A
Veivolgvemaa
Afbraak
m
m"
II
m
fl
9
m
8
O
8§
55
IK
pp
HP
§j§
f§§
ti
3
ÉI
11
8
1
§jf
fjj
13
B
8
8
B
CM
8
9
JU
18
8
B
n
R
B
Hf
NI
a
fl
lü:
1
pp
11
8
8
55"
9
1
8
8
8
iü
§p
BS
8
ül
door Gerard Meerstadt
De oude Jan Pietcr van Helsdingen loopt geagi
teerd op en neer in z'n kantoor.
Kantoor!
Zoo noemen de „jongens" het.
't Is eigenlijk maar een afgeschoten hoek van de
winkel, 't hokje van den baas.
Dwars voor 't eenige raam, dat op een trieste,
hoogommuurde binnenplaats uitzicht geeft, staat
een ouderwetsch bureau.
'n Stuk nog uit 't ouderlijk huis van z'n eersto
vrouw.
Dat blijft van hem, dat bureau, vdst, dat neemt
li ij mee.
Onwillekeurig kijkt hij z'n kantoor rond.
't Lijkt meer op een cel; hier heeft lfij jaren aan
een, geketend gezeten. Precies als een boef in 't
tuchthuis.
Hij heeft hier gevochten, geld gewonnen, nachten
bijkans doorgecijferd als 't balans opmaken was.
Hier heeft hij z'n zaak opgebouwd.
En nou moet hij eruit! Als hij wil, tenminste.
Want 't is nóg zijn zaak, en zijn zaak alleen.
Maar de jongenstja, die weten 't beter,
kunnen 't beter
Enfin, hij is 't stiekeme gewroet, 't treiterende
gezanik zat, hij is murw. hij wil er wel uit!
Z'n harde oogen staren strak in 't verleden.
Een film. De film van zijn leven.
Daar gaat een jonge kerel met een volgepropte
mars op z n rug. Twintig, dertig, wel laat es
kijken, veertig jaar geleden.
Wel ja in de dagen van de spoorwegstaking had
hij al een gevestigde clientèle.
Hebben de soldaten hem nog eens aangehouden.
Z'n mars leeg gehaald.
Sjouwen, uren aanéén, van de eene boerderij
naar de andere.
Hier een kopje koffie, daar mee-eten, weer een
paar uur later theedrinken en tenslotte ergens,
midden in de wereld, doodmoe in 't hooi kruipen.
Een logement kostte geld.
Toch een mooi zwerversleven. Vooral in de zo
mermaanden, maar in de wintermaanden heeft hij
bar veel kou geleden.
Wat gaf het. Hij kon er tegen! Hij kreeg klanten!
Vaste klanten ook. Menschen waar de ..koopman
met de mars" een oude bekende werd.
In de stad zelf kwam hij toen niet, alleen in do
dorpen er omheen. De ouwelui hadden in z'n han
deltje in 't begin een zwaar hoofd gehad.
Waarom was hij niet ordentelijk gebleven wat hij
was, pakhuisknecht.
Zoo de kost opscharrelen, ging dot?
En wat gevaarlijker was, met al 't uitschot dat
er in de groote wereld rondzwierf in aanraking
komen. Zou dat hem niet op verkeerde wegen
brengen?
Wie met teer omgaat, wordt er mee besmet.
Hij had inderdaad veel „teer" ontmoet op de weg^
vaak om hun kostelijke avonturen geschaterd.
Maar meedoen, mee-drinken, mee-slampappen,
daar had hij altijd stichtelijk voor bedankt.
Veenhuizen leek hem niet.
Na 't eerste halfjaar had z'n vader louter van
verbazing, alle bezwaren opzij gezet.
Die jongen? Hij hoort z'n vader nog opsnijden
tegen de buren: laat die maar loopen, verdient
nu al meer dan de beste arbeider.
Toen had hij kennis gekregen aan z'n eerste
vrouw, de moeder van z'n jongens.
Een nette booi een beetje stil en een beetje bleek.
Eigenlijk een beetje te teer voor een robuste jong
kerel als hij was.
Nadat hij met haar de eerste keer thuis was ge
weest, had z'n moeder gezegd: „Alles goed en
wel Jan, maar steekt ze wel in een goed vel7"
't Was meegevallen. Hermine bleek in hun trou
wen een pientere huisvrouw.
Als z'n tweede vrouw nog eens langs Hermine's
paadje moest loopen, zou ze omstaan leeren. Wat
die in een week aan kon, daar leefde Hemiine
een maand van, en, hield over.
Hij realiseerde -zich drommels goed. als Hen-
drika, z'n tweede vrouw, niet absoluut zeker ge
weten had dat hij er behoorlijk goed bijzat, had
ze hem niet genomen.
Natuurlijk niet, erkende hij.
En ze zou gelijk gehad hebben ook. Ze was 'n
goeie twintig jaar jonger.
Hermine bleek een paar lieve centen overge
spaard te hebben, toen 't op een trouwen ging.
Samen hadden zij 't winkeltje op de „Steencn-
dam", hun eerste zaak, gehuurd.
Z'n vader versleten voor zijn tijd, van '4 harde
ploeteren voor een mager loontje had 't hoofd
geschud, gevraagd: „Jan, gaat dat wel goed, acht
gulden huur, jongen, en 't komt iedere week
terug?"
Hij, Jan Pieter, had om vaders zwaartillendheid
gelachen. O, zeker, de oude man bedoelde 't goed,
maar van handelen had hij geen verstand.
Dacht vader dat ze nou samen als twee tortels
in een kooi in dat winkeltje gingen zitten
wachten op klanten?
Hij bleef toch zeker langs de weg werken, liep de
weekmarkten af, dit bleef hoofdzaak.
Maar de winkel op de Steenendam, dat was
vlak bij de markt, als de boerinnen Vrijdags naar
stad gingen, 't een of ander van hem mee nemen
wilden, moest je er bij zijn.
Och, en wie weet, misschien kwamen er later
ook wel eens menschen uit de stad zoo door de
week.
Scherp overzetten zou die! Met een klein winstje
tevreden zijn, ze hoefden toch zeker van dat win
keltje niet te leven!
't Moest al raar slecht gaan, als de huur niet in
de winkel verdiend kon worden.
Enfijn, geen kopzorg, de zaak was beklonken,
wie niet waagt niet wint.
Jan Pieter van Helsdingen hód gewaagd, alles,
al de overgespaarde centen van hem en z'n
vrouw.
Jan Pieter van Helsdingen had gewonnen ookl
Natuurlijk, de zegen was van boven gekomen.
Als je die niet had in je leven de oudjes had
den 't onuitwischbaar in z'n wezen gegrift kon
je sjouwen zooveel je wou, ploeteren bij dag en
nacht, 't gaf je geen zier.
Brak alles je bij de handen af.
Hij had de zegen van boven mee gehad.
Hij was er door overstelpt geworden, er aan ge
wend geraakt.
Dat besefte hij nu. Bij de afbraak.
Alles wat hij in z'n leven aangepakt had, was
goed gegaan.
In 't winkeltje op de Steenendam was 't begon
nen! Eigenaardig, de vorige bewoner was er fail
liet gegaan, die na hem z'n geluk er probeerde
had 't op de kop af een jaar kunnen volhouden.
Toen had die geen sou meer bezeten!
Zij hadden er zuinig geleefd. Nou en of! Och,
wat had Hermine er slag van om elke cent die
maar eenigszins gemist kon worden, op z'n kant
te zetten.
Nooit een verzetje, een exlra-tje, altijd in 't spier.
De voorraad groeide, de omzet steeg.
„Neen" werd er nooit verkocht, 't Winkeltje ren
deerde uitstekend. Dat was «">5 veel jaren door
gegaan. En wat-ie nooit had durven droomen,
veel menschen uit de stad kwamen bij hem koo-
pen.
Ilermine had de handen vol. Te vol weldra. Er
kwam een kindje, een tobbertje, ze moesten het
na enkele maanden wegbrengen. Dat was de eer
ste ernstige tegenslag geweest. De eenige dag ook
dat 't winkeltje zoo door de weck met ge
sloten gordijnen, net precies een blind gezicht
op de Steenendam stond.
Kort en goed had hij beslist: jij moet hulp hebben,
vrouw.
Neen, om de drommel geen vreemde In de win
kel, dan maar een vreemde achter, in de huis
houding. Later een vreemde voor de beide jon
gens die jaar op jaar geboren werden.
Hermine bleef de winkel drijven, hield de boeken
bij. de boel marcheerde best, als de ouweluitjes
zoo es Zondagsavonds aan kwamen loopen was cr
een knappe signar en een koekje van den hakker.
,,'n Rieale boel hier," constateerde z'n moeder.
Door een aardver
schuiving geraakte
de uitgang van den
spoorweg tunnel ius-
schen Brigg en Kan-
dersteg in Zwitser
land versperd, het
geen voor het reizi
gersverkeer een groo
te handicap betec-
kende, daar de pas
sagiers, meerendeels
skisporlbcoefenaars
in een anderen trein
moesten overstappen.
88
HORIZONTAAL:
VERTICAAL:
KRUISWOORDRAADSEL
OPLOSSING
van het Kruiswoordraadsel uit het vorig nummer
Horizontaal: 1. verhoogen; 7. aarde; 8. olim;
10. Indo; 12. eau; 13. deur; 15. mand; 17. erts; 20.
Peru; 22. pal; 23. Togo; 25. chat; 27. ootje; 28.
eenkennig.
Verticaal: 1. voordeeltje; 2. RAI; 3. hamer; 4.
odium; 5. gen.; 6. nooddruftig; 9. lee; 11.
dun; 14. uit; 16. adé; 18. rio; 19. spook; 21. Ria;
24. Gon; 26. hen.
DAMRUBRIEK
Redacteur: W. HOEKSTRA, Tulpenboomstraat G,
Den Haag. Inzendingen uitsluitend aan dit adres.
Voor alle vraagstukken geldt: Wit begint en wint.
Oplossingen moeten worden ingezonden uiterlijk
8 dagen na plaatsing.
LAATSTE RONDE
Met de plaatsing van deze twee problemen is onze
wedstrijdserie ten einde. Er is gelegenheid tot in
zending van de oplossingen uiterlijk 10 dagen ni
plaatsing van de nos. H en 12. Denk er aan: elf
is een getal met een vreemde reputatie
WEDSTRIJDVRAAGSTUK no. 11
Auteur: P. Kleute Jr
3 4 5
WÉ
m
s
ff
Hf
U
if
13
8
15
m'
fff
Zwart: 3, 6, 9-11, 16, 18, 19, 23, 24, 28; 29; 34; Sf.
Wit: 21, 25—27, 31, 32, 35, 40, 41, 43—45, 47; 48; 50.
WEDSTRIJDVRAAGSTUK no. 12
Auteur: A. van Dommelen
w.
m
hp
3.,,
m
m
W-
mé
4»'
47
4b
49
60
Zwart- 2, 6, 8, 9, 18, 19, 28, 33, 35—37.
Wit: 11, 16, 17, 25, 34, 39, 40, 43, 44 46; 47.
VOORDEEL IN DE OPENING
(Voor beginners)
Wit Zwart
1. 33—23 IS—23
i.
plattegrond
1.
Touw
5.
rook
2.
beest
9.
loikspijs
3.
spil
10.
voor
4.
kweeken
vettige substantie
5.
soort tarwe
(mv.)
6.
voorzetsel
13.
plaats in Gelder!.
7.
bid (Lat.)
14.
schaap
8.
groote gedaante
16.
boomscheut
11.
lyrisch gedicht
17.
meisjesnaam
12.
dwaas
18.
serie
13.
chemische vloeistof
21.
met veel luister
15.
halfbloed
24.
knaagdier
18.
oxyde
25.
haver (Eng.)
19.
inhoudsmaat
27.
onstuimige wind
20.
meubelstuk
28.
postc restanto
21.
doorgang
29.
groente
22.
soort
30.
huldebewijs
23.
papegaai
31.
lijst
26.
toespijs
32.
familielid
28.
hoofddeksel
2. 39-33
12—18
3. 44—39
7—12
4. 50—44
2— 7
5. 34—30
17—21
6. 30—25
21—26
7. 31—27
20—24
8. 36—31
14—20
9. 25X14
9X20
10. 41—36
12—17?
1 2
H
4 5
m
9
Wy,
wl*
m
m
w
m
w
X
47 4t
11. 35-30
12. 33—29
13. 39X30
14. 27—21
15. 32X25
24X35
23X34
35X24
16X27
De volgende opening komt voor in een onregel
matige partij.
Wit
1. 32—28
2. 34—29
3. 49-34
4. 29—23
5. 34—29
6. 44—40?
Zwart
29-24
15—20
18—22
16—21
21—26
m
9 50
20—25!
25—30
14X25
9X29
22X35
7. 29X20
8. 35X24
9. 23X14
10. 33X24
CORRESPONDENTIE:
J. K. te L. Hei) oplossingen ontvangen. Wilt u 11
en 12 nazenden?
B. R. te A. Vangt 25 Februari aan. In dit geval
is oen kansberekening moeilijk te geven.
L. v. d. B. te L. Uw eindspel is een zeer bekende
standaard-stelling.
B. K. te S. Zal een en ander gaarne voor u na
zien en u per briof antwoorden.
De oude Middelburgsche linde
Een Zeeuwsche lezer wijst er ons op, dat de
eeuwenoude linde op de Botermarkt te Middelburg
(waarover sprake is in het artikel „De ziel van
Zeeland" in het vorig nummer van ons Zondags
blad) niet meer bestaat. Door een geweldigen
storm is de boom al geruimen tijd geleden ge
kraakt en daarna opgeruimd.
DE RUILBEURS.
BOVEN-HARDINXVELD
Ten dienste van de lezers der Ver. Chr. Pers
Paul C. Kaiser heeft behalve de albums nog meer;
boeken uitgeegeven, bijv.: Het bruine monster,
voetbalverhalen van Han Hollander; Een ontmoe
ting op de maan, een boek voor oudere jongens;
Annetje Hakkel, een alleraardigst meisjesboek.
Voor het eerste boek zijn 60, voor de beide
anders 100 bons noodig. Voor 25 bons ontvang; u
een ledke kinder vorjaardag-kalender, terwijl voor
volwassenen een prachtige groen-lederen porte
feuille beschikbaar is.
Benito, de jonge zwerver (deel I), dit ter voor
koming van teleurstellingen, is reeds lang uit
verkocht.
VOORWAARDEN:
1 De Ruilbeurs bepaalt de waarde der bons en
plaatjes.
2 Tot 500 pt. betaalt U 15 ct., tot 1000 pL 20 et
(aan postzegels).
3 Is het gevraagde niet in voorraad, dan leest
U het antwoord in het Zondagsblad.
4 Vul dus goed in van welk blad der V.CP. U
lezer is.
5 Teveel gestuurde punten kunnen geboekt blij
ven tot een volgende zending.
0 Van het puntcnaantal dat U stuurt, wordt door
de Ruilbeurs 5% afgetrokken.
7 Vraagt U van een album speciale nummers,
dan betaalt U 2 pt per plaatje meer.
Wil s.v.p. gratis ruilformulier zenden aan:
Adres:
Woonplaats:
Datum: -••••••-•-
Voorloopig mogen geen Klokzeepbons aangevraagd
worden.
De waarde der bons is als volgt: Bussink 8, Coe-
lingh 3. DE 6. v. Delft 10, Dobbelman 4, H-O 6,
Droste 20, Hngzegels 8, Hille 8, Holl. Zw. Weeg-
sch. 3, Paul Kaiser 6, Klaverblad 8, Klokzeep 10,
Kwatta 3, Lever's zeep 20, van Nelle 4, Patria
deel 1 10, deel 2 15, Pette 10, Pleines 3, Rademaker
3, Sickesz 3, Verkade oude albums 2, Boerderij 4,
Waar Wij wonen 10, Wascholine 2.
Wie heeft voor ons Kwatta winkeliersbons?
Wie helpt aan: Kahrel Artis, Bezige Bijtjes, Tik
tak (laatste album), Niemeyer bons, Keg (een
reis naar Indië) en Gouda theelichten bons?
In de week van 21 tot en met 27 Februari geven
we voor Boerderij-bons 2 pt. per stuk. Na 27 Fe
bruari nemen we ze niet meer aan. Na 1 Maart
zijn de bonnen waardeloos.
CORRESPONDENTIE:
Mevr. L. v. R.—L. te Rotterdam. In orde.
J. d. B. te Vapendrecht. 458 pt. over.
K. A. B. te Lisse. 25 W-W-W na aftrek van 5 pet
T. S. te den Haag. Hobt u 't album al?
J. C. S. te Zwolle. U schreef niet van welk album
u plaatjes wenschte.
A. de W. te Rotterdam. Slechts 6 ct ontvangen.
Een volgend koor vereffent u dat wel?
Harry T. te Rotterdam. Je stuurde meer dan jc
dacht. In.plaats van 59 stuurden we 70 Boerderij.
W. 11. M. te Roosendaal. 71 Bussink genoteerd.
Af. G. te Rijswijk. U vergat art. 6. 5 W-W-W min
der gezonden.
P. de V. te Wieldrecht. Ja, daar kunnen we wel
iemand mee blij maken.
L. B. te Spakenburg. Er stond buiten IJsel, Bloe
men in onze tuin, Oldenkott en Kahrel nog 157
pt genoteerd. 16 W-W-W gezonden. Was dat de
bedoeling of moest het geheele tegoed vervallen?
P. K. M. te Middelburg. 108 Bussink genoteerd.
Jac. II. te Vlaardingen. U hebt recht op 156 Kwatta'
C. D. te Temcuzen. We zullen de oogst zenden,
er komt nu niets meer, schrik niet van de inhoud.
Dank voor je brief.
T. d. N. te Soestdijk. Die aanvraag is wel wat
groot, we zullen telkens wat zenden, alles ineens
gaat niet.
TL. te Soest. Patria deel II staat genoteerd.
Welk album bedoel je? Deel I of II?
'Kees G. te Sliedrecht. De boeken zijn gezondem
We zien 4.25 tegomoet
'C. v. D. te Velsen. Kwatta is niet in voorraad,
misschien over een paar weken.
IV. v. IIte Breda. We hobben de geschenken
voor u besteld. Dank voor de felicitatie.
'Jopy B. te Assen. Je had het netjes ingevuld. Is
het zoo in orde?
'ALBUMRUIL:
Wie heeft een leeg: Verkade: Cactussen, Mijn
'Aqunrhim, Vetplanten, Bloemen in onze tuin en
Nnardermeer-album voor ons? Welke prijs? Franco?
Postadres; De Ruilbeurs, Hardinxveld.
93
