Jlieuuif JTrillsrljt (Jfourattt
N
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
20 pCt. kortinn
PALTHE
I V
abonnementsprijs:
Pei kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 235 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending430
Bij dagelijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verte" as
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 [(na 6 uur 3166)[ Postbox 20 Postgiro 58936
gfobrrtentirprtpeti:
Van I tol 5 regainf 1.177»
Elke regel meer 0.227»
Dtgezonden Mededeelingtn
van 1-5 regels230
Elke regel meerO 45
Voor bel beviagen aan 't bureau
worrff berekend0.10
NO. 5964
DONDERDAG 17 DECEMBER 1936
16e Jaargang
IE zich heden voor één jaar op ons
VV blad abonneert, ontvangt de tot 1 Jan.
a s. verschijnende nummers, met inbegrip
van het uitgebreide nummer voor de
Christelijke Feestdagen, in deze maand
gratis.
Wie een lezer aanbrengt, zoowel als
de aangebrachte zelf hebben recht op de
JULIAN A-VERLOVINGS LEPEL
In elk Chr. gezin een Christelijk dagblad
zij de leuze. AFD. PROPAGANDA.
MET TWEE MONDEN
SPREKEN
Zaken zijn zaken, denkt de directie van
e bladen, welke zich officieel „de Arbei-
derspers" van Nederland noemen. En dus
begrijpt zij, dat de sociaal-democratie een
M dubbele uitkijk moet hebben; de eene ge
richt naar het binnenland, de andere naar
het buitenland.
Hoe is de toestand van de Nederlandsche
i arbeidende bevolking? Ge kunt elke dag in
a,, de roode pers lezen, dat deze eigenlijk nooit
zoo droevig is geweest als tegenwoordig.
Neen. dan moet ge eens in het land van
gezond verstand", Denemarken, komen;
óf in het welvarende Zweden van heden;
uja in België, waar het niet zoo goed wi
als hier, wordt het gaandeweg beter en
neemt de koopkracht aanzienlijk toe. Maar
hier, man, zwijg er van
Dat is de kijk van de roode pers naar
binnen,, voor gebruik in Nederland. Maar
directie van de Arbeiderspers kijkt ook
naar buiten en adverteert in een supple
ment van het Engelsche tijdschrift „Mar
keting" om Engelsche firma's te bewegen
annonces in de Nederlandsche roode pers
plaatsen.
Waarom doen de Engelsche firma's daar
verstandig aan? De directie zal het u zon-
jder eenige overdrijving zeggen. Omdat de
negen roode dagbladen geheel Nederland
'bedekken, niet alleen, maar vooral omdat
Lpdeze bladen gelezen worden door de geor-
gfjganiseerde Nederlandsche arbeiders,
erkend best-betaalde werkers in de wereld"
iajen hun families het grootste deel van de
producten opnemen. Zij vormen
dus een essentieele factor in elke reclame
campagne, welke men in Nederland wil
n 'voeren, en men kan dus slechts met schade
lanivoor zich zelf hun pers negeeren.
Wat het feit op zich zelf betreft heeft de
sidirectie van de roode pers, gelukkig, vol-
nkomen gelijk: de loonen zijn hier beter dan
ergens in de wereld. Maar als het tegen de
inifRegeering gaat, dan doopt de roode pers
haar pen in gal en schrijft keer op keer: de
Nederlandsche regeering hotidt welbewust
uil de welvaart tegen.
B Zóó spreekt men met twee monden naar
gelang men naar binnen of naar buiten
gdfcjkt
EIGENAARDIGE POLITIEKE
WEDIJVER
Er is al sinds maanden een eigenaardige
ilitieke wedijver aan de gang tusschen
lociaal-democraten en roomsch-katholieken.
T)e eersten doen in hun pers en hun rede-
letterlijk niets anders dan betoo-
m, dat zij zoo heerlijk met de Roomsch-
th. Staatspartij zouden kunnen samen-
'erken in de regeering. Doch hoe heviger
_öj opdringen, hoe meer bezwaren van R.K.
I Etijde worden opgeworpen. Waarlijk niet al-
een van de zijde der meer behoudenden in
T^pleze partij, om het zoo maar te noemen,
evenzeer van de kant der democraten;
|n het baat de roode pers niets, al stookt
voortdurend de twee vleugels tegen
ilkander op. Dan antwoordt de „linkervleu-
rel" doodkalm
men moet vooral goed weten, dat ook de
katholieke democraten vóór ólles katho
lieken zijn, en als katholieken leven uit
de overtuiging, dat alleen de volle bele
ving der goddelijke zedenwetten aan de
menschheid het zoozeer nagejaagde ge
luk kan schenken.
De voorstelling van een voor de hand
J*'iggende groepeering, alsof dus katholie-
ken en sociaal-democraten als 't ware op
elkander zijn aangewezen, is daarom
van een uitermate ónlogische construc
tie, die niet door de werkelijkheid wordt
gedekt.
Dit alles kén de roode pers weten, even
goed als wij. Maar hoe kan zij dan schrij
nt
„Sedert meer dan achttien jaar is één
van de grondslagen van het politiek be
leid der sociaal-democratie: de erken
ning van het feit, dat een belangrijk deel
van de niet-bezitters in Nederland zich
bij de verkiezingen schaart achter de
R.K. Staatspartij. Als telkens blijkt, dat
er in ruime mate overeenstemming be
staat tusschen het program van de S. D.
,A. P. en het program van de Staatspartij,
dan is dit in de eerste plaats het gevolg
van de maatschappelijke samenstelling
van 't kiezerscorps van de Staatspartij."
Het feit als zoodanig is volkomen juist,
dat in de R.K.S. alle maatschappelijke stan
den vereenigd zijn; dat is aan alle Christe
lijke partijen eigen, omdat deze uit het be
ginsel leven en het Christelijk beginsel
heeft voor alle maatschappelijke groepen
dezelfde eischen van rechtvaardigheid,
Christelijke zede, eerbied voor het gezag
handhaving der vrijheid. (Wat natuurlijk
niet wil zeggen, dat de praktijk nooit voor
eonflicten plaatst.)
Echter, wat de roode pers schrijft is be-
leedigend voor de R.K.S. In dit citaat
staat met zooveel woorden, dat de R.K.,
evenals de sociaal-democraten, zich bij hun
politiek optredën door belangen laten
leiden: er zijn niet-bezitters in hun midden,
deze vormen zelfs een belangrijk deel van
de kiezersgroep en daérom voert de R.K.S.
een „democratische" politiek. Niet het be
ginsel, maar het belang domineert en gaat
voorop.
Het zou verloochening van eigen overtui
ging en grondslag zijn, wanneer de Roomsch-
kath. partij deze „gelijkstelling" met de
S.D.A.P. aanvaardde. En zoo schiet de roode
agitatie haar doel voorbij en brengt ze ver
wijdering in plaats van samenwerking.
HET A.S. PRINSFJJJK
HUWELIJK
Rijksgebouwen vlaggen van
19 December tot 7 Januari
Het geschenk van de Princevlag
Als antwoord op vele vragen wordt
medegedeeld, dat de ingang, door wel
ken het Vorstelijk bruidspaar de Groo-
te Kerk te 's-Graveohage zal bin
nentreden en verlaten, düe is, welke
gelegen is aaa de zijde Riviervisch-
markt, tegenover perceel 2 (gebouw
van „de Residentiebode'').
Naar wij vernemen, zullen de Rijks
gebouwen vlaggen van 19 December
tot en met 7 Januari a.s.
De verlichting van de Rijksgebouwen
zal op 30 December, 2, 4, 5, 6 en 7 Jan.
des avonds ontstoken zijn.
Reeds enkele dagen na de verlovirng van
H. K. H. Prinses Juliana werd door „de
Princevlag" besloten, te vragen als huwe
lijksgeschenk te mogen aanbieden paleis
standaards en autostandaards voor Prinses
en Prins.
Het geschenk voor de Prinses is thans
>reed gekomen.
Het bestaat uit drie groote paleisstam-
daards, en twaalf autostandaards, vervaar
digd in de fabrieken van de N.V. P. F. van
Vlissingen Co te Helmond, overeenkom
stig de officieele gegevens. Zoodra de stan
daard van Prins Bernhard officieel is vast
gesteld, zal ook aan dezen een dgl. geschenk
worden aangeboden. Het cadeau zal ver
gezeld gaan van een fraai uitgevoerd al
bum, gecalligrafeerd door Dick Meester te
Amersfoort, en gebondien door de kunstbin
der Callenbach aldaar.
„De Princevlag" biedt ook een blijvende
herinnering aan.
Deze bestaat uit een zilveren gedenkpen
ning voorstellende Prinses Julinana en
Prins Bernhard gevat in bronzen pla
quette, en deze verwerkt op coromandel-
houL Ontwerp en model zijn van de firma
Cornelis L. J. Begeer te Utrecht. Op de
plaquette is een opdracht gegraveerd. Het
geheel is geborgen in een zwaar lederen
étui met blauw velours bekleed. Voor de
gasten van het bruidspaar z.ullen tevens
een 50-tal losse penningen worden bijge
voegd.
DE BE-EEDIGING VAN
PRINS BERNHARD
Plechtigheid vastgesteld
op 23 December a.s.
HM. de Koningin en Prinses
Juliana zullen tegenwoordig zijn
Het is thans vastgesteld, dat de plech
tige eedsaflegging van den onlangs tof
kapitein, lnitenant ter zee le klasse en
ritmeester titulair resp. la 'suite' uit
de drie hoofddoelen der weermacht be
noemden Prins Bernhard von Lippe-
Biesterfeld zal plaats hebben op
Woensdag 23 December e.k. bij een
groote garnizoensparade op het Malie
veld te 's-Gravenhage.
In groote trekken vernemen wij, dat de
plechtigheid als volgt zal geschieden:
De troepen der Residentie, versterkt met
onderdeelen van elders, zullen omstreeks
11 uur in carré-formatie worden opgesteld
met het open gedeelte tegenover het mid-
:n van het Krrkpad.
Ongeveer 11.15 uur zal de gouverneur
der Residentie, luit.-generaal Jhr W. Röell,
vergezeld van Z. D. H. den te beëedigen
Prins te paard op het Malieveld verschijnen.
Na de gebruikelijke begroeting van
vaandels, standaarden, autoriteiten,
niet-ingedeelde officieren en verdere
genoodigden, zal de komst van H. M.
de Koningin en H. K. H. Prinses Ju
liana worden afgewacht
Na inspectie door H. M. van de troepen,
en van de daarbij voor dezen dag ingedeel
de weermachtssymbolen van alle deeien
der Koninklijke weermacht zal tot de eeds
aflegging worden overgegaan, waarbij de
Kon. Besluiten van benoeming door opper
en vlagofficieren van het Kon. Ned. Ind.
leger, de Kon. Marine en de Kon. Land
macht zullen worden voorgelezen.
De beëediging zelf zal plaats hebben in
handen van den gouverneur der Residen
tie, die de oudste opperofficier is van zer
en landmaoht, voor zoover met een com
mando belast
Vermeld kan nog wordien, dat voor des*,
plechtigheid troepen van de Koloniale Re
serve en troepen van de Kon. Marine zullen
zijn ingedeeld.
Na de eedsaflegging zal voor H. M. de
Koningin worden gedefileerd. Na het ver
trek vain Koningin en Prinses zal vermoe
delijk een terugmarsch naar het Kon. paleis
plaats vindien met de muziekcorpsen en
onderdeelen van de geparadeerd hebbende
troepen, die nabij het Kon. paleis aan den
paradecommandant vergezeld van Z. D. H.
zullen voorbijtrekken.
Lii verband met de mogelijkheid
slecht weder zullen voor de uit te noodigen
autoriteiten overdekte plankieren worden i'
gericht, terwijl er op de gewone plaats voor
de vele andere belangstellenden, die zich
jaarlijks bij de parades daartoe aanmelden,
een niet-overdekt plankier zal worden
opgesteld. Het aantal dergenen, die daar
voor in aanmerking komen, zal echtpr be
perkt zijn.
Stopzetting Haringvisscberij
Op 31 December a.s.
Naar wij vernemen zal de aanvoer
van gezouten haring na 31 December
worden verboden.
Hiermede zal de haringvisscherij dus
practisch op dien datum worden ge
ëindigd.
Het aanvoeren van versche haring zal
na 1 Januari nog worden toegestaan,
doch gezien de ongunstige resultaten
die de Kanaalvisscherij dit jaar heeft
opgeleverd, zullen waarschijnlijk zeer
weinig schepen van deze gelegenheid ge
bruik mak-en.
De Stadt-Schanke
Leidscheplelo 5-9 TeL 33072 Amsterdam
DINER I DINER DINER
4 gaages 6 g.ogeo
75 c. I 1— 1.25
ELK DINER BEN TOPPRESTATIE
HOTEL-HAMDORFF
LAREN (Gooi)
Speciale tarieven voor langer
verblijf en week-ends
Casino Japansche tuin
HOTEL WITTE BRUG
DEN HAAG SCHEVENINGEN
Telefoon 552395
DE
gelegenheid voor Uw Partijen,
Congressen e. d.
Voor de ingang van de Groote Kerk, waar het huwelijk tusschen Prinses Juliana
en Prins Bernhard zal worden ingezegend, is gistermorgen een repetitie gehouden
van het voorrijden met de gouden koets en van de eerewacht van het regiment
Grenadiers.
DE RIJKSMIDDELEN
IN NOVEMBER
Raming met f 3V2 m;r'
overschreden
Achterstand over cl
maanden bijna tngehaah
Hoogere opbrengsten over
vrijwel de geheele linie
Ootober gaf voor de Rijksmiddelen een
liooge opbrengst. November blijft niet
achter: de opbrengst was f 34.414.472
(v. j. f 29.997.104), terwijl de raming met
ruim f 3y2 millioen werd overschreden.
De opbrengst van de indirecte belas
tingen over elf maanden bedraagt thans
f 337.2-i0.466 (v. j. f 335.021.904). Er is dus
een lichte verbetering te bespeuren. De
raming is echter niet gehaald, want deze
bedraagt f 340.564.583. Slechts een zeer
goede Decembermaand zal aet thans
nog bestaande deficit kunnen inhalen.
Enkele maanden geleden ging het nadee-
lige verschil nog boven de f 10 millioen uit
Hieruit blijkt dus wel, dat het Rijk met zijn
inkomstbronnen niet slecht heeft geboerd.
En bij vorige jaren vergeleken is de voor
uitgang wel heel groot, want zonder uitzon
dering werd „de eindstreep" gepasseei-d met
een tekort van enkele tientallen millioenen
iets wat voor 1936 tot de onmogelijkheden
behoort, want de achterstand zal op zijn
hoogst een paar millioen ibeloopen.
Over vrijwel heel de linie bewegen de in
komsten zich in stijgende lijn. Voorop gaan
de zegelrechten, de invoerrechten en de suc
cessierechten.
In November werden op de beurs nog veel
zaken gedaan. Dat kwam de beursbelasting
ten goede en dus ook de zegelrechten, die op
de middelenstaat paraisseeren met een bo-
drag van f 2.4 millioen (v. j. f 1.3 milioen).
De bedrijvigheid is thans sterk geslonken en
December zal vermoedelijk een minder goede
opbrengst doen zien.
De verhoogde invoer deed uit den aard der
zaak ook de opbrengst van de invoerrechten
stijgen. November gaf f 7,7 millioen (v. j.
f 6,9 millioen). Voor elf maanden bestaat er
echter nog een tekort: er werd f 78,5 mil
lioen geïnd, terwijl geraamd was f 81,6
millioen.
Het statistiekrecht weerspiegelt de hooge
re cijfers, die onze handelsbeweging te zien
gaf. Een bedrag van f 189.571 werd in de af-
geloopen maand ontvangen (v. j. f 148.503)
Een mooie opbrengst gaven ditmaal de
successierechten met f 4,2 millioen (v. j.
f 3,2 millioen), waardoor de raming met 8
ton werd overschreden. Men zal de „opIe
ving" moeilijk op rekening van de deprecia
tie kunnen schuiven. Immers moet de aan
gifte geschieden binnen 8 maanden na over
lijden, terwijl betaling binnen een maan i
na aangifte moet plaats vinden. Ook met den
gouden standaard zou dus dit middel rui
mer hebben gevloeid.
De omzetbelasting weerspiegelt ontegen
zeggelijk de betere gang van zaken die zich
in ons larjd baanbreekt. November sloeg met
en opbrengst van f 6.601.752 zoowel demaan-
delijksche raming (f 5.000.000) als de op
brengst van November 1935 (f 6.066.822).
Over elf maanden werd f 56,6 millioen ont
vangen (v. j. f 55,4 millioen).
De registratierechten waren bijna 2 ton
hooger dan verleden jaar, doch bleven even
wel onder de maandelijksche raming. Cou
ponbelasting en loodsgelden bleven onver
anderd, evenals de belasting op gouden en
zilveren werken.
De dividend- en tan-tièmebelasting betee-
kent in de laatste maanden van het jaar niet
veel meer. Toch was November hooger dan
verleden jaar met f 467.848 (v. j f 396.625).
Over 11 maanden werd f 13,2 millioen ont
vangen (v. j. f 10.5 millioen), waaruit blijkt,
dat het bedrijfsleven reeds in 1935 van het
eerste vleugje opleving in da wereld heofl
kunnen nrofiteeren.
Voor 1937 (wanneer de resultaten over
1936 hekend worden)) zijn de verwachtin
gen hoog gestemd, zoodat de opbrengst van
dit middel vermoedelijk verder zal stijgen.
Over het bier en gedistilleerd kunnen we
kort zijn. Dit zijn de middelen, die de disso
nanten in deze maandstaat voor hun reke
ning nemen. Zij leverden rosn f2,2 millioen
(v. j. f2,5 millioen) en f608.000 (v. jaar
f748 000). De Regeering heeft echter verla
ging van accijns in uitzicht gesteld, zoodat
op den duur ook hier een gunstige wending
kan worden verwacht.
Suiker gaf in November de zoete op
brengst van f49 millioen of 9 ton meer dan
verleden jaar.
Tabak deed het beter dan verleden jaar
met f2,7 millioen (v. j. f2,5 millioen) doch
laat een nasmaak na: bij de raming bleef
deze accijns 2 ton achter. Geslacht en wijn
kwamen beter voor den dag dan verleden
jaar met resp. f542.658 (v. j. f500.451) en
f41.166 (v. j. f5351). De zoutaccijns stelde
teleur met f124.035 (v. j. f152.074)
Wat de directe belastingen betreft is
thans voor f99,4 millioen op het kohier ge
bracht (v. j. f95,7 millioen). De inkomsten
belasting neemt hiervan f63,5 millioen
voor haar rekening (v. j. 60,6 millioen), de
doodehandsbelasting f 1.536.537 (v. jaar
f 1.636.376). De totale raming voor 1936 be
draagt f 113.1 millioen zoodat deze vrij wel
zeker niet zal worden gehaald.
De rijwielbelasting bracht in Decembei
f20.000 op, de motorrijtuigbelasting f 1.264.770
Dit is een vrij hoog bedrag doch over elf
maanden bedraagt de opbrengst thans f 19,8
millioen. Vrij zeker zal de raming van
f22,5 millioen dus niet worden gehaald.
EERSTE KAMER
Gisteravond half 9 vergaderde de Eerste
Kamer.
Na trekking van de afdeelingen wordt de
openbare zitting geschorst en komen de af
deelingen bijeen voor het kiezen van de
voorzitters en ondervoorzitters.
Na heropening van de vergadering deelt
de Voorzitter mede dat tot afdelings
voorzitters zijn benoemd de heeren: Otten,
Briët van Sasse van IJsselt, de Jong en
Michiels van Kessenich, tot ondervoorzit
ters de heeren Serrarens, Ter Haar, Anema,
Schoenmaker en de Bruin.
Na afloop van de openbare vergadering
komen de afdeelingen opnieuw bijeen voor
het onderzoeken van verschillende wetson'
werpen.
Uit de A.R. Partij
CENTRALEN
CONVENT 1937
Voorstellen voor de
verkiezing
Deputatenvergadering 8 April a.s.
Het Centralen Convent der Anti-
rev. Kiesvereenigingen zal gehouden worden
op 14 Januari 1937 des voormiddags om
elf uur in de groote zaal van het Jaar
beursgebouw, Vredenburgte Utrecht
De agenda vermeldt:
1. Opening.
2. Behandeling van het voorstel inzake
de candidaatstelling.
3. Behandeling van het voorstel-Verkie
zingsmanifest
4. Rondvraag.
5. Sluiting.
Van het voorstel Candidaatstelling hebben
wij op 15 September reeds uitvoerig mel
ding gemaakt
Het verkiezingsmanifest is reeds meerma
len gepubliceerd en wordt bovendien uit
voerig besproken.
Van de Kiesvereenigingen zijn geen wijzi
gingsvoorstellen ingekomen met uitzonde
ring van een verzoek der Kamercentrale te
Groningen. Deze bepleitte overgangsmaat
regelen voor hen, die vroeger een salaris
genoten van 3000 of hooger en dus niet
onder de Invaliditeits- en Ouderdomswet
vielen, maar wier inkomen thans beneden
dat bedrag is gedaald; terwijl voorts op een
tijdelijke crisissteunregeling aangedrongen
werd voor kleine middenstanders, boven de
65 jaar, die in moeilijkheden zijn gekomei:
Het C. C. is van meening, dat het thans
niet de tijd is om in détails te treden en dat
de schatkist geen verhoogde uitgaven dra
gen kan.
De oproepingsbrief voor dit Centralen
(Adv.)
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
In de Tweede Kamer is de begrooting
van Defensie met 53 tegen 21 stemmen
aangenomen. Daarna is een aanvang ge
maakt met Landbouw en het Landbouw
crisisfonds.
De beëediging van Prins Bernhard zal
op 23 December plaats hebben.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
over November.
Uitgifte van Schatkistpapier tot een be
drag van totaal 20 millioen.
Belangrijke opdracht aan de Neder
landsche Scheepsbouw Maatschappij.
Vergadering van de Vereen, van Anti-
rev. burgemeesters, wethouders en secre
tarissen.
Gisteravond is een auto in het Wilhel-
minakanaal gereden, waarbij een der in
zittenden is verdronken.
De verdachten inzake de roofmoord te
Opende zijn door de Groningsche recht
bank tot zeer zware straffen veroordeeld.
De toestand in Sian Foe is nog niet op
gehelderd. Troepen der Centrale Chinee-
sche regeering rukken op om de stad in te
sluiten.
Madrid is opnieuw gebombardeerd;
Belgische vrijwilligers in de hoofdstad
zouden in verzet gekomen zijn.
In de Belgische Kamer heeft een Rex-
interpellatie kabaal onder de socialisten
verwekt
ROOKT U EENS
GROENEVELDS TABAK
DE Rijpe pijptabak
FABRIEK TE SNEEK (Fr.)
RESTAURANT TAVERNE
TEAROOM 0
GESOIGNEE. JE DAGSCHOTELS
vanaf FL 1.25
LUNCH FL 1.50
DINER SOIGNé FL 2.—, FL 3.—
a la Carte.
ORCHE^TRE FARKAS JENO
op ALLE prijzen
van chemisch reinigen en verven
(Adv.)
Dr. H. Nanning's
TANDPASTA
in luben van 25 en 60 cis.
Neerlands beste Tandpasta I
kriil.i„, k.r.,4
»r. H. HANNINC'. Pb... CL... f.bri.k, NV- DEN H»«G.
Convent bevat voorts de agenda voor ie
werkzaamheden der Kiesverpenigingen in
zake de voorbereiding dei verkiezingen;
deelt mee dat de datum voor de Deou-
tatenvei.nadering vastgesteld is op
8 April a.s. (tenzij deze of andere data
gewijzigd zouden moeten worden) en
geeft ten slotte het Program van actie^l929