WERK
ECONOMIE EN FINANCIEN
waar
WOENSDAG 18 NOVEMBER 1936
DERDE BLAD PAG 10
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
Prof. Dr. Ed. Böhl
Zijn 100e geboortedag
Een geestelijke zoon van Kohlbriigge
De naam. Böhl is bij vele theologen en ooi
niet-theologen welbekend. Maar die bekend
heid betreft in vele gevallen meer den te-
genwoordigen drager van dien naam,
Leidschen hoogleeraar prof. dr. F. Th. M.
Böhl, die zich bekendheid heeft verworv
o.a. door zijn opgravingen in Palestina, dan
diens vader die 18 November 1836 in Ham
burg, uit een oud koopmansgeslacht werd
geboren.
Prof. dr. Ed. Böhl was een all-round
theoloog, die een flinke plank vol boeken
over philologie, Oud-Testamentische theolo
gie, dogmatiek en zelfs kerkgeschiedenis ge
schreven heeft. Bij W i c h e 1 h a u s, waai
hij met de Zwitsers Locher, Künzli, Wol
lens berger zijn levensrichting vond en bij
Kohlbriigge, die hem zijn eenige doch
ter als levensgezellin gaf, heeft -hij zich nauw
aangesloten. Onder leiding van den bekenden
Franz Delitzsch studeerde hij Rab-
ibijnsche en na-Talmudische litteratuur. In
1860 promoveerde hij op een proefschrift
Prediker en in 1861 werd hij privaat-docent
dn de Oud-Testamentische wetenschap aan
de universiteit te Bazel.
Streng conservatief verdedigde hij de ty
pologische opvatting van de Christologie van
het Oude Testament en ontkende een voort
gaande openbaring. Door de toen toonaange
vende richting op Oud-Testamentisch gebied
de school van Graf-Kuenen-Welhausen, werd
bij eenvoudig uitgelachen. Maar in zijn „Tot
de Wet en tot de getuigenis" (evenals meer
van zyn boeken in het Nederlandsch ver
taald) handhaaft hij zijn ingenomen positie.
Toen er een professorsvacature in Basel
kwam, werd hij gepasseerd, maar Weenen
begeerde hem en in 1864 aanvaardde hü daar
het ambt van professor in de Gereformeerde
dogmatiek en symboliek. Hier doceerde hij,
33 jaar lang, naast de genoemde vakken ook
nog bybelsche theologie, apologie van het
Christendam, godsdienstphilosophie en pae-
dagogiek. In 1865 promoveerde Weenen hem
nog eens tot doctor honoris causa. De predi
kanten in de Gereformeerde kerk van Bo-
hemen en Moraivië kregen van hem hun op
leiding en hij zette zyn stempel op hen. Met
Kohlbrügge samen knoopte hij banden tus-
schen deze martelaarskerk en de Nederland-
6che Gereformeerde Gemeente te Elberfeld.
Door Kohlbrügge kwam hij ook in aanra
king met de Calvinistische kringen in Ne
derland. Na den dood van zyn eerste vrouw
huwde hij met de Nederlandsche baronesse
Van Verschuer, die later, na zijn dood in
1903, met de kinderen naar Nederland
!keerde. Dr. Kuyper heeft nog geprobeerd
hem aan de Vrije Universiteit te verbinden,
maar Böhl zag het daar op een afscheiding
uitloopen en kon daarom Weenen niet ver
laten, hoewel hij zich hier ook nooit thuis en
min of meer eenzaam gevoelde. Een uitge
breide correspondentie onderhield betrekkin
gen met de Gereformeerde Kerk in Neder
land, Hongarije, Zwitserland, Schotland,
'Amerika. Voor de Gereformeerde kerk in
Oostenrijk zelf heeft hij als lid der synodale
commissie (van 1864—1899) en als vertegen
woordiger der theologische faculteit ter sy
node, waarvan hij meer dan eens voorzitter
was, veel kunnen doen. Op zijn voorstel wer
den de Zwitsersche geloofsbelijdenis en de
Heidelibergsche Catechismus als de belijde
nisgeschriften aangenomen.
Zijn dogmatische werken zyn nog altyd
belangrijk. Grondslag van zijn dogmatiek
was, evenals bij de groote hervormers en
Kohlbrügge, de exegese, een opvatting die
tegenwoordig weer meer in eere komt. In het
„Amsterdamsch Zondagsblad staat menig
artikel van zijn hand. Maar op zyn dogmati
sche geschriften viel het verdict van dr. a.
Kuyper en dat de opvattingen van Bohl en
Kohlbrügge zoo langen tijd als kettersch ge
brandmerkt werden in Nederland was «n
gevolg van de hevige aanvallen van Kuyper,
die echter door Böhl niet onbeantwoord zyn
gelaten („Ter verweer" en „De rechtvaardi-
ging door het geloof) Zijn laatste boek da
hij, reeds emeritus, schreef, heette „Budra
gen tot de geschiedenis der Henmrming m
Oostenrijk". De smaad van onwetenschappe
lijkheid aanvaardde hu. Zoowel bi] rechts
als links werd hij verworpen. Maar, zooals
het bijv met een Hoedemaker gmg, zoo ook
met Böhl (en Kohlbrügge):
spreken zij luide. Het is wel opmerkehjk dat
Sn dogmatiek tegenwoordig weer zooveel
gevraagd wordt.
ONDERWUSBENOEMINGEN
Findhoven. Gem. Lyceum. Tot leeraar
T Houbente Maastricht.
jcfii^ngen. Chr. School. Tot kw. m.
Md F Verheul te O. en. W. Souburg.
Ijs s e l'monde. Prinses Jutanaschool.
Tot onderwijzer: de heer A.
onderw. Chr. school te Ede.
DE KLOKKENBERG
Prof dr. A. M. Brouwer te Utrecht
heeft om gezondheidsredenen het vele jaren
door hem vervulde voorzitterschap van de
Chr. Normaalschool de Klokkentor» te Nij
megen, neergelegd. Zun opvolger als vwrzlt
ter is de vice-voorzitter, mr. C. koos
a an te Velp. Aan prof. dr. Brouwer is
het eerelidmaatschap aangeboden.
Examens
A,.aeB. Examen.. Leiden. Cam«.
teoht de heer A. N. Molen
tnej. E. E. Coronel
n' jAier^'cani wis- 'en^natuurk. L: de
heereH. A. Weber.
-----Universiteit. Doet. rech-
fcen: dThfer L. J. A. Wittkampf. Schiedam.
...i.ienf Utrecht. GesJ. me).
HAr"ïn VAk.l. Bilt. me).
Dimnter? mej. M. C. D. Rupert. Soest co me).
A Hovtkooper,
"rXTtï,.".* Vs"lkÏÏ 5. A
Groot en de heer U. Meyer.
(Zie verder bladz. 3.)
GROOTE WERKEN IN AMSTERDAM
B. en W. van Amsterdam hebben met het
Werkfonds overeenstemming bereikt om
trent het uitvoeren van enkele groote wer
ken. Daartoe behooren, behalve het elders
in deze rubriek opgenomen bericht omtrent
den bouw van een politiebureau, liet ma
ken van een schutsluis in het Nieuwe Meer,
met bijkomende werken, raming f2.900.000;
liet verbeteren van het Rokin, in aanslui
ting op hetgeen reeds met steun uit het
Werkfonds in uitvoering is, raming f341.000;
en het maken van een verbinding tusschen
de Van Baerlestraat en de le Corrstanfijn
Huygensstraat (overbrugging Vondelpark),
raming f240.000.
UIT OÖST-INDIE
DE HEROïNE-SMOKKEL
Voor ioo.ooo,
in Beslag genomen
Complot over heel Oost-Azië
De correspondent te Batavia van het „A.
I. D." vernam, dat de totale waarde van de
tot dusver in beslag genomen heroïne een
bedrag van 100.000 moet beloopen. Eenigen
tijd geleden werd in Priok in ijskisten, wel
ke door schepen waren aangebracht, smok-
kel-opium aangetroffen. Vermoed wordt
thans, dat zij die zich toen schuldig maakten
aan het smokkelen van opium, dezelfde per
sonen zijn die de hand hebben in de heroïne
smokkel van thans.
Behalve de heroïne en de morfine,
zoo meldt het „Bat N. B.", werd nog in
beslag genomen een groote hoeveelheid
in de Chineesohe en Japaaische taal
gestelde correspondentie, waaruit al
dadelijk kon Worden geconcludeerd,
dat men hier te doen had met een
wijd vertakte smokkelbende, waar
van de vertakkingen zich uitstrekken
over heel Oost-Azië.
Voor zoover Ned.-Indië betreft, kon aan
stonds wofden overgegaan t ot het doen van
arrestaties te Soerabaja, Malang, Makasser,
Kediri, Bandoeng, Tjibadak. Buitenzorg en
Batavia, zoomede in de Lampongsohe Dis
tricten. In totaal wérden gearresteerd twin
tig personen. Bij enkelen hunner is ook de
aanwezigheid van verdoovende middelen ge
constateerd.
Bij alle arrestanten werden veel brieven
en bescheiden In beslag genomen, waaruit
belangrijke gegevens zijn verkregen.
Onder de aangehoudenen bevinden zich
twee Formosaansche touristen van het sa.
„Housan Maru", tegen wie sterke aanwijzin
gen bestaan, dat zij ook bij de organisatie
betrokken zijn.
Tegen verscheidene arrestanten is reeds
veel bewijsmateriaal verkregen.
Militaire maatregelen
Het ligt, naar de „Java-Bode" o.a. vernam,
in de bedoeling, op een geschikt punt in de
Groote Oost, vermoedelijk op het eiland
Amboina, eenige inrichtingen voor de Mari
ne te maken. Althans, oit is in overweging.
Het gaat er vooral om, een station voor de
marinevliegtuigen te krijgen, dat wat dich
ter bij het Oostelijkste deel van den Archipel
ligt.
Dddr is voortdurend toezicht op zee en
langs de kusten dringend noodig, en Soera
baja ligt hiervoor wat al te ver. In den
laatsten tijd is herhaaldelijk geconstateerd,
dat vlugge aanwezigheid op bepaalde pun-
n zeer noodig is
Komt het tot uitvoering van deze plannen,
dan zal er wellicht aanleiding bestaan ook
de vliegverbindingen naar Nieuw-Guinea, en
langs de kusten van dat eiland, van uit Am
boina te dien geschieden.
i-
In vele. gevallen zal de stichting van
een dergelijk centrum $n- de Groote
Oost van veel nut zijn. De streken,
welke thans het meest de aandacht
trekken, liggen wel zeer excentrisch
ten opzichte van de centrales onzer
machtsmiddelen in Indië.
Intussdhen bestaat hierover nog larwr geen
overeenstemming tusschen Oorlog en Marine.
Het Leger schenikt zijn vertrouwen aan
bommenwerpers. Marine zweert bij de Dor-
niers. Uit den aard der zaak is de keuze
der vliegtuigen van veel invloed op andere
dingen, den aanleg van vliegvelden bijvoor
beeld. In dit verband is ook Ceram te noe-
In Latex-tank gevallen
Omtrent het doodeliik ongeval, den Keer
J. H. Bax, adjunct-inspecteur der Rott. Lloyd
te Soerabaja overkomen bij het inspectee-
ren vwn een latex-tank aan boord van het
sa. „Soekaboemi" meldt de Nieuwe Soer.
Courant nog het volgende:
De heer Bax liet zich door een mangat
naar beneden om de tank te inspecteeren en
nadat hij ongeveer een meter was afgedaald
viel hij plotseling naar beneden, waar
schijnlijk bedwelmd door de zich in de tank
bevindende gassen.
Pogingen om hem met behulp van
scheepsgasmaskers uit de tank te halen
mislukten, daar deze maskers te groot wa
ren om door het nauwe mangat heen ge
bracht te worden.
Daarop werd de assistentie van de Marine
ingeroepen, die onmiddellijk te hulp snelde
met personeel en materiaal De Luit. ter zee
2de kl. R. Stufken, chef van het duikbe-
drijf. daalde in de tank af en bracht het
lichaam van den heer Bax boven.
Onmiddellijk werd begonnen met het toe
passen van kunstmatige ademhaling, welke
pogingen ruim twee uren werden voortge
zet, doch helaas zonder succes bleven.
heer Bax, die ruim een uur in de tank
had gelegen, was reeds overleden. Men is
er nog niet zeker van, of gas dan wel de
val den dood heeft veroorzaakt, daar van
de plaats, waar de heer Bax stond, een val
van ongeveer 7 meter werd gemaakt.
Behalve de Marine, waren onmiddellijk
na het ongeval ook de doktoren zoowel van
dc haven als van 'de maatschappij aanwe
zig, doch hier mocht geen medische hulp
meer baten. Bax was ruim 14 jaar in dienst
van den Rott. Lloyd,
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Zondagsschool-uitgaven
beklemd. Niet alleen vanwege het
ar vooral omd-at hU preciesde
ensent is. De beste zijn Immers:
Nu, wl) hebben er de proef eens
en ons vermaakt met de spon-
op verschillende leeftijden. Merk
waardig: een paar van deze 21 nieuwe
van den uitgever W. D. Me In erna. te Delft
(die ook 21 herdrukken voor dit Jaar gereed
heeft) werden een paar bladzijden terzU
geschoven, boelden niet. Maar verreweg de
i kindei
ns toen anders da
»kenen bovendien.
self t
'el.
Hoogste stand te Haparanda en Tliors-
havn 769.8.
laagste stand te Isa fjord 750.0.
Stand vanmorgen halftwaalf 754.4.
WEER VERWACHTING
Matige tot krachtige, later afnemende
Noordelijke tot Oostelijke wind, gedeeltelijk
bewolkt, aanvankelijk nog Jtans op regen,
kouder.
ALGEMEEN WEEKOVERZICHT
De hooge drukking is zich in het Westen;
en Noorden sterk blijven ontwikkelen,
in verband met de naar ons land en de'
Zuidelijke Noordzee trekkende depressie,
stormachtige Noordelijke tot Noordoostelijke
wind op de Noordzee veroorzaakte.
Op IJsland daalde de barometer in ver
band met zeer diepe depressies bij Groen
land. Op de Britsche eilanden klaarde het
weer op bij gure Noordenwind, die aan de
Oostkust stormkracht bereikt, In Noord- en
midden-Frankrijk waait het krachtig tot
matig uit Noord tot West en valt nog regen,
het Zuiden heeft nog rustig weer.
Scandinavië begint de lucht op te klaren en
nam de vorst iets toe.
Ofschoon in Scandinavië de vorstkansen
toenemen, en ook hier te lande in kracht
afnemende Noordoosten wind te wachten
zal de vochtigheid van de onderste luchtla
gen in onze omgeving vorst verhinderen en
nog eenige regen kunnen veroorzaken.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind 18 Nov. 10.35 uur v.m. aan de pos
ten van Délfeijl tot Hoek van Holland:
„Wordt verwacht storm uit het Noord
oosten."
f HE RMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 7.4 C
19 NOVEMBER
Zonsopgang 7,30 uur, zonsondergang 4,01 uur
Maan op vm. 12.41 uur, onder nam. 8,37 uur
VOERTUIGEN MOETEN
HUN LICHTEN OP HEBBEN
19 NOVEMBER
Van 's avonds 4,31 uur tot 's morgens 7.01 uur
Edoch, met deze goedkoope beeipreklng willen
e er ons niet afmaken. Integendeel. Want- bij
it lesen heeft ona in stijgende mate vijfderlel
1. WatLs het u 11 e r 1 ij k der Kens
vergeleken bij een 25 jaaj- terug, v
n lust der oogen, -
fn verhalen uit
renleven. van
isjes in een
van gVLlei-
bakvisch-
het Jonge,
den boekjes een flinker aspect
in de vroegetre. De Illustratie», niet alle, zün
re nee na bewijs -van ,grooten vooruitgang
2e. Welk* een variatie le ot gekomen
oort. Hierbij doelen we niet zoozeer op de
-Ijzen, die van 12 tot 75 cent loopei
•elmeer op het milieu der verhalen. E
iTgd voor knapen m v
lichte kost noodig hebben
schippers leven, uit h<
loampeerende Jeugd en
"ienstje, udt de Indlseflie asmenli
acantlegeneugten en smokkelaairs,
laven en jongens op het werk, van
jes, kortom van alle geledingen uit
-ulschen.de jeugdleven.
3e. Bijzonder trof ona de tot op het laatst,
ivum reikende actualiteit der onderwer
in. Er la hier ge<en sprake meer van Kerst
boekjes in en-geren zin: de<ze uitgaven kumnei
alle dienen in elk ander deel van he
voor verjaardagen, belooningen e. 4 D.
de radio, de bioscoop, het vliegtuig. d<
kinderrecht er. de werklooze. le crisis, kortom
lieten van het moderne leven wor
den aangewend, om de verhalen pakkend t.
maken voor onze Jeugd, die van al deze dingei
ziet of hoort.
nopvallende. maar ernstige en gezond.
waarop voor de Jonge lezers en lezeres
de gee stel ij k e strekking in d<
lien la Ingeweven. In dit opzicht zijn w<
mijlen gevorderd btj vroeger. En hoewel uiter
aard de moraal voorap staat, nergens word
zH opgediend zonder den onmisbaren achter
reeks boekjes nagenoeg zonder resem
boekentafel gebracht heeft. Bulten de reeks
m 21 nieuwe deeltjes staat een boekje ..O p-
aarts", dat als een herinnering s-
undti bedoeld en samengesteld Is door H.
Merwo en P. de Zeeuw J.Gzn Het ls
>or kinderen, die de school of de Zondags-
ihool verlaten: het bevat e>en verjaardag-
kalender. eenige klassieke fragmenten uit de
H. Schrift, eenige liederen op muziek, de ge-
•hledenis der hellsfelten en enkele verhalen.
Inderdaad een nuttig geschenk van uitnemende
lijke strekking.
Onder de schrljversr
»r nieuwe Kerstboeke
inden aan. zooala me
i r t z. N. W. v. D
<5 4 1 h u i s—Sm 1 ts k a
op het titelblad
ffen wij goede be-
Westerbrin k—
•oelig lesje en op „Rolf ran Vliet
k r ii g t z'n zin", een mooi voorbeeld var
-enllefde. De geschiedenis van een a.rrr
Hongaartje ls 1.n „M e t s 1 en Lal os" in de
het gebed leerde kienn.
Een verdieping hooger In leeftijd lig
gen boekjes als van Jan van Groningen,
Fr lts", het verhaal van het. ook ln de min-
ler welvarendo omstandigheden dankbare kind.
5ver den doolweg van een jo.ngen. ingeslagen
als vader in 't ziekenhuis ligt, vertelt gevoelig
-nstig G. Dorhout in „Bert Fran-
Boeiend is ook het Indische verhaal
elsje
Ga lei sla
i f"
Wa
lokkelaarverhaal
heeft de ultgevi
Is een boetend eri
Rtorbrln k—W I r
krijgt
d beeft
■haal
de heldin van het ve
van F. B. van Vel
ren ondertoon, ls
ze Windhoek', door M a
slotte maken wij er nog
er Me Ine ma ook 21
Weekstaat Ned. Bank
Grootere geldruimto
De weekstaat vara de Noderlaradsche Bank
biedt deze week al heel weinig stof tot
commentaar. Alle posten zijn onveranderd
gebleven, behalve de beleeningen, de biljet-
teneirculatie en de rekening-counant-saldi.
De beleeningen stegen van ƒ289.2 ntiilio
tot 292.3 milliocn, waarvoor dezelfde o<
zaken wel zullen aan Le wijzen zijn als een
week geleden.
De geldruimto is verder toegenomen, het
geen blijkt uit de toename der rekening-cou-
rantsaldi van 139.0 millioen tot 151.3 mil-
lioen.
De biljettencirculatic kromp in van 783
millioen tot 774.4 millioen, zoodat het dek
kingspercentage steeg.
De voornaamste cijfers van de verkorto
balans der Ned. Bank luiden als volgt:
16 November: Binncnlandsohe wissels
22.355.870 (22.486.930), papier op het bu
tenlarad 2.268.000 (2.244.000), beleeningen
ƒ292.386.580 (2S9.293.307), munt, goud
}l24.106.S43 (124.100.740), muntmateriaal
'goud ƒ445.788.033 (445.7SS.033), munt, zilver
enz. 19.725.342 (19.681,645), muntmateriaal
zilvertotaal munt en muntmateriaal
f589.620.219 589.576.418), bankbiljetten
'omloop ƒ774.430.720 (783.558.295), bankassig-
natiën in omloop ƒ113.736 (9261), rnkening-
courant-saJdo's ƒ151.388.838 (139.015.363), me
taaldekking bankbiljetten 76.14 (75.20
Tusschen haakjes ae cijfers van 9 Novem
ber 1.1.
De Rotterdamsche dollarleening
Vragen aan den Minister van Financiën
Het Tweede Kamerlid Donker heeft aan
den Minister van Financien schriftelijke
vragen gesteld naar aanleiding van de op
heffing van het embargo door de Ver. v. d.
Effectenhandel op de notcering van nieuwe
leeningen der gemeente Rotterdam.
Is de Minister niet van oordeel, zoo vraagt
de heer Donker, óat een maatregel als bo
venbedoeld, wanneer ter beslechting vara
een bestaand rechtsgeschil de tusschen-
komst vara den rechter is of kan worden in
geroepen als onvensohelijk moet worden
beschouwd, wannoer deize maatregel wordt
toegepast tegen 'n publiekrechte,ijk lichaam,
dat uiteraard, wanneer het de procedure
verliest, alle waarborgen biedt, dat <.e uit
spraak van den rechter zal worden nageko
men, doch dat gedurende den tijd, dat de
maatregel toepassing vindt, wordt belem
merd in de riohtige uitoefening vara zijn van
algemeen belang zijnde functies?
Heeft de minister reeds thans mid
delen te zijnen dienste om het legg-:n
van een embargo onder vorcnvermeldo
omstandigheden, dat bedenkelijke ele
menten van eigenrichting bevat, in de
toekomst te voorkomen en, zoo neen, is
hij dan ibereid de totstandkoming
eener wettelijke voorziening, waardoor
dat doel bereikt wordt, te bevorderen?.
Handel-Mij R. S. Stokvis en Zonen
In het Notarishuis te Rotterdam werd gis
ter een vergadering gehouden van cum.
pref. aandeelhouders A der Handel-Mij R. S.
Stokvis en Zonen te Rotterdam, ter behan
deling van de bekende reorganisatievoorstel
len. Er was niet. voldoende kapitaal vertegen
woordigd, zoodat op 2 December een nieuwe
vergadering zal worden gehouden, waar over
de voorstellen gestemd zal worden.
Ter toelichting van de voorstellen deelde
de voorzitter mede, dat de Mij in de na-oor
logsjaren groote verliezen heeft geleden, die
later bleven voortduren door de waarde
daling der vaste eigendommen.
De saneering door bezuinigingen en
door afsahuiving van ondernemingen
die geen perspectief openden, alsmede
het ter hand nemen van den verkoop
van nieuwe artikelen, waardoor de
omzet en de winst toenamen, hebben
geleidelijk verbetering in de positie
gebracht. Op deze nieuw verkregen
basis zijn de plannen ontworpen.
Een bedrag van ƒ9.800.000 moet als ver
lies gedekt worden. Indien aandeelhouders
niet gedurende lange jaren van uitkeering
afzien, zal dit verlies niet kunnen worden
ingehaald. Strikt genomen had het geheele
gewone aandeelenkapitaal kunnen worden
afgeschreven. Het bestuur achtte het echter
niet waarschijnlijk, dat de gewone en de B-
aandeelen daartoe hun toestemming zouden
geven. Daarom zijn deze voorstellen gedaan.
Als de reorganisatie is doorgevoeld, is in
derdaad alle kwaad er uit.
Nog twee vergaderingen
In den loop van dien dag werden tevens
gehouden de vergadering van 7 cum.
pref. aandeelhouders B en de gecombineer-
vergadering van houders van gewone
en preferente aandeelen. In beide vergade
ringen was het vereischte quorum oiet
aanwezig. Resp. op 2 en 3 December a.6.
tullen nieuwe vergaderingen worden ge-
houdlen.
De opleving in de V. S.
Stroom van gunstige dlvidendberichten
De opleving m de V. S. valt niet' te rem
men. Ook al is de beurs eens een enkele
maal flauw gestemd, later volgt telkens
weer een herstel, als gevolg van de stroom
gunstige dividendberichten, die de markt
telkens in opgaande richting stuwen. Zoo
kondigt de Kennecott Copper een di
vidend aan van 0.80 teg-en $0.30 in het
vorige kwartaal. De Public Service
Corp. of New Yersey zal 'n regelmatig
kwartaalsdividend alsmede een extra-divi
dend van 0.20 uitkeeren. De A m. Smel
ting declareert een extra-dividend van
2.25 (v.kw 0.50). De Tide water Oil,
een dochtermij., van de Tide Water Associa
ted Oil Cy verhoogt het dividend tot $0.70
tegen 0.55 in Augustus j.I. De American
itbookcn van den Delftsche
■ten. Al met cl, wij bevelen deze 42 uit
gaven mot nadruk aan bij degenen, die over
.nsobafflng van TCentboekjca te be-sltesen
Enka kondigt een regelmatig kwartaaldi
vidend aan van $0.23 alsmede een extra
dividend van $3.50. Dc Young town
sheet and Tube keert het geheele ach
terstallige dividend van $8.25 op do prof.
aandeelen uit, alsmede het nieuwe kwar
taalsdividend van 1.37%. De Che
peake and Ohio blijft niet achter en
keert een onveranderd kwartaalsdividerw!
uit, alsmede een extradividend van 1 in
contanten en van $2 in nieuwe preferente
aandeelen.
Een respectabel lijstje, dat het resultaat
vormt van slechts één dag. Geen wonder,
dat Wallstreet vast gestemd is en dat
de toekomst optimistisch inziet. Ongetwij
feld zal de stroom dividendberichten aan
houden en er toe medewerken, dat de op
gaande conjunctuur in de V. S. wordt be
stendigd, totdat de voorjaarsopleving in
zicht is.
Duitsche Handelsbalans
De val van het goudblok heeft, in October
de Duitsche export niet in het minst be.-
invloed, hetgeen zeer opmerkelijk is. Dc
uitvoer steeg nl. van R.M. 412 millioen in
September tot R.M. 431 millioen in October.
De invoer in Duitschland bedroeg iin Oct.
R.M. 356 millioen tepon R.M. 336 millioen
in September. Het uitvoer-saldo over Oct,
bedraagt dus R.M. 75 millioen en is onver
anderd gebleven. Ook over September was
nl. het uitvoersaldo R.M. 75 millioen. Voor
de eerste 10 maanden van 1936 bedraagt
het. actief-saldo van do handelsbalans
R.M. 395 millioen.
Nieuwe Britsche Leening
Groot 100 millioen tegen 98V2
De rentevoet in ons -land moge zich in
dalen-de richting bewegen, de Engelschs
schatkist kan op *de Londensche geld- en
kapitaalmarkt toch altijd nog goedkoop,
terecht. Aangekondigd wordt n.l. de uit
gifte van een nieuwe Engel6che leening
van 100 millioen in dien vorm van 2% pCt.
fundingleiening met een looptijd tot 1952—
1957 tegen een koers van 9S'/2 pCt., waarop
a.s. Donderdag de inschrijving zal open
staan. De leening zal op 15 Juni 1957 wor
den afgelost of naar verkiezing van de
schatkist vam 15 Juni 1952 af met een op
zeggingstermijn |ran 3 maaraden. Bij de in
schrijving moet 10 pCt, op 2 December
43V2 PCt. en op 1 Januari 1937 moet 45 pCt.
cvistort worden. De opbrengst van de lee-
nirag dient gedeeltelijk voor de aflossing
van de 35 milliocn obligation, welke op
1 Februari a.s. moeten worden afgelost en
gedeeltelijk voor conöoli(Jeering van vlot
tende schulden.
GUNNING NED. SPOORWEGEN
Door de N.V. Mij tot Expl. van Staatsspoor
wegen te U t r e c h t is de uitvoering van de
werken betreffende dc voltooiing van den
personentunnel tussahen eerste en tweede
perron en het maken rara een daaraan aan-
sluitenden nieuwen uitgang met bijkomeriao
werken op het station Arnhem (tweede
gedeelte) gegund aara de N.V. Bouwbedrijf
vb. Gobr. de Kinkelder, Vara Oldenbarne-
veldtstraat 79a te Arnhem, voor een bedrag
van ƒ29.990.
DE SPOORWEGWERKEN
ROND AMSTERDAM
Bij de openbare aanbesteding van bestek
no 1541 H.S. betreffende het maken, leveren
en stellen van een ijzeren perronoverkapping
op het perron richting Hilversum van" de
toekomstige halte Amsterdarai-Muiderpoort
a. met werklieden naar keuze. b. met liraofd-
zakelijk Amsterdamsche arbeiders, waren
ingekomen 26 biljetten. De raming ocdroeg
43.700. Laagste inschrijver was: J. H. Leur-
dijk te Winterswijk: a. ƒ33.999, b. ƒ34,299.
DE SPOORWEGWERKEN
ROND UTRECHT
Bij de openbare aanbesteding van bestek
no. 1696 S.S. betreffende het verhoogen 1
een gedeelte spoorweg Utrecht—Arnhem
's-Hertogenbosch en aansluitend gedeelte c...
placement Utrecht C.S. waren ingekomen 14
biljetten. De raming bedroeg /382.0C0. Laag
ste inschrijver was: J. G. Stiensma te Lem
mer voor ƒ308.700.
HOOFDBUREAU VAN POLITIE
TE AMSTERDAM
Door B. era W. ran Amsterdam wordt
voorgesteld over te gaan tot den bouw van
een nieuw hoofdbureau van politie. Dit zal
verrijzen op het terrein van de oude Groen
"tenmarkt aan de Marnixstraat op den
hoek van de Elaradsgrachit. De kosten van
™euwe gebouw zijn geraamd op
f 1.177.000, zonder de kosten van de meu-
bileering.
Voor de financiering van dit bouwwerk
®ullen voorschotten van het Rijk en het
Werkfonds wwrden verkregen, mits het
werk uiterlijk 1 Juli 1937 in uitvoering is.
HANDELSBERICHTEN
WINNIPEG, 17 NOVEMBER
1 Minneapolis. Het slot was nauw. "prüah.
Slot Vor. «lot
ecemfcer 106% 106»»
--ei 108— 108—
KOGGE per December 78— 7 6 *4
Mei 76% 75%
HAVER per December 45% 45%
Mei 45% 4.6%
GERST per December 62% 61%
BUEXOS-AYRES, 17 NOVEMBER
Slot Vor. slot
TARWE per November 10.85' 10 75
10 40 n.30
Decembi
MAIS per November
mber 5.52 5.48
LIJNZAAD per November 14.14 04
14.— 14.—
ROSARIO. 17 NOVEMBER
LIJNZAAD per November
6..85
13.80
13.90
R1V1ERBER1CHTEN
HANSWEERT. 17 NOVEMBER
Gepasseerd en bestemd naar-
ROTTERDAM: Eugenie at: Friesland. van
Opünen; Gcrjo. van Meel; Jacobus, van Kaam;
Frederik Haasjes; Rival, Bakker; Fortune,
Haan.
AM: Energie, Baars; Stad Amster*
OL.ST: David, Heerdt,
BREDA: Maeo. Fik.
STE1N; 3 Gebroeders, den Breejen.
DEEST: Jan, Ehmer.
LOBITH: Migna. v. d Berg.
GRGOTAMMERS Rival, Bips.
GOR1NCHEM: Rival, Goudnaan.
MAASBKACHTHenco. Volker.
GOR1NCHEM: Semper Paralus, van Drlel*
LOB1TH: Umberto, do Jong.
Deventer: Hermes. Mol.
D RON GELEN: Anny Hellings.
TEXEL: Nelly Anna, Dekker.
WKMELD1NGE: ideaal, Brusse,
MAASBKACHTLela, Maas.
BROUWERSHAVEN: Fourage 2, Koppelai
WEMELDINGE. Mededinger, van Wijngaarden
Maria. Lauwei
Khelnunlon 1. van Noolen; Saturne, Korstanjé
Dlna, Kruithof; Henny Kerkhof; Willem Johan
Bezemer; SchecMr, Karelae; Leontli
Cis Khenan, v. d. Buschs; Nebulei
August Therese, Reyniers; Iihu;
Slooten, Louise. Spel; Eljada, dc Vries; Virginia
re. Offenberg; Nautilus
berght; Philomona. Sterlin; Albert, Muller; Ida
van Gaever; St. Therese. PUI. Avenir 3. -ie
Volder; Maria, de Roof; Maitha. van Gendt;
Esnia, v. d. Vonder; Hortense, Slmon; Fluvlale
13. de Mey; Charlotte, van Vliet; Lloyd 20,
Glüser; Mainz; Augspurger. Achllle v. d
Vüvere; Andante, van Berghem; Emmanuel.
Mooren; Neptun 1. Dubbeldam; Neptun 3, Keun;
Industrie 74, Englcr.
BELG HE: Kronenburg. Welvla; De Lelie,
Tronkoe; Karl Albert, Genther, Roos.
Anna de Groot; Petro, Bucliel; Maria, t
Munifieentia 2, van Kesa^l; Matugern
huizen; Rupel 2. Verstraeten; Plejo van DUko
Maria Kornet; Broedertrouw 10, de Jong; Nep.
tun 21. Uhrig: Eveline, v. d. Haute; Clorlnoe,
Biondlno: Handel 3. Vesswlnkel, Johanna Mar-
garetha 1. de Vries; Montan 1.
Spes Nistra, De Leeuw v. Weenen; Celestina.
Westerlinck; Salve, Meyer: Pieternolla. Ver
meulen. Anna. Möhlig; Kolitri, v. d. Zee; 3 Ga
broeders, de Bruyn, Corge. de Waal, Joh.
de Strooper; Borrussia, Krause; Sanara
Heppert: Junior GI van Winsen; 3 Gezui
Verwoert; Tijdgeest 2 van Valkenburg;
Gort; Mannheim, Beckhaus; Nemlsls, Boei
SL Antonlus 2. From; Lena, Kemperman;
d-e Verwachting. Snoodljk; Constant, v Ove
Cornelia. Pols; Obo. Meinen; Bertha Klar<
".njo, Pohlman; Hispanlt,
üverschie, Jvaai
ROTTERDAM: at. De RUn; at Johan; at,
Karlsruhe xi; st. K. Vaart 15; at. Egldlus; at
Duitschland; Herman, Wegh; Vorwarta, v.
Lust; Saar, Schnorr; Llgeeria, Jansen; Gelrla!
Huisman; Annie, Bordewijk.
DORDRECHT: st. Oise; Julier, GUaela; Grlm-
sel, Reijmers; 5 Gezusters, Verboom; ZWOLLE;
st. Janjo; st. Eendracht; HUISEN: Jen
Meijers; APELDOORN: Energie I. Mlggelbrl
WAGENINGEN: De tijd leert alles, Furma
BOSKOOP: Hoop op behoud, v. d. Wal: ZWOL
LERKERSPEL: Spes salutls. Brink; WESTER
VOORT: St. Maria, Mooren; HERBAJUM: Een
dracht, Brijder; HANSWEERT: Amice. Capelle-
RAAMSDONKVEER: Maria. No«t;
SNEEK: Noord Friesland, Vlieger; WAPEN
VELD: Janse, Breevoord; DEVENTF.R: Am
MolegraafOUDE TONGE: Drie Gebroeders.
Dijke; ZWAMMERDAM: De tijd zal 't leer
DUITSCHLAND: at. De Nederlander.
Gepasseerd na 'a middaga 12 uur en bestemd
ROTTERDAM: at. Adrlana; at. L'Avenieret.
Oreat; st. Bema; st. Sleipnir; at. Ajax; st. Barba;
at. Flat Vol. 9; st. Katerveer; st. Wodan; st.
Weatri; st. Maipo; st.Menhlr; St. Antonius 2,
Bosman; Munster, Ertelde GruiJter 21, Heiberg;
Henk Heyroud, RensenbergerDuo, v. d. Heu
vel; Adelheid, Bleseman; Cornells, Fromme;
Ellza, de Priester; Anjome, Tromp: Josephine,
MachilsenHelene, Ulff; Rhenania 42, Saveneij;
Marcel Louis, Kief er; Treco, v. Vliet; Rhelnfahrt
106, BerglerSophia, Passman; Tertia, Passman;
Rahet, de Winter; Jo, v. Wijck; Catharina,
Bruckescheidt; Michael, Verschuren; Anda
Brouwer; Johanna, de Visser; Veteraan, Urmet
ser; Rosin, Krootje; Wanderer, Verschuren; Bal-
mung, Viveen; Helmdal, Linkenbach; Hans Hei
bert, Rosch; Vlos, Answedder;
AMSTERDAM: Isala, v. Raalte; Wijkdienst 21
Elmer; DORDRECHT: st. Buffon; st. Badenia
st Creures; st. Obemai; st. Vergennes: MAAS-
BRACHT: st. Fiat Voluntas 17; VREESWIJK:
st. K. Vaart 17, 5 en 12; VOORBURG: Adraina,
v. d. Linden; DELFT: Ingona, Schroot; VEL-
SEN: Walkure, Derkaen; ZOETERWOUDE:
Credo, Janssen; ZPILEN: Bertha, Smits;
UTRECHT: Pro et Contra, v. Dijk; ARNHEM:
Hebertina Angnes, Veldman; EDAM: Jan, v.
Enk; DE LINT: Nieuwe zorg. v. d. Heuvel;
VLISSINGEN: Kundry, de Pruyn: ECKEN
WIEL: Otto, Schepers; Hollandia, Vellinga;
HELMOND: Anna, Stegers; GELDERMALSEN
Anna. Cromfoirt; WEURT: Antharis. v. Dongen;
WORMERVEER: Walter. Singers; RENKUM:
Krlemhilde, de Wit; STAMPERSGAT: Odessa,
Hazewindus; EINDHOVEN: Henny. v. Meg«n;
HALFWEG: Bonne Attentie, Verschoor: BUIK
SLOOT: Leentje Cornelia, Volker; VLAAR-
DINGEN: Kawi, Dooyes; HAAGSCHE SCHOUW.
Succes, Heuvelman.
BELGIë: st. Charles. Heuvelman; Goliath.
Heuvelman; st Taurus; Bob 4. v. d. Voorde;
Louise. Janssen; Hensld, Kruidhof; Antonla,
Lesage; Arel, Rook; Hydra, Dagnelie; Athos. de
Konink; Rhelnfahrt 141, Ritzhelmer; Rhenania
22, Möilman; Mannheim 179, Senftleber; Baden
56. Reiss; Anna, Setegers; Tromp, de Souter;
Dwine, Stoop; Infatigable 1. v. d. Klooster; The-
.la, Wükmans; Reveil, Jan:
de Backer; Mlsso
brandse.
:ekExcelsior, Holle-
be*
DUITSCHLAND: st. Arnhem; Ambulant,
Bootsman; Salva, Rutten; Kathe, Selbat; Vero-
nia. WijbeiJoma, de Graaf; st. Martin; Julia,
Janssen; Cellna, Slootmans; Gambia, Frangols-
St. Anna 2, de Lor; Emma, Haman; Rijn en Lei
2, de Haar; Voor den Tijd, Kornet; Rival, Rose
boom; st. Stella Maris; Credo, den Ouden; St. An-
thonius, Kemperman; Paul, Pasman; Friesland,
v. d. Meer; AJpina 2, Holthaus; Rheinunlon 5,
Beek; Rijnschelde 2, Capelle; Ideaal, v. Brug
gen; Rigi, Boer; Albula, Beekman; st Johan
nes 2; Vertrouwen, Karssles; st. Baardwijk;
Wijkdienst 18, v. d. List; Wijkdienst 4, Groene-
veld; st. Rijswijk; st. Molenwijk; Wijkdienst 32,
Staal; Winterswijk, v. d. Heide; Nelly, v. Zwol;
Onderneming 7, v. Bovpn; Jantlna, Kruithof;
Nora, Keizer; Spes, Feenstra; Zeldenrust, Trouw
borst; st. Wiljo; set. Cornells; Conflance. Ver*
benght; Astria, Verberght; Rupel I, Meersman;
Maria, Putten; Judo, Maas; Ja Ja, Heesakker;
Ida, de Donder; Gustaaf, Clemput; Klaluitja,
Snijder; Spes, Boot; st. Rheln; Francois Cellnt
BUjweert; Carolina, Bal; Lloyd 5, Vath; Er(t,
Ruycquart; st Mayo; Mathilde, Wander.s; st.
Trois Frères; Munden, Webffe; Beaumarchals.
Martz; de Hoop, Schouwstra; st Alller; JJoyd
15, Pietsch; Polar, Butefur; st. Seine; Sully,
Mol; Atlas, 12 Hamm; Wijlhla, v. Dongen; LeJ
Ardennes, Reinmuth; Zeemeeuw, Bolhuis, Helm-
kehr, Schriewer; Nahe, Becker; Espolr, Tanis;
Roca, Korte.
Gepasseerd na des middags 12 uur en bestemd
DlïlTSC
Delft Rin
helm Elise, Lösken; Spes. Tim
v. d. Meulen; st. Herman; M. Stinnes 36. Naab;
M. Stinnes 79, Grenningloh; Energie 4, Veltmac
st. Leo II; Werner, Frohmann; Mina, Schiller.
Vosta, de Groot; Liselotte, Lanenburg; st. Geer-
truida; Col. Lenglez, Verberght; Wall, Rutgers;
Zuid Holland, Pieterse; Hoop op Vertrouwe
"oogmoed; Pierre, de Smet; st. Mannheim;
ebroeders, Kalle; st. Teuna 2; Elisabeth,
e; Mannheim 191, Hauck; Sanara 101, Krautl
et, Düsseldorf,
