PHILIPS' nieuwe RADIO
De Wieringermeerpolder
DINSDAG NOVFMPFR iq36
TWEEDE BLAD PAG. 5
BINNENLAND
HOOGE RAAD VAN ARBEID
Vervanging van volwassen
arbeidskrachten door jeugdigen
Meerderheid voor wettelijke regeling
De Honge Raad van Arbeid heeft zijn
45ste vergadering gehouden7 onder leiding
van Prof. Mr. P. J. M. Aalberse.
In doze vergadering heeft de Raad aller
eerst het bestaande presidium voor 2 jaar
bij acclamatie herkozen
De Raad heeft vervolgens zijn advies
vastgesteld met betrekking tol het vraag
stuk der vervanging van de volwassen ar
beidskrachten door jeugdigen.
De Raad heeft zich met groote meer
derheid (34 tegen 9 stemmen) uitge
sproken voor het treffen van een wette
lijke regeling, waarbij de overheid de
bevoegdheid verleend wordt ta.v. de
getalsverhouding bij am. van b. bepaal
de regelingen te treffen. De meerder
heid der voorstanders van een wettelijke
regeling (22 leden) wil de bevoegdheid
dei overheid tot ingrijpen niet afhan
kelijk stellen van het initiatief van
-hel bedrijf.
Vervolgens heeft de Raad de discussie
voortgezet omtrent de vraag of ons land
met een omvangrijke blijvende werkloosheid
rekening zal hebben te houden en. zoo ja,
■hoe groot de vermoedelijke omvang dezer
werkloosheid zal zijn.
De Raad droeg zijn voorzitter op een
studiecommissie in te stellen, die zal heb-
be-ft na te gaan:
le. of -de gegevens, waarover thans be
schikt wordt, een voldoende grondslag vor
men voor de beantwoording der gestelde
"Ie *zoo dit niet het geval mocht zijn, welk
materiaal nog zal moeten worden verzameld
om dien grondslag te verbeteren en wat
dit zon moeten kosten, en
3e. of, nadat alle door de studiecommis
sie wenschelijk geachte gegevens zouden
zijn verkregen, daaruit met geen al te
groote onzekerheid conclusies getrokken
kunnen worden.
Poelier moet omzetbelasting
betalen
•Uitspraak van het Haagsch Gerechtshof
Het Haagsch Gerechtshof heeft arrest ge
wezen in de zaak van den poelier J H
M. R., uit Den Haag. die door den politie
rechter aldaar was veroordeeld tot een
geldboete van f ICO su-hs. 50 dagen, daar hij
geweigerd had aan een commies der be
lastingen. voorzien van machtiging, inzage
van zijn boekhouding te geven, omdat, naar
zijn meening. het door hem afgeleverde
wjld en gevogelte niet onder de bepalingen
van de omzetbelasting viel, welke ziens
wijze bestreden werd door den rijksadvocaat
Mr C R. C. Wijckcrheid Bisdom, op grond"
dat de door verdachte verhandelde dieren
vooraf door hem worden bewerkt en der
halve niet vielen onder de uitzonderings
bepalingen. volgens-art T8 -(lijst ~B)— der
omzet belastingwet.
Het Hof heeft het vonnis van den
politierechter in zijn geheel bevestigd-
Matie Gijsen overleden
Te B er li cum is in den ouderdom van
81 jaar overleden de bekende Brabantsche
schrijfster Marie Gijsen.
Marie Gijsen, Hollandsche van geboorte,
die vele jaren in Brabant doorbracht,
heeft in een reeks van kleinere en groo-
tere verhalen het leven der Oost-Brabant-
sche boeren geschetst. Zij was na Marie
Koenen onze beste novelle-schrijfster van
haar tijd door haar sterk observeerend ver
mogen. Bekende werken van haar zijn o.a.:
„Uit het hart van Brabant", „Brord en
Hanne", „Een uit velen", „Aan de Bosch-
dreef".
Het a.s. huwelijk
van de Kroonprinses
De Burgemeester van 's-Gravenhage.
Mr. S. J. R. de Monchy, die dezer dagen
door den Haagschen Raad is benoemd tot
onbezoldigd ambtenaar van den burgerlij
ken stand, ten einde het huwelijk van
Prinses Juliana met Prins Bernhard te
kunnen voltrekken is door de Haagsche
rechtbank als zoodanig beëerligd.waarbij
de president den burgemeester ermede ge-
lukwenschte, dat hem deze eer te beurt
mocht vallen.
Prins Bernhard
bezoekt scheepswerven
Gistermiddag heeft Z.D.H. Prins Bern
hard een bezoek gebracht aan de Amster-
damsche scheepswerf G. de Vries Lentsch
Jr en aan de werf „Het Fort" van de firma
De Vries Lentsch. beide gelegen aan de
overzijde van het IJ. De Prins toonde
groote belangstelling voor verschillende
jachten en projecten in teekening.
Nuchtere kijk
We zouden er van schrikken als we eens
precies konden nagaan hoeveel Christelijke
metaalbewerkers ongeorganiseerd zijn geble
ven. omdat hun vrouwen zich tegen het lid
maatschap verzetten.
En we zouoen een vreemd gezicht trekken
als we eens vóór ons kregen het aantal
leden, dat in den loop der jaren voor het
lidmaatschap heeft bedankt, zich lieten
schrappen dus, omdat hun vrouwen het zoo
wilden: aldus schrijft de Öhr. Metaalbe
werker.
Doch bij wie ligt de grootste schuld? De
schrijver gelooft graag, dat deze tegen werk
sters overige"* Drachtvrouwen zijn en voor
beeldige moeders.
Veeleer moeten we onze leden er een
verwijt van maken, da* hun vrouwen zoo
zijn.
Ze hebben ze veel te weinig over de
organisatie gesproken.
Ze hebben nooit eens. of althans niet
voldoende, hun vrouwen op de hoogte ge
bracht van het eigenlijke doel van de
organisatie.
Veel te weinig de groote waarde ervan
doen begrijpen ook ten aanzien van de
materieeie zegen voor het gezin.
En dan is het heusch niet te verwonde
ren, dat een vrouw, die van de morgen
tot de avond, dag in dag uit, met zoo
gronte zorgen vervuld is, om van
schamele loon haar man en kinderen te
geven wat ze noodig hebben en heel haar
huishouden op een behoorlijk peil te hou
den een verbazende hekel heeft aan den
bode van den bond.
GEMENGD NIEUWS
DIEFSTAL VAN SCHEEPS-
BENOODIGDHEDEN
De politie te IJmuiden heeft vier perso
nen aangehouden, verdacht van diefstal van
scheepsbenoodigdheden. Na verhoor zijne;
2 vrijgelaten en 2 zijn in arrest gesteld.
eLudlqjt Uur
vovVuuui!
..INK V00RRAN6150 Ml
Waar (Jf zoo'n bord staat Is het
einde van een voorrangsweg In
zicht, verderop moet u zich dus
weer aan het normale voorschrift
houden:
RECHTS GAAT VOQRl
De mist van gisteravond
Scheepvaart- en luchtverkeer vertraagd
Een dichte mist, die zich gisteravond over
een groot deel van ons land verspreidde, op
de eene plaats wat hinderlijker dan op d-
andere, heeft de scheepvaart gedeeltelijk
stilgelegd Zoo voer er gisteravond slechts
een s oomschip van Amsterdam naar IJmui
den op en zeer vele schepen moesten in het
Noordzeekanaal voor anker gaan.
Mist op Schiphol
De mist, welke gisteren tegen den avond
nog in dichtheid toenam, heeft, wat het
luchtverkeer betreft, to' gevolg gehad, dat dt
dienst van Amsterdam op Londen moest
worden gestaakt Zoowel de laatste uitgaan
de als de binnenkomende machine is uitge
vallen.
Het nachtpostvliegtuig naar Keulen kon om
elf uur evenmiD vertrekken De start werü
voorloopig tot twee uur uitgesteld.
Tramboot aan de grond
Vijl wagons
boord
Zondagmiddag is de vrachtboot Schouwen
en Duiveland van de R T.M., waarmede men
bezig was goederenwagens van Z ij p c naar
Anna Jacob a-P older over te brertgen
tengevolge van den mist op den Wes'dijken
dam van de trainhaven aan den Anna Ja
coba Polder geloopen.
Doordat het eb was, kreeg het schip hoe
langer hoe meer slagzij, tengevolge waarvan
vijf met uien geladen wagons overboord-«ijft
geslagen, daarbij een g^oot gedeelte van d?
verschansing in hun val meenemende. Do
bemanning, die het ongeval had zien aanko-
komen, had zich tijdig in veiligheid gebracht
De „Willemsplein" vlot
Het -s.s. „Willemsplein", vain de N.V
Stoomvaart-Mij „Milligen" te Rotterdam, dat
Zondagavond tijdens mist is aangevaren
door de loodsboot „16". waardoor het schip
dat water maakte, onder Hoek van Holland
tijdens vloed aan den Zuidwal aan den
grond moest worden gezet is gistnren inden
loop van den avond vlot gekomen. Om 22.40
uur is de „Willemsplein" officieel als bin
nengekomen gerapporteerd.
Het schip, dat de tocht naar Rotterdam,
waar het aan de Waalhaven-Noordziide zou
worden gemeerd, heeft voortgezet, werd ge
sleept doo r de sleopbooten Blankenburg,
Achilles en Hoek van Holland van L. Cm*
en Co.
BOERDERIJ-BRANDEN
Gisterochtend is de boerderij van den heer
K. te Hoonhorst (gemeente Dalfsen) af
gebrand. Een groot deed van huis en inboe
del zijn-verloren gegaan. Vier varkens zijn
in de vlammen omgekomen.
Te Iieel zijn schuur en stallingen van
den landbouwer Cuypers door onbekend»
oorzaak afgebrand; een rund kwam in de
lammen om. Het woonhuis kon gedeeltelijk
gespaard blijven,
TRAM CONTRA VRACHTAUTO
Op den Dejftweg onder de gemeente
Rijswijk had een ernstige aanrijdin>
plaats tusschen een vrachtauto belader
met bussen melk en. een tramwagen van
de H. T. M. De auto, bestuurd door T. A
van D. uit Delft, werd bij het afrijden van;
een erf door de tram gegrepen en over de
-ratte geworpen. De chauffeur werd ernstig
gewond naar het R.-K. ziekenhuis te Den
Haag overgebracht.
Ite trambestuurder P. ten S. uit den Haag
werd licht aan-het hoofd gewond. Het vooj
balcon van de tram werd ingedrukt
DE GEHEIME ZENDER
In verband met de opsporing van de ge
heime zender te Enschedé kan nog wor
den gemeld, dat de politie den bekenden
anarchist B. H. L. heeft aangehouden, ver
dacht van opruiing met dien geheimen zen
der. L. is reeds vroeger door de Almelnsche
rechtbank wegens opruiing veroordeeld.
DE INBRAKEN TE HUIZEN
De politie te Huizen heeft een achtste
verdachte gearresteerd inzake de inbraken
van de laatste weken. Deze de 21-jarige J
W„ heeft bekend medeplich'ig te zijn aan
de inbraak aan de Haardstedelaan aldaar
medegedeeld, dat hij met J. S„ die verle
t week is gearresteerd, de buitgemaakte
f 50 heeft uitgegeven.
KATH. RADIOGIDS, 5 September
zulke verrassende vondsten
zéér opmerkelijke verbeteringen
hoogst vernuftig met deze ene
wonderknop kan de toestelgebruiker
zelf op uiterst eenvoudige wijze een
compromis sluiten tussen geluids
sterkte, selectiviteit en geluidskwa
liteit aesthetisch zeer verzorgde
kast vele andere punten, welke
ons voor dit apparaat enthousiast
hebben gemaakt weergave-
kwaliteit het afler-voornaamste
men moet zelf gaan horen!
NIEUWE ROTT. CRT., 29 Augustus
het summum wat de goede
weergeving betreft monoknop-
bediening prachtig staaltje van
mechaniek opklapbare stations-
schaal: de oplossing voor het pro
bleem der schaalaflezing: zichtbare
afstemming werkt zonder eenige
traagheid zoo mooi is de radio*
muziek nog nooit geweest.
RADIOBODE, 28 Augustus
Philips' „Sy mpHonische Serie*1.
Bij wien zou bij het zien von deze
fraaie creaties niet de begeerte op
komen één ervan te bezitten
Met deze serie is onze nationale
radio-industrie er in geslaagd een
topprestatie te leveren.
TELEGRAAF, 4 September
Verfraaid uiterlijk, betere geluids
weergave en belangrijke technische
verbeteringen groote sprong
voorwaarts, welke bij de nieuwste
Philips'-apparaten te constateeren
Valt Monoknop waardoor de ge
bruiker het geluid naar eigen smaak
„mengen" kan verbluffende me
chanische constructie kathode-
straal-indicator summum van
practische afstemming
ALGEMEEN HANDELSBLAD, 8 Sept.
een wonderlijke sensatie mo
noknop knappe vondst uiterst
betrouwbare en snelle optische af-
steminrichting even verrassend a\s
monoknop alle voormelde nieuwig
heden even zoovele verbeteringen
vol en natuurlijk geluid waar
lijk voorbeeldig ontvang-toesteW
EN HONDERDEN ANDERE SCHITTERENDE BEOORDEELINGEN
IN PRIJZEN VANAF F. 89,.
Vrachtauto vastgehouden
Wielrijder gedood
Gistermiddag omstreeks vijf uur heeft aa
bij den overweg in den spoorweg Groen
I oW i n t e r s w ij k een ernstig ongeluk
plaats gehad, waarbij een 14-jarige scholier
op steg werd gedood.
De jongen, een leerling van de Ambachts
school te Winterswijk was per fiets op weg
naar Groenlo, waar hij woont. Hij liet zien
door eon vrachtauto trekken en hield zich
daartoe vast aan het ach'erste gedeelte
van den wagen. Bij den overweg gekomeu,
maakte de auto een scherpe .bocht, waar
door de jongen met zijn rijwiel tegen een
paal botste. Hij raakte de macht over zijn
stuur kwijt, slingerde heen en weer langs
den weg en viel vervolgens met groote
vaart tegen den grond. De knaap wa«
op slag dood.
Het stoffelijk overschot is door de po
litie in beslag genomen.
VERDUISTERING VAN f 2600
1"
Te Uithuizen is gistermiddag aange
houden de 30-jarige B. v. d. M., wonende ta
Zandeweer (gem. Kanttens, G.). De maa
wordt verdacht van valschheid in geschrift»
ten nadeele van de Veilingvereeniging Uit
huizen. De man zou een bedrag van f 2600
hebben verduisterd.
V. d. M. is ter beschikking gesteld van da
Justitie te Groningen. Hij heeft een volledige
bekentenis afgelegd.
XIII*)
I Karteering van de bodem
B. J. Over de aard van de gronden in de Wieringermeer
polder had men reeds enkele gegevens gekregen. Zoo door
het onderzoek van Prof. van Bemmelen. die in 1880 op 120
plaatsen in de Wieringermeer grondmonsters uit de zee
bodem had genomen. Ook nog later werd door de reeds ge
noemde „Commissie van advies omtrent de bodemtechni-
sche aangelegenheden betreffende de proefpolder Andijk", de
Commissie-Lovink, de grond van de Wieringermeer onder
zocht door op 51 plaatsen monsters te nemen. Dit geschied
de onder leiding van den Directeur van het Bodemkundig
Instituut te Groningen, Dr. D. J. Hissink.
Doch op een oppervlakte van 20.000 H.A. was dit zóó
weinig, dat men door deze onderzoekingen slechts een zeer
algemeen beeld verkreeg van de bodemgesteldheid van de
a.s. cultuurgronden. Men had in de praktijk van een zoo
groote oppervlakte meer gegevens noodig.
Daarom nam de meer genoemde commissie-Lovink
het initiatief deze gegevens te verzamelen en toen het werk
van deze commissie overgedragen werd aan de Directie van
de Wieringermeerpolder zette deze het voort. Door den we-
tenschappelijken ambtenaar. Ir. A. J. Zuur. is het resultaat
van dit onderzoek samengevat in een rapport, dat zeer be
langrijke gegevens bevat, aan de hand. waarvan we het een
en ander over de karteering van de nieuwe grond kunnen
mededeelen.
Dadelijk na het droogvallen van de gronden, nog in het
zelfde jaar begon men al met de karteering. Men ging daarbij
a.h.w. achter het dalende water aan werken. Per 5 H.A.
werd een monster van de grond tot 1.50 M. diepte genomen.
In het geheel werden er zoo 3548 plekken onderzocht Het
is te begrijpen, dat bij de groote spoed, die achter dit werk
gezet werd. deze arbeid met groote bezwaren gepaard ging.
Overal waren nog plassen, het geheele terrein was nog brijig.
Men kon er bijna niet verkeeren en nog moeilijker komen.
Het verkeer kon alleen met vletten geschieden door de voor
af uitgebaggerde kanalen en slooten, die hoe lager het wattu
kwam te staan, hoe langer hoe slechter te bevaren waren.
XII stuiiu in ons blad van 10 November
mede omdat ze vol met slik geraakten. Het kostte meermalen
uren varens voor men te bestemder plaatse kon zijn. En dan
was men nog niet klaar, want de slikkerige bodem was zóó
nat, dat alsvorens men een monster kon boren, men eerst
een walletje om de plek moest opwerpen en het water uit het
binnengelegen gedeelte moest hoozen.
Ook had men veel moeite met het vervoeren van de instru
menten en werktuigen en van de genomen monsters. Er was
meermalen geen droog plekje om iets neer te leggen of om
iets te schrijven. Het is dus wel te begrijpen, dat de arbeid
veel tijd vorderde.
De door dit moeizaam werken verkregen resultaten waren
wel voldoende om algemeene richtlijnen aan te geven voor
WIERINGERMEER
overzicht grondsoorten
dj g*wfnmi
het in cultuurbrengen van de grond, maar voor het grootste
gedeelte van de Wieringermeer gaf ook dit onderzoek nog
veel te weinig gegevens en vooral was het voor eventueel
uitgeven van de gronden aan anderen beslist onvoldoende.
Dit bleek pas tijdens de ontginning en daarom werd toen
besloten tot een tweede, maar meer gedetailleerde karteering
van de bodem over te gaan, doch alléén van de bouwvoor, dat
is tot 30 c.M. diepte.
Men wachtte met dit werk tot het egaliseeren van de stort-
grond en het begreppelen was afgeloopen. Ook toen was het
terrein nog niet zoo heel gemakkelijk te begaan en daardoor,
maar mede door de zorgvuldige wijze, waarop gehandeld
moest worden, heeft het werk vrij lang geduurd en hebben
vijf karteerders twee jaar noodig gehad voor ze gereed waren.
Vooral in het begin liep het niet zoo vlot, omdat toen de
noodige routine nog ontbrak. En deze was beslist noodig voor
het vlotte verloop. Systematisch moesten alle greppels afge
loopen worden. Bij het begin werd een monster grond geklas-
sificeerd, alleen de bovenste 30 c.M., en dan werd met pas
sen van een meter de greppel afgetreden, overal goed acht
gevend of er ook afwijkingen te zien waren aan de grond
langs de kant van de greppel. Hier en daar werd met een
meegevoerd schopje de versche aarde blootgelegd. Wanneer
men een afwijking meende te zien, werd opnieuw de bouw
voor geklassificeerd en op de kaarten, die men bij zich had
een en ander aangeteekend. Ter controle werd ook meer
malen op het oog gelijke grond nader bekeken.
Naar aanleiding van de gemaakte notities werden thuis de
kaarten opgemaakt.
Waar geen greppels waren, werd om de 20 M. een gat
met de schop gegraven en zoo de grond geklassificeerd.
Door den leider werden de opgemaakte kaarten later nog
eens gecontroleerd en hier en daar steekproeven genomen.
Aard van de bodem
Zooals we reeds vroeger hebben opgemerkt moet de bodem
van de Wieringermeer vóór deze door de zee werd verzwol
gen, met een laag veen bedekt zijn geweest, althans voor een
groot gedeelte. Uitgezonderd een stukje tegen Wieringen aan
en langs de Noord-Hollandsche kust is dit veen door de zee
weggeslagen. Hier en daar in de polder virdt men echter ook
nog wel eens een onbeduidend klein stukje of smal strookje.
Een deel van het weggeslagen veen is met klei vermengd,
door de zee weer tegen Wieringen neergezet. Dit is duide
lijk te merken aan de bruine zeer humusrijke kleigrond, die
men daar vindt.
De grondsoorten in de polder kunnen in vijf groepen inge
deeld worden; met natuurlijk de overgangsvormen, die er tus
schen liggen.
De veenachtige gronden, zooals we zagen waarschijnlijk
overblijfselen van het vroegere veen, beslaan met elkaar een
oppervlakte van slechfs 140 H.A. of 0.7 pCt van de geheele
oppervlakte. Voor de rest bestaat de bodem uit middelkor-t
relige zandgrond (2200 H.A. d.i. 11 pCt.) fijnkorrelige zand
grond (5600 H.A. d.i. 28 pCt.), lichte zandgrond met 10 tot
20 pCt. klei (3260 H.A. d.i. 16.3 pCt) en zeer zware klei
tot zware zavelgrond met meer dan 20 pCt. klei (8800 H.A-
d.L 44 pCt.).
In het Noordelijk deel van de Wieringmeer deden de zand
stuivingen kwaad aan het graafwerk. De slooten stoven vaak
geheel dicht.
De zandgronden treffen we vooral in het Noorden aan.
Deze waren kort na het droogvallen een barre zandwoestijn
gelijk en er hadden groote zandverstuivingen plaats die het
werk zeer belemmerden. De slooten stoven op sommige plaat
sen geb:el dicht
Maar ook op de klei had men, toen de bovengrond op-
droogte, veel last van het stuiven.
Toch al ging de arbeid met veel moeite gepaard, gestadig
aan werkte men door, alle hinderpalen ten spijt.
N.B. In art XI stond, dat een ruwe berekening leerde, dat
Sa 9 mill toen M3. grond werd verzet met het graafwerk in da
Wieringermeer. Door een schrijffout is de 2 vóór deze bolde
cijfers weggelaten en is dit niet opgemerkt bij de correctie. Het
moest dus zijn 28 A 29 millioen M3.
