waarjte werk
ECONOMIE EN FINANCIEN
DONDERDAG n MAART 1937
CHR. NATIONALE ACTIE
Ledenvergadering te Utrecht
Prof. Dr. H. Visscher over.
,JEen ding noodig"
Gistermiddag werd te Utrecht een al-
gemeene ledenvergadering gehouden van de
Chr. Nationale Actie. Als voorzitter fungeer
de de'heer Jansen.
Na het lezen der notulen en het vaststellen
van het reglement van orde, werd tot presi
dent der Actie benoemd Prof. Dr. H. Vis-
Tot leden van den Algemeenen Raad v
den benoemd J. Aalbers, burgemeester
Krimpen aan den IJssel, Ds. R. Bartlema te
Zeist, F. H. C. Jansen te Zeist, M. Noteboom
te Hilversum, Ds. K. van de Pol te Hardings
veld, Drs. D. Schouten te Harderwijk en P.
Smits te Alfen a. d. Rijn. Tot leden van den
Raad van Advies werden benoemd: Ds. K. J.
van den Berg te Amersfoort, Mr. J. Blankers
t Hooft te Tiel, Ds. B. N. B. Bouthoorn te
Harderwijk, H. Lekkerkerker, arts te Putten
en J. H. van Lonkhuizen te Zeist.
Op de candidatenlijst werd als no. 1 Prof.
Visscher geplaatst, voor de overige plaatsen
werden de namen aangegeven, terwijl de Al-
gemeene Raad mandaat verkreeg deze zaak
verder af te wikkelen.
Vervolgens hield Prof. Visscher een rede
©ver: Eén ding is noodig.
Het eerste deel van deze rede was gewijd
aan critiek op het Regeerbeleid in de afge-
loopen vier jaar, waarbij vooral de A.R. het
ontgelden moesten. De A.R.P., zoo zeide spr.
is lijdende aan „appendicitis coalitica". AL
de operatie niet tijdig wordt voltrokken, i:
zij ten doode opgeschreven. De bewijzen zijn
er. Duizenden, niet slechts Hervormden, ook
leden der „Gereformeerde Kerken", weeken
van haar los. De middenstanders, die goed
deels de A.R. steunden, begrijpen, dat bij de
door succes en niet meer door beginselen
geleide partij haar belangen niet meer veilig
zijn. De succes-politiek drijft in de richting
eener Roomsch-Roode economische politiek,
die het volksleven zal gorden in een corset,
dat de vrije circulatie van het levensbloed
afbindt. Het loslaten eener beginselpolitiek
voert noodwendig tot een verwording onder
de bekoring van het succes.
Het huidige kabinet is het met haar ge
boorte gegeven kwaad nimmer te bov
komen. De heer Colijn heeft, gesecondeerd
door mr. de Wilde, een soort volksfront-
ministerie gevormd, waarbij alleen de S.D.
A.P. van verre staat, als had zij haar oortje
versnoept. Maar zij is nu bezig zich te bekee-
ren om ook haar deel te mogen leveren aar
het nieuwe kabint, dat op komst is. Nolens
„uiterste noodzaak" geeft haar hope.
Spr. betoogde hierna dat de aanpassings
politiek heeft gefaald en dat duizenden ge
dreven zijn in een economisch lijden. Er was
geen plan en dus geen eenheid. Colijn zong
voor de „captains of industry" het liberale
lied. De toestand waarin ons volk thans
keert, is hopeloos verward: een ledige schat
kist, een begrooting, die jaar op jaar tiental
len millioenen tekort zien laat. een half mil-
lioen werkloozen, een wassende roode vloecl
een opdringend Rome en daartegenover een
staalkaart van Protestantsche Christelijkheid,
die van de Reformatie verre is.
Vervolgens stelde Prof. Dr. H. Visscher de
vraag welke aspecten zich nu voor de C.N.A.
ontsluiten. Spr. legde er de nadruk op dat
de C.N.A. niet moet beschouwd worden als
een kiem voor verdeeldheid, maar om een
heid te genereeren, nl. de eenheid van hel
zoo veelvuldig gespleten Gereformeerd volks
deel. Wij zoeken, aldus spr., geen succes-
politiek, maar de ziel van het Christenvolk,
haar vrijmaking van het liberalisme, waartoe
zij verviel.
Wij roepen op tot eenheid: het politiek
eene noodige. Dat juist heeft de leiding der
A.R.P. niet begrepen. De wezenlijke nood van
ons volk ontging haar. Daarom komt zij met
de poging om door ignobele middelen de
groote partijen groot te houden, poogt zij te
verstikken wat in de volksziel leeft. En daar
om roepen wij de Hervormde Gezindheid op
om haar door onze stem te zeggen: „Weg
met deze berooving van de rechten des
volks!" In stede van te komen met een
stel tot opruiming van dit revolutionaire al-
gemeene evenredige kiesrecht, komt zij met
de poging om het begrip der evenredigheid
te zetten op het sterk water der groote par-
partijen, geheel in tegenspraak met Groen en
Kuyper beide.
Tenslotte behandelde spr. de vraag, welk
doel nagestreefd zal worden bij de a.s. ver
kiezingen. Dit ligt volgens spr. uitgedrukt 11
de beginselen van het concept-program.
Wij meenen, dat de Prot. Chr. Staatspar
tijen hebben te staan naar de uitzuivering der
revolutionaire beginselen uit ons Staatsrecht,
dat wij als volk in onze Grondwet Gods
Naam weder zullen belijden, dat de Regee
ring zich zal richten naar Gods ordinantie in
Natuur en Schriftuur geopenbaard: dat zij
recht zal doen aan onze Kerk naar de be
ginselen door Groen van Pnnsterer ontwik
keld; dat zij de Staatsbemoeiing inkrimpen,
aan het volk zijn vrijheden, met name in de
bedrijven, hergeve, de begrooting sluitend
make door drastisch te bezuinigen, onze be
lastingen terugbrenge tot een peil, waarop
het volksvermogen weder kan toenemen in
overeenstemming met den aanwas der be
volking. .it
Ook voor de C N. A. geldt, zoo besloot
spr.: Heere, tot wien zouden wij henengaan?
Gij hebt de woorden des eeuwigen levens.
En die woorden zullen wij op politiek gebied
hooren midden in de woelingen dezes tijds en
in gehoorzaamheid daaraan willen wij een
worden, ook nu nog met elke Partij, die naar
die woorden handelen wil.
Het nieuwe gebouw der
Rijksverzekeringsbank
Het bestuur der Biiksverzekermgsbans
heeft ons in verband met den bouw van hei
nieuwe kantoor voor deze bank de volgende
gedrevens verstrekt:
Op het terrein, gelegen aan den hoek
Anollolaan en Stadionweg te Amster
dam zal ©en kantoorgebouw verrijzen voor
ongeveer 600 ambtenaren, waaraan moei
zijn verbonden een groot arohief voor op
berging vara, rentekaartien ingevolge de in
validiteitswet. voor de talrijke werkgevers-
en werknemersdossiers, benevens voor ae
overige archiefstukken, welke in dit gebouw
zullen moeten worden bewaard. Het blee^
weldra dat de benoodiïgde archiefruimte ira
dit samenstel een belangrijke factor zou
zijn. Uit verschillende eischen is de cirkel
vorm van het archief geboren. Deze vorm
maak! In t mogelijk een zeer eenvoudige
rondloopende horizontale transportinrichtnig
in te bouwen tien behoeve van het op de
meest economische wijze verplaatsen der
rentekaar ten over lange afstanden.
Onder de middenbouw en onder de voor
bouw van de hoogbouw is de ingangsgroep
gemaakt met de entreehal, waarin liften en
trappen uitkomen. De entree is overbouwd
door de kantoorverdiepingen, zoodanig, dat
zij beschut is bij regen cn dat er met auto'
kan worden voorgereden. De bovenbouw
steunt daar op zware betorakolommen en
steunpunten.
In het sous terrain van den ringbouw
bevinden zich rijwielbergplaatsen, mate-
rieel-magazijn en archiefreserve, terwijl in
het sousterrain van dien hoogbouw de tech
nische installaties voor verwarming, venti
latie en verlichting, benevens bergruimten
zijn ondergebracht. Een doorrit, gaande door
ring- en hoogbouw, schept de mogelijkheid
de benoodigde vooradien enz., op eenvoudig
wijze te juister plaatse in de gebouwen te
brengen.
De hoogbouw bevat vijf luiledige kantoor
erdiepingen, benevens een zesde verdie
ping in den voorbouw en een personeels-
cantine met dakterras op den midden- en
achterbouw.
Uitbreiding nog mogelijk
Eventueel© uitbreiding kan geschieden
door verhooging met twee verdiepingen op
den hoogbouw. De capaciteit van de con
structie en die van de teohnische installa
ties zijn daarop berekend.
Zoo ontstaat dus een gebouw, dat als bas-i'
heeft een ronde laagbouw van 9 M. hoogte,
aaruit oprijst een hooger gedeelte, dat
aan de voorzijde, dat is de hoek van de
groote wegen, ca. 40 M. hoog is en aan de
achterzijde ca, 35 M., op afstanden van de
bestaande bebouwingen van resp. gemid
deld 45 M. en 60 M. Deze afstanden zijn zoo
danig, dat men een groot gevoel van ruimte
zal behouden, terwijl lichtinval enz., raiet
zullen worden belemmerd. Alle onbebouwde
gedeelten van het vierkante terrein zullen
met plantsoen worden bezet.
Ned. Chr. Radiovereeniging
Vergadering van Provincie Zuid-Holland
Onder presidium van Ds. J. A. Tazelaar.
.an Rotterdam, vond te DenHaagde
Provinciale Vergadering Zuid-Holland plaats
"in de Ned. Chr. Radiovereenïging.
De voorzitter deelde mede, na opening op
gebruikelijke wijze, dat het niet mocht ge
lukken den heer J. v. d. Berg te 's-Graven-
deel als bestuurslid te behouden. In diens
plaats treedt nu op de heer J. Kooman te
Den Haag. Besloten werd den heer v. d.
Berg een schrijven van dankbetuiging te
zenden.
Daarna sprak de voorzitter een woord van
dankbare herinnering jegens het hoofdbe
stuurslid wijlen Prof. Dr. A. v. Veldhuizen.
De vergadering herkoos de aftredende leden
van het algemeen bestuur. In de vac. Prof.
Veldhuizen werd gecandideerd Prof. Dr. Joh.
de Groot te Utrecht.
De aftredende leden van de Prov. Commis
sie, de heeren Ir. Chr. G. v. Buuren te Dor
drecht en J. Kooman te Den Haag, werden
herkozen en gekozen in de vac. v. d. Berg
Ds. C. W. Bastiaanse, Ned. Herv. predikant
te 't Woudt. Als leden van den Vereenlgings-
raad werden herkozen de heeren A. Doedens,
J. J. Roggebrand en J. Kooman en gekozen
in de vac. v. d. Berg de heer J. Alblas te
's-Graivendeel.
Hierna kreeg de vergadering het karakter
Van een vragenuur. Diverse vragen. Omroep
en Vereeniging betreffende, werden uitvoe
rig door Mr. v. d. Deure beantwoord.
Nadat de voorzitter een woord van dank
had gesproken sloot Mr. v. d. Deure de ge
animeerde vergadering met gebed.
Bij de Spoorwegen
Uitbreiding kader locomotief-personeel
In de pers kon men dezer dagen lezen:
„Naar wij vernemen is mede tengevolge
an de algemeene opleving en de toeneming
van het vervoer bij de Ned. Spoorwegen, op
verschillende stations reeds een tekort aan
personeel ontstaan. Dit betreft in hoofdzaak
machinepersoneel en personeel van de elec-
trisohe tractie. Reeds eerder zijn leerlingen-
machinist-, die aanvankelijk opgeleid werden
voor wagenmeester, weer op de locomotief
geplaatst. Ook thans bestaat bij de dienst
van Tractie het voornemen een aantal jonge
personeelleden die in opleiding zijn voor
bankwerker, naar de locomotievendienst
over te plaatsen."
De redacteur vai
hieraan toe:
Zooals met veie berichten in de dagbla-
dlen, betrekking hebbende op de spoorwegen,
moet ook hier de opmerking gemaakt wor-
cüen, dat men de waarde van dit bericht niet
moet overschatten. Het is ook ons bekend,
dat eenige gewezen leerlingen-machinist, die
erkplaatsen voor de functie van grof-
bankwerker in opleiding waren, weer op de
machine zullen komen. Maar of dat enkel
een gevolg is van de opleving in het bedrijf,
meenen wij in twijfel te moeten trekken.
ïHet Seinlicht voegt
LAND- EN TUINBOUW
De distributie van groenten
De stijgende nood in den tuinbouw, ont
staan doordat het bedrijf nu reeds verschei
dene jaren achtereen zijn producten tegen
te lagen prijs moet afstaan, gevoegd oij
het feit dat terze.der tijd van den consument
soms een zoo hoogen, prijs voor groen* en
wordt gevraagd, dat de minder draagkrach
tige volksgroepen vaak als koopers zijn uit
geschakeld, heeft in latere jaren met meer
scherpte het licht doen vallen op den onge
organiseerden om niet te zeggen chaoti
scher! toestand van het maatschappelijk
distributie-apparaat in het algemeen en dat
voor den afzet van tuinbouwproducten in het
bijzonder, zoo wordt geconstateerd in het
jaarverslag van het Centraal Bureau van
Veilingverengingen in Nederland. En het
vers-lag merkt op, dat het verschil tusschen
den veilingprijs die in het algemeen voor
den producent te laag is en den eindpnjs
die in het algemeen voor den verbruiker
te hoog is! is onevenredig groot, terwijl
evenmin kan worden gezegd, dat de handel
met name de grossier en de kleinhandelaar
individueel, zich een te groote winstmarge
toerekent
Het is bekend, dat zeer vele handelaren
in tuinbouwproducten in soms zeer moeilijke
".'evensomstandighéden hun bedrijf moeten
uitoefenen.
De poging om door middel van een ver
hooging van den minimumprijs aan den pro
ducent een grooter opbrengst van zijn arti
kelen te verzekeren, kan dan ook ongetwij
feld worden beschouwd als een bescheiden
streven naar de correctie van deze ongelijke
prijsverhoudingen.
De ordeningsgedachte wint veld; in den
loop der jaren is de overtuiging gegroe-d,
dat de regelende hand van den menscii ook
in het bedrijfsleven b hoort in te grijpen.
Beter inzichten in de noodzakelijkheid van
een efficiente organdsatie der volkshuis
houding doen zoeken naar middelen om in
de verdeeJing der goederen een betere rege
ling te brengen, waardoor tevens onbillijk
heden bij de verdeeling van het maatschap
pelijk inkomen over de volksgroepen kunnen
worden weggenomen.
De verbetering van het distributie-appa
raat is voor den tuinbouw van direct belang
en houdt als studie-obj tct de organisat.es
bezig.
De kleinhandel in groenten en fruit heeft
bereids de vraag opgeworpen, of het niet
gewenscht is de fouten van het distributie
stelsel door een deskundige commissie van
onderzoek te doen opsporen, een geste, die
de instemming van den tuinbouw heeft, doch
waaraan tot heden nog geen uitvoering is
gegeven.
Landbouwvoorlichtingsdienst
Naar het Alg. Handelsbl. verneemt heb
ben de Vereenigde agrarische rijksconsu-
len, aan minister Deckers een brief ge
schreven over de ministerieele plannen tot
reorganisatie van den landbouwvoorlich
tingsdienst
In dezen brief waarvan wij 'den voor-
naamsten inhoud, publiceeren, geven de
consulenten uiting aan hun groote bezorgd
heid over het plan, om onderwijs en voor
lichting van elkander te scheiden. Zij ach
ten deze splitsing niet in het belang van
den dienst, aangezien directeuren en leera
ren op den duur van de practijk verwijderd
komen te staan, terwijl wrijving tusschen
schooldienst en voorlichtingsdienst zal ont-
De steun suikerbieten
Indiening der bezwaarschriften
Naar men ons van bevoegde zijde mede
deelt. zal in de binnenkort afkomende be
schikking betreffende den steun aan de
suikerbietenteelt een bepaling worden op
genomen krachtens wélke de telens, die
bezwaren hebben tegen de hun voorloopig
toegewezen hoeveelheid garantiebieten,
binnen 14 dagen na ontvangst van de voor-
loopige toewijzing hun bezwaren bij de be
treffende provinciale landbouw-crisis-orga-
nisatie moeten hebben ingediend.
Later inkomende bezwaarschriften wor
den niet meer in behandeling genomen.
Eierenexport naar Engeland
Pluimveehouders in Engeland
willen maatregelen
Zooals reeds in het Praatuurtje van deze
week werd opgemerkt is de uitvoer van
eieren uit ons land naar Engeland ii
laatste jaren zeer toegenomen,"zóó zelfs, dat
in 1936 meer dan viermaal zooveel eieren
uit ons land de Noordzee overgingen dan in
1934.
Hoewel de prijs, die En-geland betaalt laag
is. moet de afzet daarheen ons toch tot
vreugde stemmen, en elke vermindering van
deze export zou ons onaangenaam zijn.
Maar het is natuurlijk, dat juist de extra
groote import van eieren in Engeland de
Engelsche kippenhouders ndet aangenaam is.
Op een van de districtsvergaderingen van
de Nationale boerenbond aldaar is een motie
aangenomen, waarin gewezen wordt op
groote beteekenis voor de pluimveehouders
van een regeling, een beperking van de eier-
invoer, daar deze import thans het karakter
van dumping op de Engelsche markt aan
neemt en de prijs er geheel door gedrukt
wordt.
Men vraagt dadelijk hooge invoerrechten
op eieren te willen instellen.
Millioenen Zuid-Amerikaansche eieren voor
Spanje bestemd, gingen kort geleden naar
de Londensohe markt en bedierven daar de
prijs.
De Tabaksinschrijvingen
DE POTVISSCHEN
De spermaceti.oogst
begonnen
Geen amber gevonden
Nu de Kantoeng, helaas, is gekanteld en
de Franco-Spanjaarden onze „Triton" heb
ben leeggehaald zijn er in ons land,
althans te Rotterdam, weer andere onderwer
pen voor de dagelijksche gesprekken dan de
potvisschen.
Men wordt er nog aan herinnerd als men
de Parkhaven passeert, de geur is nog on
miskenbaar aanwezig.
Wij zijn gisteren eens naar het Overschie-
sche destructiebedrijf de Gekro getrokken
/an sommige dingen rondom de aange
spoelde dieren „het fijne" te weten te komen.
Dat fijne zit ook daar zeker niet in de
geur; op den Bovendijk, voor het Gekro-
bedrijf, is het allesbehalve aangenaam! Maar
kon ons daar toch nog wel iets vertel
len, dat de algemeene interesse waard is.
Het spermaceti in de koppen
Zoo hoorden we, dat men juist gisteren,
met behulp van een Noorschen ingenieur, die
daar ervaring van heeft, begonnen is met de
spermaceti uit een der koppen te halen. De
beide potvisschen zijn n.l. nu zóó ver „af
gebroken", dat die koppen, met het kostbare
vocht, nog over zijn.
Dat spermaceti is een zeer bijzondere
traansoort, die in een groote holte van de
hersenen der potvisschen normaal voorkomt.
Daar deze holte met uiterst fijne zenuwen
omgeven is, gelooft de wetenschap, dat dit
hersenvocht het dier in staat stelt om diepte
waarnemingen te doen. Het is immers reeds
bekend, dat de potvisschen, die zich veel
de oppervlakte van de zee ophouden,
nochtans tot 500 a 600 Meter duiken, om op
den bodem hun voedsel te zoeken.
Dit spermaceti is een spierwitte traan, die
i de kop van het dier vloeibaar is, doch
kristalliseert zoodra ze met lucht in aanra
king komt. Dat is ook'gisteren gebleken. In
den regel zit er 2000 kilogram van het kost
bare vocht in één kop. Reeds in oude tijden
en ook thans nog gebruikt men het
oor het maken van zalven en pleisters en
ook voor het vervaardigen van een bijzonder
soort kerk-kaarsen bijzonder omdat ze
niet walmen. In Engeland vooral zijn deze
kaarsen zeer gewild.
Geen amber gevonden
De vraag of men in de ingewanden van de
potvisch nog amber gevonden had de
grijze harsachtige stof die reeds van ouds
gebruikt wordt om reuk van parfums er aan
te binden, geheel in stijl dus van de alge
meene potvisschen-ervaring der laatste
dagen! die vraag werd ontkennend beant
woord. Men had wèl verwacht, dat er amber
u zitten, omdat deze stof wordt, be-
PAPIERFABRIEKEN
VAN GELDER EN ZN.
Winstsaldo 1936 474.671,
(vorig jaar 133.046.—)
Nog geen uitkeering op
gewone aandeelen
De Ver. Koa. Papierfabrieken der
fa. van Gelder Zn. te Amsterdam, be
haalde in 1936, na afschrijvingen ad
ƒ1.606.407 (v. j. ƒ1.549.014) een winst-
saldo van 474.671 (v. j. nadeelig saldo
133.046),
In het Jaarverslag wordt er op go-
wezen, dat de gevolgen van de depre
ciatie zich als gevolg van da lange
leveringscontracten slechts langzaam
doen gevoelen. Het dividend op de
pref. aand. van onveranderd 6 dat
vorig Jaar ten laste van de reserve
kwam, is ditmaal voor het eerst ver
diend. Op de gew. aand. wordt echter
nog niets uitgekeerd.
Aan het verslag ontleenen we de volgen
de bijzonderheden:
Onze onderneming ondervond nog gedu
rende de eerste 9 maanden van het vorig
jaar den nadeeligien invloed vara de tijds
omstandigheden. Vrijwel gelijktijdig met
de depreciatie van dien guldien echter ver
beterde de markttoestand, zoodat in de
laatste maanden van het jaar gunstiger
resultaten werden behaald. Aangezien ira
onze industrie steeds contracten voor lango
ren duur worden afgesloten, deden de ge
volgen van het loslaten van den gouden
standaard zich eerst langzaam gevoelen.
Konden in het derde kwartaal verschil
lende onzer fabrieken niet in vol bedrijf
worden gehouden, in het vierde kwartaal,
dus direct na de genomen monetaire maat
regelen, werkten al onze fabrieken op volle
capaciteit.
De totale productie onzer fabrieken steeg
van 133.000 ton in 1935 tot 139.000 ton in het
jaar 1936.
Aan uitbreidingen en verbeteringen werd
in het afgeloopen jaar ƒ2.209.407 (v. J.
ƒ7.762.914) uitgegeven.
Geeft het ©enerzijds voldoening, dat dil
jaar althans het dividend op het preferent
aandeelen-kapitaal verdiend is (v. j. ten
laste van de reserve), de slechte bedrijfs-
toestand gedurende de eerste 9 maanden
van het jaar is oorzaak, dat op het gewoon
aandeelen-kapitaal wederom geen uitkee
ring kan gesohieden.
Evenals in voorgaande jaren zijn voor
leveringen in 1937 voor het grootste gedeelte
van onze couramtenpapierproductie contrac
ten gesloten met de leden van de Ver. „de
Nederlandsohe Dagbladpers". Hierdoor zijn
wij weliswaar verzekerd van onzen afzet in
dit artikel, maar doordien de prijzen in
overeenstemming zijn met het lage prijs
niveau van 1936, zullen deze overeenkom
sten remmend werken op de resultaten van
1937, ondaraks een geringe tegemoetkoming
van onze afnemers.
Voor een deel van onze verdere pro
ductie zijn wij eveneens gebonden
aan verschillende leveringscontracten,
echter niet voor het geheele jaar 1937,
Zoowel de prijzen van onze grondstoffen
als diie van onze producten zijn sterk ge
stegen. Var» de voornaamste grondstoffen
hebben wij echter tamelijk groote hoeveel
heden in voorraad en in koop, zoodat de
vooruitzichten voor 1937 behoudens on
voorziene omstandigheden beter zijn dan
die van de laatste vijf achter ons liggende
jaren.
schouwd als een ziekte-product overeen
stemmend met b.v. galsteen bij den mensch
en men aannam, dat de dieren hierheen
verdwaald wqren doordat ze ziek waren. Hoe
dit zij amber zat er niet in. Het is wel
licht bekend, dat dit uitscheidingsproduct van
de potvisschen meestal uit zee wordt opge-
De traan-opbrengst
Men is op de Gekro het was duidelijk
waar te nemen, zonder dat men de fabriek
betrad bezig de traan uit het spek en
vleesch te koken. De totale hoeveelheid wordt
op 12 ton geschat, terwijl het totaal gewicht
van de beide dieren 40 en 50, dus 90 ton
was. Hiervan is het grootste deel uit het
spek afkomstig. Deze traan staat bekend als
„blubber oil" (de spermaceti heet head oil,
de uit het vleesch afkomstige, minder-soor-
tige, traan: meat oil).
De gewonnen traan is niet voor consump
tie doch alleen voor technische doeleinden
geschikt. Men kan er b.v. zeer goed stearine
voor kaarsen, uit bereiden.
Het vischmeel, dat door het indrogen en
fijnmalen van het uitgekookte vleesch wordt
gemaakt, blijkt, door de scherpe geur die
eraan zit, nogal minderwaardig te zijn.
De geur is zóó doordringend, dat de Gekro
het vleesch in speciale open ketels moet uit
koken. Wanneer ze>het deed in de gewone
ketels; zou de geur 'zich ook meedeelen aan
volgende vleeschpartijen. Men heeft in dat
opzicht minder prettige ervaringen opgedaan
toen men den gestorven zee-olifant in de
gewone ketels had „behandeld".
De skeletten
De beenderen van de beide potvisschen lig
gen netjes genummerd opgestapeld in een der
loodsen aan de Parkhaven. Zij zullen thans
Leiden worden overgebracht en daar
geschikt gemaakt worden voor het museum.
Dat kan niet door uitkoken gebeuren, maar
door extractie met benzine. Natuurlijk zullen
de beenderen na de behandeling nog wel ge
en tijd moeten blijven liggen bleeken
aleer zij worden opgesteld.
De potvisschen-sensatie kan thans achter
den rug worden geacht. Een kleine 30.000
personen hebben de monsters van nabij
mogen zien. Bij vroegere gelegenheden zal
de toeloop allicht niet zoo groot geweest zijn.
De moderne tijd biedt ook hier groote mo
gelijkheden. Wij hoorden gisteren zelfs bij
de Fransche les voor de Engelsche radio, dat
men de kinderen het nieuws over de potvis
schen te Rotterdam vertelde en van het
groote bezoek gewaagde.
m 1937
voorjaars-Sumatratabaks-inschrijvin-
gen zullen te R o 11 er d a m gehouden
worden op Vrijdag 14 Mei en Woensdag
30 Juni. De Javatabaksinschrijvingcn op
25 Maart. 23 April, 28 Mei, 2 en 23 Juli. Te
Amsterdam zullen de Sumatra tabaks
inschrijvingen plaats vinden op 9 en 16
April, 5 Mei, 4 en 18 Juni en 16 Juli, de
Javatabaksinschrijvingen op 2 en 30 April,
1 Mei, 11 en 25 Juni, 9 en 30 Juli.
Mij. voor Hypothecair Crediet
Winstsaldo gestegen van 1 185.564
tot f 202.068
Kleinere rentemarge
Het jaarverslag der Mij. voor Hypothe
cair Crednet ira Nederland, deelt mede,
dat eind 1936 aan hypotheken uitstond
i 33.770.456 (v. j. f 36.300.848) en aan
pandbrieven f35.442.800 (v.j. f37.225.100).
De rentemarge wee eind 1936 kleiner dan
uit. 1935. Door nieuwe reserveering zijn
de ingekochte onderpanden gewaardeerd
voor f 1 per stuk. De winst van f 202.068
(v. j. f 185.564) wordt geheel in het be
drijf gebracht.
Het venslag over 1936 merkt allereerst op.
dat in de huizenmarkt een verbetering is
gekomen. Hier en daar is de daling van de
huurprijzen zelfs weer in een lachte stijging
overgegaan. De kans bestaat, dat wij bij den
aamvang van een prijsverbetering voor vaste
goederen staan.
De vooruitzichten voor het hypotheek
bankbedrijf zijn hierdoor verbeterd en voor
zooverre noodig lijkt de gelegenheid aanwe
zig om poëten, waarvan de afwikkeling tot
nog toe niet vlot verliep, te saneeren.
Het -normale bedrijf kon zich nog niet her
stellen, omdat de vraag naar geld op hypo
thecair onderpand verband houdt met de
bouwbedrijvigheid die nog zeer slap blijft.
Wij hebben ons er van onthouden ira den
loop van dit jaar de koersen oneer pandbrie
ven te steunen; de stijging der koersen ia
dan ook uitsluitend het gevolg van een
betere beoordeeldng van de positie der hy
potheekbanken door de geldbeleggers. Wel
hebben wij geld, dat vrijkwam door extra
aflossingen, bestemd voor inkoop van pand
brieven, zoolang de koersen zich op een
laag niveau bevonden; deze transacties wer
den ons ingegeven door commercieel© over
wegingen en hadden niet tot doel, oooh tot
resultaat een verhooging van de beursprij-
De wensch onze uitstaande leeningen vol
komen gezond te maken gaf aanleiding tot
verdere executies en vermoedelijk zullen er
in 1937 nog eenige volgen.
Wij stelden de balanswaarde. van de pan
den die wij inkochten, op veilige basis door
een afsoh rij ving van f 94.457 op de hoofd
sommen. Hierdoor verwachten wij een be
hoorlijk rendement van deze objecten te
verkrijgen.
In 29 (v. j. 37) gevallen werd tot gedwon
gen verkoop overgegaan, waarbij wij 19
(v. j. 18 geheid of gedeeltelijk) panden in
kochten.
De op de executies en ondertiarads ver
kochte onderpanden geleden verliezen op
de hoofdsommen ad f 127.638 waarbij inbe
grepen de bovengenoemde f 94.457; (v. j.
f 46.779 zonder afschr.) werden van het
Waarborgfonds afgeboekt.
Onze verpliohtingen per uit. 1936 bedroe
gen f 40.119.587 (v. j. f 42.189.160).
De gemiddelde pandbriefrente bedroeg per
1 Jam. 1937 4.4184 en de hypotheekrente
5.1102 (v. j. resp. 4.4284 en 5.1404
Meerdere malen hebben wij tusschentijd-
sclie renteverlagingen, voorloopig voor be
perkten tijd, toegestaan. Ira menig geval
werd hierdoor bereikt, dat de vrijkomenie
gelden door debiteuren konden worden be
steed tot gedeeltelijke aflossing op de ver
schuldigde hoofdsom, waardoor een betere
dekking werd verkregen.
Residentie Hypotheekbank
Voorstellen tot renteverlaging en
opschorting obligatieaflossing
Aan houders van hypotheekbrieven der
Residentie Hypotheekbank te 's-Gravenhage
worden de volgende voorstellen gedaan:
1. De rente der 5 en 4V2 hypotheek-
brieven aan toonder zal gedurende één
jaar ingaande 1 Maart 1937, worden terug
gebracht tot 4 's jaars (eerste coupon
1 September 1937).
2. Van 1 Januari 1937 af, totdat nadeT
omtrent een definitief aflossingsplan zal
zijn beslist wordt vrijstelling verleend van
de verplichting tot aflossing van hvpotheek-
brieven aan toonder en machtiging ver
leend de daardoor beschikbaar komende
gelden in het bedrijf aan te wenden, met
dien verstande echter, dat deze vrijstelling
en machtieing zal gelden uiterlijk tot
1 Maart 1938.
In de toelichting wordt nog gezegd, dat
deze voorstellen worden gedaan in over
leg met het bestuur van de Vereeniging
van directeuren van Hypotheekbanken en
na gehouden besprekingen met het bestuur
van de Vereeniging voor den Effecten
handel.
Ten einde een objectief oordeel te ver
krijgen omtrent den toestand der Bank en
omtrent de noodzakelijkheid om, waar een
beroep op hvpotheekbriefhouders wordt ge
daan. eventueel ook aandeelhouders in een
definitieve regeling te betrekken is namens
de_ Bank aan het controle-orgaan van de
Vereeniging van directeuren van Hypo
theekbanken gevraagd of het bereid zou
zijn dienaangaande een onderzoek in te
stellen.
Gemeld orgaan heeft verklaard een
opdracht, als hier bedoeld, eventueel
wel te willen aanvaarden.
Het ligt in de bedoeling om, nadat Het
controle-orgaan zijn conclusie zal hebben
gegeven ten anderen male een beroep op
de „wet op de vergadering van houders
van schuldbrieven aan toonder" te doen,
om alsdan tot een definitieve regeling te
Het tot nu toe gevolgde aflossingssysteem
heeft in normale tijden steeds goed gewerkt
zonder inkrimping van het bedrijf te ver
oorzaken, doordat tegenover de aflosbare
stukken vrijwel immer nieuwe hypotheek-
brieven werden afgenomen
Nu echter door de abnormale tijdsomstan
digheden uitsluitend terugbetaling in con
tanten wordt gevraagd, dreigt dit systeem
een ernstige belemmering te worden voor
den goeden gang van zaken, terwijl het
bovendien onbillijk is jegens de gezamen
lijke hvpotheekbriefhouders. die onderling
ia een ongelijke positie worden
Waar zoowel het aandeelenkapitaal vs
de bank als de reserves geheel in het b{
drijf zijn belegd wordt door alle aflossij
gen van hypotheken te besteden voor a
lossing op hypotheekbrieven het niet wj
mogelijk te blijven beschikken over q
noodige bedrijfsmiddelen.
Directie en commissarissen hebben d
grond van een en ander gemeend zich tl
de hypotheekbriefhouders te moeten wel
den met bovenvermeld voorstel in de ovel
tuiging dat aanneming daarvan zal leida
tot een definitieve regeling waardoor e«
weder in alle opzichten gezond bedrijf zl
worden .verkregen*
DE ZUIDERZEEWERKEN
Op Woensdag 7 April zal te 's-Gravec
hage worden aanbesteed door den direc
teur-generaal der Zuiderzeewerken: rje
I, het uitvoeren van onderhoudsbaggei
werk in de toegangsgeul naar ($OC
haven van Spakenburg (gemeent
Bunschoten);
II. het uitvoeren van onderhoudsbaggei
werk in de toegaragsgeul naar d
haven van Muiden, zoowel binnen al
buiten de havendammen;
III. het uitvoeren van baggerwerk vóór e|
jn den havenmond .van de haven vat A
Wij denes.
HET AMSTERDAM-RIJNKANAAL
Op Dinsdag 6 April zal te Utrecht rlooj
den Rijkswaterstaat worden aanbesteed:
Het maken van den onderbouw voa
twee bruggen over het AmsterdamRijp
kanaal in de gemeenten Oudenrijn ei b
Jutphaas. behoorende tot de scheepvaart r
verbinding van Amsterdam met den Boven
Rijn ingevolge de wet van 27 Maart 193]
HULPMUSEUM OP
„DE HOOGE VELUWE" e
Bouwkosten 110.000 2
Wij vernemen, dat tusscHen 'de Kröllei j
Müller Stichting en de Stichting Nationaa^
Park, „De Hooge Veluwe" een overeen^
komst is gesloten omtrent den bouw vaC10]
een hulp-museum op ..,De Hooge Veluwe.
De bouwkosten daarvan zullen ongeveer
f 110.000 bedragen. -cj
Over dit project ïs óverleg gepleegd m^yc
de bouwvak-organisaties, die geen bezwaai j
er tegen bleken te hebben dat de oiitvoerinj
in werkverschaffing zal geschieden. Di
regeering heeft haar medewerking ten op^u
zichte van de financfeeie regeling toege
zegd. De uitvoering zal uitsluitend dooj„e
Amhemsche werklooze vaklieden ges chiefci
den. Jvo
Ook de gemeente Arnhem Heeft een biju,
drage in de kosten toegezegd. j(je
Zoo spoedig mogelijk zal met de uitvoej i
ring van het werk een aanvang worded^'
gemaakt.
AMERIKAANSCHE
HANDELSBERICHTEN
NEW-YORK. 10 MAART;
TARWE. No. 1 Manitoba; 14816
No. 2 Harde winter 155%
No. 2 Roode winter 154%'
ROGGE. Can. W. no* 2 120%'
MEEL. Springclear «.70
KOFFIE. De termönmarkt opende c
153% v.
rjrnietiging in Brazilië, die i
de 2e helft van Februari 805.0-00 bn. bedroes
hetgeen met de verwachtingen overeenkwam
Rio no! 7Wloco 9 IC
Santos no. 4 locd 11%! H%
Rio contract.*
Maart 4-50 Ï.45
Rio Nieuw A-contract;
Maart 7.29 7.04 j
.nko(
i door dei
i hel
e winstnemingen
gemakkelijk geabsorbeerd werden; de stemming
was zeer constructief, waarbij Liverool als groo
te kooper van nieuwe oogstmaanden optrad; la
ter liep de cnarkt ten deele terug op realisatie»
Het slot was prijshoudend.
Middling Upland
14.44
14.26
23.58
22.71
CHICAGO, 10 MAART
TARWE. De termönmarkt opende vast en 1%
c. hooger. steeg daarna op algemeene .aankoo-
pen en dekkingen terwijl de ruime realisaties
grif geabsorbeerd werden, voorts op berichten
van droogte en verwachting van helder weer,
waarbij Sept. de dagelijks toegestane limiet b«
reikte. Het slot was prijshoudend.
Slot. Vor »iol
Mei 137%' 136%
Juli 122— 119%
MAIS. De termönmarkt steeg ondanks de tra
ge locovraag in sympatl
Mei
Tuil
HV5R. Slot prüsh'oudend.
relmatig.
Mei
48%
ROGGE. Slot pröshoudend.
Mei 1"8% 106'
Juli 102— 100
PROVISIEN. Slot nauwelpks prijshoudend
Reuzel; Prima W Steam loco 12.2^
l pd.
12.95
9.25
10.05
WINNIPEG. 10 MAART 1 j
TRWE. De termönmarkt steeg op den enor»
nen internationalen tarwehandel en wegens da
statistische wereldsituatie en voorts ap de ver-
ivachting dat de surplussen van het Zuidelijk C
nalfrond in de naaste toekomst geruimd zullen
;Un. hetgeen een ruimere bui'enlandsche vraag
iaar Manitoba's stimuleerde Het slot v.as vast,
Slot Vor. slot
Mei
Juli
ROGGE per Mei
Juli
HAVER per Mei
Juli
GERST per Mei
Juli
LIJNZAAD per Mei
MAIS per Mei
132®j
7474
175%
174—
130—
126—
107%
103—
56%
53—
81%
74%
ROSARIO. 10 MAART
TARWE per M<
Juni
MAIS per Mei
LIJNZAAD per
Juni
Slot Vor slot
