KERK EN ZENDING
RT
'troeft
WOENSDAG 9 DECEMBER 1936
DERDE BLAD PAG 10
„DEMOCRATEN
OP FASCISTEN JACHT"
Een beschouwing
van Mr. J. E. W. Duys
De heer Duys was altijd pikant. Dat
was hij reeds als ambtenaar bij de Rijks
verzekeringsbank. Vervolgens als wet
houder van Zaandam. Dan als Kamer
lid en permanent „wachtgelder". Einde
lijk als advocaat, Altijd als propagam
dist vóór de S.D.A.P., nu als rechter
over do S.D.A.P,
En gelijk, heeft hij, ook. In een artikel in
het „Haagsch Maandblad", daarna
afzonderlijk verschenen als brochure bij A.
yv'. Sijthoffs Uitgevers Mij. te Leiden, ver
wijt hij de S.D.A.P. met recht en reden,
d.w.z. naar waarheid «n met voorbeelden,
dat zij zich zelf schuldig gemaakt heeft aan
wat zij nu in anderen, in de N.S.R. met
name, laakt. Ja, dat zij op dat oogenblik
nog precies hetzelfde wenscht als de N.S.B.,
al is de inaugureele rede van den nieuwen
professor aan de Amsterdamsche Univer
siteit, Mr G. v d Bergh niet met instem
ming in de roode pers ontvangen, omdat
men er terecht een zelfveroordeeling in las.
Mr. Duys maakt allereerst die rede tot
een onderwerp van scherpe en vernietigen
de critiek.
Na deze rede vergeleken te hebben met
vroegere propaganda-speeches van den
professor stelt hij vast:
lo. De inaugureele rede is niets anders
dan een oppervlakkig bewerkte en van
latijnsche teksten voorziene herhaling
van een propaganda-speech, door mr.
Van den Bergh tien maanden te voren
voor een sociaal-democratische vereeni-
ging gehouden;
2o. Ofschoon de argumentatie in beide
voordrachten tot in détails dezelfde is,
komt mr van den Bergh in zijn inaugu
reele rede tot een conclusie, welke lijn
recht tegengesteld is aan die in zijn
oorspronkelijke voordracht. Achtte hij
het zelfs nog op het Paaschcongres 1936
der S.D.A.P. practisch onmogelijk, de'
N.S.B. als verboden vereeniging te ver
volgen, voor zijn academisch gehoor
achtte hij dit wel mogelijk en beval hij'
deze methode zelfs aan;
3o. deze zonderlinge evolutie is slechts
mogelijk doordat het causaal verband in
beide redevoeringen, op het punt, waar
het op aankomt, volkomen zoek is en de
speker deze leemte eenvoudig overbrugt
door te verkaren, dat hij „na nauw
keurige toetsing", of „na lang aarzelen"
of „na veel overpeinzingen en na lang
aarzelen" tot de eene of tot de andere
conclusie is gekomen.
Dat is allemaal treffend! juist en waar.
En wanneer Mr. Duys dan verder gaat en
aantoont, we onderstrepen dat woord
gaarne, dat de Arbeiderspers bijzonder knap
is in tendentieuze journalistiek en dat zij,
anderen verwijt, waaraan ze zelf schuldig
etaat, dan heeft Mr. Duys ook gelijk. Zoo
schrijft hij van de S.D.A.P.
Zij hebben geroepen om „uniform-ver
boden" voor...... anderen, en «ij zijn er
zelf een der slachtoffers van, jammeren
als zij doen over veroordeelde „roode
lulpen""-dragertjes enz.
Zij hebben geroepen om strenger straf
wetten tegen beleediging en „bescherming
der openbare orde" en ze staan zelf des
wege voor d/m Rechter.
Zij hebben geroepen om verbods
bepalingen van allerlei aard voor ande
ren enden militairen wordt het
verboden lid der S.D.A.P. te zijn, de
Arbeiderspers te lezen, enz.
Zij beletten anderen in hun Vrijheids
rechten (Vergadering, Colportage, Druk
pers) en de hunne worden mede inge
kort, zoodat zij van den morgen tot den
avond klagen over overheids-willekeur.
Zóó is het. De wijze, waarop schrijvers
in de roode pers tegen de N.S«B. tekeer
gaan, is weinig verheffend en soms be
lachelijk. B.v. wanneer A.B.K. zoowel op
6 Dec. '33, als op 26 Febr. '34 letterlijk ver
klaart, dat hij voor het eerst van zijn leven
een volledig exemplaar van „Volk en
Vaderland" onder de oogen kreeg.
Gelijk heeft Mr. Duys, wanneer hij in
herinnering brengt, wat de sociaal-demo
craten b.v. in 1903 tegen de Regeering en
vooral tegen Dr. Kuyper durfden schrijven,
hoe ze de militairen en politie tegen de
cverheid opzetten en dat wat de N.S.B.
thans schrijft daarbij vergeleken op „Zon
dagsschooltraktaatjes" lijkt;
maartelkens komt bij ons 'de ge
dachte op: dat had mr Duys toen dertij d
zelf wel kunnen schrijven. Het bewijs
voor deze veronderstelling behoeven we
niet te leveren; vast en zeker heeft
mr Duys ook wel knipsels van hem zelf
uit die dagen. Zijn citatenarchief was
immers sedert jaren beroemd.
En dMrom valt deze louter negatieve
brochure, ondanks alle waarheid, ons
tegen. Het wil ér niet in, dat de eene
misdadiger" als openbaar aanklager tegen
over zijn vroegeren compagnon optreedt.
Een schuldbelijdenis zou meer van deemoed
getuigen dan als rechter te zitten over
anderen, die ook het verleden gaarne en
blijkbaar gauw vergeten.
Aalsmeersche veiling
in het zilver
Tea* gelegenheid vain liet 25-jarig bestaan
der veilingsvereeniging „Bloemenlust" te
Aalsmeer is gister door het bestuur een re
ceptje gehouden, welke zeer druk bezocht
was.
Namens den minister van Landbouw werd
5ie«t woord gevoerd door ir. A. W. van de
Plassche, inspecteur van den tuinbouw
en het tuinbouwonderwijs, waarbij hij de
gelukwensohen oor regeering overbracht en
tevens mededeelde dat de voorzitter, de heer
J. van der Meer Pzn. benoemd was tot
ridder in de ome van Oranje Nagsau. Voor
de gemeente voerde de burgemeester, de heer
J. Kastelein het woord, die memoreerde
hoe nauw de veilingsvereeniging met de
financieele positie van de gemeente verbon
den is. Verder werd nog gesproken door een
vijftiental sprekers van allerlei tuinbouw
organisaties in het land, o.m. door den re-
geeringscommissaris. den heer F. V a 1 s t a r.
Het jubileum werd des avonds besloten met
«en feest.
„VERDEKKERDE" MOLENS
IN GEBRUIK GENOMEN
In de Aarlanderveensche polder
Lof voor den uitvoerder
In tegenwoordigheid van een groot
aantal belangstellenden werden de vier
„verdekkerde" molens van de Aarlan
derveensche polder officieel In ge
bruik genomen. Onder de aanwezigen
merkten wij op het bestuur van de ver
eeniging „De Hollandsche Molen", de
burgemeester van Alphen a. d. Rijn
waarvan Aarlanderveen deel uitmaakt
tal van afgevaardigden van omlig
gende polders en den heer A J. Dekker,
uitvinder van het systeem.
Men verzamelde zich te ongeveer 3 uur
bij de zgn. vijzelmolen, waar de secretaris
van de vereeniging „De Hollandsche Molen"
eenige uitleg -gaf van de verbeteringen die
er aan de molens, speciaal ook wat de wie-
ken betreft, was aangebracht De molen
werd daarna door den voorzitter van het
polderbestuur, den heer Bol, in werking
gesteld. De deskundigen bleken vol lof te
zijn over hetgeen hier door het systeem
„Dekker" was bereikt Met geheel ontbloote
wieken dat is zonder zeilen verwerk
te de molen pl.m. 53 M3. water per mi
nuut
Een middag vol lof voor den heer Dokker
Na de demonstratie van de molen ver
zamelde men zich in het café „Het oude
Rechthuis", waar de „verdekkering" officieel
werd herdacht
De vergadering werd geopend door den
heer Bol. die er in zijn rede op wees dat
liet systeem „Dekker" door het polderbe
stuur aan alle belanghebbenden werd aan
bevolen. Dringend noodzakelijk werd ge
voeld dat verbetering van de waterloozing
moest plaats hebben maar men schrok te
rug voor de hooge kosten aan mechanische
bemaling verbonden. Het werk van den heer
Dekker kwaim echter aan alle beswaren te
gemoet Zonder hooge kosten werden de
molens verbeterd en het resultaat stemt
tot voldo lig.
Het wo. J was daarna aan den secre
taris van de vereeniging „De Hollandsche
Molen", Jhr. van Ryckevorsel, van 's-Her-
togenbosch, die zijn groote voldoening uit
sprak over het hier bereikte resultaat en
daarbij nc tal van technische bijzonder
heden vermeldde.
De voorzitter van de vereeniging, Mr.
van Tienhoven, van Amsterdam, complimen
teerde het polderbestuur met deze molen
verbetering en wees er op dat deze daad
van groot belang is voor ons heele volk.
Laten wij toch, zegt spr., zuinig zijn op
onze molens, in het buitenland is men ja-
loersch op dit bezit
Ir. Wilgenberg wees op de waarde van de
windmolens in tijd van mobilisatie en
oorlog. Wanneer er steeorkoolgebrek
heérscht en olietoevoer is gestaakt dan
kunnen de molens hun werk blijven doen,
want wind kan ons niemand ontnemen.
Hierbij sloot zich aan de luik-kolonel
overste Opal, die memoreerde dat deze zijde
van de molen-kwestie ook ide aandacht heeft
xm Defensie, er op wijzeiid dat een molen
bij een bomaanval minder trefkans biedt
dan b.v. een electyische centrale.
Vervolgens spraken onderscheiden afge
vaardigden van polderbesturen, waarbij er
meerderen waren die met cijfers het nut
de „verdekkerinig" aantoonden. Het
onkostencijfer daalde niet zelden met 50 pet
Nadat de heer Dekker nog woorden van
dank had gesproken voor de lof die men
hem had toegezwaaid, werd de vergadering
door Jhr. Ryckevorsel gesloten.
S. J. Karsten
Gaat heen als burgemeester van Wisch
Blijkens de Staatscourant is aan den heer
S. J. Karsten tegen 31 December a.s. eer
vol ontslag verleend als burgemeester van
de gemeente Wisch.
Wisch behoort tot de groote gemeenrten
van den Gelderschen Achterhoek en omvat
de dorpen Varsseveld, Terborg en Silvolde,
benevens eenige buurtschappen. Wisch heeft
ruim 11.000 inwoners.
Van detzie gemeente is de heer Karsten
gedurende 30 jaren burgemeester geweest,
nadat hij eerst van 2 Juni 1895 tot 1 Jan.
1907 burgemeester der gemeente O u d d o r p
(Z.-H.) was geweest.
1 Januari 1907 kwam hij te Wisch en al
daar heeft hij de groote moeilijkheden voor
een gemeente, die in de grenszone ligt, in
den oorlogstijd meegemaakt. Daarnaast zijn
in de laatste jaren de moeilijkheden geko
men waarin de crisis de overwegende boe
renbevolking bracht, hetgeen zijn terugslag
op de gemeentefinanciën geducht deed
voelen.
Onder leiding van den heer Karsten zijn
in de gemeente Wisch verschillende groote
werken tot stand gekomen, waaronder uit
blinkt de bouw van het monumentale ge
meentehuis te Varsseveld.
Toén in 1935 de burgemeester zijn 40-jarig
ambtsjubileum vierde, heeft de bevolking
hem zeer hartelijk gehuldigd.
UIT OOST-INDIE
De woekerbestrijding in Indië
Regeling van het geldschietersbedrijf
voorgesteld
BATAVIA, 8 Dec. (Aneta). De commissie
voor de woekerbestrijding concludeert in
haar rapport, dat het woekerkwaad slechts
uitgeroeid kan worden langs den weg der
volksopvoeding, waartoe zoowel door de
overheid als door particulieren dient te
worden medegewerkt.
Ten aanzien van mogelijke wettelijke
maatregelen stelt de commissie voor, dat
een ordonnantie tot regeling van het geld
schietersbedrijf zal worden ingevoerd in
overeenstemming met de Nederlandsche
geldschieterswet, n.l. een vergunningsstelsel
voor beroepsgeldschieters en wel voor lee
ningen van 5.tot 500.
Voorts wordt door de commissie ook voor
gesteld een wijziging in de bestaande woe-
kerbestrijdingsregeling-1916 te brengen, in
dier voege, dat de rechter bevoegd zal zijn
overeenkomsten te matigen óf te vernieti
gen, indien tusschen de wederzijdsche ver
plichtingen der partijen een buitensporige
onevenredigheid bestaat en blijkt, dat de
benadeelde partij da gevolgen van haar
verbintenis niet ten volle heeft overzien.
GEREF. KERKEN
B-eroepen: Te Sellingen, W. Reinders te
Overschild.
Aangenomen: Naar Woubrugge, K.
Dronkert, cand. en hulppred. te Naaldwijk,
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Hoevelaken (toez.), J.
Lekker kerker te Oldebroek. Te Wijngaar
den, cand. A. H. Sonnenberg te Ermelo.
Te Daarle (toez.), M. B. Verkerk te Oude
Tonge. Te Wijhe (toez.), H. J. Drost te
Aalten.
HULPPREDIKER
Met Ingang van 7 December heeft de Raad
van de Geref. Kerk te Utrecht op voor
dracht van wijk II in verband met de be
staande vacature, als hulpprediker tot het
waarnemen van catechisaties en ziekenbe
zoek in deze wijk benoemd de heer J. G. W.
Terhaak, theol. candidaat aldaar. Hij
blijft in de gelegenheid iederen Zondag de
kerken te dienen en een eventueel beroep in
overweging te nemen. Zijn adres blijft Plom-
petorengracht 4 B, telef. 12477.
Ds J. HOFKER
Het bericht in ons blad van Maandag in
zake Ds J. Hofker behoeft eenige verbe
tering. Ds J. Hofker, die 15 December a.s.
van verlof in Singapore verwacht wordt,
ontving een verzoek van het Kerkbestuur
om na aankomst te Singapore een dienstreis
naar Tandjong Pinang (Rio) en andere plaat
sen in dat ressort te maken en hoopt daarna
op 15 Januari te Batavia aan te komen.
Ds. B. PLANTING
Den 26sten December hoopt Ds. B. Plan
ting, predikant der Baptiste Gemeente te
Amsterdam, zyn 40-jarig ambtsjubileum
te vieren.
Ds. Planting, geboren in 1870 te Hauler-
wijk, werd opgeleid in het seminarie te Ham
burg en deed 26 December 1806 zijn intree
te Groningen. In 1911 vertrok hij vandaar
naar Haarlem en Amsterdam. In 1925 kreeg
Haarlem een eigen voorganger, zoodat sinds
dat' jaar Ds. Planting uitsluitend predikant te
Amsterdam is. Ds. Planting is in de Baptiste
gemeenten en ook daarbuiten zeer gezien en
heeft zoowel in den pastoralen arbeid als in
evangelisatiewerk en als redacteur van „De
Christen" een groote activiteit ontplooid.
AFZONDERLIJKE AVONDMAALSBEKERS
De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te
Amsterdam besloot, naar wij in .Her
vormd Amsterdam" lezen, over te gaan tot
de in gebruikneming van kleine avondmaals
bekers. In de discussie, die gevoerd werd
over de principieele zijde van deze zaak,
werd opgemerkt, dat het principe van den
éénen beker was prijsgegeven, toen er bij
elke tafel vier werden gebruikt. Besloten is
nu - indien kerkmeesters geen bezwaren
hébben tegen de kosten in de Nieuwe Kerk
de kleine bekers bij wijze van proef in te
voeren. Voorloopig zal de eene tafel de
kleine bekers, de andere de groote bekers
gebruiken. In dien tusschentijd worden
de kleine door de vrouwen van de diakenen
gereinigd. Ds. Koningsberger verzocht den
jeugddienst te mogen leiden die aan de eer
ste avondmaalsbeurt, waarbij de kleine be
kers dienst zullen doen, voorafgaat. Dan zal
hij de jonge menschen, die naar zijn zeggen
vooral bezwaar hebben tegen den eenen be
ker, opwekken aan het avondmaal te komen.
De vraag is nu nog, of de kerkelijke commis
sie bereid is 100 bekers tegen een gulden per
stuk aan te schaffen.
dan' y
„Wat de Christenen in ons volk het diepBt
krenkt", zoo lezen we in d» Reform. Kirchen-
zeitung, „is de ruwheid, waarmee een deel
der „volksche" pers de dingen aanvat, wel
ken den Christen heilig zijn. En steeds weer
verbazing wekt de oppervlakkigheid, waar
mee gesproken wordt over alles, wat de
grootste denkers van alle tijden met eerbied
vervuld heeft." En dan geeft het blad er een
voorbeeld van, dat ook ons bij het lezen met
ontzetting vervult. Het is een fragment uit
een artikel over die tien geboden in „Der
Durchbruch" van 22 October 1936:
Voor ons liggen de tien geboden,
volgens de sage door den Jood Mozes opge
schreven. Men kan ze slechts als teekenen
van een erbarmelijke karakterloosheid ver
klaren: gij zult nietopdat gij niet Gij
zultopdat gij, enz. Afgezien nog van het
feit, dat iemand hooger te schatten is naar
mate hij goed doet en kwaad vermijdt zon
der uitzicht op belooning of vrees voor straf
beteekenen deze geboden het opgeven van 't
gezonde zelfstandige menschelijke oordeel,
dat wil zeggen de verslaving van ons volk.
Wij Duitschers willen vóór al het andtere, de
vrijheid van ons eigen oordeel".
En verder: „Zooals wij ons volk kennen,
zooals wij onszelf kennen, weten wij, dat de
enkeling ook zonder tien geboden uit besef
van verantwoordelijkheid voor zijn volk het
kwade nalaten en het goede dat voor hem
slechts de uitdrukking van zijn onderbe
wustzijn is doen zal".
Zoo mogelijk nog hoovaardiger klinkt de
volgende uitspraak:
AUeen wie ..van nature" slecht gescha
pen is, zooals eens de Jood, kan zich na
tuurlijk nooit deze vrijheid indenken, doch
moet als aangeboren crimineel onder den
druk gehouden worden. De Kerk predikt het.
zondebesef van den Bijbelschen Jood als
voor alle menschen, geldig. Zij moge dat
doen, waar zij wil, alleen niet in D u i t s c h-
1 a n d. Ons Duitsche volk zal vrijer en min
der belemmerd handelen, als men het van
dat Christelijke angstgevoel bevrijd heeft,
dat het verdorven en zondig is,: dat het
beven moet voor den almachtigen God, die 't
alleen uit zijn verdorvenheid redden kan.
Zoolang deze „Godsvrucht" Duitsche men
schen van zelfbewustzijn berooft, is er
natuurlijk een oplossing noodig, welke in de
prediking der genade en barmhartigheid
Gods gegeven wordt opdat de arme mensoh,
wien men door zijn voorgelogen en ingebeel
de zwakheid de zekerheid van en het geloof
in zichzelf ontnomen heeft een reddingsan
ker vinden mocht".
Men huivert bij h'et lezen van zoo hoog
moedige, Godtergende woorden. En men
vraagt zich af. hoe het nog mogelijk is, dat
in ons land Christenen van overtuiging ge
vonden worden, die ziende blind zijn voor
dé gevaren, welke het Nederlandsche filiaal
van het Duitsche Nationaal-socialisme voor
bereidt.
GIFTEN EN LEGATEN
De kerkvoogdij der Ned. Herv. Gem. te
's-G ravenhage ontving van Mevr. F. F.
een gift van duizend gulden.
Vereeniging van Kerkvoogdijen
in de Ned. Herv. Kerk
Afdeeling Zuid-Holland
Gistermiddag heeft bovengenoemde
Vereeniging in gebouw „Eltheto", St.
Laurensstraat te Rotterdam, een
vergadering gehouden, waar niet al
leen kerkvoogden, maar ook predikan
ten en kerkeraadsleden aanwezig wa
ren.
Daar de voorzitter, Mr. F. A. Nelemans,
nog niet aanwezig was, opende de 'heer Wil
brink, van Leiden, met gebed en een kort
openingswoord. Mr. F. A. Nelemans nam
vervolgens het praesidium over, waarna de
secretaris, M r. A. d e J o n g, de notulen van
de vorige vergadering voorlas, die werden
goedgekeurd. Ook de rekening en verant
woording van den penningmeester, den heer
v. d. Pol, van Strijen, over 1935 werden
goedgekeurd.
Bij de bestuursverkiezing werden de aftre
dende bestuursleden Mr. F. A. Nelemans van
Rotterdam en H. Scheer te Schoonhoven her
kozen. In de plaats van den heer J. van Lok
horst te Woerden, die zich niet herkiesbaar
stelde, werden candidaat gesteld de heeren
S. Tom van Gouderak en A. H. Goldberg
van Pijhacker. Daar de laatste candidatuur
werd ingetrokken, werd de heer S. Tom bij
acclamatie gekozen.
De behandeling van de aan alle Kerkvoog
dijen toegezonden circulaires over de kerke
lijke administratie, het borgstellingsfonds
voor Kerkelijke ontvangers en de te organi-
seeren geldinzameling voor de restauratie der
ingestorte Cunera-kerk te Rhenen lokte eeni
ge bespreking uit.
Wat de kerkelijke administratie aangaat
werd door den secretaris er op gewezen, dat
het zeer nuttig zou zijn, om malversaties te
voorkomen, een accountantsdienst in te stel
len, die 3 of 4 maal per jaar de boeken komt
con troleeren. Sommigen der aanwezigen had
den 'bezwaar tegen de kosten, welke daaraan
verbonden zouden zijn en anderen wilden,
wanneer deze dienst ingesteld zou worden,
dat men dan zou betalen naar draagkracht
en omvang der administratie. De heer de
Jong gaf de Kerkvoogdijen in overweging
zich vrijwillig aan te sluiten bij de centrale
accountantsdienst en in de colleges dit nader
H.V. VERWARMINGS-MY. UTRECHT
AUTOMATISCHE KOIENSTOKERS
te bespreken. Door den voorzitter werd de
uiteenzetting van den secretaris nog nader
onderstreept.
Voor het borgstellingsfonds voor Kerke
lijke ontvangers, werd aan de Kerkvoogdijen
om medewerking gevraagd. Daar ook op het
gebied van borgstelling zooveel verkeerde
praetijken voorkomen, drong de voorzitter er
op aan, een verzekering voor de Kerkelijke
ontvangers tot stand te brengen, die alleszins
safe is en zich daartoe te wenden tot ver
trouwde instellingen.
Over de geldinzameling voor de restauratie
van de ingestorte Cunera-kerk te Rhenen,
merkte de secretaris op, dat hierbij medewer
king verleend behoorde te worden door de
geheele Ned. Herv. Kerk. Ondanks vele ge
storte bedragen kan men er nog niet komen,
vandaar de circulaire, die de Kerkvoogdijen
ontvingen om een collecte te houden of op
andere wijze hulp te verleenen. Nadat ver
schillende personen hierover opmerkingen
hadden gemaakt, werd besloten voor ge
noemd doel 50 uit de kas der Vereeniging
beschikbaar te stellen.
By punt 6 van de agenda, dat een andere
wijze van heffing van den hoofdelijken om
slag behelsde, werd uitvoerig gediscussieerd.
Hierna volgde bespreking en beantwoor
ding van vragen, welke door verschillende
Kerkvoogdijen, betreffende juridische en an
dere aangelegenheden, tot het bestuur waren
gericht. Door den voorzitter en den secreta
ris werden de leden voor zoover mogelijk
met hun moeilijkheden geholpen.
Na de rondvraag werd deze goedbezochte
samenkomst op de gebruikelijke wijze ge
sloten.
GODSDIENSTONDERWIJZERS
Tot godsdienstonderwijzer bij de Ned.
Herv. Gem. te Borne is benoemd de heer
A. Dubbeldam, in gelijke betrekking
werkzaam te Barger-Compascuum.
KAGAWA BLIND GEWORDEN
Het Christelijk Persbureau te Berlijn meldt
dat de artsen in Japan er niet in geslaagd
zijn den grooten Japanschen evangelist en
Ghrlstelijken leider Kagawa voor blindheid
te bewaren. Dr. Kagawa is thans 48 jaar oud.
Zijn ooglijden kreeg hij door besmetting bij
den socialen arbeid in de ellende-kwartieren
der hoofdstad.
DE TOESTAND VAN DEN PAUS
Blijkens de berichten uit Rome geeft de
gezondheidstoestand van de - Paus niet meer
in die mate zorg als Zondag j.l. De medici
hebben voortdurende verbetering geconsta
teerd'; echter verzochten zij den patiënt, nog
in bed te blijven. Met tegenzin gaf de Paus
daar gevolg aan.
ACTIE VAN HET VATICAAN
De reis van ikardinaal Bacelli naar de
Vereen. Staten heeft o.m. dit resultaat gehad,
dat het Vaticaan een sterke actie tegen het
bolsjewisme, het nieuw-heidendom en alle
vormen van ongodsdienstigheid gaat voor
bereiden. Zoodra de rapporten over den toe
stand in alle plaatsen, waar een nuntius is
gevestigd, binnen zijn, zal het Vaticaan aan
de R.K. van de geheele wereld instructie
geven inzake de organisatie van de systema
tische bestrijding van het materialisme, het
communisme, het nieuwe heidendom en de
religieuse onverschilligheid.
Dit is het symbool van fraai
drukwerk, tevens van het goed-
>nrtr«rl ko°Pste adres in Nederland. Tijd-
7 schriften, dissertatiën, catalogi,
30 goedkooper. Vrijblijvend
offerte en modellen.
Apeldoorn
(Adv.)
EVANGELINE BOOTH
De generale van het Leger des Heils is na
Port-Said en Britsch-Indië, waar zij thans
vertoeft, voornemens van 713 Januari Cey
lon te bezoeken en den 14en Januari van Co
lombo naar Britsch-Indië te gaan, waar zij
23 Januari denkt aan te komen. Het is de
eerste maal in de 40 jaar welke het Leger
des Heils in Indië arbeidt, dat de hoogste
autoriteit van het Leger Java bezoekt. Alle
voorbereidingen worden voor een grootsche
ontvangst getroffen. Evangeline Booth spreekt
in ons Indië te Bandoeng (2426 Januari,
Con cord ia-congresBatavia, Semarang, Pe-
lontoengan, Krengseng en Soerabaja (1 Fe
bruari), waarna zij scheep gaat naar Singa
pore, om vandaar naar Hongkong, China en
Japan te gaan. Half April hoopt de generale
weer te Londen terug te zijn.
Kerk en Staat in Duitschland
Teruggenomen
In Oldenburg had de landsoverheid gelast,
dat in de scholen de crusifixen en afbeeldin
gen van Luther beide verwijderd moesten
worden, daar ze de volkseenheid onder de
kinderen schaadden. Op de krachtige bezwa
ren, welke zoowel van Roomsch-Katholieke
als van Protestantsche zijde, o.a. behalve
door de kerk ook door de Gustaaf Adolf-
vereeniging, werden ingebracht, heeft de
nister thans toegegeven. Hij heeft in de Ol-
denburgsche pers laten publiceeren dat
sifixen en Lutherafbeeldingen in de scholen
blijven mogen.
Verboden bladen
De beide periodieken van het Gossnersche
zendingsgenootschap, ook in Nederland gele
zen, nl. „Die Biene auf dem Missionsfelde"
en „Die kleine Biene auf dem Missionsfelde"
zijn tot nader orde verboden.
Het Gossnersche zendingsgenootschap, ge
sticht door Johannes Evangelista Gossner in
1636, viert juist den 12en December van dit
jaar zijn 100-jarig bestaan.
Kerstfeestviering
Stralende kindergezichten door
Meinema's kerstboe' :es. Fleurig van uiter
lijk, mooi van druk n aantrekkelijk
van prijs. Catalogus gratis op aanvraag. Uw
bestelling wordt gaarne aangenomen door
Uw boekhandelaar of door de uitgeefster
N.V. W. D. MEINEMA, Delft.
Adv
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Dinteloord. Ned. Herv. School. Tot
onderwijzeres: Mej. M. W. Nor tier, on-
derw. Chr. School te Zijderveld.
Oudewater. School m. d. Bijbel. Tof
hoofd (vac. J. J. Verlinde): de heer S. T.
V e r d o n k, onderw. aldaar.
Sprang. School voor C.V.O. Tot tijdel.
onderwijzer: de heer W. Benjamins e,
wachtg. te Capelle.
Examens
zoogxiierhart".
Leiden. Doet. geneeskunde, de heeren R.
•I/enaingr, W. C. Strieker, A. W. PhUippl en E.
J. van Romondt.
Doet. Indflech redht: de heer H. A- van Vlera-
Cand. wis- en natuurkunde L: de heeren M.
*B. E. Haanappel en E. A. Hartree; Idem I: de
•heer A Maaskant.
Utrecht: Kerkelijk voorbereidend^ die heer
'F. H. J. Bik.
Amsterdam. Cand. rechtsgeleerdheid: de
heeren P. Barns, B. Witte en N. C. Drost Jr.
Doet Germaansche taal en letterkunde (D.)
mej. T. M. de Potter.
Stuurlieden. Den Haag. Geslaagd voor 2e-
stuurman groote stoomvaart: de heeren A.
•Manschot I. J. L. RLsseeuw. C. W. E. van Iejk.
'J. F. A. Pesle en J. v. d. Houwen.
Instituut „ROELOF HART"
annex aan het Stedelijk
GYMNASIUM te TIEL
INTERNAAT en SCHOOL
Voorber. Hoger Onderwijs voor jongens en
meisjes, die in het klasseverband niet tot
hun recht komen. Prospectus op aanvrage.
Dir.: E. B. PLOOIJ. Tel. <44
(Adv.)
GEMENGD NIEUWS
Tusschen wagons bekneld
Stationschef zwaar gewond
Op het tramemplacement der Braban'schc
Buurtspoorwegen, tie Veghel, is gisteren
een ernstig ongeluk gebeurd. De ongeveer
50-jarige stationschef Gerbrands stak haas
tig de tramlijn over, terwijl men goederen
wagens aan het rangeeren was. Op dit
oogenblik kwamen juist eenige stilstaande
wagens in beweging, tengevolge waarvan de
stationschef tusschen twee wagons bekneld
raakte. Het rangeerpersoneel slaagde er met
moeite in, den ongelukkige uit zijn hache
lijke positie te (bevrijden. De heer G. bleek
zwaar gekwetst te zijn aan beide beenen en
het onderlichaam. In ernstigen toestand Is
hij naar het ziekenhuis ter plaatse overge
bracht.
De moord te Kloosterzande
Dader uitgeleverd
De dader van den roofoverval, welke
plaats had te Kloosterzande in den
•nacht van 23 op 24 Oct., B. Polman, die op
1 Nov. werd gearresteerd te Apeldoorn, is,
'zooals men zich zal herin eren, op 4 Nov.
•uit de cel te Groenendijk ontvlucht Op
dienzelfdlen dag kon hij reeds weer te Gent
•(België) wordien gearresteerd.
Gisteren werd P. uitgeleverd te Sas van
Gent, waar hij in ontvangst werd genomen
door den gemeente-veldwachter Van der Vij
ver, den wachtmeester en marechaussee
van de brigade te Groenendijk (gera. Hon-
tenisse).
Nadat hem een verhoor was afgenomen,
werd hij overgpbracht naar het Huis van
Bewaring to Middelburg.
Ook het rijwiel van den marechaussee,
waarmede P. de vlucht had ondernomen,
werd weer meegebracht,
zoo Jne/!i
Een snelwerkend
en succesvol mid
del bij aandoe
ningen der adem
halingsorganen,
verkoudheden, ca
tarrh, kinkhoest,
bronchitis en griep.
Onmiddellijk merkt
U verlichting)
iconi a f 1.50 en 90 et.
Wielrijdster in botsing met auto
Spoedig overleden
Op de Betonweg tusschen Nieuw-
veen en Nieuwkoop heeft ten
gevolge van de gladheid een ernstig
ongeval plaats gehad, dat aan de 21-
jarige Mej. T. E. v. d. Ent Braat uit
Nieuwkoop het leven heeft gekost.
Mej. v. d. Ent Braat, die zich per rijwiel
naar Nieuwveen begaf, is bij het passeeren in
•botsing gekomen met een uit tegenoverge
stelde richting komenden auto, bestuurd door
den heer N., uit Gouda. Volgens verklaringen
van den bestuurder, zou mej. v. d. Ent Braat
niet geheel rechts van den weg hebben ge
reden, waardoor de automobilist zich genood
zaakt zag, plotseling te remmen, hetgeen hem
op den gladden weg noodlottig werd. De
auto maakte een halven slag om, met het
gevolg, dat de wielrijdster door het achterste
deel van den wagen werd geraakt en over
een afstand van ongeveer 17 meter werd
weggeslingerd. Na een kwartier is zij over
leden, hoewel spoedig geneeskundige hulp
aanwezig was. De auto is in beslag genomen.
Tegen brug gereden
Ernstig ongeval te Spijkenlsse
Te Spijk en is se is een personen-auto,
bestuura door den heer B. uit Oost voorn o,
die deze wagen gehuurd had, met vrij groote
snelheid tegen de Oude Maasbrug gereden.
De voorzijde van de wagen werd totaal ver
nield.
De chauffeur werd bewusteloos uit de
wagen gehaald. Nadat de juist passeerende
Dr. Slis uit Nieuwenhoorn eerste hulp ver
leend had. is het slachtoffer, dat ernstig ge
wond was, naar het ziekenhuis vervoerd.
Treinverkeer gestagneerd
Tusschen Rotterdam en Den Haag
Gisteravond is het verkeer op de spoorlijn'
Rotterdam (Hofplein)Den Haag eeniger",
tijd gestagneerd geweest. Tusschen Berke 1
en Pijnacker deed zich nl. een zgn. blok 1
storing voor, d.w.z. een storing in de be vei
ligingsinrichtingen (seinen) voor het trein
verkeer. Het euvel, was spoedig verholpen
doch doordat het juist optrad op het uui
van hét drukke forensenverkeer tusschen
zes en zeven uur ondervond 't publiek nog
al hinder er van. De langste vertraging die
oen trein ondervond bedroeg 14 minuten
Werkloozen voor Spanje
geronseld?
Naar wij vernemen hebben de Centrale
Recherche te Amsterdam geruchten be-i
reikt, dat enkele te Amsterdam woonachtige
personen zich zouden schuldig maken aam
het strafbare feit van het ronselen van;
werkloozen, die dan naar Madrid zouden'
worden gezonden om dienst te doen in het.
'Spaansche leger.
De recherche heeft in deze geruchten aan
leiding gevonden om na te gaein of zij op
waarheid berusten. Tot dusver beschikt zij
echter nog niet over eenigerlei positieve ge-,-
gevens. t
Ingezonden Stukken
(Bulten verantwoordelijkheid van de Redactie);
SONNEVANCK
Het was voor mij een blijde dag toen, na
dat de pogingen voor het in het leven roe
pen van een diaconale stichting voor Chr.
verpleging van t.b.c.-lijders gefaald hadden,
nu 30 jaren geleden mijn pleiten voor een
Chr. Vereeniging voor dat doel gezegend
werd. En toen hooggeachte mannen, waar
onder niet alleen de overleden prof. Bics-
terveld en Ds. J. C. Sikkel, maar ook de
nog levende heeren De Lange en Cozijnsen,
met mij de handen saamsloegen voor do
oprichting van een Chr. sanatorium. We
hebben tot den tijd van mijn vertrek naar
Amerika, toen ik mijn arbeid als secretaris
uit den aard der zaak neerleggen moest,
alleraangenaamst en rijk gezegend saam-
gewerkt, Met allen. Niemand zal het mij
daarom kwalijk nemen als ik meer dan ge-
gewone belangstelling voor „Sonnevanck",
en zijn lot en leven, koester. Daarom heb
ben mij zeer leed gedaan de dingen welke
in de laatste weken zich in den kring van
bestuur en vereeniging hebben voorgedaan.
Al waardeer ik de herinnering van de Har
derwijkers aan mij op 19 November, herin
nering aan wat ik vroeger voor Sonnevanck
en de plaatsing daarvan in Harderwijk
mocht doen, ik keur hun handelwijze in de'
vergadering van 19 Nov. af. Maar oven-
zeer keur ik af de handelwijze der Am
sterdammers in de vergadering van 3 Dcc.
j.l. Zij deden in feite precies het
zelfde als do Harderwijkers gedaan had
den. Zij deden erger. De Harderwijkers
brachten hun tegenstanders om hals zonder
één woord ten kwade van de personen dier
tegenstanders te zeggen, de Amsterdammers
deden dat na hun tegenstanders in hot
openbaar van hun eer beroofd te hebben,
met uitingen die zeker tegen Gods geboden
in gaan, overladen te hebben of too te laten
dat zij daarmee overladen werden.
De daden van de vergadering van 3 Dec.
mogen formeel in orde zijn, voor
Christus zijn ze n ie t in orde, en dies
niet in orde voor een Chr. vereeniging, noch
in orde vpor den bloei en den zegen van
die vereeniging.
En daarom roep ik al degenen die, lid
zijnde of dit wordende, met mij onder
zoek en herstel in deze zaak begeeren
op, mij hiervan kennis te willen geven. Zóó
kan en mag het niet. Ook in ons Chr. ver-
eenigingsleven zullen wij de banier hoog
houden.
Dr. J. VAN LONKHUYZEN.
Zierikzee, 8 Dec. 1936.
