IHraiue gHhsdje (tfoitrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
RESTAURANT YPENBURG
Abonnementsprijs:
Pei kwartaal in Leiden en in plaatsen
waai een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijkscbe
zending4.50
Bij dageüjksche zending5250
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijphaai
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5961
MAANDAG 14 DECEMBER 1936
16e Jaargang
S&tarttntijprijjen:
Van t tot 5 regels t.17V#
Elke regel meer 0.227»
thgezonden Mededeelinget»
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer0i45
Voor bet bevragen aan '1 bureau
V wordt berekend 0.10
WIE zich heden voor één jaar op ons
blad abonneert, ontvangt de tot 1 Jan.
a s. verschijnende nummers, met inbegrip
van de Zondagsbladen en het uitge
breide nummer voor de Christelijke
Feestdagen, in deze maand gratis.
Wie een lezer aanbrengt, zoowel als
de aangebrachte zelf hebben recht op de
JULIAN A-VERLOVINGSLEPEL
In elk Chr. gezin een Christelijk dagblad
zij de leuze. AFD. PROPAGANDA.
„MIDDELPUNT VAN
CHRISTELIJKE CULTUUR"
Ons Christelijk maandschrift Stemmen
es Tijds viert thans het heuglijk feit
van zijn vijf-en-twintigjarig bestaan met een
jubileumnummer dat een prachtige terug
blik geeft op het Christelijk en cultureel
leven hier te lande in de laatste kwart
eeuw.
De aflevering bevat de volgende studies:
de theologie, het kerkelijk leven, de over-
zeesche gewesten, de sociale ontwikkeling,
de politieke strijd, de literatuurgeschiedenis,
het onderwijs, de exacte natuurwetenschap,
het Nederlandsche rechtsleven gedurende
de laatste 25 jaar. De auteurs der genoemde
bijdragen zijn achtereenvolgens dr. W. J.
Aalflers. dr. F. W. Qrosheide, dr. H. Colijn,
dr. J. R. Slotemaker de Bruine, dr. P. A.
Diepenhorst, dr. C.-Tazelaar, dr. Jh. J. Iden-
burg, dr. F. M. Penning en dr. P. S. Ger-
J)raivdy.
I Gelijk men ziet is deze jubileumaflevering
do 'moeite van kennisneming ten zeerste
wsard en verdient ze een hartelijke
ie veling.
Zij accentueert nog eens weer opnieuw,
van hoe ontzaglijke beteekenis voor het
I Christelijke leven in ons land „Stemmen
1 des Tijds" is geweest en is. Vijf-en-twintig
jaar geleden bestond in onze kring geen
algemeen cultureel tijdschrift. De drie pe
riodieken. welke er toen waren, konden de
steeds sterker wordende drang naar eigen
oriënteering niet bevredigen: Stemmen
voor waarheid n vrede was te uit
sluitend theologisch en kerkelijk, Ons
Tijdschrift te uitsluitend literair en
Onze Eeuw niet belijnd genoeg.
Naar ds. Molenaar, die vanaf het begin
sec.etaris der redactie, is geweest, meedeelt,
iis het initiatief tot de stichting van Stem
men des Tijds uitgegaan van wijlen den
heer G. J. A. Ruys, die zich voor deze uit
gave groote offers heeft getroost; het is nu
eenmaal zoo, dat een tijdschrift in Neder
land zich maar zelden kan bekostigen.
In het prospectus werd als doel van het
nieuwe maandschrift voorgesteld: ,een
middelpunt van christelijke cultuur" te
vormen.
Welnu, het kan met overtuiging worden
vastgesteld bij dit zilveren jubileum, dat dit
doel is bereikt. En wel zien wij juist
in drieërlei opzicht.
In de eerste plaats bood Stemmen
des Tijds gelegenheid aan hen, die de
resultaten van hun studie, inzicht en erva
ring wilden brengen tot hun eigen mede
standers en gcloofsgenooten.
Ten tweede gaf het bestaan van Stem
men des Tijds velen een prikkel tot
het aanvatten van studies, die zonder deze
publicatiemogelijkheid nooit zouden zijn ge
maakt Door het initiatief der redactie wer
den bovendien zéér vele leidinggevende, be
langrijke artikelen in het leven geroepen.
M.a.w. de bestudeering en belichting van
de verschillende vraagstukken van den dag
op 't gebied van wetenschap en onderwijs,
jmoraal en cultuur staat en maatschappij
'vanuit Christelijk oogpunt is door het tijd
jschrift ongemeen bevorderd. Het heeft
krachtig meegeholpen aan de vorming van
die schare publicisten, die mede helpen
bouwen aan de Christelijke cultuur.
En ten derde heeft Stemmen des
T ij d s de duizenden in den lande door zijn
leiding, door zijn principieele voorlichting
in positieve geest gevormd en beïnvloed.
Hoevelen zijn er niet, die aan de studies in
Stemmen des Tijds juister inzicht in
vele problemen te danken hebbenl
Een respectabele arbeid is gepresteerd in
de 300 lijvige afleveringen, een schat van
wijsheid en voorlichting ligt er in vervat
Wat ons steeds weer treft in deze uitste
kend geleide periodiek is niet alleen de
degelijkheid der bijdragen, maar ook de
rijke echakeering van onderwerpen en het
groote aantal geleerden uit onze kring, dat
medewerking her" verleend
Het mag een w mier heeten, zegt ds. Mo
lenaar. dat zoovele uitgaven van olijke
aard te gronde gingen en Stemmen de
T ij d s blééf bestaan.
Wij gelooven, dat God niet alleen men-
schen leidt, maar ook wat zij tot stand
brengen, ook de tijdschriften. Hem past dan
ook de dank, dat hij tot heil van ons volk,
Stemmen des Tijds als „middelpunt
van Christelijke cultuur" niet alleen deed
ontstaan, maar in stand hield tot heden toe.
Hij gebiede over dit zegenrijke werk bij
den voortduur zijn zegenl -
KINDERLIJKE OPVATTING
Tegen het „Comité van Waakzaamheid
van anti-nationaal-socialistische intellec-
tueelen" hebben ook wij gewaarschuwd,
omdat wij van oordeel zijn, dat deze samen
werking van zeer heterogene elementen
volstrekt onvruchtbaar moet wezen.
Te meer hebben wij ons tegen deze
broederlijke actie verzet, omdat het Comité
in, zijn kring tevens betrekt communisten,
wier streven krachtens hun beginsel
richt op omverwerping van het bestaande
enbevordering der revolutie.
Met voldoening namen wij kennis van
het feit, dat onder degenen, die zich tegen
deze funeste vermenging verzetten, ook de
redactie der liberale .Avondpost" behoort.
Terecht verweet dit blad aan de vrijzin
nige intellectueelen, die deze actie met hun
naam steunen, onverantwoordelijke
slapheid.
Wat antwoordt hierop nu de Voorzitter
van het Comité van Waakzaamheid, Prof.
H. J. Pos, in een ingezonden verweer ii
blad?
Dat het communistisch beginsel geen ge
vaar oplevert voor andersdenkenden of dat
het geen struikelblok vormt voor doeltref
fende samenwerking?
Niets daarvan!
De hoogleeraar beroept zich op het feit,
datonder de honderdveertig orider-
teekenaren vier zegge vier, namen voor
komen van communistisch-gezinden.
Onder aanhaling van een bekende uit
roep, die de Minister van Justitie onlang:
aan het adres van Ds. Van der Heide
jde in de Tweede Kamer bij de be
handeling der zaak-Ries, zouden wij willen
en: Wat een kinderlijke opvatting
spreekt hieruitl
Maar vier, zegge vier, communistisch -
gezindenl
Alsof het hier geen vraag van begin
alen, maar van aantal of cijfers
betrof.
Alsof niet heel de communistische actie
is ingesteld op het cellensteisel!
t communisme keurt eiken vorm
goed, waaronder zijn representanten in een
bepaalden kring of gemeenschap worden
opgenomen, mits het maar een kannul
heeft om zijn invloed tot gelding te brengen.
Ongelukkig is een land, waar sommige
professoren blijken kinderen te zijnl
MISPLAATSTE TROTSCHHEID
Hoezeer het communistisch gevaar door
sommigen wordt onderschat, kan bovendien
blijken'uit een tweede argument, waarmee
Prof. Pos de anti-nationaal-socialistische
samenwerking met communisten meent te
kunnen verdedigen
J)e intellectueelen van WaakzaamheicT
aldus deze professor „strijden niet
voor en niet tegen eenige politieke partij,
maar voor een ontwikkeling der Neder
landsche cultuur, die haar verdere vrije
ontplooiing verzekert."
En voorts: de heeren communisten „zijn
eenvoudig toegelaten als intellectueelen."
Dat het Comité in dit opzicht niet exclusief
is, bewijst dat het geen politieke organi
satie is en zich een ruimte van grondslag
kan veroorloven, waarop z ij n be
stuur trotschi s."
Hiiwr aneel* -ien schrijver parten nn ze
kere ruimte van blik die in deze dagen het
deel is van sommige goedbedoelende,
ieve idealisten, die de booze werkelijkheid
niet kennen of, ze wèl kennende, haar ge
vaarlijke strekking negeeren.
Professor vergeet namelijk, dat zijn
achte communistische medeleden, ook als
zij optreden in de onschuldige rol' va
tellectueelen, allerminst hun communis
tisch beginsel thuislaten.
En dit communisme zou de verdere vrijf
ontplooiing der Nederlandsche 'cultüur ver
zekeren?
Geloove wie gelooven wil in déze vrijheid
van Russische makelij.
Wèar ook het communisme' optreedt,
neemt het deel, aan de strijd der beginse
len;, wie dit niet verstaat, kent'de realiteit
van deze geweldige tijd niet..
Wie den geest uit den afgrond,'die uit
hetcommunisme spreekt, heeft-leeren on
derkennen, zal geen gemeenschap met
vertegenwoordigers dezer richting willen
hebben onder wat schoone vorm •en in
welke onschuldig lijken ie organisatie ook
Het communisme zou nergens zijn doel
bereiken, ware het niet, dat er overal
ievelingen worden gevonden, die in
wellicht goedbedoelde, maar niettemin
heillooze argeloosheid het pad voor de
chaos effenen.
Daarom zij het comité van Waakzaam
heid allereerst werkzaam in eigen kring en
late zijn trotschheid varen.
Prinses en Prins dineeren
De Minister van Staat, Commissaris du
Koningin in de provincie Zuid-Holland, Jhr
Mr. Dr. H. A. van Karnebeek en mevr. van
Karnebeek hebben Zaterdagavond ao
K. H. Prinses Juliana en Z. D. H. Pnr.s
Bomhard van Lippe-Biesterfeld te hunnen
huize een diner aangeboden, waaraan
werd deelgenomen door Z. H. Pangeran Adi
pati Ario Mangkoe Negoro VII, do Rato-
Tirnoer en hun dochter.
Radio-reportage langs de weg
van de bruidsstoet
Overal luidsprekers opgesteld
en W. van 's-G ravenhage hebben
opdracht gegeven langs de geheele route
den koninklijken stoet op 7 Jan.
luidspreker-installaties op te stellen,
de eerste plaats zullen dienen om de
politie-autoriteiten in de gelegenheid te
len het talrijke publiek aanwijzingen te ge
ven omtrent de door hen noodig geachte
orde-maatregelen.
Met goedkeuring van de bevoegde autori
teiten zuilen deze installaties tevens ge
bruikt worden om het publiek, dat zich
langs den weg van den optucht heeft ge
schaard, zooveel mogelijk de algemeene.
radio-reportage van de huwelijksplechtig
heid te doon beluisteren.
De uitgebreide apparatuur is gehuurd van
de N. V. Philips Radio te Eindhoven en zal
door den gemeentelijken telefoondienst wor
den geïnstalleerd, waarbij door het staats
bedrijf der P. T. T. uitgebreide medewer
king zal worden verleend.
De werkloosheid licht stijgende
Lager dan verleden jaar
De directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid
deling deelt mede, dat in de week van 23
tot en met 30 November 1936 het aantal
leden van ingevolge het werkloor heids
besluit 1917 gesubsidieerde vereenigingen
bedroeg 531.300, hieronder zijn begrepen
74.200 landarbeiders, te wier aanzien in de
maanden Mei tot en met November geen
gegevens aangaande de werkloosheid ont
angen worden
Van de 457.100 verzekerden, niet be-
hoorende tot de landarbeiders, waren
geheel werkloos: in de week 23 tot
en met 30 November 1936 29.5 in
de vorige verslagweek (9 tot en met
14 Nov 1936) 29.0 in de over
eenkomstige verslagweek van '35 30.4
pet.; in de overeenkomstige verslag
week van 1934 27.0
Bij 1058 organen der openbare ar
beidsbemiddeling stonden op 28 Nov.
1936 in totaal 431.052 werkzoekenden
ingeschreven, onder wie 407.i09 man
nen. Van deze werkzoekenden waren
er 414.540 werkloos, onder wie 396.582
mannen.
ile van auto's en fietsers, die onm'td-
k na de opening der nieuwe Moerdijk'
e"r >-;< o'-er d* f-r'ip maakten.
De aankomst van H.M. de Koningin aan de Zuidzijde der nieuwe Moecdijkbrug.
nadat H.M. het lint aan deze zijde der brug had doorgeknipt.
BEGROOTING VAN
ZUID-HOLLAND
Nieuwe werkverschaffings
objecten in voorbereiding
Het tertiaire wegenplan
In de Memorie van Antwoord van Ged.
Staten van Zuid-Holland op het verslag der
Commissie van rapporteurs betreffende de
begrooting 1937 wordt opgemerkt, dat aan
den ruimeren aanleg van den weg Scheve-
ningen-Wassenaar-Noord-Hollandsche grers
meer onderhoudskosten verbonden zijn. Deze
meerdere kosten moet men echter niet te
hoog aans'aan, omdat bij vergrooting der
breedte de onderhoudskosten slechts in min
der mate stijgen.
De détails betreffende het gereedmaken
in een gedeelte van de aarden baan in de
duinen door dp gemeente 's-Gravenhage zijn
nog niet met het gemeentebestuur bespro-'
ken. Voorshands komt het Ged. Staten voor,
dat men hier gezien den aard en de betee
kenis van het werk te maken heeft met een
werk in gewone werkverschaffing doch in
eerste instantie zal het gemeentebestuur
hierover zijn oordeel moeten geven. Op welke
wijze de gemeente het aan haar stratennef
aansluitende gedeelte, dat geheel voor haar
rekening komt en waar de Drovincie buiten
staat, wenscht uit te voeren, zal aan het
gemeentebestuur moeten worden overgelaten.
Nieuwe plannen
Uit het op de begrooting voor 1936 beschik
baar gestelde crediet van 50.000 voor het
instellen van een onderzoek naar geschikte
objecten voor werkverschaffing en werkver
ruiming zijn tot dusver uitgaven gedaan of
bedragen toegezegd voor:
a. het treffen van voorbereidingen voor
de verbetering der tertiaire wegen;
b. het opmaken van een gedétailleerd
plan voor duinbebossching en ontsluiting
duingebieden;
het omwerken van een reeds bestaand
plan tot voorloopig herstel der zeewering
van de Kruiningergors;
nadere bewerking van het z.g.
tweede Biesboschplan, d.i een plan tot ver
dere inpoldering van den Zuid-Hollandschen
Biesbosch;
e een plan tot droogmaking van plassen
in den Noordsche Buurterpolder;
het salaris van een ingenieur, die ter
beschikking is gesteld van de rijkscommissie
van advies voor werkverschaffing en werk
verruiming in Zuid-Holland teneinde tech-
nischen bijstand te verleenen bij het op
sporen en onderzoeken van werkobjecten.
In totaal is hiermede een bedrag van rond
12.000 gemoeid.
Vereeniging „De Princevlag".
In de Zaterdag jl. in „Terminus" te Den
Haag gehouden vergadering van het hoofd
bestuur van „De Princevlag werd de w.n.
voorz der ver., de heer Joh. G. L. Berlott al
daar. definitief tot voorzitter gekozen en de
heer H. J. Nestelroy to Amsterdam tot vice-
voorzitter.
De opening van de Moerdijkbrug
Een Belgische gelukwensch
De Belgische minister van openbare wer
ken, Merlot, heeft zijn Nederlandschen col
lega het volgende telegram gezonden:
„Ik wensch u geluk bij het in dienst stol
len van de Moerdijkbrug en geef uiting aan
mijn bewondering voot de groote snelheid,
waarmeoe de Rijkswaterstaat dit belang
rijke werk volbracht".
Nationaal genootschap van
accountants
Zaterdagmiddag werd te 's Grav...
age onder voorzitterschap van den heer
S. J. van der Bil, de jaarlijksche algemeene
vergadering van het nationaal genootschap
van accountants, gevestigd te Rotterdam, ge
houden. Na eenige bespreking werden jaar
verslag en begrooting met algemeene stem
men goedgekeurd.
Het aftredende bestuurslid de heer B.
Wijnhola, van Den Haag, werd herbenoemd.
De voorgestelde wijziging der statuten werd
aangehouden tot een volgende vergadering.
DE DRIEMAST-SCHOENER
.FüGLEN" VLOT
De EVenache driemast-schoener „Füglen"
die op de Spijkerplaat voor Viissingen
aa.n den grond rat. Is gistermiddag, na groo
tendcel» gelost te zijn, met behulp van -leep
booten vlot gebracht Het schip i<- iaar
erneuzen gesleept om alda cht
srp?v>aai-> n*v£w,i«n *a
Export-overschot van Indië
Voor dit jaar op 300 millioen begroot
BATAVIA, 11 Dec. Het exportoverschot
voor 1936 wordt naar de „Java-Boda"
verneemt, geschat op f 300.000.000.— en
voor 1937 op f 350.000.000.—.
In het eerste bedrag is de stijging van
den export over de laatste drie maanden
van het jaar verwerkt. Op basis van den
huidigen toestand is ook het export-
excedent voor 1937 getaxeerd.
Op dezen grondslag zal de Vennoot
schapsbelasting, die voor 1936 is begroot
op f 9.000.000.—, over 1937 het dubbele
van dit bedrag opbrengen.
Uitvoering van de
Crisisvarkenswet
Vereenvoudiging gevraagd
De Nederlandsche Bond van Varkenshan
de aren heeft zich met een advies tot da
leden van de Tweede Kamer gericht, waarin
den leden wordt verzocht te willen bevorde
ren een eenvoudiger systeem van uitvoering
van de crisis-varkenswet 1932.
In het advies wordt gewezen op verschil
lende misstanden die door de varkenswet
zijn ontstaan, de belangrijkste van deze zijn.
uitschakeling en verarming der yarkenshan-
delaren, benadeeling van grossiers en sla
gers, toekenning van extra winsten aan ba-
confabrikanten, irreëele concurrentie via de
veehouderij centrale, vernieling van talrijke
middenstandsbedrijven, enorme verliezen op
de afname van varkens en op de export, niet
loonende prijzen voor den boer en ontoelaat
bare beteugeling van het particulier initia
tief.
Het monopolie der' Nederlandsche Veehou
derijcentrale t.a.v. den afzet der producten
heeft vele met groote moeite opgebouwde
handelsrelatiën verbroken en er bestaat al
dus het adres gegronde vrees, dat het
„alles-in een-hand" streven een algeheele
ommekeer in de Nederlandsche Handels
struc i uur zal teweegbrengen met al de scha
delijke gevolgen van dien. O.a. de inkrim
ping van het verkoop-apparaat in Engeland
door uitschakeling van een aantal agenten
Deze zullen dan hun toevlucht tot producten
van een ander land moeten nemen, zoodat
deze maatregel in de toekomst tot beperking
van het afzetgebied moet leiden.
Eenzelfde gevaar meent de Bond te be
speuren in de methode van verkoop aan
centrale inkoopbureaux, die dan ook zooveel
mogelijk dient te worden tegengegaan.
Op de rundveemarkt viel, zoodra de regee-
ring zich niet meer met binnenlandsche af
zet bezighield, verbetering te constateeren.
Bij de varkensstapel is dit helaas nog niet
het geval en het loslaten van velerlei dwin
gende bepalingen, het teruggeven van vol
ledige bedriifsvrijheid aan de handel, 't op
nieuw geven van eigen verantwoordelijk
heidsgevoel in eigen bedrijf, zullen de stu
wende krachten moeten vormen voor een
stahiele verbetering.
Met betrekking tot de elschen, welke aan
het exportartikel worden gesteld, is het
evenmin noodig een gecentrali«eerden in
koop te laten bestaan, met hnndhavint? van
talrijke ambtenaren, inspecteurs, controleurs
zaak-voerders en anderen, die allen tezamen
een groote uitgaaf vorderen van het land-
bouw-crisisfonds.
Met opheffing van deze overbodige be
moeiing in den afzet, zal een gunstige ont
wikkeling gediend zijn en zich spoediger
aanpassen bij een normale verhouding op
een stabieler vlak.
Verwijdering van wat velen als iets over
bodigs zien. zal zich openbaren in een meer
tevreden geest, welke die van het verzet zal
vervangen.
hoogvuurvaste
normaal- en vormsteenen
vlg. teekening of model
n.v. vereenigde nederlandsche
Chamotte-fabrieken
geldermalsen, teL 3 en 69
(Adv.)
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
De Memorie van Antwoord op het vac-»
cinatiewetje wijst op een dreigend gevaar
bij eventueele pokkenepidemie.
De werkloosheidscijfers over November
vertoonen een lichte stijging vergeleken
met de vorige maand, doch zijn lager dan
het vorig jaar in November.
Zaterdag heeft de heer Wapenaar het
zilveren jubileum als letterkundige gevierd*
Doodelijk auto-ongeluk bij Nieuwe-»
Wetering.
De slachtoffers van de Lijster zijn in ons
land aangekomen.
In Noord-China is maarschalk Tsjang
Hsu Liang in opstand gekomen tegen
Nanking. Hij wil den oorlog verklaren
aan Japan en heeft om de Chineesche
republiek daartoe te dwingen president
Tsjang Kai Sjek als gijzelaar gevangen ge
nomen.
Ex-koning Edward vertoeft momenteel
in Oostenrijk.
Een Spaansche duikboot der volksfront-:
regeering is in den grond geboord; er zijn
44 dooden.
Zaterdagmiddag is George VI tot
koning uitgeroepen.
RESTAURANT - TAVERNE
TEAROOM 0
GESOIGNELi xJE DAGSCHOTELS
vanai FL 1.25
LUNCH FL 1.50
DINER SOIGNé Fl. 2.—, Fl. 3.—
a la Carte.
ORCHESTRE FARKAS JENO
'n Evenement voor Den Haag. U kunt
bij ont rustig lunchen en dineeren.
Pracht uitzicht en U ziet ze vliegen.
(Adv.)
Trawl logger gestrand
Zaterdagnacht is de logger KW 112. schip
per C. Schaap, van de reederij Vertrouwen
te Kamperduin, gemeente Schoorl. op
he.t strand geloopen.
De opvarenden zijn door leden van de
Reddingsbrigade te Petten van boord ge
haald. Waarschijnlijk is de mist de oorzaak
van het uit den koers raken van den logger
De sleephooten .Utrecht" en „Nestor", van
de firma Weismüller, zijn naar de KW 112
gevaren en hebben het schip Zondagmiddag
om 3 uur, toen het getij gunstig was, vlot
gesleept.
Het schip is later naar IJmuiden opge-
Met een klomp op het
hoofd geslagen
Aan de gevolgen overleden
Te Putten kreeg een vrouw ruzie met
haar buurvrouw, waarbij ze zich tenslotte
zoo opwond, dat ze haar tegenstandster met
een klomp op het hoofd sloeg. Deze laatste
werd ernstig gewond naar het ziekenhuis
Salem te Ermelo overgebracht, waar z«
later aan de gevolgen is overleden.
De zaak is in handen van de Justitie
Door autobus gegrepen
Man zwaar gewond
Hedenmorgen reed op den weg van
Enschedé naar Losser een dienst-
bus van lijn E., toen de voorband sprong.
Op dat moment passeerde een zekere
Dijkstra, uit Overdinkel, die dnor de
bus werd gegrepen. Met een ernstige
schedelbasisfractuur werd de man op
genomen en naar het ziekenhuis over
gebracht. Zijn toestand is hopeloos
