Bondsraad Chr. Bouwarbeiders
Een goed examen
Een blunder van Springer
DINSDAG 22 JUNI 1937
In jaarvergadering bijeen
De heer Mol als nieuwe
penningmeester aangewezen
's-Gravenhage, 22 Juni
Gietermiddag werd hier ter stede de
jaarvergadering van den Bondsraad
van de Chr. Bouwarbeidersbond
voortgezet.
Na de openingsrede van den voor
zitter en de verslagen van secretaris
en penningmeester waarvan we
reeds het een en ander meedeelden
gewaagde de voorzitter van een stij
ging van het ledental in het tweede
kwartaal van 1937, in tegenstelling
met het eerste kwartaal van dit jaar,
toen een achteruitgang moest worden
geconstateerd.
Naar aanleiding van het jaarverslag
van den secretaris, zoomede van de
rodactie en van het beleid van het be
stuur, werden enkele opmerkingen
gemaakt door de heeren v. d. Bent
uit Katwijk-Zee, Schreuder uit
Amsterdam en Dubois uit Middel
burg, welke reep. door de heeren
T e r w e y (voorzitter), Schaalsma
(secretaris) en De Hoog (penning
meester) werden beantwoord.
Vervolgens bracht de penningmeester,
die voor de laatste maal zijn jaarverslag
had uitgebracht, dank voor de ondervonden
medewerking, waarna de begrooting weri)
vastgesteld. Deze sluit met een bed.rag van
259.070, waarbij de ontvangst aan contri
buties is geraamd op twee ton
Daarbij werd enkele opmerkingen ge
maakt door de heeren Dekker (Hilver
sum), Wessels (Leiden), H iet brink
(Haarlem). De Jager (Scheveningen),
Bakker (Amsterdam), Van Os (Breuke
len) en Otte (Enschedé).
De heeren Schreuder (Amsterdam),
Otte (Enschedé) en Veening (Velp)
worden daarop benoemd in de controle
commissie, terwijl tot plaatsvervangers
werden aangewezen de heeren v. d. B e n t
(Katwijk), Roode (Leeuwarden) en K o
ren (Alphen). Tot redacteur van „De Op
bouw" werd bij acclamatie de heer Schaal
sma (Utrecht) herkozen.
Bestuursvoorstellen
Tot de verschillende bestuursvoorstellen,
'die hierna in behandeling kwamen, behoor
de er een, waarin geadviseerd werd een in
1933 genomen besluit inzake tijdelijke uit
breiding van 't Centraal bestuur in te trek
ken, en dat bestuur, na 't met pensioen gaan
van voorz. en penningmeester, uit niet meer
dan 7 leden te doen bestaan. Van diverse
kanten ondervond dit voorstel bestrijding,
doch ten slotte werd het toch aangenomen.
Hiermee werd dus vastgesteld, dat straks
de nieuwe voorzitter en penningmeester
uit het zeven leden omvattend Centraal
Bestuur zullen wordJen gekozen. Met aig.
stemmen werd toen de heer G. Mol
(Utrecht) aangewezen om in 1938 den heer
De Hoog als penningmeester op te volgen.
Hierna kwamen tien voorstellen aan de
orde inzake wijziging van het huish. regle
ment, het reglement betreffende werksta
king en uitsluiting, het reglement betreffen
de uitkeering bij ziekte, invaliditeit en aan
oude bondsleden, alsook een voorstel in
zake wijziging dier oontributieregeling. In
dit verband waren voorstellen ingediend
door Amsterdam, Amersfoort, Rozenburg,
Zeist en Pemis. De voorzitter gaf de noo-
dige toelichting tot al die voorstellen,
waarna 14 sprekers uit de vergadering aan
de discussie deelnamen. De penningmees
ter verdedigde deze voorstellen langdurig,
waarna de vergadering ze allen aanvaard
de, behoudens dat, bedoelende om van de
werklooze leden 1/7 van de Bondscontributie
te heffen. In verband hiermee besloot het
Centraal Bestuur zich nader te beraden
over de versohMende ter zake inediende
.amendementen.
Om half zes werd de vergadering ge
schorst om te 7 uur wee' geopend te
worden.
Contributie werkloozen
Na heropening bracht het Centraal
Bestuur een nieuw voorstel in stem
ming, dat als een compromis van de
genoemde amendementen moest wor
den beschouwd. Het nieuwe voorstel
behelsde van de werklooze leden in-
plaats van 1/7 slechts 1/10 der Bonds
contributie te heffen (met een mini
mam van 4 cent per week) en van de
werklooze jongeren 3 cent per week.
Dit voorstel werd met 19 tegen 13
stemmen aangenomen. Onder de
tegenstemmers waren er meerdere, die
zich principieel tegen het heffen van
contributie van werkloozen kantten.
De acht volgende punten der agenda had
den allen betrekking op een voorstel van het
Centraal Bestuur betreffende de afdeelings-
ïnkomsten, welk voorstel werd aangenomen,
evenals het voorstel om uit de afdeelingen
een controlecommissie voor afdeelingsuit-
gaven te benoemen. Verder werd aangeno
men een voorstel van het Centraal Bestuur
om in het vervolg meer dan 20 der Bonds-
gelden in hypotheken te mogen beleggen.
Draagt Elkanders Lasten"
Aan de orde kwamen daarne enkele voor
stellen van de afdeelingen inzake het T.B.C.-
fonds „Draagt Elkanders Lasten". Voor zoo
ver deze voorstellen inhielden als N.C.B. in
zijn geheel toe te treden tot D.E.L. werden
ze verworpen.
Een voorstel Leiden werd aangenomen en
luidde als volgt: De afdeelingen, waarvan
alle leden deelnemer zijn van D.E.L., uit
gaande van het C.N.V., kunnen deze bij
drage van 2 cent per lid per week voldoen
tegelijk met de bondscontributie.
Hierna kwamen verschillende voorstellen
betreffende de werkloozenkas aan de orde.
Aangenomen werd een voorstel om de uit-
keeringsduur voor het tweede halfjaar weer
op 25 dagen te stellen. Verder werd een voor
stel aangenomen om aan schilders, door
weersomstandigheden werkloos, uitkeering
w. k. te verstrekken. Een ander voorstel, in
houdend machtiging te verleenen aan het
Centraal Bestuur om tijdelijk de uitkeering
te verminderen, werd eveneens aangeno
men. De overige voorstellen werden afgewe-
Vergaderlng van heden
Hierna werd de vergadering geschorst tot
heden (Dinsdag) morgen 9 uur, om nog
enkele resteerende voorstellen te behande
len. Het eenige wat hiervan werd aange
nomen was nog van slechts ondergeschikt
belang, t.w. het schrappen van eenige
alinea's die niet meer ter zake doen in de
reglementen bij herdruk.
Tenslotte hield de 2e scret-aris, de heer
Th. Palma een referaat over: „Onze taak
voor de jonge bouwarbeiders". Wij ontleenen
daaraan het volgende:
Referaat Th. Palma
1. De behartiging van de positie der jonge
arbeiders stelden reeds de Gilden zich tot
taak. Echter is ons omtrent de regeling van
hun rechtspositie en de regeling der oplei
ding weinig bekend.
2. Hoewel onze vakorganisatie nooit een
oojïïe kan zijn van wat de Gilden waren,
kan toch veel wat in hun werkzaamheid
was opgenomen, door ons, meer in overeen
stemming met de eischen van dezen tijd,
worden overgenomen. Hiertoe behoort ook de
regeling van de positie der jonge arbeiders.
3 Tot dit terein behoort ook het regelen
van de vakopleiding, welke niet naar de be
hoefte door de school kan worden verstrekt,
gezien nog niet in voldoende mate van de
opleiding aan de school gebruik wordt ge
maakt en ook niet kan worden gebruik ge
maakt, wegens onvoldoende plaatsings
mogelijkheid.
4 Eveneens behoort hiertoe de regeling van
het aantal, dat jaarlijks tot het vak toe
treedt, alsook een billijke distributie van de
toegelatenen over de verschillende onderne
mingen.
Zulks op grond, dat regelloosheid' hier
leidt tot exploitatie van de jonge menschen,
tot schade van henzelf, de volslagen arbei
ders in de toekomst van het bedrijfsleven.
5. Verder behoort hiertoe de regeling van
de rechtspositie der jonge arbeiders, welke
in sommige contracten nog te beperkt is ge-
Tegeld terwijl in andere contracten elke re
geling ontbreekt
De bepaling van de loonen in deze rechts
positie moet verband houden met de be
staande opleiding.
6. Het maken van ontwerpen voor vakop
leiding en leerlingregelingen behoort in de
eerste plaats tot de taak van de bedrijfs-
raden. De vakorganisaties dienen bij de on
derhandelingen te streven naar opname van
deze regelingen in de collectieve arbeids
overeenkomst
7. De collectieve arbeidsovereenkomsten
behooren te bevatten een leerlingregeling,
een regeling van de rechtspositie der jonge
arbeiders, alsmede de bepaling, dat de voor
schriften in een ingevolge de C A O bestaan
de regeling der vakopleiding door leden van
partijen verplicht moeten worden nageko
men.
8. Hoewel zeer geleidelijk moet worden ge
streefd naar verwezenlijking van wat in het
belang der jonge arbeiders tot stand be
hoort te komen, zal reeds spoedig moeten
worden begonnen met het propageeren van
de regeling hunner rechtspositie.
Hiermede kwam het einde der jaarverga
dering welke werd afgesloten met een ex
cursie door Den Haag en omgeving.
VALKENBURG (L.)
Hotel-Pens. „PRINS BERNHARD", Houth.
Villaweg 9, Telefoon 179. Aangen. rustig en
bill, verbl. In Hotel Prins Bemhard besteedt
men aan de Gasten de uiterste zorgen.
Onjuiste verkiezingsmethode
Hoe Mr. Boon zijn zetel poogde te redden
Bij de Kamerverkiezing op 26 Mei heeft
zich in den Haag het merkwaardig schouw
spel vertoond, dat een paar honderd kiezers
binnen de daarvoor bij de wet vastgestelde
termijn, zich hadden laten overschrijven
naar de aangrenzende gemeente Rijswijk,
schrijft de Vrijz. Democraat.
De bedoeling zat daarbij voor om door
middel van voorkeurstemmen de
kiezing te bevorderen van Mr. Boon, die
nummer twee stond op de lijst-Bierema
in de kieskring Dordrecht, waaronder
Rijswijk ressorteert, welke stemmen
den onttrokken aan de lijst-Wendelaar. dd
welke laa'. te lijst Mr. Boon niet
kwam.
Hoe ver men met deze actie ging, moge
men afleiden uit het feit. dat door twee
dames een bezoek is gebracht aan een
Haagsch gesticht voor oude lieden, waar de
verpleegden bewogen zijn zich oveneens
naar Rijswijk voor hetzelfde doel te laten
overschrijven. Deze oudjes zijn dan ook
op de stemmingsdag per autobus afge
haald om in Rijswijk hun stemplicht te
vervullen.
De feiten waren ook ons ter oore gekomen
n zij wekten in narlementaire kringen
groote verontwaardiging. Wij voelden er
echter niet voor om tot publicatie over te
gaan.
Nu de V r ij z.-D emocraat het doet
onderstrepen we de laatste alinea in het
stukje:
„Wij denken er niet aan eenige instantie
m de Vrijheidsbond voor een en ander
aansprakelijk te stellen, maar wel rijst de
vraag of het niet od de weg van het bestuur
van deze partij ligt terzake een onderzoek
in te stellen."
Het stemmenverlies
der liberalen
Kwam niet aan Dr. Colijn ten goede
Van liberale zijde wordt beweerd, dat de
Anti-Rev. partij 3 zetels aan liberale kiezers
te danken heeft. Daar zal wel iets, maar
niet veel van waar zijn. Want. schrijft eeo
inzender in het Dagblad van Noord
Brabant en Zeeland:
De Vrijheidsbond is een partij die het
hoofdzakelijk van de oudere kiezers heb
ben moet; omdat de jonge, de nieuwe
kiezers, zoo goed als allen naar de andere
partijen gaan. Het ligt dus voor de hand.
dat er sinds 1933 heel wat van de liberale
kiezers het tijdelijke met het eeuwige
verwisselden.
Dit verschijnsel verklaart evenwel niet
het enorme verlies van thans.
Dit wordt pas duidelijk wanneer men
de uitslag van de Statenstembus van 1935
bekijkt. In 1935 kon de trekkracht van
dr. Colijn zich niet doen gevoelen, omdat
deze geen candidaat was. Toch kreeg de
Vrijheidsbond toen een nederlaag te in-
casseeren die de debacle van 26 Mei i.l.
evenaart
Voor ons ligt de offic. uitslag van tien
provincies (Gelderland stemde later) en
daaruit blijkt, dat van de 50 zetels welke
de Vrijheidsbond in die tien provincies
bezette, er in 1935 niet minder dan 21
verloren gingen, ofwel 42 pet Nu verloren
zij 3 van de 7 Kamerzetels, wat ook ruim
42 pet. is.
Men ziet de merkwaardige overeenstem
ming tusschen 1935 en 19371
De conclusie ligt voor de hand, dat het
zelfde gevolg eenzelfde oQrzaak moet
hebben.
Die oorzaak is ongetwijfeld het naar
voren komen van de N.S.B. geweest
Die beweging en niet dr. Colijn slokte
'n groot deel der liberale stemmen op!
„Lamme Consul" opgespoord
Aan de Justitie uitgeleverd
De „lamheid" van een berucht
postwisselvervalscher
Kort geleden is een zekere die Vr.,
die den bijnaam van „lamme consul"
draagt, door de Amsterdamsche recht
bank bij verstek tot vijf jaar gevange
nisstraf veroordeeld wegens een
grootsch opgezette postwisselverval-
sching. Deze internationale oplichter,
die eenigen tijd kans heeft gezien uit
de handen van de politie te blijven, is
gister als resultaat van het opsporings
werk der Amsterdamsche recherche,
van Brussel naar Nederland overge
bracht en aan de justitie uitgeleverd.
Zooals men zich herinnert, was de Vr.
indertijd in Parijs gearresteerd. Hij sin
leerde daar een verlamming, zoodat hij
een ziekenhuis werd opgenomen en v
pleegd. Hij speelde zijn rol zoo voortreffelijk,
dat de doctoren en verpleegsters en stellig
van overtuigd waren, met een zwaren zieke
te doen te hebben. De bewaking werd blijk
baar niet al te ernstig opgevat en hiervan
maakte de Vr. gebruik om over muren
schuttingen uit het Parijsche ziekenhuis
spoorloos te verdwijnen.
Korten tijd later dook hij weer op in Brus
sel. Daar had hij zich doen opnemen in
ziekenhuis. Blijkbaar vond hij dit een veilige
schuilplaats. De Amsterdamsche rechercheurs
de Boer en van Dijk wisten hem echter te
vinden en opnieuw werd hij gearresteerd.
De Vr. behield echter zijn „verlamming" en
een Belgisch arts, die hem onderzooht, was
van meening, dat hij ziek was.
Ook toen de tijd van vertrek naar Neder-
GEMENGD NIEUWS
Hevig onweer boven Goor
Boven Goor ontlastte zich Zondagmiddag
omstreeks half drie een onweer, dat lang
durig aanhield. Precies zeven minuten voor
vier werd de toren der Ned. Hervormde Kerk
door het hemelvuur getroffen. Hierdoor wer
den een stuk van een der wijzerplaten ge
slagen en de wijzers verbogen. Een der zwa
re steenen gewichten van het uurwerk was
naar beneden gevallen en had schade aan
gericht, In het dak van den grafkelder der
Ripperda's, welke aan den toren gebouwd
is, sloeg een gat, hier werd een oogenblik
na den inslag ook een begin van brand ont
dekt, welke gelukkig spoedig met eenige
emmers water gebluscht kon worden. Ook
een groot aantal leien van kerk en toren
werden vernield.
Waarschijnlijk door den luchtdruk waren
in de kerk zelf stukken uit het plafond ge
vallen. De antenne van de Goorsche Radio
centrale, welke aan den toren was bevestigd,
werd vernield. Bij den radiocentralehouder
raakte een drietal toestellen defect, zoodat
de aangeslotenen enkele uren zonder radio
zaten.
De schade is nogal aanzienlijk.
land was aangebroken, bleef de Vr. „lam".
is dan ook per ziekenauto naar Amster
dam vervoerd en daar Maandagmiddag voor
den rechtercommissaris geleid. Deze zal twee
Nederlandsche hoogleeraren aanwijzen om
hem te onderzoeken en wetenschappelijk vast
stellen of hij thans simuleert of dat hij inder
daad lijdende is aan tijdelijk-- verlamming.
De Vr. is tegen het veroordeelende vonnis
van de rechtbank in verzet gekomen, zoodat
de vacantie zijn zaak opnieuw zal wor
den behandeld. Het rapport van de genees-
heeren zal dan tevens worden uitgebracht.
Een schipper heeft gistermiddag in het
Buiten-IJ het lijk drijvende gevonden van
den man. die daar Donderdag j.l. bij het
zwemmen is verdronken.
De schipper heeft het lijk aan wal go-
bracht, vanwaar het door den Geneeskundi
gen Dienst naar het Binnengasthuis te
Amsterdam is vervoerd.
ONRECHTMATIG STEUN GETROKKEN
Door de directie van Maatschappelijk
Hulpbetoon en van het Gemeentelijk Bureau
voor Werkloozensteun te 's-G raven hage
werd namens de gemeente aangifte gedaan
van het onrechtmatig steun trekken In
twaalf gevallen tot een totaal bedrag van
pl.m. 520.
doet Ge, als Ge rustig kunt nadenken,
zonder angst-gevoel, zonder gejaagdheid,
zonder hoofdpijn. Neem daarvoor 'n
„AKKERTJE". Zoo'n metalen lakdoosje met
S stuks voor slechts 20 cent is voor U
bijzonder geschikt. Overal verkrijgbaar.
Dammen
HIJ VERLIEST DAARDOOR
DE ZESTIENDE PARTIJ
Zijn achterstand
thans precair
De heer J. C. Godeïroy, loco-burgemeester
van Breukelen, deed gister den ope
ningszet van de zestiende partij van den
wedstrijd om het wereldkampioenschap dam
men, welke in hotel „Het Statenwapen" te
Breukelen voor een vrij talrijk publiek
werd gespeeld.
De parij verliep als volgt:
Wit: B. Springer. Zwart: M. Raichenbach.
34—29 opening
1. 34—29 17—22; 2. 32-28 11—17 3. 37—32
6—11; 4. 41—37 1—6; 5. 46—41 20—25; 6. 39—
34 19—23; 7. 28X19 14X23; 8. 32—38
Herneemt onmiddellijk het centrum. Door
de bezetting van veld 29 zijn op het stuk
op 25 geen combinatiemogelijkheden.
823X32 9. 37 X28 16-21.
Een zet, die in dit spelgenre altijd be
langrijk blijft. Uit het verdere verloop blijkt
duidelijk, dat het zwart nu geenszins te
doen is om het ontwijken van combinatie
mogelijkheden, althans wit wordt de gele-
genheio geboden om met 3126 een belang
rijke variant in te leiden. Wit gaat hier
niet op in, waarschijnlijk rekening ermede
houdende, dat na 31—27 sterk 21—27 volgt.
10. 41—37 11—16; 11. 37—32 21—27; 12.
32X21 17X37; 13. 42X31 10-14; 14. 28X17
12X21; 15. 31—26 7—12; 16. 26X17 12X21.
De door wit gekozen voortzetting heeft tot
een flinken stukkenruil geleid, zonder wit
voordeel te hebben gebracht, zelfs zijn links
en op het centrum wel wat te veel stukken
uit den strijd genomen.
17. 33—28 5—10; 18. 29—23
Springer komt los
Hij heeft zwart in het onzekere gelaten
omtrent zijn plannen en opent nu, zonder
dat men het voorafgaande als een voorloo-
per van den thans volgenden aanval kan
beschouwen, een offensief op zwarts cen
trum. Men kan hoogstens zeggen, dat ae
Nederlander met het niet in onmiddellijke
ontwikkeling brengen van zijn rechtervleu
gel de steunbasis van den aanval wilde
vormen om de stukken aldaar als rugge
steun te kunnen gebruiken. Wanneer
Raichenbach het offensief niet in de kiem
smoort, komen daar sensationeele gevolgen
van
1818X29; 19. 34X23 13—19; 20.
35—30 25X34; 21. 40X29 8—12 22. 44—39
9—13; 23. 36—31 21—26; 24 31—27 4—9:
50—44
De directe bezetting van veld 22 is te
vroegtijdig. Zwart maakt nu een omtrek
kende beweging met 2427; 26.
48—42 7—11; 27. 47—41 12—17.
Zwart begint nu te combineeren. Er dreigt
17—22, een dreiging waaraan wit nog met
2822 kan ontkomen. Er volgt echter:
27—22 17—21; 29. 42—37?? 21—27; 30.
22X31 1318; 31. 23X12 11—17; 32. 12X21
16X47.
Een blunder dus, die wit in een verloren
stelling brengt, ook al tracht wit er nog
?ts van te maken, het baat niet meer.
33. 39—33 19—24; 34. 29X20 15X24
Dreigt nu 2429.
35. 23—23 19—15; 36. 44—39 47—36 37. 33—
i 14—19; 38. 23X14 9X20; 39. 39—34 39-31.
Forceert nu snel de winst
40. 37—32 31—48; 41. 43—39 24—29.
Wit geeft od.
Falen op een blunder
Een onbelangrijke partij. Onbelangrijk
door wits falen wederom op 'n blunder. Ook
al diende men Springers offensief niet te
onderschatten. Hij had een behoorlijke stel
ling en door Raichenbachs dreigingen on
dermijnd volgde reeds kort na de poging tot
het forceeren van het spel door den titel
houder een ineenstorting van het reeds op
gebouwde door het overzien van den sim-
pelen slag naar dam. Al met al: Springers
achterstand is nu weer precair en er zijn nog
slechts negen partijen te spelen.
De stand is:
Raichenbach 16 4 10 2 18
Springer 16 2 10 4 14
zeventiende partij wordt Woens
dag in Amsterdam gespeeld in het Vic
toria Hotel.
WOENSDAG 23 JUNI
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Uitzending.
6.307.00 Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart. 8.00 Schriftlezing, meditatie, ge
wijde muziek (gr.pl.). 8.30 Gramofoon»
muziek. 9.30 Gehikwenschen. 10.30 Mor
gendienst. 11.00 Ensemble Van der Horst,
12.00 Berichten. 12.30 Vervolg concert,
1.30 Gramofoonmuziek. 2.00 Sopraan en
piano. 3.00 Christ, lectuur. 3.30 Orgelspel,
4.45 Felicitaties. 5.00 Kinderuur. 6.30 Cau
serie over het Binnenaanvairingsreglement
en stoommachines. 7.00 Berichten. 7.IS,
Landbouwhalfuur. 7.45 Reportage. 8.00 Be
richten ANP. 8.15 De Amhemsche Orkest-
vereeniging en solist. 9.00 Angst en vrees
in het kinderleven, causerie. 9.30 Concert
(Om 10.00 Berichten ANP). 10.25 Gra
mofoonmuziek. 10.45 Gymnastiekles. 11.09
12.00 Gramofoonmuziek. Hierna: Schrift
lezing.
HILVERSUM H 301 M. VARA-Uitzending,
10.00—10.20 v.m. en 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. 9.30 Keuken
praatje. 10.00 Morgenwijding. 10.20 „Les
Ménéüriers", declamatie en causerie. 12.15
„Les Ménétriers". 12.451.45 VARA-
Orkest. 2.00 Cello, piano en gramofoon
muziek. 3.00 Voor de kinderen. 6.00 Or
gelspel. 6.30 Viool en piano. 7.00 Zang,
7.30 Vrijzinnig Protestanten in Nederland1,
causerie. 8.07 Berichten ANP, VARA-
Varia. 8.15 „Fantasia". 9.00 Concert monv|
solisten, vrouwenkoor „Vox Jubilans" en
het VAR A-Theaterorkest. 9.40 Vasthouden
en doorzetten, causerie. 10.00 Berichten
ANP. 10.05 VARA-Groot-orkest en solist,
DROITWICH 1500 M. 11.05 OrgelspeL 12.0$
Orkest. 1.05 Orkest. 3.10 CWS-Orkest. 4.20.
Vesper. 6.40 Fransohe causerie. 7.00 Orkest,
7.30 Muzikale causerie. 8.20 BBC-Orkest,
9.40 „I protest", causerie. 11.00 Kwintet,
RADIO PARIS 1648 M. 12.20 en 12.50 Hel
Adison-orkest. 1.35 Zang. 2.05 Orkestcon
cert. 3.50 Pianovoordracht. 4.05 Zang,
5.20 Derveaux-orkest. 7.50 Zang. 8.03
Vioolvoordracht. 8.50 Orkestconcert. 9.2Q
Stafmuziek. 10.5011.05 Gramofoon
muziek.
KEULEN 456 M. 12.20 Orkest van de Ge
meentetram. 1.35 Omroepkleinorkest. 2.33
Gevarieerd concert 4.50 Concert-orkest,
6.35 Kamerkoor. 8.30 Omroeporkest, Boe-
renkapel, SA.-orkest en solisten. 10.59
Sopraan en cembalo.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Salon
orkest. 7.20 en 8.20 Gramofoonmuziek,
9.35 Omroepsymphonie-orkest en solisten,
484 M.: 12.50 Omroeporkest. 1.30 Salon-
orkest. 5.25 Orkest. 6.35 Omroeporkest,
8.20 Omroepsymphonie-orkest en solisten,
9.20 Salonorkest
Schaken
HET WERELDKAMPIOENSCHAP
Initiatiefvoorstel
van K.N.S.B. en A.V.R.O.
Volgend jaar een tournooi
in Nederland?
Aangezien reeds meermalen is gebleken,
in schaakkringen, oat de tegenwoordige
procedure om te geraken tot aanwijzing van
den nieuwen uitdager voor een wedstrijd om
het wereldkampioenschap schaken, niet
wordt bewonderd, heeft de Kon. Nederl.
Schaakbond, op initiatief van de A.V.R.O..
bij den Wereldschaakbond het volgenae
voorstel ingediend, met verzoek daaraan
goedkeuring te verleenen.
In 1938 zal door de A.V.R.O. een tournooi
met dubbele ronden worden gehouden,
waaraan de sterkste schaakmeesters ter we
reld kunnen deelnemen, te weten: ae verlie
zer van de revanchematch EuweAljechin,
Botwinnik, Capablanca, Fine, Flohr, Keres,
Reshevski en eventueel een achtste mees
ter, nader aan te wijzen.
De winnaar van dit A.V.R.O.-tournooi zal
het recht verkrijgen na de revanche-match
EuweAljechin, den wereldkampioen scha-
ken tot een match om den titel uit te dagen.
De A.V.R.O. deed in verband met boven*
staand voonstel de toezegging samen te zul-
len werken met den K.N.S.B. om het spelen!
van Q6 nieuwe match om het wereldkam
pioenschap in Nederland mogelijk te maken;
Het tournooi te Kemeri
APSCHENEK HEEFT DE LEIDING
Fine verliest tweemaal
De vijfde dag van het internationaal
schaaktournooi te Kemeri heeft enkele»
groote verrassingen gebracht Dr. Tartako-
wer sloeg, met wit spelend, Fine; terwijl
Landau van Aljechin verloor. De afgebroken;
partij uit de vierde ronde tusschen Fine era
Reshevski werd door den Amerikaanschem
kampioen van zijn landgenoot gewonnen.
Ook de afgebroken partij tusschen Aljechin!
en Mikenas werd vooitgezet en door der!
vroegeren wereldkampioen verloren. Ap-
schenek heeft thans de leiding met 4 punten
uit 5 partijen. De resultaten waren:
Vijfde ronde. MikenasRellstab afgebro
ken; Landau-Aljechin 01; Feigin-Apsche-
nek 01; FlohrSteiner Reshevski—
Berg Yr—y2; Tartakower—Fine 10; Ozols—
Hasenfuss 10; Sta hl bergKeres afgebro
ken; BoeoekPetrov 01.
De stand na de vijfde ronde luidt:
1. Apschenek 4 punten; 2. Reshevski 3*4 p.|
plus een afgebroken partij; 3 en 4 Tarta
kower en Flohr 3% p.; 5. Petrov 3 p.; 6 ent
7 Steiner en Aljechin 2*4 p. plus een afge
broken partij; 8. en 9. Ozëls en Berg 2% p.J
10. Keres 2 p. plus een afgebroken partij"; 11,
Fine 2 p.; 12. Rellstab iy2 p. plus twee af
gebroken partijen; 13 en 14 Feigin en Boe
oek iy2 p. plus een afgebroken partij; 15 eiï
16 Mikenas en Hasenfuss 1 p. plus een af
gebroken partij; 17. Stahlberg y2 p. plus
twee afgebroken partijen; 18, Landau p.
(i
Een stille middag in September 1564.
Het ruige peerd, gespannen voor de plompe boerenkar, hett
traag de kop omhoog. Dan rekt en buigt het de hals ver om
laag naar links, en staart onverschillig naar de bewegelijke
witte en bruine kippenlijfjes, met de bedachtzaam stappende
pootjes en onophoudelijk pikkende snavels. Nu keert het z n
kop weer naar voren, omlaag, en wacht.
De lucht is heet en blauw. Alleen ver in *t Noordwesten,
boven de Groot-Heinsdijkpolder, drijft een groote, witte
wolk als een kolossale ijsberg, statig, langzaam.
Van verspreide hoeven komen verre geluiden. Een kanjer
van een hond blaft bij tusschenpoozen. Ergens kraait een
haan.
Stil. met z'n vier naakte armen, staat daar de molen van
Lamswaarde. met zijn stevige schoren rustend op de vier ge
metselde steunpunten. Rustig en vast rijst hij boven het huis
en de schuren.
De molen van Ja; De Grave staat op een prachtig punt.
Aan de groote weg van Hulst naar Walsoorden, waar drie
dijken samenkomen. Naar alle kanten wijkt het wijde pol
derlandschap tot de verre einder.
Een man komt om de hoek van een schuur vandaan en
loopt op de wagen toe. Een korte, stevige gestalte, met een
verweerde kop tusschen hoekige schouders. Hij draagt een
wambuis van grof laken. De broek, die tot aan de knie reikt,
is van dezelfde stof. Een paar zwarte kousen omsluiten zijn
gespierde beenen. Zijn schoenen hebben een plompe vorm.
Geen gespen, geen hozen. Jan De Grave, de molenaar van
Lamswaarde, is een eenvoudig mensch.
Toch is hij een welgesteld man. Maar in het algemeen
heeft de soberheid in kleeding nog niet plaats gemaakt voor
de grootschheid en zwier, die een goede twintig jaar later
de tijd zal kenmerken.
De Grave trekt zijn muts. die achter op zijn hoofd gescho
ven staat, wat recht, en klimt op de bok. 't Paard ontwaakt
uit z'n geduldige dommel.
Langzaam hobbelt de kar het erf af, de Bouwelsdijk op,
in de richting van het gehucht Lamswaarde. In een sukkel
drafje gaat het nu vooruit tusschen de nog groene weilan
den. De weg is, dank zij het droge weer der laatste weken,
vrij goed. Groote zonnebloemen prijken met hun open har
ten aan beide zijden van den dijk. Hier en verderop wroeten
grauwe varkens langs de drassige slootkant. Een luide vogel
roep klinkt uit een groep boomen. vlak bij een hofstede. Een
paar jongens buitelen in het veld.
De Grave zet het paard wat aan. Na een vrij scherpe
bocht ligt de weg voor hem als een rechte lijn.
Een eind voor hem uit loopt een man. die uit de verte
gezien, wel een bedelaar of zwerver schijnt, een van de
velen, die in deze tijd het platteland onveilig maken. Als De
Grave den slenteraar voorbijrijdt, kijkt hij schuin achter zich,
om den man eens goed op te nemen.
Plots houdt hij zijn paard in, want in den gewaanden
zwerver herkent hij een vroegeren knecht, iemand uit de
buurt, die al sinds twee jaren zijn oude moeder verlaten
heeft, en naar vreemde streken getrokken is.
„Hei, Willem!" klinkt het van de wagen, „jij hier op de
dijk? Zou je niet een eind met me meerijden? Stap op. man!"
De aangesprokene maakt even een beweging met de hand,
als teeken van herkenning. Dan haalt hij met een paar
haastige sprongen de wagen in, en. vlugger dan men het
van hem verwachten zou, klimt hij er op. Hij waggelt naar
voren en zet zich achter den voerman op de hooge zijkant
van de kar.
„Hoe ben je weer zoo in de buurt verzeild, Willem?" be
gint De Grave het gesprek, terwijl hij een ruk aan de leid
sels geeft, „ben je misschien op weg naar je moeder?"
Willem Tabbaart heeft het hoofd van den vrager afgewend
en kijkt over de uitgestrekte velden. Maar, begrijpende dat
hij kwalijk kan blijven zwijgen, ziet hij weer voor zich en haalt
onwillig de schouders op.
„Wat zal ik je zeggen? 't Is overal slecht tegenwoordig.
Op z'n tijd wordt ieder zwerver naar huis gedreven, is het
niet door heimwee, dan is het door honger. Maar 't ouwe
mensch zal 't nog niet veel breeder hebben dan vroeger."
De laatste woorden worden niet zonder bitterheid gespro
ken en De Grave ziet den man onderzoekend aan. Zijn ant
woord is als een aanval met een scherp wapen.
„Je hebt gelijk, 't is een harde tijd. voor iedereen bijna.
Maar 't wordt dubbel tobben als een oud mensch door haar
zoon aan haar lot wordt overgelaten."
Een donkere blos kleurt de wangen van den schamelen
passagier en hij werpt een snelle blik op den voerman. Dan
maakt hij een nijdige beweging met het hoofd en bijt den
ander toe:
„De schuldigen in de oogen der menschen zijn niet altijd
de schuldigen in de oogen van God." 1
De Grave voelt hoe dit felle verweer hem de mond snoerfl
en hij antwoordt dus niet dadelijk. Nog versch ligt in zijn!
geheugen, hoe men er hier een paar jaar geleden schande
van gesproken heeft, dat een jonge, krachtige kerel zijn»
oude, krom gewerkte moeder in de steek liet en op avontuuc
uittrok. De Grave deelde destijds in de algemeene veront*
waardiging en nu hij hem zoo onverwacht terugziet, heefö
hij scherpe woorden gekozen, om hem aan zijn liefdelooze
daad te herinneren. Maar het antwoord van z'n vroegeren!
knecht legt hem het zwijgen op. Na eenige oogenblikken'
zegt hij:
„Je kunt wel weer op de molen komen, een paar maanderf*
Ik kan je daar best gebruiken."
Maar de man schudt het hoofd.
„Dank je baas. Willem Tabbaart dient geen anderen heef!
meer dan zichzelf. Waarom moet jij de molenaar zijn en ik'
de knecht? Waarom is het niet andersom? Dat zou ik wel
eens wilen weten. Kan je 't mij misschien zeggen?"
De molenaar kijkt onthutst. Dat iemand in ernst zóó den*
ken kan! Heeft Willem Tabbaart dat geleerd op z'n zwerf*
tochten? Dan behoort hij zeker tot die gevaarlijke schooiers*
die met rooven en plunderen aan de kost komen. De Grave
is verontwaardigd over deze goddelooze taal en hij zoekt eeü
antwoord.
„God heeft armen en rijken gemaakt, dat staat in de BijbeL
Wat wou jij daartegen inbrengen?"
Willem Tabbaart lacht.
Wordt vervolgd!
