Jlirnwr geitecift QLemaat
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Verkeer eischt negen dooden
tijdens de Kerstdagen
Voor nieuwe lezers
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
'zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaaf
No. 5971
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 28 DECEMBER 1936 16e Jaargang
Sfotatmtitprijjm:
Van 1 tot 5 regelsI.I7'/»
Elke regel meer 0.22 '/j
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
EJke regel meer 0-45
Voor Tiet bevragen aan 'I bureau
V wordt berekend 0.10
.KERSTMIS 1936
Ook Kerstmis 1936 is weer voorbij. En mei
'benige bitterheid zou men kunnen zeggen:
\et had een normaal verloop.
Toen ons land in een dichte nevel gehuld
'joerd, wisten we met zekerheid dat het
Tukke verkeer, dubbel druk op deze Kerst
een, zijn slachtoffers zou eischen.
Het schoonverlichte Ben Haag trok, zoo-
ils te begrijpen was, duizenden en duizenden
lezoekers. En t is de moeite waard er een
lijkje te nemen. Den Haag spant wel, be
grijpelijk, de kroon der versierde steden, al
het bekend, dat het eertijds roode Zaan-
Iam wellicht de derde, zoo niet de tweede in
Ie rij is. Vooral Tweede Kerstdag stonden
Ie pleinen in de residentie vol met auto-
iissen, welke vreemdelingen aanvoerden
alle kant en over de wegen kwamen
ange files auto's binnen.
Men kan zeggen: in Ben Haag was „licht
n vroolijkheid". Maar ondertusschen eischle
iet verkeer her en der zijn tol. In vele ge-
tallen door de mist, want zelfs de meest
oekelooze matigt zijn gang als er een mist
aak voor zijn auto ligt. Toch was er ook
n een enkel geval weer sprake van gru
lichtzinnigheid, waardoor niet de
achter het stuur door het onge-
uk getroffen werd, maar de onschuldige
iets er of wandelaar. Het ware te wenschen,
lat men de strafmaat voor dergelijke ver
grijpen tegen het leven wat ruimer nam.
Zoo heeft ook ditmaal het verkeer op de
,'rie Zondogen waarop overigens het maat-
ehappelijk leven, voorzoover het geen ver-
and houdt met uitgaan en genieten, stil
tond, zijn deel genomen. Het aantal dooden
al wellicht een vijftiental bedragen. Het is
vaarlijk erg genoeg.
Van schecpvaartrampen zijn er nog geen
\erichten binnen. Een haringlogger liep
loor de mist op de kust en is nog niet
ilot kunnen komen, maar menschenlevcns
lijn er niet te betreuren.
Bat op het oorlogsfront in Spanje de strijd
tok gedurende de Kerstdagen bleef doorgaan,
rpreekt wel van zelf. Toen het ruwe weer
bedaarde nam de activiteit aan de fronten
uter toe: vijftig dagen wordt Madrid nu be
leger d en de menschen raken er zoo aan
"ion, dat het leven van alle dag normaal
iopt, wanneer de kanonnen even zwij
gen; dan speelt de muziek en floreert het
cafèleven, alsof men niet in een belegerde
teste zit.
Volgens de redenaars op de Kerstvergade
ringen der S.B.A.P., welke evenals vorige
'aren gehouden werden, wordt in Spanje de
trijd gestreden tusschen democratie en fas-
\isme en de sociaal-democraten hebben zich
(ian de zijde der democraten geschaard.
j Laat dit voor Spanje niet geheel juist zijn,
Lhet is zoo moeilijk daarover te oordeelen
kan er zich slechts over verheugen, dat
onzent de S.B.A.P. vóór de democratie
zoowel tegen fascisme als communisme
Zooals het ook teekenend is dat wer
de. sprekers thans weer
de gewone, maar valsche tegenstelling
Ie maken tusschen Kerstvrede en wereld-
ne^e: al paait men zich elk jaar met de
\waze illusie, dat menschenmacht en partij-
tracht ten slotte de maatschappij behouden
Indien het Kerstfeest ons niet wat anders
geleerd, dan is het ons zonder zegen
Juist deze hoogtijd van het Christendom
noet ons indachtig maken, dat alleen God-
ielijk ingrijpen de wereld redden kan. Noch
In Berlijn, noch in Moskou, Home of Lon-
ien wordt de definitieve beslissing genomen:
geschiedde eenmaal in het grijze, ver-
Bethlehem.
Niet diplomaten of dictators schrijven 'de
het is Gods vinger die
doet; het is Gods hand. die de wereld
Dfficieele Berichten
De heer f3. J. Kersten, burgemeester van de
Wisch, is benoemd tot ridder in de Orde
Oranje-Nassau.
Janssen en S. D. Hameiers, belden te Maas-
richt.
Benoemd is tot officier in de Orde van Oranje
,'assau, P. J. N. v Os te Rotterdam.
Benoemd Is tot ridder in de Orde van Oranje-
fnnnau t a v Lakerveld te Den Haag.
Eng-elbrecht te Rotterdam.
jEGER en vloot
Benoemd is tot res.-offlcler van gezondb. 2e
d.. de d.pl. vaandrig G. J. M. J. Hoek.
Bevorderd zijn: tot lu'
le lel. de luit.
d Blink; tot off. van den
dienst le kl. de officieren 2e kl.
A. Sizoo en E. v d Woude: tot luit. ter zee
e kl. de luit. ter zee 3e kl. H. G. Brandt
Aan kap. C. A. F IV Slcherer, leeraar bö de
Mil. Academie is eervol ontslag verleend.
Benoemd en aangesteld is bij het wapen der
nfanterie, tot res.-majoor, de eervol ontslagen
Sicherer.
13 Ju]
i advies moet
'erzoekschrlften, re
te Den Haag.
Zware mist en ijzel veroorzaken
tal van ongevallen
Twee auto s in het water gereden
Zeventienjarige longen veroor
zaakt ernstia auto-ongeluk
In plaats van de zoo graag aangehaalde, en toch zoo weinig voorkomende
„witte Kerst", hebben we ditmaal een Kerstmis gehad, waarop de wereld,
dank zij zware mistbanken die zich telkens verspreidden, voor onze oogen
tot wel zeer kleine proporties werd teruggebracht Indien dit echter alleen
tengevolge had, dat we niet, zooals anders, van de natuur konden genieten,
het ware de moeite van het overdenken niet waard.
Helaas, deze zware mistwolken, die over ons land lagen, hebben voor het
verkeer, dat zwaar gehandicapt was, weer zeer ernstige gevolgen gehad.
Tal van ongelukken deden zich alom voor en het aantal slachtoffers, dat te
betreuren valt is wel heel groot: negen menschen verloren tijdens de Kerst
dagen en de Zondag die er op volgde, tengevolge van een verkeersongeval
het leven. Bovendien zijn er tal van gewonden te betreuren.
Het is wel een droeve lijst, die we liieronder laten volgen
Drie dooden te Schagen
De ongevallenreeks is begonnen te
Schagen, waar Zaterdagmiddag op
de onbewaakte overweg aan de Keins
een auto door een sneltrein gegrepen
werd. Drie personen moesten dit onge
luk met den dood bekoopen.
De sneltrein, welke omstreeks 12 uur uit
D e n Helder vertrekt en 12.13 te Scha
gen moet aankomen, reed op bovenge
noemde spoorwegovergang en kwam in bot
sing met een Ford-automobiel, nummer G
2691. De auto werd aan de achterzijde ge
grepen en ongeveer 50 meter verder aan
den voet van den dijk neergeworpen.
Twee der inzittenden, mej. A. Reu
vers uit Dirkshorn en mej. J. de
Reus uit Winkel, werden op slag
gedood. De derde inzittende, mej. N.
Hopman uit Warmenhuizen werd
zwaar gewond en met den trein naar *n
ziekenhuis te Alkmaar vervoerd. In den
trein was toevallig aanwezig dokter
Schuringa uit den Helder, welke met
een eveneens in den trein aanwezige
pleegzuster de eerste hulp verleende. In
den loop van den avond is ook mej.
Hopman aan de bekomen verwondingen
overleden.
Het ongeluk is te wijten aan den zwaren
mist, welke over Schagen hing. De snel
trein zette met een half uur vertraging de
reis voort.
Auto met vier personen
te water
Zondagmiddag omstreeks half een is
een personenauto, waarin vier personen
gezeten waren, bestuurd door den heer
H. Rubingh uit Stadskanaal,
nabij de Gasselternijveenschebocht al
daar in het kanaal gereden.
De bestuurder moest uitwijken voor eeni-
ge kinderen, die op den weg aan het spelen
waren. De wagen slipte, kantelde en kwam
in het kanaal terecht Direct was hulp ter
plaatse en men slaagde erin drie der inzit
tenden, den heer Moesker, diens echtgenoote
en den heer Bartels, allen uit Stadskanaal
spoedig op het droge te brengen.
De bestuurder verdronken
Zij waren echter zoodanig geschrok
ken, dat zij vergaten mede te doelen,
dat de bestuurder, de heer Rubingh,
nog in den wagen zat Doze is, ongeveer
een half uur later, toen men den wa
gen opgehaald had, levenloos achter het
stuur vandaan gehaald.
Men heeft nog getracht de levensgeesten
op te wekken, doch zulks mocht niet meer
baten. Het lijk is naar Stadskanaal overge
bracht. De drie overige personen, die geen
noemenswaardig letsel hadden bekomen,
konden later huiswaarts keeren.
Twee dames verdronken
Zondagnacht omstreeks een uur begaven
twee dames en heeren uit G o e s, die den
Tweeden Kerstdag te Middelburg had
den doorgebracht, zich per taxi naar hun
woonplaats. Op den hoek van de Maisbaai
en de Loskade te Middelburg is de auto,
die bestuurd werd door den heer J. Pantus
uit Goes, in het kanaal gereden.
De bestuurder en de twee zich in de
auto bevindende heeren J. Braam en G.
de Pan,, konden zich door het verbrijze
len van de voorruit uit het voertuig be
vrijden. Zij werden door een voorbijgan
ger, die op het hooren van den slag in
het water was toegesneld, door hand
reiking op den wal getrokken.
De belde dames die zich in den wa
gen bevonden, de 29-jarige M. van
Hoorn, echtgenoote van den heer de
Pan en haar 21-jarige zuster, C. van
Hoorn, konden niet uit de auto komen
en verdronken.
Eerst toen de wagen met behulp van een
lu-aan tegen den wal was opgetrokken, kon
den de slachtoffers worden bevrijd De le
vensgeesten waren echter reeds geweken.
Mevrouw- de Pan—van Hoorn was moe
der van zes kinderen van drie tot twaalf
jaar. Haar zuster was ongehuwd.
Wielrijder door onbesuisden
jongeman doodgereden
Zondagmorgen omstreeks kwart over
xtien heeft zich op den Schaesbergerweg
te Schaesberg een ernstig auto
ongeluk voorgedaan, waarbij een per-
soon den dood heeft gevonden en een
tweede vrij ernstig verwond werd.
De toedracht was als volgt:
^Zaterdag had de 17-jarige jongeling S. uit
Heerlen de auto van zijn vader, welke
voor een reparatie in een garage was ge
bracht, buiten medeweten van zijn vader
gehaald voor het maken van een uitstapje.
Onderweg kreeg de auto een lekken band,
zoodat de jongen haar in een garage le
Schaesberg achterliet Een plotseling sterf
geval maakte het echter noodzakelijk, dat
de vader de beschikking kreeg over zijn
auto, zoodat de jongeman Zondagmorgen
vroeg in allerijl naar Schaesberg toog om
den wagen op te halen. Met een vaart van
naar schatting 60 tot 70 K.M. reed hij langs
den Schaesbergerweg naar Heerlen.
Onnoodig geremd
Zijn nervositeit was naar het schijnt nog
grooter geworden door de omstandigheid
dat de weg beijzeld was, althans, toen hij
voor zich uit een aantal wielrijders zag rij
den. remde hij plotseling, zonder dat daar
toe eenige noodzaak aanwezig was, met het
gevolg, dat de wagen slipte, het trottoir op
vloog en vervolgens nog drie maal heen en
weer over den weg slingerde.
Een der wielrijders, de heer Bühr-
mann, werd door de auto gegrepen en
zoo ernstig gewond, dat hij zeer spoedig
daarna overleed. Een tweede, de schoon
zoon van den heer Bührmann, bekwam
een hoofdwonde en eenige schaafwon
den, terwijl een derde, de heer Plan-
nings, eenige kleine kneuzingen opliep.
Van nog een vierde wielrijder werd het
rijwiel totaal vernield, doch de man zelf
bleef ongedeerd
De auto schoot ten slotte in een lieg en
bleef daar steken., De jongeman kwam tr
met den schrik af. Hij is in arrest gesteld en
zal ter beschikking van de justitie gesteld
worden.
Wielrijder gedood te Delft
Zaterdagochtend omstreeks elf uur
werd op den Delfgauwscheweg nabij
den Pauwmolen te Delft, de wielrijder
M. van der Steenhoven uit Delft, door
een auto aangereden.
Ofschoon de verwondingen zich aan
vankelijk niet ernstig lieten aanzien, is
het slachtoffer later in het gasthui» te
Delft aan de bekomen kwetsuren over
leden.
De bestuurder van de auto, welke de aan
rijding veroorzaakt had, is na het ongeval
doorgereden. In verband met deze aanrij
ding verzoekt., de Commissaris van Politie
te Delft, den autobestuurder, die direct, na
het ongeval aan omstanders verklaard
heeft, de juiste toedracht van het gebeurde
te weten, zich zoo spoedig mogelijk aan
zijn bureau, afdeeling recherche, te vervoe
gen.
Wandelaar aangereden en gedood
Zaterdagavond omstreeks zeven uur is op
den weg tusschen Vlissingen en Kou
dekerk» de arbeider Kopejan, die daar
wandelde, door een personenauto aangere
den en op slag gedood. Het slachtoffer, dat
te Koudekerke woonde, was ongeveer 35
jaar.
Autobotsing te Den Haag
Zondagmorgen zijn te Den Haag ten
ivolge van de dikke mist twee auto's,
resp. bestuurd door de chauffeurs J. N. te
Scheveningen en W. R. uit de Appelstraat
te Den Haag met vrij groote vaart tegen
elkaar gereden.
De slag was zoo hevig, dat beide wagens
geheel in elkaar gedrukt werden.
De chauffeur J. N. was er zeer ernstig
aan toe. Met een schedelbasisfractuur en
inwendige kneuzingen is hij naar het zie
kenhuis aan den Zuidwal overgebracht
W. R. had slechts lichte kwetsuren opge-
loopen, o.m. een neusbeen gekneusd. Hij
kon na verbonden te zijn huiswaarts keeren
Melk auto contra luxe wagen
Zaterdagochtend zijn op den Kostverloren
weg te Stompwijk tengevolge van de
mist een personenauto en een vrachtauto
van den veehandelaar C. van den Akker,
laden met melkbussen, tegen elkaar gebotst
De melkauto sloeg driemaal over den kop
en kwam in een sloot terecht. De bestuur
der kon spoedig op het droge worden ge
bracht. Hij had veel builen en schrammen
bekomen. Dit was ook het geval met den
bestuurder van de personenauto, den heer
Th. van Leeuwen uit Wilsveen. Mej. Auwer-
laan, die ook in laatstgenoemde auto zat.
brak een arm en is ter verpleging opgeno
men in de St. Antoniushoeve te Voorburg.
Elf bussen melk gingen verloren. Beide
voertuigen werden ernstig beschadigd.
KOM OVER DE BRUGl De Zutphe-
naren brachten dit gezegde letterlijk en
massaal tot werkelijkheid, toen de nieuwe
brug over de IJsel officieel voor het ver~
keer werd geopend.
P. Wielinga
Gaat heen als Tweede Kamerlid
Naar wij vernemen heeft de heer P.
W i e 1 i n g a lid van de Tweede Kam-°r.
aan het Centraal Comité van de A.r. Partij
medegedeeld, dat hij geen candidatuur voor
de a.s. Kamerverkiezingen zal aanvaarden.
De heer Wielinga zal dus na de verkie
zingen niet in de Tweede Kamer terug
komen.
Huwelijksgeschenk van de
Chineesche regeering
De regeering der Chineesche republiek
heeft door tusschenkomst van den Chinee-
schen gezant bij ons Hof aan H.K.H. Prin
ses Juliana een huwelijksgeschenk doen
toekomen, bestaande uit een ivoren stan
daard en een daarop rustenden ivoren bal.
Dit ornament, dat bestemd is om onder
een glazen stolp op een voetstuk, gevormd
door met Chineesche zijde bekleedt fraai
bewerkte kussens, in een salon te worden
geplaatst is uit één stuk ivoor gesneden
i met kunstig lofwerk versierd.
In het midden van dezen standaard is
een kleine ajour bewerkte ivoren bal uit
gesneden waarin zich kleine ivoren balletjes
bevinden. Deze versiering wordt gedragen
door Chineesche vrouwenfiguren. De losse
ivoren bal, die op dit siervoorwerp rust, is
eveneens ajour bewerkt. Daarin bevinden
zich 21 beweegbare ivnren balletjes. Het
geheel is hoogst smaakvol en kunstvaardig
bewerkt en geeft een goeden dunk van de
bekwaamheid der Chineeséhe ivoorbe
werkers
DR H. COLIJN
ALS LITURG
Bijzondere Kerstbijeenkomst
in de Residentie
In de Oosterkerk te 'ê-Gravenhage
werd Zaterdagavond een Kerstbijeenkomst
gehouden, die wel een heel hijzonder karak
ter droeg, omdat daarbij de Minister-Presi
dent. Dr H. Colijn, de taak van liturg ver
vulde.
De bijeenkomst stond onder leiding van
Ds. C. Bouma, Geref. predikant te Den
Haag-Oost, terwijl medewerking verleend is
door mevr. Elly Anema (solo-zang), den
heer M. W. v. d. Laan (orgel) en de Chr.
Zangvereeniging „Euphonia" (dir. J. A.
Meeusen).
Nadat Dr. Bouma de bijeenkomst od ge
bruikelijke wijze had geopend, zong de ge
meente het bekende „Groote God, wij loven
U!" enz. Schriftlezing, gemeentezang, solo
zang en koorzang van de Zangvereeniging
„Euphonia" hebben elkander vervolgens af
gewisseld. Acht maal heeft Dr. Colijn go
deelten uit de Schrift gelezen, zoowel uit
het Oude al3 uit het Nieuwe Testament
Met zijn rustige, klare stem las hij achter
eenvolgens gedeelten van Ps. 96, Jes. 60,
Ps. 72. Lukas 2, Joh. 1. Gal. 4, Openb. 7 en
Opertb. 22. De dienst droeg een liturgisch
karakter en de zang der gemeente sloot
meermalen treffend aan op het door den
staatsman voorgelezen woord der H. Schrift
Het laatsl las Dr. Colijn enkele strophen
uit het laatste hoofdstuk van het laatste
Bijbelboek, waarin de Ziener van Padmos
getuigt van het Maranatha: Jezus komt
In antwoord daarop zong de gemeente het
bekende gezang: „Die hoop moet al ons
leed verzachten, Komt, reisgenooten! 't hoofd
omJioogl"
De drukbezochte bijeenkomst is h>nrna
met dankgebed gesloten.
Inbraak in juwelierszaak
Voor f 20.000 sieraden ontvreemd
Gedurende de afwezigheid van den
eigenaar hebben inbrekers zich Zater
dagavond tusschen 8 en 11 uur toegang
verschaft tot een juwelierswinkel in de
Boekhorststraat te Den Haag en voor
een bedrag van ongeveer f20.000 aan
gouden sieraden, juweelen, horloges
enz. ontvreemd. Een onderzoek heeft
uitgewezen, dat de daders via het dak
van een belendend perceel en door het
breken van een ruit in het zolderraam
op de bovenverdieping van de bewuste
zaak zijn binnengekomen.
Toen ze in de winkel daarna hun slag
sloegen hebben ze, opdat ze niet in hun
Werk gestoord zouden worden de buitendeur
gegrendeld en het rolluik voor de vitrine
laten zakken.
Nadat ze wat van hun gading was, inge
pakt hadden zijn ze vermoedelijk weer op
dezelfde wijze,, waarop ze gekomen waren,
verdwenen.
RESTAURANT TAVERNE
Q TEAROOM
GESOIGNEE JE DAGSCHOTELS
vanaf FL 1.25
LUNCH FL 1.50
DINER SOIGNé FL 2.—, FL 3 -
la Carte.
ORCHESTRE FARKAS JENO
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
Een interview met den oud-gouverneur*
generaal Jhr. Mr. D. C. de Jonge.
Bij een inbraak in een Haagsche jtiwe-
lierswinkel is voor f 20.000 aan juweelerf
ontvreemd.
Het voorstel tot sluiting van de beurs
op 2 Januari aangenomen.
De Koloniale Bank doet belangrijke
mededeelingen over afschrijving en reser*
veering.
Jaaroverzichten Rotterdam en Den
Haag.
Te Schagen is een auto met vier perso*
nen te water gereden. Drie personen kwa
men om het leven.
In verband met de moord te Leek zijn
twee personen aangehouden.
In Stadskanaal is een auto in het kanaal
gereden. De bestuurder is verdronken, j
In Middelburg is een taxi te water ge*
reden. Twee dames verdronken.
Tengevolge van de mist moesten op
Tweede Kerstdag alle K.L.M.-vliegtuigen
te Eelde landen.
De IJselbrug te Zutfen is thans weer in
gebruik genomen.
De stijging van de werkloosheid was
eind November kleiner dan verleden jaar.
Op de lijn Volendam-Kwadijk is een
personenauto door een tractor gegrepen;
twee inzittenden werden vrij ernstig ge*
wond.
De vrijlating van Tsjang Kaï Sjek heeft
in China groote vreugde verwekt
"Aan het front van Madrid heeft een
overrompelend offensief nieuwe troepen
van Franco over de Manzanares gebracht
Er bestaat eenige ongerustheid over de
aanhouding van het Duitsche schip Palos
door de volksfront-regeering, daar men
bevreesd is voor incidenten.
De Fransche en Britsche regeeringen
hebben stappen gedaan om de stroom van
vreemde oorlogsvrijwilligers in te dammen*
In den Berlijnschen ondergrondschen
spoorweg heeft een hevige brand gewoed.
Er zijn geen slachtoffers.
Zuurvaste vloer
en wandtegels voor
chemische fabrieken.
n.v. vereenig de nederlandsche
Chamotte-fabrieken
geldermalsen, tel. 3 en 69
(Adv.)
p
rtia/a
Jt PijpTabak
Toeonla Leeuwarder»
onze krant gratis tot en met 31 December.
Ook ontvangen nieuwe lezers nog toe
gezonden een exemplaar van ons
JAAREIND-NUMMER.
Wie een lezer aanbrengt voor minstens
één jaar, zóówel als de aangebrachte zelf,
heeft recht op de
JULIANA VERLOVINGSLEPEL
In ieder Christelijk gezin het Christelijk
dagblad, zij de leuze.
Afd. PROPAGANDA.