PHILIPS
De Grondwetsherziening
aangenomen, maar.....
„De Trap Met Zestien Treden"
n
VRIJDAG ia FEBRUARI 1937
DERDE BLAD PAG. 9
toestel
Tweede Kamer
Verdere behandeling Indische
Begrooting. Minister Colijn
vangt zijn rede aan
De heer Smeenk gaat
interpelleeren over
steenen en brood
Vergadering van 11 Februari 1937
Overzicht
Wijzigingen goedgekeurd
De Grondwetsherziening, vervat in een
achttal ontwerpen van wet, is in eerste
lezing aangenomen. Dat is prettig voor
minister de Wilde, maar
Die „maar" is de tweede lezing, die na de
verkiezingen komt. En zooals het er nu
voorstaat, kan men met vrij groote zekerheid
voorspellen, dat een tweetal van do wets-
ontwerpen dan geen twee-derde meerder
heid zal halen. We bedoelen het vijfde en
het zevende.
Het vijfde geldt het weren van revolutio
naire volksvertegenwoordigers en het zeven
de is het verzamel-ontwerp, waarin de
meest markante bepalingen, welke ook het.
meest aanstoot geven gelden vertegen
woordigers des volks, die opruien of ge
heimen schenden en daarom zich hun
onschendbaarheid zien ontnomen, terwijl
voorts politiek-^'eroordeelden tot vrijheids
straffen van meer dan een jaar van ver
kiesbaarheid worden uitgesloten.
De Kamer was bijna voltallig- 96 leden
waren present Afwezig waren de heeren
Boon, liberaal, en Vervcorn (plattelander),
de R.K. heer v. Voorst tot Voorst en de Chr.-
Hist. Mej. Katz.
De heer Boon is herstellende van een zeer
ernstige ziekte, de heer Vrrvóorn is ver
moedelijk ook ziek en de heer v. Voorst is
doodelijk ziek. Van Mej. Katz kennen we de
reden tot afwezigheid niet.
De meerderheid voor de ontwerpen be
treffende het inkomen der Kroon en de
schadeloosstelling en het pensioen der Twee
de Kamerleden was zeer groot De com
munisten en de heer Sneevliet verklaarden
zich tegen het eerste; tegen het tweede
stemden ajleen de communisten. Zelfs de
SG.P.ers, die f 2500 vergopding voor een
Kamerlid meer dan voldoende vonden,
stapten over principieele bezwaren heen en
aanvaardden de f 4500. Noodzaak om zoo te
stemmen was er niet, zoodat we hun hou
ding moeilijk verstaan.
Bij 3 (ministens zonder portefeuille)
vormden communisten en S.G.P.-ers de
meerderheid van een 12 tal tegenstanders.
Dit twaalftal werd bij 4 (ruimer armslag
voor de E. V.) versterkt door twee van de 6
aanwezige liberalen en den heer Wester
man.
Bij het wetsontwerp betreffende de revo
lutionaire volksvertegenwoordigers bleken
de tegenstanders over 36 stemmen te be
schikken. Met de soc- en vrijz.-dem. stem
den de heeren Sneevliet, van Houten,
Wosterman, Duys en Arts tegen een be
paling waar sinds 1933 door velen orn
geroepen is. Voor dit ontwerp zal bij tweede
lezing geen grondwettelijke meerderheid te
vinden zijn, tenzij door de verkiezingen het
aantal vooi-standers in voldoende mate
wordt versterkt. Die moeten het tot min
stens 67 brengen.
De elastische bepaling omtrent de
„openbare lichamen" deed een eenheids
front van communisten, liberalen. S.G.P. en
de heeren Sneevliet en Lingbeek geboren
worden. Een wonderlijk mengelmoes.
Het verzamel-ontwerp ontmoette wel den
grootsten tegenstand; niet minder dan 40
tegenstanders waren er. Ook hier is dus
tpnzij bij de verkiezingen ongedachte ver
anderingen tot stand komen definitieve
goedkeuring vrijwel uitgesloten.
Richtte het verzet van revolutionaire en
andere ünksche groepen zich vooral tegen
de opheffing der verkiesbaarheid van poli
tieke overtreders en (of) de gedeeltelijke
opheffing der onschendbaarheid van op
ruiende en geheimen schendende vertegen
woordigers, de heeren Duys en Kersten leg
den beiden het zwaartepunt voor hun tegen
stemmen bij de onbeduidende bepaling be
treffende staatssecretarissen.
We vinden bet kortwge onverdedigbaar
oïn op dien grond te helpen om hals bren
gen bepalingen tegen hen, die vanwege bun
optreden op revolutionaire of andere onbe
hoorlijke wijze, in het Parlement niet thuis
hooren- Met name kunnen we van den heer
Kei-sten en de zijnen deze houding niet be
grijpen. Een verklaring er van is ons zoo
wel tijdens de discussies toen er nogal
wat absenteïsme onder de heeren was
als gisteren onthouden. Vergeten worde zij
echter niet. O.i. is door hen een verkeerde
weegschaal gebruikt.
Ordening-interpell^tae
De heer Smeenk heeft een interpellatie
aangevraagd, naar aanleiding van de beslis
sing van minister Gelissen om goedkeuring
te onthouden uan de oncler ïemers-overeen-
komsten in de baksteen-industrie en het
bakkersbedrijf te Amsterdam en te Rotter
dam. Vandaag wordt over dit verzoek be
slist.
Indische begrooting
De middag is verder besteed aan de Indi
sche begrooting.
Rij de behandeling daarvan is tevens de
afdoening aan de orde gesteld van enkel i
andere wetsontwerpen:
de herberekening van de Indische pen
sioenen; de 25 millioen gulden als steun
aan Ned.-Indië; de instelling van het Ruh-
berfonds; de heffing van een tijdelijk extra-
uitvoerrecht en het adres van den Indischen
Volksraad betreffende het interpellatierecht.
Het laatstbedoelde verzoek vindt slechts
steun bij „rood en rose". Deze heeren mee-
nen weer een veer van den mond te kunnen
blazen en .schromen niet zich uit te spreken
voor een verzoek, waarvan de inwilliging
een bron van groote onaangenaamheden
zou worden. De Volksraad, die toch reeds
meermalen den aard van zijn positie uit
het oog verliest, wordt dan heelemaal op
het verkeerde pad gebracht en de mogelijk
heid van voortdurende conflicten wordt ge-
opend- Men kan toch onmogelijk den Volks
raad op één lijn gaan stellen met een
volksvertegenwoordiging als controle-orgaan
op de Regeering en met het instituut der
ministerieele verantwoordelijkheid als inte
greerend element in het parlementaire stel
sel. Wat de Volksraad zou krijgen zou een
gedenatureerd onecht interpellatierecht iijn
met een gevaarlijke, onwaarachtige schijn.
Het denkbeeld om Indië te brengen in den
status van dominion ook om daarover te
eonfereeren is een verzoek gedaan is vol
komen ontbloot van reëelen zin.
Van deze Westersche nafiperij zal zeker
niets komen.
'Deze dingen passen in geen enkel opzicht
in een gebied, dat politiek volkomen onrijp
en allerminst een eenheid is.
Extra uitvoerrecht.
Het extra-uitvoerrecht vindt in beginsel
in de Kamer instemming; echter meenen
sommigen, dat niet twee. maar vier percent
moet worden geheven. Na de muntdepre-
ciatie kan die hoogere heffing best van de
in prijs gestegen producten af, meent men.
Het wordt blijkbaar niet noodig geacht het
bedrijfslp.ven eerst weer even op adem te
laten komen en ook wordt niet gesproken
over de belangrijke verliezen, welke doop
vele ondernemingen in de laatste jaren zijn
geleden.
Van de 2 pct.-heffing die aanvanke
lijk zich over een tijdvak van 15 maand m
zal uitstrekken word* ner iaar een op
brengst van 8V2 a 9 milioen gulden ver
wacht. Die moo'en in le plaats komen van
wat verloren is gegaan door de vermin-'e-
ring van den zoutprijs met 2 cent per kotti
en de tijdelijke, verlaging van de invoerrech
ten, waarmee onderscheidenlijk een bedrag
van 3y2 en 3% millioen gulden gemoeid is.
Bovendien wordt nog een hedrag van
zeven millioen gulden verloren door de
halveering van de opcenten op de Indische
invoerrechten, dat anders door de waarde
stijging der importgoederen had kunnen zijn
verkregen. Ten einde Drijsstijging te voor
komen zijn al die heffingen bij den invoer
verlaagd sinds 27 September j.l.
De Volksraad had den wensch uitgespro
ken om niet 2 pet maar 4 pet te heffen. De
Regeering heeft zich echter aan de 2 p:t
gehouden; in de Kamer vindt evenwel de
4 pet bij velen instemming.
Rubberfonds
Het Rubberfonds vond vrijwel algemeens
instemming- Het bestaande bijzonder uit
voerrecht op bevolkingsrubber een soort
restrictiemiddel zal verdwijnen is
eigenlijk 1 Jan. 1937 reeds opgeheven en
moet plaats maken voor een algemeens
heffing.
De 25 millioen bijzondere steun voorindie
stuitten evenmin op verzet. Natuurlijk zijn
er altijd menschen, die meer willen.
Herberekening pensioenen
En tenslotte is er nog de Herberekening
der pensioenen.
De geschiedenis van dit wetsontwerp is
In het kort de volgende:
Eind 1933 kwam een wetsontwerp tot
stand, dat in verband met don grooten finan-
cieelen nood van Ned.-Indië, een tijdelijke
korting op de Indische pensioenen vast
stelde.
Deze pensioenen slokten jaarlijks 54 mil
lioen op van de Indische inkomsten, die
voor 1934 werden geschat op f 289 millioen.
Bijna 20 pet werd dus besteed aan pen
sioenen.
Er was veel verzet tegen dezen maat
regel.
Zij die wel aanspraken op verhoogmg
wilden erkennen indien de omstandig-
De Christelijke School te Zuidtand best ond gisteren vijftig jaar. Op deze foto
ziet men het Schoolbestuur met onderwij zend personeel en feestcommissie. (Vierde
persoon van rechts is de bekende ruim ta chtig-jarige Ds. C. W.J. van Lummel).
heden h.i. daarnaar waren hadden even
wel tegen korting bezwaar ook a! dwongen
de omstandigheden tot oen beperking der
overheidsuitgaven, tenzij men de publieke
financiën in het ongereede zou durven laten
geraken. Anderen voerden een meer prin
cipieel verzet.
De Minister van Koloniën betoogde in de
gewisselde stukken, dat de stelling, dat het
pensioen gelijkstaat met een reeds verdiend
salaris waarop niet meer gekort kan wor
den. bepaaldelijk in strijd is met de begin
selen van de geldende pensioenwetgeving-
In de Pensioenwet 1922 is overeenkomstig
het advies der Staatscommissie-De Meester
de stelling, dat pensioen als uitgesteld loon
is te beschouwen bepaaldelijk niet aan
vaard. Met deze commissie meende de Re-
geering in het pensioen te moeten zien: het
resultaat van samenwerking van publick
gezag en ambtenaar om de-en hij ouderdom
en invaliditeit een voldoend levensonder
houd te verzekeren
De rechtvaardigheidsgrond van den maat
regel werd gevonden in den noodtoestand
van 's lands financiën. Daarvoor zouden ook
bezwaren, verhand houdende met het min
of meer academische vraagstuk van het
rechtskarakter van de pensioenen, moeten
wijken.
Tenslotte ls de korting door het Parle
ment aanvaard.
„Smartegeld" bleef buiten de korting.
Voor de. voor 1920 gepensionneerde Euro-
peesrhe militairen beneden den rang van
officier werd de korting verzacht in dien
zin. dat het gekort pensioen niet minder zal
kunnen bedragen dan het gekort rangpen
sioen van de na 1 J.an.. 1920 onder gelijke
omstandigheden gej>ensionneerde rangge-
nooten, terwijl een gepensionneerde van
voor 1920 wiens pensioen ongekort nog
minder zou bedragen dan het gekort rang
pensioen van den onder gelijke omstandig
heden na 1920 gepensionneerden rangge-
nuot, buiten de korting werd gehouden.
Pensioenen beneden f 200 in Indië en
f500 in Nederland werden vrijgesteld. Ove
rigens was er een opklimmende kortings-
schaal die bij de pensioenen boven f2200
haar maximum van 17 pet bereikte.
De kortingswet, die ongeveer 7.7 millioen
per jaar bezuinigde, /ou 1 anuari 1937 af
loopen. Zij werd echter verlengd met 4
maanden tot 1 Mei 1937 in afwachting var.
de tot standkoming van een wetsontwerp
tot herherekening van de tndisohe oen sile
nen, dat na een commissioriaal onderzoek
was ingediend.
Degenen, wier pensioenen door de her
bereken ingswet zouden stijgen, zouden, zoo
werd bepaald, deee verhooging met terug
werkende kracht tot 1 Januari 1937 uitge
keerd krijgen.
Het Herberekeningsontwerp brengtit een
nivelleering der pensioenen. De vermin le
ring zou in het a'gemeen niet stijgen boven
20 pCt. De berekende besparing bedroeg
f7.3 millioen.
Bij Memorie van Antwoord beeft de mi
nis! er van Koloniën intusschen liet wetson,
werp zoodanig gewijzigd, dat niemand méér
in pensioen achteruit zal gaan dan vol
gens de thans bestaande Kortingswet. Bo
vendien wordt de werking der wet tot 3 iaar
beperkt- De te verkrijgen besparing zal niet
meer 7.3 millioen zijn, maar slechts f 4 mil
lioen worden.
Tegen dit wetsontwerp bleek veel vernt.
Aan de 'inkerzijde der Kamer en ook bij de
Katholieken.
Lichtvaardig betoog
De hoogsit oppervlakkig- redeneering
werd vernomen, dat de .n od van de schat
kist" ratio voor de tijdelijke korting .t-
niet meer zoo nijpend is en dusgaèft
we maar weer uitgeven en verdisconiteeren
speculatieve toekomstverwachtingen in het
heden.
We staan van zulk een redeneering
eenigszins versteld.
In de eerste plaats Is de begrootlng niet
sluitend. Er is alleen geen schuld'oeneming
als we de verpachte aflossingen nalaten.
Maar bovendien: hoe is da sluiting verk'e
gen? Door sterke becuinigingpn en ver
schuiving van uitgaven tot een
bedrag van 60 k 70 millioen. In feite
is er dus belangrijke achters'and. die voor
dient t.e worden ingehaald. En aan
genomen nu, dat de middelen meer zullen
gaan opbrengen, dan zullen toch ook de u<t
gaven stijgen. Die twee gaan automatisch
samen, omdat de munt-iepreciatie voor al
lerlei zaken prijsstijging meebrengt Maar
dat niet alleen. We zullen allereerst ach
terstand moeten gaan inhalen. Dat is lo
gisch,, maar niet logisch is inkomsten te
gaan prijsgeven, die nog absoluut noodzake
lijk zijn. Eisch van beleid is: het voorstel
der Regeering te aanvaarden, dat met de
redelijkheid behoorlijk rekening houdt en
zeer betamelijke pensioenen doet behouden.
Als men eens nagaat dat het hoogste Ne-
derlandsch pensioen f4000 is en er onder
de Indische pensioenen, welke toch voor
een belangrijk deel in Nederland word°n
genoten, zijn die driemaal zoo hoog waren,
dan voelt men, dat er wel iets gebeuren kan.
Er is hier misschien deze moeilijkheid, dat
het volle Indische pensioen reeds op vrij
jongen leeftijd, zelfs voor het 50ste jaar, ge
noten kan worden. Maar een overwegen 1
bezwaar om tot meer gelijkheid te komen,
kan hier niet liggen.
Is eigenlijk in dezen tijd de berekening
der Indische dienstjaren niet verouderd te
achten? zoo vragen we ons wel eens af.
Is het gezond, dat men om en bij zijn 50ste
Jaar gepensionneerd kan zijn met een gezin,
waarin kinderen kunnen zijn, die nog niet
zelfstandig voor zichzelf kunnen zorgen?
Hoe dit zij, bet standpunt dat door een
groot deel der Kamer tegenover de herne-
rekening der pensioenen wordt ingenomen,
komt ons voor vrij luchthartig te zijn, niet
voorzichtig en niet in overeenstemming
met het ware belang der Indische geldmid
delen, dat niet gediend wordt door een
kortzichtige politiek.
Intusschen vreezen we toch voor het ont
werp, welks lot naar we willen hopen
niet al te veel beïnvloed zal worden door
stembusoverwegingen.
De heer Bieroma deed Woensdagavond
een uitweg aan de hand in den vorm van
verlenging der tijdelijke korting. Hoe de
minister daarover denkt zal nog moeten
blijken.
De gehouden redevoeringen geven ons
geen aanleiding tot nadere beschouwingen
Wat we er over zouden willen opmerken,
vindt men in het bovenstaande-
Minister Colijn kwam in den laten middag
aan het woord. Heden houdt hij zijn eigen
lijke rede.
Verslag
Nadat de verg-adering' Ia geopend vraagt de
heer SMEENK (a.r.) de Kamer verlof om den
minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
nadere Inlichtingen te vragen over de
weigering tot goedkeuring van de .onder
nemersovereenkomst ln de baksteenindus
trie en ln het bakkersbedrijf te Amsterdam
en te Rotterdam.
Heeft Uw loer,et monok„op.bed,ening! fj.
Heef, Uw toestel automatische ahtemminnt
muziek-spraak-schakelaar?
Is Uw apparaat ui,gerUr, me, een opklopschaalf
S Bezit Uw toestel een dubbele anii-tading scM^f
6 Heeft Uw toestel een speciale verrormingiwije schakeling jL
7 Is Uw toestel uitgerust met een lirhtsignaaUontrolesysteeml
8 Heeft Uw toestel een inrichting voor geluidlooze afstemming!
9 Is Uw toestel geconstrueerd me) continu variabele band-breedte!
10 Is Uw luidspreker voorzien van 'n permonenl-dynomischen mogneet?
Bezit Uw toestel ook een kortegolfbond, loopend van 13.5-100 meter?
Heeft Uw toestel traagheidsboze optische indicatie met een kathode-
straal-buis
Is het electriciteits-verbruik van fjw. toestel in overeenstemming met de
prestaties van het apparaat
Is de stationsschaal in Uw toestel zoodanig ontworpen, dat de grootst
denkbare leesbaarheid bereikt is?
Is de weergave-kwaliteit van Uw toestel zoodanig, dat U inderdaadvan
kristalheldere ontvangst kunt spreken
Bevindt zich in Uw toestel een carroussel-schakeling, waardoor bij verhuizing
onmiddellijk zonder verandering in het toestel kan worden overgeschakeld''oj
de juiste wisselstroom netspanning?
TÏPE 898 A
De topprestatie uit de
„Symphonische Serie"
Trede voor trede omhoog, en oon den top ^volmaakt, radio-
genot, belichaamd in den Philips' „Fuga".
Gaat stap voor stap no, of Uw tegenwoordig toestel door deze
zelfde „trap van zestien treden" geschraagd wordt.-Zoo niet,
beluistert dan eens, zuiver uit nieuwsgierigheid, een Philips' „Fuga"
bij Uw handelaar. Dan stormt met plotselinge duidelijkheid do
beteekenis op U of van de ontzaglijke verandering, die Philips
in de ontvangstwereld heeft, teweeg gebracht l
Voortgezet wordt de behandeling der
Indische begrooting.
De heer K. TER LAAN (S.D.) bestrijdt de
het Vorstelijk huwelijk
Ook de aanwezigheid of vertegenwoordiging
van de Indische vorstenhuizen wordt zeer ge
waardeerd. De heer Sneevliet meende daarover
op s<
minis
belan„
Tegen de 25 millioen steun heeft niemand be
zwaar gemaakt. Ook het
tike bewees, dat de
exorbitante rechten
dienen te wc
een rede hield als hier door hem ls gehouden
Indië's verdediging
beantwoorden, dat het dan wel niet onaan
tastbaar zal zijn, maar toch met vrucht
zoolang weerstand zal kunnen bieden, tot
dat van andere zijde hulp wordt geboden.
De heer ter Daan wilde op ruime schaal
geld gaan uit geven
Maharadja's charteren
K.L.M.-Vliegtuigen
Indië-vliegtuigen in April uitverkocht
's-GRAVENHAGE, 11 Februari- De goede
naam, die de KL.M. in Britsch-Indië geniet
blijkt thans opnieuw uit het feit, dat vier
of vijf van de voornaamste Indische Vorsten,
die zich in April naar Londen zullen be
geven tot het bijwonen van de kronings
feesten, hebben besloten, gebruik te maker»
voor hun reis naar het Westen, van do
vliegtuigen der K.L.M.
Teneinde ervan verzekerd te zijn, on
gestoord en met beperkt gezelschap to
kunnen reizen, hebben verscheidene
Indische Vorsten alle beschikbare plaat
sen in de vliegtuigen der Amsterdam-
Batavia-lijn die in April dezen dienst
vliegen opgekocht,
De schoenfabriek te Bunschoten
Geen acceptabele voorstellen ingediend
Omtrent het wederom in bedrijf stellen
van de Schoenfabriek in Bunschoten,
waarvoor de kansen eenige maanden gele
den gunstig waren vernemen wij, dat do
raad van Bunschoten in een langdurige ge
heime zitting tot de conclusie is gekomen,
dat de ingekomen voorstellen voor de ge
meente niet acceptabel zijn, Niettegen-
staan het feit, dat er met een groep, die
de voonsellen deed nog steeds contact wordt
gehouden, heeft men niet de overtuiging,
dat binnenkort een bevredigend resultaat
zal worden bereikt.
Zooals bekend werd deze fabriek inder
tijd met steun van den rijksdiensct voor do
uitvoering van de Zuiderzee-Steunwet en
met dien van de gemeente Bunschoten
opgericht.
