jHeuiue jTriïtërljr (Courant Dr H. COLIJN SCH/MMELPENNM 'IPOLll Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken WOENSDAG: TER STEMBUS! WOENSDAG 26 MEI No. 1 van LUST KIEST. luis OCHTENOVOEB PRINSES JULIANA abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» ct Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar abbtrmtfitprttftn: Van I tot 5 regels f L17V» Elke regel meerf 0.22'I, ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels 2.30 Elke regel meerf 0X5 N°. 6091 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 ZATERDAG 22 MEI 1937 18e Jaargang Voor het bevragen aan 'i bureau V wordt berekend 0.10 De goede keuze voor land en volk Woensdag 26 Mei a.s. gaan we ter stembus. Het is dan precies vier jaar geleden, dat het Kabinet-Colijn aan het bewind kwam en in feite bleef. Aan vankelijk heette het in de tot heden kalm verloopen verkiezingsstrijd, dat de strijd langs het kabinet heen ging. Maar daarin is toch wel een andere teekening gekomen. Van lieverlede is het beleid van Dr. Colijn inzet gewor den in de gevoerde campagne; hetzij dat men zich keert tegen het geheele kabinet, dan wel enkele bevriende mi nisters daarvan losmaakt, die zich straks voor een andere koers zullen moeten verklaren. Voor ons en voor het anti-revolutio naire volksdeel was de keuze al zeer eenvoudig. Elke twijfel was bij voorbaat uitgesloten. Met eenige verbazing za gen we wel een groote verandering vol trekken in de volksopinie: de man, die aanvankelijk gesmaad en verguisd en als kabinetsleider het minst geschikt geacht werd, heet nu in breede kring en terecht de leider van ons volk. Zelfs de felste politieke tegenstanders ont kennen zijn groote populariteit niet. Hoe gaarne deze ook gegund en hoe eerlijk ze ook verdiend is immers was er geen sprake van speculeeren op de volksgunst dit zou voor ons geen afdoende reden kunnen zijn om zonder de minste weifeling het voor lijst 3 op te nemen. De oorzaak daarvan kon ook niet zijn dat we in de loop der laatste vier jaar de kabinetspolitiek door dik en dun ge steund hebben omdat we alles even fraai en goed vonden. Integendeel, we hebben meermalen bezwaren geuit te gen voorstellen en maatregelen, zoo van geestverwante als andere ministers en eens zelfs tegen het kabinetsbeleid in 't algemeen. Dat laatste was echter een uitzondering sii op div-puu„ is volkomen- bevrediging verkregen.' Overigens gold het steeds onderdeelen van het regee- ringsbeleid en deze waren, vergeleken met de groote, vaste lijn, van zoo on dergeschikte beteekenis, dat een voort zetting van het huidige bewind wat niet wil zeggen in dezelfde samenstel ling en met geheel ongewijzigd pro gram ons verreweg het beste lijkt. De motieven daarvoor zijn van finan- cieele, economisch-sociale en princi- pieele aard. Het is niet voor tegenspraak vatbaar dat de aanpassingspolitiek van het kabinet-Colijn by velen ontstemming wekte. Daaruit volgt logisch, dat de oppositie, ware zij daartoe in de gele genheid geweest, een andere methode zou gevolgd hebben. Het woord „pot verteren" moge daarvoor wat te sterk zijn, men bedoelde toch door uitzetting der uitgaven de koopkracht te ver- grooten. Nu nog hoort men als verwijt tegen Dr. Colijn, dat zijn financieele beschou wingen in het verleden te pessimistisch waren; doch zonderling genoeg, voegt men er nu aan toe, dat hij thans te op timistisch oordeelt. Dat is een ver dachte vrees voor de waarheid, waar aan stembusspeculatie niet vreemd is. Het feit blijft echter, dat men in vroe ger jaren zich tegen de bezuiniging ver klaarde en zonder bezwaar de tekorten had laten bestaan en dat diezelfde cri tici nu reeds aandringen op verzwaring van publieke lasten, waarbij ze zich beroepen op de meevallers, welke thans geboekt kunnen worden. Hoe het zij, zelfs uit de critiek der tegenstanders blijkt, dat een oer-dege- lyk financieel beleid is gevoerd al is men daarbij niet ten volle geslaagd en dat zulks nu aan onze economische kracht ten goede komt. Het i§ waarlijk niet ondenkbaar, dat een politiek van uitvoering van open bare werken op groote schaal een jaar geleden b.v. begonnen, nu de indruk zou maken geslaagd te zijn. Ook ont kent niemand, dat de depreciatie van de gulden thans de opleving stimuleert. Of dat blijvend voordeel is, moeten we afwachten. In sommige jaarverslagen leest men reeds, dat bepaalde bedrijven schade leden door de muntcorrectie en in middenstandskringen klaagt men, dat de opleving na September voor .velen een korte opflikkering was. Een definitieve conclusie is zeker nog niet te trekken; maar velen van hen, die de opleving, hoewel reeds vóór September begonnen, uitsluitend aan de depreciatie toeschrijven om aldus de Verdiensten van het kabinet-Colijn te verkleinen, schijnen nu ineens te ver geten, dat ook zij zelf zich zoo lang mogelijk tegen devaluatie hebben ver zet. En klinkt het dan werkelijk zoo ongelooflijk, dat het gedwongen loslaten van de gouden standaard geen rampen bracht omdat de aanpassing reeds zoo ver gevorderd was? Wij gelooven, dat aan de permanente werkloozen blijvende zorg moet worden besteed en in menig bedrijf zal loons- verhooging niet achterwege kunnen blijven, al was het alleen maar om de marge tusschen loon en steun te ver- grooten; maar dit neemt niet weg, dat de economisch-sociale positie ten onzent beter en begeerlijker is dan in die lan den, waar de devaluatie werd aange grepen als middel om uit de crisis te komen. En wij moeten pertinent ont kennen. al wordt het nog zoo vaak her haald, dat de „aanpassingspolitiek" ons steeds dieper in 't economische moeras en sociale ellende heeft geduwd. Van mislukking is geen sprake. De bewijzen waren er vóór eind September 1936. Adviseeren wij dus met vol vertrou wen steun te verleenen aan het regee- ringsbeleid van Dr. Colijn, omdat zulks voorzoover het van menschen af hangt de zekerste weg is naar finan cieel en economisch herstel, het laatste met handhaving en straks weer uitbouw van sociale voorzieningende voor naamste reden voor onze aanbeveling ligt in het principieele beleid van het kabinet en speciaal van de ministers, aan wie wij ons geestverwant voelen. Dit terrein is zoo uitgebreid, dat we er zelfs geen oppervlakkig overzicht van kunnen geven. Maar vast staat, dat wat de Regeering deed voor de handhaving van het gezag moeilijk te overschatten is. Ja, het zou wel eens kunnen blijken, dat hierdoor het streven van extreme groepen tot onvruchtbaarheid gedoemd is. In elk geval is er in ons volk een gevoel van rust gekomen, waarvoor zelfs zij, die zelf het gezag in gevaar brachten, dankbaar zijn. Van meer y ieteekenis is echter nog, wat gedaan kon worden voor de hand having der Christelijke- grondslagen van ons volksleven. Waarbij zich het eigenaardige verschijnsel voordoet, dat ook zij, die persoonlijk van vrijzinnigen huize zijn, gaarne de waarde van de godsdienst voor het volksleven erken nen en dat sociaal-democraten roepen: „Christenen waakt", tegen de aanslag op gewetens- en godsdienstvrijheid. Welnu, denken we speciaal aan de geestverwante ministers in het kabinet- Colijn, dan mogen wij met dankbaar heid constateeren, dat zij met moed en met zegen zijn opgekomen voor de handhaving der Christelijke zeden op schier elk gebied. En vooral daarom sporen wij onze lezers dringend aan niet alleen zelf hun stem uit te brengen op Dr. Colijn (dat spreekt immers van zelf), maar om weifelenden ook daar toe op te wekken. WEE? LIJST 3: COLIJN: ANTI REVOLUTIONAIR. GEWENSCHTE SAMENWERKING De vraag hoe de samenstelling van kabinet na de verkiezingen zal zijn, is nog niet aan de orde. Hetgeen niet wegneemt, dat velen gaarne met dit onderwerp bezig zijn, vooral om aan te geven wie in geen geval als minister-president behoort op te treden. Het lijkt ons aanbevelenswaardig deze kwestie stil te laten rusten en liever eerst af te wachten wat het stembus accent is. Maar dit belet ons niet onze warme in stemming te betuigen met deze passage uit een artikel in de Maasbode, dat aan Prof. Aalberse, den tegenwoordigen Kamer president wordt toegeschreven: „Wie goed luistert, bemerkt wel, dat bij de kiezers van de drie groote partijen der Rechterzijde, heimwee ieeft naar de tijd, waarin zij op een loyale wijze met elkander samenwerkten om in de Tweede Kamer een meerderheid te vormen, opdat daardoor het optreden van een christelijke Regeering mogelijk zou worden gemaakt." Dat heimwee leeft bij de voortduur in ons hart. Daarom verheugen we ons over tweeërlei. Ten eerste, dat voorzoover wij kunnen nagaan, op geen enkele vergadering en in i enkel geschrift één boos woord geval len is tusschen Anti-revolutionairen en Christelijk-historischen. Ieder ijvert natuur lijk voor zijn eigen lijst, maar feitelijk staan deze groepen in één gelid. Dat geeft moed voor de toekomst In de tweede plaats mag met dank ge constateerd, dat het anti-papisme blijkbaar zijn vat op Je bevolking verliest Zij, die daarin hun kracht zoeken, verspelen steeds r terrein en het zou ons grootelijks ver bazen indien zulks Woensdag niet duidelijk werd. Met grooten aandrang ver zoeken wij onzen lezers op hun stem uit te brengen op Op deze wijze zal het best elke aanslag op de in het verleden verkregen vrijheden worden weerstaan, en kan voortgebouwd worden op de Christelijke grondslagen van ons volksleven In 1905 schreef de grijze emeritus-preo' kant S. H. Buytendijk, dat het hem moeite gekost had zoover te komen, doch hij moest erkennen, dat de Roomsche landgenooten in geen enkel opzicht als Nederlanders van de tweede rang beschouwd mochten wor den en hij betreurde het, dat men hier nog aan romanofobie leed: „in Nederland, het klassieke land der vrijheid, waant men Gode een dienst te doen met de oude veten bestendig op te rakelen, elkaar 't leven te bemoeilijken, ja te verbitteren". Echter verheugde hij zich, want: „langzamerhand heeft in steeds breeder wordende kringen de overtuiging veld gewonnen dat, na ge meenschappelijk overleg en onder beding van goede trouw, samenwerking zeer wel mofcel ijk is". Daarmee zijn Prof. Aalberse en wij 5^ftt volkomen eeiis. Brand in de Westergasfabriek te Amsterdam Het vuur weldra gedoofd Vanmorgen te ruim tien uur is brand uit gebroken in een der gebouwen van ce Wes tergasfabriek aan den Haarlemmerweg te Amsterdam. Het personeel en de brand weer waren het vuurtje spoedig meester en de schade bleef beperkt tot ecnig houtwerk en betimmering. De schade is slechts gering. Een half uur na het uitbreken van den bramd kon brandweer inrukken. De tewaterlating van de „Tromp" De N.C.R.V. zal Maandag 24 Mei a.s. van 15.0015.45 uur uitzenden de tewaterlating van de flottieljeleider „Tromp', welke plech tigheid zal worden verricht door H.M. de Koningin. FIJN, DIE KEN IK LET OP Nog sleeds komen er heel wat verknoeide stembiljetten uit de bus. Die zijn van on waarde en de kiezer heeft dus een gansch vergecfsche reis gemaakt. Er zijn balsturige dwazen, die hun biljet met opzet ongeldig maken, doch de meesten doen het per ongeluk. Ze zijn te haastig, soms zelfs te zenuwachtig en velen vinden de kunstbewerking van het stembiljet al te eenvoudig. Ze willen meer doen dan alleen één witte stip vóór hun candidaat rood maken. Maar elke bijvoeging maakt het stembiljet ongeldig. Slechts één vakje rood maken en wat ons betreft alleen dat voor H. Colijn, het bovenste van lijst 3. Maar nu is er één afwijking, waarop wij nadrukkelijk wijzen. Voorzoover wij kun nen nagaan is er een verschil tusschen de Oproepingskaar ten, welke de kie zer thuis ontvangt en het stembiljet, dat hij op 26 Mei in moet vullen. Op de op- roepingskaarten staan de lijsten in verti cale. op de stembiljetten in horizontale richting: op de eerste krijgt men dus b.v. lijst 1, 2, 3 en 4 onder elkaar en in de tweede rij de lijsten 5, 6 en 7 en zoo ver volgens; maar op het witte stembiljet, dat men van den voorzitter in het stemlokaal ontvangt, staan de lijsten 1 tot en met 10 naast elkaar, de even nummers iets hoo- ger dan de oneven. Er zijn dan maar twee rijen onder elkaar. Het verschil in formaat tusschen oproe- pingskaart en stembiljet loopt voldoende in het oog, maar het is goed er de aandacht van eenvoudige kiezers en kiezeressen op te vestigen, dat zij lijst 3 niet moeien zoe ken onder, maar naast lijst 2, dus in bovenste rij van het stembiljet op de derde plaats. En voorts: het doodeenvoudige werk kalm en bedaard verrichten: het vakje vóór de n van H. Colijn en piets meer dan dat rood maken. Dan stemt men anti-revolu tionair. Het beste wat men doen kan. Let op! Prinselijk Paar keert terug Uit Londen vertrokken. Prinses Juliana en Prins Bernhard zijn vanmorgen te half tien van Liver- poolstreet station vertrokken naar Harwich, waar zij zich zullen inschepen aan boord van Hr. Ms. „Java", met welk oorlogsschip zij den overtocht naar Nederland maken. Hoe wordt het weer? De hooge druk in het noorden hield stand. De secundaire depressie, welke gisteren over onze omgeving lag, trok snel noord waarts en werd door een sterke drukopzet gevolgd, zoodat over Frankrijk, onze omge ving, west-Duitschland en midden-Europa zich een rug van hoogen druk ontwikkelde. Over het Oostzee-gebied bleef nog een vlak ke depressie liggen. In onze omgeving. Oost-Frankrijk West- Duitschland en het noorden van de Brit- sche eilanden is de lucht helder tot licht be wolkt. De temperatuur is in onze omgeving en in Duitschland gisteren na het passeeren van de secundaire aanmerkelijk gedaald. Voor onze omgeving moet, met het oog op de naderende secundaire deipressie. gerekend worden op aanvankelijk toe nemende bevolking met wellicht eenige regen in het westen. Later is weer op klaring te wachten. De wind! zal zwak tot matig, tijdelijk wellicht krachtig uit zuidelijke richtingen zijn. Groote veran deringen in do temperatuur worden niet verwacht. Dat is nog eens een jubileum 75 jaar in dienst Men schrijft ons uit B e r ge n op Zoom- Vandaag. Zaterdag 22 Mei, jubileert An neke van de soldaten. Dan is Anneke 75 jaar in dienst Het was op 11-jarige leeftijd, dat Anneke voor het eerst met haar korfje de kazerne binnen kwam om zaken te doen met de sol daten. En nu is Anneke 86 jaar geworden en doet ze dus 75 jaar met hav heerlijke, door de soldaten nog altijd gewaardeerde waren, dienst in de kazerne. In al die jaren is ze. één geworden met het garnizoen en ze wordt door de militairen als een deel van het gar nizoen beschouwd Deze dag is niet onopgemerkt voorbij ge gaan. Anneke is gehuldigd en wel op bijzon dere wijze. Om 11 uur trad heel het garnizoen aan op de Groote Markt, met de muziek der bei de regimenten. Anneke is daar voor het Stadhuis door gemeentelijke en militaire autoriteiten gefeliciteerd en gehuldigd. Dat er voor deze huldiging veel belang stelling was laat zich begrijpen. LEGER EN VLOOT Benoemd z(Jn tot res.-i le kl. bü de landmacht, 2e kL P G Gerling-s. DROEVE PLECHTIGHEDEN Begrafenis der slachtoffers van het ongeluk te Alphen Een auto sloeg te Alphen a.d. Rijn over den kop en kwam in het water; zes menschen verloren droevig 't leven; vele gezinnen werden in diepen rouw gedompeld. Gisteren vond de treurige nasleep van dit ongeval plaats te 's Gravenzande en Hoek van Holland, waar de stoffelijke over schotten van de slachtoffers aan den schoot der aarde werden toevertrouwd. Het was aangrijpend te zien hoe op de doodenakker te 's Gravenzande de stoffelijke hulsels van drie leden van het gezin Jongejan even na die van de jeugdige Frans van den Bos en zijn verloofde, mej. De Rooy uit Honselersdijk, aankwamen. Voor beide begrafenissen bestond heel veel belangstelling van de zijde der bevolking. Verschillende vertegenwoordigers van ver- eenigingen en organisaties kwamen in de stoeten mee, terwij] aan de geopende groeven enkele toespraken werden gehouden, onder meerdere door de Ned. Herv. predikanten Kooistra en Van Geest. Familieleden hebben voor de belangstelling bedankt. Te Hoek van Holland had de begra fenis plaats van het zesde slachtoffer, mevr. Meuldijk. Ds. H. de Jong, Geref. pred., bracht hier troost aan de groeve, sprekend over Jesaja 55 vs. 6. Aangrijpend was ook hier de plechtigheid, waar de man zijn echtgenoot bij zijn thuis komst van zee, levenloos thuis vond. Hoe moet ik stemmen Naast principieele voorlichting hebben de kiezers, voor zij naar de stembus gaan, ook technische voorlichting noodig, zoo schrijft de heer W. F. Beeremans, secretaris van de A.R. Kamerkieskring Centrale Haarlem in een circulaire aan de aangesloten Kies- vereenigingen. Het komt nog bij iedere verkiezing voor, dat biljetten verkeerd worden ingevuld en dat daardoor een stem verloren gaat; ter wijl het de bedoeling van den kiezer wes goed, dat is Anti-R e v. te stemmen. De drukkerij Libertas te Rotterdam, Goud sche Singel 105, heeft een verkiezingsfolder laten gereedmaken. Het is een laatste op wekking, die aangeeft hoe het stembiljet in te vullen. Behalve omzetbelasting er. vracht zal de prijs per duizendtal plm. f 8 bedragen. Laten een of meer kiesvereenlglngen te zamen deze verkiezimgsfolder ten spoedig ste bestellen. Dan kan men den kiezer laten zien hoe hij het stembiljet heeft in te vul len. Dit is een zaak van aanbelang, waar aan men wel gedachtig moet zijn. En verder moet het natuurlijk zóó zijn, dat ieder Anti-Revolutionair een biljet voor zijn raam heeft hangen. Zoo wordt voor aller oog de éénheid van ons Anti-Rev. volk gedemonstreerd. Zoo weet iedereen dat Dr. Colijn de man is op wiien de stem moet worden uitgebracht. In dien het nog niet is gesohied. zorg met be kwamen spoed dat het gebeurt. NIEUWE GEZANT IN KOPENHAGEN Naar wij vernemen ligt het in de be doeling, dat de Nederlandsche gezant in Praag, H. W. G. Ridder Huyssen van Kattendykej als gezant in Ko penhagen zal worden benoemd. DE RECLAME Van dit tijdschrift, adres der admini stratie Hofwijckstraat 9. Den Haag, kunnen wij veel goeds zpggen. De inhoud is veel zijdig. Verschillende reclame-methoden worden er in behandeld en van onderschei den drukwerk-procédé's voorbeelden gege ven. Wie met reclame te maken heeft, kan uit een en ander veel leeren en daarbij dikwijls genieten. Maandag zal door H.M. de Koningin te Amsterdam de flottieljeleider „Tromp" te water gelaten worden. Het schip ligt ge reed voor deze gebeurtenis. Deze week verschijnt: de 2e druk van: H. J. GOUVEE: CALVIJN EN CALVINISME Een studie over Calvijn en ons Geestelijk en Kerkelijk leven. In binnen- en buitenland fel bestreden hoog geprezen. EEN BOEK VAN BETEEKENIS. Prijs ing. 5.—» geb 6.—. Alom in den boekhandel verkrijgbaar. Uitg. Mij. BR0EKH0FF N.V., voorheen Kemink Zoon, Domplein 2, Utrecht N.V. GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK gevestigd te GRONINGEN. De Bank geeft uit: 4 Pandbrieven a 101 en 3Pandbrieven a 99% Koers v. omwisseling resp. 100% en 99% VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen en het ZONDAGSBLAD De Eerste Kamer heeft het wetsont. werp tot verbindend verklaren van collect tieve arbeidsovereenkomsten met 19 tegei* 12 stemmen aangenomen. De slotzitting van het Permanente Hof van Internationale Justitie in de Neder* landsch-Belgische procedure betreffende de verdeeling van het Maaswater. N Bizonderheden over de arrestatie vani de Nederlandsche reserve-luitenant-vlie* ger G. Aalders in Duitschland. Financieel Weekoverzicht. De jaarvergadering van het Verband van Geref. Evangelisatie-vereenigingen. De Tsjechoslowaaksche minister Krofta geeft een exposé der politieke constellatie. Londen doet thans pogingen, in Spanje een wapenstilstand te bewerkstelligen. Delbos heeft te Brussel besprekingen gevoerd, o.a. over het Westpact. eie/ien vooï i met BETONHOUT KISTENHOUT Houthandel „ALBLAS" N.Vt WADDINXVEEN Opslaglaatsen te: Rotterdam: Zwaanshals 119—121 's-Gravenhage: Fahrenheltstr. 343 TRirLEX Vraagt prijs LIJSTWERK U schildert met pleiner - met Ripolin I Prachtige kleurenCoed dekkend' Fraaie glans' En het •ste pleiner hebt U i Ripolin achteraf Want Ripolin rgalnos duurz de beste lakverf der wereld. J. R. Snoeck Henkemans 75 jaar geworden Wethouder J. R. Snoeck Henkemans heeft gisteren ter gelegenheid van zijn 75sten verjaardag talrijke bewijzen van belangstelling ontvangen. Bloemstukken ontving hij van het hoofd bestuur van de Chr. Hist Unie, waarvan de heer Snoeck Henkemans secretaris is ge weest, van commissarissen en medewerkers van het dagblad „De Nederlander", waarvan hij hoofdredacteur was en van talrijke an dere colleges, van de meeste van welke hij nog voorzitter is, zooals de Vereeniging Kinderzorg de Vereeniging voor Christelijk meer uitgebreid Lager Onderwijs, de Kon. zangvereeniging Excelsior. B. en W. van Den Haag en de Chr. Historische raads fractie zonden eveneens bloemstukken. AMELAND-NES HOTEL PENSION HOFKER TELEFOON No. 2 (dag en nacht). Oudste, mooist gelegen familie-hoteJ van het eiland. Stroomend water. Eigen rijpaarden. Pensionprijs volw v.af 2.50. Vraagt prosp. VALKENBURG (L.) Tel. 8 Modernste. Hotel ter plaatse Verruim Uw blik in Uw eigen belang. Volg ome degelijke, goedkope, schriftelijke cursus ALGEMENE ONTWIKKELING Vraag zonder verplichting inlichtingen bij AS.S.O., Nieuwe Plein 31, Arnhem

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1