Jlinuvr ^Critisdjr (jTourant
De vreeselijke ontploffingsramp bij Wilton
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
ssk-S.1«s
RESTAURANT YPENBURG
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2J5
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» et
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrljphaaf
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5925 MAANDAG 2 NOVEMBER 1936 16e Jaargang
S&fcertentitpripen:
Van I tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer0.227»
Ingezonden Mededeelingtft
van 1-5 regels 2.30
EJke regel meerQ.45
Voor het bevragen aan 't bureau
V wordt berekend0.10
t:: WEEK VAN VERSCHRIKKING
Het snelverkeer vraagt elke week lijn
dooden en gewonden; nu eens meer dan
weer minder en door allerlei oorzaak. De
statistiek van de vorige week zag er droe-
v ig uit Maar wij raken er aan gewoon; de
meesten onzer tellen zelfs niet meer. Het te
zoo 's werelds beloop, dat een razende auto
met zijn roekelooze bestuurder stukken
maakt cn mcnschelijke wrakken.
De booze Godvergeten menscli staal elke
week weer zijn evennaaste naar het leven
en elk weekoverzicht zou kunnen vermcb
den. dat deze en die een gewelddadige dood
stierf. Wij raken er aan gewoon, al schnk-
ken we bij tijd en wijle nog eens op, wan
neer zooals de vorigo week een gansch
gezin uil gemoord wordt en ook de moorde
naar zich zeli aan den wereldlijken rech-
ier onttrekt, om, wie weet welke duistere
beweegreden. En wij danken God, dat Hu
ons niet in zoo groote gruwel bet vallen
maar dat wij ccn „ordentelijk" leven moch-
^De^rbdcó van de arbeid bezorgt ons elke
weck een bist van bedrijfsongevallen, groote
rktle. gelukkig, als regel «n groot
Cail°:re"^rvlkvan
verschrikking. Dan -pelen de rampen
W°a,s ecnToning der verschrikking
ivef de verbolgen zee en de zvrnkk^men-
schenklndcron klemmen zich vast aan
hoop dat bet broze scheepje bet harden
zal bn de kokende kolken, totdat opeens, een
mLt? zooals vooral vissersplaatsen mas-
■tij^reeneXma voegde zich de vorige
week een ander; ook als risico van de
beid; betzij van do aibeid, die p '-
hetzij bij etc volvoering der taak, waarvoor
S!rs zich onbeschroomd, gedreven door
solidariteit, naastenliefde en pl<*tsb«ef,
in gevaar begeven. In gevaren van water,
In ccvaren van vuur, in gevaren van doo
dendeTampcn en verstikkende..mostesr
staug gevlagde der
KÏÏT E£i» eteet
spade in de grond gestoken werd voor het
ÏÏfmi^r^'^^efnveri
•de gewonden; een getal, te grooter. omdat
de helpers, aan niets denkend dan aan hen
die getroffen werden, door een tweede, nog
verwoestender ontploffing verias werden
Twee, vietb veertien, ol wellicht
"Eenweek ven verschrikking, Janmate
looze ellende ligt achter ons. De leenng,
moge ons niet ontgaan. vpjli_
Zij is in de eerste plaats deze, dat vei g
heidsvoorschriflen de risico van dcarbeid
zooveel het kan, dienen te beperken. In
hoeverre op de werf of op de zee h.crm te
mogelijke gedaan wordt tor bescherming
Tn^neer mens'cheiijkenvdjs niets
te verbeteren valt, dan make ons deze
der rampspoeden weer -ndacl tig, dat wu
niet slechts zwakke schepselen blijven
maar ook stervelingen, wier leven gansch
onverwacht kan worden afgesneden
Indien het goed met ons ts, dan^hebben
wij Zaterdagavond gedankt, dat God ons
"iet onvoorbereid heeft weggerukt uit het
leven en dan was hedenmorgen onze bede.
Bèw"« ons voor een plotseling en onheet
vaardig sterven. Want dat is de
van de laatste sombere ongevallenhjst. de
dood wenkt ieder uurl
Thans 14 dooden en 4 zwaar gewonden
Rondom het doodenschip
Heldenmoed van redders en brandweer
Drie uur lang mocht het schip niet
betreden worden
Een vierde ontploffing bleef uit
Er werden 7 personen op
slag gedood, 7 andere zijn
in ziekenhuizen overleden
Geen ongerustheid meer over
Scheveningsche loggers
Naar ons wondt medegedeeld, zijn thans
alle Scheveningsche loggere, welke zich nog
op zee bevinden en vóór liet jongste storm
weer zijn uitgevaren, verkend.
De „Aurora" van de reederij D. de Mos,
waaromtrent aanvankelijk eenige ongerust
heid bestond, is Zaterdag gepraaid door een
IJmuidensche haringboot.
Do ongerustheid omtrent nog niet binuen-
i schepen is dus thans
(Van onzen specialen verslaggever)
Zaterdagavond.
In het felle schitterlicht van een boog
lamp staan we bij het doodenschip
ln een grillige krul hangt het vernielde
bovenstuk van den schoorsteen naar ach
ter; nog bijna gaaf is de witte band daar
onder: een witte band met een groot zwart
kruisZulk een kruis hebben we van
daag achter telkens weer nieuwe namen
op ons bloc-note gekrast tot het de ont
stellende doodenlijst werd, die we zoo
juist hebben opgemaakt: op Zaterdag
avond 10 dooden
En terwijl men naar het zwarte kruis op
dien schoorsteen staren, weten we het:
zelfs die lijst is nog niet compleet.
Mannen gaan met een licht naar het
opperdek ran het nu uitgebrande schip.
Aan de andere zijde wordt gedregd en
hierbij moet worden geholpen. We weten
ook: nog drie mannen worden vermist.
Alle hoop ts voor hen nog niet opge
geven. Was er zoo straks nog niet een
vierde vermiste, die zich bij de poort
meldde?
Maar tochmet elk half uur wordt
de hoop geringer, dc zekerheid van den
dood grooter.
Mannen van de werf turen naar de ver
woestingen daar bij de brug. „Je weet
niet", zegt er een „wat er nog bij de stook
plaat zit". Daar zijn de ontploffingen ge
weest, daar heerscht nu een ravage, die
wellicht eerst na een paar dagen zal zijn
eggeruimd, daar verwacht men ook nog
het stoffelijk overschot van enkele slacht
offers te vinden.
Het doodenschip is nu tot rust geko
menEen stinkende massa van ver
wrongen ijzer, van opgekrulde dekplaten
en verbogen raillings. met een verwoesting
bij de brug als of er een bom op is geval
len; een hoop oud ijzer, bedekt met vuile
olie en teerdat is wat vanmorgen om
9 uur nog de Petrakis Nomikos" was.,
het schip dat een zwart kruis droeg.
Als een symbool!
De doodenlijst
K. L. Schellenberg, 36 Jaar,
Willem Beukelszstraat. 19b, Rotter
dam, werkman van Wilton, op het
terrein door een wegvliegend stuk
Üzer getroffen. Met een wervelfrac
tuur in het gemeentelijk ziekenhuis
opgenomen. In den loop van Zater
dagmiddag overleden.
Marius Nieuw stratev, 45
jaar, Beijerlandschestraat 36, Schie
dam, werkman van Wilton; b|j de
tweede ontploffing gewond, doch van
boord gehaald. Met een schedelfrac
tuur en verwondingen naar het ge
meentelijk ziekenhuis vervoerd. In
den loop van Zaterdagmiddag over
leden.
W. B. de Jong, 24 jaar, 2de van
Leyden Gaelstraat 67, Vlaardingcn,
werkman van Wilton; aan boord ern
stig gewond. Tijdens het vervoer naar
het gemeentelijk ziekenhuis overleden.
G. J. H. P. S c h u 1 z, 69 jaar, Bing-
Ieystraat 26, Rotterdam, werkman van
Wilton; bij de tweede ontploffing ge
wond. Met een bekkenbreuk en ver
dere verwondingen naar het gemeen
telijk ziekenhuis vervoerd. Zaterdag
middag aan de gevolgen overleden.
P. Mahn, 22 jaar, Ruilstraat 64,
Rotterdam. Lid van de brandweer
van, Wilton. Bij dc tweede ontplof
fing zeer ernstig gewond. Tijdens het
vervoer naar do Dr. Noletstichtlng
overleden,
C. Nieuwenhnysen, 44 jaar,
Veenlandstraat, Schiedam, hoofdop
zichter der gemeente en kringcom
mandant van dc brandweer. Bij het
verrichten van zijn taak tijdens de
tweede ontploffing aan boord op slag
gedood.
Antonios Alafuzos, 33 jaar,
donkeyman van het Grieksche schip.
Bij de eerste ontploffing vermoede
lijk op slag gedood. (Vermist).
Evangeloz Konstez, 4e ma
chinist van de Petrakis Nomikos. Bij
dc eerste ontploffing op slag gedood.
J. A. Wolters, 39 jaar, Havenstr.
108, Rotterdam, werkman van Wilton.
Bij de tweede ontploffing op slag ge
dood.
J. C. Wessel, 32 jaar, Spangcn-
schekade 47 b, Rotterdam, werkman
van Wilton; vermoedelijk op slag
gedood. (Vermist).
C. F e r n e ij s, 57 jaar, Van Spejjk-
straat 56, Rotterdam, werkman van
Wilton; bij de tweede ontploffing op
slag gedood.
J. van der Plas, 53 jaar, Stad
houderslaan 31, Schiedam, hoofdop
zichter van de gemeento en plaats
vervangend brandweercommandant;
bij de tweede ontploffing ernstig ge
wond. Met een hersenschudding, rib-
fractuur en bekkenlaesie naar het ge
meentelijk ziekenhuis vervoerd; al
daar Zondagavond overleden.
J. J. Hoek, 33 jaar, hoofdagent
van politic, Langesingelstraat, Schie
dam. Bij de tweede ontploffing op slag
gedood.
J. van Galen, 56 jaar, Oudaen-
straat 61, Rotterdam, werkman van
Wilton; vermoedelijk bijde tweede
ontploffing getroffen. Mei twee gebro
ken be enen en verdere verwondin
gen lp de Dr. Noletstichtlng opgeno
men; aldaar Zondagavond overleden.
I-I. J. Foort, 56 jaar, Ampèrestraat 41a,
Schiedam. Met een gecompliceerde rechter-
armbreuk en een haematurie in het gemeen
lelijk ziekenhuis opgenomen. (Toestand
ernstig.).
J. P. Verboom, 1ste Schansstraat 52b,
Rotterdam. Met een gecompliceerde rechter
armbreuk in hét gemeentelijk ziekenhuis
opgenomen.
J. Onderdelinden, 23 jaar, Brielsohe
laan 268b, Rotterdam. Met brandwonden aan
armen en beenen in het gemeentelijk zieken
huis opgenomen. (Toestand ernstig.)
T. Kramer. 41 jaar, Aclbrecht Engel
manstraat 74a, Rotterdam. Met wonden aan
gelaat, handen en rug in de Dr. Noletstich
tlng opgenomen.
P. de Smit, 53 jaar, Schiedamsch(
167, Rotterdam. Gecompliceerde breuk van
beide beenen. In de Dr. Noletstichting op
genomen. (Toestand ernstig.)
D. van der Hoeven, 29 jaar, N. Mo
lenstraat 54, Schiedam. Lid van dc trans- _T.
portcolonne van het Ned. Roode Kruis. De heer C. iïieuwenhuysen, hoof a-opzichter I
Bij de tweede ontploffing getroffen en niet cn kringcommandant te Schiedam, die bij j
een hersensriinridino- in 8» n- de reddingspogingen om t leven kwam.
n Evenement voor Ben Haag. U kunl
bij ons rustig lunchen en dineeren.
Pracht Uitzicht cn U ziet ze vliegen.
(Adv. 7
NATIONAAL'
HUWELIJKSGESCHENK
Giften kunnen aan ons blad
worden toegezonden
Het zijn grootsche plannen, die
het Algemeen Comité tot aan
bieding van een Nationaal
Huwelijksgeschenk aan Prinses
Juliana en Prins Bernard in
voorbereiding heeft.
Onze lezers zullen er ongetw
feld met groote instemming van
W van B a c r 1 e, 40 jaar, L. Kerkstraat
Schiedam. Brandweerman. Met
eersten aanleg YÖ dooden had
kolbreuk in de Dr. Noletstichting opgeno-|geëis ch terwijl op dat tijdstip
I mist
C. v an P e 11, 23 jaar, Nicuwsticht Z-Z. 3» i v c nq
Schiedam. Met shock in het gemeentelijk itrn
ziekenhuis opgenomen.
P. v. d. Broek, 59 jaar, Schietbaanstraat
2, Rotterdam. Met gebroken rechtereiikel
het gemeentelijk ziekenhuis opgenomen.
C. Paesschen, 28 jaar, Persoonshaven
1S5, Rotterdam. Met gebroken rechter bo
venbeen in het gemeentelijk ziekenhuis
genomen.
A. de Krom, 44 jaar, Rosenveldstraat I
60, Rotterdam. Met een hoofdwonde en brand I
wonden in het gemeentelijk ziekenhuis op-1
nomen.
De toestand der gewonden
Hedenmorgen was de toestand van den
fc-c.vonden arbeider J. Onderdelinden nog
zeer ernstig; in den toestand van den ge
wonden 59-jarigen P. v. d. Broek was een
verslechtering ingetreden; de toestand van
H. J. Foort was iets gunstiger, doch blijft
ernstig.
De overige in het gemeentelijk ziekenhuis
verpleegde gewonden maken het redelijk
weL
Van de in do Dr. Noletstichting verpleeg
den blijft de toestand van N. van Gende-1
en P. de Smit ernstig; toch meende men I
eenige vooruitgang te kunnen constateerem.
Na de eerste verwarring
erklieden werden ver^l
n 2 zwaargewonden ste
waren. Van de vermistenl
later nog een gezond
el gemeld, terwijl het stof
felijk overschot van twee an-|
ere vermisten Zondag in het|
chterruim werd gevonden.
De droeve balans
De droeve balans van de ontzettende
ramp kan thans voorloopig als volgt
worden opgemaakt:
Bij de ontploffing werden zevenper
sonen op slag gedood, nl.
C. Nieu\venhuyser„ hoofdopzichter der
gemeente; J. J. Hoek, hoofdagent van
politie; J. A. Wolters, J. C. Wessel en C.
Ferneijs, werklieden van Wilton, en An
tonios Alaruzos en Evangeloz Konstenz,
opvarenden van het Grieksche schip.
T ij d e n s het ver voerzijnover-
leden W. B. de Jong en P. Mahn,
werklieden van Wilton.
In de ziekenhuizen zijno
leden op Zaterdag K Schellenberg,
M. Nieuwstraten, G. J. H. P. Schulz,
werklieden van Wilton, en op
avond J. van der Pas, hoofdopzichter van
de gemeente, en J. van Galen, werkman
van Wilton.
zonder uitzondering hun
tje willen bijdragen om de actie
van het Comité te doen slagen.
Ook ons blad stelt gaarne de
gelegenheid open giften voor dit
mooie, nationale doel in ont
vangst te nemen. Zij leunnen
gestort worden op onze giro
rekening:
NIEUWE LEIDSCHE COU
RANT No. 58936.
Deze giften worden door ons
overgemaakt aan het Algemeen
Comité, terwijl in ons blad ver
antwoording zal plaats hebben.
Let wel: elke gift is welkom,
van de grootste tot de kleinste!
DE ADMINISTRATIE
Gewonden
W. den Broed er, 55 jaar, Drievrien-
denstraat 35b, Rotterdam. Met brandwonden
m *t gemeentelijk ziekenhuis opgeno-
N. v a n G e n d e r e n, 50 jaar, Vlaarding-
schcstraat 153, Schiedam. Met een rugwer
vel- en schouderfractuur in het gemeente
lijk ziekenhuis opgenomen. (Toestand
ernstig.)
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
Nadere bizonclerheden over de ramp
op de werf Wilton-Fijenoord te Schiedam.
Prof. Dr. Joh. H. de Groot heeft heden
fe Groningen de inaugureele oratie ge
houden.
De laatste dag van het Nationaal
Christelijk Schoolcongres.
Het wordt steeds meer zeker, dat het
rak dat vóór de pieren van IJmuiden
ligt, dat van de Sch. 179 is.
Bij een ernstig ongeval bij Heiligerlee
is een vrachtauto door een trein gegre
pen: twee Inzittenden zijn gedood.
Mussolini heeft in een groote rede te
Tot vanmorgen vroeg waren er dus Milaan volkenbond, collectieve veilig-
14 dooden; van de 13 in ziekenhuizen heid, ontwapening en ondeelbare vrede
opgenomen gewonden, was op dat oogen een viertal illusies genoemd en een
blik de toestand van 4 levensgevaarlijk. exposé gegeven der Italiaansche politiek.
lichtgewonden zijn in de twee zie- Belangrijke deelen van Voor-Indië zijn
trein van de werf geteisterd door een cycloon, die
naar huis gegaan, den slachtoffers heeft gemaakt.
camplicaUes°voorgcd^im! het Thuringerwoud is een Duitsch
Het behoeft geen verbazing te wekken,
dat de eerste berichtgeving omtrent de ramp
op Zaterdag nog uiterst, verward was. Na
de eerste ontploffing van half tien was het
reddingswerk nog in vollen gang, toen de --cHl u»
tweede ontploffing van vijf over tien volg- kenhuizen of op het terrein van de werf geteisterd door een cycloon, die honder-
de. In de ontzetting over de gevolgen van verbonden cn daarna naar huis gegaan.
deze laatste ontploffing, die gepaard ging Voor zoover kon worden nagegaan hebben
met een ware regen van stukken ijzer, volg- zich bij hen geen complicaties voorgedaan. - -
de een algemeene vlucht, de hekken van verkeersvliegtuig vergaan, tr zijn tien
Wilton gingen open en de 3000 werklieden, r. L,.J dooden en drie gewonden,
dit op dat oogcnblik aan den arbeid ue niupvet leemng De s(ad Madrid wordt thans .002eer
ren, renden in wilde vlucht naar buiten, k t. t
weg van het gevaar, weg van den dood. Gelijk wij nog in een deel van onze op- door de nationalisten bedreigd, dat
Nieuwe reddingspogingen waren urenlang lage van Zaterdag kouden melden, heeft regeering de voorsteden reeds heeft doen
uitgesloten wegens het gevaar van nieuwe zich te kwart over drie een reddingsploeg ontruimen,
ontploffingen en eerst toen de sombere gereed gemaakt om aan boord van de „Pe-
heen-en-weerdienst van ambulance-auto's trakis Nomikos" te gaan. Toen de oappere
HET A.S. HUWELIJK
VAN PRINSES JULIANA
Vastgesteld op 12 Januari 1937
Naar wij uit zeer betrouwbare
bron vernemen is de datum, waar
op H. K. H. Prinses Juliana en
Z. D. H. Prins Bernard in het
huwelijk zullen treden, bepaald op
Dinsdag 12 Januari 1937. Het
huwelijk zal kerkelijk ingezegend
worden door den Hofprediker
Prof. Dr. H. Th. Obbin k, Hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht.
ziekenhuizen worden vi-- -
dooden en gewonden daar waren binnenge- buiten en een groene rook kringelde om
bracht. hoog. Dit was in de morgenuren]
n den avond volgde pas de op- steeds de aankondiging va'n *n
gave der vermis ten en tegen het nieuwe ontploffing geweest, zoo-I
middernachtelijk uur kon wor- dat de reddingsploeg door de
n vastgesteld dat de ramp in leiding werd teruggeroepen.]
Men troostte zich met de vrij groote zeker
heid, dat er geen leven meer aan boord
M. Nieuwstraten
tl. v. 'd. Plas
K. L. Schellenberg
zou zijn. Toen te ruim 10 uur
tie tweede ontzettende ontploff
schied, waren er desondanks nog vrijwiïli- L
gers, die het durfden wagen de gewonden, I
die nog aan boord waren, er af te halen.
Om half elf volgde echter een derde, min-1
der hevige ontploffing, vermoedelijk van I
zuunstofcylinders en toen werd het betrc-1
den van het schip verboden.
Om twaalf uur echter hoorde
men nog het hulpgeroep van
wdnde en dit was tochnietom|*n,*e Groote Kerk van de Residentie
an te hooren .Weer waren er zes
dapperen, die zich vrijwiïli
a n boden om het gevaarlijk
schip te beklimmen. Zij slaag-
in het slachtoffer aan
den wal te brengen, waar de
ance-auto gereed stond
hem weg te brengen.
De Groote Kerk in Den Haag zal eeni-
gen tijd gesloten zijn wegens vernieu
wing der verwarmingsinstaJIatie. De
diensten zullen plaats hebben iri de
Nieuwe Kerk.
Met
(Zie verder elders in 'dit blad) I
VISSCHERSVAARTUIG AANGEVAREN
OP WESTERSCHELDE
Ernstig beschadigd
Zaterttapnltldas is op de Westersdield,
TVaa!^uig VL 25 aangevaren
S,1x" «"Ptend Duitech stoomschip, dat
tijdens het oversteken .naar de Wielingen
vermoedelijk ten gevolge van de eb tS
de visschersboot is gedreven.
Persoonlijke ongevallen 'hadden ni«
date. doch de VL 28 u-erd aan de voör
(rijde zeer ernstig boscliadigd.
eemgen goeden wil kan hierin
een aanwijzing worden gezien, dat de
Groote Kerk is uitgekozen woor de ker
kelijke bevestiging van het a.s. huwelijk
van Prinses Juliana en Prins Bernhard,
TAdo.)