van de vraat weinig schade
ondervonden.
Vele particulieren hebben tot dusverre
reeds gehoor gegeven aan de oproep van B
en W„ om zooveel mogelijk de cocons aan
de gevels te vernietigen, teneinde het ont
poppen der bastaardsatijnvlinders te voor
komen. Ook werkt een groote ploeg ge
meente-arbeiders aan hp.t schoonmaken van
de gevels der gemeente-gebouwen en du
lantaarnpalen. De hoornen, die hier en daar.
vol zitten met ingepopte rupsen, worden
evenwel niet onderhanden genomen. Er if
VRAAGT UW WINKELIER
V.Z. PAP IN BLIK
BETER DAN IN FLESSCHEN
GEEN STATIEGELD
NEEMT PROEF MET EEN BLIK
V.Z. GORTEPAP of V.Z. BLOEMPAP
Blijft geraimen tijd goed
N.V. Vereenigde Zuivelbereiders
Persoonsdam 18, ROTTERDAM, TeL 25030
blijkbaar geen beginnen aan. Er staan een
vijfduizend loofboomen langs de grachten in
do binnenstad; als die binnen twee weken
ontdaan zouden moeten worden van da
cocons zou daar een legertje van geoefende
klimmers voor noodig zijn, hetgeen een zeer
kostbare maatregel zou beteeken en.
Als over een dag of tien de vlinders zich
ontpoppen kunnen oen paar koude dagen er
een stortbui meer diertjes vernietigen dan
een paar honderd arbeiders in twee weken.
Het is dus maar te hopen, dat het medio
Juli een paar dagen langslecht weer
is. De grachten zullen er dan in de komende
zomer, redelijkerwijs gesproken, weer toon
baar uitzienl
Van een steiger gestort
Drie arbeiders gewond
Op het terrein van de glasfabriek Leerdam
te Leerdam zijn gistermiddag drie werk
lieden van een vijf meter boven den grond
gelegen steiger gevallen. Een hunner, Broek
man uit Rotterdam, kreeg inwendige kneu
zingen en is in emstigen toestand naar het
ziekenhuis overgebracht. Minder ernstig
de arbeider Stek, eveneens uit Rotterdam, er
aan toe, doch hij is eveneens in het zieken
huis opgenomen. De derde, zekere Borg uit
Leerdam, werd licht gewond en is na in het
ziekenhuis behandeld te zijn, naar zijn wo
ning vervoerd.
Het ongeluk is waarschijnlijk toe te schrij
ven aan een verkeerde constructie van
steiger. De politie heeft een onderzoek inge
steld.
DOODELIJKE AANRIJDING
Gitsermiddag isteVenlo de 24-3
arbeider van B. uit Venlo bij het oversteken
van den Tegelschen weg door een passeeren-
de auto van den heer H. P. uit Tegelen ge
grepen. De aangeredene bekwam een sche-
delbasisfractuur en was op slag dood. Waar
schijnlijk treft den bestuurder geen schuld.
Od mijn reizen en wande
lingen door Duitschland
heeft menig heerlijk plekje
n verrukking gebracht
en is er niets mooiers dan
een oogenblikje onverwacht
te kunnen uitrusten op een
toevallig ontdekt plekje dat
door Moeder Natuur in over
dadige mate haax bekoring
verleend werd.
Zelden zag ik een mooier
punt dan die fantastische
porfyrwanden, .die in het
avondzonnetje een toover-
achtig rood uitstralen. Met
burchten gekroonde rotsen,
wildrijke bosschen. zachte
met druiven begroeide nel-
lingen. enge dalen en een
zachtjes voortstroomende ri-
vullen dit imposante
beeld aan. Hier heeft de
Schepper bekoorlijkheid en
majesteit wonderbaarlijk ver
eenigd. Hij heeft het beval
lige plaatsje, dat daar vreed
zaam rust te midden van al
die schoonheden, rijk ge
zegend. Maar deze overvloed
van natuurschoon was nog
niet genoeg. Daarbij kwam
nog dat aan den schoot der
aarde geheimzinnige krach
ten toevertrouwd werden, die
thans reeds eeuwenlang de
lijdende menschheid genezing
aanbrengen.
Zeer met recht neemt het
Therm al-Sol-Radiumbad te
Bad Münster am Stein, ge
legen aan het riviertje de Nahe, onder de
Duitsche badplaatsen met geneeskrachtige
bron, een bevoorrechte plaats in.
In het romantische dal van de Nahem, in
gesloten door de met druivenranken om
kranste glooiingen van de Rotenfelsen en de
trotsche Porphyrwanden van Rheingrafen-
stein en Gans, ligt het bevallige Thermal-
Sol-Radium bad van Münster am Stein stil
te droomen. Haar goeden naam heeft de
badplaats te danken aan de sterke genees
kracht van haar bronnen en haar moderne
inrichting. De niet te vergelijken schoone
ligging van de plaats is voor de gasten een
PLOTSELING OVERGESTOKEN
Gisteravond tegen half zeven had op den
Leidschestraatweg bij de Marlotlaan te
's-Gra ven ha ge een aanrijding plaats
tusschen een personenauto, bestuurd door
den 47-jarigen L. V. uit Den Haag en een
wielrijder, den 19-jarigen uit Amsterdam af-
komstigen dienstplichtig soldaat van de
treinafdeeldng der le artilleriebrigade C. J. K.
Met een schedelbasisfractuur moest de sol
daat door den geneesk. dienst naar het mili
tair hospitaal worden vervoerd, waar hij
echter korten tijd na aankomst aan de ge
volgen is overleden.
De vermoedelijke oorzaak van het ongeval
is het plotseling oversteken door den wiel
rijder.
OUDE VROUW IN BRAND GERAAKT
Gistermiddag is de zeventigjarige vrouw
W. Regt in haar woning in de Dekkerstraat
te Terneuzen, toen zij de kachel üit-
1 maakte, in brand geraakt.
Met ernstige wonden, vooral aan voeten en
gelaat, is zij per ziekenauto naar het zieken
huis overgebracht.
Een begin van brand, dat in het schuurtje,
waar de kachel stond, ontstond, is door de
buren gebluscht.
Bad Münster am Stein. 'Aan de Nahe
welkome toegift. Jaarlijks zoeken en vin
den duizenden verzachting en genezing van
hun lijden door gebruik te maken van de
zout- en radiumbaden, door benutting van
het Inhalotorium of Emanatorium door toe
passing van de instrumenten uit het heil-
instituut enz. Zelfs gasten, die afzien van
het gebruiken der geneesmiddelen, bewijzen
hun gezondheid waardevolle diensten door
een gedurig verblijf in het Kurpark, hetwelk
door de beide aldaar aanwezige gradeer
werken. reeds als een groot inhalatorium
werkt.
verdwijnen spoedig door
VAN NEGEN METER HOOGTE
GEVALLEN
Gistermiddag was de zeventienjarige loop
jongen A. K. Staal in een perceel aai
Bloemstraat te Groningen bezig met het
aanbrengen van een antennedraad buiten
tegen een zolderkamertje. Plotseling verloor
hij het evenwicht en viel van negen meter
hoogte naar beneden. De jongen kreeg o.m.
een bovenbeewbreuk en een bekkenfractuur
en is in hoogst emstigen toestand naar het
Academisch Ziekenhuis te Groningen over
gebracht.
VOLKSSANATORIUM TE HELLENDOORN
Onder architectuur van den heer Jan
Vixseboxse te Almelo, wordt Vrijdag 7 Juli
a.s. aanbesteed de uitbreiding van het
Volkssanatorium te Hellendoorn.
Ter gelegenheid van de J. P. Coen-feesten te Hoorn trok een historische optocht
door de stad; J. P. Coen in hoogst eigen persoon in den stoet.
ZONDAG 4 JULI
BLOEMEND AAL 245,9 M. Uitzending van
Kerkdiensten uiit de Geref. Kerk. Voor
ganger Ds Brussaard.
10 uur v.m. Tekst: Gal. 517. Vleesch en
De overige programma's voor Zondag vindt
in ons blad van Vrijdag
MAANDAG 5 JULI
HILVERSUM I 1875 M. Algem. Programma,
verzorgd door de VARA. 10.0010.20 v.m.
VPRO. 8.00 Gramofoonmuziek. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Declamatie. 10.40 „Me
lody Circle". 11.10 Declamatie. 11.30 Con
cert. 12.00—1.45 „De Flierefluiters". 2.30
Zang, piano en gramofoonmuziek. 3.00
Declamatie. 4.00 „Les Ménétriers". 6.00
Orgelspel. 7.00 Pianoduetten. 7.10 Gramo
foonmuziek. 7.20 Vervolg pianoduetten.
7.30 „De Roodborstjes". 8.07 Berichten
ANP. 8.15 VARA-Groot-orkest en solist,
10.00 Berichten ANP. 10.05 „Fantasia",
11.0012.00 Reportage wereldkampioen
schap dammen.
HILVERSUM n 301 M. NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde mu
ziek (gr.pl.). 8.30 Gramofoonmuziek. 9.30
Gelukwenschen9.45 Gramofoonmuziek.
10.30 Morgendienst. 11.00 Chr. lectuur,
11.30 Gramofoonmuziek. 12.00 Berichten.
12.30 Orgelconcert. 2.00 Sopraan en piano.
3.00 Causerie voor tuinliefhebbers. 3.45
Bijbellezing. 4.45 Gramofoonmuziek. 5.00
Viool, cello en piano. 6.30 Vragenuur. 7.00
Berichten. 7.15 Vragenuur. 7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP. 8.15 NCRV-Orkest.
9.00 Hoe dieren sterven, causerie. 9.30
Concert m.m.v. solist (Om 10.00 Berich
ten ANP). In de pauzes van het avond
programma: Reportage Damwedstrijd.
10.45 Gymnastiekles. ll.Otf—12.00 Gramo
foonmuziek. Hierna: Schriftlezing.
DROITWICH 1500 M. 12.20 Orkest. 1.05 Or
gelconcert. 1.35 Cricketreportage. 2.05 A!
walk in the new forest, causerie. 2.20
Pianovoordracht. 2.50 Orkest. 3.50 Polo
reportage. 4.50 Cello en piano. 5.20 Cri
cketreportage. 5.35 Kwintet. 6.55 Orgel
spel. 7.20 Orkest. 9.40 Buitenlandsch over
zicht. 10.40 Viool en piano.
RADIO PARIS 1648 M. 12.20 Orkest. In de
pauze: Zang. 5.05 Pianovoordracht. 5.20
Orkestconcert. 7.23 Zang. 7.35 Vioolvoor
dracht. 7.50 Zang. 8.05 Pianovoordracht.
9.00 Symphonieconcert uit Vibhy.
KEULEN 456 M. 12.20 SA-Onkest. 1.35 Sym-
phonie-orkest. 2.35 Schrammelmuziek.
5.50 Trioconcert. 7.05 Erich Börschels
orkest. 9.20 Bielefelder kinderkoor en so
listen.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M. 12.50 Om
roeporkest. 1.30 Kleinorkest. 5.20 Omroep
orkest. 8.23 Omroepsymphonie-orkest.
484 M.: 12.50 Kleinorkest. 1.30 Omroep
orkest. 6.50 Zang. 7.05 Kwintetconcert.
8.20 Kleinorkest. 9.20 Hoorbericht. 10.05
Kleinorkest.
WALDORP
Hand- en Sledemodel
N.V. WALDORP RADIO
DEN HAAG
An Irishman's Difficnltieswith tha
Dutch Language, by Cuey-na-GaeL
9e druk. Rotterdam, A. Voorhoeve
vJl J, M. Bredée.
Ieder weet nu wel, dat de schrijver vaö
dit boekje geweest is de onlangs overleden
predikant der Schotsche gemeente te Rot
terdam, Ds. J. Irwin Brown. Ieder die een
oudere druk van dit werkje gelezen heelt,
zal het gaarne in handen geven van het
jongere geslacht en ook dat zal er weer van
kunnen genieten. Deze 9e druk wordt als
„vermeerderd" aangekondigd en is tevens
van aantrekkelijke illustraties voorzien, die
geteekiend zijn door Jaap Beekmaan.
(11
Hij denkt terug aan zijn verblijf in Antwerpen. In een
eenvoudige dienst heeft de predikant, Jean Taf fin, in de
i kleine kerk op het Wapperplein, zijn kind gedoopt. Met
iinnige blijdschap hebben de ouders dat zegenrijke uur door
leefd, beseffende het genadige en zeldzame voorrecht. En in
ide kring der broeders werd het eendrachtig samenzijn menig-
Imaal tot een stil feest.
Dit is voorbij. Slechts de herinnering is er nog. De gang
jvan het leven dwong hem zijn zorgen en gedachten te wijden
aan aardsche beslommeringen. Zijn vrouw wees hem op de
toekomst, dat het zoo niet blijven kon. Niet altijd konden ze
de gastvrijheid blijven genieten van de zoo gulle De
jMoucheron, die het heele gezin zoo hartelijk en welwillend
ontvangen en opgenomen had.
Dus is De Grave teruggekeerd van Antwerpen en daarmee
van de bergtop, waar hij, boven het woelige leven uit, de
hemel zoozeer is nabij geweest. Nu, eenmaal omlaag, heeft
het leven hem weer in zijn greep, en krachtig is in hem ont-
1 waakt de lust tot zijn arbeid, het heimwee naar de molen.
;naar de rustige omgeving en vertrouwde dingen van voor
heen. De vorige avond is hij met de reiswagen in Hulst aan
gekomen, heeft bij Gerrit Hendriks een onderkomen gevon
den, en kon nauwelijks de dag afwachten om zijn bezit, dat
hem in den vreemde haast verloren scheen, te heroveren. Zijn
vrouw zal hem na eenige dagen met de kinderen volgen en
samen zullen ze God danken. Die het hun zoo gemakkelijk
gemaakt heeft.
Van een zijweg rechts, uit de richting van de Groenstraat,
komt een boerenwagen aanbolderen. Terwijl de wagen de
Zandstraat indraait, in de richting van Lamswaarde, ont
waart de voerman den eenzamen wandelaar. Hij houdt zijn
paard in en De Grave bedenkt zich niet lang. Hij klimt op de
bok en zet zich naast Anthoon Geerolf, den kleinen, mageren
landman, met de scherpe gelaatstrekken en doordringende
oogen.
„Ik ben blij je weerom te zien. De Grave", begint hij, ,,'t
leek er wel op of de molen niet weer op gang zou komen".
„Ik kan hooren, dat je werk voor me hebt", lacht de mole
naar, „nu, je bent het eerst aan de beurt, als de abt er ten
minste niet tusschenkomt".
„En waarom zou het welgedane kloosterhoofd met zijn
gevulde buidel mij voorgaan?" valt Anthoon Geerolf uit. „Als
ik nummer één ben, dan ben ik nummer één, uit!'*
Een rimpel groeft zich in zijn voorhoofd, zijn woorden klin
ken norsch. Zonder antwoord af te wachten, gaat hij voort:
„Wij arme landlieden, ploeteren in het zweet van ons aan
schijn,' en als de oogst nauwelijks binnen is, komt een bode
van het klooster manen om de verschuldigde pacht, wati
bijna gelijk staat met de helft van het gewonnen koren. In
het drukst van de tijd leggen ze beslag op je paard en wagen,
want het verschuldigde moet aan het rijke klooster bezorgd
worden en je moet, zoo noodig, nog andere karweitjes op
knappen. Dat kunnen ze je wel niet verplichten, zooals vroe
ger, maar wie durft er weigeren op gevaar af die voorname
heeren tegen zich te krijgen? Ze hebben de macht! En dan
kom je straks met het beetje, dat je overgehouden hebt bij
den molenaar, en alweer komt het klooster er tusschen en
zegt: ho, mannetje, wacht jij maar, al is het je beurt, eerst
ik! Waarom? Dat komt er niet op aan, eerst ik en daarmee
afgeloopen! Schandelijk onrecht is het!"
Anthoon Geerolf is als het ploegijzer op zijn land. 't Gaat
er recht door, als hij zijn meening zegt.
„Ja", voert De Grave er weifelend en zwak tegen aan, „dat
is nu eenmaal altijd het recht van het klooster geweest
„Dat is altijd het onrecht van het klooster geweest, bedoel
je. Ze spelen ddar de baas over alles wat je bezit, tot je ziel
toe!'*
Geerolf windt zich op. Toornig klinken zijn woorden en
nijdig rukt hij aan de leidsels. Maar kort daarna klinkt het
kalmer:
„Jij kunt er niets aan doen, De Grave, dat weet ik natuur
lijk wel. Ze dwingen jou ook, zooals ze iedereen dwingen en
naar hun hand zetten. Maar onrecht is het, daar blijf ik bij".
De Grave moet hem gelijk geven. Maar om de geprikkelde
stemming van zijn metgezel te verdrijven, roert hij een ander
onderwerp aan.
„Weet je waar ik de laatste weken geweest ben, Geerolf?
Is het hier in de buurt al bekend geworden?"
De aangesprokene wendt het hoofd naar De Grave en ziet
hem aan met eigenaardige blik. Dan zegt hij langzaam:
„Ik heb het begrepen, man, maar Anthoon Geerolf spreekt
over zulke dingen niet".
„Maar de anderen? Hebben ze iets tegen je gezegd, heb
ben ze geen toespelingen gemaakt?"
Er is bij De Grave geen spanning om het antwoord. Hij
heeft de vragen werktuigelijk gedaan, niet uit behoefte aan.
geruststelling en zekerheid, die hij reeds heeft,
Anthoon Geerolf schudt het hoofd.
„Neen'', zegt hij dan, „ik heb niets vernomen. Maar waar
om vraag je dat zoo? Heb je spijt van je ondoordachte daad?"
De Grave glimlacht.
„Het was een weloverwogen plan, Geerolf. En hoe zou ik
spijt hebben, waar er zelfs geen gevaar dreigt".
„Ik heb niet gezegd, dat er geen gevaar dreigt, De Grave,
en ik kan me niet begrijpen, hoe je zooveel op 't spel hebt
durven zetten, waar je toch weet dat de kerk de macht heeft
en de gevolgen dus erg genoeg kunnen zijn. Maar mogelijk
heb je gelijk en is er niets gaande. Als je nu maar zoo wijs
bent je heel stil te houden en je laat je dan eens een keer
bij de mis zien, nu, dan kan de zaak nog wel doodbloeden".
De Grave geeft geen antwoord op deze raad en brengt het
gesprek nogmaals op andere dingen, tot hij, bij het huis van
Geerolf de wagen verlaat, om het laatste eind naar de molen
te voet af te leggen.
Dat is nu'niet ver meer. Onwillekeurig verhaast hij zijn:
schreden en spoedig heeft hij het kruispunt bereikt.
De aanblik van zijn grond, het huis, de schuren, de molen,
wekken bij hem innige verheuging. Heviger dan tevoren ver
langt hij naar de oude, rustige gang van het leven. Hij heeft
het vaste voornemen zoo spoedig mogelijk aan het werk te
gaan. De schade moet worden ingehaald, want ongetwijfeld
hebben er meerderen tijdens zijn afwezigheid met ongeduld
gewacht.
(Wordt vervolgd)'
