Cïkm
HET BOEK
de grootste collectie zondagsschooluitgaven
Letterkunde
EDECEA-EDITIE VOOR DE JEUGD
HET BOEK
DER PSALMEN
CATALOGUS
R. E. S. A.
VELP (Gld.)
onze voordrachtbundel:
Een mooi Vlaamsch Boek
5ideberke
5lob
DONDERDAG 29 OCTOBER 193L
VIERDE BLAD
Bernard Arens S.J. deed indertijd een i
teressant werkje verschijnen onder de titel:
„Bas Buch". Het spreekt vanzelf, dat
in de meer dan 15 jaar, die er verloopen
zijn, sinds het verscheen, ook op de boeken
markt heel wat veranderd is. Gevaren die
er toen waren, zijn sindsdien verminderd
nieuwe gevaren zijn zeer dreigend gewor
den, literatuurgenres welke tijdens en vlak
na de wereldoorlog in hoog aanzien stonden
hebben thans afgedaan en andere verlan
gens hebben zich in „het boek" steun ver
worven.
Maar toch is Arens' geschrift nog altijd
voor elk, die met het boek te maken heeft,
van beteekenis, omdat het maar niet subjec
tieve, wellicht spoedig weer afgezworen
meeningen verkondigt, doch uitgaat van
hooge, immer hun geldigheid behoudende
beginselen.
In het eerste hoofdstuk van zijn boek stelt
de schrijver vast, dat het boek wezenlijk in
vloed heeft. Dit is trouwens met de feiten in
overeenstemming. Elke richting, elke par
tij benut het geschreven woord, in al zijn
vormen, om haar gedachten te verbreiden.
En, om op het gebied der literatuur te blij
ven, hoevelen zijn er niet wier smaak voor
en inzicht in schoonheid gevormd is door de
lectuur van de groote Tachtigers. Hoevelen,
ook in Christelijke kring, die zich van Tach
tig nooit hebben kunnen losmaken!
De subjectieve werkzaamheid van bepaal
de voorstellingen en ideeën op den mensch,
hangt mede af van den graad van teerheid
en ontvankelijkheid van zijn organisme en
ook van zijn wil, begaafdheid, kracht en
van de graad van zelfbedwang.
Een boek zal door honderd menschen ge
lezen worden, negen-en-negentig leggen het
uit de hand ongeroerd en onovertuigd, maar
één heeft het gegrepen, in de ziel gegrepen.
Lezen is niet in aanraking komen met let
ters en papier, maar lezen is in aanraking
komen met een levende menschenziel. Nu is
het zoo, dat wij nooit zeker kunnen weten,
of een mensch, waarmee wij in ons leven in
aanraking komen, ons vreemd zal blijven
of ons zal maken tot vriend of tot vijand.
Wij weten dat niet van te voren, wij zijn
ons van de invloed, die anderen op ons uit
oefenen, vaak niet bewust. Zoo is het ook
met het boek. Men weet niet altijd, bijna
nimmer van te voren, welke indruk een
boek, als het 't woord is van een beteeke-
nisvol mensch, op ons maken zal. Die in
druk kan zwak en onbeduidend zijn, ze kan
ook sterk zijn en voor het heele latere le
ven beslissend. Het lezen van één enkel
boek, heeft ongeloovigen tot geloovigen ge
maakt, maar omgekeerd ook. Hoevelen heb
ben het geloof hunner jonge jaren door
slechte lectuur verloren.
Arens deelt tal van gevallen mede van
misdaad en zelfmoord bij jeugdigen, welke
hun oorsprong namen in ongeloofslectuur.
Ibsen, Schopenhauer, Nietzsche en andere
pessimistische en atheïstische auteurs heb
ben onnoemlijk veel kwaad gesticht, recht
streeks maar ook door besmetting, die zij
hebben veroorzaakt in geheele kringen van
romanschrijvers, dichters en producenten
yan populaire wetenschappelijke lectuur.
De meeste menschen letten meestal good
op, dat de spijzen, waarmee hun lichaam ge
voed moet worden, aan strenge eischen vol
doen, doch waar het hun geestelijke voeding
betreft, nemen zij het niet zoo nauw! Wij
behooren ons bewust te te zijn, welke roe
ping wij hebben ten opzichte van het boek.
Zij wordt bepaald door het hoofddoel van 't
leven.
Voor hem, die als het hoofddoel des le
vens erkent: God te dienen boven alles en
het welzijn des naasten te bevorderen en
eigen zaligheid te werken met vrees en be
ving, bestaat er feitelijk geen vraagstuk als
'de verhouding tot de ongeloovige kunst. Een
boek, dat het geloof en de goede zeden on
dermijnt, hoort niet op de tafel thuis van
hem, die Christus zegt te willen volgen. Ook
niet, wanneer dat boek uitmunt door schit
terende pracht van stijl en taalkunst.
Er is nog een reden, waarom men geen
boeken moet lezen met voor het geestelijk
leven schadelijke inhoud. Het ontneemt ons
de tijd en vaak ook de lust, onze aandacht
te schenken aan nuttige en geschikte lec
tuur. Voor elk geldt het parool van prof.
Hilty: „Men moet slechts goede boeken
lezen en daarentegen niets slechts of ge
heel overbodigs lezen."
De cultuur van den modernen mensch is
gebonden aan het boek, merkte mevr. Szé-
kely-Lulofs terecht op: „Hoe langer hop
meer dringt het tot den mensch door, dat
hij alleen wat kan bereiken in samenwer
king met anderen, puttend uit de ervarin
gen van anderen. Meer en meer wordt het
boek populair, algemeen en noodzakelijk be
zit van den tegenwoordigen mensch, die
zich de voortstormende ontwikkeling
zijn tijd bewust is en daarbij niet achter wil
of kan blijven. Alles wat wij weten of kun
nen berust op het boek, onze geheele sa
menleving steunt op deze samengestelde on
dervindingen. Voor eiken stap, dien wij op
cultureel gebied voorwaarts doen, hebben
wij het boek noodig."
De begrensdheid van ons leven, de kost
baarheid van onze tijd, de noodzakelijkheid
deel te nemen aan de cultuur en het leven
van eigen tijd, en aan de andere kant de
zondvloed van boeken op alle mogelijke ge
bied, dwingt den tegenwoordigen mensch
tot een beperkte keuze van lectuur.
Pater Bernard Arens wijdt aan deze keu
ze van het boek een geheel hoofdstuk. De
kern van zijn betoog laat zich kort aldus
samenvatten: „Men geve in het algemeen
onderwijzende boeken de voorkeur boven de
belletristische."
Wij onderschrijven deze opvatting, al ko
men wij anderzijds met kracht op voor de
aarde van de kunst in het leven van den
mensch ook van thans.
Daarom is het te betreuren, dat de poëzie
van tegenwoordig zoo weinig waarlijk kunst
is. Wij beleven zoo'n geweldige tijd, maar
wij ontmoeten zoo weinig dichters, welke,
gelijk eenmaal een Vondel en een Celliers
de gebeurtenissen van hun tijd in waarlijk
machtige, bewogen verzen weten-te bezin
gen. Er worden vele goede verzen geschre-
en, maar zoo weinig poëzie, die aangrijpt,
die blijvende indruk maakt.
Ook in de romanliteratuur is het verschijn
sel van vervlakking op te merken. De te
genwoordige auteurs verstaan hun métier
vrijwel allen maar zij bereiken zoo zelden
de gaafheid, de diepte, de onberispelijke
conceptie, het accent, dat kunst van journa
listiek onderscheidt.
Dat verschillende romans uit een vroeger
periode weer in nieuw gewaad tot het pu
bliek worden gebracht i6 een erkenning van
het tekort van onze hedendaagsche roman
kunst. Het is ook een weldoende herinne
ring aan wat in vroeger dagen is voortge
bracht.
Kunst, die waarlijk die naam verdient, is
onvergankelijk, voorzoover daarvan althans
bij menschelijke scheppingen sprake kan
zijn. De klassieken zijn er, om het te bewij
zen.
Wat de groote kunstenaars van alle tij
den in een titanische worsteling met de
materie hebben tot stand weten te brengen,
behoort ook tot het terrein van „het boek",
dat binnen ons bereik ligt De kunstzinnige
lezer beperkt zich niet tot eigen tijd en
eigen land.
Ér is niets wat het menschelijk karakter
beter vermag te vormen, de menschelijke
geest tot hooger hoogte opvoeren kan, dan
de omgang met de besten en grootsten van
ons geslacht. Zoowel op het gebied van het
weten als op dat der kunst kieze de lezer
daarom met zorg uit de overstelpende over
vloed, ook uit het verleden, want een boek
krijgt, naar het woord van Paul Brulat, pas
zijn ware plaats in de literatuur, na de
toets van eenige achtereenvolgende geslach
ten te hebben doorstaan.
Een goed boek is een kostelijke vrucht,
tot verkwikking en voeding. Houdt het in
waarde!
tegen scherp concurreerende prijzen, n.l. 210 nummers waar
onder 34 boekjes van slechts 5 cent, wordt uitgegeven door
A. VOORHOEVE, voorheen J. M. BREDéE's Uitgevers Mij. N.V. R'dam
Alom verkrijgbaar in den boekhandel
In den laatsten Catalogus 1936/1937 zijn de prijzen weer verlaagd
Bloemlezing uit de Verzen van
Julius Sabbe. Samengesteld door
Prof. Dr. Maurits Sabbe. Uitga
ve van het Prov. Bestuur van
het Willemsfonds in Wcst-Vlaan
deren.
De wijze waarop het Vlaamsche Volk ken
nis mag nemen van de Vlaamsche letter
kunde, treft ons altijd opnieuw. De voor
lichting in deze is immer eenvoudig en
klaar, bevattelijke werken en goedkoopc uit
gaven dragen ertoe bij dat ieder Vlaming
weten kan wat zijn volk vermag op literair
gebied.
Een dier werken is zeker „Bloemlezing
uit de Verzen van Julius Sabbe" samenge
steld door prof. dr. Maurits Sabbe, een keu-
ricr verzorgde uitgave van het Provinciaal
Bestuur van het Willemsfonds in West-
Vlaanderen.
Het bundeltje is een juweeltje, waarvoor
de zoon van den grooten Sabbe alle lof ver
dient Hij heeft het keurig samengesteld en
wist verzen samen te brentren waarin Julius
Sabbe zelf bet duidelijkst aan het woord is.
Er is in deze bloemlezing de bedoeling
van den dichter, de motieven van zijn werk
en do kracht van zijn dictie. Sabbe zingt
zijn liederen, hij zingt zijn idealen en zijn
bedoelingen worden in klare rijke letteren
uiteen gezet.
Het bundeltje draagt een voorwoord van
K. Jonckheere (Oostende) die erop wijst dat
Sabbe in zijn „Mijn Brugge" (het motief
van zijn verzen) geen voortrekker geweest
is naar nieuwe letterkundige werelden
maar een dichter geweest is met veel ge
voelt „Zonder zijn poëzie zou Sabbe een
groot Vlammg geweest zijn. zonder zijn da
der., doch met zijn poëzie een schoone Vla
ming". De liederen in deze bundel zijn bij
na alle gewijd aan het schoone Brugge, de
stad van Gezelle, de stad die nooit genoeg
bezongen kan worden. Het werkje is ge
drukt bij de fa. „Steenlandt" te Kortrijk.
Sabbe is niet in Brugge geboren maar zijn
verblijf in deze stad deed hem de plaats
liefkrijgen. Hij benijdt de menschen die er
wel geboren zijn en zingt:
Ik heb U lief, mijn Brugge, als werd ik
er geboren,
En It voel me heter in uw stralend
schoonheidslicht.
Al acht ik 't heden groot, het kan me
min bekoren.
Als ik uw vroegere grootheid schouw in
't vergezicht.
Hier leef ik in genot dier schoonheid
die blijft gloren
In alles wat de tijd geheiligd heeft en
zwicht.
Hier leef ik in de hoop, dat g' eenmaal
ah tevoren.
Uw toekomst naar het doel van Uw ver
leden richt
REMBRANDT, een historische ro
man door H. S. Ash ton, vertaald
door C. J. Kelk. v. Holkema en
Warendorf, Amsterdam.
In dit boek geeft de Engelsche schrijver
ons een schets van den Hollandschen schil
der. Van stap tot stap volgen wij dezen in
zijn „ontluiken" (eerste boek), als Sara, de
Jodin, hem object is voor zijn eerste schil
dersproeven, als hij langzaam aan onder
moeder Neeltje's vleugels vandaan komt cn
naar het groote Amsterdam trekt Het ge
bed van zijn moeder vergezelt „Brandtje"
Dan komt de luisterrijke tijd: „Bloei'
(boek II). Rembrandt gaat om met collega's
Frans Hals, die er van houdt „het eens
glorieus op een zuipen te zetten en schilde
rijen in elkaar te gooien van de lage kant
des levens", met Gerrit Dou en Govert
Flinek, met voorname Amsterdammers als
Jan Bicker, Jan Six en doctor Nicolaas Tulp
Hij schildert de compagnie van Banning
Cock, die ondubbelzinnig zijn boosheid lucht
over Rembrandts kunstwerk. Dit is het glo
rietijdperk van den beroemden meester, bo
venal, omdat hij zijn Saskia heeft. Het is
echter treurig gesteld met zijn geldmid
delen!
Boek III heet „Nazomer": schulden en zor
gen, alles komt onder de hamer. Rembrandt,
smartelijk veroordeeld, wordt met de vinger
nagewezen om zijn levenswandel.
Tenslotte boek IV: „De Bloemen vallen
uit", 't Is October, de beroemde schilder
heeft geen turf voor zijn kachel, zijn overjas
is weer in de lommerd. Hij is meer dan
straatarm als hij sterft.
Dit boek, een historisch-psychologische ro
man, geeft ons een treffende kijk op het le
ven en op het werk van den grooten schil
der, dien wij tegelijk bewonderen en bekla
gen.
Een trotsch fregat op de levenszee, maar
zeilend zonder vast kompas-
Dr J. A. W.
In de bekende Edecea-Editie verschijnen in de toekomst
uitsluitend boeken voor volwassenen. In de E. E. voor de
Jeugd worden alleen boeken voor onze jongens en meisjes
opgenomen. Binnen enkele dagen verschijnen in deze
nieuwe editie:
No. 1. Age Ekes' laatste schooljaar, door G. v. d. Meulen.
2. Water en Wind, door P. A. de Rover.
3. „Bommen-Berend" in Groningerland, door W. v. d.
Akker.
4. Siem Suf, door Bert Bakker.
5. Wongo's Offer, door M. v. d. Hilst.
6. Kees van Sloten als loopjongen, door T. Wiersema-
Brouwers.
7. De kinderen van meneer Smallenbeek, door Gera
Kraan-v. d. Burg.
8. Een hele rij, door Phé Wijnbeek.
De boeken der E.E. voor de Jeugd zijn keurig geïllustreerd
en uitsluitend verkrijgbaar in cartonnen bandje met
fraaie omslagteekening in drie kleuren, tegen den bijzon
der lagen prijs van
35 cent pen nummen.
De E. E. voor de Jeugd-boeken zijn bij uitstek geschikt
voor uitdeeling op Zondagsscholen, voor evangelisatie
doeleinden en voor onze christelijke scholen, als klasse
leesboek of voor de bibliotheek.
Verkrijgbaar bij de uitgeefster,
DRUKKERIJ EDECEA TE HOORN
na betaling van het verschuldigde per postwissel of giro
(32404). Eveneens verkrijgbaar in den boekhandel en docr
bemiddeling van onze colporteurs.
ONMISBARE GIDSEN!
DE BOEKHOUDING v. WINKELIERS 0.85
met balansregister, geschikt voor ieder Middenstander.
HYPOTHEEKRÉGISTER. ingen. 0.60, gecartonn. 0.80
Een zeer practisch aanteekenboek voor hoofdsom, af
lossing en rente, iedereen die hypotheek geeft of leent
moet dit register gebruiken.
LOONREGISTER 0.60
Geschikt voor ieder bedrijf, 5 jaren te gebruiken.
VRAAGBAAK v. d. BELASTINGBETALER 0.40
De onmisbare gids voor iedereen, naast duidelijke toe
lichting bevat dit boekje de voll. bel. tarieven.
WAT IS MIJN BELASTBAAR INKOMEN? 0.28
Speciaal voor werknemers geschreven naast duidelijke
toelichting bevat dit werkje een aanteekenboekje voor
ontvangen loon of salaris gedurende 10 jaren.
WINKELÖNTVANGSTENREGISTER gecart. 0.80
Een zeer practisch aanteekenboek voor ieder winkelier,
de ontvangsten worden per dag, per maand en per jaar
zonder tijdverlies genoteerd,
WETSUITGAVEN
COUPONBELASTINGWET met uitv. voorschriften 0.40
OMZETBELASTINGWET met goederentabellen en
en voorschriften 0.40
WET OP DE BELASTING VAN DE DOODE HAND 0.38
VERKEERSFONDSWET (bel. tar. motorrijtuigen) 0.38
WET TOT REGELING UITVERKOOPEN EN
OPRUIMEN 0.28
Bovenstaande uitgaven waarvan talrijke herdrukken ver
schenen werden bij tienduizenden verkocht en worden
geacht het A.B.C. voor ieder belastingbetaler en zaken
man te zijn.
s*" Het is de geldbelegging welke goud opbrengt!
U moet deze heden nog bestellen in den boekh. o* na ontv
van postwissel of giro volgt franco toezending door de
MIDDENSTANDS-UITGEVERIJ
POSTGIRO 17194HAARLEM
HET IS NOG
NIET TE LAAT
om vóór 1 November te bestellen
DE PSALMEN VAN ISRAËL op de
oorspronkelijke melodieën der zestiende
eeuw opnieuw naar het I-Iebreeuwsch
bewerkt en voorzien van aanteekeningen.
PRIJS GEBONDEN IN SOEPEL
KUNSTLEDER MET X -I QA
GOUDTITELJ I W
Stort nog heden 1.90 op girorekening
20.000 van de Administratie: GEESTE
LIJKE LIEDEREN UIT DEN SCHAT
VAN DE KERK DER EEUWEN. Postbus
333 DEN HAAG en U ontvangt het bock
in een bijzondere uitvoering.
HARMONISATIES
DER GEESTELIJKE LIEDEREN UIT
DEN SCIIAT VAN DE KERK DER
EEUWEN, bevattende de liederen 236-430:
Koninkrijk Gods
De laatste dingen
Doop, Belijdenis en Avondmaal
Taak der Kerk
Tijden en gelegenheden
Morgen en avond
Sterven
Stort heden 4.50 op girorekening 20.000
van de Administratie: GEESTELIJKE
LIEDEREN UIT DEN SCHAT VAN DE
KERK DER EEUWEN, Postbus 333 DEN
HAAG en U ontvangt het onmiddellijk
na verschijnen.
Het studiewerk voor eiken onderwijzer:
VERTELBOEK VOOR DE BIJBELSCHE
GESCHIEDENIS urfc^WCDC
door HOOGWERF
Ingeleid door K. Brants en H. J. v. Wijlen. Meer dan
1500 bldz., met een paar honderd teekeningen van
Tjeerd Bottema. 2 deelen in prachtig kunstleer f 20.—
In eiken boekhandel en op de Onderwijstentoonstelling te Utrecht
J. N. VOORHOEVE - DEN HAAG
Verschenen:
NEDERL. THEOLOGIE No. 9
afl. 1: A tot en met Drummond
Dit is het begin van onze nieuwe
catalogus Nederlandsche theologie.
Wij zijn van plan deze successievelijk
te completeeren door telkens bij verschij
nen een nieuwe aflevering beschikbaar
to stellen. Wanneer het laatste stuk
gereed komt wordt daarbij gevoegd een
omslag waarin het geheel kan worden
opgenomen.
Deze catalogus wordt op aanvrage
gratis toegezonden aan alle
serieuze koopers van theol. werken
T. WEVER'S BOEKHANDEL N.V.
Afd. Theol. Antiquariaat FRANEKER
Kent U reeds de boeken van LESLIE D. WEATHERHEAD M.A.
Een menschenkenner bij uitnemendheid!!
Waarom lijdt de Menschhe;d (Juist verschenen) Geb. f 2.90
Psychologie en Leven 2e Druk; 3e Duizendtal Geb. f 3.50
Het Sexueele Leven beheerscht door Psychologie en Religie
3e Druk; 6e DuizendtalGeb. 13.50
VERKRIJGBAAR IN IEDEREN BOEKHANDEL
ERVEN J. BIJLEVELD Uitgevers Utrecht
Alom bekende SCHRIFTELIJKE CURSUS, befaamd om zijn degelijk onderwijs en
fraaie resultaten. Heeft vooral naam gemaakt door de uitgave van diverse gerucht
makende brochures (Groene Brief 0.30; Groene Brief II 0.30;
RESA-onthullingen 0.30), maar meer nog door de
NIEUWE GIDS Deel l! PLANIMETRIE 6.25 1 Samen
9 Deel II: STELKUNDE 6.25 12-
Echte Examenboeken voor Wiskunde L.O. en M. O. K1. Onmisbaar voor iedere
opleider van enige betekenis. Thans algemeen in gebruik, ook door niet-cursisten
en mot succes. WILT GIJ SLAGEN? SLUIT U DAN AAN BIJ R E S A
Wiskunde L.O. en M.O.; Handelskennis L.O.; Boekhouden M.Ó.;
Frans, Duits en Engels L.O.; Hoofdakte (voor elk vak een cursus);
Praktijkexamens Boekhouden; Duitse en Engelse Handels
correspondentie.
PROSPECTUS PROEFLES GRATIS OP AANVRAAG
GROOTE NATIONAALFANTAS I E
uitgegeven ter gelegenheid van de verloving van H.K.H. Prinses Juliana en
Z.D.H. Prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Groote fantasie waarin tal van
bewerkingen en rijke variaties op bekende Ned. en Lippesche volksliederen door
H. FRANKEN. Groot concertstuk voor orgel of piano, prijs90 cent
GLORIA KERST JUBEL FANTASIE 1936
eveneens van H. FRANKEN, rijk aan variaties op bekende kerstliederen,
stuk van langeren speelduur voor orgel of piano90 cent.
Vraag nog heden beide stukken zichtvrij.
Voorts: HERVORMINGSFANTASIE H. FRANKEN 1
OUD- en NIEUWJAARSFANTASIE H. FRANKEN 1,'—
Wij leveren voorts alle muziek voor Orgel harmonium piano viool
mandoline oefenboeken studiemateriaal scholen voor zelfstudie muziek
theorie harmoniumalbums fantasiestukken koraalbewerkingen van
COR KEE en van JAN ZWART pcdaalstudieboeken buitenlandsche koraal-
boeken Zichtzendingen kerstcantates voor zondagscholen pianoleergangen
enz. enz. Vraag aparte catalogi.
J. C. WILLEMSEN UITGEVER o S S
gaan er in als koek. Drio Jaar gi
leden begonnen wij, met medewe:
king van letterkundigen en deck
mators, aan de bouw van ee
fonds van voordrachtbundels
leekespelen. Dit fonds is een groc
succes geworden. Tienduizend?
bundels zijn in die tijd verkoch
Typografisch zijn ze met zorg bf
werkt en de prijzen zijn laag gi
steld. 1-Iet seizoen van lezen
voordragen is aangebroken, dn
verliest onze bundels niet u
het oog.
Guus Betlem Jr., SCHUIMVLOK
KEN. Een bundel leuke verzer
56 pag. Ing. 0.80, geb1.2
Jan H. de Groot. BONT
BLAUW. Een verzameling grap
pige en ernstige vertellingen. 11(1
pag. Ing. 0.90; geb1.3 t
Jan H. de Groot. VERLOREN
LIEDJES. Een bundel verzen,
pagina's. Ing. 0.80 (alleen ing.)
Jan II. de Groot, IN BETHLE-1
HEMS STAL, Kerstverzen uit he
werk van Prot. Christelijke dich b'
ters. 52 pag. Ing. ƒ0.80 (alleen ing,
Leo Lens: REVELJE. Roffelrijmen
geknipt om voor te dragen,
pag. Ing. 0.80; geb1.20]
J. G. Peelen, LEVEN's DRAAI.' f'
MOLEN. Een bundel proza. 161
pag. Ing. 1.20; geb1.60. d
F. Poley-Schecle, DER DAGEN
KLANK. Een bundel verzen. 7a
pagina's. Ing. 0.80; geb. 1.20,
Arie Post, VROLIJKE LEES- EN t
VOORDRACHTSTUKKEN. Bundels
I, II, III en IV. 100 pag. De vraaj
hiernaar is zoo groot, dat wij ze 0
geregeld moeten herdrukken. Elke c
bundel telt ongeveer 100 pagina's, d
Ing. 0.80; geb1.2Q r
Herman Steggerda, DONKERT
TOCHT. Een verzenbundel. 4{ 1
pagina's. Ing. 0.S0 (alleen ing.) j
J. G. Vermeulen, LACHEN IS GE-' C
ZOND. Veertien leuke vertellingen.
100 pag. Ing. 0.80; geb. 1.20.
t
J. G. Vermeulen, KORTSWIJL t
Twaalf leuke vertellingen. 96 pag.
Ing. 0.80; geb1.20.
Jan Wilna, HET BLIJE LEVEN., t
Een bundel berijmde anecdoten oml
voor te dragen. 64 pag. Ing. 0.80; 2
geb. 1.20.
Vraagt onze uitvoerige catalogus,
waarin ook onze leekespelen ver-!
meld staan. De meeste boekhan
delaars hebben onze uitgaven in
voorraad.
NEERBOSCH bij Nijmegen Giro 193600
DOOR W. LAAT.SMAN
In April van dit jaar verscheen de eerste
druk van dit boek en reeds nu moest de
tweede druk de pers verlaten, omdat het
boek is, dat „er in gaat". Daarom ook Is
reeds een Duitsche uitgave in voorbereiding.
Dit zijn twee feiten, die ieder voor zich al
een aanbeveling zijn en meer zeggen dan
een mooie recensie. We hebben het boek,
nu het weer op onze tafel verscheen nog
eens gelezen. En we begrijpen bet, dat er
naar gevraagd wordt.
't Is een verhaal uit Vlaanderen, 't land
van Felix Timmermans, 't Land dat ons
trekt, om de taal die er gesproken wordt,
door de eenvoudige menschen die er wonen
Uitgave van J. N. Voorhoeve, Den Ha g.
met hun kleine ech'f menschelijke ondeug
den en hun groote hart, dat zoo echt op de
juiste plaats zit. Mooie menschen zijn het
daar, in de kleine plaatsen geheel met el
kaar meelevend, elkaar door en door ken
nend en als het moet helpend. Maar die
ook elkander de waarheid weten te zeggen
en als ze meenen dat het moet, op soms zeer
gevoelige wijze.
Van zulk menschen vertelt Laatsma en hij
doet het op Vlaamsche, dat is op eenvoudi
ge en daarom zoo boeiende wijze.
Hij vertelt van de doorwerking van het
protestantisme, van „het Evangelie", zooals
het daar gezegd wordt, in een plaats waar
alles Roomsch is. Roomsch, omdat ze niet
anders weten. Omdat hun ouders ook
Roomsch waren. Roomsch dus uit gewoonte
en niet uit overtuiging (wat men niet al
léén bij de Roomschen en niet alleen daér
aantreft). Maar het is niet een „vroom"
verhaal al is het een „bekeeringsgeschiede-
nis". De godsdienst wordt er niet dik boven
op gelegd, maar zit er in, onmerkbaar en
daarom zoo krachtig en zoo prachtig.
Sloeberke Slob, de schoenmaker en dui-
venhouder is maar het ging niet zoo ge
makkelijk r- een „evangelieman" geworden.
Met vallen en opstaan. In het eerst is hij
heelemaal niet content over den Evangelist.
Zijn oordeel is: „Dat es ne raore kadee! Als
al de mannen van het Evangelie zoo zijn,
dan saluut, zulle!" Later merkt "hij dat dé
evangelist de hakken van zijn schoenen al
even scheef loopt als de kapelaan en hij
trekt de conclusie, dat het hem „zeker in
het geestelijke zit".
Na korten tijd neemt hij het in het cafee-
ken van Mieke voor den Evangelist op. Als
de president van de duivenclub van deze
zegt: „Het es ne leugenaore. Al die geuzen
liegen, 't zijn duvels", dan springt Sloeber
ke op, strijkt zijn knevel op en wrijft over
zijn kop en roept: „dat es niet waor, 't zijn
brave menschen. Het- Evangelie es schoone
en 't es waor. 'k Geloof er inne. Het es in
t Vlaomscli geschreven door onzen Hoi-
land". Maar in zijn herte klopte het heftil 1
want hij had meer gezegd dan dan hj 1
zelf wel geloofde. Maar hij gaat voort.
Zij ne Vlaoming, ik blijf er bij". „Ne geusl
Oe?" snauwt de president. En Sloeberkoj
,,'n Evangelieman, dat zij ik. Ik kom ej
recht voor uit, 'n Evangelieman zij ik".
En als dan de deken vraagt: „Wat e)
datte?" dan weet Sloeberke niet wat te zegj
gen, hij strijkt verlegen over zijn kop el
zegt: „Dat esdat es'k weet het niei
te, het zit in oe herte. Dat groeit, gelijk eet
rozeke in uwen hof, 't steekt oe, maor 't e|
schoone".
Doch pas als er nog veel is gebeurd, wee|
hij het beter en zekerder. Hij ontmoet Josq
fientje, zijn vroegere overbuur, wier mail
zich heeft gezelfmoord en die vroeger 008
had gezegd „ne geus geworden" te zijuj
maar nu haar vermaak op kermis en in dj
danszaal zoekt, met de verontschuldiging
»'t es geen doodzonde, zulle, oe te amusea
ren".
,,'k Had er geen baot bij, het bleef hiel
toch zitten" zegt deze aarzelend en ze wee
Op haar hart Maar Sloeberke geeft haar eei
raad: „Ik ken dalte, ik ken datte. Ge moe
eerst ne keer klappen (praten) met God. Da
es wreed, maor anders helpt het Evangelii
oe niette".
Gemakkelijk wordt het Sloeberke niet ge
maakt in die door en door Roomsche plaats
Hij heeft heel wat te verduren, maar hi
houdt stand.
Zooals we schreven: Laatsman vertelt di
alles op eenvoudige wijze, maar daarom is
het juist zoo boeiend. Zijn menschen zijn
geen boekenmenschen, het zijn levende, na
tuurlijk doende, eenvoudige menschen ui
het Vlaanderenland met wie men g
meeleeft als men dit boek leest, waarvan
men geniet omdat ze zoo nuchter zijn in
hun denken en in hun spreken.
Of we dan heel geen aanmerkingen heb
ben? Ja zeker! Enkele kleine en één groote
Een van de kleine is dat het wat te vlut
gaat met den president van de duivenclub
die eerst zegt, dat de Evangelisten „duvels"
zijn en in het laatst van het boek tamelijk
snel besluit om ook Evangelist te worden.
De groote opmerking is, dat er na de laat
ste bladzijde niet meer komt: men zou zoo
graag doorlezen.