cuoot ofüid yWiAwm
WEKELIJKSCHE B IJ LAGE
K*G
„E N F A"
N.V. ^Artsilk"-Breda
Hoe ..Eau de Cologne'
in de wereld kwam
Hot meest verfrisschende toiletwater, dat
ooit werd uitgevonden is zeker wel de be
faamde KEau de Cologne", of te wel het
Keulsche water, zooals zijn Fransche bena
ming letterlijk zeggen wil. Gelijk het meer
gaat met goede en in hun soort onberispe
lijke dingen is men aan him gebruik zoo
algemeen gewend, dat de vraag waaraan
zij hun ontstaan hebben te danken nauwe
lijks kan opkomen. Men aanvaardt immers
hun bestaan als een vanzelfsprekendheid!
!Wie was de uitvinder van deze vloeistof,
welker samenstelling nog steeds wordt ge
heim gehouden? De overlevering vertelt
daaromtrent een merkwaardig verhaal, dat
een typisch romantisch tintje heeft,: doch
iaat het punt in kwestie feitelijk onop
gelost.
Het „Keulsche water" namelijk zou ont
staan zijn tijdens den zeven-jarigen oorlog,
dus in de jaren van 1756—1763, tijdens een
periode dat de Franschen de befaamde
Rijnstad met hun troepen bezet hielden. Al
hun officieren bromden en klaagden over
den onaangenamen reuk, die in de oude,
emalle straten heerschte.
Generaal Lefèvre eischte daarom, dat de
grachten zouden worden gedempt, vermufte
huizen moesten worden afgebroken, enz.
Burgemeester A. von Scheven had geen
oogenblik rust meer. Van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat was hij op stap om erop
toe te zien,, dat aan alle politievoorschriften
ter bevordering van de hygiëne, behoorlijk
de hand werd gehouden. Toch hielp dit
blijkbaar al zeer weinig, want de officieren
bleven, als zij zich voor dienstzaken op
straat moesten begeven, met een zakdoek
voor neus en mond loopen. Generaal Lefè
vre was woedend, burgemeester Von Sche
ven wanhopig, temeer daar de burgerij be
gon te klagen over de overlast, die al de
nieuwe overheidsmaatregelen haar aan
deden. Na afloop van zulk een conferentie
trad hij eens met bezorgden blik zijn huis
kamer binnen, om zijn èohtgenoote deelge
noot te maken van zijn muizenesten,, maar
hij vond haar niet alléén. Naast haar zat
een nonnetje, dat bij het binnentreden van
den magistraat verlegen op stond.
Zijn vrouw nam het woord en zeide:
Manlief, z uster Clementine Martin
brengt een fleschje welriekend water, dat-
De burgemeester liet zijn vrouw niet uit
spreken, hij had nauwelijks het woord
„welriekend" gehoord, of zijn gezicht hel
derde op. Hij snelde naar zijn bezoekster
en vroeg:
Is het uw eigen uitvinding?
Zuster Clementine antwoordde ontken
nend en vervolgde:
Jaren geleden klopte een arme zieke
aan onze poort Ik deed open en bracht de
afgematte vrouw naar een kamer. Zij was
een Italiaaneche en heette Paula Feminis;
ik verpleegde haar tot zij stierf. Den avond
vóór haar dood haalde zij het recept voor
'dit water te voorschijn en zeide: „Zuster
'Clementine, neem dit van mij aan; het is
het eenige, dat ik nalaat; mijn vader heeft
het mij gegevenl Hij vond het uit in de ge
vangenis en toen hij weer in vrijheid kwam
had hij geen geld genoeg, om voordeel te
trekken uit zijn uitvinding. Maak gij er nu
gebruik van.
Water, dat volgens dit recept is bereid,
geeft een heerlijken geur."
Ik liet het recept geruimen tijd ongebruikt
liggen, maar nu de klachten van de Fran
schen en het verdriet van de bevolking ook
in ons klooster zijn doorgedrongen, herin
nerde ik het mij en nam een proef, waar
van ik u hier de uitkomst
Met deze woorden gaf zuster Clementine
het fleschje aan den burgemeester, die er
aan rook.
't Is overheerlijk, ik ga direct naar
den Franschen generaal om hem dit te ver
tellen.
Deze wilde zich wel verwaardigen er een
goedkeurend woordje over los te laten,
maar toch kon hij niet nalaten te bulderen:
Waarom hebt ge ons dat niet vroegei
gebracht?
De burgemeester vertelde in geuren en
kleuren, mogen we jvel zeggen hoe hij er
aan gekomen was.
Bezorg ons daar meer van, besloot de
generaal; dan zullen wij het hier uithouden
Nu liet hij de officieren bij zich komen
Pm hen ook eens te laten ruiken.
Heertijk! Frisch! bekenden ze allen.
Hoe heet dat goedje? vroeg er een.
Algemeene stilte.
Eau de Cologne, Keulsch water, stelde
Iemand voor.
Neen maar! riep de generaal. Wij
Franschen zijn toch de oorzaak, dat het
nonnetje weer aan het recept heeft ge
dacht? Eau de Paris (Parijsch water) zul
len we zeggen.
Iedereen moest nu Eau de Paris hebben,
en een der soldaten deed den ganschen dag
niets anders dan heen en weer naar het
klooster loopen. De 'non werkte door, zon
der eenige hulp, om iedereen tevreden te
kunnen stellen. De heele opbrengst kwam
den armen van Keulen ten goede.
Zoolang zij leefde, bereidde de zuster alles
alleen. Na haar dood viel het recept aan 't
klooster ten deel. Er werd nu een groote
werkplaats opgericht en men stelde iemand
aan, die achter den Dom een winkel opende
Maar op zekeren dag verrees er nog een
F.ou de Colognewinkel, waarin een Ita
liaan, Jean Maria Farina genaamd, stond.
Hij beweerde, dat zijn vader de werkelijke
uitvinder van het water was geweest en
dat deze het recept aan den vader van
Paula Feminis had gegeven, terwijl hij met
hem gevangen zat
De Keulenaars bekommerden zich er
echter niet verder om, wie het al of niet
had uitgevonden, maar verheugden zich in
den roem en het geluk, dat zij aan het wa
ter te danken hadden.
Toen de Franschen vertrokken waren,
werd het Eau de Paris dadelijk in Kölnisch
Wasser, Eau de Cologne, herdoopt
HANDWERKEN
Een gehaakte papegaai
(Aanvattertje)
Kleuren: voor het lijfje: groen; vlerken:
geel; lussen: oranje; staart en kuif verschil
lende kleuren; pootjes en snavel: grijze
zijde.
Bewerking: lijfje: 20 lossen haken. Ie toer:
20 stokjes, 2e toer: 20 stokjes, 3e toer: 22
stokjes, 4e toer: 22 stokjes, 5e toer: 24 stok
jes, 6e toer: 24 stokjes, 7e toer: 26 stokjes, 8e
toer: 26 stokjes, 9e toer: 24 stokjes, 10e toer:
22 stokjes, 11e toer: 20 stokjes, 12e toer: 18
stokjes, 13e toer: 16 stokjes, 14e toer: 14 stok
jes, 15e toer: 12 stokjes, 16e toer: 4 stokjes,
4 lossen (4 stokjes vorige toer overslaan), 4
stokjes, 17e toer: 4 stokjes, 5 lossen, 4 stok
jes, 18e toer: 10 stokjes (nu ook op de 5 los
sen haken), 19e toer: 8 stokjes, 20e toer: 6 of
7 stokjes.
Over de 2 openingen, die door de lossen
zijn ontstaan, haakt men een apart staar
tje, direct boven de eerste opening, dat er
dan overheen valt. Hiervoor haakt men: le
toer: 8 stokjes (men haakt direct aan het
lijfje), 2e toer- 7 stokjes, 3e toer: 6 stokjes.
Plet lijfje wordt nu dubbel gevouwen en
aan de verkeerde kant boven dichtgenaaid.
Ook op zij moet het iets dichtgenaaid wor
den om het kopje beter te kunnen zien.
De vlerken: 30 lossen. Vervolgens haakt
men 8 vasten, 8 stokjes, de rest dubbele
stokjes. Nu haakt men 5 lossen, die men op
het laatste stokje aan de andere kant dicht-
hecht, zoodat een ringetje ontstaat. Men
haakt 2 vlerken, die aan het smalste einde
aan elkaar gemaakt worden en op het lijfje
genaaid, even boven het staartje.
De lussen: hiervoor heeft men noodig 3
stukjes karton, groot: 8 c.M. lang, 2 c.M.
breed. Het volgende: 8 c.M. lang, 2% c-M.
breeed en de derde 8 c.m. lang en 3Vfc c.M.
breed.
Men haakt: 65 lossen, pakt het smalste
karton, legt de draad van voren naar achter
over het karton en neemt een steek op en
haakt de lus er doorheen, daarna werkt
men het af als een vaste. Men doet zoo 20
lussen over het eerste karton, dan 20 lussen
over het volgende karton en 25 lussen over
het derde karton. Net als de vlerken wordt
het lussen pa troon ook tweemaal gehaakt, en
naait ze dan om de vlerken. Als men nu bij
het ringetje komt legt men de lussen er ook
langs, doch hecht het naar beneden toe vast.
De snavel: 18 lossen; le toer: 18 vasten, 2e
toer: 12 vasten, 3e toer: 10 vasten, 4e toer:
8 vasten, 5e toer: 4 vasten, 6e toer: 4 vasten,
7e toer: 2 vasten.
Men vult dit stukje op met watten en
naait het dicht, waarna de snavel aan het
kopje wordt genaaid even boven de vlerken.
De pootjes: 20 lossen, le toer: 20 vasten,
2e toer: 20 vasten. Dit wordt 4 maal her
haald.
Kuif en staart De kuif en staart maakt
men van einden wol. De einden worden er
aan geknoopt en voor de staart onder het
apart aangehaakte lapje bevestigd. Hoe dik
ker men de staart maakt hoe mooier.
Nu voert men de papegaai met een lapje
zijde en bevestigt de pootjes er aan, die over
elkaar gekruisd erop genaaid worden.
De oogen worden geborduurd van zijde of
wol, b.v. een bruin rondje, met gele pupil
letjes
Van alles en nog waf
Nu er dezen winter weer zooveel fluweel
wordt gedragen, is het wel goed om eenige
wenken te geven voor de behandeling er
van.
Als fluweel op de een of andere plaats
geplet is, moet men 'n uit door midden snij
den en met de vochtige snijvlakte over het
geplette gedeelte wrijven. Vervolgens de
stof aan de achterzijde bevochtigen en er
met een heet strijkijzer over strijken. Het
beste is om dit werk met z'n tweeën te doen.
Als fluweel van goede kwaliteit is en het
moet opgefrischt worden, dan zegt een oud
huismiddel, dat men dit met zuiver wit
zand kan doen. Men maakt het zand warm,
strooit het op het fluweel en borstelt het
met een sohoonen borstel tegen de vleug in
er af. Het zand nog eens afschudden en
het fluweel nog eens tegen de vleug in bor
stelen. Spiegelfluweel mag niet tegen de
vleug in geborsteld worden.
Nat fluweel moet men afschudden en op
hangen, om te drogen, daarna afwrijven
met een doek, die met spiritus bevochtigd is
en vervolgens gedurende vijf minuten met
de keerzijde boven kokend water houden,
zoodat de heet* damp door het fluweel trekt.
In de nog vochtige toestand wordt het flu
weel op een zacht voorwerp gelegd en met
een stijven borstel afgeborsteld. Als de stof
droog is nog eens naborstelen Sommige men
6chen doen dan een weinig amandelolie op
den borstel. Ten eerste moet men zéér zui
nig in het gebruik van amandelolie zijn,
omdat het fluweel anders te licht stof op
neemt en in de tweede plaats moet men óf
het geheele kleedingstuk er mede bewerken
óf het nalaten^ daar, doet men het bij een
gedeelte, het met amandelolie bewerkte flu
weel donkerder van tint wordt
Voor veel vrouwen levert het altijd nog
moeilijkheden op om katoen van linnen le
onderscheiden. Beproefde huisvrouwen kun
nen het op 't oog direct zeggen. Zij zullen
u vertellen, dat linnen glanzend van opper
vlak is, terwijl de draden meer gescheiden
langs elkaar liggen zoodat 't weefsel dik
wijls ongelijk is. Katoen daarentegen Is
zeer gelijk geweven: de draden liggen schier
zóó vast tegen elkaar, dat ze in elkaar ge
weven schijnen; ook is het oppervlak wolli-
ger dan van linnen en voelt het daardoor
minder koel en fijn aan.
Kan men het echter op het oog niet zien,
houdt dan het weefsel tegen het licht en dan
zal men zien. dat de linnen draden telkens
verdikkingen vertoonen.
Heeft men met half-linnen te doen, dan
zal men kunnen zien, dat, terwijl het eene
gedeelte der draden glad is, het andere
dus die van het linnen gedeelte ook
bovengenoemde verdikkingen vertoont.
Als ge lekker koffie-extract wilt maken,
doe het dan op de volgende wijze. Men be
gint den vorigen avond: doe zooveel koffie
in den filter als ge noodig meent te hebben
en stamp deze zoodanig aan, dat de massa
zeer stijf is. Giet er vervolgens bij kleine
beetjes koud water op. Dit water doordringt
de massa langzamer dan heet water en
geeft daardoor een fijnere geur. Net zoolang
opgieten^ totdat men voldoend* extract
heeft.
Wat aspic is, is lang niet algemeen
bekend. Aspic is een doorzichtige massa,
een soort van gelei, welke veel gebruikt
wordt voor het versieren van koude visch-
en vleeschschotels. Goed bereid is ze ook
heel smakelijk. Men kan ze maken van
vleeschbouillons, ook bijv. van zwoerd of
varkenspooten. Gebruikt men varkenspoo-
ten of zwoerd, dan wordt het product van
zelf gelei-achtig, omdat deze dingen lijm-
stoffen bevatten. Anders moet men wat
gelatine bijvoegen.
Laat 1 liter bouillon trekken met een
stuk ui, wortel, peterselie, selderij, laurier
blad en peperkorrels ongeveer 1 uur, voeg
dan een beetje zout toe, het sap van een
halve citroen en een halve d.L. azijn, onge
veer tien blaadjes, in koud water geweekte
en weer uitgeknepen gelatine en 1 eiwit.
Verhit deze massa, onder kloppen, tot het
kookpunt, giet ze 2 maal door een linnen
of molton doek tot ze helder is en laat ze
bekoelen, onder af en toe roeren. Wanneer
ze drillig begint te worden behoeft u er
niet meer in te roeren.
Handige maniertjes
Als ge glasneteldoek mooi stijf wilt heb
ben, doe dan een weinig suiker in het spoel
water.
Als men zeemleeren lappen heeft, moet
men die na het gebruik goed uitspoelen in
schoon water ze goed uitwringen tot ze ge
heel droog zijn en daarna kloppen. Als ze
vuil worden, leg ze dan een poosje te weo-
ken in lauw water, waarin een scheut am
moniak, wasch ze er in uit en spoel flink na
in schoon water. Zijn ze buitengewoon vuil,
wasoh ze dan in een zuiver* zeepsoort uit.
Daarna laat men ze langzaam drogen onder
voortdurend voorzichtig oprekken.
Kaarsvet verwijdert men op de volgende
manier: men begint met het vet er af te
breken; is het er goed af, dan neemt men
een vlammenden lucifer en houdt dezen zeer
dicht bij de vlek, het vet wordt dan door
de vlam verteerd. Dit moet echter heel voor
zichtig geschieden, wil men geen brand-
gaatjes maken. Het is dus lang niet een
ieders werk.
Wanneer men nieuwe wollen sokken lang
wil sparen, moet men ze op de volgend«
manier behandelen: men neemt de kousen,
legt ze op een strijkplank en bedekt ze met
een vochtigen doek. Vervolgens strijkt men
dien doek zóó lang met een heet strijkijzer,
totdat al het vocht verdampt is. De kousen
zullen dan veel langer meegaan.
Wentelteefjes: 1 oud brood, 2y2 lepel cus-
tardpoeder, 1 liter melk, 1 theel. kaneel of
citroensap, 4 lepels suiker, slaolie. Maak van
de custard nyt de suiker en de kaneel, met
een deel der koude melk een glad papje zon
der klontjes. Voeg daarna de rest van de
melk toe en week hierin de sneetjes, al of
niet van korstjes ontdaan, tot ze goed door
trokken zijn. Zorg dat ze heel blijven. Bak
ze daarna in heete olie lichtbruin en be
strooi e met suiker.
Broodschoteltje met abrikozen of appel
moes: 1 halve liter melk, 125 gram oud
brood zonder korst, 1 ei, 4 lepels suiker,
half pond abrikozen, citroensap, halve liter
water, 4 4 5 Iepels suiker^ 1 lepel aardappel
meel. Week de gewasschen abrikozen een
nacht in de halve liter water. Kook ze in dit
water gaar, 10 min. Bind het vocht vrij dik
met het aardappelmeel. Voeg suiker en ci
troensap naar smaak toe. Week de stukjes
Prima kwaliteit VISCH
dat heeft
JANSEN Keizerstraat 26
Telefoon 56175
brood in kokende melk. Voeg van het vuur
de eierdooier en suiker toe en vermeng het
dan met het stijfgeslagen .eiwit Bedek het
brood van de schotel met abrikozen-moes,
giet hierover de saus en garneer de boven
kant met een paar achtergehouden abri
kozen.
KerrysauS: (bij rijst, macaroni, witte boo-
nen of harde eieren) halve liter water, 2
bouillonblokjes, 3 afgestr. eetl. bloem, 2 af-
gestr. eetl. boter, 1 uitje, een theel. kerry.
Verwarm roerende op een zacht vuur de ho-
ter, de bloem, de kerry en het fijngesnip
perde uitje tot een lichtgeel papje, verdun
dit, steeds roerende, met het water, waarin
de bouillonblokjes zijn opgelost. Laat even
doorkoken en giet ze dan door een zeef.
Winterpotje van prei, knolselderij en san-
sijsjes: 1 pond sausijsjes 1 flinke knolselde
rij, 40 gram boter, 1 bos prei, V/2 pond aard
appels, halve liter water, peper en zout,
eventueel wat aardappelmeel. Schil de sel
derij en snijd of rasp deze aan kleine stuk
jes. Maak de prei schoon en snijd deze aan
kleine reepjes, en snijd de aardappels even
eens aan plakjes.
Doe in een pan de helft van de aardappels,
leg hierop de helft van de prei en de helft
van de selderij, hierop doet men het water,
de boter en de sausijsjes. Vervolgens legt
men de rest aardappels er op, de prei en
de selderij en teverjs wat zout en peper. Men
laat dit een flink uur zachtjes stoven, af en
toe roeren met een vork. Breng daarna het
geheel op smaak met wat peper en zout en
zoo noodig met wat aardappelmeel.
Strooi desgewenscht voor het opdienen
wat gehakte peterselie er over.
ONS WEKELIJKSCH KNIPPATROO
Nr. 746: gekleede japon voor oudere da
mes. Als materiaal kan men zoowel wol als
zijde gebruiken. De garneering bestaat uit
een vestje van wit piqué of zijde in een af
stekende kleur. Het model is zeer afklee-
dend. Benoodigd materiaal: 5 meter van 90
cM. breedte. Het patroon is verkrijgbaar in
maat 50: bovenwijdte 120 cM., taillewijdte
100 cM., heupwijdte 138 cM. Door het al of
niet aanknippen van naden maakt men het
patroon passend voor eigen figuur. Prijs: 30
cent per stuk.
Nr. 778: aardig japonnetje voor jeugdige,
slanke figuurtjes te vervaardigen van soe
pele wollen stof. Benoodigd materiaal: 3 M.
van 130 cM. breedte. Het patroon is te ver
krijgen in maat 42: bovenwijdte 96 cM., tail
lewijdte 74 cM., heupwijdte 104 cM. Door het
aJ of niet aanknippen van naden maakt men
het patroon passend voor eigen figuur. Prijs
van dit patroon is 30 cent per stuk.
Deze patronen zijn te verkrijgen bij de „Af-
deeling Knippatronen" van de Uitgevers
maatschappij wDe Mijlpaal", Singel 91 te
Amsterdam. Toezending zal geschieden!
ontvangst van het verschuldigde bedrag, I ,v.ai
kan worden voldaan in postzegels, per p« ger
wissel of per postgiro 41632. we
Aan de lezeressen wordt vriendelijk 1 ver
zocht bij bestelling duidelijk het verlang 'n
nummer en tevens naam en adres zoo v
ledig mogelijk op te geven; men voorka Zjc
daardoor onnoodige vertraging in de toed wa
ring. ge<
Gelieve de bestelbrieven voldoende te frj orïl
keeren, daar zij anders niet door ons word ^ic
geaccepteerd. lei
Bovenstaande patronen zijn ook n« de
maat te verkrijgen. De prijs is dan 70 c(- de
per stuk. Verder leveren we niet alleen j
tronen van door ons gepubliceerde model li za]
doch van ieder gewenscht model. Toes
ring van afbeelding of schetsje met verm vo
ding van maten is voldoende. Prijzen ai
deze patronen naar maat zijn: voor e
mantel: 85 cent, voor een japon 70 cent, vd vo
lingerie of kinderkleeding 45 cent en vd wc
blouse of rok 35 cent per stuk. tol
EINDELIJK UITKOMST!
D ontsierende haartjes op kin i
ent En «I)d re nog steeds niet 1
geprobeerd hebt? Dan ruit B verbaasd c(|n over het resultaat
Dr Lo nil roe's ExpIlHtor. Dit electrlsch zwakstroom apparaat
er llehtnet) verwijdert gegarandeerd pUoloos en ongevnarlUk
inent de leelUk staande haartjes, daar de haarwortels gedood
worden. Het eenige relllooze ontharlngsapparaat voor
waarvan het gebruik uiterst eenvoudig
geschikt
dankhctulgini
aanwijzing en
geïllustreerde
zonden door
PrUs
t S.23, compleet, i
be«ü». V rangt
welke U gaarne
,en. Tallooze
et gebrolk» m
J. VAN EFFRINK HILVERSUM 12
KamerL Onnesweg 489, TeL 6370, Postrekening 106484
Prijs Aed.-Indll' en bnltenlnnd f0.50 (fro.) bjj voorultbet.
Dames, breit zelf Uw Onderkleeding!
Voor 1.80 ontvangt U van ons merk
„Dovesdown", hygiën. verp. in cellophane,
voldoende wol voor het breien van een
hemd en broek terwijl het patroon gratis Is.
„DOVESDOWN", de ideale wol voor
ONDERKLEEDING, is verkrijgbaar in do
klenren: wit, blauw, rose en jaeger.
Schrijf nog heden 2.— op onze Giroreke
ning 46396 over met opgaaf van verlangde
kleur en U ontvangt alles franco.
SOPHIA GEMMEKEN, Heiligeweg 37,
Telefoon 30866 AMSTERDAM-0.
UW DAGELIJKSCH KOPJE KOFFIE
UW DAGELIJKSCH KOPJE THEE
N.V. Kanis Gunnlnk, Importeurs, Kampen
ST00MWASSCHERIJ Th.BOMBEI
OOSTMAASLAAN 93 Telefoon S2S
ROTTERDAM
HELDERHEID en AFWERKIN
ONGE-EVENAARD I
HAVERMOUT
VLUGKOKEND
4Q CENT PER
IO PONDSPAK
H.V. tON. fFlif.RU „MFRCUR1US" - WORMERVEQL
Breidt Uw klantenkring ui
Adverteert in
Voor Onze Vrouwer
N PERZISCH TAPIJT?
GOED eo GOEDKOOP bil 1
BESHIR"
GOEDKOOP bH PERZISCHE TAPIJTEN
STATIONSWEG 18A
BOTTERDAM
