rtlGOJ)
ALLS HEN//
F R I S I A
DINSDAG 24 NOVEMBER TO*6
HET WERKLOOSHEIDS-
SUBSIDiE-FONDS
De bijdragen aan de gemeenten
Geheel of ten deele rentedragende
voorschotten worden verstrekt
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer op de begrooting Werkloos-
heidssubsidiefonds. voor 1937 wordt het vol
gende ontleend.
Den leden die gaarne zouden worden in
gelicht omtrent de wijze, waarop de voor
genomen beperkingen van de bijzondere bij
dragen uit het Werklooshoidssubsidiefonds
aan de gemeenten en van den onderstand
aan noodlijdende gemeenten zullen worden
toegepast, zij meegedeeld, dat overwogen
wordt geheel of ten deele rentedragende
voorschotten in de plaats van bijdragen en
onderstand fonds perdu te verstrekken
aan die gemeenten, van welke verwacht
kan worden, dat zij bij eenige verbetering
der conjunctuur tot terugbetaling in staat
zullen zijn.
Het ligt daarbij voorshands in de be
doeling eenige groepen te vormen, al.
een groep van gemeenten, die alleen bij
dragen h fonds perdu ontvangen, een
groep van gemeenten, die uitsluitend
in aanmerking komen voor rentedra
gende voorschotten, en ten slotte een
groep van gemeenten, waaraan zoowel
bijdragen a fonds perdu als rentedra
gende voorschotten zullen worden toe
gekend. De indeeling van de gemeenten
in deze groepen zal zooveel mogelijk
geschieden aan de hand van een ob
jectieve maatstaf, waarbij aan de draag
kracht der gemeente, uitgedrukt in de
algemcene inkomstenbronnen, invloed
zal worden toegekend.
De Regeering betreurt, dat de toestand
van 's lands financiën niet toelaat de rijks
bijdrage aan het werkloosheidssubsidiefonds
te verhoogen met een zoodanig bedrag, dat
aan de voorgenomen beperking van de
toekenning van extra bijdragen uit dat
fonds zou kunnen worden ontkomen.
Ontmoet, naar het oordeel der Regeering.
het achterwege laten van den voorgenomen
maatregel, betreffende de verstrekking van
rentedragende voorschotten aan gemeenten,
ernstige bedenking, anders meent zij zich
te kunnen stellen tegenover den tweeden
door haar aangekondigden maatregel, strek
kende om tot uitgangspunt voor de bereke
ning van de gewone bijdrage uit 't werk
loosheidssubsidiefonds te nemen 90 pet
van de uitgaven voor steunverleening en
werkverschaffing over het tijdvak 1 Juli
1935 -30 Juni 1936
Bi] het kiezen van dit uitgangspunt kon
nog worden ondersteld, dat geen aanmer
kelijke wijziging zou optreden in de mate
waarin de werkloosheid zich in de ver
schillende gemeenten openbaart.
Nu het blijkt, dat zich wijzigingen aan
het vollrekken zijn. moet deze premisse
worden losgelaten, daar een ongelijkmatige
verdeeling der bijdragen het gevolg zou
kunnen zijn
In het belang van een zoo doelmatig mo
gelijke verdeeling van de besehikhare mid
delen tusschen de gemeenten is het der
halve noodig geworden het voorgenomen uit
gangspunt voor de cubsidieherekening los
te laten.
Dp Regeering stelt zich thans voor de
werkloosheidsuitgaven voor het jaar 1937
zelf tot maatstaf te nemen voor de bereke
ning van de gewone bijdrage, volgens een
regeling, welke op dezelfde leest geschoeid
is als die, welke voor het jaar 1935 gold
De contingenteeringsmaatregelen
Verlenging voor den tijd van 1 jaar
Naar mag worden verwacht, zul'en de
navolgende contingteeringen per 1 Decem
ber a.s. voor den tijd van een jaar word®:-
verlengd, waarhij de onderstaande bepaitn
gen be reffende de basistijdvakken en de
percentages voor de ber»kpning va,n de
autonome contingenfenen zullen worder
vastgesteld: kachels, haardkachels en haar
den c.a. basistijdvak 1333 percentage: 15
bruto gevv.; fornuizen ca. 1933, 25 bruto gew
en veevoederkooktoestellen c.a. 19341933
25 bruto gew
De aandacht wordt er or gevestigd, da*,
bovengenoemde percentages alleen op de
autonome landencontingenlen betrekking
hebben, derhalve niet op de bij hanrielsvei
drag verleende contingenten welke in veie
gevallen hooger zijn.
De Ruyter en onze weermacht
Het alg. Ned comité „Onze Marine", dat
telkenmale de marine in de belangstelling
van het Nederlandsche volk betrekken wil,
heeft een boek doen samenstellen over „De
Ruyter en onze weermacht ter zee". De sa
menstelling werd opgedragen aan den heer
A. W. P. Angenent, die zoonis bekend is,
ook het boek over de vermaarde wereldreis
van de onderzeeboot K XVIII samenstelde.
Aan het boek „De Ruyter en onze weer
macht ter zee" hebhen medewerking ver
leend de heeren F. A. C. M. van Hasselt,
C. J. M. Kretsrhmer de Wide, dr. J. F. M.
Sferck. J. H. P. Verhoeven en Joh. T. M.
Wijs. De kapitein ter zee A. van der
Voor het Natio
naal Huwelijks
geschenk voor
H. K. H. Prinses
Juliana wordt
van 2d Nov.—
2 Dec. in Rotter
dam een inzame
ling gehouden,
waarbij Juliana-
potjes zullen
worden verkocht.
Deze potjes,
waarin een prin-
cesseboon werd
geplant, werden
door padvind-
sters gereed ge
maakt.
Suude Lacoste, commandant v'cn de kruiser
De Ruyter", schreef het voorwoord.
Dit boek zal aan alle opvarenden van Hr
Ms. kruiser „De Ruyter" worden aangebo
den en voor belangstellenden heschikbaai
gesteld worden. De druktechnische uitvoe
ring wordt verzorgd door de N.V. drukkerij
en uitgeverij v/h. de Boer Jr. te Den
Helder.
De N.S.B. te Terbregge
Succesvolle avond vooranderen
Men schrijft ons:
De N.S.B. heeft op Terbregge met haar
propaganda niet veel succes. In Café v.
Driel was gisteravond een vergadering met
als spreker zekere heer Verwaal. Zijn be
toog was uitermate hol. De menschen van
heden zijn volgens spreker lijken gelijk.
Geen geestkracht noch bij de Overheid,
noch bij het volk. De N.S.B. gedachte
brengt leven en levenskracht. Vooral de
jeugd zal weer „mensch" worden, met-een
menschwaardig bestaan. Een aaneenrijging
van dikke algemeenheden; zooiets als je
veertig jaar geleden kon beluisteren bij
Herman us c.s.
Geen debat. Vragen stellen was het pa
rooi. De bekende methode. De zaal die on
geveer 80 menschen bevatte, huisvestte
ruim 60 A.R. mannen. Toen de heer A. v.
d. Bos vroeg om debat, zooals aan de N.S B.
was toegestaan op een vergadering der J.V.,
werd hem dit geweigerd en demonstratief
verlieten alle 60 A.R.'s de zaal en trokken
gezamenlijk naar de Chr. School waar de
heer A. v. d. Ros een gloedvolle rede hield,
waarin het N.S.B.-heginse! getoetst werd
aan Gods Woord, 't Was voor onze Partij
een prachtavond.
Gepensioneerden K.HL.
Een adres aan de Tweede Kamer
De samenwerkende organisaties van al
len die belang hebben bij de pensioenkwes-
tiè der Kon. HoJl. Lloyd hebben zich met
een adres tot de Tweede Kamer gewend.
Zij herinneren daarin aan wat minister
Gelissen op 11 Sept. 1935 in de Eerste Ka
mer heeft gezegd en aan de verklaring,
welke de heer Zaalberg op 1 Juli 1936 na
mens den minister aflegde,
dat de Regeering in beginsel bereid was
iets te doen voor de gepenrionneerden
en, boven hetgeen zij te goed hebben als
crediteur bij eventueele liquidatie, in de
een of andere vorm nog een uitkeering
zou volgen, waarbij gedacht werd aan
een lijfrente-pólis.
Thans echter schrijft de minister in de
M. v. A. slechts het volgende:
„De pensioengerechtigden zullen het
hun toekomende percentage bij liquida
tie bekomen van de concurrente vorde
ring, die zij uit hoofde van de pensioen
verplichtingen op de boedel kunnen doen
gelden".
Deze sobere mededeeling heeft adressan
ten zeer teleurgesteld en daarom verzoeken
zij de Tweede Kamer medewerking te ver-
leenen om aan de onzekerheid een einde te
maken.
Uit de Antirev. Partij
NEDERLAND EN ORANJE
TE AMSTERDAM
Geestdriftige propaganda-
vergadering
Als inzet van een nieuwe campagne
een „tiendaagsche veldtocht" voor het
winnen van nieuwe leden en voor de
verspreiding van Nederland Waak
zaam" en andere lectuur, had „Neder
land en Oranje" te Amsterdam jong
en oud in Krasnapolsky bijeengeroe
pen. Aan dezen oproep was allerwege
gevolg gegeven. Een van de groote
zalen van Kras was stampvol.
In een geestdriftig openingswoord heeft
de voorzitter van de Centrale Propaganda-
Commissie. de heer A. B. R o o s j e n, de tal
rijke aanwezigen verwelkomd. Hij duidde
de jonge propagandisten aan als
de derde generatlei
die het werk voortzetten van hen, die in
vroegere jaren de fakkels brandende hebben
gehouden. De jeugd komt in de A.R. Kies-
vereeniging; zij voelt dat er gewichtige ver
anderingen op komst zijn, want, zei spr, als
gij 30 jaar zijt, is het pleit beslist of we on
der dwang van dictatuur naar buiten-
landsch model zullen zuchten of in vrijheid
zullen blijven leven onder de schuts van
Oranje.
Deze vergadering, besluit spr„ roept tot
arbeiden en getuigen, in den geest van oot
moed en afhankelijkheid, in den geest van
het
Op verzoek van den voorzitter heeft de
vergadering dit geloofslied van den Zwijger
gezongen.
Het plan dat niet uitkomt
Wethouder G. Baas Kzn. wees hierna
op het plan der sociaal-democraten, dat
veel te vroeg Is gekomen, door deskundigen
is nagerekend, maar niet uitkomt. Spreker
oefende kritiek op de z.g. koopkrachtver
meerdering en op de 600 millioen, die de
sociaal-democraten hiervoor noodig zeggen
te hebben. Het gaat niet, meer uit te ge
ven dan men bezit. In de laatste 15 jaren
zijn trouwens vele werken uitgevoerd in
den geest van wat het plan bedoelt, en
toch is de werkloosheid niet achterwege
gebleven. Bovendien zou het plan toch altijd
slechts aan 200 000 man werk bieden.
Indien er zekerheid bestond, dat over 3
jaar de vroegere toestand van welvaart
zou terug keeren, zou de kans bestaan een
proef met het plan te nemen. Maar wie dat
belooft, spreekt de waarheid niet
Wij hebben, ging 9pr. voort, andere, maat
regelen noodig. nl. dat het Nederlandsche
product weer op de wereldmarkt kan
den aangeboden. Dat is het doel van de
aanpassingspolitiek, en dat was en is nog
een zware weg. Mislukt is deze politiek niet.
want ook zonder de devaluatie zou de ver
betering zijn ingetreden, waarvan we het
eerste begin mogen zien. Het herstel van
ons land, besloot spr.. hangt in de eerste
plaats af van den zegen Gods. niet van
een plan. dat weigert te rekenen met het
bestel Gods en het van ejgen kracht ver-
wacht
Tusschen en na het gesprokene zong de
vergadering, die in de allerbeste stemming
was. met groote opgewektheid de speciale
verkiezlngsliederen, voor dit samenzijn ver»
vaardigd.
In d»n loop van den avond hebben nog
het woord gevoerd de heeren Mr. van
R ij en J. Dentekom.
„Nederland en Oranje" In de hoofdstad
mag terugzien op een uitnemend geslaagde
vergadering, waarvan een voortreffelijke
De Jaarvergadering van het Provinciaal
Comité van A=R. Kiesvereenigingen in
Noord Holland is samengeroepen op Zater
dag 12 December e.b 's middags 2 uur, in
Krasnapolsky te Amsterdam.
Na behandeling - der huishoudelijke za
ken treedt als spreker op Mr. T. A. van
Dijken, Md van de Tweede Kamer, van
's-Gravenhage, met een politieke rede,
mede in verband met door de kiesveree
nigingen ingezonden vragen en opmer
kingen.
Het Provinciaal Comité wekt de bestu
ren van Kamer en Statenrentrales en van
de kiesvereenigingen op tot krachtige me
dewerking aan de huis-aan-huis versprei
ding van „Nederland Waakzaam", het of
ficieel propaga-nda-orgaan der A.R. partij.
WOENSDAG 25 NOVEMBER
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Uitzcndtof
8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.159.3|
Gram.pl. 10.30 Morgendienst te leldej
door Ds. C. Kapteyn, Geref. predikant 1
Amsterdam. 11.0012.00 Ensemble Va
der Horst. 12.00 Berichten. Gram.pl. 12,J
Vervolg Ensemble Van der Horst. IJ
Gram.pl. 2.00 Orgelspel. 3.00 Chr. Leo
tuur. 3.303.45 Grara.pl. 4.00 Chr. Gem
Zangvereeniging te Vreeland. 5.00 Kin
deruur. 6.00 Landbouwhalfuur. 6.30 On
derwijsfonds v. d. scheepvaart. 7.00 Be
richten. 7.15 Causerie over de Bewegin
der Jong-Hervormden. 7.30 Gram.pl. 7.4
Reportage. 8.00 Berichten ANP. 8.15 Am
hemsche Orkestvereeniging en soliste 9.1
Voor 1onge menschen. „Handel en Eer
Rjkheid" door Mr. G. E. v. Walsum t
Rotterdam. 9.40 Vervolg concert 10.15 B
richten ANP. 10.20 Schaakcursus. 10.35-
12.00 Gram.pl. Schriftlezing.
HILVERSUM H 301 M. VARA-Uitzending
10.00 VPRO. 6.? 3 RVU. 8.00 Gram.pl. 9.3
Kookpraatje. 10.00 .Morgenwijding. 10.3
Gram.pl. en causerie over opvoeding to
gemeenschapszin. 11.30 Causerie ove
jeugdwerkloosheid. 12.001.45 Orkest e
gram.pl. 2.00 Orkest. 2.30 Voor de Vrouw
3.00 Voor de kinderen. 5.30 Orgelspel
6.00 De Ramblers. 6.30 Causerie „Noodlo
en vrije wil". 7.15 Vocaal concert. Hierna
Gram.pl. 7.40 Causerie „Problemen de
democratie". 8.03 Berichten ANP. 8.1
Gram.pl. 10.00 Berichten ANP. 10.05 D
Ramblers. 10.30 Prusseisch Strijktrio
11.00 Causerie over „Huwelijksverhoudin
gen". 11.3012.00 Gram.pL
DROTTWICH 1500 M. 11.05 Orgelspel. 12.0;
BBC-orkest en solist. 1.20 orkest. 3:i(
Orkest. 3.50 Pianorecital. 4.20 Vesper. 511
Kwintet 7.50 Variété-programma. 8.3:
BBC-SvmDhonie-concert m.m.v. Mannen
koor en solist. 10.10 Vervolg concert. 10.44
Kwintet en soliste. 11.35 Band.
RADIO-PARTS 1648 M. 11.20 Svmphonk
orkest. 2.50 Orkestconcert 5.50 Kameror
kest 8.23 Vocaal kwintet
KEULEN 456 M. 5.50 Kleinorkest. 11.20 Con
cert. 12.35 Orkest. 3.50 Kamerorkest 5.2
Vlooi en piano. 6.03 Kwintet. 8.05 Om
roeoorkest, -koor en zang. 9.50 Klein
orkest Pianotrio en solisten.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 1.30Om
roepkleinorkest. 7.20 Kamermuziek 8J
Symphor ieorkest.
484 M.: 12.50 Kleinorkest. 5.23 Omroep
orkest. 6 35 Zangvoordncht. 6.55 Vioolre
cital. 8.20 Omroeporkest. 8.35 Verhaeren
Herdenking.
DEUTSCHT- ANDSENDER 1571 M. 7.30 Sym
phonleorkest. 8.20 Militair concert. 9.5
Ti-ióconcert
Haarden en Kachels
Sierlijk soiled en eoertkonp
door nltersf znlnlq nehmlk
VULHAARDENFABRIEK
.FRISIA" NV
Fabriek. N.W. BINNEN-*
SINGF.Ï 85 DEN HAAG
Vraagt ons adres van Frisia agent
(Adt
Het Nederlandsche vrachtschip Pinguinarriveerde gisteren uit Londen
Amsterdam, waar het vaartuig rechtstreeks aan de markthallen de lading kistei
appelen kwam lossen, hetgeen in het havenbedrijf der hoofdstad nog niet was
voorgevallen.
VSÏAAAL-'UIT 4-IETö
-IOlLANDSCHE yfsSCHERSLEVEN
D°0B&.VAN*TEIJLINGEN
"3
'k Begrijp tenminste niet. waar de stuur bang voor
was.
Soms spettert het een beetje. Maar dat komt in de eerste
nacht meestal voor.
Dat's vast. Maar 't loopt nou best.
Beter zóó, dan andersom.
Zeker! De stuur is te bezorgd geweest.
Geloof ik ook. Als je manus-van-alles ben, sta je na
tuurlijk voor. De Ouwe draagt de verantwoording wel. Maar
loopt er wat spaak, dan krijgt de ander ook z'n portie.
Gelijk heb je. Als er stukken vallen, komen er scherven.
En daar kunnen wij onze knuisten ook nog an bezeeren.
Oei. wat somber!
Is 't niet waar dan?
Dat wél.
Wou ik ook zeggen.
Toen de hondenwacht opkwam, werd er niet meer speciaal
aan de vuren gedacht De wind was aangetrokken. Hoewel
nog niet zoodanig, dat er gereefd zou moeten worden. De
zeilen stonden gespannen en vroegen de volle aandacht van
de wachtslui.
Een aardig briesjel
Net in de lappen.
Als t zoo blijft, zijn we er morgenavond.
Bij leven en welzijn, en dan recht voor de wind, beslist
t Glas liep een tikje achteruit
Daar kan je nog niet veel van zeggen,
We zullen afwachten.
Ze zwegen, tuurden naar hot kompas, trokken in kleine
rukken aan de roertouwen om het schip in koers te houden.
De nauw verlichte kompasroos was voortdurend in bewe
ging. De zwarte kegels onder de streekletters zaten nu hoog,
dan weer laag. De ongedurige kwajongensvinger, dwars er
overheen, gleed onophoudelijk heen en weer. Voorzichtig,
als wist de naald, niet over de letters W.N.W. te mogen
glijden. Om toch telkens, zoodra de oogen van zijn bewakers
zich een moment afwendden, W.N.W. te passeeren.
Het was echter een korte vrijheid. Onverbiddelijk haal
den grove knuisten den helmstok om. Langzaam trok de
zwarte vinger zich terug. Schuldbewust en met een bij-be
doeling. Want nu probeerde hij aan den anderen kant over
de W.N.W.-grens te ontsnappen. De vuisten hadden de po
ging voorzien. Ze kenden de knepen van de onrustige naald.
Bijna waren de letters bereikt, of nauwelijks merkbaar werd
het roertouw overgehaald. Op de plaats blijven!
Kijk daar ieens! Hein wees naar bakboord vóór.
Er dook een groen licht op.
Bepaald een thuiszeiler, zei Manus, de „oudste".
Beide mannen zagen oplettend toe.
Het schip naderde snel.
Ze meenden een zacht motorgeplof te hooren.
Een rood oog keek nu vurig, samen met het loensende
groen naar den H.130.
Wat doen die lui gek.
't Lijkt, of ze recht op ons anhouden.
Dat doen ze, als 'k het niet mis heb.
Zouden ze wat noodig hebben?
Je zouWaarschuw even de schipper! Gauw, want
dat ding zit direct bij ons.
Manus klom het trapje af.
Schipper!
Geen antwoord.
Schipper! luider.
Gestommel in de kooi.
Wel?
Een schuit houdt recht op ons an. of hij pi aaien wiL
Dadelijk zat de Ouwe op den rand van zijn kooi.
Is die vent nou heelemaal...... Midden in de nacht
Plots hoorden belde roepen.
Ouwe! Manus! Gauw, kijk naar de vureü
Verschrikt zagen ze elkander aan.
God bewaar ons! riep Volk, de lampen...... toch uit
gegaan
Hij sprong op een kist toe. smeet het deksel eraf.
Manus was in twee. drie stappen boven, bleef staan, rende
naar de vuren, struikelde, keekUit! gilde hij.
Het andere schip was dichtbij, vóór den kop.
De schipper verstond: Uitl
Meteen had hij een stakellicht.
Een lucifer, een lucifer, vlug! Een schrap. Mis. Het houtj
knapte doormidden. Nog één. Een vlammetje!
Hij stond al op de trap. De stakel siste, knetterde, was in
eens een helle vuurvlek.
Volk trok zich aan dek, zwaaide met het vlammende str
kellicht. zag de boot vóór;
Hein, gebogen, had in een heftigen ruk den helmstok on
In de grillige vlammen zag zijn gelaat er spookachtig ui
Verbeten, gespanen.
De figuur van den schipper was onheilspellend vervorm
op het gatzeil geteekend.
Een dansende schaduw, kort, lang, breed, smal. V<
schichtige wendingen.
De zeilen klapperden, alsof ze schrokken. Een mornet
nukkig, voegden ze zich weer gedwee volgens de nieuwe rid
ting, namen den wind met zware zuchten op.
In het vrondel sliepen de mannen en jongens rustig. Z
duchtten geen gevaar. Stonden niet twee van hun maats o
wacht?
Het boegwater klotste wilde. De tegenzeiler vloog voorb'
Rakelings langs den achtersteven van den 130. Golven spal
ten stuk tegen twee scheepsrompen, kolkten razend rond.
Het stakelvuur verlichtte even het vertrokken gezicht va
een wachtsman op de plecht van het motorschip. Licht
schaduwplekken gaven er een angstwekkende uitdrukkio
aan.
Een woedende schreeuw klonk op. Onverstaanbaar.
In een flits waren de booten elkaar gepasseerd.
Dof plofte een motor. (Wordt vervolgd.)
