MAANDAG 8 FEBRUARI 1937
DERDE BLAD PAG 10
Kunst en Wetenschap
Twee nieuwe letterkundige
tijdschriften
In één week twee nieuwe- tijdschriften,
'één dat zich tooit met den middeleeuw-
seinen -naam „Eickeriijc", een uitgave van
Bosch en Keuning te Baarn, en één dat
zich noemt: De litteraire Revue, uitgave
van de Firma v. d. Velde Jr. te Vlissi-ngen,
een zg.n. neutraal tijdschrift.
Het eerstgenoemde tracht zijn naam te
verledigen door te beweren dat de eeuwen
oude Spiegel drir Salichheit vatu Eickeriijc"
als kunstwerk de belichaming is van het
jnenechelijke. Ongetwijfeld, zoo- heet het,
vhecrsehl er in onze huidige Christelijke
lettor kunde een tekort aan eenvoud en
ineuschelijkheid. Teveel wordt zij beheerschi
tloor intellect en systeem.
'Die ra am sinterpre ta t i e als leuze wil ons
jiiei erg duidelijk worden: „Eickeriijc'
d.w.z. elkeen," iedereen. Willen ze dus een
rijdschrift voor Jan en alleman b.v.? Waar
om 't dan niet genoomd: Voor Ieder
een? Dat micklen-eeuwsche drama is de
belichaming van het munschelijke. Wij wil
len terug naar den eenvoud; daarom, die
naam. Maar wat een vreemde keuze, die
tiets zegt. Is om maar iets te noefnen:
y,Beatrijs" minder de belichaming van het
voht-inenschelijke? Of „Reinaert"? Of „Es-
inoreit?'' Ofenz., enz.
Och. als 't kindje maar een naam heeft,
y.ulien dc heeren gedacht hebben. En
als 't maar een ..blijvertje" wezen mag,
zuchten de uitgevers.
't Vreemdste van het geval is dat Roel
IIouwink er ook aan medewerkt, schrijvend
over „Geloof en Iiunst".
Maar wil Eickeriijc dan niet wat an
ders dian „Opwaartsche Wegen?" Is dat
•niet te intellectueel en te systeem-aohtig
lloe dan die redacteur uitgienoodigd om tot
ln-t menschelijke te retou me ei-en via
^Eickeriijc?"
Kan dat niet in opwaartsolie, slechts in
11 e erwaartsch e- rich lÜAg?
•Spot terzijde is er nu heusdh ook nog
pklats voor een nieuw Chr. literair maand
schrift? „Opwaartsche Wegen", „De Werk
plaats". „Het Korenland", min of meer ook
..De Vriend dos Huizes" en „De Libel",
moet daar nu ook nog zoo iets als: „leder-
oen", of de vriend van oud en jerg bij?
't Spreekt vanzelf dat de voornaamste
medewerkersde oude bekenden zijn uit
de bestaande tijdschriften, als daar zijn.
Jan H. Eekhout, Sjoerd Laiker, Hendr.a
Kuyper—Van Oordt, Willem de Mérode, Jo
K alm ij n-Sp i Orenburg.
Waar moetien onze jamge menschen zich
nil aan houden? Hieraan: dat Holland nog
altijd een polderland is, en de eeuwen door
yerkaveld.
„De litteraire Revue" is een algemeen
maandblad voor didht- en prozakunst.
Daar geldt het in principieel opzicht:
Elok wat wils, als het maai- aesthetisch
door de beugel kan, zoodat Jan H. Eek-
Jiout de redacteur is met Jac. van Hattum,
Bert Nuver, Mees Vailientijn, Dirk Verèl.
Reinold Kuipere schrijft in Eickeriijc, ook
jn dit -neutraal maamdschrift, dat alleen
„revue" wil zijn van vers- en prozakunst;
geen critieken, essays of polemieken plaatst.
't Lijkt een beetje op „Helicon" (leeft dat
oos.'i dat uitsluitend een revue van poëzie
bedoelt te wezen.
Jan II. «ie Groot is ook hier aanwezig
met een vers, dat Pool&che herinneringen
bewaart, David de Jong Jr. geeft een ro
man-fragment, Gerard den Brabander en
Jac. v. Hattum verzen. Een heel heterogeen
gezelschap, als we zelfs Simon Vestdijk
hier ontdekken.
Zal dit een „blijvertje" zijn? Uit welke
grondzaak werd dit tijdschrift geboren? Eén
troost: als er van 't kind bij de geboorte
geklaagd wordt dat het geen „blijvertje-'
wezen zal, liegt de diagnose nooit aan
gezien niets hier blijvend is....
Maar: we hebben ondertussohen „De
Gids „De Nieuwe Gids", „De Stem",
„Groot-Nederland", „Nederland", aMesamen
literaire revue's, elke maand weer.
Toen was er ook nog opeens brood-
rood ig: De litteraire Revue.
En dan klagen de lui over crisis van dit,
en van dat hier is nu eens niets t© „cri-
piden", hoogstens te critiseeren. Alleen
maar: wie zal dat betalen, zoete lieve Ger-
rilje?
Kr is prijsstijging, allerwegen; zou 't dus
oen tee ken van opleving zijn, dat men het
weer wagen durft?W.
Alg. Nederl. Verbond
Optreden van Dr. A. H. Colijn
Het Kon ink]. Nederl. Aardr. Genootschap
e i hot Algemeen Nederlandsch Verbond heb-
ben het initiatief genomen tot het organi
smen van een bijeenkomst, waar Dr. A. 1-1.
Cel ij 11, de zoon van den minister presi
dent. na zijn terugkeer uit het buitenland in
Apri', een lezing met lichtbeelden zal hou
den over zijn expeditie naar Nieuw-Guinea.
Koninklijke Bibliotheek
De verzameling F. G. Waller aangekocht
De bekende verzameling Nodeilandsche
en Vlunmschp populair'' bookpn,.bijeenge
bracht door wijlen den heer F. G. Waller,
waai an kort geleden een catalogus ver
scheen. bewerkt door mei. Emma Dronckers
en verschenen bij Martinus Nijhoff, is aan
gekocht door de Koninklijke Bibliotheek.
Museum Boymans te Rotterdam
Tentoonstelling S. Moulijn
Naar wij vernemen, heeft bij de opening van
de Jubileum-tentoonstelling van S. Moulijn de
voorzitter van het huldigings-comité, de schil
der D. Xijland, mededeeling gedaan, dat aan
het Museum Bovmans en aan het Dordreehtsch
Museum een schilderij van den kunstenaar zal
worden aangeboden.
De keuze is in overleg met de respectieve
lijke Directeuren geschied en bestaat uit Een
Hollandsch weidelandschap en een Gezicht té
Fontaineblau.
Burgemeester Mr. P. Droogleever Fortuyn
dankte voor het geschenk aan Boymans.
Beeldende Kunst
De dames Nelly en Tiny ten Have
De bekende uitgever W. ten Have, Kalver-
straat 154 te Amsterdam is behalve door zijn
beek- en plaatwerken gerenommeerd door
calligrafische producten. Twee zijner doch
ters, de dames Nelly en Tiny ten Have,
hebben zich door haar sierkunst op dit gebied
naam verworven. Nelly ten Have is reeds
van 1918 af bezig met haar kunst, waarv
zij opleiding gencot aan de Rijksacademie'
voor Beeldende Kunsten en de Kunst Dag-
teekenambachlsschool (thans Instituut voor
Nijverheidsonderwijs) te Amsterdam, ma al
waar voor zij zich toch in hoofdzaak zelf het
pad moest banen. Tiny ten Have, de jongere,
heeft bovendien een meer moderne opleiding
genoten, o.m. te Offenbach in Duitschlan-d.
Nelly ten Have is eigenlijk begonnen met
wandteksten, een geliefkoosde versiering van
huiskamers, vergader- en ziekenzalen enz.
Het was haar doel de meermalen sma'Kelooze
wandfeksten te vervangen door smaakvolle,
artistieke wandversieringen, die de bedoeling
beter doen uitkomen. Het Gothische letter
type trok haar aan, zij bewonderde het bij
bezoeken aan musea in binnen- en buiten
land, en zij heeft het Gothische schrift, waar
van de oorsprong in de Middeleeuwen ligt,
gepopulariseerd en in zekere zin gemoderni
seerd. Tiny ten Have, de jongere, die sedert
drie jaren in het vak is, is op dit gebied
voortgegaan. Behalve de teekenstift hanteert
zij de nieuwere calligrafische pennen, w
mede schoone resultaten zijn bereikt. En
beide dames vullen elkander voortreffelijk
aan.
Bij de herboren wandtekst zijn in de loop
der jaren andere werkstukken gekomen.
Naarmate het rijke en warme Gothische
schrift de toch reeds ontvankelijke harten
van het Christelijk publiek had veroverd,
werden de toepassingen ook voor andere
doeleinden gezocht. In de collectie, die wij
oogenschouw namen, zagen wij geschenken
bij huwelijk, doop, belijdenis of rouw: oor
kon-den bij allerlei gelegenheden, o.a. bij het
huwelijk van het Prinselijk paar; boekban
den, et - lageversieringen, wandschilderingen
enz. Ook het meer eenvoudige, maar toch
evengoed artistieke genre van Kerstmis-
Zondagsschoolkaarten, boekleggers en
De Ned. cultuur in Z.-Afrika
Ten einde de ontwakende belangstelling
voor de Nederlandsche cultuur in Zuid-
Afrika te bevorderen heeft de Afdeeling
Boekversnreiding van hot Algemeen Neder
landsch Verbond vorig jaar een voorberei
ding getroffen om in Zuid-Afrika prijzen uit
te loven tot aanmoediging van de verdere
bcstudeering van de Nederlandsche cultuur.
De gezant der Nederlanden, die zich met dit
plan geheel kon vereenigen, stelde zich in
verbinding met de Nederlandsche consuls"
te Bloemfontein en Kaapstad en het Depar
tement van Onderwijs in de Kaap en stelde
de uitvoering verder in handen \an den
directeur van het Nederlandsch Cultuurhis
torisch Instituut te Pretoria, Prof. Dr. M.
Bokhorst, die tevens vertegenwoordiger
van de Afd. Boekverspreiding aldaar is.
Tengevolge van de brand vorig -jaar in
het biblotheekgebouw van de Universiteit
werden ook een groot aafital boekwerken
welke voor prijzen bestemd waren eh die
door de Afd. Boekverspreiding voor dat doel
derwaarts gezonden waren, beschadigd.
Prof. Bokhorst, die tengevolge van die brand
de handen vol had met de ordening van de
gehavende boekerij, besloot daarom te be
ginnen om boekprijzen voor de Oranje-Vrij
staat te bestemmen. Daar hadden zich een
zestal middelbare scholen aangemeld. Aan
acht leerlingen werd een ekwerk uitge
reikt. Voor het loopende academische jaar
heeft Prof. Bokhorst een aantal prijzen uit
geloofd voor studenten in de Nederlandsche
taal of Nederlandsche geschiedenis en men
zal de Transvaalsche Middelbare scholen
eveneens in het schema betrekken.
De namen der prijswinners(sters) zijn:
Van de Hoërskool te Heilbron: Sara Moeke
(18 jaar) en Christina van Rensburg (17
jaar) onderscheidenlijk voor historisch en
literair werk; van de Hoërskool te Dewets-
rlnrp: Eticnno Thernn (18 jaar) en Carolina
Olivier (IS jaar), beide voor literair werk;
van de Meisieskool Oranje te Bloemfontein:
Mattie Osborne (16) en Anna Meyer (17),
beide voor literair werk en van de Hoër
skool te Edenburg: Anna Greyling (19) cn
Samuel Cloeke (17), onderscheidenlijk voor
historisch en. literair werk.
Het spreekt vanzelf, dat de uitgereikte
boeken alle zoo goed als nieuw zijn. Dc Lei
der van de Afd. Boekverspreiding, Fred.
Oudschans Dcntz. verzoekt degenen, die
nathie voor dit werk hebben, zoo moge
lijk het streven te steunen, door toezending
aan zijn adres Laan 34 te 's-Gravenhage
an voor het doelgeschikte hoeken, of mede
deeling van beschikbaarstelling door dege
nen die te 's-Gravenhage wonen, opdat de
boeken kunnen worden afgehaald.
De meteoor van 31 Januari
Van de meteoor, welke Zondagavond 31
Januari j.l. omstreeks 2035 uur de aandacht
trok. voornamelijk in het Zuid Oostelijk ge
deelte van ons land, ontving het Kon. Ned.
Meteorologisch Ins'it.uut ongeveer 40 berich
ten uit 32 plaatsen.
Uit deze mededeelingen blijkt, dat wij hier
zeker met een groot e meieoor te maken heb-
gen gehad, getuige het sterke licht, dat hij
tenslotte verspreidde (waarnemers in
Lochem en St. Oedenrode bij voorbeeld ma
ken melding van sterke verlichting van de
omgeving met zelfs schaduwvorming en
helderheid waarhij men lezen kon), ter
■wijl de baan hoogstwaarschijnlijk over Hil
versum en E'st (Betuwe) zal hebben geloo-
pen en in de omgeving van Nijmegen het
dichtst bij de aarde moet zijn geweest.
Gezien do ongunstige onhandigheden
•n zwaarbewolkte hemel aonder sterren
as het voor de meeste waarnemers niet
mogelijk de richtingen, waaruit de meteoor
m en waarin hij verdween, voldoende
vkeurig vast te stellen. Ook liepen de
tijdstippen, waarop het verschijnsel gemeld
werd, vrij sterk uiteen. Dit zijn dan ook de
redenen, waarom er niets te zeggen valt
de hoogte en de ligging van de meteoor
baan.
J. ROTTENBERG, miss. predikant.
NEDERLANDS GOUDEN EEUW EN
DE JODEN. Ned. Verg. voor Zen
ding onder Israël genaamd „Elim",
te Rotterdam, Tulpstraat 14.
Een uitnemend geschrift, om zich te oriën-
teeren op een gebied, dat volgens den schrij
ver vrijwel verwaarloosd is: de oorsprong der
Zending onder de Joden in ons land. Ds.
Rottenberg laat vooraf gaan de voorgeschie
denis de- Jodenzending in haar geheel. Het
boekje is ook historisch zeer verzorgd. En
wie het koopt, stijft de kas van Elim.
BOEREN MET GELD. door K,
LANTERMANS. Gebr. Zomer
Keunings Uitgeversmaatschappij
te Wageningen.
De titel van dezen roman zou ook wel
kunnen heeten: „De vloek van het geld".
Het verhaal verplaatst ons in gedachten
de Betuwe. De rijke boeren schijnen daar
slechts één levensdoel te hebben, n.l., dat
door het huwelijk hunner kinderen het fa
milievermogen aanzienlijk vermeerdei t.
Boer Gielsen beveelt eenvoudig zijn oudste
dochter Koosje te huwen met den jongen
boer Peters. Of er wederzijdsche liefde tus-
schen deze jonge mensehen gevonden wordt,
is een zaak van ondergeschikt belang.
De tweede dochter Bartje, die oprechte
liefde gevoelde voor een degelijk jong
mensch, een ambtenaar ter secretarie, meet
voor haar vader zich verloven met Jaap
Huisman. Zwijgend volgt Bartje het bevel
van haar vader op, hoewel met innerlijken
afkeer in haar hart. Bij het schaatsenrijden
blijkt wel, hoe weinig Jaap voor Bartje
voelt. Als beiden door het ijs zakken, is Jaap
alleen op eigen lijfsbehoud "bedacht. Wan
neer Bartje na veel moeite zich zelf weet te
redden, laat Jaap haar nog in de steek, uit
vrees voor kou te vatten. Bartje breekt haar
beide beenen, haar linkerheup raakt uit het
gewricht en haar gezicht is voor goed scheef
getrokken. Bartje verbreekt haar verloving,
en ijskoud zegt Jaap dan, dat, indien haar
vader toestemt in een verloving met haar
jongste zuster Janna, het voor hem gelijk
blijft, 't Was hem immers niet om Bartje,
doch om haar geld te doen.
Van dat oogenblik af leidt Bartje
hoogst eenzelvig leven. Na vaders dood stelt
de erfenis haar in staat, om niet alleen zelf
onbekommerd te leven, doch ook anderen,
die in nood verkeeren. ruimschoots te helpen.
Het verdriet heeft haar wel bitter gemaakt,
maar niet liefdeloos tegenover anderer leed.
Met een onverzettelijken wil treedt ze ii
familie op, om te voorkomen, dat het anderen
zoo zal vergaan, als haar.
Wanneer b.v. haar nichtje Truitje gedwon
gen wordt zich te verloven met Paul, terwijl
ze een eejivoudigen jongen bemint, dreigt
Bartje door een huwelijk met haar huis
knecht de familie te onterven, als deze dit
plan van een opgedrongen huwelijk niet laat
Na het sterven van Bartje blijkt uit haar
testament, dat zij haar familie heeft ge.
seerd met uitzondering van Truitje's vader,
die ter elfder ure nog voor de argumenten
van Bartje heeft gezwicht en toegestemd in
het huwelijk van Truitje met den man van
haar keus.
Deze roman geeft een scherp beeld van
menschen, wier leven beheerscht wordt door
de geldzucht en daaraan zelfs opofferen het
geluk van hun kinderen.
En de auteur weet zóó te schrijven, dat
men waarlijk in alles gaat meeleven met wat
verteld wordt. Een andere vraag is, of
de figuur Bartje ten volle kan beantwoor
den aan de werkelijkheid. Bartje, niet be
mind, maar wel gevreesd door de familie, die
haar wil tot wet weet te stellen, lijkt ons
hier en daar wat onwerkelijk.
Voor den boetenden stijl en de uitnemende
strekking van dezen roman hebben we echter
groote waardeering.
DE LIBERALE STAAT EN DE
REGEERINGSVOORSTELLEN
(1936) TOT GRONDWETSHER
ZIENING. dóór Mr. C. W, DE
VRIES. Uitg. Nijgh en .wafi,-
Ditmar N.V., Rotterdam.
Nauwelijks was door de regeering een
commissie tot grondwetsherziening in het
teven geroepen, of veler pennen kwamen in
beweging. Onder de geschriften, die in de
regeeringsbesluiten hun directe aanleiding
vonden tot verschijnen, neemt dat van Mr C.
W. de Vries een vooraanstaande plaats in. Nog
slechts kort na hei verschijnen van het rap
port, samengesteld door een commissie uit de
Liberale Partij, van welke Commissie Prof.
de Vries secretaris was, en welk rapport
handelde over de event, wijzigingen in onze
constitutie, zien we dus nu de denkbeelden
van Prof. de Vries neergelegd in een uitvoe
riger studie.
Het is thans niet het oogenblik, om in den
breede de verschillende hoofdstukken te
gaan bespreken. In enkele artikelen in ons
blad zijn reeds de positieve gedachten, voor
zoover in anti-revolutionairen kring inzake
de vragen in kwestie levend, tot uiting ge
bracht. Maar we willen niet nalaten, ook hier
nog eens te wijzen op een merkwaardig
symptoom in de geschriften van Mr de Vries,
een symptoom, dat naar wij hopen, niet tot
zijn werk beperkt zal blijven, maar bij andere
liberalen ingang vinden. We bedoelen de ge
vallen, waarin de schrijver zich op „het
Evangelie" beroept, om de vrijheidsgedachte
te fundeeren. Daarbij laten we thans rusten,
of dit Evangelie in overeenstemming is met
bepaalde leerstukken van het liberalisme,
doch constateeren met groote vreugde, dat de
tijd blijkbaar ver achter ons ligt, waarin een
vooraanstaand liberaal tot Minister Kuyper
kon zeggen, dat deze „ons mooie staats
recht" niet met bijbelteksten mocht „beder
ven". Het verblijdt ons, dat bij deze grond
wetsherziening deze mutatie in de geesten
openbaar wordt. In die richting moet het
verder. We verheugen ons, voorloopig echter
nog met beving.
Niet nalaten willen we, er op te wijzen,
dat door Prof. de Vries de laatste literatuur,
vooral uit Frankrijk, benevens de jongste
gegevens op politiek gebied, zijn verwerkt.
HET GEHEIM VAN HET SNEEUjV-
LAND. door J. A. VISSCHER. Druk
kerij Edecea te Hoorn.
Dit boek, dat als No. 18 van de bekende
Edecea-editie verscheen, bevat een hoogst
spannend verhaal.
Ronald Bevan, een Engelsch arts, gaf er
zijn flinke dokterspraktijk aan, om een
avontuurlijk leven te gaan leiden. Na eerst
drie jaar op een stoomschip als scheepsdokter
gereisd te hebben, was hij vertrokken naar
het verre Westen van Noord-Amerika, waar
de nederzettingen op dagreizen van elkaar
verwijderd lagen.
Hier ontving hij bezoek van Sergeant
Obrien met nog twee man van de bereden
politie. Deze mannen vertelden Bevant, dat
zij op zoek waren naar een lord, die hier
ergeru in den omtrek moest wonen en erfge-
laam was geworden van een groot vermogen
jan zijn overleden tweelingbroeder in Enge
land. Mocht de erfgenaam onvindbaar of
overleden zijn, dan verviel de erfenis aan
Alfred Woodlow, hoofd van de factory,i bij
Hudson Bay Company.
Bevan, die met Obrien ernstig onderzoek
instelt naar den erfgenaam, komt daarbij in
aanraking met Ds. Rawlinson en diens zuster
Eddy. Bevan, die vrij onverschillig tegen-oVer
den godsdienst stond, wordt onder Gods
;gen een geloovig Christen, waartoe de om-
mg met Rawlinson mag meewerken.
Het blijkt, dat Dolle Dan, die als een half
waanzinnige de streek voortdurend onveilig
maakt, de erfgenaam is.
Bij deze opsporing worden een paar man
nen, die van het geheim afwisten, als
meene oplichters ontmaskerd.
Het teeder verzorgen van Dolle Dan, door
Eddy dient tot genezing van dezen man. Dan
weigert de erf-enis te aanvaarden, omdat hij
die liever in handen ziet van Woodlow, die
van dit gelxi een kerk en een ziekenhuis
bouwt, terwijl Bevan als Geneesheer-Direc
teur optreedt.
't. Is een spannend boek, dat men achter
elkaar uitleest. Edecea biedt ook in dit goed-
koope boek weer uitnemende volkslectuur.
DE KERK IN ACTIE door JACK C.
WINSLOW. Geautor. vertaling door
J. M. C. van Gheel Gildemeester.
Nijgh v. Ditmar N.V., Rotterdam.
Hoewel in dit boekje vele en opmerkelijke
voorbeelden worden opgesomd van den
zegen, door de Groepbeweging in Londen
wijde omgeving, ondervonden, schijnt de
schrijver blijkens den titel en het eerste
deelte van zijn geschrift toch minder
beweging te willen propageeren dan wel dc
Kerk te willen wijzen op wat bij terecht
haar voornaamste taak noemt: Evangelisee-
ren. Dit is dan ook de sterke kant van he
boekje, gelijk het de zwakke plek in welke
Kerk dan ook is, wanneer zij die taak ver
onachtzaamt. De zwakke plek in het boekje
echter is, dat het een exposé geeft van
toestand der Kerk, dat althans op ons land
toegepast (en het is toch niet in het Neder
landsch vertaald zonder doel) kant noch
wal raakt. Dat is de oude kwaal der Groep
beweging, waarop wij al eens me.er gewezen
hebben: zij ziet niets van het kerkelijk lev
dat er wel is, constateert de dóód in den"pot
en werpt zich dan op als de reddende macht
voor dezen tijd. Wij willen alle ruimte laten,
ook "in het oordeel over de Groepbéwegin;
voor de bekende woorden: „Verderf het niet,
er zit een zegen in", maar dan neme de be
weging een bescheiden plaats in: mede
arbeidster te zijn ih de bemoeiingen Gods in
en door Zijn Verbond met een in zonden 1
loren menschheid, die ni e t gered is met
veranderd leven tengevolge van een besluit
tot overgave, maar dank zij Gods zoekende
liefde met de vergeving der zonden door het
-bloed des Kruises tot herstel in de eeuwige
gemeenschap met den rechtvaardigen
barmhartigen God.
DE BIJBELSCHE GESCHIEDENIS,
AAN KINDEREN VERHAALD. Met
woord vooraf van Ds J. H. DONNER,
en inleidend woord van Ds D.
DRIESSEN, Chr. Geref. Pred. te
Rotterdam (Zuid) 12e druk. J. P.
van den Tol Jzn. te Nieuvj-Beyerland.
Voor velen, die thans grijze haren hebben
is dit boek een oude en goede bekende. Het
dateert uit den tijd van Ds J. H. Donner, die
als predikant van de Chr. Geref. Kerk te
Leiden en later als Kamerlid en Zendings-
director bij het Chr. publiek in ons vaderladn
in hooge achting stond. Het is meer dan 50
jaar geleden, dat de eerste druk verscheen.
Dat thans een 12e druk het licht ziet, L
wel een bewijs, dat deze kinderbijbel nog
niet vergeten is.
Inderdaad heeft dit boek de groote ver
dienste, dat de gebeurtenissen, in de Heilige
Schrift geboekt, worden meegedeeld in een
voudige, kinderlijke taal, welke zich nauw
aansluit aan de eigen woorden der Schrift.
Wij herinneren ons niet, of in den eersten
druk de korte vermaningen voorkomen,
wejke wij thans in dezen 12en druk achter
elke les- aantreffen.
Wel trof'het ons, dat deze korte verm an in
gen niet in dezelfde kinderlijke taal gestéld
zijn, waardoor de Bijbels die vertellingen
gekenmerkt zijn.
Zoo lazen we op pag. 248 de opwekking
tot de kinderen, om den Heere te vragen, tot
de tarwe te mogen behooren en niet tot het
onkruid. En op pag. 245 wordt een vergelij
king gemaakt tusschen de dragers van
doode lichaam van den jongeling te Naïn
de zonden, die ons naar het verderf voeren.
Op zichzelve genomen, worden hier waar
heden uitgesproken, welke we van harte toe
stemmen. Doch het is de vraag, of die beeld
spraak wel tot het kinderhart spreekt. Ook
betwijfelen we, of die vermaning op pag. 245
rechtstreeks verband houdt met wat de
Schrift ons meedeelt van de opwekking van
den jongeling te Naïn.
Behoudens deze opmerkingen blijven we
toch gaarne dit boek aanbevelen, omdat het
niet den Bijbel wil vervangen, maar integen
deel de Schrift zeer dicht bij het land wil
brengen.
De talrijke illustraties maken het lezen
aantrekkelijk, hoewel een tijdperk van meer
dan 50 jaar het wel gewettigd zou hebben,
dat de illustraties eenige wijziging hadden
ondergaan.
„DREI JAHRE KAMP FÜR DEUT-
SCHES RECHT". Uitg. Deutscher
Rechts-Verlag, Berlin.
In dit geschrift zijn systematisch gegroe
peerd de kernen uit de Duitsche rechtstijd-
schriften der laatste drie jaren. Het geheel
is in enkele hoofdstukken ondergebracht,
allereerst handelend over het wezen van het
nation aal-socialistische recht dan over de
vorming van het recht, en tenslotte volgen
een paar uitwerkingen. Het geheel gaat uit
van den eisch om het Romeinsche recht, dat
een materialistische wereldorde dient, door
een Duitsch „Gemeinrecht" te vervangen.
Het bezwaar tegen het Romeinsche recht is
blijkbaar niet, dat het dient, want dat
moet het Duitsche ook doen maar dat het
materialistisch van strekking is. Hoe echter
anders te oordeel-en, over den regel, dat het
Duitsche recht opkomt uit het ras? Dat hier
bij niet eens tot een behoorlijke staatsge-
da-chte kan worden opgeklommen, al wordt
anderzijds het staatsorganisme al te zeer
belast, uiteraard bestaat hier juist een
causaal verband wordt door de Duitsche
juristen onder een menigte van zwaarwich
tige, weinigzeggende phrasen gecamoufleerd,
afgezien nog van het feit, dat deze nieuwe
rechtsopvatting door de afschaffing van den
regel „geen straf zonder voorafgaande straf
bepaling" tot de hoogste rechtsonzekerheid
voert.
DAGBOEK, door Ds A. K.
STRAATSMA; Uitgevers
maatschappij „Holland" te
Amsterdam.
Er schuilt in dit dagboek een bijzondere
kracht, welke de lezers sterk aangrijpt en
dringt tot ernstig zelfonderzoek.
Ds Straatsma staat midden in het leven
in onzen tijd. Daarbij beschikt hij over een
frisschen stijl en groote zeggingskracht.
En toch is met dit alles het boek nog niet
ten volle getypeei-d. Dan moet nog iets meer
gezegd worden. De auteur brqngt ons da
gelijks onder den diepen indruk van het
concrete der Schrift voor het leven van
iederen dag. Hij doet u den Bijbel zien als
het eeuwige Woord, dat boven den tijd
uitgaat en daarom juist van zoo groote
waarde blijft voor het heden.
Een enkele maal konden we ons echter niet
.-ereenigen met de toepassing, welke Ds
Straatsma geeft van een bepaald Schrift
woord. Zoo wordt b.v. naar aanleiding van
het wonder te Kana opgemerkt, dat in menig
huwelijk, dat met vreugde en in liefde begon,
later de wijn der vreugde geheel opraakt.
Wat de auteur hier opmerkt, is o.i. op zich
zelve schoon en waar, maar houdt geen ver
band met en vloeit niet voort uit het gekozen
Schriftwoord. En verder wordt over Zefanja
317 tot tweemaal een meditatie gegeven
over den gedeeltelijken tekst: „God zal
zwijgen" en eerst in de derde meditatie over
den volledigen tekst: „Hij zal zwijgen in Zijn
liefde". Het wil ons voorkomen, dat een me
ditatie over een onvolledigen tekst exegetisch
niet te rechtvaardigen is.
Behoudens deze opmerkingen hebben we
groote waardeering voor dit mooie dagboek,
dat spreekt tot het hart en opwekt tot een
MENSCHEN RONDOM JEZUS,
door Dr. J. H. Bavinck, Kampen
J. H. Kok.
Dit bock bevat een vijftiental schetsen over
menschen, die tijdens Jezus' omwandeling
op aarde gedurende korteren of langeren
lijd met den Heiland in aanraking kwamen.
Dr. Bavinck toekent ons het beeld van de
Samaritaanscbe vrouw, van Martha, do zus
ter van Lazarus,- van Zacheüs, den oversta
der tollenaren enz.
Bij deze schetsen laat de auteur zich uit
sluitend leiden door de gegevens welke de
Schrift biedt. Maar diep psychologisch in
zicht blijft noodzakelijk, om in die gegevens
bepaalde trekken te onderkennen van het
in den Bijbel geteekende- levensbeeld.
Wie Dr. Bavinck kent uit zijn werken,
weet wel, hoe diepgaande psychologische
studie hem hij uitnemendheid in staat stelt
om ons de menschen rondom Jezus ten voe
ten uit te teekenen. En wie bovenstaand
werk leest, komt bij vernieuwing sterk on
der den indruk van liet hooge belang der
psychologie voor de theologische wetenschap
F.venwel, hiermede alleen is de waarde
van dit boek niet volkomen juist geschat.
Want vóór alles blijft Dr. Bavinck Dienaar
des Woords, die ons den rijkdom van het
Woord Gods wil doen kennen. Niet de men
schen hoe fij.n ook gekarakteriseerd, maar
Christus is het middelpunt der Godsopen
baring.
Daarom concentreert Dr. Bavinck telkens
de aandacht op Jezus, Die als de groote
Kenner der harten al die menschen in het
evangelie verschillend aangrijpt over
eenkomstig den nood van hun hart.
Gaarne bevelen we dit naar inhoud en
stijl zoo uitnemend verzorgde hoek ter le
zing aan. De diepste problemen worden zóó.
eenvoudig behandeld, dat niemand dit boek
vruchteloos behoeft te lezen.
Wat ons bijzonder trof onder het lezen, is
wel dit, dat Dr. Bavinck zijn lezers wakker
schudt, om toch niet enkel pluizers over
en beschouwers v a n hot Woord te zijn,
maar vermaant om daders des Woords te
zijn Zoo wordt deze psychologische studie
tegelijk een stichtelijk' werk in den goeden
en vollen zin van het woord.
GEMENGD NIEUWS
Als het carnaval is....
Vechtpartijen in Den Bosch
Zaterdagavond heeft in de Windmolen-
bergstraat te Den Bosch de 23-jarige H.
van L. bij een twist zijn 21-jarige vrouw,. J.
van Gt? met een mes eenige steken toege
bracht in liet gelaat. De vader van de
vrouw, die op hot hulpgeroep, kwam too-
snollco, wist erger te voorkomen.
Zondagmiddag omstreeks drie uur is in
de Beurdschestraat een vechtpartij ontstaan
tusschen twee mannen, zekere H. en K. Op
een gegeven oogenblik haalde H. een revol
ver voor den dag en richtte het wapen op
zijn tegenstander, doch door een defect ging
het niet af. Eenige. politieagenten, die zich
in de nabijheid bevonden, snelden toe en
arresteerden den revolverheld.
Geen voorrang verleend
Motorrijder en passagiere gewond
Gistermiddag omstreeks één uur is de 26-
jarige N. Frank uit Amsterdam op het
kruispunt Oud-BussumenvegLandstr. te
Buss u m met zijn motorfiets in botsing
gekomen met een auto, die hij geen voor
rang had verleend. De heer F. en de duo-
rijdster sloegen tegen den grond. Zij werden
bewusteloos opgenomen en naar de Gerar-
dus Majella-stichting vervoerd, waar bij
beiden ernstige inwendige kneuzingen wer
den geconstateerd. Bovendien is waarschijn
lijk het linkerbeen van den heer F. gebro
ken.
De auto, een taxi, werd bestuurd door den
35-jarigen V. uit Bussum, die eenige verwon
dingen van lichten aard opliep. Ook hij is
naar het. genoemd ziekenhuis vervoerd, dat
hij evenwel in den loop van de avond kon
verlaten. Men hoopte de beide andere ge
wonden lieden te kunnen hooren.
Ernstige aanrijding
te Amersfoort
Wielrijder zwaar gewond
Op de Utreehtseheweg, ter hoogte van de
Leenaart Nicasiusstraat te Amersfoort,
is Zaterdagavond laat de 34-jarige wielrijder
F. L. aangereden door een auto, welke werd
bestuurd door een zekeren H. B.. eveneens
uit Amersfoort.
Vermoed wordt, dat hét slachtoffer de
auto, waarvan slechts één koplamp brand-
i, voor een motor heeft aangezien.
L. werd met een schedelbasisfrartuur en
een gekneusde nekwervel naar het St. Eli-
sabeths-ziekenhuis vervoerd. Zijn toestand
is van dien aard, dat hij nog niet door de
politie kon worden verhoord.
De chauffeur, die na de aanrijding was
doorgereden, werd te De Bilt aangehouden.
Hij verklaarde van het ongeval niets te
hebben bemerkt.
DOODELIJKE AANRIJDING
De 26-jarige H. W. Schollen, uit Goor,
die Zondagavond, toen hij met zijn fiets op
den Hcngevelderweg nabij Goor reed, door
een auto, bestuurd door den heer J. A. uit
Haaksbergen werd aangereden, is vannacht
a het R.K. Ziekenhuis te Hengelo aan zijn
ei-wondingen overleden.
WADDINXVEEN: Rival. Ltpg
AMSTERDAM: Vertrouwen, van Denderen,
VENL.O: Maeoma, v d Linden
ST. ANN ALA ND: Zeelandia, Seherpenlflsc.
WERKENDAM: Onderneming:, de Waal
VLLARD1NGEN: Nieuwundijk, Padmos
AMSTERDAM: Hernjes. Mol
DELFT: Zeelands Lu\ster, v d Klooster
ZWOLLE: Johanna 2. Veldkamp
MIDDELBURG: Jeannette. Vermeulen
DUITSCHLAND: El: mine 2. van Kessel: San
10. Nyenhof; President Croaier, van Caut
Sanl 5. Polie: Twin, v d Bosch: Rigi, Boei
-ngo. Callcbout; Irene. Schram: Juda, Ma«
1 Wlnoi
Marcel. Huenghe; Elei
•se. Buttlnk: Gei
de Roeck: Beadi
Pauwels; Padua. Boodts; Ces
Gcrmalne 2. de Souter; Veron
enaine 3. van Wouw.-; Natrix.
Dahlen: Karei. Grutter; Emm
helm 200. Gilles. Baden 57. Ebllng
Bauer: Simonne. Wiltens; Maxla.
Jean. Bal; Aventure. van Strildonck; Digo, va
Oord: Alpha, de Jager; Thean. Re.raier.
BELG1E: Stad Amsterdam 1. st; Amstel 5.
Telegraaf i. st; Rhenannia 28. Frank; Phlloi
na. Gast...: Susanne, Seeldraaöers: Adolphlfi
Reyniers; Rhelnhart 144. Zi:
Eva; Meckel; Dakota. Landa
Steen; Veronika. Boezc: Antonia. Lesage; Roa
l!a, Lobbezoo, Lima. 'Hartmans; Dreisam, S
Franz Mathlld, Grutter; Comptoir 4. Kucsbi
Qua Vadis. Schmalz; Roger, van Dort; Mathlt
24. Persch: Lahn, Hublnger; Rhenus 91. Kooi
Louis, Lockef eer; Adrians Johanna, Versluis;. G
meisa, de Roeck: Christina Jol
R(1n Schelde 10, st; Bram 2, Kempeneers; Mar
mis Willem, de Korte; Suzan, Kreeft;
boom; Carolina. Bouters; Connulata, van Steen
Ier. de Hoog; Florlmn. Westerlinclc; Ja mi
F1 tu
rn, Kt
Rosa
hoven; Adjo. Jiskoot; Janna. Meyei
Fuchs; Elodie, Lockefeer; ranslto.
ter. Koppelaars; Alpha, Zondag; Julier, Gysseli
Nieuwe zorg, Baay; Spes salutis, Joller; Jacob
Bordewijk; Dorothea. Sol.
LOBITH. 6 Februari 1937.
Gepasseerd voor des middags 12 uur
stemd voor:
ROTTERDAM: stoomschepen: L'ogl;
na; De Rijn; Fredenk; Bellatrix; Fiat 4; K
Vaart II; Arie III; Franz; Petrus Canislus.
Stoen: Montigna, Bouwens; Donatello, Willet
sen; Italia. Kempers; Betsy, Hulsman; H. K
Neussen 10, Bergman; Nomados, Hoenderop
Corma. v. HasselLekkerkerk. Vermeulei BT
Curwvjk; Lenchen, Lammer; Karl Wilhelm
Ier; Matheus Josef, Fink; W. v. Driel 61.
horst; Montan 22. Knippert; Neeltje, Br
S. H. V. 77, Smaal; Donau, de Jong; St. J
2, Bosman; Maria, Verhulst; Anna Maria, Welle
Rhenania 11, Gaterman; Jantina, Kruithof; AM
STERDAM: Adriaan, Doodewaard; Edelweiss
Brusman; DORDRECHT: st. Obernat; st. Al
pha; st. France; Grimsel,_Reijniers; st. Harmo
STRIJEN: Bernardina, Lukassen; NIJMEGEN
Catharlna, Thelms; UTRECHT: Onderr
Veldman; SLUISKIL: St. Jozef, Poppelier; VÜ
REN: Francisca, Tromp; ZWOLLE: st. Meeuw
Johan Anna, v. Dreumel; Anna, Kunst; SLUIS
KIL: Hildegrlm, Milder; MAASBRACHT: W. t
Driel 49. Mout; DELFT: Flora, Passman; TIL
BURG; Wilenka, Akker;
BELGIë; st. Duo; st. Wilhelm; st.Moane; Odln
Gerhardt; Sahara, de Rock; Jannetje,
Avontuur. Glljam; Exvoto, Schouten; Vissertje
Fleerahus; Jacobus, v. Alphen; Sovlllo, v. d
VtfveRolf. Maders; Junior 12. de Buicker; Rus
cana. Bussers; Charles, de Hertogh; Jes
Bill. Joosten; Tanagra, Klein; Rljnschelde 2. Ca
pelle; Mars, Schneider; Marguerite, v. d. Sande
Elalie, Simon; Jupiter. Asmuth; Chielda, Vis
Rhei
Gepasseerd na des middags 12 uur en bestem
ROTTERDAM: stoomschepen: Majo; Sanct
Maria; Actief; Paula; Garula; Mier; Fiat Vol
15; Graf v. Haseler, Adler; Jakob Catharlns
Schneider Hanlël 100. Waldorf; Rhenus 27, Eblln
Albatros. Beekmans; Admiraal. Muhme; W. 1
A. G. 116, Boelen; Agnes, Hirschmann; Bi
heide, Brink; Brekelen Kamp. Drevers; Er
Brandts; Puccini, v. d. Berg; Medjo. v. Era....T
sloot; Meteor. Kurger; St. Antonius, Beij-ens; Jo
han Marlus, Baggermans; Bertha Fischers, Grot
nendijk; Apollo, Brunla; Chür, Fuchs; Hisps
Mai
Ji; Jutui
Rhenania 14, Strach; Klasina. Jonker
Paul; st. Moselle; st. Victoria; VREESWIJK
Jacobus, v. Driel; VLIEREEDE: Otto, Schö
ning; FORT DE KLOP: Henrica Adriana, Val
HEEL: st. Willem
BELGIë: st. Zeemeeuw; st. Bona Spes; H. Stin
nes 16, Gent; Rheinunion III, Stobbelaar; Ma
thilde, QuenelMargaretha. v. Dijk; Entreprlse
v. Drosten; Anna. Link; Willy, Kegels; Felice
de Vos; Maria. Putten; Pauline. Brc
Biessen; Johanna. Koreman; Rijnschelde 7,_Ver
haegenNooitgedacht, Rglaert; Poolster
Broms; Emmarg. Meuse.
EMMERIK, 6 Februari 1937.
DUITSCHLAND: st. Helfra; Cornelia, d
jlercq; Taxandrie, v. Hulst; Frans, de Souter
Rijn Schelde 12, v. Dam
urg, Urmetzer; Maria Li
.uenle; Alphlna, 3, Verse
Rijn en Schelde; Eben Haezer, v. StriJ
donk; Gustav, Krapp; Maria, Camerman; Alra
WelschHochfeld, Glüssner; st. Katei
tharlna, v. Kaan; Guilmar, Jansen; de Rijn
Sandhövel; Delphine, Pruijn;
lia. Cornet; Hoop op Wi
Blol
Coi
-. d. Hof; Mei
nd; st. Meurthe; James
Rijn en Schelde
vohi mHÊJKM
20, de BoeckAntonie II, Giesen; st. Japico
Constantin 6. Dehe; st. T/an; Patriotisme, Bul
tink; Harpen 21, Schwenger; Lastdrager,
peren; st. Agatha; Nomade. Kielen; Per
Boer; st. Karlsruhe 8; Gottlieb Daunler, Krauth
Rival, v. Vijven; st. Willem; Mannheim 182, Os-
tertag; Labos. Landa; Goeland, Koch; Ascan
Lansdorfer: st. Vergennes; Hiawatha, v. D(
dewaard; Cuba, Schneider; Edelweiss 5, Melse
st. Lavoisier; Rheinfahrt 93, Hallinger; La Br
Kornelde Gruyter 26. Demming; st. Modi
Gelria. Buisman; st. Mol X; Constan, v. Waes-
velde; Transport 51, Sell; Ivy 4, Verberght,
's middags 12
RIVIERBERICHTEN
HANSWEERT, 6 FEBRUARI
Gepasseerd en bestemd voor 4 uur:
ROTTERDAM: Telegraaf 3, st; Valkyrie.
Waardenburg: Nouvelle Entreprlse. Boumann;
KcheepmakershavHageman; Wipl, Jiskoot;
en 3 Gebroeders, Visser.
DORDRECHT: Veva. Tanker; A.D.M. 7, de
Klerk; Damco 8, Kr.-uze.
DUITSCHLAND: st. Vitesse; Res Nova, Ste
gers;. Hoop, v. Dort; Verwisseling, Schut; Tran
porteur, Rodenburg; st. Pro et Contra; Made
leine, Behiels; Brabo, Delahaye; Chamrock, Min
nebo; Toyn, Eeraerts; Piligona, v. Bulck; Ver
andering, v. d. Ben; st. En Avant 12; Neptu
72, Weinand; Bastiana Adriana, Visser; Maria
Lensen; st. K. Vaart 14; Jacob Cats, Nederveen
Metsu, Donselaar; Alberich, Smal; Vertrouwen
Serupelst. Hela; W. T. A. G. 70, Kloster; ld
68, Heijen; ld. 60, Randwijk; Matterhorn, Mors.
Furka, v. Noolen; Bernina, Burin; Dankbaarhei
v. Dongen; st. K. Vaart 17; Nelly, v. Wijnen
Ougree 1, Maas; st. Fiat 14; Kanaalvaart
Groeneweg; Eendracht, Touwen; Robert, Musslg
Franciska, Hoenderop; Dwaal ik wacht
Damst. Herdi IIEmma, Janssenst. Verande
ring; Commerce. Maes; Irma, Welking; Die
Donne, de Backer; Elisabeth, v. Ee; st. Kara
Harold, Beekman; Bellona, Fucher; Hans, d
Geus; st. Partout; Presto. Stevens: Immaculat
Feil; st. Ralcata; Johan. Vermeeren: Sindoro, 1
d. Zande; st, Irmingard; Rubens, Ross; Goethi
Donk; Munster 11, Bingerheimer; st. Annard
Isung. Bakker; Shakespaere, v. Schollld
Antonia. Broekmeulen; Elsa Essberger, Runt'
st. Frans; Mon d'or. Bal; Slca, Willems; Rupi
III, Seels; Emma, v. d. Broek; Bephi, Willems
St. Joseph. Boodts; Joha Adriana, Schot; Rhe
nus 88. Uhonlg; st. Chrales; Cyrant, Boodts
Jan José, de Meijer; Visa. Reusens; Pierre 1
Avenberghe; St. Antoine, Boodts: st. Dusseldorf
s'. K. Vaart 9; Munster 19, Preekt: St. Jacobus
Meldt; W. T. A. G. 109, Schlump; Uuliaris, Ove
rink: Robert Muller 6. Hinrichsen; Wijkdienst 3
Beem: st. MideardGraja. v. Winsen; Gisa, Wel
bedacht: W. T. A. G. 113, Duis; Gebr. Stumm
Albrechts; Thea. Plasman; st. Baffon,; Van
Lerius, v. Loock; Java, v. Schijndel; Wilhelmfm
Overbosch: st. Vitesse 2; Jeanne, v. Ecke
Geanto, Huijgens; Klasina, Wakkee; St
tonius, Janssen; Vriendschap. Vroom; Johanna
Zimmerman; st. Adriana; Pax. Beekman; Lud
wig, Kumpf: Hansa, Engel; st. Wolga; Onder
neming, v. Veen; Mercur, Markgraf; st. Harmo
n e 2 en 6; St. Antonius, Mayer; De tijd leer
alles. FurtmanAlberdina, Reamers; Theman, v
d. Hout; Joseph, Cloosterman; Carna, Cloota
Anthemal, v. Dongen; st. d'Almerbert; Dark
Rademaker; Marcel. Herbrngge; Senegal, Ur
metzer; Rheinfahrt 85, Schwenk;- st. Garonne
Prudentia, Muller; Calleonia. Kettlner; Ellsabetl
^31 Binnenvaart 9, v. Werkhoven.
