Het vierde Nationaal Chr. Schoolcongres
w'Miiaiawfi'iii
waar
WERK
DONDERDAG 29 OCTOBER 1936
EERSTE BT7AD PAG. 3
oQpeningszitting in „Tivoli" te Utrecht
)s. Barbas spreekt de congressisten toe Hierna
bespraken van Autoriteiten Buiterilandsche be~
ingstelling Het Congres verdeelt zich in secties
:r behandeling van belangrijke onderwerpen.
Het 4e Nationaal Christelijk
Schoolcongres, in alle geledingen
van het Christelijk Onderwijs met
belangstelling tegemoetgezien, is
1 scf hedenmorgen te half elf in de
Tivoli-zaal te Utrecht geopend met
een algemeene samenkomst, die
onder leiding stond van den len
voorzitter van het Groot-Comité,
Ds. J. B a r b a s van Hengelo (G.)
Aanwezig waren talrijke autori
teiten, Kamerleden, hoofdinspec
teurs en inspecteurs van het KijKs-
toezicht en van Vereenigingen voor
Chr. onderwijs, leden van het
Eere-Comité, enz. enz.
lied"
.11 Nadat de voorzitter de vergadering op uo
s Iaibruikelijke wijze geopend had,, sprak hij
ss, i n woord van hartelijk welkom tot do
itoriteiten, de huitenlandsche afgevaar-
gden en de Congresleden.
Hij heette in 't bijzonder welkom dr. J. R.
otentaker de Bruine, Minister van Onder-
s, Kunsten en Wetenschappen; mr. dr. G.
ter Pe lk wijk, burgemeester van. Ut reel it.;
J A de Wilde, Minister- van Binnen-
:enin'dsche Zaken; mr. dr. L. II. N Bosch Rid-
jr van Rosenthal, Commissaris der Konxn-
n in de prov. Utrecht, allen leden van het
re-presidium; voorts de leden van het
rre-comité: drs. J. v. Andel, inspecteur van
it gymnasiaal en middelbaar onderwijs; P.
Nes C.zn., hoofdinspecteur LO t\x de tweo-
hoofdinspectie; prof. jlir. inr 3. C. dc
racLyornin Lobman, lid van de Eerste Ka
•deifxer; nxr. dr. J. Schokking; lid van don
i-jjaad van State en oud-min. van Justitie;
Jr. J Terpstra. lid van dc Tweede Kamer
a"h oud-min. van Onderwijs; P. Wichnga,
taafd van de Tweede Kamer en prof. dr. II.
ersf Woltjex-, hooglegraar aan de Vrije Uni-
ïijnfersiteit en voorzitter van den Onderwijs-
,iintad. Verder werden venvelltomd de heeren
f. A. van Voorthuijsen, inspecteur van het
ool'fuitengewoon Onderwijs; Mr. A. J. Fock.
lcnnspecteur L.O. in de inspectie Utrecht; G.
lolkestein, inspecteur van het Voorber. Hoo-
cc|er en M.O.
Ds. Barbas hennnerde dan aan het ie
L'at Chr. Schoölcohgre's in 1913; aan het
'weêde in 1920, dat in het- teeken van de
L.O., wet-de Visser stond; aan het derde xn
het 50e gedenkjaar van het. \olks-
nfiehtlonnement. In 1932"werd in het Wup-
UDerial; liet le Intern. Schó'Olcongtes van-
zege liet Intern. Verband van Evaxig; Öpv.-
n schoolorganisaties gehouden.
Tussclien 1913 en 1936, welk een bloei!
oen 1080 Chr. scholen met 170500, nu 2147
•holen met 318800 leerlingen. Evenzoo,
elk een uitbreiding van het Chr. Middelb..
rl/oorber, Hooger, Land- en Tuinbouw- en
üjyerheidsondei'wijs. En dan het Chr. ou-
erwijs in Ned.-Indië.
Spr. gewaagt van de kenteringin de
•aa,rdecring van den naam Christelijk;
aqn verguizing, nu eigent men zich clicn
Otóaco aan de overzijde toe. Herinnerende
anrdén. derden Congresdag, die op Her-
i orrriingsdag valt, treft het hem, dat bij de
'j/ëelziidige beschouwing van den invloed
er Hervorming ontbreekt: De Hervorming
n de school. Hoe anders heeft
Vojtjer het gezien in zijn geschrift „Wat
het doel van het C. Nj Schoolonderwijs?"
'oorts herinnert spr. aan de 100-jarige
ei-denking van liet Zondagsschoolwel-]». in
,ins land, mèt de Chr. dagochool stoelend
pdciizelfden yvoi'tclhet Réveil. Beide:
rat Eervorming qn,Ré Veil mogen door h.ct Con-
gavi'ës.' dankbaar herdacht worden.
Vervolgensvestigde Ds. Barbas de aan
dacht op de Wereldconferentie der Kerken
i 1937 te - Oxford, en wees. erop :dat het
ingresprogram Oxford een jaar vóór is
iet het onderwerp Kerk, Volk en Staat.
Komende tot de practische moeilijkheden
an dezen tijd, noemt spr. de bezuimglngs-
isch, de kweekelingen met acte, de wacht-
elders, het voorbereidend L.O., ons buiten
swoon-onderwijs, e.d.
In het Duitsch spralc Ds. Barbas nu de
uitenlandsche Congresleden toe, waarbij
ij bijzondere aandacht wijdde aan het
Jummer van Der Evang. Schulfreund (men
a» pag. 1 van ons speciaal congresblad).
Zijn openingsrede besloot de voorzitter
iet deze woorden:
Nu zijn wij vol verwachting van wat deze
agen ons brengen zullen..
Wij betreuren zoovelen uit onze gelede
en,, die zijn opgeroepen en weggenomen.
>e laatste maanden waren het mannen, die
15c]; ader ons een breede plaats innamen. Met
mme noemen wij den heer J. de Graaff,
e 2de secretaris van ons congresbestunr,
en heer C. van Dijl te Amsterdam, die
n verschillende besturen van schoolorgn-
n isaties zitting had en den heer J. Lens
<n den Haag, Redacteur van de School met
ep Bijbel. Wij gedenken hen met liefde om
ikk tjn liefde voor onze Scholen met den
nel lijhei,
gen hartelijk woord van dank is ver-
chuldigd aan zoovelen, die de handen met
ns Groot-Comité en Bestuur hébben ineen
eslagen om dit congres te doen slagen,
Haar boven en voor allen geldt dit al den
lóf&èr-arbeid, a.l de zorg en toewijding van
iJïzén 'Secretaris,, den heer J. Th. R.
"chreuder, die D.V. het volgende
kar zijn zilveren jubilé als secfe-
aris zal mogen heieven. Vooral de laatste
111 naanden heb ik zijn arbeid mogen gade-
ilaan, het vele werk, dat hij onvermoei-
taar verzette. Ik kan mij ons congres-
testuur en congres zonder den heer Schrcu-
elliier niet denken. Zij het hem een voldoc-
-e ling, dat wij de groote liefde van zijn war-
:i ne hart voor onze congressen op hoogen
«•ijs stellen.
Een Franscli s prcekwoord zegt: Du choc
tic» les opinions jaillit la véi-itc. Hierin ligt
d ilechts een beterekkelijke waarheid. I
oé neps de w a a r h e i d gaat hoog boy
ille mefeningen uit. Maar de betrekkelijke
tui waarheid, die er in ligt, verstaan wij toch.
neeLaat verschillende uitéenlóópende meenin
gen nu maar eens tegen elkander hotsen
:r lis een hamer op een aambeeld, waar
ii gloeiende .vonken uitspatten, wij zijn erv
•zekerd, dat een hooger'e éénheid in
ristus ons samenbindt en samenhoudt.
Hem en het kind laten wij, kost wat het
kost, niet lós, maar wij houden beide vast
omklemd met cle armen van ons geloof en
onze liefde.
Na de openingsrede, van Ds. Barbas was
terstond aan 'het woord de Minister van
Onderwijs, K. en W., Prof. Dr. J, R. S lo te
rn a k e
d e B r
De Minister, wijzehde op de speciale be
zinning, waardoor men de paeclagogisch-
geestelijke vragen op'eigen wijze ziet en be
antwoordt, zeide: „Het is inv streven om in
dit congres u weder meer bewust te worden
van uw geestelijk eigendom. En gij kunt,
door vanuit deze bewustheid een sterker lid
van het lichaam te worden, niet anders
doen dan het lichaam zelf versterken. Dat
gii daarbij, om één punt te noemen, aan
de dialectische theologie een eigen beschou
wing wijdt, zal ongetwijfeld uw congres
verrijken. Maar het zal ook, naar ik aan
neem, .ons volk waarschuwen voor gevaren,
die op dit terrein dreigen kunnen.
Naast principieele bezinning brengt uw
congres overweging van vragen, die een
meer- algemeen karakter dragen. Ok hier
zult gij overigens zonder 'twijfel doen zien,
dat uw geestelijk uitgangspunt ook bij vra
gen vah practischen aard niet zonder betee-
kenis is. Ik denk aan het vraagstuk der
aansluiting fusschen lager onderwijs en
middelbaar ondérwijs, evenals aan dat van
de theoretische en practische scholing der
leeraren.
Ik stel mij voor, dal, ook de besprekingen
van uw congres aan de verheldering te de
zen opzichte zullen dienstbaar zijn en de
beide laatstgenoemde punten zijn mij mede
daarom zeer welkom, omdat ik zelf bezig
ben daaraan mijn aandacht te geven.
Mcdedeelingen uit onderscheidene landen
kunnen elk afzonderlijk land slechts verrij
ken, en dat te meer, naarmate principieele
vragen gaan dringen. De vraag b.v. of de
ouders dan wel de staat de eerst-aange-
wezene zijn inzake de opvoeding van het
kind is van uitnemende beteekenis.
Het handhaven van de overtuiging,
dat de ouders de eerst-geroepenen zijn,
schijnt mij niet enkel principieel nood
zakelijk, maar bovendien practisch on
misbaar in een tijd, waarin de geestes-
vrijheid wordt bedreigd. .Hier zal in
derdaad Nederland aan anderen iets
kunnen leerenden j.k hen.dankbaar dat
in de "stukken, die terzake tan hét con
gres reeds zijn verschenen; met cere de
namen worden genoemd van Groen
en Kuypei; al ben ik overtuigd, dat
gij als Nederlanders den buitenlander
zult duidelijk maken, dat Lohaan in
deze opsomming niet had mogen ont
breken,
Dit een en ander wat ik aldus mij veroor
loof te zegen, moge u bewijzen met hoeveel
belangstelling ik uw congres heb tegemoet
gezien. Ik zal het met gelijke belangstel
ling volgen en daar uw beginselen de
mijne zijn kan ik met te meerder harte
lijkheid u Gods zegen op uw ai'beid toe-
wenschen".
Vervolgens werd het Congres toegespro
ken door den burgemeester van Ut"""Tit,
Mr. Dr. G. A. W. ter Pel k w ij k.
Toespraak Burgemeester van Utrecht
De Burgemeester verklaarde, dat het hem
een voorrecht, was de deelnemers aan
congres hartelijk welkom te heeten. Hij weet,
welke liooge waarde gehecht wordt aan het
gemeenschappelijk samen zijn en welk een
kracht daarvan uitgaat voor het streven der
deelnemers.
Het organiseeren van bet congres was
niet gemakkelijk. Een woord van oprechte
hulde daarom aan het adres van dc mannen,
die hebben weten door te zetten.
De Burgemeester herinnert er aan hoe
door strijd gestaald, door geloof geschraagd,
gestreden is voor idealen.
Tot slot spreekt de Burgemeester er zijn
voldoening over uit. dat de stad Utrecht, die
in de geschiedenis van tal van geestesstroo
mingen een bijzondere vermaardheid heeft
gekregen, de stad is geworden, welke voor
het Christelijk onderwijs, door geregeld tc-
rugkeerende schoolcongressen, van betee
kenis is geworden.
Met den wensch, dat zegen op dit-congres
moge rusten en het samenzijn wederom
voor het streven der deelnemers van betee
kenis zal zijn voor de hooge idealen, welke
«hen bezielen, besluit de Burgemeester zijn
rede.
Na de toespraak van den ^burgemeester
kregen verschillende huitenlandsche afge
vaardigden het woord.
Sectievergaderingen
Hedenmiddag te 2 uur begon het Congres
de eigenlijke zittingen, waarvoor drie zalen
van het Gebouw voor K. en W. beschikbaar
waren. De Intern. Afdeeling. vergaderde
onder leiding van Prof. Dr. J. Waterink,
voorzitter van het Intern. Verband, die een
kort openingswoord sprak. Het woord w
daarna aan Pastor Kuhlmann uit W.-
Barmen, die een inleiding hield over „Der
Auftrag des christlichen Érziehers in Be-
ziehung zu Eltern, Schule und Kirche.
Hierop volgden korte mcdedeelingen over
het Chr. onderwijs in andere landen.
SECTIE I
Onder leiding van Dr. K. D ij k werd te
2 uur eveneens geopend de vergadering van
Sectie I (Voorber. en gewoonLa,
Onderwijs). Na' eén woord van welkom
door den voorzitter trad als eerste sprekei
op cle heer L. v an K 1 in ken van Leeu
warden, met het onderwerp
De lichamelijke tuchtiging en haar
beteekenis als christelijk opvoedings
middel in huis en school
Gelijk- wij destijds vermeld hebben-, wor
den de referaten niet in hun geheel uitge
proken, doch is iedcrcn spreker tien mi
nuten gegeven,' om in hoofdzaak zijn' be
toog weer te geven. Dat van den heer Van
Klinken was samengevat in 13stellingen.,
raarvan wij er enkele afdrukken:
De school behoeft in de uitoefening, van
haar gezag den more el en steun van de
ouders, van de rechterlijke macht en van
dc pers.
Het is zeer- af te keuren, dat schoolcon-
fjicten als gevolg van de lichamelijke
tuchtiging justitioneel vóór 'de'tribune
en in bijzijn van kinderen wordt behan
deld.
De school mag van het tuchtigingsrecht
- ook indien dat recht wettelijk werd er
kend alleen dan gebruik maken als alle
andere tuchtmiddelen hebben gefaald.
Wie tucht verengt tot straf, neemt er het
hart uit weg: tucht zonder liefde is doode
tucht.
De tweede spreker in deze sectie was de
heer T. C. B o s te Utrecht, die een beschou
wing gaf van
De Christelijke onderwijzer in zïjn
verhouding tot het schoolbestuur
en zijn mede-arbeiders.
De heer Bos stond achtereenvolgens sti!
bij de wettelijke regeling (arbeidsovereen
komst), de zedelijke eischen, de verhouding
schoolbestuur-onderwijzer, onderwijzers on
derling, onderwijzer-hoofd en het arabu-
lantisme. Van zijn stellingen noemen we de
volgende:
Opzettelijke, regelmatige controle door
het bestuur is niet op zijn plaats. Buiten
gewoon voorzichtig dient opgetreden te wor
den bij het beoordeèlen van het leven van
den onderwijzer buiten de school.
De met gezag bekleede autoriteit in de
school zal slechts dan een goede leider
kunnen zijn, als hij dag aan dag de moei
ten van het geregeld onderwijs geven er
vaart; een eigen klas voor het hoofd is
daarom wenschelijk, al zijn daaraan ook
tal van bezwaren verbonden.
Het bij de wet. voorschrijven van b.v. het
instituut, der schoolvergaderingen is niet in
strijd met de vrijheid van de bijzondete
school.
Bij de huidige verhoudingen is er, naast
dc eenheid in streven van hoofd en onder
wijzers een niet. te miskennen verschillen
de kijk op allerlei onderwijszaken, als ge
volg van hun gansch verschillende positie.
Afzonderlijke vakorganisaties zijn daar
om dringend noodig, mits ook de eene al
gemeené organisatie niet ontbreekt.
SECTIE II
De tweede sectie van het. Schnol-Congres,
eveneens te 2 uur haar zittingen aangevan
gen hebbende, stond onder leiding van Dr.
C. Bon m a. Zij behandelt onderwerpen be
treffende het U.L.O., .Nijverheid s-, M i d
d e 1 b. en V o orber. H.O. Eerste spreker
was Dr. P. Doornenbal van Zutphen,
die sprak over:
Het rapport der Commissie-Bolkestein
en zijn beteekenis voor het vraagstuk
der aansluiting van het lager bij het
voortgezet onderwijs.
Tn de samenvatting van sprekers betoog
lezen wij:
De abrupte invoering van een Selectie
volgens dit voorstel, dat krachtens zijn
doelstelling allereerst beoordeeld dient te
worden op zijn verdienste deze selectie
meer doeltreffend te doen geschieden dan
de huidige regeling mogelijk maakt, wordt
in de belanghebbende kringen van het on
derwijs, althans van het middelbaar onder-
Wijs, over 't algemeen niet gewénseht ge
acht. De voornaamste bezwaren de tijden
zijn nog niet rijp voor een „geschiktheids-
onderzoek in den geest van het R.B.; de
ervaring met dergelijke onderzoekingen op
gedaan, is nog te gering; de selectie
methode mag niet gebruikt worden als niid
del om de lagere school in haar didactiek
en methodiek in een bepaalde richting te
dringen; de uniforme, landelijke regeling
houdt te weinig rekening met het verschil
tussclien stad en platteland worden on
der het oog gezien.
Ook wanneer de huidige regeling voor--
loopig van kracht zou blijven, heeft het
R.B. zijn beteekenis voor het vraagstuk dei-
toelating en aansluiting; het heeft de zwak
ke punten der tegenwoordige regeling
waaronder zeker valt de te geringe samen
werking tusschen lager en voortgezet on
derwijs onder onze aandacht gebracht,
richtlijnen ter verbetering getrokken en
stimuleerend gewerkt om te zoeken naar
wegen, die ook bij de huidige regeling open
staan.
tot onderwerp had. Inzake de leeraren
merkte spr. op:
In tegenstelling met de practische ondei*-
wijzersopleiding is de practische leeraren-
opleiding totaal onverzorgd, althans in ons
land. Overal in 't buitenland beter geregeld
dan bij ons. Verschillende opvolgende rege
lingen (reeds vanaf 1826) schonken aan
dacht aan het steeds „brandende" pro
bleem; staatscommissie^, wetsvoorstellen,
enz. Nimmer tot een doorvoering in de
practijk. Laatste 25 jaar weer urgent: Re
geeringscommissie 1902; rapport-Symons
1929; rapport-Muller 1932. De tijd rijp voor
een oplossing. De kennis der moderne psy
chologie dringt mede tot een oplossing van
het vraagstuk der practische (gedeeltelijk
paedagogisch-didactische) opleiding van
leeraren.
Zijn betoog eindigende, zeide Dr.Turkstra:
Welke regelingen er echter ook mogen
komen, voor de' practische vomiing van
onze christelijke onderwijzers blijve bij liet
practisch werk in de leerschool de model
lessen van het hoofd der leerschool" in de
eerste plaats de bijbelsche geschiedenis be
treffen. Zoo ook doet het. aangenaam aan,
dat aan de Vrije Universiteit, waar o.a. ook
leeraren voor het chr. M.O. worden opge
leid. hun practische vorming zeker wordt
gediend door het verplicht stellen voor allo
eerste-jaars studenten van het volgen van
het college: Inleiding tot de philosofie.
Begroetingsavond
avond een begroetingssamenkomst plaats, ter
verwelkoming van de Duitsche gasten. Het
bleek, dat deze later aankwamen, dan ge
dacht was; aanvankelijk was erop gerekend,
dat de Duitschers om zeven uur in Utrecht
zouden kunnen zijn, doch dit werd ruim een
uur later. In twee autobussen kwamen de
Duitsche deelnemers aan het congres, hon-
derdacht in getal, naar Utrecht. Hier werden
zij verwelkomd door den heer H. J. van
Doorn van Zeist, die een toespraak hield,
waarna verversc-hingen werden aangeboden.
Er werd vervolgens gelegenheid gegeven tot
kennismaking van de gasten met hun gidsen,
waarna de heer Hack een korte aandacht
hield. Hierna werden de gasten naar het voor
hen bestemde logies gebracht.
INTREE-REDE Prof. Dr. W. J. D. v. DIJCK
Heden heeft Dr. W. J. D. van Dijck. be
noemd tot bijzonder hoogleeraar in de phy-
sische technologie aan de Technische Hooge-
school te Delft, zijn ambt aanvaard met een
rede, getiteld: „Het vakgebied der physische
technologie".
S. S. R.
Zesde lustrum der afdeeling Utrecht
Gistermiddag heeft de afdeeling Utrecht
van de Societas Studiosorum Reformatorum
haar zesde lustrum herdacht met een open
bare samenkomst in het gebouw der univer
siteit, waar Prof. Dr. K. Schilder van Kam
pen een rede gehouden heeft over „Heilsorde
en ordeningen", waarin hij een uiteenzetting
gaf van het standpunt van de gereformeerde
theologie tegenover die van Barth enBrun-
ner.
HET NIEUWE GYMNASIUM TE TIEL
Het nieuwe gymnasiumgebouw te Tiel zal
Zaterdag a.s. door den Minister van Onder
wijs, K. en W. worden geopend.
M. SPOON f
Te ZaLtbommel is 48 jaar oud, overleden
de heer M. Spoon, leeraar Rijks H.B.S. te
Zaltbommel en Goud-a.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Oudleusen (gemeente Dalfsen). Chr.
AKTE-EXAMENS FRANSCH, DUITSCH
EN ENGELSCH M.O. A
Het voornemen bestaat om, te beginnen
met 1937, liun, die zich aangeven voor het
examen voor een akte van bekwaamheid A,
voor school-ondenvijs in de branjehc,
I-ïóogduitsche of Engelsche taal, een amm
dcrlijk examen af te nemen in (ie theorie
van onderwijs en opvoeding, overeenkom
stig artikel 78, lid 1, der Middelbaar-Onder
wijswet. Die eischen luiden: „Duidelijke be
grippen van klassikaal onderwijs, van de
onderscheidene leerwijzen, haar voor- en
nadeelen en haar geschiedenis; geschiktheid
orn verkregen kennis mede te deelen, blijk
baar door mondelinge voordracht."
Examens
Bevorderd tot doc-
t .AondeniUehe examens. B él f t. Teclin. Hooge-
scliool. Cand'.-ex: Electr.-techn. Ingenieur: G. E.
Landweer, Soest: C. P. Malepaard. Zïerikzee; M.
J. den Ouden, Voorburg; J. N. A. van Poeteren,
Wageningen-, H. J. Roosdorp. Ai
--X.W. P. Jorritsma, Zwolle; M. M. Maas,
Groningen: P. C. de RooiJ, Uitgeest; A. L. Tliie-
rens. Leiden.
Leiden. Ges!.! Wis- en Natuurkunde (L>:
cand ex.. mej. J. E. Schouten: id. (hoofdvak
Scbeik.): doet. ex.. de hee.r E. J. Arlmai
Rechten: cand.ex., de heenen D. v. T
W. Voorthuysen, K. .T. Quist, H. J. v. R.
en C. Cohen Tervaert.
- Indn'soh recht:
hoofdvak Wiek.): d-oct. ex.. de heer
tibourdouille (met lof): id. (hoofdva
nacie): doet. ex.. mej. C. Vierhout:
A. v. d. Werf. geb.
Glabbeek, geb. te E
le god., die lie
P. Har
Statistiek M
Haag. Gesl. L. M. G. A.
a g. Gesl. de heer
Apothckcr«asa!»teiit. Amsterdam. Gesl. de
am es G. v. Haselen. Loosdrec-ht" A. H. Bosch,
'oerpolders; G. Roozen, Overveen.
GEMENGD NIEUWS
VERDRONKEN
Te B reu kei en is het 5-jarig zoonfje
van P. H. v. d. L. te water geraakt en ver-
dronken.
DOOR KRUK VAN PORTIER GEGREPEN
Bakker A., uit. F, d ei had het ongeluk op
den Lunterschen weg met een auto in aan
raking te komen, doordat hij met zijn mouw
in de kruk van het portier haakte. Hij sloeg
tegen den grond. A. werd opgenomen, waar
bij hij erg klaagde over pijn in zijn armen
en buik. Bij geneeskundig onderzoek bleek
dat zijn arm verbrijzeld was. De dokter
achtte onverwijld opname in het ziekenhuis
noodzakelijk. De chauffeur eer auto had van,
het geheele geval, waarschijnlijk door den
storm, niets bemerkt. Toen hij in Nijkerk
aankwam, zag hij tot zijn verwondering een
mouw aan het portier hangen. Hij heeft
hiervan onmiddellijk mededeeling gedaan
aan de-politie-te Nijkerk,
EEN FRISSCHE MELKHANDELAAR1
AI meermalen is de landbouwer C v. d.
A. te Zo et er wou de ernstig in conflict
gekomen met de Crisis Zuivelcentrale. De
boeten die opgelegd zijn, helpen blijkbaar
niet. want Woensdag iiad v. d. A. zich op
nieuw voor den Delftschen kantonrechter te
verantwoorden, omdat hij volkomen vuile
melk, die na enkele dagen reeds was be
dorven. aan het publiek had verkocht.
De ambtenaar van het O.M. merkte op,
dat blijkbaar door verdachte de boeten ge
makkelijk worden betaald, de laatste straf
van 300 boete had hij bij schikking vol
daan. Thans vorderde de ambtenaar 1000
boete sxibs. drie maanden hechtenis.
De kantonrechter vonniste, tot 750 subs,
drie maanden gevangenissraf,
Jongetje van binder gevallen
Aan de gevolgen overleden
De 5-jarige Gijsbert van der Laan te W a-
e n i n g e n was bij het spelen met vriendjes
op den binder geklommen, welke achter een
dorschmachine was gekoppeld. De knaap viel
er af en werd door een der wielen van den
binder, die door een tractor voortbewogen
werd, overreden. De jongen liep nog naar
huis, doch zakte voor de woning in elkaar en
overleed spoedig.
De bestuurder van den tractor had van het
ongeval niets bemerkt.
Doodelijke 'val
Gistermiddag is de 42-jarige metselaar W.
J. bij het schoonmaken van een dakgoot in
de Stijn Buysstraat te Nijmegen van het
ongeveer 6 M. hoogedak gevallen en met
den rug op de ijzeren pinnen van een tuinhek
terecht gekomen. Hevig bloedend en met ern
stige inwendige kneuzingen is de man opge
nomen en na verbonden te zijn, naar het St.
Canisiusziekenhuis vervoerd, waar hij kort
na aankomst is overleden.
De „Greta Glad" te Rotterdam
De ongeveer 800 bruto-registerton metende
Duitsche tankboot ..Greta Glad", afkomstig
uit Ham-burg, welk schip op de Noordzee
voor IJ m u i d e n een mankement aan het
roer kreeg, heeft, nadat de bemanning er in
geslaagd was de schade te herstellen, on
danks de zware storm en het onweer, koers
kunnen zetten naar de<n mond van de Nieuwe
Waterweg. Het schip is gister binnen de pie
ren van Hoek van Holland verschenen ei
naar Rotterdam opgestoomd, waar hetii
den loop van den avond is aangekomen. De
„Greta Glad" heeft een ligplaats toegewezen
gekregen a-an boei 1 voor de Maaskade.
De roofoverval te Alphen
De twee daders tot vijf jaar veroordeeld
In den nacht van 25 op 26 Mei j.l. ver
voegden zich bij den garagehouder L. te
Leiden twee Duitschers, die verzochten per
auto naar Alphen te worden gereden.
Aldaar aangekomen, werd aan een opge
goten adres gestopt en zou een van de
mannen afrekenen. Hij beweerde slechts
Duitsch geld bij zich te hebben, doch L.
zeide dit niet als betaling te kunnen aan
nemen. Daarop deed een hunner alsof hij
een woning binnen ging. Terugkomend liet
hij een geldstuk vallen.
L. die bukte, ontving daarop met een
hamer een slag op het achterhoofd en daar
na nog eenige slagen, waarop hij hel
bewustzijn verloor.
De mannen trachtten in de auto te ont
komen, doch daar L. het contact sleuteltje
bij zich had gestoken, slaagden zij er niet
in.
Den volgenden dag werden beiden ïn een
weiland aangehouden. H*t. onderzoek wees
uit dat men te doen had met den 22-jarigen
monteur E. B., afkomstig uit Selle, die ge
durende eenigen tijd te Nooi-dwijk vertoefd
had en met diens vriend, den 27-jarigen W.
S, eveneens uit Selle afkomstig.
Zij bekenden het plan te hebben gehad
zich van de auto meester te maken, ten
einde naar Duitschland te kunnen komen.
Wegens poging tot diefstal, voorafgegaan
dcor geweld, zijn beiden door de rechtbank
veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf.
In hooger beroep kwam S. op zijn aan
vankelijk afgelegde verklaringen terug en
beweerde, dat hij den inhoud van het pro
ces-verbaal niet goed kende. De tolk, de
heer Flaumenhaft verklaarde evenwel, dat
de inhoud daarvan in de eerste instantie
door hem werd vertaald en dat S. zien
daarmede vereenigd had.
De advocaat-generaal van het Haagsen®
Gerechtshof, die er op wees, dat. het slacht
offer, dank zij spoedige en afdoende genees
kundige hulp, het leven heeft mogen be
houden, vorderde bevestiging van het -von
nis. De verdedigers van verdachten pleitten
clementie.
Uitspraak 11 November.
De diefstallen bij Stokvis
Dc laatste zaken
In de voorgezette zitting van de rechtbank
•te A rn lx e m zijn de laatste zaken betreffen
de dc diefstallen bij Stokvis behandeld.
De loodgieter P. J. V.. die terechtstond
wegens heling. Hij beweerde waschtafel-s
als betaling te hebben aangenomen.
Rekening houdend met een in den mor
gen reeds opgcllegde sti'af, eischte de suhst.
officier een gevangenisstraf van 10 maan
den.
Tegen den 69-jarigen loodgieter W. v. T,
werd wegens heling 6 maanden geëischt.
De 32-jarige loodgieter S. P. G. hoorde
wegens heling 4 maanden tegen zich
eischen.
Daarna kwam de 49-jarige expeditie
knecht R. K. le Baarn voor, die van N. acht
wachtafels kocht, evenals Zw., expediteur
te Enkhuizen. N. verklaarde dat deze lieden
van de herkomst wisten, hetgeen de ver
dachten ontkenden.
Het O. M. eiclxstc tegen K. en Zw. twee
maanden gevangenissti-af.
Ten slotte sloten de 57-jarige loodgieter
J. J. B. en de 42-jarige loodgieter M. J. v. V.
dc rii, verdacht van heling.
De verdediger van beiden, Mr. v. d. Poel-
vroeg voor beiden onmiddellijke invrijheid
stelling. Eerstgenoemde verkreeg dit, doch
de laatste niet.
Tegen hen werd drie maanden gevang?
nisstraf geëischt.
De Minister van Landbouw en Visscherij,
Mr. Dr. L. N. Deckers, bracht gisteren e<m
bezoek aan de families Den Hefjer, Pronk,
Vink, Verbaan en Kuiper te Schevenin-
gen, teneinde zijn deelneming te betuigen
aan de nagelaten betrekkingen van de vis-
schers, die bij het vergaan van' den lóggcr
SCI-I. 68 het leven hebben verloren.
GERAAMTE GEVONDEN
Men meldt aan de N. R. C.:
Ongeveer een maand geleden is bij het
baggeren te O u d d e e 1 (gem. Leeuwarde-
radeel) een geraamte gevonden.
In verband met de in enkele bladen ver
schenen mededeeling, dat dit geraamte af
komstig zou zijn van den voormaligen boek
houder der gemeentereiniging te Leeuwar
den W.. die in 1922 op tot nog toe onver
klaarbare wijze uit Leeuwarden is verdwe
nen, hebben wij ons voor nadere inlichtin
gen tot den 'burgemeesiter van Leeuwardera-
deel, den heer J. G. Jansonius gewend Deze
deelde ons mee, dat toen de chef-veldwach-
ï'an Leeuwarderadeel ya-n de vondst van
Hoogste stand te Rochefort 773.4.
Laagste stand te Isafjord 729.0.
Stand vanmorgen halftwaalf 770.4.
WEER VERWACHTING
Matige tot zwakke, later wellicht toene
mende Westelijke tot Zuidelijke wind. ge
deeltelijk bewolkt, aanvankelijk weinig of
geen regen, geen nachtvorst, iets- zachter
overdag.
ALGZ'IEENE WEERVERWACHTING
De vorige depressie verdween, op ondiepe
secundairen na. in de Oostzee en in Hon
garije. De nieuwe werd gisteravond snel
dieper maar bewoog zich grootendeels naar
het Noordoosten, terwijl de hooge drukking
zich verder over onze omgeving uitbreidt.
De Britsche eilanden kwamen reeds on
der invloed van de nieuwe depressie, die ma
tige tot krachtige Zuidoostelijke wind bracht
met veel zachter weer, maar x-egen in het
Westen.
Frankrijk heeft grootendeels windstilte
met plaatselijk mist, maar fraaj weer over
dag. In Duitschland valt in het Zuiden en
Oosten nog regen, in de bergen sneeuw.
In de bovenlucht werd het veel minder
koud. Scandinavië heeft opklarend weer. Er
kwam weer lichte vorst voor. In het Noor
den valt nog een weinig sneeuw.
Bij de verplaatsing van de rug van hooge
drukking naar het vasteland, is aanvanke
lijk opklaring met weinig of geen regen en
nachtvorst in het Oosten te wachten, daar
na zal de temperatuur stijgen, maar de kans
op wind en regen neemt weer toe.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt hedenmorgen negen
uur aan alle postern „Attentesein neer".
fHERMOMETERSTAND
Stand vanmoi'gen halftwaalf 11.0 C.
30 OCTOBER
Zonsopgang 6.54 uur, zonsondergang 4.33 uur
Maan op nam. 4.18 uur, onder vm. 7.16 uur
Volle Maan 6.18 uur voorm.
VOERTUIGEN MOETEN
HUN LICHTEN OP HEBBEN
30 OCTOBER
's avonds 5.03 uur tot 's morgens 6.26 uur
het skelet in kennis werd gesteld, te zaak op
advies van den burgemeester onmiddellijk
in handen van den officier van justitie is
gesteld, bij wiem zij momenteel nog steeds
in onderzoek is en die daarbij door den
chef-veldwacliter van Leeuwarderadeel ter
zijde gestaan wordt.
UIT HET SOCIALE LEVEN
Het heft uit handen geven?
Een ongelooflijk bericht lazen we in de
roode peis over een actie, welke de roode
bond in Limbux-g wil voerexj om ae positie
der mijnwerkers te verbeteren. De roode
organisatie wil niet alleen haar leden in
die actie betrekken^ maar ook buitenstaan
ders. Immers:
„De bond zal een referendum organi
seeren, waarbij de mijnwerkers zich zul
len kunnen uitspreken over de voorstel
len van den Alg. Ned. Mijnwerkersbond.
Buitendien zullen de ai'beidei's zich door
middel van dit refex-endum kunnen uit
spreken over de vraag of zij ook bereid
zijn andere middelen toe te passen dan
alleen ondex-handclingen, indien de on-
dex-nemers langs die weg niet bex'eid zijn
de mijnwerkers recht te doen."
De vakvereenigingsleider die hier iets
van begrijpt, melde zich.
Dit is gloednieuwe taktiek. De arbeiders,
die buiten de roode bond staan (wie zijn
dat? alleen de ongeorganiseex-den of ook dc
R.K. en Christelijken?) kunnen advies gp-
ven over de actie en ook dat is op zich
zelf bedenkelijk! of ze krasse middelen
willen bezigen en dan zal het hoofdbestuur
zijn positie vaststellen.
Het is ontstellend! Blijkbaar heeft de
roode vakbeweging nog geen leergeld ge
noeg betaald door zich aan te sluiten bij
wilde stakingen. Of, zit er looze taktiek
achter en wil men langs deze weg in con
tact komen met anders-geoi'gan iseerden
Men staat verbaasd over deze nieuwe
taktiek: is het een malle houding of een
listige methode?
DE HAVEN TE ELBURG
Vanwege den Rijkswaterstaat is aanbe
steed: het vernieuwen van beschoeiingen
van de haven te El burg met bijkomende
Werken.
Laagste inschrijvers waren: D. Boerenxa
en F. Raske te Bussum en Amersfoort voor
£61250.—
Voorts werd door den rijkswaterstaat
aanbesteed: het merken van remmingwer-
ken in de binnenhaven te Komwerderzani.
Laagste inschrijver was: R. Hielkema te
Hoorn voor f 6240.
TENTOONSTELLINGSGEBOUW
TE BOSKOOP
De, gii staren gehouden aanbesteding voor
den bouw van het tentoonstellingsgebouw
te Boskoop heeft het volgende resultaat
opgeleverd: Ingeschreven hadden 17 per
sonen. Dj- laagste inschrijver was J. Reym
te Wadditixveen voor een bedrag van: voor
de tientoonstelildogshal 55.887, met over-
gangisgeibouw ƒ67.319, met toiletten ƒ70.887,
■en met ontvangzaal ƒ77.887. Dc ramingen
.bedroegen a-esp. ƒ61.750, ƒ70.300 en ƒ78.850.
