■H
Instantine
DOUWE EGBERTS
Het in beslag genomen boek
WOENSDAG 14 APRIL 1937
EERSTE BLAD PAG. a
✓"ITX
IB AY ER]
EvtaiiTKrgTjl'Hra
Buitenland
DE LAATSTE VEZEL
De conferentie, welke momenteel te Mon-
treux zich bezighoudt met de vraagstukken,
die aan de opheffing van de zoogenaamde
Egyptische capitulaties vastzitten, heeft fei
telijk geen ander doel dan te overwegen, op
welke manier men de laatste vezel zal
doorsnijden, welke het oude Nijlland in
positie van afhankelijkheid aan de Euro-
peesche staten bindt Egypte heeft hiermede
de uiterste grens bereikt van zijn vaza!
periode. Eerst heeft het zich, tijdens den
wereldoorlog, van de laatste banden van
het Turksche rijk bevrijd; de volkeren-
catastrofe verschafte het daartoe de gereedc
aanleiding, doch daaraan waren in het land
zelf reeds de noodige politieke voorbereidin
gen voorafgegaan. Toen kwam de period1
.van het Britsche mandaat, welke evenmin
hij de Egyptische nationalisten in goede
aarde viel. Zij herinnerden zich, dat Egypte
een oude geschiedenis en een oeroud ver
leden heeft, en dat op dit verleden in mo
dernen zin kan worden voortgebouwd. Van-
idaar de moeilijke positie, waarin de Brit
sche mandataris gebracht werd; de strevers
naar nationale onafhankelijkheid wilden
niet tot rust komen. Ten slotte heeft Lon
den ingezien, dat het g°e£i eraan deed, den
knellenden band meer en meer te vieren;
en eindelijk, tijdens den Abessijnschen vrij
heidsoorlog, rijpte het inzicht, dat het voor
het Britsche imperium aanzienlijk voordee-
liger moest zijn, van den Egyptenaar een
betrouwbaren vriend en bondgenoot te ma
ken, dan een chicaneerenden, ontevreden.,
medewerker. Vandaar, dat eindelijk de
tractaten tot stand kwamen, welke aao
Egypte de volledige onafhankelijkheid ver
zekerden, al hielden deze overeenkomsten
tevens belangrijke bepalingen inzake de
Suez-zöne, en een verdrag van vriendschap
en van verdediging der gemeenschappe
belangen in.
Thans rest er nog het doorsnijden van één
Vezel, die der zoogenaamde capitulaties.
Capitulaties vindt men in landen, die feite
lijk met koloniën op één lijn staan. Uit
hoofde van handelsbelangen en anderszins
zien blanken zich verplicht, zich in zulke
landen op te houden, doch zij achten zich
niet veilig in den kring der „inlandsche"
samenleving, en zij passen ervoor, zich
bloot te stellen aan de rechtspraak, de be
lastingheffing, enz. van een andersgeaard,
en meestal primitief ontwikkeld ras. Zoo
.Verwerven zij zich dan bijzondere rechten
op deze punten, welke capitulaties worden
De geografische positie van Egypte heeft
er steeds toe medegewerkt, dat zich in aan
zienlijken getale onderdanen van vreemde
rassen en volken in dit land tijdelijk neer
lieten. De Turksche heerschers volgden de
politiek, van zulks te begunstigen. Door
handel en bedrijf aan te trekken, dit wisten
zij, kwam er welvaart en welstand, waar
anders het openbare leven zou stagneeren.
.Vandaar dat de sultans royaal waren met
het verleenen van capitulaire rechten: be
lastingimmuniteit; immuniteit van woning,
en rechtspraak door middel van consulaire
rechtbanken werden zoo het verworven be
zit der vreemdelingen. Nahas Pasja betoogt
thans, en niemand zal daartegen ernstige,
steekhoudende bezwaren kunnen inbren
gen, dat al deze zaken uit den tijd moeten
Worden geacht Egypte, dat binnenkort lid
zal worden van de Geneefsche volkeren
gemeenschap, wenscht te worden erkend als
.een beschaafde staat, die in geen enkel op
zicht aan anderen minderwaardig mag
Worden genoemd.
Er bestaat wel geen twijfel over, dat te
Montreux, waar thans over deze dingen
wordt beraadslaagd, zal worden overeen
komen, inderdaad deze capitulaties te laten
vervallen. Groot-Brittannië is er sterk voor,
uit hoofde van zijn nieuwe vriendschaps
positie; Italië is eveneens zeer welwillend
gezind, omdat het aan welwillendheid ten
opzichte van den Islam bij Engeland niet
tekort wil schieten. Ook de overige confe
rentiedeelnemers zijn van de billijkheid der
Egyptische verlangens overtuigd. Het gaat
er dan ook nog slechts om, behoorlijke over
gangsbepalingen vast te stellen, want zoo
ergens dan is het zeker op het gebied der
rechtszekerheid dat alle veranderingen vol-
gens de lijn der geleidelijkheid moeten
plaats vinden.
Misschien zal nog een eigenaardige moei
lijkheid blijken de aard van het Egyptische
recht, hetwelk nog geheel op den Koran be
rust, en onderworpen is aan de inzichten
der godsdienstgeleerden. Zoo men in Cairo
idit recht door westersche codes zou gaan
Vervangen, zouden hieruit wel eens theolo
gische onverkwikkelijkheden kunnen voort
spruiten. Dit moet een punt van ernstige
overweging uitmaken; doch een goede op
lossing wordt ongetwijfeld gevonden, aange
zien alle partijen door den wensch naar
hervormingen bezield zijn.
Opstand op de Philippijnen
pnderdrukt
De „Times" meldt, dat "de opstand der
Moro's, de Philippijnsche Mohammedanen
.thans onderdrukt is.
De laatste sterkte der opstandelingen te
Makaguiling op Mindanao is door 300 man
Philippijnsche troepen bestormd en geno
men.
De Moro's waren voornamelijk ontevreden
over de plannen tót invoering van het
Vrouwenkiesrecht, over de belasting, den
militairen dienstplicht en de bepalingen in
take het monogame huwelijk.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Volksfront lijdt zware
verliezen bij Madrid
Scheepvaart riskant
in Noord-Spaansche wateren
Frankrijk heeft het voorbeeld van Enge
land volgend, zijn reeders gewaarschuwd,
zich buiten de Spaansche territoriale wate
ren van de havens Bilbao en Santander te
houden.
De toezegging van de Fransche admirali
teit, dat oorlogsschepen Frankrijks koop
vaardijvloot zullen beschermen blijft ge
handhaafd, echter slechts buiten de Spaan
sche driemijlszöne.
De vijf Engelsche stoomschepen in St.
Jean de Luz en Bayonne wachten nog
steeds op orders, wat met hun lading
levensmiddelen moet geschieden.
De Engelsche en Fransche regeeringen
hebben te verstaan gegeven, dat haar be
sluit, om niet in ie grijpen, wanneer in de
Spaansche. territoriale wateren Fransche of
Engelsche schepen worden aangevallen,
geenszins moet worden uitgelegd als een
erkenning van Franco of Valencia, als oor
logvoerende mogendheid.
Roode offensieven nabij Madrid
Men kan thans bevestigen, dat de opper
bevelhebber der volksfronttroepen de laat
ste drie dagen bij Madrid meer dan 50.000
man tegen de nationalisten in den strijd
heeft geworpen
Rondom den berg Garabita, bij het Casn
del Campo, zou het roode offensief worden
voortgezet. Bij het aanbreken van den dag
gingen echter de rechtschen tot den aanval
over, na een krachtige geschutvoorberei-
ding. Drie uur achtereen bestormden dé
nationalisten de loopgraven, waar de rooden
verschanst zaten. Eerst tegen tien uur kon
de aanval worden bedwongen.
Volgen3 een communiqué uit Madrid
hebben toen de rooden, met aanvalswagens
en tanks een tegenaanval ondernomen en
de nationalisten genoodzaakt naar hun oor
spronkelijke stellingen terug te wijken.
De bijzondere correspondent van Havas
bij de troepen van Franco deelt mede, dat
de internationale brigade ook een aanval
heeft ondernomen op de voorposten van de
rechtschen. tusschen den weg naar Aragon
en Arjona. De aanval begon, zooals gebrui
kelijk met artillerievuur, dat twee uur
duurde. Tot achtmaal toe liepen de rooden
vervolgens storm tegen de rechtsche posi
ties. Ongeveer achtduizend man van de re-
geeringstroepen namen aan deze aanvallen
deel. De rechtschen hadden echter in hun
goed versterkte stellingen weinig van deze
aanvallen te lijden en de aanvallers moes
ten met zware verliezen terugtrekken.
Ook in de universiteitswijk hebben de
volksfronters, na een bloedigen strijd vele
dooden op het slagveld achtergelaten.
DE OPENING DER PARIJSCHE
TENTOONSTELLING
Uitgesteld tot tweede helft
van Mei
Naar de „Msb.'' bericht heeft de com
missaris-generaal van de Parijsche ten
toonstelling aan den Franschen minister
van handel, den heer B e r t h o d, mede
gedeeld, dat bij de onmogelijkheid, om op
tijd gereed te komen, het tentoonstellings-
bestuur in de noodzakelijkheid verkeert,
de opening van de tentoonstelling, die op
Zondag 2 Mei was vastgesteld, uit te
stellen tot in de tweede helft van Mei.
Het tentoonstellingsbestuur heeft ge
adviseerd, den president van de republiek
uit te noodigen, het inaugureele bezoek
te komen afleggen op Zondag 23 Mei.
welke datum dus de officieele openings
dag zou worden.
De a.s. Londensche
koningskroning
Incidenten in het Kaapsche parlement
In het parlement te Kaapstad heeft zich
een incident voorgedaan bij de debatten
over het verzoek der rogeering van de Unie
van Zuid-Af rika, haar een bedrag van
30.000 pond sterling toe te staan voor de
kroningsplechtigheden.
Extremistische nationalisten verzetten
zich tegen inwilliging van dit verzoek. Een
hunner verklaarde, dat het bedrag aan „on-
noodige vermakelijkheden" zou worden be
steed.
De minister van financiën, Havenga.
wees de verklaringen van de extremisten
van de hand en kwalificeerde ze als „goed-
koope propaganda".
Toen hij den naam van den Britschen
koning noemde werd door de nationalisten
geroepen: „welke koning?"
Havenga antwoordde: „Koning George
VI is uw koning en indien gij thans ook
verklaart, dat ge niets van hem weten wilt,
ik ben ervan overtuigd, dat gij u anders
zoudt gedragen, indien uw partij aan het
bewind was. Overigens hebben wij, zoolang
er een koning is, de plicht, aan de kro
ningsplechtigheden deel te
Schachts Brusselsche
besprekingen
Conferenties over olie en koper
De grootste discretie wordt in acht
genomen ten aanzien van de bespre
kingen van dr. Schacht te Brussel,
Naar evenwel verluidt moet reeds
eenigen tijd geleden een contact tot
stand zijn gekomen tusschen een groep
Duitsche industrieele en zekere Ant-
werpsche importeurs van koloniale
waren. Van j.l. Vrijdag af zouden de
vertegenwoordigers van beide partijen
te Gent bijeen zijn.
Het streven der Duitsche industri-
eelen zou er op gericht zijn, zich
grondstoffen te verschaffen, in hét
bijzonder oliehoudende producten en
koper uit den Belgischen Congo.
Er zouden van Belgische zijde eenige be
zwaren zijn ingebracht tegen de levering
van koper, met het oog op het gebruik daar-
ten behoeve van de Duitsche herbewa
pening.
Verder zouden de onderhandelingen belem
merd worden door de moeilijkheid voor
Duitschland, zijn betalingen aan het buiten
land in deviezen te doen. Het zou hier n.l.
een bedrag van meer dan een half milliard
Belgische franken betreffen.
Daarom zullen thans de regeeringen een
actief aandeel nemen in de onderhandelin
gen, die, zooals gezegd, door particuliere
maatschappijen van beide landen begonnen
zijn.
Van Duitsche zijde zou men eerst een be
taling door middel van Duitsche producten
hebben voorgesteld. De Belgische markt
heeft echter aan dergelijke producten geener
lei behoefte. Thans is een voorstel gedaan
betreffende invoerfaciliteiten in Duitschland
van goederen, die over de haven van Antwer
pen worden vervoerd.
De onderhandelingen van dr. Schacht met
de verantwoordelijke instanties van België
zijn dus niet zonder belang, te meer wijl het
de eerste maal is, dat van Zeeland, sinds hij
de taak eener internationale economische en
quête op zich genomen heeft, in persoonlijk
contact treedt met den minister der Duitsche
economie.
Nieuwe gouverneurs in België
De socialistische afgevaardigde van Ni-
velles, M a t h i e u, heeft bij den voorzitter
de Belgische kamer zijn ontslag inge
diend, aangezien hij gouverneur van Luik
zal worden.
De benoemingen van Bovesse. Ma
th ieu en Van mol tot gouverneur zullen
vermoedelijk in de staatscourant van Don
derdag a.s. bekend worden gemaakt.
Ernstig spoorwegongeluk
in Moskou
Zes dooden, vele gewonden
In den Moskouschen ondergrond schen
trein heeft door wanbeheer een ernstig on
geluk plaats gehad, waarbij zes personen den
dood vonden en velen werden gewond.
Een massa wachtenden, die een vrijen dag
wilde doorbrengen, verdrong zich op de on-
dergrondsche stations. De treinen waren
overvol en zelfs als de vertreksignalen ge
geven werden, besprongen nog menschen de
coupé-ingangen, om dan, half buiten de wa
gons hangend, de reis mee te maken.
Het ongeluk schijnt te hebben plaats ge
had op een oogenblik, dat twee treinen met
dergelijke menschentrossen aan de coupé-
:uren elkaar passeerden.
De buiten de wagons hangende reizigers
botsten tegen elkaar met het noodlottig ge
volg, dat boven werd gemeld,
De opbouw der Amerikaansche
arbeidersorganisaties
Naar een verbod van
,onverantwoordelijke stakingen"?
Vele invloedrijke politieke en econo
mische kringen in de Vereenigde Staten
hopen, dat als gevolg van het gisteren
door het opperste bondsgerecht over de
grondwettelijkheid der „Wagner Act"
gevelde vonnis, een nieuw tijdperk van
vredelievende betrekkingen tusschen
kapitaal en arbeid zal aanbreken en da*
er spoedig een einde zal komen aan da
stakingen met gekruiste armen als
strijdmiddel in arbeidsconflicten.
De Amerikaansche vakbeweging, aldus
verluidt uit toonaangevende vakvereeni-
gingskringen, zal zich deze beslissing van
het opperste gerechtshof ten nutte maken
en beginnen een machtige arbeidersorgani
satie op te bouwen
Terwijl men eenerzijds een ontspanning
tusschen arbeid en kapitaal verwacht,
vreest men tóch anderzijds, dat de strijd
tusschen het algemeen vakvereenigingsver-
bond van Green en het Cio van Lewis om
Vóór de Virgin ia-tabak wordt
verpakt, wordt deze intens
gedroogd en daarna met
stoom soepel gemaakt om
het breken te voorkomen. Op
het eind wordt de tabak
door hydraulische persen in
vaten va:. 500 E.g. geperst.
Langen tijd blijft de tabak
daarna nog opgeslagen in het
zoele klimaat voorverder
doorrijpen.
FRIESCHE HEEREN - BAAI
A? 1755
de hegemonie nog scherper vormen zal aan
nemen.
In hooge bestuurskrineen verwacht men,
dat de wettelijke maatregelen inzake de
eerbiediging van de arbeidsovereenkomsten
binnen zeer korten tijd zullen worden op
gesteld en dat misschien ook maatrege
len zullen worden getroffen,
welke „onverantwoordelijke sta
kingen" in de toekomst in strijd
met de wet zullen verklaren en
verbieden.
Zooals men in welingelichte kringen
reeds voorspeld had. heeft Roosevelt de be
voegde regeeringsinstanties aangespoord,
haar maatregelen tot indiening van een
plan tot hervorming van het bondsgerechts-
systeem te bespoedigen.
De tegenstanders van een hervorming
van het opperste bondsgerecht hebben den
hun door Roosevelt toegeworpen hand
schoen opgenomen en verklaard, dat zij
„tot het bittere einde" tegen deze plannen
van Roosevelt zullen strijden.
De onrust in de Sovjet-landen
De Uzsekistan-repnbllek in rep en roer
De gisteren door de radio te Riga onder
schepte berichten betreffende een revolutie
in den sovjet-staat Uzsekistan worden door
Moskou bevestigd.
De bevolking van Uzsekistan heeft zich
schuldig gemaakt aan zeer ernstige daden
van sabotage, welker gevolgen nog niet zijn
te overzien.
Alle spoorlijnen in dezen staat zijn ge
blokkeerd door 38 treinen, die onbeheerd op
de rails zijn blijven staan, nadat zij door de
bewoners der naburige dorpen waren leeg
geplunderd.
Bijzonder hevige onlusten hebben zich
voorgedaan in de stad Taskent, waar de
g&poe op de menigte het vuur moest openen
ïn dezelfde stad zijn ernstige daden van
sabotage gepleegd. Volgens de officieele sta
tistiek werd het transportplan daar voor
^leo.hts 35 procent verwezenlijkt, terwijl de
helft van het rollend materiapl buiten ge
bruik was gesteld door de anti-communis
ten.
Radiogrammen uit het verre Oosten der
sovjet-unie melden, dat te Chabarowsk een
uitgebreid complot tegen de regeering is
ontdekt. De autoriteiten ontdekten een tot
in details uitgewerkt plan, volgens hetwelk
aanvallen zouden worden gedaan op alle
levensmiddelendepots in het Oosten der
sovjet-unie
Italiaansche ministerraad bijeen
De te Rome gehouden ministerraad heeft
een wetsontwerp goedgekeurd, dat tijdelijk
nieuwe invoerconcessies toestaat voor case-
ine, welke bestemd is voor de vervaardi
ging van kunstwol.
Het ministerie voor de luchtvaart kreeg
machtiging, 18 millioen lire te besteden
voor den aanleg van een nieuw© luchthaven
bij Genua.
Voorts werd een decreet goedgekeurd,
waarbij een corps grenswacht wordt inge
steld.
De ministerraad keurde een ontwerp
decreet goed aangaande de vankrachtwor-
ding der jongste internationale overeen
komsten waarbij transport van vrijwilligers
en wapens en munitie naar Spanje en de
Spaansche bezittingen of de Spaansche zone
in Marokko wordt verboden.
De raad stond achttien millioen lire toe
voor nieuwe werkzaamheden ten behoeve
van de vloot, veertig millioen voor het leg
gen van een onderzeeschen telefoonkabel
tusschen Tripolis en Sicilië en den aanleg
van een ondergrondschen kabel tot Calta-
nisetla.
Er werden ook gelden beschikbaar gesteld
voor den bouw van een paleis, dat de zetel
zal zijn van het' nieuwe ministerie voor
Italiaansch-Afrika.
De ministerraad zal Zaterdag a.s. opnieuw
bijeenkomen.
De Hitler-postzegels te Praag
De postzegels met de beeltenis van Hitier
zijn thans te Praag weder in de etal
der postzegelhandelaren verschenen.
De rond het postzegelblok loopende witte
strook, waarop een citaat uit Hitiers „Mein
Kampf" namelijk de woorden: „Wie zijn
volk leiden wil, moet heroïsch denken",
stond gedrukt, is echter met een papier-
strookje beplakt.
N V v.h. J. GILTAY ZN
BOEKBINDERIJ
„Wij roepen Duitschland
tot God"
(Van onzen Duitschen correspondent)
Op hoog bevel hebben duizenden agenten
der Geheime Staatspolitie voorzien vaa
vele gewichtig uitziende en zwaar be
stempelde papieren, een bezoek gebracht
aan de boekhandelaars in alle gouwen van
't Duitsche rijk. Het doel dezer grootscheep-
sche actie was de inbeslagname van 'd
boekje, dat op heldere, algemeen verstaan
bare en niet op beweringen, maar op door
slaande argumenten gefundeerde wijze een
uiteenzettiin gaf van de in het Derde Rijk
door ontelbare drogredenen vertroebelde
verhouding tu&schen Kerk en Staat. Het
boekje in kwestie beschouwt dit brandende
vraagstuk van christelijk standpunt en dit
feit was belangrijk genoeg, om heel het
wijdvertakte apparaat der politieke politie
in beweging te brengen! Natuurlijk kan hot
Derde Rijk zich beroepen op den „wapen
stilstand", welke het den Duitschen Protes
tanten heeft opgelegd in verband met de ko
mende verkiezingen van een algemeene sy
node. Dit beroep evenwel zou pas gemoti
veerd zijn, wanmeer ook den bestrijders van
het christendom tijdelijk het stilzwijgen
werd opgelegd.
Het geschrift, dat als „staatsgevaarlijk,
volksvijandig en schadelijk voor de publieke
orde", uit de circulatie moest worden geno
men, heet: „Wir rufen Deutschland zu
Gott". De auteurs ervan zijn dr. Otto Dibe
li us en ds. Martin Niemöller. Gezamenlijk
schreven zij een zevental losse opstellen,
die niet onderteekend zijn, maar waarvan
de klare betoogtrant toch direct aan den ge
leerde Dibelius doet denken terwijl een goe
dige spot, een vroolijke ironie en een gloed
van overtuiging de onmiskenbare eigea
schappen zijn van een Niemöller, die thans
even pal staat voor zijn geloof als hij tijdens
de wereldoorlog de zwart-wit-roode hanier
verdedigde, die woei op de duikboot, waar
van hij de commandant was.
De korte inhoud
De inhoud van „Wir rufen Deutschlard
zu Gott" komt iin het kort hierop neer: ook
al kan men geenszins spreken van een her
nieuwing der beleving van het christendom
in Europa, tóch vallen er symptomen waar
te neimen van een nieuwen geloofsijver en
van een groeiende geloofsovertuiging, zoo
wel onder de protestanten van het noorden,
als onder de roomsch-katholieken van het
zuiden en ander de orthodoxen van het oos
ten. Twee uitzonderingen vallen hier waar
te nemen: ten eerste Frankrijk, dat op reli
gieus gebied volmaakt onverschillig schijnt
te blijven, ten tweede Duitschland, waar de
grootste dwalingen het christendom bijna
even sterk trachten te overwoekeren als het
staatsgeweld in Sovjet-Ruslandl
De ontkerstening van Duitschland is
geen nieuw verschijnsel, doch 'n gelei
delijk voortschrijden eener ontwikke
ling, waaraan het liberalisme, het socia
lisme, het communisme en nog eenige
andere „ismen" even ijverig hebben ge
werkt als thans het nationaal-socialisme.
Er wordt in Duitschland veel gesproken
over „Glaube", terwijl men alleen maar
„Glaubigkeit" bedoelt, evenals over „Reli
gion", terwijl men slechts „Religiositat" op
't oog heeft Aan de begrippen geloof en
godsdienst houdt men in het huidige
Duitschland vast, niet uit innerlijke over
tuiging, doch alleen maar in de weten
schap, dat zonder geloof en® godsdienst de
ondergang van het volk en de vernietiging
der beschaving door het bolsjewisme onver
mijdelijk is.
Godsgeloof zonder Christus
Aan het hoofdstuk „Wie God zegt, moet
Christus zeggen", ontleenen wij deze rege
len-. „Daar wil men niet aan. In tegendeel:
een godsgeloof zonder Christus! Dat is het.
wat men wil. Zonder godsgeloof gaat 't niet.
zegt men. Alleeen ai omdat de uitgesproken
godloosheid een kenteeken van het bolsje
wisme is. Dat heeft men zoo langzamerhand
geleerd. Men kan niet het bolsjewisme be
strijden en te gelijker tijd godloosheid propa.
geeren, dus moet er godsgeloof zijn. Maai
een godsgeloof zonder ChristusI Men is
bereid, toe te geven, dat Jeizus van Naza
reth een edele figuur is geweest.
Men kan zich door hem ook wel den weg
naar God laten wijzen. Slechtsmoet
men dezen weg alléén gaan. De Duitsche
mensch, die voor het aangezicht van zijn
God treedt, heeft geen bei per en bemidde
laar noodig.''
De schrijver, ia wien wij Niemöller mee-
nen te herkennen, gaat nog eenigen tijd zoo
voort, om te concludeeren: „Zoo ongeveer
bewegen zich deze gedachten. Voor velen
zijn het heel ernstig gemeende gedachten.
Alleengaan zij aan den waarachtiger!
God voorbij".
Een paar pagina's verderop lezen wij:
„Wie de geschiedenis der menschelijke
vroomheid ook slechts oppervlakkig kent.
ziet bij den eersten odgopslag, dat dit niet
een nieuw, maar een oud geloof i6. Nieuw
is alleen dat God zich zou openbaren in de
stem van het bloed. Al 't andere is oud. Het
stamt uit de Grieksche philosophie Het was
de vroomheid der „Aufklarung" van Frede
rik den Grooten tot Scharnhorst en Gneise-
nau. Het was in de negentiende eeuw de
godsdienst van het liberalisme, die naast
het geloof der kerk stond als de .geheime
godsdienst der ontwikkelden". En dan ie er
een scheutje Nietzsche in. De liefde tot al
les. wat sterk is dat is Nietzsche, die ook
heden ten dage wee? zoozeer gerespecteerd
en vereerd wordt De rest is „Aufklarung".
De stem van het bloed.
Op gemoedelijke, doch daarom niet min
der rake wijze wordt er in de volgende be
woordingen afgerekend met de stem
't bloed „De stem van het bloed spreekt.
Goed, laat ze spreken! Maar wat spreekt
ze? Spreekt zij slechts daarover, dat men
schen en volken gezond en sterk moeten
trachten te blijven? Wainineer er werkelijk
een stem van 't bloed bestaat dan spreekt
zij voor alles in de primitieve driften der
menschelijke natuur. Zij drijft den man
naar de vrouw en de vrouw naar den man.
En zoolang deze drift niet beteugeld worlt
door 'n hoogere macht blijft zij drijven,
steeds verder, zonder rem, zonder verant
woording. En dat zou Gods stem zijn? De
God, die in de stem des bloeds zou spreken,
zou ja moeten zeggen op alles waartoe bet
bloed ophitst
Wanneer de drift van 't bloed ont
waakt en den jongen mensch zonder
verantwoording en zonder rem naar het
andere geslacht drijft, dan zegt de waar
achtige God: neenl „Weet gij niet, dat
uw lichaam een tempel van den Heiligen
Geest is?" Wanneer het huwelijk op de
basis van 't geloof wordt gesloten, dan
zegt de waarachtige God: jal „Het ia
ndet goed, dat de mensch alleen is".
En wanneer een ander in den kring
van 't huwelijk treedt dan zegt de
waarachtige God: neen! „Wie een vrouw
aanziet om haar te begeeren, die heeft
in zijn hart den echt reeds met haar ge
broken". En wanneer een echtscheiding
dreigt, omdat de drift naar een ander
drijft dan zegt de waarachtige God:
neenl „Wat God vereenigd heeft, dat zal
de mensch niet schedden".
Het boekje van Dibelius en Niemöller
heeft zich op voortreffelijke wijze aangepas;
bij de mentaliteit van 'n goed deel der mo
derne Duitschers.
Men moet de warmte en de klaarheid be
wonderen der auteurs van „Wir rufen
Deutschland zu Gott", die velen zoekenden
en twijfelaam een goeden dienst hadden
kunnen bewijzen, indien hun niet de mond
was gesnoerd in dezen tijd, waarvan zij zoo
terecht zeggen: „Hij verwerpt Christus niet
daarom, dat hij zich na een moeilijken, in-
nerlijken strijd van hem heeft losgemaakt.
Hij verwerpt Christus alleen maar, omdat
hij hem nooit heeft gekend!"
Deze woorden mogen den Nederlander
reemd in de ooren klinken. Ons volk ech
ter, dat zoo gaarne toestanden in anderp
landen met Nederlandsche oogen bekijkt en
goedkeurt en veroordeelt, naarmate ze
overeenkomen met of afwijken van toestan
den ten onzent, moge bedenken, dat de in
houd van den strijd tusschen Kerk en Staat
in Duitschland niet 6cherper geformuleerd
kon jyorclen dan hierboven geschiedt, .j
Minister Hoare is gister tegenwoordig ge
weest bij het van stapel loopen van het
vliegtuig-moederschip „Ark Royal" te Bir
kenhead.
Het is het langste schip, dat ooit te Bir
kenhead van stapel liep. De lengte bedraagt
240 meter, de waterverplaatsing 22.000 ton.
Het schip kan 70 vliegtuigen vervoeren.
De kosten van den bouw bedragen drie
millioen pond sterling.
GEMENGD NIEUWS
Bende rijwieldieven
achterhaald
Zij maakten Bodegraven reeds
lang onveilig
Drie arrestaties
De politie te Bodegraven heeft
een complot ontmaskerd, dat licht
brengt in talrijke fietsendiefstallen,
zoomede van diefstallen van oud ijzer
en koper. Een drietal jeugdige perso
nen is in arrest gesteld, terwijl ver
moedelijk nog meer arrestaties zul
len volgen.
Den laatsten tijd kwamen in Bodegraven
en omgeving vele diefstallen van rijwielen
en van koper en oud ijzer voor. Hoe de po
litie ook speurde, zij kon de daders maac
niet betrappen.
Vorige week Dinsdag kreeg de politie be
richt dat de 15-jarige Winkelbediende K,
de ouderlijke woning was ontvlucht en pei;
fiets de wijde wereld was ingetrokken.
De avond daarop werd wederom een rij"-
wiel gestolen en ditmaal van een gepen-
sionneerden politieman van Bodegraven*
die het even onbeheerd had laten staan
voor het veilinggebouw. Natuurlijk volgde
aangifte bij de politie en wederom werd een
scherp onderzoek ingesteld.
Donderdagavond kreeg de politie bericht,
dat de Dinsdagmorgen ontvluchtte K. in
Wezel door de Duitsche politie was aange
houden en uitgeleverd aan de Nederland
sche politie te Gendringen. Te Gendringen,
werd de jongeman op transport gesteld naar
Bodegraven, waar de politie hem aan het
station opwachtte. Zij nam hem mee naar
het politie-bureau en onderwierp hem aan'
een verhoor. Bij dit verhoor kwam de po
litie door zijdelingsche aanwijzingen op het
spoor van een bende jeugdige misdadigers,
welke den laatsten tijd Bodegraven en om
geving onveilig maakte.
Later arresteerde de politie een tweetal
jeugdige personen en hiermede vermoedt
zij de hand te hebben gelegd op de daders
van do vele rijwieldiefstallen. Vooral de ar
restatie van den jeugdigen Van D. bleek
van groot belang te zijn daar deze als he
ler en opkooper van de gestolen goederen
fungeerde. Hij wist de rijwielen zeer han
dig te demonleeren om ze dan woer op
nieuw op te bouwen. Banden en ondordee-
len verkocht hij afzonderlijk, zoo Int hij al
les ,veer spoedig van de hand had gedaan.
De politie stelde terstond een onderzoek
in de werkplaats van dezen verdachte in
en vond nog enkele voorwerpen welke door
diverse eigenaars konden worden herkend,
Doordat de schuur, waar de jongeman:
werkte, langs den Rijn was gelegen, heeft
de politie dezen omtrek afgedregd en ver
schillende voorwerpen opgehaald als fra
mes e.d. welke alle van diefstal afkomstig
waren.
Ook de j.l. Woensdag gestolen fiets van
de ex-politieman werd gevonden. Verwacht
wordt, dat op enkele arrestaties., welke
reeds geschiedden, er nog meer zullen vol
den.
Voor de politie is de ontmaskering van-
deze bende jeugdige misdadigers een mooi
succes.
'n Kwestie van volhouden
WIJ candidaat eerste Was
sers trainen ons iederen dag
en houden ons lichaam fit.
WIJ elen geregeld
rogge b r o o o
ROTTERDAM, TEL. 53949 DEN HAAO, TEL. 333298
