Met Paschen langs de Veluwe
uit de a.r. partij
economie
gemengd nieuws
waar werk
te vinden is
Paasch- en Lentevuren
ZATERDAG 27 MAART 1937
DERDE BEAD PAG.10
EEN MOOIE PASCHEN?
Over lente gesproken! Loodgrijze luchten
rekken, als we dit schrijven, over ons heen
in we wanen oüs in de donkere dagen voor
Icrst. Millioenen sneeuwvlokje dwarrelen
imlaag. Flinke hagelkorrels worden in
nassa over 't aardoppervlak uitgestort en
iet is buiten wel heel triest in de natuur.
In toch, het is lente! De kalender wijst het
mmers uit! Het is de stille Zaterdag voor
'aschen, het groote overwinningsfeest van
len Christus, het feest der Opstanding, het
eest om ons hier tot het natuurlijke te
•eperken van vernieuwing, van ontwa
kend lenteleven.
Zal het een mooie Paschen worden?
Dat is de vraag, die reeds dagen lang in
■ele harten leefde. De kans dat zij ontken-
lend zal worden beantwoord, is thans wel
teel groot!
't Is guur en koud, al dagen lang, en er
al wel een heel sterke verandering in de
uchtörukverdeeling moeten intreden, wil
log vóór of tijdens de feestdagen een volle-
[ige omslag intreden.
Doch: moed verloren, al verloren! En dan
lenken we terug aan den beroemden zeven-
len Januari toen de Prinses in het huwelijk
rad en het weer zich prachtig hield, terwijl
e dag te voren de regen neerstortte.
Ook thans kunnen koude, polaire lucht-
troomingen nog heel goed plaats maken
oor echt, warm, zonnig voorjaarsweder.
In dit opzicht is het laatste weerbericht
liet bepaald bemoedigend. Maar de Bilt
eeft het wel eens meer misgehad. Daarom:
kan vriezen, 't kan dooien! In elk geval
aat de winter ons verlaten en de echte
jnte z41 baanbreken! Ook al duurt het aan
En overigens: de echte natuurliefhebbers
uilen zich door gure buitjes niet laten af-
chrikken. Want tusschen de buien door,
chijnt toch de zon envalt er dus ook
eel te genieten.
Daarom: naar buiten heengesneldl
iet geschenk van
Ie schooljeugd
Naar wij vernemen zal dezer dagen wor-
en aangevangen met den aanleg van de
port- en tennisvelden en het daarbij behno-
3nde paviljoen in het koninklijk park
oestdijk. Zooals men weet is dit met de
irichting van de bibliotheek in het palcis,
et geschenk van de Nederlandsche school
ed.
De bouw van het paviljoen is opgedragen
an de N.V. Aanneming Mij J. P. van Ees-
?ren te Rotterdam. De aanleg van de ten-
isbanen aan de N.V. All Weather Tennis-
anen. te Scheveningen.
IE JAMBOREE-POSTZEGELS
In verband met de aanstaande, in Ne
erland te houden, Wereldjamboree, zal.
ooals reeds eerder gemeld werd, een 3-tal
ijzondere postzegels worden uitgegeven en
p1 April a.s. aan alle postkantoren ver-
rijgbaar worden gesteld.
De zegels worden alleen „op verzoek"
an het publiek verkocht. De verkoopter-
iijn is van 1 April tot en met 31 Augus-
us. De geldigheidsduur der frankeeripg
)opt tot 31 December 1937.
Een boschrijke route
We hebben al enkele dagen mooi lente
weer gehad, dal mag niet ontkend worden,
maar een feit is, dat we ons op andere tij
den, zooals bijvoorbeeld vanmorgen, meer
in de herfst waanden. Sneeuw-, hagel- en
regenbuien wekken sombere voorgevoelens
voor de Paaschdagen en vooralsnog dient
inderdaad afgewacht te worden, hoe hot
met Paschen zijn zal.
Men geve de moed echter nog niet op.
Denk maar eens aan de dagen van het hu
welijk van onze kroonprinses: 6 Januari
volop winter, 7 Januari schitterend weer.
Zoo kan het tenslotte nu ook gaan!
Zij, die het plan hebben, ondanks de som
bere vooruitzichten Maandag een fiksehe
tocht te gaan maken, zullen misschien ge
bruik kunnen maken van de routebeschrij
ving hieronder, ons door de K.N.A.C. ver
strekt
Deze tocht kan van ieder routepunt uit
worden begonnen en „rondgereden". Als
uitgangspunt is in de beschrijving
Utrecht gekozen. Hier vandaan rijdt
men over De Bilt, Bilthoven, Lage Vuur-
sche en Baarn (21.5 km.) naar het, op het
oogenblik in het brandpunt van de belang
stelling staande Paleis Soestdijk (8.5 km
Naar Amersfoort is het dan nog 12 km.
Hier volgt men de richting Nijkerk om
over Putten, dwars de Veluwe over te ste
ken naar Apeldoorn, langs Garderen, Sta-
verden Udcielermeer, het Aardhuis en
Paleis 't Loo. De hier opgegeven route voert
dwars door de bosschen en als het weer een
beetje meewerkt, zullen de tochtenmakers
volop kunnen genieten van de ontwaken
de Lente. De afstand van Amersfoort naar
Apeldoorn langs dezen weg bedraagt 63 5
km. In Apeldoorn kan men twee wegen
kiezen. De eene leidt over de Hooge Veluwe,
de andere voert den automobilist langs de
Oostelijke Veluwezoom. Kiest men de route
over de Hooge Veluwe dan volgt men de
richting Hoenderloo (13 km.) en vandaar
uit den weg naar Otterloo. Na ongeveer een
km. of drie te hebben gereden vindt men
aan de linkerzijde den ingang van de
Stichting het Nationale Park de Hoogp
Veluwe. Nu rijdt men over dit aan uniek
natuurschoon zoo rijke Park langs de op
het. terrein aangegeven route. De uitgang
vindt men hij Oud Reemst. Hier vandaan
volgt men den weg naar Oosterbeek, waar
ook de route, die van Apeldoorn uit langs
de Veluwezoom leidt, uitkomt. Laatstge
noemde voert den automobilist over Beek
bergen, Loenen, Zilven, Eerheek, Dieren en
Rhederoord (31 km.). In Rhederoord rijdt
men niet rechtuit maar slaat men rechtsaf
den weg in die 'n onvergetelijken rit door de
Onzalige Bosschen. aan den tocht toevoegt
Men komt uit bij Rheden en volgt daarna
de weg naar Arnhem (12.5 km.). In Arnhem
wendt men het stuur weer in Noordelijke
richting, naar Schaarsbergen, dan West
waarts naar Oosterbeek-Hooe om vervolgens
via Oosterbeek-Laag een bezoek aan
kasteel Doorwerth te brengen (22.5
km.). Van Doorwerth
rijdt men over Renkum,
Wageningen, de Grebbe
berg, Rhenen. Leersum,
Huis te Maarsbergen.
Huis te Maarn. Quatre
Bras en de Leusderhei
naar Lensden (50 k.m.).
In Leusden slaat men
de Laan 1914 in en
volgt den weg over
Soesterberg, Huis ter
Heide, Zeist en De Bilt
om in Utrecht den tocht
te besluiten. Indien
men de laatstbeschre-
ven route volgt dan be
draagt de totale af
stand 232 km. Gaat men
over de Hooge Veluwo
zooals boven is om
schreven dan wordt het
totaal aantal km.'s 209.
Tweede A.-R. toogdag
in Limburg
Onze strijd op verschillende fronten
De .tweede A.R. Partijdag werd voor
Limburg te Treebeek gehouden. Als
spreker trad op de heer H. A m e 1 i n k niet
een rede over „Onze strijd op verschillende
fronten". De stcnibusstrud is volgens spr
reeds in vollen gang en de A.R. staan in de
voorste gelederen, tegenover C.D.U., S.G.P.,
N.S.B., C.N.A., S.D.A.P,, C.P.H.
In' verband hiermee ging spr. na de pro
gramma's van deze partijen, die hij in het
kort besprak en weerlegde.
Nu wordt er van verschillende zijden be
weerd dat het Verkiezingsprogram 1933 van
de A.R. Partij een mislukking is geworden.
Aan de hand van verschillende feiten wist.
de heer Amelink dit evenwel klaar en dui
delijk te weerleggen, 't Gaat bij de a.s. ver
kiezingen om 't behoud en de bewaring van
onze hoogste goederen onder 't Huis van
Oranje, besloot spr. Er moeten zooveel mo-
DE „GELDERSCHE POST"
GAAT VERDWIJNEN
Naar in het nummer van de „Geldersche
Post" van gister wordt medegedeeld, zal het
blad een reorganisatie ondergaan, waarmede
een naamsverandering gepaard gaat.
De „Geldersche Post", die 12^ jaar op
haar eigen wijze de A.R. beginselen heeft
gediend, is dus verdwenen en daarvoor
treedt in de plaats een blad dat. op den
naam van „Algemeen Christelijk" aan
spraak kan maken en dat verschijnen zal
onder den titel „De Nieuwsbron voor
Christelijk Arnhem".
Het nieuwe blad verschijnt voor het eerst
op Vrijdag 22 April bij de oude uitgeefster
N.V. Arnhemsche Boek-, Courant- en Han
delsdrukkerij.
Hoofd- en Neusverkouden
ampo daar lucht je van op!
De „Algemeene Friesche"
te Leeuwarden
is de mooiste Onderlinge
Levensverzekering-Maatsch. in Nederland
Zij verlaagt bij tariefsverlaging ook de
premiën welke reeds verzekerden betalen,
terwijl premieverhooging voor hen door
de Statuten en Verzekeringsvoorwaarden
uitgesloten is.
(Adv.)
De a.s. Suikerconferentie
Dr H. Colijn leider van onze delegatie
De Nederlandsche delegatie naar de op 5
April a.s. te Londen te houden internationale
suikerconferentie zal zijn samengesteld als
volgt: Dr H. C o 1 ij n, minister va.n Koloniën,
leider der delegatie; Mr Dr L. N. D e c k e r s,
minister van Landbouw, lid der delegatie;
Prof. J. van Gelderen, hoofd van de af-
deeling crisiszaken van het commissariaat
van Indische zaken bij het departement van
Koloniën en Ir S. L. L o u w e s, regeerimiT'-
commissaris voor den akkerbouw en de vee
houderij als pl.v. gedelegeerden.
Naar wij vernemen zullen bij beschikking
van den minister van Koloniën worden aan
gewezen als technische adviseurs van de de
legatie de heeren: Mr W. G. F. Jongejan,
voorzitter van den Baad van eigenaren van
Ned. Ind. suikerondernemingen; Mr A. W.
Hartman, oud-voorzitter van de Veree.n. van
Javasuiker-ondernemers ter quoteerimg der
uitvoeren bij internationaal contract.; G. J.
Schimmel, hoofdambtenaar bij het depar
tement van Economische Zaken f*> Batavia,
terwijl het in de bedoeling ligt Dr P. J. H.
van Ginneken, secretaris van den Bond van
Coöp. Suikerfabrieken, hij beschikking van
den minister van Landbouw als technisch
adviseur aan te wijzen.
Als secretaris wordt aan de delegatie toe
gevoegd Jhr Mr H. A. Loudon, adjunct-com
mies bij het departement van Koloniën.
Liefdadigheid na een
lage streek
De berooving te Naaldwijk
Zooals we hebben gemeld, werd een laffe
inbraak gepleegd. Bij de negentigjarige
weduwe Van Dop te N a a 1 d w ij k werden
de met zorg bijeen gebrachte spaarpen
ningen, een bedrag van f 200 gestolen.
Deze laffe daad, is met liefdadigheid be
antwoord, want uit verschillende plaatsen
van ons land ontving de weduwe naar aan
leiding van het bericht, grootere en kleinere
geldbedragen als tegemoetkoming in het
verlies dat zij heeft geleden.
De politie heeft nu evenwel de bescher
ming er van op zich genomen, opdat de in
dividuen niet opnieuw zich van het geld
meester kunnen maken. Dank zij die lief
dadigheid is de sombere toekomst voor de
weduwe weer wat helderder geworden.
Inbraak in de Vereenigde
Blikfabrieken te Delft
In aansluiting op wat reeds gemeld werd,
berichten we thans nog, dat de rechtbank te
's-Gravenhage ook tegen de overige drie
verdachten van de inbraak hij de Vereenig
de Bülcfahrieken te Delft zware straffen
heeft geëischt.
Wegens heling, tweemaal gepleegd, eischte
de officier van justitie tegen J. Th. L. uit
Hoogste stand te Vestmanör 7G6.0.
Laagste stand te Kopenhagen 744.6.
Stand vanmorgen halftwaalf 755.4.
WEERVERWACHTING
Meest matige Westelijke tot Noordelijke
wind. half tot zwaar bewolkt of betrokken,
buiig, weinig verandering in temperatuur.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De depressiekern welke eergister over de
N. Noordzee was gelegen, heeft zich een
weinig O.-waarts verplaatst. Een daalgebie.i
van de luchtdruk trok gister Z-waarts van
ons land langs en heeft de depressietoestand
over de Oostzee nog verstekt. De kern van
het lage drukgebied ligt nu over Z.-Zweden,
zij veroorzaakt "krachtige Z.W. tot Z. wind
over N.-Duitschland en Polen, waar boven
dien talrijke stations sneeuwbuien melden.
Over de .Noordzee is de wind W. tot N. met
buiig weer in onze omgeving.
De hooge druk in het Z.W. maak
te plaats voor een vrii omvangrijke depres
sie, welke waarschijnlijk stationnair is en
op de weersontwikkeling ten onzent geen
invloed zal uitoefenen. Over IJsland houdt
de hooge drukking stand, al heeft deze iets
minder te heteekenen dan de voorafgaande
dagen. Zuidwaarts van IJsland strekt zicli
een rug van hooge druk over de Britsche
eilanrten tot over W.-Frankrijk uit.. De stij
ging van de luchtdruk, welke over de Brit
sche eilanden aanhoudt, geeft weinig hoop
op een al£™hepie verandering van het. weer
voor den Eersten Paaschdag. De toevoer
van polaire lucht blijft aanhouden, zoodat
de kans op hnien nog hliift aanhouden,
terwijl geen stijging van de temperatuur
kan worden verwacht. Wel zullen tusschen
de hnien perioden van zonneschijn bij ge
breken lueht optreden.
Voor den Tweeden Paaschdag ïs eenige
vermindering van Ruimheid met een iets
hoogere temperatuur echter waarschijnlijk.
TFURMOMETERSTAND
Stand vanmogen halftwaalf 3.0 C
28 MAART
Zonsopgang 5.46 uur, zonsondergang 6.25 uur
Maan op nam. 8.40 uur, onder voorm. 5.43 uur
29 MAART
Zonsopgang 5.44 uur, zonsondergang 6.27 uur
Maan op nam. 9.47 uur, onder voorm. 6.05 uur
VOERTUIGEN MOETEN LICHT
OP HEBBEN
28 MAART
Van 's avonds 6.55 u., tot 's morgens 5.14 uur
Rotterdam, twee 'jaar eb zes maanden ge
vangenisstraf Tegen den 47-jarigen Rotter-
damechen bankwerker J. P. A. D. werd
twee jaar geëischt en tegen den 36-jarigen
Haagschen chaufffeur K. C. G. V. tenslotte
zes maanden.
Uitspraken 8 April*
DE ZUIDERZEEWERKEN
Nog geen gunning der andere perceelen?
Zooals bekend is perceel I van de inpoï-
deringswerken door den Rijkswaterstaat
gegund aan de fa A. J. van Haaften IJ. v;
Wijngaarden en J. van der Hoeven te Den,'
Haag, voor f 3.350.000.
De gunning van de andere perceelen',
waarvoor de Maatschappij tot Uitvoe
ring van Zuiderzeewerken de laagste
was, zou gister afkomen, doch er schijnt
een kink in de kabel te zijn gekomen^
zoodat nog geen gunning heeft plaats
gehad en vermoedelijk zal het nog wel
even duren ook, alvorens een beslissing
zal worden genomen.
We vernamen tenminste dat de Minister
een afwachtende houding wil aannemen enj
eerst eens de zaak nagaan. De combinatie
van aannemers, die perceel 1 uitvoeren, zal
dan vermoedelijk als een soort proef wor
den aangemerkt en loopt dat werk mee,
wie weet voor welk bedrag dan de restee.ren,
de perceelen kunnen worden uitgevoerd.
Deze gang van zaken wordt algemeen;
betreurd. Immers niet onmogelijk is dat
een verdere gunning over een drietal maan
den zal afkomen en dan is de zomer alwecó
aardig op streek en wie weet zal dan niet;
gewacht worden op het voorjaar 1938?.
Door B. en W. van Waddinxveen
is gister aanbesteed de verbouwing van het
Raadhuis aldaar. Laagste innschrijver K*
Ooms te Bleskensgraaf voor f8490. Tevens
werd aanbesteed het bouwen van het pand;
naast de gasfabriek. Laagste inschrijver L*
C. Verzijden te Waddinxveen f29.433.
(•apvJ,
Paschen
Ons Zondagsblad van heden staat
wat lectuur en illustraties betreft
natuurlijk geheel in het teeken van
Paschen.
Levensvernieuwing ïs een ontroe
rende Paaschnovelle, door Bas
van Rijn.
Gekruisigd en Opgestaari ïs de
titel van de meditatie in dit nummer
Oude Paaschgebruiken is een on
derwerp, waarvoor oud en jong
elk jaar weer belangstelling hebben
Is het mijn schuld? Het bekende
nieuwe boek van P. J. Risseeuw
wordt besproken door A. Wape
naar.
Verder de gewone rubrieken: Bin
nen- en Buitenlandsch Overzicht,
Vervolgverhaal, Schaakrubriek,
Ruilbeurs enz. enz."
Ook aan de Kinderkrant met Kleu-
terbijvoegsel is met'"'t oog op de
feestdagen bijzondere zorg besteed
U bewaart toch zeker ook de losse
nummers van ons Zondagsblad?
Een ingebonden jaargang is een
prachtwerk*
oor J. Dols
)p Paasch-Zaterdag, dus op 27 Maart, heeft in
len morgen in de Roomsche kerk de wijding
ilaats van het nieuwe doopwater en het ontsteken
ran het Paasch- of het nieuwe vuur.
iïnds Witte Donderdag, nadat met groote plech-
igheid een laatste dienst der Mis gecelebreerd is
;eworden, de klokken, zooals in Limburg wordt
;ezegd, naar Rome vertrokken zijn, om de
'aascheieren op Paasch-Zaterdag terug te bren-
en, zwijgt het orgel, en zelfs verneemt men niet
Ie metalen geluiden der. koperen bellen: ze zijn
loor houten ratels, vervangen, de godslamp en de
ichten zijn uitgedoofd, in afwachting van het
lieuwe vuur.
)it Paaschvuur is buiten kijf een verkerstende
ilechtigheid om aan de heidensche lentevuren
en Christelijk karakter te geven,
fóór het jaar 742 werd in de kerk van Rome het
lieuwe vuur voortgebracht door middel van het
Iraaien van een stuk hout. Dit gebruik, waaraan
aen een magische kracht toekende, is in 742 op
>et Concilium Germanicum veroordeeld. Onder de
egeering van Paus Leo (847) is het gebruik we
erom ingevoerd, het nieuwe Paaschvuur door een
uursteen te ontsteken.
!n over deze vuren lezen vrij in het Lithurgische
loomsch-Katholieke jaar het volgende:
Nadat in het vroege morgenuur de kleine getij-
len, de nonen, gebeden of gezongen waren, heeft
le wijding van het nieuwe vuur plaats,
n de eerste tijden werd door de Christenen eike
lag bij den aanvang der vespers het vuur ont
rokken aan een vuursteen, waarmede de lam-
>en onder de godsdienstige oefening ontstoken
verden. Dit licht liet men tot den volgenden dag
inder de vespers branden. Dit gebruik had plaats
n den morgen van Witten of Groenen Donderdag.
Volgens Paus Zaeharias werden met dit nieuwe
'uur drie lantarens ontstoken, daarmede werd in
len nacht van Paasch-Zaterdag het licht ontsto-
cen .Het nieuwe vuur werd in een geheime plaats
verborgen. De symbolieke beteekenis daarvan is
ie figuur van Christus, die sprak „Ik ben het
icht der wereld", onder het stoffelijke licht te
verzinnebeelden.
In de kerken werden de lichten uitgedoofd, alzoo
leden ook de geloovigen vóórdat zij zich ter kerke
legaven. Het nieuwe vuur werd ontstoken aan
iet in de kerk gewijde heilige nieuwe vuur, dat
loor de Christenen in triumf naar hun woningen
verd gebracht om daarmee den haard en de lam
men te ontsteken in de kamers en voor de heili
genbeelden.
foorheen kwamen de boeren van het platteland
ip Paasch-Zaterdag met hun lantarens naar de
:erk, om deze aan het nieuw gewijde vuur te
mtsteken, om daannede het haardvuur te doen
Verschillende gebruiken in de
Roomsche Kerk en in China
ontvlammen, tevens ook om heel de woning in
de wijding te laten deelen.
Een ander gebruik, dat we hier in ons land nog
terug vinden, is stukjes hout van het ontvlamde
haardvuur in kruisvorm op de velden te planten
om de vruchtbaarheid van het land te helpen
bevorderen.
Hij of zij, die belangstelt in het wijden van het
Paaschvuur, zooals dit thans in de kerk van
Rome geschiedt, raad ik aan zelf eens te gaan
kijken; hij ziet dan, dat het nieuwe vuur door
wrijving ontstoken wordt, en dat met dat nieuwe
vuur de godslamp en de andere lichten ontstoken
worden.
Alvorens over de lentevuren in China te spreken
is mijn'conclusie, dat onze Paasch- en lentevuren,
eveneens de Pinkster- en de St. Jansvuren en ook
de St Maartensvuren overblijfselen zijn door
Rome verkerstend als loten van het nod-fyr der
oude Germanen, hetwelk of wel afkomstig is uit
Indië (China daarbij gerekend), of wel met de
gebruiken in Indië en China en van andere oude
volkeren in verband staat.
Noodvuur en Paaschvuur, wat beteekent dit?
Deze oud-Germaansche nood-vuren waren deels
ook offervuren om van de godheid een of andere
gunst te verkrijgen, of ook was het vuur een
teeken dat aan de godheid een offer gebracht
werd.
Zoo was het in China in vroegere eeuwen als de
keizer, de eenige offeraar, alvorens op de kruin
van een der vijf heilige bergen een offer aan den
souverein des hemels te brengen, een vuur ont
stak. Dit oplaaiende vuur diende in de eerste
plaats den hemei te verwittigen, dat hem een
offer werd gebracht, ook diende het als een vuur-
oUer om den hemel te bedanken voor ontvangen
weldaden.
Nod-fyr is een oud Saksisch woord, waarin Nod
verwant is aan het oud-Duitsche woord (werk
woord) nuan, hetwelk beteekent stukwrijven. In
de opening van een wagenrad werd een stuk hout
in de ronde gedraaid, totdat het door de wrijving
ontvlamde.
Dit was het nieuwe lentevuur, dus het Paasch
vuur; alzoo bekomen ging er een magische kracht
Met het ontsteken van het nieuwe vuur gaat ook
bij vele volkeren te zamen het „koud eten", dit
is het eten alleen van koude spijzen in huis.
In China heeft het ontsteken van het nieuwe
vuur plaats op het feest van het „Zuivere Licht"
(5 April). Gedurende de drie dagen, die het feest
voorafgaan, is het verboden in huis vuur te ma
ken, men eet deze dagen koude spijzen. Tot da
gerechten hehooren afgekookte scheutjes van boo-
nen met azijn en sterke kruiden met soya-saus
vermengd.
Een legende, welke dit gebruik (echter ten on
rechte) tot haar oorsprong zou hebben, luidt als
volgt: Een zeer getrouwe minister Kie had zich
met zijn gezin teruggetrokken uit de keizerstad
in de eenzaamheid, omdat hij zich beleedigd ge
voelde, doordat de keizer hem niet gedécoreerd had
en andere hovelingen wel. De keizer wenschte hem
in zijn eer te herstellen en had hem zijn bezoek
aangekondigd. Om den keizer niet te ontvangen,
vertrok de ex-minister op den dag van 's keizers
bezoek vroeg in den morgen naar de boschbergen.
De keizer wilde hem dwingen met zijn gezin le
voorschijn te komen: hij gaf bevel het bosch in
brand te steken, met het gevolg dat de minister
en zijn gezin in de vlammen omkwamen.
Dat deze geschiedenis de oorzaak is geweest van
het gebruik om koude spijze te eten, drie dagen
die het feest van het Zuivere Licht en van het
ontsteken van het nieuwe vuur voorafgaan, lijkt
mij onwaarschijnlijk toe.
Veeleer staat het in verband met het feest van
de lente-evening (20 Maart) ëh het feest van het
Zuivere Licht (5 April). De zon- en vuuraanbid
ders in den dienst van Agni doofden de vuren
uit een poosje vóór de lente-evening, om ze te
ontsteken op 5 April, den dag van het Zuivere
Licht.
Aldus wordt in China het nieuwe lentevuur ont
stoken op den dag van 5 April, nadat men zich
gedurende drie dagen van het bereiden van
v/arme spijzen onthouden heeft en de haard eu
andere vuren uitgedoofd zijn.
In China wordt het nieuwe vuur, evenals dit
gebeurde bij oude volkeren (Grieken, Perzen,
Egyptenaren, Semieten) door middel van een
brandspiegel aan de zonnestralen onttrokken.
Van de schepping af heeft het vuur een voorname
rol gespeeld.
Ook blijkt uit de geschiedenis en de mythen, dat
het vuur ten dienste van het menschdom door de
godheid geschonken en op de aarde gebracht is.
Bekeno is de mythe van Promotheus, die het
vuur in den hemel gestolen en op aarde ge
bracht heeft, tei-wijl de Zend-Avesta ons zegt, dat
Ahuramas het vuur aan Zoroaster gegeven heeft,
als het symbool van het leven, de reinheid en de
wetenschap.
De mythe van Prometheus en andere sagen moe
ten worden teruggebracht tot Agni, den vuurgod
der Aryaansche volkeren. De naam Prometheus
stamt af van het Sanscritische woord „Praman-
thyus", hetwelk beteekent: „die het vuur door
wrijving verkregen heeft." Dit is ook de betee
kenis van den Chineeschen god van het vuur
„Tsao-ye", de heer van dé haardstede en van liet
vuur.
De heer van het vuur, Tsao-ye, is Agni, de ver
persoonlijking van het vuur. Hij is zichtbaar in
de zon, verblijft als warmte en het levensbegin
sel in alles.
Zichtbaar onder de gedaante van het vuur ver
blijft hij in ovens, haardsteden en lichten, hij is
de koning en de beschermer van het huisgezin,
hij is het geweest, die onder de naam van een
der drie eerste heerschers van China, Soei-jen,
het vuur, door wrijving ontstaan, het eerst bet
Chineesche volk gegeven heeft.
Het vuur, het vreeselijkste elemen?, Bezit tevens
ook een weldoende macht: door het vuur wordt
de godheid verzoend, door het vuur wordt de
wereld en de mensch gelouterd, door het vuur
worden duivels en booze geesten verdreven, door
het vuur (het vagevuur in de Roomsche kerk en
in de louterings- en vuurfolteringspaats in China)
worden de zielen gereinigd om den hemel in le
gaan of het zuivere paradijs van Boeddha Ami-
daba in de Boeddhistische kerk in China en Tibet.
Om land en volk tegen natuurrampen als hagel
slag te beschermen, wordt in Tibeth elke drie
jaren door een Lama-priester een brandoffer ge
bracht.
Aan stervenden worden, volgens de Roomsche
kerk, een brandende en gewijde waskaars in
handen gegeven. In de nabijheid van het altaar,
waar de ciborie staat met de gewijde ouwels, het
lichaam van Christus, moet altoos branden het
primitieve plantenolielicht.
In China, ook in vele Roomsche landen, moeten
zij, die een begrafenis hebben bijgewoond, over
een laaiend vuur heenstappen om geen ongelukken
van booze geesten en invloeden in huis te brengen.
Op bepaalde dagen brengen de Chineesche vrou
wen buiten op den drempel harer woning
een vuuroffer, zij verbranden een bussel stroo,
Tsao-ye ter eere.
Jehova verscheen aan Mozes in een brandend
braambosch. Jehova ging zijn volk vooruit des
nachts onder de gedaante van een vuurkolom. Hij
verscheen op den berg Sinaï onder vlammende
bliksemen.
Met den meesten eerbied en de grootste zorg werd
het vuur onderhouden. Het was in Rome toever
trouwd aan de Vestaalsche maagden, de diena
ressen van Vesta, de godin der vrouwen, de be
schermster van den haard en van de weldadige
vuren. Met levenslange gevangenis werd de Ves
taalsche maagd gestraft, die het heilige vuur had
laten uitgaan.
Bij de stichting eener nieuwe kolonie namen de
Grieken met de huisgodenbeelden ook het heilige
vuur mede, en op het oogenblik, dat Aeneas Ilion
verlaten gaat, reikt de schim van Hercules het
heilige vuur over.
Wanneer wij nu onze blikken naar China wenden,
alwaar drie dagen vóór het ontsteken van het
nieuwe haardvuur, het gebruik is de spijzen koud
te eten, is dit een overblijfsel der oorspronkelijke
gebruiken. Het boek der ceremoniën zegt uit
drukkelijk, dat de oorspronkelijke gebruiken sinds
de dynastie der Tsinn (936 na Chr.) in vergetel
heid geraakt zijn. Het gebruik was, dat 10 dagen
na de wedergeeboorte der zon het gebruik plaats
had van koud te eten, daarbij werden zonne- of
lentekoekjes gegeten.
Op den dag van het Zuivere Licht wordt he!
nieuwe lentevuur in China door eiken huisvader
ontstoken, hetzij door wrijving, hetzij door middel
van een vuursteen, tenvijl de Taoïstische pries
ters het vuur ontsteken door middel van een
Onze thans meer en meer in zwang komende
lentevuren, Paasch-, Pinkster- en andere vuren,
en het ontsteken van het nieuwe vuur Ofi Paasch*
in de Roomsche kerkgebouwen, hebben;
voor een groot deel hun oorspronkelijke beteekenis
verloren, als wij weten dat bij onze voorvaderen:
het uitdooven der haardvuren en alle vuren ini
den avond, welke de viering van het Meifeest!
(bloei- of wonnemaand) vooraf ging, plaats had
en ze op den volgenden morgen, den eersten vaii
Meimaand, door wrijving of door draaiing wer-
den ontstoken. Om "deze reden spreekt men id
sommige streken van „Mei-vuren", zooals wij van:
lente- of Paaschvuren spreken.
Deze Meivuren staan ook bekend als heksenvuren,
onder den naam van Heksensabbat, omdat bij hun
gloed in den nacht van 30 April op 1 Mei dó
heksen op de Broeken in de Harz hoogtij vierden
op bezemstelen. Naderhand is de naam veranderd
in dien van Walpurgisnacht. Dit houdt verband
met een nicht van Bonifacius, Walpurgis gei
heeten, wie ter nagedachtenis de eerste Mei
toegewijd is geworden. Haar werd een bijzondere
macht toegeschreven, de menschen tegen den
duivel te beschermen.
Om de sporen van het heidendom uit te wisscheüi
heeft de kerk van Rome den naam van heksen*
sabbat in dien van Walpurgisnacht veranderd.
Het ontsteken van de Meivuren ging in de middel-
eeuwen en tot heden toe, als in sommige streken
in Nederland, vergezeld van reidansen, van het!
laten rollen van vuurraderen, het houden vart
steek- en ringspelen, het rondhalen van eieren,
waartoe ook andere gebruiken behoorden, als he!
"dauwtrappen. Het waren niet slechts zinnebeel
den, zooals ln het lied „Des Knaben Wunderhorn"
maar tevens ook werkelijkheden om in de lento
en bij den aanvang van den zomer land, beesten
en menschen tot de bevordering der vruchtbaar
heid mede te doen werken.
Toen eenmaal het eerste doel van den Meiboom
in vergetelheid geraakt was, werd een krans
rondgedragen, een haas en eieren in een korf, do
meiboom werd een takje of een klein boompje:
de palmpaasch. De oorsprong daarvan is wederom
te vinden in de ceremonie der Roomsche kerk,
waar op Palmzondag, ter gedachtenis aan den
intocht van Christus in Jerusalem, palmtakjes
worden gewijd. Zij worden door de geloovigen ter
bevordering van de vruchtbaarheid en tot-afwe
ring van booze invloeden en van andere natuur
rampen op de akkers, boven de beestenstallen en
in de woonhuizen geplaatst.
De palmpaasch is, evenals de paaschvuren, waar
bij vergezeld g^at het ontsteken van het Paasch
vuur in de kerken, een Christelijke loot van den
heidensohen meiboom.
Wanneer men de Paaschvuren ontstak, de takke-
Bossen met in Ret midden de palmpaasch op het
rad, dat boven op een paal stond, met een stuk
brandend hout, aan het nieuwe vuur ontleend,
oplaaiden, werden reidansen uitgevoerd, waarbij
men zong:
Christus is opgestanden,
al van de Joden hun handen.
Dus willen wij allen vrooJijk zijn,
Christus zal onze Verlosser zijn.
Halleluja.
