Het Britsche bi
programma
BIJ DE WATER
Een dief te paard
geholpen
MAANDAG 22 FEBRUARI 1937
Economie en Financiën
Stimuleering van de
opwaartsche conjunctuur
Reorganisatie bij de A.K.U.
van de baan
Onzekere arbeidssituatie
in de V. S.
Zaterdagavond
Overal waar men komt op uit aardsche
tranendal, fungeert de politieagent als hand
haver van orde en gezag en juist daar waai*
zijn positie wordt ondermijnd en hij zich
niet doet gelden ziet men de zaken hopeloos
in de war loopen. In het internationaal
concert der naties geldt dat in nog sterker
mate, omdat hier machtsverhoudingen be
slissen en gemist wordt een orgaan dat het
recht handhaaft en den vrede herstelt waar
deze sohennend wordt verstoord. Ten einde
in deze leemte te voorzien heeft sinds lang
het Britsche empiriurn zich opgeworpen als
de kampvechter voor den vrede, doch dit
wereldlijk zijn daarbij de laatste jaren de
desillusies niet bespaard gebleven, juist
omdat het den versnelden tred der bewa
pening niet heeft bijgehouden en daardoor
aan prestige inboette. Intusschen wil de
Brit zich handhaven als de politie-agent
der wereld en dit is slechts mogelijk als Ln
razend tempo de achterstand in de bewape
ning wordt ingehaald.
Het blijkt alwaar* dat de Engelsohman in
de huid van den bulldog steekt, als men
hom het vuur te na aan de schenen legt en
hij het geduld verliest. Grommend laat hij
de tanden zien en zoo is dan deze week
Chamberlain met zijn enorme defensieplan
nen voor den dag gekomen. Niet minder dan
400 millioen zullen voor bewapeningsdoel
einden worden uitgegeven. De wereld was
er door verrast en onder den indruk van
het oogenblik was men tijdelijk gedepri
meerd en zag men slechts de nadeelen. Dit
weerspiegelde zich in een matte stemming
op de beurzen der wereld en vooral Engel-
6che staatsfondsen moesten het onfTelden
Men overwoog, dat straks
de Engelsche belastingbetaler
het gelag zal moeten betalen doch vergat,
dat het Britsch emperium over geweldige
hulpbronnen beschikt en dat de Engelsch-
raan, als het er op aankomt het wereldrijk
in stand te houden, gaarne de gevraagde
penningen op tafel legt En wat die nadee-
lige gevolgen betreft, daarmee zal het wel
losloopen.
Het doel waarvoor deze enorme uitgaven
moeten worden gedaan moge nog zoo treurig
zijn, er valt nu eenmaal niet aan te ont
komen en als onvermijdelijk gevolg zal de
opwaartsche conjunctuur in
de wereld er door worden ge
stimuleerd.
Het betvapeningsprogramma der Engelsche
regeering heeft dan ook reeds een nieuwe
hoorn op de metaalmarkten in het leven
geroepen en alle metalen stegen tot nieu
we hoogterecords. De koperprijs bereikte een
hoogte van 60 per ton tegen 40 een half
jaar geleden welk niveau toen reeds ren
dabel werd geacht.
Lood en zink bereikten te Londen de hoog
ste prijzen sinds 1929. Verscheidene takken
van industrie zullen de eerste jaren volop
van werk zijn voorzien en men mag aanne
men dat de bedrijvigheid steeds verder om
zioh zal heen grijpen, gelijk dat thans ook
nog steeds in de V. S. het geval is. De be
richten uit het land aan de overzijde van
den Oceaan blijven gunstig luiden. De staal
industrie is er wel het meest sprekend be
wijs van. Men verwacht zelfs dat zich in
de toekomst nog een
Financieel weekoverzicht
doelen ingekocht tegen koersen die tus-
sohen de 20 en 30 liggen. Het uitstaand
bedrag gexvone aandeelen wordt nog op
f 80 millioen geschat en hiervoor openen
zich weer dividendkansen nu het de
kunstzijdeindustrie weer voor den wind
gaat.
Scheepvaart waard en waren vast gestemd.
In de eerste zes weken van 1937 werd in
de Laplata-afdeeling een gezamenlijke ton
nage gecharterd van 907.000 ton (v. j.
383.200)!!
Een levendig karakter behielden de om
zetten in aandeelen Koninklijke alsmede in
de dollarobligaties en warrants. Op de Ame-
rikaansche afdeeling boekten Shell Unions
een flink koersavans op geruchten dat het
dividend zal worden verdubbeld. Ook de
koperwaarden waren vastgestemd.
12 Febr. 19 Febr.
21/» Nederland
83%
so%
3 Nederland 1936
9S%
98i/2
95 A
3 O. I. 1937
96A
4 Kon. Olie
118
1191/2
Kon. Olie
439%
4-41%
H. V. A.
503
501
A.K.U.
57%
69
Unilever
1731/2
niy8
Philips
327
341
Amsterdam Rubber
313
301%
Deli Mij.
35iy2
3411/2
Deli Batavia Mij.
302
293y2
Ned. Scheepvaart Unie
117
120
H. A. L.
127%
128
Senemba
263
351
Shell Union
23%
16$
Tide Water
15 i?
U. S. Steel
81A
85%
Anac Copper
43A
45 A
LAND- EN TUINBOUW
De tuinbouw in moeilijkheden
Voorstellen van de organisaties
Voor de algameene vergadering van de
Groep veilingvereenigingen in Nederland
zijn tal van voorstelllen ingediend, die ver
band houden met de moeilijke omstandig
heden, waarin de Ned. tuinbouw verkeert.
Zoo stelt de veilingvereeniging Broek op
Langen dijk voor, den minimumprijs af tc
schaffen en daarvoor in de plaats een ver-
goedingsprijs te stellen, die hooger zal zijn
en waarbij de handel dan tegen eiken prijs
het doorgedraaide product kan koopen.
Het Groepsbestuur meent dat dit voorstel
weinig heil zal brengen, omdat er eenmaal
een teveel aan producten is, zoodat hü
doordraaien nog meer zal toenemen.
De Loosduinsche Groentenveiling vraagt
de uitspraak, dat steun tot richtprijs noodza
kelijk is, welke meening het Groepsbestuur
in zijn prae-advies blijkt te deelen.
De veilingvereeniging te Deventer vraagt
bij de Regeering op speciale steun voor
noodlijdende tuinders aan te dringen, waar
mede het Groepsbestuur wel accoord kan
gaan, hoewel dit meer 't terrein der Stands-
organisaties wordt geacht.
De veilingvereeniging te Utrecht wijst op
de gevaren voor de tuinders van de steeds
toenemende ivolkstuintjes, en wil door uit
geven van bepaalde vergunningen daaraan
paai en perk stellen. Het Groepsbestuur acht
dit wel wenschelijk, doch meent dat prac-
tisdh dit niet mogelijk eal zijn.
De veilingvereeniging te Eliburg verzoek'
te trachten te komen tot lager distributit-
kosten van de groenten, door de uitgifte
van erkenningen aan de groentenhandelaren
te binden aan het getal inwoners van een
gemeente.
Het Groepsbestuur merkt echter op, dat
de Regeering blijkens de behandeling van
de Vestigingswet niet gevoelt voor in
schakeling van het behoefte-element en voor
Zorg der Overheid voor rein
en frisch drinkwater
Het vraagstuk weer urgent
(Van onzen Amstertfamschen redacteur).
Het vraagstuk van de drinkwatervoor
ziening van Amsterdam is dezer dagen
door B. en W. hij den Raad opnieuw aan
hangig gemaakt. Het is een kwestie waar
door de publieke belangstelling ternauwer
nood beroerd' wordt.
In andere plaatsen wordt de eigenaar of
huurder van een huis persoonlijk aange
sproken voor de kosten van cle water
leverantie, h|er ter stede, waar men
grootendeels huurhuizen bewoont, worden
deze kosten verdisconteerd in den huurprijs,
zoodat men er geen erg in heeft.
Wij Amsterdammers zijn zóó gewoon die
kraan open te draaien als we water noodig
hebben, dat slechts een enkele stadgenoot
nu en dan de vraag bepeinst hoe de bevol
king toch aan dat gezuiverde, reine water
komt. Verreweg de meeste menschen
spreken, èls de zaak hun aandacht heeft,
over duinwater,
dot ergens in de buurt van Heemstede of
Zandvoort wordt verkregen en door buizen
hierheen gevoerd.
Zij vinden het een vanzelfsprekende zaak,
dat ook de bewoners van den wolkenkrab
ber tot elf hoog toe slechts de kraan hgbhen
te hanteeren om waiter te verkrijgen.
Voor het zoover is moet echter heel wat
gebeuren: het water moet worden gewon
nen, zooals men dat noemt; eenige malen
gefiltreerd en tenslotte door breed'o buizen
getransporteerd onder den grond, daarna in
de leidingen opgestuwd om zoo onder het
bereik van de bevolking te komen. Vernuf
tige installaties en machinerieën zijn hier
voor noodig.
Aan dit alJes denikt men gewoonlijk niet.
want van kind af is men er aan gewend.
Alleen die stadgenooten, welke den leeftijd
der zeer sterken gepasseerd zijn, kunnen
zich herinneren, dat het in hun prille
jeugd geheel anders was; dat het drink
water in schuiten langs den Haarlemmer
trekvaart werd aangevoerd en dat, vooral
in den zomer, meermalen met verlangen
naar de waterschuit werd uitgezien, waar
men het water voor 1 cent per emmer kon
halen.
Dat was toen ook reeds duinwater, want
de gedachte om het hemeJwater in de
duinen ergens te verzamelen, is reeds zeer
oud. Sedert langen tijd is het duinwater,
zooals men verder lezen kan, niet meer
onvermengd.
Veertig jaar geleden ongeveer heeft de Ge
meente zich rechtstreeks het winnen van
duinwater aangetrokken. Daaraan was.
evenals op ander gebied, een hardnekkige
strijd voorafgegaan tusschen de Duinwater
maatschappij en de Gemeente. Aan deze
maatschappij was gedurende vele jaren
concessie verleend en de strijd liep altijd
weer over d*e vraag of de Duinwatermaat
schappij haar verplichtingen voldoende na-
Kwam. In de negentiger jhren, toen op
aanstichten van de opkomende Radicalen
de Gemeentebedrijven ontstonden, heeft ook
genoemde maatschappij het onderspit
moeten de'Jven, en sedert 1896 vormt de
Waterleiding een eigen Gemeentebedrijf.
Het eerste wat toen geschiedde was het
aanleggen van een
Vecht-waterleiding,
omdat men inzag, dat de duinen als win-
plaats voor water eener groeiende stad als
Amsterdam onvoldoende zouden blijken.
Maar ook de Vechtwaterleiding bracht de
uitkomst niet, hetgeen achteraf niet te ver-
Tusschen Amstel en IJ
wonderen valt als men weet, dat in 1900
ongeveer 16 millioen M3 werd verbruikt
en het vorig jaar 36.600.000 M3.
Het Gemeentebestuur heeft deze geweldige
toename van het waterverbruik zoo al niet
geheel dan toch grootendeels voorzien. Van
daar dat de watervoorziening sedert 1896
menigmaal in den Raad ter sprake is ge
komen. Men heeft ernstig gedacht aan en
allerlei oplossingen overwogen voor een
Rijnwaterleiding en het onttrekken van
bronwater aan de Veluwe, het Utrechtsche
hc-uvelland en .het Gooi. In Jater jaren zijn
proeven genomen met water uit het IJsel-
meer, maar dit is voorloopig nog te zout
of niet. zoet genoeg gebleken, aangenomen
dat het er wat zeer onwaarschijnlijk is
ooit van komt het vroegere Zuiderzee-
water voor de drinkwatervoorziening der
hoofdstad te benutten. Ook het Rijnwater
uit dc omgeving van Amerongen, komt niet
in aanmerking. ILet rivierwater, aldaar
verkregen, smaakt slecht. In Rotterdam en
Dordrecht was het gebruik in den winter
van 1929 niet meegevallen. En daarom
werden de aanvankelijke voorstellen om
nabij Amerongen een nieuwe waterJeiding
aan te leggen en het daardoor verkregen
Rijnwater rechtstreeks naar Amsterdam te
transporteeren, teruggenomen. Ook slaag
den de proeven voor méér bronwater niet.
Wel werd toen, in 1929, besloten tot den
aanleg van een z.g. „plassenleiding",
vanuit de Loosdrechtsche plassen.
Dit „plassenwater" wordt sedert 1930 door
het pompstation Weesperkarspel via de
Vechtwaterleiding in verbinding gebracht
met het buizennet van de duinwaterleiding
en daarna naar Amsterdam vervoerd.
De tegenwoordige capaciteit der Ge
meente-wat er Jeiding is;
duinwater 23.000.000 M3
bronwater 2.000.000 M3
plassenwater 14.000.000 M3
Totaal per jaar 39.000.000 M3
Als men zich nu uit het voorafgaande te
binnen brengt, dat Amsterdam in 1936 niet
minder dan 36.6 millioen M3 water heeft
verbruikt, is volkomen te begi*ijpen, dat
het vraagstuk van voldoende watervoor
ziening opnieuw urgent is geworden, want
B'. en W. berekenen, dat de jaarlijksche
toename van het verbruik op minimaal
1 millioen M3 per jaar moet worden gesteJd.
zulks te meer nu scheepvaart en industrie
gelukkig zich weer in opgaande lijn be
wegen en water al meer voor huishoude
lijke doe.ieinden gebruikt wordt
Het is daarom h.i. veiliger op een jaar-
lijksch toenemend verbruik van 2 millioen
M3 te rekenen. En het spreekt vanzelf dat
men dan spoedig over bovengenoemde
capaciteit heen is, welke toch reeds tot het
uiterste is opgevoerd, want, zeggen B. en
W., er moet ook gerekend worden met
droge jaren, als er weinig regen valt en
uit de duinen minder water is te verkrijgen.
Dat is daar vooral het geval met het z.g.
oppervlakte-water van de bovenste duin-
lagen, in tegenstelling met het „diepte
water" der duinen.
Nu is 17 Juni 1931 een voordracht van het
College ingediend bij den Raad om een
nieuwe waterwinplaats aan te leggen bij
JaarsveJd aan de Lek. Men beoogde het
Lek water door een dubbel stel buizen naar
de duinen te voeren en verder via de eigen
lijke duinwaterleiding naar Amsterdam te
transporteeren. Op die manier dacht men
de totale capaciteit geleidelijk te kunnen
opvoeren tot 54 millioen M3 per jaar, maa«*
dit. plan, het z.g. „duinplan'* kostte dan
rok f 40 millioen. Dat was toen reeds te
duur en in dezen tijd va'Jt dit bedrag uit-
teraard nog minder mee. Hierover wordt in
de practijk trouwens niet meer gedacht,
want de betreffende voordracht is inge
trokken. Dit geschiedde niet alleen om
toenemende vraag naar staalproducten
zal openbaren, ook al blijkt achteraf de
sohade tengevolge van die overstroomings-
ramp „tegen" te vallen. Zij wordt nL op
slechts 110 millioen geschat, terwijl ae
eerste Amerikaamscihe beriohten spraken zoo
als mem weet van enkele honderden millioe-
iien meer! De zucht tot overdrijven zit den
Amerikaan in het bloed en het valt hem
moeilijk deze neiging te onderdrukken. De
opleving valt echter niet te remmen door
„tegenvallers" als deze, want gelukkig Is
ze daarvan niet afhankelijk. Dat de econo
mische toestand in de V. S. aanzienlijk ver
betert bewijzen wel de gunstige vervoer-
cijfers van de spoorwegen en het verbruik
van êlectrisohen stroom dat een hoogte be
reikt heeft als vrijwel nooit te voren. En
tochmen kan het niet ontkennen, heb
ben de beurzen een aarzelend voorkomen.
Voor een groot deel moet dit worden ver
klaard uit de onzekere arbeidssituatie en de
maatregelen die men wil nemen tegen de
aanhoudende kapitaaJsstroom naar de V.S.
Onder de arbeiders schijnt in de V.S. een
geest van verzet en ontevredenheid te heer-
schen, die tot uitdrukking komt in de
cischen waaraan wellicht niet zoo gemak
kelijk zal kunnen worden voldaan.
En wat de maatregelen tegen de kapitaal
stroom betreft, hierin heeft ook al is nog
niets beslist de Vereen, v. d. Effectenhan
del aanleiding gevonden bij den Amerikaan
schen President een krachtig protest in te
dienen.
Voegt men bij dit alles de moeilijkheden
in Frankrijk, waar de Franc in uiterst pre
caire positie komt te verkeeren, dan mag
men er zich nog over verwonderen dat de
locale markt zulk een krachtig weerstands
vermogen aan den dag heeft weten te leg
gen. Men blijft de lichtpunten zien, men is
a la hausse georiënteerd en laat zich niet
van zijn stuk brengen wanneer deprimee-
rende invloeden werkzaam zijn. Deze laatste
kunnen trouwens geen kwaad voor zoover
zij een overspeculatie voorkomen. Voorzich
tigheid' is nu eenmaal de
moeder van de porceleinkast
en dat vergeet men ook op de beurs niet
Op de rubber-markt vond deze week een
reactie plaats. De markt is hier sinds eeni-
gen tijd in evenwicht en de prijs handhaaft
zioh. Thee-aandeelen waren vastgestemd. De
prijs van het product blijft stijgen en de
laatste veiling heeft een goede indruk ge
maakt Philipsaaindeelen waren sterk fluc-
tueerend op het bericht, dat een interim-
dividend van 6 pet. zou worden uitgekeerd,
hetwelk inmiddels vanuit Eindhoven werd
tegengesproken. A.K.U.'s maakten een krach
tige koersrijzing mee.
Men beweert dat een aandeelenafstean-
peling niet meer noodig zal zijn. Ver
moedelijk is de reconstructie van het
concern reeds intern geschied, want de
laatste jaren jverden groote posten aan
Inbrekerscomplot staat terecht
voor Dordtsche Rechtbank
Zware straffen geëischt
Voor de Arrondissementsrechtbank, te Dor
drecht heeft terecht gestaan C. T. H. H.,
oud 39 jaar, wonende te Sliedrecht, die aan
zekeren B. te Rotterdam de ooodige aanwij
zingen had gegeven, waardoor deze in den
nacht van 15 op 16 November 1936 kon in
breken in de woning van mej. de wed. A.
Klein—Stam te Sliedrecht, en vervolgens,
omdat hij f260 in ontvangst had geno
men, terwijl hij wist, dat da/t geld van
diefstal afkomstig was.
Getuige Stam, die bij zijn zuster inwoon
de, zeide dat hij op 9 Nov. uit de woning
was gegaan en een kistje met f 1000 in
bankbiljetten en een f6000 aan effecten in
een kast had achtergelaten. Toen hij op
16 Nov. terug kwam, vertelde zijn zuster
hem, dat er iets niet in orde was, maar
wat, dat wist ze niet. Uit het onderzoek,
dat hij instelde, bleek al spoedig wat er
aan de hand was, want zijn geldkistje was
van aohteren opengebroken. Voorts had hij
geconstateerd, dat de deur aan de achter
zijde van het huis iets beschadigd was.
Mej. Klein—Stam verklaarde, dat zij op
den bewusten dag bij haar zoon was blijven
slapen, omdat het zulk slecht weer was. Toen
zij den volgenden dag thuiskwam, consta
teerde zij, dat de achterdeur geheel open
stond, waarvan zij natuurlijk erg 6chrok.
Maar uit een vluchtig ingesteld onderzoek
leidde ze af, dat er toch niets bijzonders ge
beurd was. Eerst den dag daarop, toen zij
met haar broer nogmaals controleerde,
bleek, wat er aan de hand was.
Getuige De Graaf was in den bewusten
•nacht vroeg opgestaan en had licht op de
bovenverdieping van de woning van mej.
Stam gezien. Hij vond dit wel vreemd, maar
besteedde er verder geen aandacht aian.
Getuige Hoekendijk was er van op de
hoogte, dat verd. en B. wilden inbreken. Op
den 16en November kwam B. bij hem, die
geld afgaf, waarvan een gedeelte voor N.
bestemd was. Een week later verscheen N.
bij hem en toen heeft hij het geld overhan
digd.
Hierna werd verdachte verboord. Hij zeide,
dat B. in October bij hem was gekomen met
de vraag of hij niet iets voor hem wist
Daarop heeft hij de woning van mej. Stam
aangewezen, omdat hij vermoedde, dat daar
wel wat zou zitten. Hij gaf B. toen ook een
sleutel, die op de achterdeur van het huis
paste, terwijl hij ook nog do noodige rnQich-
tingen, verschafte, [wanneer de kra^K bet
een dergelijke regeling zou de medewerking
der Regeering toch noodzakelijk zijn.
Het Groepsbestuur zelve stelt verder voor,
om ten behoeve van het Reclamefonds een
vijftigste procent van den omzet over 1936
beschikbaar te stellen.
Voorts vraagt het opdradht aan de Regee
ring te verzoeken de LancHbouwuitvoerwet
voor alle tuinbouwproducten gel!dig te doen
zijn, terwijl voorts aangedrongen zou moeten
worden om alsnog een grooter betalings
contingent voor den tuinbouw beschikbaar
te stellen, door een belangrijk deel van de
vrij gekomen clearing daartoe aan te wen
den.
Gevraagd wordt geen handelsbelangen of
con tingen teerings-overeenkomsten met an
dere landen meer af te sluiten, tenzij zoo
eenigszins mogelijk voor den afzet van Ne-
derlandsche tuinbouwproducten eenige voor-
deelen aijn -verkregen.
De oploopende veeprijzen
Geen gevolgen van het plan-Deterding
Omtrent het adres van den Nederland-
schen bond' van veeweiders en -mesters aan
den minister (zie ons blad van Dinsdag)
heeft de Bond van melkveehouders afd.
Wassenaar, den minister medegedeeld, dat
hij met verbazing heeft geconstateerd, dat
de inhoud van het adres geheel in strijd
met de werkelijkheid is, omdat voor het
„plan-Deterding" geen koeien waren aange
kocht, zooals het adres vermeldt, voor de
weiderij bestemd, doch uitsluitend slacht
vee. Het is geheeJ misplaatst te beweren,
dat het vee, door adressant bedoeld, f 60.
per stuk duurder is geworden, door aan
koop „plan-Deterding".
De aankoop van bedoeld weidevee hoeft
noodzakelijk in de tweede helft vao April
plaats, wanneer het vee de weide in kan.
De vrees voor te groot risico houdt een
bevestiging in van het feit, dat er nog
steeds te veel vee in ons land is, zoodat bij
geen export de prijzen eer zullen dalen.
w Bij de tegenwoordige prijzen van het mest
vee tengevoJge der hooge \*oederprijzen kan
nog niet eens van een loonende mestenj
worden gesproken. Daarom juichen d»
bonafide mesters de aankoopen voor het
„plan-Deterding" zeer toe en beschouwen
dit als een steun aan de markt om de
prijzen van het mestvee op dit noodzakelijk
niveau te houden.
Verzocht wordt het adres van den Ned
Bond van Veeweiders en -mesters voor
kennisgeving aan te nemen.
UIEN VOOR HET PLAN-DETERDING
In Zeeland worden thans voor het plan-
Detkrd-ing ook uien gekodht. De prijs is ech
ter laag gesteld en valt niet mee, terwijl het
kwantum dat gekocht wordt, slechts 3500
toni bedraagt Als men döt vergelijkt met het
kwantum van 20.000 ton, dat per maand
wordt uitgevoerd, ligt de conclusie voor de
hand, dat er door dezen aankoop niet veel
opleving in den uienhandel i6 te verwachten.
Hij helpt echter wel mee, om het overschot
vaini onze uien weg te krijgen. Wat ook al
leen de bedoeling is van het plan-Deterding.
Nieuwe Novana-fabriek
De Directie en het Personeel van de
Novana-fabriek te Asten (N.-Br.) verkee
ren in feeststemming. Er is n.l. een nieuwe
moderne fabriek geopend, voorzien van de
modernste machines, waar voortaan de be
kende Novana-onderkleeding zal worden
vervaardigd.
Dat hier werkelijk van een moderne la-
brieks-inrióhting kan worden gesproken,
mag worden afgeleid uit het feit, dat een
van de machines voor het eerst in Neder
land in gebruik is genomen.
Ruim tweehonderd arbeiders vinden hier
momenteel een werkkring.
Het is een verheugend verschijnsel te mo
gen constateeren, dat de ondernemingsgeest
bij deze Nederlandsche onderneming nog
onverzwakt aanwezig is en tevens is het een
voorbeeld voor de wankelmoedigen, die het
vertrouwen in de toekomst van onze indus
trie wel eens dreigen te verliezen.
Rechtzaken
best gepleegd zou kunnen warden.
Op 8 November ging verd. naar B. toe oan
de sleutel terug te halen, want hij had het
voorgevoel, dat het mis zou gaan. Maar hij
kreeg de sleutel niet. Daarna waarschuw
de hij nog eens schriftelijk, doch ook dat
hielp nieits, want korten tijd later hoorde hij,
dat was ingebroken. Op 23 November ging
hij toen naar Hoekendijk om het hem toe
komende bedrag te halen, maar veel plezier
beleefde hij daar niet van, want dienzelf
den avond nog werd hij te Papendrecht ge
arresteerd.
Op een vraag van het O.M. zed de verd..
dat was afgesproken, dat hij 25 pet van de
buit zou krijgen en dat heeft hij ook ont
vangen, want de effecten werden niet ver
zilverd. Waar deze gebleven zijn, weet
verd. niet
In zijn requisitoir herinnerde het O.M. er
aan, dat verdachte's vroegere levensloop
verre van gunstig is geweest, maar dat hij
zich de laatste twaalf jaar goed heeft ge
dragen. In verband met de bekentenis van
verd. requireerde spr. een gevangenisstraf
voor den tijd van twee jaar met aftrek der
preventieve hechtenis.
Mr Wreeken pMtte clementie.
Uitspraak 5 Maart
„Vakgenooten" voor en na de
samenwerking
Hierna stond terecht H. L. B., rijwiel- en
motorhersteller te Rotterdam, oud 42 jaar,
die bovenbedoelde diefstal bij mej. de wed.
KleinStam zou hebben gepleegd.
Verdachte ontkende
De inspecteur van politie te Sliedrecht,
de heer J. Tienstra, had in de woni-ng van
B. te Rotterdam een onderzoek ingesteld en
daar een beiteltje en een plaatje plasticine
mj?t den afdruk van een sleutel gevonden.
Uit het onderzoek was voorts komen vast
te staan, dat er op de beitel verf zat, die cor
respondeerde met de verf van het geld
kistje.
Tegenover getuige heeft verd. doen voor
komen alsof hij met dien inbraak niets te
maken had en zelfs nog nooit in Sliedrecht
was geweest. Tijdens het vooronderzoek ver
anderde verd. echter van houding en toen
verklaarde hij wel te weten, wat er aan de
hand was geweest. Eerst, zei verd., wilde
ik niemand belasten, maar toen bleek, dat
de Schele de verd. uit de vorige zaak
mij er tusschen wilde nemen, heb ik ge
sproken.
Getuige Stam legt dan gelijkluidende af
als in de vorige zaak. Op een vraag van den
verd. antwoordt hij, dat hij inderdaad gou
den tientjes spaart. Maar, zoo voegt hij er
geheimzinnig aan toe, die bewaar ik op een
anidere plaats.
Rechter Mr „Van Dat is maar goed
ook, want anders zou je die ook kwijt zijn
geweest.
De agent van politie Graaiflanid, heeft met
v. d. Graaf proeven met het licht genomen,
waaruit hij concludeerde, dat het liaht op
dien overloop moet hebben gebrand, waarna
getuige De Graaf evenals in de vorige zaak
zet, dat hij in den. naoht het licht heeft zien
bran dien.
De verdachte uit die eerste zaïak, Nijs,
wordt nu al6 getuige gehoord. Hij persisteert
bij zijn reeds afgelegde verklaringen, dia
hierop neerkomen, dat verd. aan hem een
adres voor een kraak heeft gevraagd, het
geen hij ook heeft gegeven, omdat hij wist,
dat de bewoners van het bewuste pand
Zondags twee maal naar de kerk gingen.
Later kreeg hij spijt, trachtte de sleutel te
rug te krijgen, hetgeen hem niet gelukte,
vroeg later om het hem toekomende be
drag van tien inbraak en werd op weg naar
huis gearresteerd.
De ter terechtzitting aanwezige beitel her
kent getuige als aan hem te behooren, maar
hij weet niet, hoe verd. daar aan is ge
komen.
De rollen omgekeerd
Verdachte geeft een geheel andere lezing
van het geval. Nijs had de kraak op het
oog, maar durfde hem zelf niet op te
knappen, omdat hij niet zoo best stond aan
geschreven. Bij Hoekendijk hebben zij toen
elkaar ontmoet en daarbij had Nijs aan
Hoekendijk gevraagd wat verd. voor iemand
was. Een geschikte jongen, luidde het ant
woord, heb je dan wat te verdienen? Zoo
zijn ze met elkaar in contact gekomen. Uit
voerig verdedigt verd. zich hierop, zegt dat
hij er niet veel zin in had, omdat hij meen
de, dat er een luchtje aan zat. Ik knap
liever andere zaakjes op, vertelt hij en in
dien ik het had willen doen, dan had ik
zeker dien sleutel niet noodig gehad, want
dat slot was zoo doodeenvoudig, dat hij het
dadelijk uit zijn hoofd kan nateekenen.
Verd. concludeert ten slotte dat indien
Nijs het niet heeft gedaan de Hoekendijks
het aan anderen moeten hebben doorgege
ven, door wier handen alles is gegaan wat
den laatsten tijd in Rotterdam is behan
deld.
De verdediger van Vriesendorp stelt
voorts eenige vragen aan getuige Nijs, waar
bij verd. zich weer in het gesprek mengt
en o.a, nog mededeelt, dat Nijs hem eens
naar de Hooikade te Dordrecht heeft ge
bracht, waar „een kastje" zou staan. Maar
dat bezoek leverde niets op, aldus verd.;
hij had me evengoed naar Lips of Mos er
kunnen brengen, want daar staan nog veel
meer kasten.
De vrouw van getuige Nijs vertelt, wat
haar man op den bewusten avond heeft
gedaan.
De man. door wiens handen de zaak zou
zijn gegaan, Hoekendijk, verschijnt dan. Hij
verklaart met verd. naar Sliedrecht te zijn
geweest, waartoe B. het initiatief nam. Op
den dijk te Sliedrecht hebben B. en Nijs
met elkaar gesproken. Op. 16 November svas
B. bij hem gekomen met de boodschap, dat
hij den vorigen dag iets voor Kees (Nijs)
verdiend had, en of hij dat aan hem wilde
overhandigen.
De echtgenoote van getuige Hoekendijk,
die hierna voorkomt, krijgt het al gauw te
kwaad met verdachte.
Getuige: Kijk mij maar niet zoo aan,
want je krijgt mij toch niet klein. Mijn
man zit nou 3 maanden voor jou in preven
tief, maar ik ben niet zoo zwak.
Verdachte: Dat weet ik wel; kijk nou
maar niet zoo naar me, je bent Asta Niel
sen niet.
De juffrouw verklaart verder, dat haar
man een brief van Nijs heeft ontvangen,
dien hij geopend heeft. Nijs heeft dit echter
ontkend en wordt daarom weer voorgeroe
pen, maar hij blijft bij zijn verklaring.
Juffrouw Nijs: Jan, zeg toch wat er ge
beurd is, ga voor hem tooh niet zitten.
Mej. Künkler, kamerverhuurster te Rotter
dam, zegt daarna, dat verd. in den nacht
van 15 op 16 Nov. niet in haar huis heeft
geslapen.
Op een Zaterdagavond is zij verd. tegen
gekomen. Zij gaf hem toen haar portemon-
naie met f 135 in bewaring.
President: Waarom had u zooveel geld
bij u?
Getuige: Ik diurfde het niet thuis te laten,
omdat ik bang was, dat het gestolen zou
worden.
Getuige vertelt voorts, dat zij later op den
avond ruzae hadden gekregen en toen van
elkaar waren gegaan, waarbij zij om haar
geld niet meer daoht. Toen verd. door de
politie werd aangehouden, had hij het geld
dan ook rnog bij zich.
De dochter van mej. Hoekendijk is niet
verschenen, omdat zij in een tuchtschool zit.
en haar moeder de dagvaarding niet had
doorgegeven.
Van haar vertioor wordt afgezien.
Verschillende getuigen a décharge worden
nog voorgebracht, die verklaringen afleggen
over het doen en laten der verd. op Zondag
15 November.
Nadat verdachte nog uitvoerig zijn on
schuld heeft bepleit, is het woord aan het
O. M.
Mr Kronenberg vestigt in het begin van
zijn requisitoir er de aandacht op, dat verd.
aanvankelijk volledig ontkent heeft iets van
de zaak af te weten, waarop hij later is te
ruggekomen, al bleef hij ontkennen de in
braak gepleegd te hebben. Spr. brengt dan
het heelie verloop van de affaire in de her
innering en somt diverse onjuistheden in
het verweer van verd. op en is van oordeel,
dat van het alibi van verd. geen stuk heel
blijft.
Vandaar dan ook, dat spr. het wettig en
overtuigend bewijs geleverd acht. Hij wijst
er nog op, dat verd. ternauwernood uit de
gevangenis was, toen hij dit feit pleegde
en dat hij reeds meermalen tot zeer ernstige
straffen is veroordeeld.
In verband hiermede eischte het O. M.
een gevangenisstraf voor den tijd van 4 jaar
zonder aftrek der prevenueve hechtenis.
Mr Vriesendorp pleitte vrijspraak,
financieele redenen. Er was nog een anden
bezwaar, n.l. dit dat beoogd werd de»
„plassenleiding" buiten bedrijf te stellen ew
zich te concentreeren op het rivierwater uit
de Lek.
Het „duinplan" van 1931 is herzien en
vereenvoudigd, daardoor ook minder kost-
haar gexVorden. De plassenleiding blijft, en
moet meer worden benut. Daarnaast ligt
het dan in de bedocJing in de toekomst
ook Lekwater te gebruiken.
Dit nieuwe plan kost rond f 15 millioen,
doch eerst in het volgend jaaür komt de
aanleg van deze rivierwaterleiding aan da
orde. Thans gaat het er alleen over, tot de
strikt noodzakelijke uitbreiding van da.
„plassenwater'Meiding te besluiten.
Zoowel aan het pompstation Haarlemmer»
weg als aan dat te Weesperkarspel moeten
nieuwe reinwaterkelders worden gebouwd,
terwijl voor laatstgenoemd pompstation
meer machinale werken noodig zijn. In
totaal wordt hiervoor thans een crediet van
ruim 4 millioen noodig geacht.
Uit het voorgaande blijkt, dat de zorgen
der Overheid voor zuiver en frisch drink
water ten behoeve van de talrijke bevolking
der hoofdstad niet gering zijn. Het is wel
eens goed hierop de aandacht te vestigen
en daaraan tevens de opwekking te verbin
den om niet roekeloos en gedachteloos met
het kostelijke drinkwater om te gaan.
FRISO.
UIT HET SOCIALE LEVEN
C. N. V.
De laatste kwartaalstaat
Het Chr. Nat. Vakverbond begon het jaar
1936 met 109.342 leden en eindigde het met
109.117, een .verlies van 225 leden of 0.21
procent.
Het leidt De Gids tot de conclusie, dat
de teruggang tot staan is gekomen; en;
het blad knoopt er de volgende beschou-
wing aan vast:
Do kwartaalstaat wijst aan, dat liet
ledental van ons Verbond, dat op 1 Oo
tober jl. 108.973 bedroeg, op 1 Januari
1937 tot 109.117 was gestegen, een >vinst'
van 144 leden.
Aan het verkrijgen van deze winst is
door 9 organisaties bijgedragen, die ge-i
zamenlijk met 247 leden vooruitgingen.
Daar staat echter tegenoyer, dat 9 an*
dere organisaties met 103 leden terug-»
liepen, zoodat de nettowinst 144 leden^
bedraagt. I
Een 4-tal aangesloten organisaties had
den noch vooruit-, noch teruggang te
boeken.
In ledental gingen vooruit: Belasting
ambtenaren met 3, Bouwvakarbeiders
met 3, Fabrieks- en Transportarbeiders
met 24, Grafische arbeiders met 11, Kan
toor- en Handelsbedienden met 37, Me
taalbewerkers met 125, Mijnwerkers met
1, Politieambtenaren met 19 en de Werk
meesters met 24 leden.
Daartegenover hadden de Ambtenaren
een teruggang van 31, de Diamantbewer
kers van 1, de Kleermakers van 1, de
Landarbeiders van 31, Personeel in Pu-
blieken Dienst van 17, Spoor- en Tram
wegpersoneel van 6, de Technici van 9,
de Textielarbeiders van 3 en de Verze-
ringsagenten van 4 leden.
De Houtbewerkers, het Postpersoneel,
de Sigarenmakers en de Voedings- en
Genotmiddelenarbeiders bleven station,
nair.
VRAAG EN ANTWOORD
<051' J. S. te A. Dat de belastlngadmlmi-
tJe bij de waardeering van het meubilair er
rekening mede zou houden, dat de meubeflen
door den belastingplichtige zijn gemaakt, Is ons
niet bekend. We meenen voorts op goeden
grond te kunnen aannemen, dat dit niet het ge-
val is. Als waarde geldt de som, welke gere
kend wordt te kunnen worden bedongen bij
verkoop onder normale omstandigheden ter
plaatse daartoe geschikt.
40 52 - A. K. te B. - Uw zoontje zal dit Jaar
nog niet toegelaten worden; hij had dan op 1'
April zes jaar moeten z ij a*
4053. A. B. te P. Wat TT op de meubelen
■hebt ls de zoogen. krlmluis, zeer onschuldig,
maar onaangenaam. Deze luis wordt met de vul
ling In de meubelen gebracht, tasten echter
noch de vulling, noch de bekleeding aan. Zoo
veel mogelijk kloppen, schuieren, in de zon zet
ten van de meubelen, ls de beste remedie. Wilt
U het proces verhaasten, dan uitzwavelen. Ge
vaar levert de krünluis niet op en op den duur
si erven ze vanzelf uit. Bü Inwerking van droge,
warme lucht verdwijnen z® zeker. Maar even
geduld.
herinneren hebben wij enkele Jaren geleden
verschillende middelen aangegeven tegen ec
zeem, ons door lezers toegezonden, maar asth
ma hebben wij nog nooit behandeld.
Zün er onder onze lezers die ons kunnen in
lichten wat betreft middelen, drie met succes
toegepast zijn tegen asthma, dan houden wij
ons aanbevolen en zullen voor verdere door
zending gaarne zorgen.
4055 E. F. V. M. te It. Het allerbest» ls
om dit zaakje zoo spoedig mogelijk in han
den van een advocaat te geven. Wij willen u
graag een betrouwbaar adres geven, doch wij
vermoeden zoo dat dit bezwaarlijk voor u zal
zijn in uw omstandigheden. WU raden u aan
om een acte van onvermogen aan te vragen.
Vervoegt u zich maar bij het Bureau voor
Rechtsk. Bijstand. Hoogstraat 127, te Rotter-
4056 W. J. B. te H. De erfgenamen heb
ben het recht om het testament van de over
ledene in te zien. Hiervoor worden geen extra!'
kosten berekend. Anderen, behalve de erfge
namen. komen voor inzage n 1 e t ln aanmer
king. Wendt u dus tot den notaris onder wlen
het testament berust.
4057 C. B. te R. Hoe groot het bedrag
is. dat van uw inkomen mag worden afgetrok
ken voor steun aan uw Moeder, kan men niet
met zekerheid zeggen. Een vast bedrag is daar
voor niet vastgesteld. U moet daaarvoor bij
uw aangifte een bedrag schatten of daarom
trent met den inspecteur der belastingen in
overleg treden. Eerst wanneer men het over
het aftrekbedrag eens is geworden, kan wor
den nagegaan of voor het overblijvende in
komen nog belasting verschuldigd ls en zoo ja,
hoeveol.
4058 F. B. te E. Bü de beantwoording
van uw vraag moet men er zich wel goed
rekenschap van geven, dat er verschillende
bronnen van inkomsten zün (pensioen, hypothe
ken. eigen huizen) waarvan de opbrengst moet
worden aangegeven, die deze bronnen het af-
geloopen kalenderjaar (jaar voorafgaande aan
het belastingjaar) netto hebben opgeleverd.
Doch indien de opbrengst van elk dier bron
nen niet een v o 1 kalenderjaar is genoten, dan
moet die opbrengst worden geschat en gesteld
op de vermoedelijke jaarlijksche opbrengst
naar den toestand op 1 Mei van het belasting
jaar. Voor het belastingjaar 1936/37 moet dus
eerst worden nagegaan of b.v. het huls het
geheele Jaar 1935 een bron van Inkomen ls ge
weest. Werd eerst na 1 Januari 1935 eigenaar
dan Is dit niet het geval en dan moet de netto
opbrengst worden geschat naar den toestand
op 1 Mei 1936, door b.v. de bruto huuropbrengst
i.n Mei te vermenigvuldigen met 12 en te ver
minderen met alle zakelijke lasten. Zoo moet
met i-lke bron. dus met elk huls, elke hypotlieelc
elk effect enz., worden gehandeld.
4059 Aan enkele lezens die ons vroegen
naar loten van Palels v. Volksvlijt, deelen wij
mede dat de waarde hiervan ca. 30 et. bedraagt
Vragen moeten vergezeld gaan van 20 cnotc
ann postzegels, zullen zü voor beantwoord!
ln aanmerking kunnen korvsUj
