JHeuuie £riftsrtje («Eirarout
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Dr COLIJN IN TWENTE
AVANG
mm
Abonnementsprijs:
Pei kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijkscbe
zending430
Bij dagelijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 et. met Zondagsblad 7'/» et
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 6084
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 13 MEI193.7 18e Jaargang
©fotrttnticprijjtn:
Van I tot 5 regels 1.177»
Elke regel meer 0.22'k
ngezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 230
EJke regel meer045
tfoor het bevtagen aan 'I bureau
V wordt berekend 0.10
FUNESTE INVLOED
„Kan alzoo schrijft Jhr. mr. de Geer
een uitstekend artikel in het Meinummer
,van Stemmen des Tijds de vrees
voor een uiteindelijk slagen der (N.S.B.)
worden ter zijde gesteld, de verwarrin
die zij in de geesten wekt, het wantrou
wen, dat zij voedt tegen allen die met ge
zag bekleed zijn, de voortdurende en
stelselmatige aantasting van de
zuiverheid hunner motieven en bedoelin
gen, dit alles is voldoende reden om deze
beweging te zien als een zeer donkere vlek
in ons openbare leven."
Men kan de wijze, waarop de N.S.B. hieri
te lande werkt,, niet anders aanduiden dan
als volksvergiftiging.
Wij geven onmiddellijk toe, dat er aan
ons huidige staatsbestuur wel wat ont
breekt. Maar de N.S.B. blaast gebreken op
tot nationale misdaden en ziet allerwegen
corruptie en zwendel, ook waar deze n
bestaan
Eén der N.S.B.-sprekers heeft ons ge
noemd „een volk van slappelingen", maar
wie alleen de N.S.B.-bladen leest, ontvangt
de indruk, dat wij een volk zijn van door
trapte schurken en oplichters.
Welnu, tegen een dergelijke valsche, ten-
dentieuse en onwaardige voorstelling, welke
alles en allen aantast, tegen alle gezags
dragers wantrouwen kweekt en dus een
revolutiegeest aanstookt, moet met kracht
worden geprotesteerd.
Nog wordt het Nederlandsche volk door
'de volken rondom ons, met welke wij gees
telijk cultureel en economisch met duizen
den banden verbonden zijn, geëerd* geacht
en geprezen om zijn nobelen zin, eerlijk
heid en betrouwbaarheid. Tallooze malen
wordt de lof van ons volk gezongen, door
buitenlanders hetzij in buitenlandsche bla
den of bij hun bezoek hier.
Het is eenvoudig ondenkbaar, dat dit zoo
permanent en hartelijk zou kunnen ge
schieden indien Nederland een schip was,
gestrand op de zandbank van politieke en
maatschappelijke zwendel
Schrikkelijk is de verantwoordelijkheid
der N.S.B.-leiding, wijl zij door haar voort
durende aantasting van de motieven en in
tenties, met name van allen die in hoog
heid zijn gezeten, „alle geloof in goe
de trouw en nobelen'zin onder
mijnt" en „een heilloos scepti
cisme kweekt". (Jhr. de Geer.)
De N.S.B. noemt zich Christelijk. Maar
het groote apostolische gebod, gebeden en
smeekingen te doen voor de wettige over
heden en allen, die met gezag bekleed zijn,
trapt zij dagelijks in de modder. Laster en
verdachtmaking schijnen den N.S.B.-leiders
beter te liggen dan smeekingen en gebeden.
Inderdaad, de N.S.B. oefent wel een
funeste invloed!
De Rijksmiddelen
Gisteravond heeft Minister Oud te Mid
delburg medegedeeld, dat de Rijksmiddelen
in April wederom 5 a 6 millioen meer
hebben opgebracht dan in April 1936. Spr.
zag hierin een teeken van de toenemende
welvaart Vermoedelijk zal de Rijksmidde-
lenstaat volgende week Woensdag worden
gepubliceerd, daar de datum, waarop dit in
den regel elke maand geschiedt, ditmaal
tijdens de feestdagen valt
De Dieseltreinen
In de Memorie van 'Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake het wetsontwerp
tot reorganisatie van het Spoorwegbe
drijf wordt medegedeeld, dat de diesel-
electrisohe treinstellen naoat de elec-
trificatie is tot stand gebracht in
1938 zullen verhuizen naar lijnen met
minder dicht verkeer, waardoor niet al
leen aanmerkelijke versnelling van de
verbindingen met verder afgelegen ge
deelten van het land zal worden verkre
gen, maar ook bezuiniging, omdat deze
tractie goedkooper is aan stoomtractie.
Werkloosheid blijft dalen
Gunstige cijfers over tweede helft
van April
Een vermindering met ca 17000 man
De directie van den Rijksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat in de week van 10 tot en met
24 April 1937 bij een gesubsidieerde ver-
eeniging met werkloozenkas waren aange
sloten 460.500 personen (de landarbeiders
bonden met 74.600 leden zijn hierin niet
begrepen).
Van deze 460.500 personen was in genoem
de week 25,1 pCt. geheel werkloos (in de
vorige verslag week 510 April 1937, was
dit percentage 26,6).
Het werkloosheidspercentage was in de
tweede verslagweek van de maand April in
de laatste jaren als volgt: 1934 23,6 1935
27,8 1936 30,2 1937 25,1
Bij 1054 (onv.) organen der Openbare Ar
beidsbemiddeling stonden op 24 April 1937
(10 April) in totaal 383.498 (400.362) werk
zoekenden ingeschreven, onder wie 363.466
mannen (378.982). Van deze werkzoekenden
waren er 368.051 (384.609) werkloos, onder
wie 353.033 (368.224) mannen.
Aan het ci 'tureel werk voor werkloozen
namen einde Januari 1937 deel: a. cursussen
38.870 pers.: b. werkobjecten 2.194 pers.
(gem.); c. centrale werkplaatsen 2.409 pers.:
d. kampen voor jeugdige werkloozen 1.637
pers.
Onder geestdriftig gejuich van de voor het paleis verzamelde menschenmenigteverscheen het Engelsche koningspaar met
de beide prinsesjes en koningin Mary na terugkeer in Buckingham Palace op het balcon van het paleis.
4500 mannen en vrouwen
in een tent.
Hoe de uitvoer der Twent-
sche textiel-producten steeg.
„Zoo ik niet had geloofd,
ik had gefaald"
Het optreden van onzen minister-presi
dent te Hengelo is zeker het hoogtepunt
geweest in de verkiezingscampagne in Oost-
Overijsel.
Reeds weken van tevoren bestond er in
Twente groote belangstelling voor den
Colijn-avond en waarlijk niet uitsluitend van
anti-revolutionaire zijde. Ook vele niet-anti-
revolutionairen wilden hem wel eens zien
en hooren.
Zoo zaten tusschen de duizenden de
nieuwsgierigen, maar grooter was het getal
van hen, die niet alleen kwamen uit
nieuwsgierigheid, maar ook, omdat bewon
dering hen dreef. Waardeering en bewonde
ring voor dr. H. Colijn, wiens beleid het
blijkt de laatste maanden ook in Twente
steeds duidelijker ons volk voerde langs
een moeilijke maar tevens langs een goede
eg.
En wij, wél-anti-revolutionairen wij zijn
gekomen, o, zeker om onzen leider te be
luisteren, maar wij zijn toch ook gekomen
om hém door onze aanwezigheid en door
onze toejuichingen, door ons lied te zeggen:
,Dr. Colijn, velen mogen smalend van u
spreken, zie hier 't anti-revolutionaire volk
van Twente, dat u eert, dat u liefheeft dat
u trouw zal blijven, dat niet op zal houden
voor u te bidden",
Groote geestdrift
Zoo bedoelden de duizenden het, toen ze
even na half acht Dr. Colijn geestdriftig be
groetten, welk gejuich overging in het ge
zang van het Wilhelmus, begeleid door de
„Chr. Harmonie" te Hengelo.
De voorzitter van het Prov. Comité Prof.
Ridderbos, liet zingen Ps. 105 3 en las
eenige verzen uit Ps. 106. Daarna heette
hij de groote schare ongeveer 4500 per
sonen, waaronder vele vooraanstaande figu
ren uit de provincie welkom.
Prof. Ridderbos herinnerde aan de gelofte,
door Colijn afgelegd, toen hij uit Kuypens
hand het vaandel der A. R. partij ontving.
Die gelofte van trouw heeft onze leider ge
stand gedaan.
Nogmaals klaterde het applaus op, toen
Dr. Colijn op het spreekgestoelte verscheen.
In hoofdtrekken was zijn rede gelijk aan
die, welke hij reeds op zoovele andere plaat
sen heeft gehouden.
De Twentsche industrie
Toch kreeg ze zoo nu en dan speciale be-
teekenis voor de Twentsche industrie. Dr.
Colijn deelde mede. dat, mede dank zij de
regeeringsmaat regelen de uitvoer van
Twentsche textielproducten zeer aanzien
lijk was gestegen sommige producten zelfs
was vnor sommige waren geklom
men van 0 tot 75 pCt., voor andere van 17
tot 60 pCt. En die cijfers zijn van vóór de
depreciatie. Dank zij de regeeringspolitiek
vinden in Twente 7000 paar handen meer
k, dan zonder die regeeringsbemoeienis
het geval zou zijn geweest!
Met groote, levendige belangstelling
luisterden de duizenden; zelfs een hevige
plasregen, die op de tent neerkletterde, kon
de aandacht niet afleiden. Met ontroering
zag men naar den grijzen staatsman op, die
aan het einde van zijn rede het uitsprak:
Zoo ik niet had geloofdik had gefaald.
Ten slotte legde Dr. Colijn de schare op
de lippen: „De Heere is mij tot hulp en
sterkte
En mol den minister-president hebben
wij gebeden en gedankt: gebeden voor land
en volk en vorstenhuis gedankt voor de
zegeningen ons nog in zoo ruime mate ge
schonken.
Toen Dr. Colijn het. spreekgestoelte wilde
verlaten, zong de menigte hem de zegenbede
uit Ps. 134 toe.
Dr. H. Colijn te Hoogeveen
De Zuid-Oosthoek van Drente heeft zich
gistermiddag niet onbetuigd gelaten. Per
trein, per bus en per rijwiel was men in
grooten getale, zelfs uit de kleinste ge
huchten naar Hoogeveen gekomen,
waar een groote tent, verrezen op een ter
rein aan do Bentinckslaan, aan 3300
luisteraars onderdak bood. Er was geen
plaatsje meer onbezet.
De Minister-president werd om half drie
enthousiast verwelkomd. Burgemeester
Tjalma lid van het Provinciaal Comité
van A. R. Kiesvereenigingen, die op de A. R.
lijst de 12e plaats bezet sprak, nadat ge
zongen was Ps. 89 8, gelezen een gedeelte
van Rom. 13 en gebed, een kort inleidend
woord, waarna dr. Colijn zijn bekende ver
kiezingsrede hield.
Aan het einde van de geslaagde samen
komst zong de menigte dr. Colijn de zegen
bede uit Ps. 134 toe.
Dr. H. Colijn spreekt nog
14 Me| Eindhoven
15 Mei Nieuwendijk (N.B.)
s middags)
Breda ('s avonds)
18 Mei 's-Gravenhage
22 Mei Hilversum (3.30 n.m.)
24 Mei Ede
24 Mei Amersfoort
DeStadt-Schanke
Leidscheplein 5-9 Tel. 33072 Amsterdam
DINER DINER DINER
90 ct 115 1.40
ELK DINER EEN TOPPRESTATIE.
HOTEL-HAMDORFF
LAREN (Gooi)
Speciale tarieven voor langer
verblijf en week-ends
Casino Zomertum
Badhotel BAD B0EKEL0
(De Zee op de Heide)
Temidden van boscn. heide
zee en strand
VRAAGT PROSPECTUS
N.S.B.-propaganda-methoden
Dezer dagen hebben propagandisten van
de N.S.B. zich toegang verschaft tot het (ver
boden) terrein vam de N.V. Chemische In
dustrie „De Toren" te Naar den, den to
ren van de fabriek bpklommen en aan den
zich daarop bevindenden vlaggestok een
zwart-roode vlag geheschen, zoo meldt de
N.R.C.
Zij verwachtten blijklbaar, dat dit den
volgenden dag (een feestdag) niet door het
personeel zou worden opgemerkt Het bedrijf
is gelegen aan den Rijksweg Bussum—Am
sterdam, waarop in het bijzonder op feest
dagen een zeer intensief verkeer heerscht.
Het gebouw en speciaal de ca. 30 meter
hooge witte toren contrastepren scherp met
de omgeving en vallen zeer in het oog. het
geen voor de genoemde propagandisten
blijkbaar reden is geweest eens anders
eigendom vooj hun doel te gebruiken.
Doordat een lid van het personeel de vlag
om 5 uur 's morgens opmerkte, kon zij reeds
in de vroege ochtenduren verwijderd wor
den. Het is den N.S.B.-propagandisten thans
blijkbaar niet meer voldoende om de over-
heids-eigendommen op weerzinwekkende
wijze te bekladden, zij beginnen zich ook
te vergrijpen aan particuliere eigendommen,
daarbij ernstig schade aan de reputatie toe
brengend.
Brief van stuurman
van de „Andra"
Hij hoopt spoedig weer thuis te komen
De te H a r 1 i n ge n wonende echtgenoote
van den heer D. Pronker, die stuurman was
van de tot zinken gebrachte An dra", heeft,
naar „Vooruit" meldt, van haar man be
richt ontvangen, dat hij in goede welstand
verkeert en spoedig hoopt thuis te komen.
Sinas het vertrek van de „Andra" uit Duin
kerken in begin Maart, is dit het eerste be
richt, van oen heer Pronker ontvangen.
Tragisch ongeval
Door den bliksem gedood
Gisternamiddag omstreeks kwart over
vijf ontlastte zich boven de Residentie
een kort, doch zeer hevig onweer. Uit de
Boeehlaan kwam een moeder met drie kin
deren in de richting Bezuidenhout geloo-
pen. Een kind liep naast de moeder, twee
zusjes liepen vooruit. Toen de moeder het
raadzaam vond, voor den hevigen regen te
schuilen in den winkel van de firma K. bu
den hoek van den Bezuidenhoutscheweg
riep zij ae beide kinoeren die voor haar
liepen. I-Ii t jongste meisje voldeed daaraan
onmiddellijk, het oudere zusje, de 9-jarige
A. K. uit de Schiestraat aarzelde en bleef
nog pen ondeelbaar oogenblik onder een
boom staan, hetgeen noodlottig werd. Een
felle .oliksomstraal trof het kind, dat oo
slag dood was
De consternatie ter plaatse was groot.
De mopiier gilde hevig en weid door voor
bijgangers geholpen. Later heeft de Genees
kundige Dienst het lijkje naar het ge
meente-ziekenhuis gebracht
Van steunregeling uitgesloten
Arbeiders weigerden naar
Duitschland te gaan.
Het gemeentebestuur van Stavenisse heeft
r.aar „Vooruit" verneemt, vijf landarbeiders,
die naar zijn oordeel geen gegronde poli
tieke. godsdienstige of andere redenen had
den om niet in Duitschland te gaan wer
ken, doch weigerden zulks te doen, van
steun en werkverschaffing uitgesloten.
EEN OPLICHTER GESNAPT
De gemeentepolitie te Te gelen heeft
den 25-jarigen gehuwden werklooze S. uit
Venlo aangehouden als verdacht van oplich
ting van een 28-jarige dienstbode.
Onder valsche voorwendsels heeft de aan
gehoudene kans gezien om de dienstbode
telkens haar maandloon, tot een bedrag van
f 120 te ontfutselen. S. zal naar de straf
gevangenis te Roermond worden overge
bracht
PATROONS-PENSIOENFONDS
BOEKDRUKKERSBEDRIJF
In principe tot oprichting
besloten
Belangrijk initiatief van
den heer Diemer
Dezer dagen vergaderde te Utrecht de
Federatie der Werkgevers-orgahisaties in't
boekdrukkershedrijf onder voorzitterschap
van den heer S. S. K o r t h u i s.
In zijn openingsrede kondiigde de voorzit
ter aan de stichting van een organisatie van
patroonszoo ns.
Verder besprak hij de wenschelijkheid van
oprichting van een middelbare vakschool ter
opleiding van grafische patroons.
Tot voorzitter van het algemeen boofdbe
stuur werd de heer Korthuis herkozen.
In de vergadering werd afscheid genomen
van den heer G o s. E s h u i s die met het
oog op zijn leeftijd aftrad als beheerder v^u»
het Rayonbureau NoorcL Den heer Eshuia
werd de zilveren medai'le van verdienste
der Federatie toegekend.
Vervolgens werden uitvoerige besprekingen
gehouden over de verhouding der ir.dusln-
eele grafische bonden tot de leveranciers
materialen en papier. De noodzakelijk
heid van een innige samenwerking verd
door vele leden betoogd.
Een der zeer belangrijke punten van
de agenda was de inleiding van den heer
H. D i e m e r te Rotterdam over plannen
tot stichting van een pensioenfonds voor
patroons.
De heer Diemer, die als stichter van he'
pensioenfonds voor de werknemers in 1929
van de Federatie de gouden medaille vau
verdienste ontving, bepleitte thans voor zijn
collega's de oprichting van een patroons-
pensioensfonds. Hij wees allereerst op het
succes van het bedrijfsfonds der werkne
mers. waar sinds 1929 een kapi'aal van ze
ven millioen gulden is vergaard en binnen
kort de vijfhonderdste werknemer zal wor
den gepensionneerd. Vijf en twintig jaarna
de oprichting is een getal van 1800 pensioen-
trekkers be verwachten. Er zijn thans 12.000
werknemers ingeschreven.
De heer Diemer besprak thans de vraag
of pensiotvneering van patroons mogeliik zal
zijn. Hij wees op de moeilijkheden in ver
band met de wet op het Levensverzekerings
bedrijf en den hoogen gemiddelden leeftijd
der patroons (vijftig aar). Niettemin zal een
pensionneering op basis van verplichte deel
neming en een eenheidspremie mogelijk "ijn,
indien de uitkeerinig eerst op 70-jarigen leef
tijd begint en uit het reservefonds der Fede
ratie een stamkapitaal kan worden verkre
gen.
De beer Diemer deed een beroep op de so
lidariteit van de groote en kleine patroons
in de Federatie, om gemeenschappelijk op
deze basis een fonds op te richten. In het
typografisch bedrijf blijken groote dingen tot
stand te kunnen worden gebracht. Spr. her
innerde aan het gezellen-pensioenfonds, dat
een unicum in Nederland mag worden ge
noemd. Zoo zal de Federatie ook leiding
moeten geven aan het pensioenvraagstuk
van de patroons.
De rede van den heer Diemer maakte
op de vergadering een grooten indruk en
met groot enthousiasme werd in begin
sel besloten een pensioenfonds voor pa
troons op te richten.
Tenslotte kwam nog aan de orde de kwes
tie van de verbindendverklaring van het
collectief contract. Op voorstel van den voor
zitter werd het algemeen hoofdbestuur mach
tiging ver eend via den bedrijfsraad de noo-
dige stappen te doen, wanneer het oogeniblik
daartoe is gekomen.
De vergadering, waar eenige honderden
patroons uit alle deelen van Nederland aan
wezig waren, werd door den voorzitter ge
sloten. die daarop in het bijzonder len dank
van de collega's uitsprak tegenover den
heer Diemer voor de vele belangelooze ar
beid, die hij in den loop der jaren en ook
thans weer ten bate van het boekddrukkers-
bedrijf heeft verricht
In kokend water gevallen
Vijfjarig kind overleden
Gisteravond was de vrouw van den land
bouwer Kuiper met haar vijfjarig dochtertje
bij een familielid in Staphorst, om dezr
behulpzaam te zijn bij het slachten van
varken. Op een gegeven oogenblik liep h
kleine meisje achteruit en viel in een
tobbe met kokend water. Hoewel het kind
direct uit de tobbe werd gehaald is z<
eenigen tijd later aan de bekomen brand
wonden overleden.
Drie-jarig kind verbrand
Te Middelburg is het drie-jarig
zoontje van de familie v. O., wonende in hel
Park van Nieuwenhove, in een waschketei
met warm water gevallen. De kleine werd
met hevige brandwonden naar het gast
huis vervoerd en is daar aan de gevolgen
overleden.
Visschen door werkloozen
Op finten en zalmen
De Minister van Sociale Zaken heeft eeni
gen tijd geleden zijn goedkeuring verleend
aan een regeling van de gemeenten Woud-
richem, Gorinchem en Hardinxveld, betref
fende het visschen op zalm door werklooze
Verwerf li -een positie. Volg onze volledige,
snelle, en goedkope schriftelijke opleiding tol
FILIAALHOUDER.
FILIAALHOUDSTER
Gratisplaatsingsbureau
Vraag zonder verplichting Inlichtingen bij A.SS.O
Nieuweplein 31. Arnhem Telefoon 24597
TROTTEURS
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
De verdere behandeling van de kwestie
van de aftapping van het Maaswater
voor het Hof van Internationale Justitie.
Ter vergadering van de Federatie van
Werkgeversvereenigingen in het Druk-
kersbedrijf zijn voorstellen aangenomen
inzake pensioneering van patroons.
De jaarvergadering te Leeuwarden van
de Vereeniging van Kerkvoogdijen in de
Ned. Herv. Kerk.
Voortzetting van de algemeene verga
dering van de Bond van Chr. Fabrieks-
en Transportarbeiders.
Ondanks den regen heeft Londen gis
teravond vroolijk feest gevierd; tevens
heeft de koning zijn eerste radio-toespraak
gehouden.
Het gerucht gaal dat Mussolini Pink
ster-Maandag Hitier zal ontmoeten.
Mola's troepen staan thans voor Bil
bao's z.g.n. „ijzeren verdedigingslinie".
STAP UIT UW OUDE COSTUUM
MET PINKSTEREN il
Palthe reinigt Palthe perst
Palthe stoomt Palthe verft
PALTHE
HOTEL „NAEFF"
V E L P (Geld.)
BEKEND RESTAURANT
Modern ingericht Auto-Garage
TENNISBAAN - Prachtige Tuin
Matige Prijzen Telefoon 3152 en 3153
B. BEIJER.
Ingwensen Co.
Keizersgracht 382
Amsterdam
Belast zich met de uitvoering
van Effectenorders, het Inca»
seeren van Coupons en het
nazien van Lotingen.
TeL 32121 en 33879, ondet Beurstijd 31207
DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIGING N.V.
DORDRECHT Groenmarkt 64
Anno 1871
B O U W-C R E D I E T E N
EFFECTEN
Dr. H. NANNING'k
JKINADRUPPELS
Het aangewezen middel bl|:
BLOEDARMOEDE BLEEKZUCHT
MALARIA GEBREK AAW EETLUST«u.
Men lette op den naam ..Dr. H. Nanningbulten
op de roode doos en op de flacon. Prijs f 1.30
Dr. H. NANNING'i Pb.rm Cl,», f.brlek. N.V, DEN HAAG.
LAKVERFVANWAGEMAKER5 Bbeda'
„HUIZE 0KKENBR0EK"
POST BATHMEN (O
Tea. Heeter 1L Heerlijk rustoord In
ongerepte natuur. He! en Dennen. Alle
moderne comforts. Prima reierenties van
H.H. Doctoren en Particulieren.
VRAAGT PROSPECTUS
visschers weike in de steunregeling zijn
opgenomen Deze regeling is eveneens voor
andere gemeenten met een vissersbevol
king van toepassing verklaard.
De Minister voornoemd heeft thans aan
de besturen van gemelde drie gemeenten
medegedeeld, dat hij kan goedvinden dat de
regeling voor de zalmvisscherij door werk
loozen van toepassing wordt verklaard voor
de fintenvisscherij.