ïaDD
UT
"PLHAAKT
Defensiebegrooting aangenomen
DUIZENDEN
VROUWEN
e orde)"
Hollandsqhe.
Boerenleven
.QjVERMEE.fi.
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1937
DERDE BLAD PAG. 9
Tweede Kamer
„Voor de grens van de
financieele ruïne houd ik op"
Wat er gedaan is en wat
nog wacht
Bij Defensie negen tegenstemmers
Bij de Indische defensie één
Vergadering van 26 Februari 1937
Overzicht
„Voor de grens van de financieele ruïne
houd ik op".
Ziedaar in enkele woorden samengevat
het standpunt van minister Colijn ten aan
zien van de financieele zijde van het De-
fensievraagstuk.
Daarmee wees hij onvoorwaardelijk af al
len aandrang om maar aan het uitgeven te
slaan voor de landsverdediging zonder zich
zelf eenige grens te trekken. De heeren
Lohman en v. Rappard hadden den minister
geprikkeld om desnoods maar te leenen en
de N.S.B.-er, oud-Duitsch officier, vond
blijkbaar de methode van zijn Heimat, waar
imen de voorkeur geeft aan kanonnen boven
voldoende en behoorlijk voedsel, ook voor
ons land buitengewoon aanlokkelijk
De minister wees er dit trio, welks mo
tieven overigens niet te vereenzelvigen zijn,
op, dat zij geen verantwoordelijkheid dra
gen voor hun financieele luchtkasteelen,
terwijl ze bovendien te weinig er mee reke
nen, dat voor onze defensie binnenkort toch
al 45 millioen per jaar meer noodig zullen
zijn dan voorheen. En bovendien zoo
fcouden we willen vragen wat wil men
met een leening van zeg f 100 millioen? Het
geld zou met geen mogelijkheid op korten
termijn te verwerken zijn. Alles in de oor
logsindustrie werkt op maximum capaciteit
Men kan het met de grondstoffen nauwe
lijks bijhouden. Misschien is het zelfs juis
ter het woord „nauwelijks" te vervangen
door „niet". Dat houdt wat in. Ook dit b.v.
Idat 't wel eens de vraag kan worden of omze
6cheepsbouvt op den duur wel aan haar tal
rijke opdrachten zal kunnen blijven door-
hverken. IJzer, staal en andere metalen wor-
Iden schaarscher en duurder.
We zijn overtuigd dat het Nederlandsche
volk het bezonnen standpunt van den mi
nister van Defensie zal weten te waardee-
ren. Ook op dit gebied leidt alle extremis
me tot niets en is zelfs schadelijk, omdat het
Veelal ook vergeet naar behooren te waar-
deeren wat er wel geschiedt. En dat is niet
weinig. De minister heeft dat met enkele
cijfers en een eerbiedwaardige opsomming
tvan wat geschied is en van wat nog onder
handen is, aangetoond. Zelfs gunde hij een
blik op hetgeen voor de volgende twee jaren
np het programma staat.
Het geeft een veilig gevoel als men den
minister dit alles hoort uiteen zetten. De
spitsvondige redeneeringen van een man als
de heer v. Embden wiens opvattingen
zelfs door de meerderheid der soc-dem. niet
meer tot de hunne worden gemaakt ver
dwijnen dan in het niet. In de practijk zijn
.-zijn sofismen en dialectische beschouwingen
volkomen waardeloos. Niettemin houdt de,
ook door zijn fractiegenoot en verlaten, pro-
Ifessor stand op zijn eenzamen post.
Veel hebben we over dezen dag van Defen-
feiabeschouwingen overigens niet op te
tm erken.
ONS FEUILLETON
Korte inhoud, voor nieuwe lezers
Met zijn jonge vrouw had Tiet Bruining
1'de grooie hofstede „Nooit Volmaakt" be
irokken.
't Was hard werken om t hoofd boven
\vater te houden, maar de sterke boer vond
'onmogelijk was de groote geldelijke ver
plichtingen, die hij in jeugdige overmoed
'op zich had genomen, te voldoen. Hij woon
de hier in een vreemde streek en had met
Peel openlijke en bedekte tegenwerking
Pan de andere boeren te kampen.
Gijs, een jongere broer van Bruining, was
%ij hem komen inwonen, maar het scheen
'een noodlot op „Nooit volmaaktte zijn. dat
'de bewoners ieder hun eigen leven leven,
Per en ongezien van de anderen, al waren
Zij in elkanders nabijheid,
't Ging met Piet Bruining hollende achter-
Uit. Geld, dat hij van Leemans had geleend,
kon hij niet terugbetalen. En ten slotte was
'hij genoodzaakt zijn land te verkoopen aan
'Dijkman, een oude vrek. die niet de helft
Pan de waarde betaalde.
Leemans had heel wat geld onder de boeren
Uitstaan. Ook van Gaanderen had van hem
'qeleend en kon evenmin op tijd terugbetalen.
Xeemans^schreef hem een brief, waarin hij
op spoed aandrong. Dit schrijven maakte
'Van Gaanderen woest en heftig voer hij
'tegen zijn zoon uit. Kon hij het helpen, dat
Tiet werk schaarsch en het loon laag was?
(Zie vervolg hieronder.)
Het debat ging grootendeels langs de be
grooting heen. De minister merkte het te
recht op.
De minister van Defensie had veel lof in
ontvangst te nemen voor hetgeen hij in an
derhalf jaar voor onze landsverdediging
gedaan heeft. Er is een volslagen ommekeer
gekomen, die zich in zijn vaste handen ook
verder voltrekken zal. Innig hoopte de heer
Blomjous op continuïteit. Deze R.K. senator
besloot zijn rede zelfs met een zegenwensch
voor Dr. Colijn, waarbij we ons van harte
aansluiten.
Dat de N..S.B-woorövoerder zijn rede be
gon met beschermend zijn hand over Duitsch
land uit te strekken, is volkomeen in stijl.
Voor de heoren van de N.S.B. geldt het:
right or wrong, my country, gelijk of onge
lijk, het geldt mijn vaderland, nimmer voor
Nederland, maar wel voor hun oostelijker
gelegen geestelijk vaderland. Alles vanwege
hun nationale instelling, zal de goedwillen
de lezer begrijpen.
Voor het overige mogen we naar ons ver
slag verwijzen, temeer omdat nog geen órie
maanden geleden, we dezelfde dingen uit
voerig mochten behandelen, toen ze aan de
overzijde in bespreking waren.
Tot de tegenstanders van de begrooting
behoorden n o g de soc.-democraten, Prof. v.
Embden sloot zich bij hen aan.
De heer Moltmaker zette nog even een
hooge borst op. We hebben in het verleden
steeds om hooge ideëele motieven tegenge
stemd, verklaarde hij. Voor de rechtbank
der historie kan deze holle bewering echter
niet bestaan. En of het erg ideëel is. als
men zijn volk wil overleveren aan de
macht, het geweld en de willekeur van den
eersten den besten overweldiger, moeten we
betwijfelen. Wij noemen zoo iets valsch
idealisme, on-nationaal en, onverantwoorde
lijk en een parasiteeren op het verantwoor
delijkheidsbesef van het betere deel der natie
dat er toe brengt op demagogische wijze
politieke voordeelen na te jagen.
Toen de verhooging voor de Indische de
fensie voor het jaar 1936 aan de orde kwam,
vas het uitsluitend de heer v. Embden, die
,neen" wenschte te zeggen.
Dinsdag zet de Kamer haar arbeid voort.
Verslag
Do Eerste Kamer heeft heden de
begroottog van Defensie
i op de bres voor de" landsverdediging
de almachtige leider van het steeds In
krimpend legertje van ontevredenen zün hoo-
gen post had ingenomen. Onzin ls het ook om
te beweren dat de N.S.B. ons volk het Wil
helmus heeft leeren alngen. Daarbü komt, dat
als ze het zingen, ze het nog verkeerd doen
door daarbü een zeker lichaamsdeel uit te
strekken.
Ontwapening nationaal 1b mooi, als het In
ternationaal geschiedt.
lang geleden, dat do
•erdediging met hoon
kentering.
•üz.-d'
erd.
zij het
roorstanders der land!
rerden overladen. Er
De heer v. Rappard ls erkentelijk
anderde houding
ten s
i de defensie. Gehoopt
ook de heer v. Embden zich daarbü
met een gedempt woord nog zal aanslulte
Voor hetgeen geschiedt voor de defensie
moeten we dankbaar zijn. Het bewaren van
onze onafhankelijkheid moet daarbü voor
op staan, vooral nu de Volkenbond teleur
stelt.
In alle landen neemt de bewapening ster
toe. de groote wereldmachten vooraan.
Betoogd wordt vervolgens de wenschelijk-
held om ter vervanging van de „Sumn'
nieuwen kruiser te bouwen.
Vergrooting van contingent en verlenging
van oefentijd zijn noodig. Hoe staat de Regee
ring thans ten opzichte van vroeger geopperde
finanoleele bezwaren? Betwijfeld wordt of. wa
neer de belde maatregelen door dit kabln-
kant en klaar worden voorbereid, ze nog tijdig
voor 193S ln werking kunnen treden. De heer
v. Rappard had de buit liever thans ln den zak
^Bepleit wordt om voor aanmaak
die anders opzien tegen de
4 critieke dagen, vreezen ze
niet meer, dank zij
een plantaardig middel,
CVsS uitwendig aan te wenden,
HELPT ONMIDDELLIJK lil!
Origineele flac. 75 c. Proefflac. 15 c.
-> Bij Apotheken en Drogisterijen
Import: H. TEN HERKEL, Hilversum,
die U op verzoek gratis en franco
brochure over COS toezendt.
Laat Uw reis niet bederven;
neemt COS mee
patliie voor haar bestaan. Zc
zijn, dan ware dat grove vero:
van tucht en gehoorzaamheid.
■reémde bodem,
het schandelijk
inderde omstandigheden is daarbü niet
waarde. Waar zouden we zün, Indien
hun woorden was geluisterd?
s ln ons volk een opleving van nationaal
gekomen. Nlemar.d kan zich daarvoor het
>olle toe-eigenen. De N.S.B. heeft daar-
ïert ophieuw en roept den heer v Ves-
v. RAPPARD zegt tenslotte dat een-
samenwerking noodiger zijn dan ooit
BLOMJOUS (R.K.) heeft sinds 1920
vooruitgang.
heer v. Embdei
prachtig standpunt!
Een behoorlük bew
heeft latei
ultgi
afbrokkeling
ils onwaarachtige paclfls-
selfs Engeland zich door
Engeland
verval g<
ook wü
.akte defer
os ln de t
die fout hoedei
Tussehen de uitgave voor de defensie en
voor andere doeleinden .mag geen tegen
stelling worden gemaakt. De verdediging
van het vaderland ls een primair belang,
waarbij onze nationale onafhankelUltheid
en cultuur betrokken zün.
Het op sociaal gebied verworvepe ls gebaat
et de offers voor do defensie.
Ook de overige argumenten der ontwape-
lars worden aan critlek onderworpen.
De soc.-dem. zijn ln hun standpunt ten
aanzien van de landsverdediging nog twee
slachtig. Men aanvaardt het beginsel der
nationale defensie, maar stemt slechts voor
de defensie-uitgaven voor Indië en niet
voor die voor Nederland, dat nog slechts
een minimum doet om den achterstand ln te
reel
is kunnen moet onze verdediging 1
steld. Onze Industrie moet zich
logeljjk aanpassen om daarvoor w
den minister wordt volko-
ïen vertrouwen gesteld. Gehuiverd wordt bij
e gedachte, dat de continuïteit zou worden
De heer Blomjous hoopte, dat God
den minister-president, die ln zün kinder
lijk geloof en Godsvertrouwen de kracht
vindt vóbr zün stoeren arbeid ln het be
lang van ons volk, vele jaren zou sparen,
tot heil van het vaderland.
De hee
inzake de ontwapening,
aezlg ln ons land achterstand ln te
i Regeering wordt er voor geprezen.
Aangedrongen wordt op een speciale belas
ting op de winsten der wapenfabrikanten.
Voor het behoud der veiligheid zün offers
noodig. Maar de preventieve werking der
strijdmiddelen ls een Kansspel en zü kan slecht-
uitgaan van de bei
Van de bewapening
heer v. Embden slechts nooi
Na de pauze bespreekt de heer v ninmaen ae
kwestie der collectieve veiligheid. Dat staat
ook in Engeland in het middelpunt der be
langstelling. ook al geeft men 100 millioen
defensieve doeleinden.
COLIJN: Was het maar 400 millioen
Het is 1500 millioen pond, waarvan 400 millioen
P°De heer v^EMBDEN betoogt, dat het verschil
ln bewapening der kleine en groote mogend
heden zoo groot is geworden, dat van de eerste
geen preventieve kracht meer uitgaat. De ter-
itoriale beveiliging is technisch verouderd: De
:udiën
jriale
,f zün gericht
dedlging^ en lelden tot ver
nietiging
Tenzü de minister meer perspectief kan
openen aangaande de fameuse preventie,
kan hü nog steeds niet zün stem aan deze
begrooting geven.
De heer DE MARCHANT ET d'ANSEMBOURG
(N.S.B.) meent, dat 't beroep der Regeering op
veranderde internationale verhoudingen om de
versterking der weermacht te motiveeren. blük
baar op Duitschland doelt. Zooiets kunnen wc
l op alle mogelükhedei
In de toekom
om moet het
Hoe liberalen
blüft 1
dit laa
Katholieken
zün ook niet erg te vertrouwen. Wat
tste betreft werd een beroep gedaan op
„NEDERLAND WAAKZAAM"
i daar zoo geschrokken van het de
reven aan kanonnen boven boter'
intl-rev. partü daa:
ene dienstplicht noodig.
gcvaarlük. De Regeering
einig.
'erd uitgesproken o
N.S.B.-gezlnde officii
landsverdediging ln het
staan. Toch had hü liever de reeds aangekon
digde wetsontwerpen voor zich gezilen.
den nu alleen voorbereid
Te laat Is het roer gewend na de veel te ln-
gru'pende bezuiniging op de defensie. Die be-
bezuinigingen zün een groote fout geweest.
De vrüz.-dem. zün ln de Tweede Kamer weei
een eindje opgeschoven. Maar hier treedt ali
woordvoerder op de heer v. Embden, die nog
niets veranderd Is.
De S.D.A.P. stemde in de Tweede Kamer op
uiterst zwakke gronden tegen de Defensiebe
grooting. Zü beriep zich op mogelükheden er
op een niet bestaand overcompleet aan hoofd
officieren bü de Marine. Gestemd werd echter
wei voor de Indische defensie-uitgaven, maa~
ook daar was de motiveering vreemd. Dez
partü komt ook ln deze zaak weer een paa
jaar achteraan met name bü de vrüz.-dem.
Vrüz.-dem. en soc.-dem. moeten niet
trachten hun verleden goed te praten. Dat
Was volslagen nihilistisch en een beroep op
Indt het niette
md Nederland
Doelstelling der Weermacht
r alle tüden de doel
de omstandlghedi
Een formule, die
stelling der Weermi
geven. Veel hangt
Vüftig jaar geleden achtte men Indlë volko-
vellig. Na 1894 hebben zich echter allerlei
ihünselen voorgedaan, die deden zien, dat
gegaan. Die
Nederlt
ls i
Zün wü paraat? Er ontbreekt nog veel.
Deze minister heeft gedaan en snel gedaan
vat mogelük was. Maar er ls meer noodig.
3oe staat het met wat nog noodig ls?
Dok de geoefendheid van den troep is va:
groot belang. Ze laat te wenschen over.
Noodig ls uitbreiding der herhallngsoefenln
;rle. Brengen we den oefentüd op 12 r
ontlngent noodig.
Voor de Marine ls aan een Kruiser meer gruu-
e behoefte.
Een Defensleleenlng wüst de Regeering af
ls niet aantrekkelük. Echter meent de heei
Zwitserland »had zü
_>e heer v. SASSE v. IJSSELT (R.K.) sl
zich aan bü de uitingen van hulde en dankb
aan minister Coltin gebracht, voor wat
voor de verbetering van de veiligheid i
land.
■vraagd wordt of het militair karakter
militaire leiding van de marechaussee
worden gehandhaafd? De justltleele leiding
oet natuurlük niet bü do officieren zün.
De heer WERKER (V.D.) merkt op. dat d»
vrüz.-dem. bü de behandeling der RUksbegroo-
ng hebben gezwegen, omdat zij geen behoeft»
hadden te herhalen wat ln de Tweede Kamei
:ort te voren goed gezegd was.
Ten aanzien van de defensie merkt hü op
dat ln de Kamer geen prinoipieele ontwape-
naars aanwezig zün. De vrüz.-dem. hebben
zich ln meerderheid op het standpunt ge
steld, dat binnen onze financieele kracht
voor de verdediging gedaan moet worden
wat noodig ls. Sociale Delangen mogen In-
tusschen niet verwaarloosd.
de collectieve
t alomvattend ls, zün er gevaren
ee worden gerekend, al verllesi
al niet uit het oog. We kenner
De heer MOLTMAKER (S.D.) schaamt zich
et militair verleden der soc.-dem. niet
houding hooge Ideëele m
MINISTER COLIJN ANTWOORDT
MINISTER COLIJN behandelt eerst eenige
leclale punten.
Per 1 Juli zullen een aantal arbelds-conti
lotle zal weldra vervallen zün.
n speciale belasting voor de wapenfabri
kanten die er ln Nederland niet züi
in kool zün. die hi
anderd was in Europa. Na den wereldoor-
wel zeer sterk en vooral nu de Maginot-
linie Frankrijk van Duitschland afsluit.
Gebeurt er lets, dan wil men ergens door.
Wü komen dan ln aanmerking en doen we
onzen plicht niet, dan dreigen we als
België voorheen het slagveld van Euro-
de oorlogs-
i den moed
den waanzin van den modernen oorlog
sralllei
Met alles wat we aanschaffen halen wo
achterstand ln. Het voordeel van een weer
macht die Iets beteekent, opent de moge-
lükheld, dat een conflict niet op ons gebied
wordt uitgevochten. Zün we paraat, dan
kan de schaal Ineens omslaan. De feiten
hebben dat bewezen. Daarom was de rede
van den heer v. Embden op dit punt vol
slagen onjuist.
flicL
Collectieve veiligheid
ls slechts mogelük bü een algemeenen, goed
rkenden Volkenbond en een belangrüke
,te van ontwapening, ln dit opzicht mankeert
n den Volkenbond alles en dus kunnen we
geen hoop of verwachting op bouwen. Ook
al rekent men er mee, dat anderen bü onze
zelfstandigheid geïnteresseerd zür
zün geen abnor-
Wie het tegendeel
niet goed bü bet hoofd zün. Nederland zal de:
verdragen op dit punt eerbiedigen.
Onze nieuwe vliegtuigen worden büna alle li
Nederland gemaakt, met de oude was he
Met de Glenn-Martins staat het anders r
was een kwestie van snelle levering. Warei
ze niet gekocht, dan hadder
hebben.
>rdt ln het werk gesteld on
aal zooveel piogelük In
t de-
land
/aar voor Nederland zit ln de toe-
polltleke spanningen en de toege-
dolzinnlge herbewapening. De mi-
geeft geen enkel land speciaal de
De spanningen ln West-Europa zün toegeno
men en dat beteekent grooter gevaai
Nederland.
Hoe de toekomstige lüstaanvoerder dei
rev. denkt over versterking der defensie kan
de minister hier niet bespreken. De heer c
Marchant kan het echter wel vinden in h<
verklezlngs-program der antl-rev. partü. Wt
daarin staat wükt van 's ministers opinie vu-
moedelük nle' --
Het is om
geoefendheid
der zal toch
men kan het niet bovendien oude lichtingen
Over een Defensleleenlng tegen lag»
D E V E O
Steunkousen voor spataderen
Niet knellend, niet warm
Alleerf-verkoop:
Wester-Apotheek
Deveo-DepSt w" t:. 337055
Fa. C. Roosen Zn.
Elders wende men zich tot de tabrikante:
Fa. D. VAN OORT te Baarn.
1 110 millioen uit bel
1 nog 80 millioen gei
leening.
aussee blijft e
:and bracht c
1 het niet an<
rriiper
isekw
t ls door-
ntiet
L op Vt
vertrekken, kwam minis
ter Coiün tot de begrooting.
Voor 1936 en 1937 samen ls
83 millioen meer
de defensie beschikbaar dan ln 1935, toen
ïlnlster het beheer aanvaardde over het
wera gegeven. ingerir"
bewakings- 1
- bü si
middellük 25000 man worde
korten t|jd. De economisch»
ding |s al ln gang; ook de opleiding
van het kader bü de onberedenen ls verlengd,
heel wat geschut ls aangeschaft, munitie is
,ngemaakt, enkele honderden mitrailleurs zün
isteld, een tweede eskadron pantserwagens
>mt dit Jaar, büna honderd vliegtuigen zün
isteld. ook wapens er voor, gasmaskers voor
gemobillseerden zün aangeschaft. enkele
entallen zoeklichten zü'n eveneens besteld.
derde herhallngs-
.n diensttüd bü de
ZONDAG 28 FEBRUARI
BLOEMENDAAL 245,9 M. Uitzending van
Geref. Kerkdiensten uit de Geref. Kerk.
Geen opgaaf ontvangen.
De overige programma's voor Zondag vindt
men in het nummer van Vrijdag.
MAANDAG 1 MAART
HILVERSUM I 1875 M. Algem. programma,
verzorgd door de VARA. 10.0010.20 vm.
VPRO. 8.00 Gram.pl. 10.00 Morgenwij
ding. 10.20 Declamatie. 10.40 Melody Cir
cle. 11.10 Vervolg declamatie. 11.30 Ver
volg concert. 12.00 Gram.pl. 12.151 45
De Flierefluiters mmv solist en gram pL
2.00 Gram.pl. 3.00 Concert en causerie.
3.30 Orkest. 4.30 Voor de kinderen 5.05
Vervolg concert. 5.45 Gram.pl. 6.00 Orgel
spel. 6.30 Muzikale causerie en gram.pl.
7.30 „De Roodborstjes". 8.03 Berichten
ANP. 8.10 Gram.pl. 8.15 Residentie-orkest
mmv. solist. 9.00 Declamatie. 9.20 Vervolg
concert. 9.55 Damnieuws. 10.00 Berichten
ANP. 10.05 De Ramblers en gram.pl.
11.00—12.00 Gram.pl.
HILVERSUM H 301 M. NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde mu
ziek (gr.pl.). 8.30 Gram.pl. 9.30 Geluk-
wensohen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Chr.
Lectuur. 11.30 Gram.pl. 12.00 Berichten.
12.15 Gram.pl. 12.30 Orgelconcert. 2 00
Voor de scholen. 2.35 Gram.pl. 3.00 Tuin-
bouwpraatje. 3.40 Gram.pl. 3,454.45
Bijbellezing. 5.00 Dubbelmannenkwartet.
6.30 Vragenuur. 7.00 Berichten. 7.15 Vra
genuur. 7.45 Reportage. 8.00 Berichten
ANP. 8.15 NCRV-orkest. 9.00 Causerie
over Jan Swammerdam. 9.30 Vervolg con
cert (Om 10.00 Berichten ANP). 10.30—
11.30 Gram.pl. Hierna: Schriftlezing.
DROITWICH 1500 M. 11.05 Orgelspel. 12.20
Bijbelsche causerie. 12.45 BBC-orkest
m.m.v. solist. 1.40 Orgelconcert. 3.20 En
semble. 4.50 Piano-recital. 5.35 Orkest.
7.00 Komische voordracht. 7.20 Zang. 7.40
Orkest en solisten. 8.50 BBC-orkest mmv
koor en solist. 9.40 Buitenlandsch over
zicht. 9.55 Orgelspel. 10.20 BBC-orkest
mjn.v. het BBC-Mannehkoor en solist.
RADIO PARIS 1648 M. 12.20 Kamerorkest en
zang. 4.20 Kamermuziek. 5.50 Zang. 6.05
Pianovoordracht. 6.50 Vervolg zang. 7.05
Vervolg piano. 9.05 „Florabella", operette.
KEULEN 456 SL 5.50 Orkest. 11.20 Orkest.
12.35 Symphonie-orkest. 1.35 Schrammel-
ensemble. 3.20 Omroeporkest. 5.05 Klein-
orkest. 8.20 Viool en piano. 9.5011.20
Omroeporkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Salon-
orkest. 1.30 Omroeporkest. 8.23 Omroep
orkest en solisten.
484 M.: 12.50 Omroeporkest. 1.30 Sa
lonorkest. 5.20 Kamermuziek. 6.35 Salon
orkest en soliste. 8.20 Nationaal Orkest en
soliste. 9.40 Vervolg concert.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7 30 Berl.
Philharm. orkest m.m.v. solist. 8.50 Boek
bespreking. 9.50 Piano-recital. 10.20—
11.20 Gevar. programma.
Verder staan 2
tapel en allerlei r
oodra de noodlge
onderzeeërs op
ls thans nog niet urgent Gejuich of gescheld
a minister op dit punt zün koele bera<"
iet di
Eerst ln 1938 zal een eerste termün noodig
zün. We hebben ook geen vüf Jaar voor
duw noodig: 3 is voldoende. Vooral zullei
ilsschien nog eens een schema van aanbouw
moeten opstellen, opdat er een regelmatige
gang in kome.
Voor 1938 komen op de begrooting: een
flottieljelelder, 2 Jagers, 3 onderzeeërs en
32 groote zeeverkenners. Voor 1939 wach
ten dan nog 3 bewakingsvaartulgen en 12
kleine zeevllegtuigen om het pla'n-1930 af
te maken.
Wat voor de landmacht noodig ls, weet me:
Zal dat genoeg zün?
Dat ls nooit precies te zeggen. Maar het zal
zoo moeten zün, dat mén ons niet lichtvaardig
ln een conflict betrekken zal.
De financiën stellen bü deze zaken
zekere grenzen. Met tekorten wil de minis
ter den opbouw van het defensie-apparaat
niet financieren.
Het gaat om een bedrag van 46 millioen per
jaar. Voor nieuwbouw 16 millioen. voor ex
ploitatie 6 7 millioen, voor de landmacht 15
millioen en voor rente en aflossing van kapi
taalsuitgaven de rest. De opbreng!
WALDORP RADIO
HET TOESTEL MET BUITENGEWONE
KLANKRIJKDOM
N.V. WALDORP RADIO
DEN HAAG
Verklaring van de soc.-democraten
1 thai
46 millioen. Moe
belasting verdubbelen? Men kan
n Lohman, v. Rappard en de Mar-
:ggen: het geld moet er komen,
gemalckelü'k gezegd. De heeren
verantwoorde! Ukheid, dat 't gald
minister van Flnanolën
houdt de mlnlst
iclcelc ruïno
De^ he&r MENDELS (s.d.) legt de verklaring
n de begrooting hun
hoewei ze met zekere
Lf, dat de soc.-dem.
item zullen onthoud»...
'oidoenlng hebben kunm
tegen op de gronden ln de Tweede Kamer door
den heer Albarda kenbaar gemaakt, anderen
op de motieven, welke ln de Eerste Kamer b(j
herhaling door mevr. Pothuls-Smlt zün ont-
De begrooting wordt aangenomen met 25 I
tegen 9 stemmen. Tegen: de soc.-dem. en I
de heer v. Embden.
Z.h.st. passeert vervolgens het wetsont- j
werp tot verhooging van de Defensle-ult- I
gaven voor 1936 voor Ned.-Indtë. Alleen de
heer v. Embden verzoekt aanteekening, dat 1
hü tegen is. -•
Nadat nog z.h.st. zün aanvaard de begroo
tingen van het Defensiefonds, het Vestingstel
sel en de Artillerieinrichtingen, wordt de ver
gadering verdaagd tot Dinsdagmiddag 1 uur.
VeCMAAL. UIT
.(22
De jongen staat daarbij en weet niet wat te zeggen: hij
durft niet weggaan ook. Het plotselinge van ineens midden
in de ellende te staan heeft hem verlamd. Maar nu moet hij
Weg, hij is al over tijd.
„Ik ga weer naar den boer". Zijn stem ïs klein te midden
yan het zwaar-dreigende.
„Wel ja", valt zijn vader uit. „Ga jij maar, en werk maar
•-r- op een goeie keer gooien ze jou ook wel aan de sloot
kant. Je broers hebben het bij het rechte end, die gooien
zichzelf in de modder. En Jaan, waar is Jaan?" hij kijkt
zijn vrouw aan, maar zij zit te snikken. „Jaan, die zal ook
wel ergens uithangen, weet ik waar, maar daar zal t ook niet
van 't edelste zijn. Mij goed! We gaan allemaal de ^modder
ïn, en jij blijft er ook niet, jongen, wat mot, dat mot
De jongen is al weggevlucht. Hij beeft, als hij buiten de
deur in het tuintje staat waar de dahlia's uit de knoppen be-
fcinnen te breken. Een merel fluit in een volle glas-heldere
toon zijn verrukkingen door de stille avond. Een klein
broertje zit in zijn eentje neuriënd aan de slootkant met drij
ver tjes te spelen.
Hij hoort de woorden van zijn vader in zijn hart nabonzen:
„Ze gooien je aan de slootkant".
Hier speelt een kind, ver van de wereld en alle ellende, aan
de slootkant; en het zingt.
Op de wpning van Willem van den Berg is iets ongewoons
De veldwachter in zijn blauwe uniform met glimmende knoo-
pen, staat er op de werf met de boer te praten en schrijft
onderwijl in zijn notitieboekje. Vervaarlijk steekt het gevulde
revolver-foudraal aan de koppel.
Als ze Krijn van Gaanderen zien komen, wenken zij hem.
De jongen, door het gebeurde van thuis al van streek, ge
raakt nu geheel over-stuur. Hij wordt bleek en de angst nijpt
zijn keel dicht. Met oogen vol ontzetting op het dikke fou-
draal gericht, komt hij naderbij.
„Ben je bang?" vraagt de veldwachter niet zonder vol
doening. „Zeker een slecht geweten. Anders hoef je van
Valk niet bang te zijn. Je hebt zeker peren gestolen"t
lacht hij.
„Het was toch onze koe, die we gezien hebben", zegt Van
den Berg. Zijn gezicht staat beteuterd. „Je weet wel, die mid
dag, toen we aan 't stekels-plukken waren. Je zei het toen.
maar ik wilde het niet gelooven. Het beest is uit de wei ge
stolen".
„Ja, ja", klopte de veldwachter den jongen op de schouder
om hem wat op zijn gemak te brengen, want hij staat nog
altijd bleek en bevend voor hem. „Ja ja, je bent een knappe
detective, dat moet ik zeggen. Maar vertel nou eens hoe die
veedrijver er uit zag, je hebt hem goed kunnen opnemen".
Hakkelend en onzeker, zich telkens vergissend, geeft de
jongen toch een tamelijke beschrijving.
„Nou", eindigt Valk het verhoor, „we hopen, dat we hem
nu kunnen vinden. Je baas heeft gezegd hoe de koe er uit
ziet, ik geloof zeker, dat we de dief nog wel beet zullen
krijgen".
De jongen kan weggaan, terwijl de veldwachter nog wat
met den boer bespreekt, en een sigaar van hem opsteekt.
Knechten en meiden staan in een groepje bij elkaar. Ze
wenken Krijn.
„Heb jij de dief met de koe gezien en wou de baas het niet
gelooven?" vragen zij stiekum lachend.
Krijn knikt, maar zij houden niet met vragen op voor hij
het heele geval in kleuren en geuren verteld heeft.
„Je zou tochlachen ze, hun rug naar den boei
keerend.
Als deze met den veldwachter naar de laan loopt staan ze
te stikken van de lach.
„Dat is een mop voor het moppenbladl" gieren zij tussehen
hun lachbuien, de tranen uit de oogen wrijvend.
Maar Krijn druipt af. Thuis, denkt hij droevig, schreit
mijn moeder, en mijn vader vloekt.
Zoo is het leven. Van Gaanderen raast en tiert omdat zijn
bestaan verwoest dreigt te worden. Zijn zoons, zitten te
zwetsen en te spelen in de herberg. Zijn vrouw schreit en
haar dochter gaat het verkeerde pacTop. Een boer wordt be
stolen en zijn knechts lachen hem uit.
Op „Nooit Volmaakt" woont een man die zich vastbijt in
zijn werk zijn vrouw draagt haar leed alleen en kan bijna
niet meer tegen het leven op. telkens moet zij vluchten in de
droomtuinen van haar jeugd. Jan, Vlietman voelt zich steeds
dieper en verder afglijden, maar er is niemand die hem vast
houdt. En Dijkman schraapt geld bij elkaar om er 's nachts
niet van te kunnen slapen.
Maar er is een kind, dat aan de modderige slootkant speelt
en zijn drijvertjes tot schepen droomt, en zingt. Er is een
merel die zijn verrukkingen uitjubelt, en er zijn bloemen die
open breken. En er is een jongen die het gezien en ge
hoord heeft, en die zich over het leven verwondert
Nog meer is er in de wereld waarover men zich verwon
deren kan. Er loopt een meisje langs de weg. Zij heet
Katrien, je kent haar wel. Haar vrijer heeft haar in de steek
gelaten, zij heeft het lang zien aankomen, maar gelooft nóg
niet, dat het waar is. Als gewoonlijk is zij hem tegemoet ge
gaan, dat is het eenige wat zij doen kan, en zij doet 'het
fanatiek. Een gansche avond drentelt zij heen en weer op
het zelfde weggetje, dat al donkerder wordt. Het licht van
haar liefde doet haar echter het donker niet vreezen. Als hij
komt, als hij berouw krijgt zijn hart is goed zal hij haar
vinden. Hun liefde moet door deze crisis heen: nu hij van
haar weggegaan is moet hij zelf terug komen, maar zij blijft
hem verwachten. De hemel is al vol sterren, en het is al veel
te laat als zij naar het dorp terugkeert. Het donker hult haar
met haar versmade liefde in een mantel van mededoogen.
De kroegen hebben gesloten; de kerels, die er de gansche
avond in gehokt hebben, gaan naar huis. In het licht van hun
fietslantaarns, dat haar telkens beschijnt, voelt Katrien zich
in al haar schamelheid bloot gegeven.
Twee luidruchtige fietsers houden stil bij haar.
'(Wordt vervolgd) j
