l^&i
LMMKT
Justitiebegrooting goedgekeurd
uw slaap
zwitsersche
TJMILAT
VRIJDAG 5 MAART 1937
DERDE BLAD PAG. 9
Eerste Kamer
hou»!
gte ta!
heeft
kendl
Daarna is de Begrooting van
Binnenlandsche Zaken
aan de orde
Mr. de Savornin Lokman
spreekt over de nationale vlag
Vergadering van 4 Maart 1937
n Ml- LOverzicht
Minister v. Sohaik heeft zijn critici vlot
.pn kort te woorQ gestaan
eH Inzonderheid heeft hij ook goede opmer-
ïcingen gemaakt over het handhaven der
de (ope-nJoar© orde. De N.S.B. hanteert als zij
IDerg-iii.' Kioh zeif recht wil verschaffen, het vuist,
recht, eieren, tomaten, rotjes en dergelijk
öl00iSi Deze terreur moeten we hier mei
hebben. Daar houdt ons volk niet van. We
imoeten in vrijheid ons zelf kunnen zijn en
als er orde te handhaven en vrijheid te be
schermen valt, doet dat de wettige overheid.
iTerrorisme van de een of andere groep is
ontoelaatbaar, ook al tracht de heer v. Vcs-
eem het te verdedigenu, met argumenten,
!die even zoovele uitvluchten zijn en getui
gen van een gebrek aan moed om voor eigen
.wandaden moreele en strafrechtelijke ver
antwoordelijkheid te dragen.
Op het mompelend uitgebracht betoog van
(den N.S.B.-jurist met het buitenlandsoh
[volksgevoel, kunnen we moeilijk verder in
gaan. Het ware teveel eer, al zal het, bijna
gefluisterde, van weinig moed en karakter
getuigend gebabbel in de nat.-soc. pers wel
iweer als een magistraal betoog, dat de
gansche Kamer in verslagenheid en schuld
bewustheid deed neerzitten, worden, uitge-
[kreten.
De minister van Binnenlantóche Zaken
[volgde zijn collega van Justitie achter de
groene tafel op.
De zwanenzang van den soc.-dem. senator
[Hermans bij het hoofdstuk Binnenlandsche
zaken eindigde met een loflied op de goede
[burgemeesters.
De heer Kropman, die veel lof had voor
lÜen minister, duchtte echter een te weinig
rekening houoen met de autonomie der ge
meenten. Sterk geargumenteerd konden we
szijn betoog niet vinden.
Prof. Lohman nam het op voor de aan
hangers van de oranje-wit-blauw-vlag. Sterk
kan zulk een betoog nimmer zijn, omdat het
Iten eenenmale onmogelijk is om historisch
fin heraldisch te bewijzen, dat onze natio
nale vlag zou bestaan uit de genoemde drie
kleuren. Voor rood, wit en blauw is cit wel
laan te toonen. Gevolg is, dat in een pleidooi
'dat vrijheid vraagt voor het oranje-wit
blauw sentimentsargumenten een belang
rijke plaats innemen. Zelfs valsch senti-
anent komt menigmaal aan het woord. Bij
'den heer Lohman was dat natuurlijk niet
bet geval.
Logisch konden we zijn rede ook niet vin-
!den. Hij erkende, dat twee vlaggen naast
'elkaar een ongewenschten toestand schept.
Maar tegelijk is hij van oordeel, cat de door
Ide Regeering genomen beslissing eigenlijk
overbodig was na hetgeen in het begin der
[vorige eeuw ten aanzien van de vlag
waarvoor toen wederom het rood-wit en
O lauw is aanvaard gebeurd is. En als
men dan ten slotte nog verneemt, dat de
kwestie eigenlijk voor een beslissing onrijp
m as, wordt de zaak heelemaal duister.
Met cit laatste argument wordt elke
Sdecisie onmogelijk.
O.i. was bi daad der Regeering noodig ge-
Worden door misbruiken, welke ten aanzien
b an de historisch juiste nationale vlag be
gaan werden. Er waren groepen die haar
ills mindersoortig gingen verklaren. Zij zet-
|ten de dingen eenvoudig op den kop. Ance-
tren gingen zelfs propaganda maken voor
wat niet als de echte nationale vlag te be
schouwen viel.
Een daad der Regeering werd daardoor
boe langer hoe meer noodzakelijk. In het
Caatst van Februari heeft H.M. de Konin
gin het rood-wit-blauw tot d e nationale
(vlag verklaard. Dit Kon. besluit rust op
[hechte historische grondslagen en daarmee
zullen toch hebben te rekenen allen, die
[voor een afwijkende opvatting voornamelijk
iop zekere gevoelens een beroep doen.
Maar naast die gevoelens staan feiten, die
Sn Februari 1936 nog eens door Dr. Colijn
lals volgt zijn samengevat
Ik moge de vraag stellen: is er eigenlijk
wel een vlaglcwestie? Zij was er niet
enkele jaren geleden. Onze ouders al
thans van de menscben, die van mijn
leeftijd zijn; voor de anderen dan de
grootouders zouden op de vraag, welke
vlag de Nederland'sobe is, niet geaarzeld
hebben met liet antwoord. Zij zouden
hebben gezegd, indien zij eenigen histo-
risclien zin en kennis hadden: na het jaar
1660 komen, in de vlaggenrekeningen van
de admiraliteit alleen vlaggen voor van
rood, vit en blauw. Onder die vlag beeft
de Nederlandsohe vloot onder admiraals
als de Ruyter haar overwinningen be
vochten. Vóór 1660 komt naast het rood-
wit-blauw in de vlaggenrekecningen ook
g. Én
gom
is gS j
■M934 j
98.406
32.509
50.0001
84 op
ia
gstel-
srt da
r aan»
Sep-
arnda
her™
tie f
itabi-
een enkele maal voor het oranje-blanjo-
bleu, maar na het jaar 1660 geen enkele
maal moer. Onze eerste Koning napi deze
vlag van de Republiek der Vereenigde
Nederlanden zonder meer als de vlag van
het Koninkrijk over. Welke r e
zou er dan kunnen z ij nom de
officieele vlag van den Staat
der Nederlanden te gaan wijzi-
gen? Die vlag is nu welhaast drie
eeuwen onveranderd gebleven en mijn
gevoel voor traditie zegt, d a t w ij die
traditie van eeuwen niet moe
ten prijsgeven, waar het geld een
symbool- hetwelk wortelt in de histo
rie van onze Gouden Eeuw en niet
in een tijd van nationaal verval. En nu
er een actie schijnt op te komen om de
tracitioneele Nederlandsche vlag terug
te dringen, nu schijnt aan de Re
geering de tijd gekomen om
duidelijk vast te leggen, wat
onze officieele vlag is. Dat kan
toch moeilijk aan het bon plaisir van
particulieren worden overgelaten. Laat
ik nu eens een eenvoudig geval nemen.
Gesteld, dat de heer de Savornin Loh
man, van wien ik vermoed, dat zijn sym
pathie uitgaat naar het oranje-blanje-
bleu,. en ik samen Minister zijn in het-
zelfce kabinet. Wij zullen naast elkaar
kunnen zitten, de geachte afgevaardigde
aan Justitie en ik aan Koloniën. Welk
een vertoon zou het dan zijn, wanneer
op den verjaardag der Koningin van het
Departement van Justitie het oranje-
blanje-bleu geheschen werd en van het
Departement van Koloniën het rood-wit-
blainv met den oranjewimpel? I k g e-
loof, dat de Regeering versta n-
dig zal doen niet om te zeggen,
wat een particulier persoon
behoort te coen, maar vast te
stellen, wat voor den Neder
landse hen Staat de officieele
vlag moet worden geacht.
Verslag
De behojidéllng; der begrootlng van Justitie
De heer JANSSEN DE LTMPENS (r.k.) be
pleit wettelijke regeling der zaakwaarnemer^
allerlei ver
mommingen, b.v. als „gediplomeerd confident".
De heer v. VESSEM (n
- 'oonbef
macht
athleëi
Toen hU
ün beschouwingen het klassieke
:oed- en afkeuring te betrekken.
Gevraagd werd waarom de Pinda-chlneezen
let naar hun land worden teruggebracht
De politiekeactie van vreemdelingen wordt
en onrechte belemmerd en niet alle vreemde-
op geiüke wijze behandeld.
>rdeverstoring
leiders
latloi
zich li
onder:
r Spanje;
MOLTMAKER .(s.d.); Dat ls ge-
De heer MOLTMAKER: Het ls onwaar wat
e mijnheer zegt.
MINISTER VAN SCHAIIC dankte voor de uit
gesproken waardeering voor het justitlcele
leid. Hij heeft zich bf zijn wetgevendèn
warlngsinstelllngen zijn kostbaa
men. En daarom kon de minister
ng van dergelijke instellingen or
Toch heeft hU Iets gedaan door het
tin werk willen zien; er ziin tal van zakon
an meer ideëelen aard, waaraan de minister
aarne veel meer zou hebben gedaan.
De herziening van het Kinderrecht ls in
ah tocht; zij kan de volgende maand bij de
taten-Generaal inkom
•ettelijke aan
*n bestuurders van motorrijti
invoudlg, vooral ook wat de u
eft Zoo spoedig mogelijk zal een
rakel ilkheid
ren is niet
,'oering be-
voorgelegd.
a voor vericeersovertredingen in
te licht zouden zjjn, betwijfelt de
tegén admlnl-
:cht 1
rchelük. Maar deze tak
kostbare regelini
;en ton zal kost»
irbeld der
ircorpsen, waarvan de heer
estaan niet. Zouden ze er zfji
het verbod vallen,
g van het Zeerecht" ziet de W!
behandeling 1
1 En hoe als
ingslnstantie
ook niet or
te vlot gebeuren,
:roef.
De handhaving van het gezag ln 01
land met zfjn geestelijke vrijheid, mo
zoo zijn. dat de verschillende groepen
stroomingen rustig naast elkaar kunn»
bestaan en hun meening kunnen uite
StrUd moet met geestelijke wapenen ge-
De N.S.B. treedt echter op met eigen
richting en het vuistrecht. De heer v.
Vessem verdedigde deze terreur en scheen
dat een deel van nat.-30clalistl8che op
voeding te vinden. In zijn bladen heeten
deze ordeverstoorders helden. Ze zön
echter te laf om voor hun daden uit ta
komen. Wat de N.S.B. ln dit opzicht doet,
is ln wezen revolutionair. Wat wettelijk
toegelaten is als vereenlging, moet oolc
vrü kunnen vergaderen.
Het vervoer van de N.S.B.-lclok gebeurde ln
vele plaatsen met overtreding der politie-ver-
ordenmgen. Onnoodige beletselen worden aan
de N.S.B. niet in den weg gelegd.
Besmeren van huizen, enz. is strafbaar als
zaakbeschadiging. Heeft men veruK^edens. dan
De heer MOLTMAKER (s.d.): Ja. maar ze
schTtfven hun naam er niet bö.
Do MINISTER meent, dat tegen vreemde
lingen voldoende krachtig wordt opgetreden.
Het aantal pinda-chlneezen daalt voortdu
rend. Het is reeds ver beneden de 1000.
De commissie voor het Vreemdelingenrecht
ls nog niét gereed, maar het zal wel niet
is veel verbeterd.
het muzleksuteursrecht
izlekwerken door omroep-
rechtennis ^overtreding
ivet Het gaa
lelijke en billijke uitoefening vai
teursreeht. Voor 1034 is een arbitral
Jeugdige leef
tijd mogeltfk zijn. Dat heeft de ervaring wel
geleerd. Gegadigden zijn er nog steeds vol-
doende. Uitbreiding van het aantal kantonrech-
teExtremistl™che "^sympathieën bij rechterlijke
ambtenaren betreurt hU- Waren deze -
had
soudei
icht, da*
deze ambtenaren hun .luiste positie
hebben begrepen met betrekking tot voor ai-i..-
tenaren verboden vereenlglngen.. Dat is mei
Nagegaan Zal worden of de bestaande
controverse op de een of andere wijze
kan worden weggenomen, omdat het op
treden dezer ambtenaren het vertrouwen
ln de rechterlijke macht schaadt. De zaak
is een stadium van voorbereiding.
Onze wetgeving ls lang voor het bestaan
van de N.S.B. reeds ln sociale richting ont
wikkeld. Aan die beweging valt niets goede
te ontleenen, dat we al reeds niet bezitten.
de minister zön rede
nis moet natuurlök voor-
Na de pauze
Preventieve
zichtig
Er wordt wel eens "misgetast ëf Iemand wordt
niet veroordeeld Dit laatste beteelcent echtei
niet, dat hjj onschuldig ls.
Wie bepaalde gevallen wil beoordeelen, moei
de heele zaak kennen. Er zön j
hechten!
ubje»
;estal t
.arden, die echti
_>rden toegepast. Het zl
engelen, die „gehecht"
ichten met alle mid-
Qjiitlgheid te ontkomen. Dat
;rlengt menigmaal den duur van de preven-
Rechter-c^mmissarlssen moeten rustig hun
,ak kunnen vervullen. Dat is trouwens goed
jor leder. De rechterlüke colleges zön niet
gering bezet en waar versterking nöodlg ls
..gen of ln de bene
instructie wüzlging
jrden gebracht.
Er ls geen aanleiding cum weer ln te
gaan op de zaak van den voormallgen
thesaurier-generaal. De minister heeft
de aanvallen op politie en Justitie moe
ten afweren en heeft toen ln de Tweede
Kamer gesproken als hU gedaan heeft,
ten einde duidelök te maken, dat voor
ernstige verdenking wel reden was.
Naderfe ^Inlichtingen, die zijn gevraagd, kun-
en eerst ln een later stadium worden ver
trekt
13H het z.g. tarweschandaal is van veel ver
schil van Inzicht gebleken. Men heeft aan
vankelijk de zaak ernstiger gezien dan zö later
eek te ziin. Alles ls den minister nog niet
„„idelök; hjj heeft den minister van Landbouw
nadere inlichtingen gevraagd.
of de griffier de veroordeel-
beïnvloeden om af te zien van
iep. Er ls niets van gebleken. Ook
■nheid moeten opgaan, echter
iet behoud van eigen karakter en van wat de
racht van elk corps uitmaakt
De heeren "MENDELS en MOLTMAKER re-
llceeren en de MINISTER diende van dupliek.
De begrooting wordt z. h. st. g o e d g
//VADER, HOE WEET U NU
OF TABAK RIJP IS
heel eenvoudig jongen
rijpe tabak heeft immers
een Ster op het pak.'"
NIEMEUERs STERTABAK VAN 5T0T15 CT P. HALF ONS
Binnenlandsche Zaken
De heer HERMANS (s.d.)
sters houding tegenover
ditmaal weinig zeggn, nu 1
•dt bet
JVIaar hoe zit het nu met Us
derhet4 socialistische geme
willend over werkloozen heeft uitgelaten
Rèspëct had hö echter voor de waardige wüz»
waarop burgemeester de Monchy de democra
De heer KROPMAN (r.-k.) bracht den mi
nister hulde voor zijn veelszins gelukkig be
leid in zeer moeilijke omstandigheden.
De klacht werd echter geuit, dat sommmige
wetten, waarbö de belangen der gemeenten
zön betrokken, worden toegepast met ult-
voortreffelö'ke
verheid te bi
len afzlenbai
Noodig zal zijn d>
ird tot de^taak der röks
tild
jchtei
•egel en.
De heer DE SAVORNIN LOHMAN (c.h.) acht
het juist, dat de door den heer Kropman ge
noemde verordeningen zön vernietigd, nu de
zaak door de Rüksoverheld zal worden ge-
regeld.
Daarna werd de kwestie wn de nationale
vlag besproken.
Gevraagd werd hoe het gevallen besluit
verder zal word,en uitgewerkt. Bö Kon. be
sluit of bö wetT
In de actie voor oranje-wlt-blauw voelde do
oranje-wlt-bliuiwe vlai
Ook onder de repu
twee vlaggen geleefd. vastste
vlag was nu niet noodig. Dat
het begin van-de vorige eeiïw g
om niet den toestand gelaten z
worden was? Nu stoot men tra
vaderlanders, die de
zich zelf de 1
ld onder de kleuren der
'bliek hebben we onder
De algemeene vergadering
Naar we vernemen zal de algemeene ver
gadering van den Chr. Mètaalbewerkers-
bond in Nederland Woensdag 19 en Donder
dag 20 Mei a.s. te Apeldoorn in „De Poort
van Kleef" worden gehouden.
ZATERDAG 6 MAART
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzendlng.
10.00—10.20 v.m. en 7.00—7.30 VPRO.
8.00 Gram.pl. 10.00 Morgenwijding. 10.20
Gram.pl., declamatie en Maandrevue.
12.00 Gram.pl. 12.45 Orgelspel. 1.151.45
Gram.pl. 2.00 „Het internationale vraag
stuk der grondstoffenvoorziening", cause
rie. 2.20 „Les Ménétriers", en gram.pl.
3.15 Schaakpraatje. 3.30 R'damsch Philh.
Orkest en solisten. 4.30 Esperanto-uitzen-
ding. 4.50 Vervolg concert. 5.40 Literaire
causerie. 6.00 Orgelspel. 6.30 „De Wiele
waal", en causerie. 7.00 „Filmland,'. 7.30
Bijbelvertellingen. 8.03 Berichten ANP.
8.15 Arb. Zangvereen. Sempre Crescendo,
Enschedésche Orkestvereen. en solisten.
9.00 Toespraak. 9.10 Orkest. 10.00 Berich
ten ANP. 10.05 Vervolg concert. 11.00 Be
richten. 11.05 Damnieuws. 11.10 Ramblers.
11.45—12.00 Gram.pl.
HILVERSUM n 301 M. KRO-Uitzendlng.
4.00—5.00 HIRO. 8.00—9.15 en 10.00
Gram.pl. 11.30 Godsd. halfuur. 12.00 Be
richten. 12.15 KRO-Orkest en Gram.pl.
2.20 Voor de jeugd. 2.30 De KRO-Melo-
disten en solist. 3.00 Kinderuur. 4.00
Gram.pl. 4.10 Theosofische causerie. 4.30
HIRO-Post. 4.35 Gram.pl. 4.40 Causerie
over personeelsorganisatie. 5.05 De KRO-
Melodisten en solist. 5.30 Gram.pl. 5.45 De
KRO-Nachtegaaltjes. 6.15 Gram.pl. 6.20
Journ. weekoverzicht. 6.45 Gram.pl. 7.00
Berichten. 7.15 Kath. RVU. 7.35 Actueele
aetherflitsen. 8.00 Berichten ANP. Mede-
deelingen. 8-10 Overpeinzing met muzik.
omlijsting. 8.30 KRO-Melodisten, vocaal
ensemble en solist. 10.00 Declamatie en
Gram.pl. 10.30 Berichten ANP. 10.40 In
tern. sportrevue. 10.5512.00 Gram.pl.
DROITWICH 1500 M. 11.20 Orgelspel. 11.50
Strijkkwartet. 1.20 Orkest. 2.20 „English
Singers", vocaal kwartet en violist. 4.55
Declamatie. 6.50 Welsch Intermezzo. 7.05
Komische dialoog. 7.20 BBC-Zan^ers. 8.20
BBC-Orkest en soliste. 9.40 Variété-pro
gramma. 10.40 Declamatie. 11.00 BBC-
Orkest en solist,
RADIO PARIS 1648 M. 1.35 Zang. 5.20 Gev.
concert. 8.20 Zang en voordracht. 9.05
Conservatoriumvereeniging, Nimes.
KEULEN 456 M. 5.50 Orkest en mandoline
kwartet. 8.50 Orkestconcert. 11.20 Orkest-
vereen. GleiwitzBeuthen. 3.20 Klein-
orkest eri militair orkest. 5.25 Omroep-
kwintet. 7.30 Vroolijk programma.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Sa
lonorkest. 1.30 Omroeporkest. 2.23 Viool
recital. 2.50 Pianorecital. 3.35 Orkest. 5.20
Omroeporkest. 8.20 „Aïda", opera.
484 M.: 12.50 Omroeporkest. 1.30 Salon-
gekalmeerd en gesterkt door het gebruik vaii
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
(Aiv.J
orkest. 2.23 Orkest. 3.20 „Johannespas-
sion". 6.50 Omroeporkest en solist. 8.20
Russisch orkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.30 Gev.
programma. 9.50 Fluit en piano.
ZONDAG 7 MAART
HILVERSUM I 1875 M. 8.55 VARA. 12.00
AVRO. 5.00 VPRO. 5.30 VARA. 6.30
VPRO. 8.30 AVRO. 8.55 Gram.pl. 9.20 „De
eenige zekerheid", totspraak. 9.35 Orgel
spel. 10.15 Natuur-historische lezing. 10.30
Gram.pl. 11.15 „Van staat en maatschap
pij". causerie. 11.30 „Melody Circle". 12.00
Orgelconcert. 12.10 Lezing „Wat kan de
mensch van God kennen?" 12.40 Kovacs
Lajos' orkest en orgelspel. 1.45 Boeken
halfuur. 2.15 Gram.pl. 4.15 Gram.pl. 5.00
Gesprekken met luisteraars. 5.30 Kinder
uurtje. 6.25 Berichten. 6.30 Postpropagan-
da van de N.P.B. 6.45 Evang. Unie-Kerk
dienst. 8.00 Berichten ANP. 8.15 Omroep
orkest en solist. 10.00 Radiojournaal. 10.15
Omroeporkest en solist. 11.00 Berichten
ANP.
HILVERSUM n 301 M. 8.30 KRO. 9.3»
NCRV. 12.50 KRO. 5.00 NCRV. 7.45—
11.30 KRO. 8.30 Morgenwijding. 9.30 Ge
wijde muziek (gr.pl.). 9.50 Ned. Herv.
Kerkd. Hierna orgelspel. 12.15 KRO-
Orkest (van 1.001.20 Literaire causerie).
2.00 Vragenhalfuur. 2.30 KRO-Sympho-
nie-orkest en gram.pl. 4.00 Ziekenlof. 4.55
Sportnieuws. 5.00 Geref. Kerkd. Hierna
Geref. Gem. Koor en de Chr. Muziek-
vereen. „Harmonie". 7.50 „De behoefte
aarr ware cultuur", causerie. 8.10 Berich
ten ANP. 8.20 Gram.pl. 8.30 Declamato-
rium met muziek. 9.00 Gram.pl. 9.10 KRO-
Orkest. 9.40 Reportage. 10.30 Berichten
ANP. 10.40 Epiloog.
DROITWICH 1500 M. 12.50 Orkest en solist.
I.50 Octet. 2.40 BBC-Orkest en solist. 4.40
Tango-orkest. 5.20 Religieuze causerie.
5.40 De New Aeolian Players en solist.
6.50 BBC-orkest m.m.v. solisten. 7.508.10
Declamatie. 8.20 Kerkdienst. 10.50
Epiloog.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.t 10.20 Zang.
II.35 Orkest. 12.50 Salonorkest. 1.30 Klein
orkest. 1.50 Orkest. 2.35 Dito. 3.20 „In 't
Scheldeland", zangspel. 7.20 Pianorecital.
8.20 Symphonie-orkest en solisten.
484 M.: 10.20 Orkest. 12.20 Salonorkest.
12.50 Kleinorkest. 1.30 Orgelconcert. 2.50
Zang. 3.05 Gewijde concert. 8.20 Omroep
orkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.20 „Aenit
chen von Tharau" .operette. 9.50 Orkest en
pianoduo.
REGELING
ZIEKENVERZORGING
Enkele wijzigingen in het
oorspronkelijk wetsontwerp
Na overleg met bijzondere
Commissie uit Tweede Kamer
Tusschen den Minister van Sociale
Zaken en de bijzondere commissie uit
de Tweede Kamer heeft alsnog overleg
plaats gehad over het wetsontwerp rege
ling Ziekenverzorging, hetgeen tot enkele
wijzigingen van het oorspronkelijk ont
werp heeft geleid.
O.m. werd er op gewezen, dat art. 10 be
paalt, dat van een weigering om een adspi-
rant-de el nemer toe te laten of van een ver-
PRODUCT V/D
HOLLANDSCI
CHOCOLADEFABRIEK
N AT U R E L
ófizcLobai ihWi
Vaan cfu>a>&xcU.
breking van een verbintenis met een deeL
nemer beroep openstaaj bij de commissie
van toezicht, die zich van behandeling van
dat beroep onthoudt, indien deze behort tot
de bevoegdheid van den tuchtrechter. Deze
verwijzing naar den tuchtrechter is niet
juist,; omdat de behandeling van een be
roep als het bedoelde nimmer tot diens be
voegdheid kan behooreri.
De Minister erkende de juistheid van deze
opmerking en zogde wijziging van het arti
kel toe.
Voorts wer<ï aanvulling van het ontwerp
bepleit met een bepaling, welke voor alle
gevallen het hooren van den centralen raad
vóór de vaststelling van een algemeeneö
maatregel van bestuur verplicht stelt.
De Minister bleek tot een zoodanige aan
vulling bereid te zijn.
De commissie meende, 'dat het aanbeve
ling zou verdienen in verschillende artikelen
waarin thans alleen van regeling door de
Kroon wordt gewaagd, uitdrukkelijk te spre
ken van een algemeenen maatregel van
bestuur.
De Minister zegde toe, het ontwerp op dit
punt aan een herziening te zullen onder
werpen.
Bij de commissie bestond ernstig bezwaar
tegen do blanco volmacht, welke hij art. 8
door de regeering wordt gevraagd.
De Minister zegde overweging toe
De commissie stelde de vraag, of de wei
standsgrens in art 9 niet zou kunnen ver
vallen of althans op een vrij hoog bedrag
zou kunnen woroen gesteld, indien een ge
differentieerd tarief werd ingevoerd.
De Minister verklaarde zich hereid. de
mogelijkheid van een gedifferentieerd tarief
in overweging te nemen.
Tegen het geheel doen vervallen van de
weistandsgrens bleef bij den Minister ern
stig bezwaar bestaan.
Wel deelde de Minister mede, dat het
zijn bedoeling is, te bevorderen, dat
krachtens de overgangsbepalingen wordt
afgezien van de eisch van een welstands-
grens ten aanzien van die fondsen, die
zulk een grens op dit oogenblik niet
hebben.
veowaal uit
tHollandscwe
Boerenleven
g.veqmee-r
(27
„Dat kan zijn, maar ik heb de eerste tijd toch wel heel
'jsterk het gevoel gehad, dat ik als een vreemde beschouwd
jwercL En dan was ik nog jullie predikant. Maar een vreem-
!de, een boer, ik kan me voorstellen, dat jullie het hem verre
[van gemakkelijk maken zich hier thuis te gevoelen",
i' „U hebt het gevoel gehad", gaat Van den Berg alleen op
I Be eerste woorden in, „maar daarom hoefde het nog niet
zoo te zijn".
1 „Misschien weten jullie het zelf niet'', peinst de dominee
hardop: „jullie kunnen zoo onbarmhartig stug en gesloten
Zijn tegen ieder die buiten je kring staat, dat ik me al vaak
heb afgevraagd, of dat wel goed, wel christelijk is. En tegen-
lover een broeder van dezelfde kerk en dat is Bruining
friog, al slaat hij de diensten nogal eens over is het in elk
'geval zonde".
De boer blijft weer zwijgen, doch de predikant gaat voort:
V.Je moet het met die menschen goed maken, Van den Berg".
1aIk moet het met Cod goed maken, Het is mijs schuld,.
dat het ongeluk gebeurd is", steunt de boer. In de stroeve
woorden klaagt de onrust van zijn ziel.
„Ook met die menschen ook al zou het uw schuld niet
zijn".
„En laten zij het zelf ook met God goedmaken", gaat de
boer voort; de laatste woorden heeft hij niet eens gehoord.
„Dat is hun zaak; de uwe
„Hun zaak" barst de boer uit, „hun zaak maar waar
voor ik in de schuld voor God moet komen".
„Hoe bedoelt u?" vraagt de dominee verwonderd.
„Hoe ik 't bedoel? Moet u als dominee dat nog vragen? De
Heere heeft h-jn hun kind afgenomen, daar heeft Hij Zijn
bedoeling mee, en Zijn bedoeling is ten goede. En als tucht
middel gebruikte Hij mijn onvoorzichtigheid. Het is dus om
hun zonde, dat ik lijden moet".
De predikant schudt het hoofd. „Nee, nee. Van den Berg,
zoo moogt u niet spreken. U moogt zoomaar niet zeggen, dat
de Heere hun kind heeft weggenomen om hen voor hun
zonden te straffen".
„Of om hen te waarschuwen en op het rechte pad terug
te brengen", vervolgt Van den Berg, overtuigd.
„Nee Van den Berg, zoo ook niet. Gods daden zijn wijs
heid, waar wij niet over redeneeren kunnen en mogen".
De boer houdt vol: „Als Israël van den Heere afgevallen
was, strafte Hij het om het op de goede weg terug te
brengen".
„Dus voor u. Van den Berg, is elk ongeluk een straf van
God?"
„Ja, des Heeren daden zijn gerichten".
De predikant weet. dat het moeilijk spreken is tegen de
vastgewortelde ideeöi van zijn gemeenteleden. „Gods daden
zijn wijsheid, waar wij met ons verstand niet aan raken
kunnen", zegt hij bitter.
„U moet niet boos worden, dominee", antwoordt Van den
Berg, „maar het is waar wat ik zeg, waar omdat ik het
zelf ondervonden heb".
Jullie maken van God een boeman of een politie-agent,
denkt de dominee. Hoe dikwijls had hij niet tegen hun eigen
zinnige meeningen moeten vechten.
„U weet, dominee", vertelt Van den Berg, „dat ik zware
slagen in mijn leven gehad heb. Mijn eenigst kind verdron
ken, mijn vrouw zwak en vroeg gestorven, mijn zaken die
slecht gingen, ziekte op ziekte onder het vee, dat zijn
roepstemmen geweest, dominee, straffen, waarvoor ik den
Heere iedere dag nog dank, dat ik ze heb mogen verstaan.
Ik heb mijn zonden leeren kennen en belijden. En van dat
oogenblik zijn mijn zaken beter gegaan. De Heere heeft mij
weer gezegend. En ik mag met Abraham zeggen: wat ik heb,
heb ik van den Heere ontvangen".
De dominee zwijgt even. „Ja, Van den Berg", zegt hij dan
naderhand, „dat is nu zoo in uw geval. En, als ik goed be-
grijp maakt u daaruit op, dat, wie tegenslagen heeft, als 't
ware bij God in ongenade is".
De boer schudt het hoofd. „Nee, de Heere is hem juist
genadig. Hij wil ons door rampen en tegenslag terugroepen
tot Zijn weg".
,.U hebt gelijk en geen gelijk", antwoordt de predikant.
„Gelijk als u dat voor u zelf gelooft; ongelijk als u meent
dat als maatstaf voor anderer ongeluk te móeten aanleggen.
Weet u op wie u lijkt?"
De ouderling schudt stug het hoofd.
„Op een van de vrienden van Job lijkt u. Die wisten ook
precies te veTtellen waarom God Job arm. maakte en hem zijn
kinderen afnam",
„Job was rechtvaardig voor den Heere", antwoordt de
boer kalm.
„En Bruining ïs dat niet, bedoelt UI Maar daar hebben
wij het recht niet toe om dat te beslissen!"
„Ik beslis niets, dat laat ik aan den Heere over".
„Goed, goed, u zegt het niet. Maar u dénkt het, Van den
Berg. U en alle boeren hier staan klaar met uw oordeel: dat
ongeluk is een straf van God. Maar dat mógen wij niet
zeggen".
De dominee is heftig geworden. Heb ik daarvoor Zondag
aan Zondag gepreekt? vraagt hij zich bijna moedeloos af.
„Man", gaat hij voort, „man, er is maar één ding wat dat
ongeluk ons te zeggen heeft versta me wel: óns en dat
is dit: wij moeten die menschen troosten, troosten door te
zwijgen misschien, en hun smart meedragen en hen lief
hebben. Vroeg de barmhartige Samaritaan zich soms eerst af
of God dien Jood misschien had willen straffen? Neen, hij
verzorgde hem en betaalde voor den man die zijn vijand was".
De dominee heeft maar doorgesproken, voor zich uitsta
rend naar de verre, ruime horizont. Nu kijkt hij den boer
aan, en hij schrikt Hij ziet oogen, die ontzet en smartelijk
staren. De muren van Jericho zij vallen? denkt hij vol
schrik. Zoo moet Israël geschrokken zijn toen het plotseling
het wonder zag gebeuren.
Maar vallen doen de muren nog niet. Zij wankelen alleen.
„Dat moet u niet zeggen, dominee", kreunt de ouderling,
„dat van dien barmhartigen Samaritaan. Heere, Heere",
zucht hij, „ik kan U niet begrijpen".
(Wordt vervolgd)
