Cïkm HET BOEK de grootste collectie zondagsschooluitgaven Letterkunde EDECEA-EDITIE VOOR DE JEUGD HET BOEK DER PSALMEN CATALOGUS R. E. S. A. VELP (Gld.) onze voordrachtbundel: Een mooi Vlaamsch Boek 5ideberke 5lob DONDERDAG 29 OCTOBER 193L VIERDE BLAD Bernard Arens S.J. deed indertijd een i teressant werkje verschijnen onder de titel: „Bas Buch". Het spreekt vanzelf, dat in de meer dan 15 jaar, die er verloopen zijn, sinds het verscheen, ook op de boeken markt heel wat veranderd is. Gevaren die er toen waren, zijn sindsdien verminderd nieuwe gevaren zijn zeer dreigend gewor den, literatuurgenres welke tijdens en vlak na de wereldoorlog in hoog aanzien stonden hebben thans afgedaan en andere verlan gens hebben zich in „het boek" steun ver worven. Maar toch is Arens' geschrift nog altijd voor elk, die met het boek te maken heeft, van beteekenis, omdat het maar niet subjec tieve, wellicht spoedig weer afgezworen meeningen verkondigt, doch uitgaat van hooge, immer hun geldigheid behoudende beginselen. In het eerste hoofdstuk van zijn boek stelt de schrijver vast, dat het boek wezenlijk in vloed heeft. Dit is trouwens met de feiten in overeenstemming. Elke richting, elke par tij benut het geschreven woord, in al zijn vormen, om haar gedachten te verbreiden. En, om op het gebied der literatuur te blij ven, hoevelen zijn er niet wier smaak voor en inzicht in schoonheid gevormd is door de lectuur van de groote Tachtigers. Hoevelen, ook in Christelijke kring, die zich van Tach tig nooit hebben kunnen losmaken! De subjectieve werkzaamheid van bepaal de voorstellingen en ideeën op den mensch, hangt mede af van den graad van teerheid en ontvankelijkheid van zijn organisme en ook van zijn wil, begaafdheid, kracht en van de graad van zelfbedwang. Een boek zal door honderd menschen ge lezen worden, negen-en-negentig leggen het uit de hand ongeroerd en onovertuigd, maar één heeft het gegrepen, in de ziel gegrepen. Lezen is niet in aanraking komen met let ters en papier, maar lezen is in aanraking komen met een levende menschenziel. Nu is het zoo, dat wij nooit zeker kunnen weten, of een mensch, waarmee wij in ons leven in aanraking komen, ons vreemd zal blijven of ons zal maken tot vriend of tot vijand. Wij weten dat niet van te voren, wij zijn ons van de invloed, die anderen op ons uit oefenen, vaak niet bewust. Zoo is het ook met het boek. Men weet niet altijd, bijna nimmer van te voren, welke indruk een boek, als het 't woord is van een beteeke- nisvol mensch, op ons maken zal. Die in druk kan zwak en onbeduidend zijn, ze kan ook sterk zijn en voor het heele latere le ven beslissend. Het lezen van één enkel boek, heeft ongeloovigen tot geloovigen ge maakt, maar omgekeerd ook. Hoevelen heb ben het geloof hunner jonge jaren door slechte lectuur verloren. Arens deelt tal van gevallen mede van misdaad en zelfmoord bij jeugdigen, welke hun oorsprong namen in ongeloofslectuur. Ibsen, Schopenhauer, Nietzsche en andere pessimistische en atheïstische auteurs heb ben onnoemlijk veel kwaad gesticht, recht streeks maar ook door besmetting, die zij hebben veroorzaakt in geheele kringen van romanschrijvers, dichters en producenten yan populaire wetenschappelijke lectuur. De meeste menschen letten meestal good op, dat de spijzen, waarmee hun lichaam ge voed moet worden, aan strenge eischen vol doen, doch waar het hun geestelijke voeding betreft, nemen zij het niet zoo nauw! Wij behooren ons bewust te te zijn, welke roe ping wij hebben ten opzichte van het boek. Zij wordt bepaald door het hoofddoel van 't leven. Voor hem, die als het hoofddoel des le vens erkent: God te dienen boven alles en het welzijn des naasten te bevorderen en eigen zaligheid te werken met vrees en be ving, bestaat er feitelijk geen vraagstuk als 'de verhouding tot de ongeloovige kunst. Een boek, dat het geloof en de goede zeden on dermijnt, hoort niet op de tafel thuis van hem, die Christus zegt te willen volgen. Ook niet, wanneer dat boek uitmunt door schit terende pracht van stijl en taalkunst. Er is nog een reden, waarom men geen boeken moet lezen met voor het geestelijk leven schadelijke inhoud. Het ontneemt ons de tijd en vaak ook de lust, onze aandacht te schenken aan nuttige en geschikte lec tuur. Voor elk geldt het parool van prof. Hilty: „Men moet slechts goede boeken lezen en daarentegen niets slechts of ge heel overbodigs lezen." De cultuur van den modernen mensch is gebonden aan het boek, merkte mevr. Szé- kely-Lulofs terecht op: „Hoe langer hop meer dringt het tot den mensch door, dat hij alleen wat kan bereiken in samenwer king met anderen, puttend uit de ervarin gen van anderen. Meer en meer wordt het boek populair, algemeen en noodzakelijk be zit van den tegenwoordigen mensch, die zich de voortstormende ontwikkeling zijn tijd bewust is en daarbij niet achter wil of kan blijven. Alles wat wij weten of kun nen berust op het boek, onze geheele sa menleving steunt op deze samengestelde on dervindingen. Voor eiken stap, dien wij op cultureel gebied voorwaarts doen, hebben wij het boek noodig." De begrensdheid van ons leven, de kost baarheid van onze tijd, de noodzakelijkheid deel te nemen aan de cultuur en het leven van eigen tijd, en aan de andere kant de zondvloed van boeken op alle mogelijke ge bied, dwingt den tegenwoordigen mensch tot een beperkte keuze van lectuur. Pater Bernard Arens wijdt aan deze keu ze van het boek een geheel hoofdstuk. De kern van zijn betoog laat zich kort aldus samenvatten: „Men geve in het algemeen onderwijzende boeken de voorkeur boven de belletristische." Wij onderschrijven deze opvatting, al ko men wij anderzijds met kracht op voor de aarde van de kunst in het leven van den mensch ook van thans. Daarom is het te betreuren, dat de poëzie van tegenwoordig zoo weinig waarlijk kunst is. Wij beleven zoo'n geweldige tijd, maar wij ontmoeten zoo weinig dichters, welke, gelijk eenmaal een Vondel en een Celliers de gebeurtenissen van hun tijd in waarlijk machtige, bewogen verzen weten-te bezin gen. Er worden vele goede verzen geschre- en, maar zoo weinig poëzie, die aangrijpt, die blijvende indruk maakt. Ook in de romanliteratuur is het verschijn sel van vervlakking op te merken. De te genwoordige auteurs verstaan hun métier vrijwel allen maar zij bereiken zoo zelden de gaafheid, de diepte, de onberispelijke conceptie, het accent, dat kunst van journa listiek onderscheidt. Dat verschillende romans uit een vroeger periode weer in nieuw gewaad tot het pu bliek worden gebracht i6 een erkenning van het tekort van onze hedendaagsche roman kunst. Het is ook een weldoende herinne ring aan wat in vroeger dagen is voortge bracht. Kunst, die waarlijk die naam verdient, is onvergankelijk, voorzoover daarvan althans bij menschelijke scheppingen sprake kan zijn. De klassieken zijn er, om het te bewij zen. Wat de groote kunstenaars van alle tij den in een titanische worsteling met de materie hebben tot stand weten te brengen, behoort ook tot het terrein van „het boek", dat binnen ons bereik ligt De kunstzinnige lezer beperkt zich niet tot eigen tijd en eigen land. Ér is niets wat het menschelijk karakter beter vermag te vormen, de menschelijke geest tot hooger hoogte opvoeren kan, dan de omgang met de besten en grootsten van ons geslacht. Zoowel op het gebied van het weten als op dat der kunst kieze de lezer daarom met zorg uit de overstelpende over vloed, ook uit het verleden, want een boek krijgt, naar het woord van Paul Brulat, pas zijn ware plaats in de literatuur, na de toets van eenige achtereenvolgende geslach ten te hebben doorstaan. Een goed boek is een kostelijke vrucht, tot verkwikking en voeding. Houdt het in waarde! tegen scherp concurreerende prijzen, n.l. 210 nummers waar onder 34 boekjes van slechts 5 cent, wordt uitgegeven door A. VOORHOEVE, voorheen J. M. BREDéE's Uitgevers Mij. N.V. R'dam Alom verkrijgbaar in den boekhandel In den laatsten Catalogus 1936/1937 zijn de prijzen weer verlaagd Bloemlezing uit de Verzen van Julius Sabbe. Samengesteld door Prof. Dr. Maurits Sabbe. Uitga ve van het Prov. Bestuur van het Willemsfonds in Wcst-Vlaan deren. De wijze waarop het Vlaamsche Volk ken nis mag nemen van de Vlaamsche letter kunde, treft ons altijd opnieuw. De voor lichting in deze is immer eenvoudig en klaar, bevattelijke werken en goedkoopc uit gaven dragen ertoe bij dat ieder Vlaming weten kan wat zijn volk vermag op literair gebied. Een dier werken is zeker „Bloemlezing uit de Verzen van Julius Sabbe" samenge steld door prof. dr. Maurits Sabbe, een keu- ricr verzorgde uitgave van het Provinciaal Bestuur van het Willemsfonds in West- Vlaanderen. Het bundeltje is een juweeltje, waarvoor de zoon van den grooten Sabbe alle lof ver dient Hij heeft het keurig samengesteld en wist verzen samen te brentren waarin Julius Sabbe zelf bet duidelijkst aan het woord is. Er is in deze bloemlezing de bedoeling van den dichter, de motieven van zijn werk en do kracht van zijn dictie. Sabbe zingt zijn liederen, hij zingt zijn idealen en zijn bedoelingen worden in klare rijke letteren uiteen gezet. Het bundeltje draagt een voorwoord van K. Jonckheere (Oostende) die erop wijst dat Sabbe in zijn „Mijn Brugge" (het motief van zijn verzen) geen voortrekker geweest is naar nieuwe letterkundige werelden maar een dichter geweest is met veel ge voelt „Zonder zijn poëzie zou Sabbe een groot Vlammg geweest zijn. zonder zijn da der., doch met zijn poëzie een schoone Vla ming". De liederen in deze bundel zijn bij na alle gewijd aan het schoone Brugge, de stad van Gezelle, de stad die nooit genoeg bezongen kan worden. Het werkje is ge drukt bij de fa. „Steenlandt" te Kortrijk. Sabbe is niet in Brugge geboren maar zijn verblijf in deze stad deed hem de plaats liefkrijgen. Hij benijdt de menschen die er wel geboren zijn en zingt: Ik heb U lief, mijn Brugge, als werd ik er geboren, En It voel me heter in uw stralend schoonheidslicht. Al acht ik 't heden groot, het kan me min bekoren. Als ik uw vroegere grootheid schouw in 't vergezicht. Hier leef ik in genot dier schoonheid die blijft gloren In alles wat de tijd geheiligd heeft en zwicht. Hier leef ik in de hoop, dat g' eenmaal ah tevoren. Uw toekomst naar het doel van Uw ver leden richt REMBRANDT, een historische ro man door H. S. Ash ton, vertaald door C. J. Kelk. v. Holkema en Warendorf, Amsterdam. In dit boek geeft de Engelsche schrijver ons een schets van den Hollandschen schil der. Van stap tot stap volgen wij dezen in zijn „ontluiken" (eerste boek), als Sara, de Jodin, hem object is voor zijn eerste schil dersproeven, als hij langzaam aan onder moeder Neeltje's vleugels vandaan komt cn naar het groote Amsterdam trekt Het ge bed van zijn moeder vergezelt „Brandtje" Dan komt de luisterrijke tijd: „Bloei' (boek II). Rembrandt gaat om met collega's Frans Hals, die er van houdt „het eens glorieus op een zuipen te zetten en schilde rijen in elkaar te gooien van de lage kant des levens", met Gerrit Dou en Govert Flinek, met voorname Amsterdammers als Jan Bicker, Jan Six en doctor Nicolaas Tulp Hij schildert de compagnie van Banning Cock, die ondubbelzinnig zijn boosheid lucht over Rembrandts kunstwerk. Dit is het glo rietijdperk van den beroemden meester, bo venal, omdat hij zijn Saskia heeft. Het is echter treurig gesteld met zijn geldmid delen! Boek III heet „Nazomer": schulden en zor gen, alles komt onder de hamer. Rembrandt, smartelijk veroordeeld, wordt met de vinger nagewezen om zijn levenswandel. Tenslotte boek IV: „De Bloemen vallen uit", 't Is October, de beroemde schilder heeft geen turf voor zijn kachel, zijn overjas is weer in de lommerd. Hij is meer dan straatarm als hij sterft. Dit boek, een historisch-psychologische ro man, geeft ons een treffende kijk op het le ven en op het werk van den grooten schil der, dien wij tegelijk bewonderen en bekla gen. Een trotsch fregat op de levenszee, maar zeilend zonder vast kompas- Dr J. A. W. In de bekende Edecea-Editie verschijnen in de toekomst uitsluitend boeken voor volwassenen. In de E. E. voor de Jeugd worden alleen boeken voor onze jongens en meisjes opgenomen. Binnen enkele dagen verschijnen in deze nieuwe editie: No. 1. Age Ekes' laatste schooljaar, door G. v. d. Meulen. 2. Water en Wind, door P. A. de Rover. 3. „Bommen-Berend" in Groningerland, door W. v. d. Akker. 4. Siem Suf, door Bert Bakker. 5. Wongo's Offer, door M. v. d. Hilst. 6. Kees van Sloten als loopjongen, door T. Wiersema- Brouwers. 7. De kinderen van meneer Smallenbeek, door Gera Kraan-v. d. Burg. 8. Een hele rij, door Phé Wijnbeek. De boeken der E.E. voor de Jeugd zijn keurig geïllustreerd en uitsluitend verkrijgbaar in cartonnen bandje met fraaie omslagteekening in drie kleuren, tegen den bijzon der lagen prijs van 35 cent pen nummen. De E. E. voor de Jeugd-boeken zijn bij uitstek geschikt voor uitdeeling op Zondagsscholen, voor evangelisatie doeleinden en voor onze christelijke scholen, als klasse leesboek of voor de bibliotheek. Verkrijgbaar bij de uitgeefster, DRUKKERIJ EDECEA TE HOORN na betaling van het verschuldigde per postwissel of giro (32404). Eveneens verkrijgbaar in den boekhandel en docr bemiddeling van onze colporteurs. ONMISBARE GIDSEN! DE BOEKHOUDING v. WINKELIERS 0.85 met balansregister, geschikt voor ieder Middenstander. HYPOTHEEKRÉGISTER. ingen. 0.60, gecartonn. 0.80 Een zeer practisch aanteekenboek voor hoofdsom, af lossing en rente, iedereen die hypotheek geeft of leent moet dit register gebruiken. LOONREGISTER 0.60 Geschikt voor ieder bedrijf, 5 jaren te gebruiken. VRAAGBAAK v. d. BELASTINGBETALER 0.40 De onmisbare gids voor iedereen, naast duidelijke toe lichting bevat dit boekje de voll. bel. tarieven. WAT IS MIJN BELASTBAAR INKOMEN? 0.28 Speciaal voor werknemers geschreven naast duidelijke toelichting bevat dit werkje een aanteekenboekje voor ontvangen loon of salaris gedurende 10 jaren. WINKELÖNTVANGSTENREGISTER gecart. 0.80 Een zeer practisch aanteekenboek voor ieder winkelier, de ontvangsten worden per dag, per maand en per jaar zonder tijdverlies genoteerd, WETSUITGAVEN COUPONBELASTINGWET met uitv. voorschriften 0.40 OMZETBELASTINGWET met goederentabellen en en voorschriften 0.40 WET OP DE BELASTING VAN DE DOODE HAND 0.38 VERKEERSFONDSWET (bel. tar. motorrijtuigen) 0.38 WET TOT REGELING UITVERKOOPEN EN OPRUIMEN 0.28 Bovenstaande uitgaven waarvan talrijke herdrukken ver schenen werden bij tienduizenden verkocht en worden geacht het A.B.C. voor ieder belastingbetaler en zaken man te zijn. s*" Het is de geldbelegging welke goud opbrengt! U moet deze heden nog bestellen in den boekh. o* na ontv van postwissel of giro volgt franco toezending door de MIDDENSTANDS-UITGEVERIJ POSTGIRO 17194HAARLEM HET IS NOG NIET TE LAAT om vóór 1 November te bestellen DE PSALMEN VAN ISRAËL op de oorspronkelijke melodieën der zestiende eeuw opnieuw naar het I-Iebreeuwsch bewerkt en voorzien van aanteekeningen. PRIJS GEBONDEN IN SOEPEL KUNSTLEDER MET X -I QA GOUDTITELJ I W Stort nog heden 1.90 op girorekening 20.000 van de Administratie: GEESTE LIJKE LIEDEREN UIT DEN SCHAT VAN DE KERK DER EEUWEN. Postbus 333 DEN HAAG en U ontvangt het bock in een bijzondere uitvoering. HARMONISATIES DER GEESTELIJKE LIEDEREN UIT DEN SCIIAT VAN DE KERK DER EEUWEN, bevattende de liederen 236-430: Koninkrijk Gods De laatste dingen Doop, Belijdenis en Avondmaal Taak der Kerk Tijden en gelegenheden Morgen en avond Sterven Stort heden 4.50 op girorekening 20.000 van de Administratie: GEESTELIJKE LIEDEREN UIT DEN SCHAT VAN DE KERK DER EEUWEN, Postbus 333 DEN HAAG en U ontvangt het onmiddellijk na verschijnen. Het studiewerk voor eiken onderwijzer: VERTELBOEK VOOR DE BIJBELSCHE GESCHIEDENIS urfc^WCDC door HOOGWERF Ingeleid door K. Brants en H. J. v. Wijlen. Meer dan 1500 bldz., met een paar honderd teekeningen van Tjeerd Bottema. 2 deelen in prachtig kunstleer f 20.— In eiken boekhandel en op de Onderwijstentoonstelling te Utrecht J. N. VOORHOEVE - DEN HAAG Verschenen: NEDERL. THEOLOGIE No. 9 afl. 1: A tot en met Drummond Dit is het begin van onze nieuwe catalogus Nederlandsche theologie. Wij zijn van plan deze successievelijk te completeeren door telkens bij verschij nen een nieuwe aflevering beschikbaar to stellen. Wanneer het laatste stuk gereed komt wordt daarbij gevoegd een omslag waarin het geheel kan worden opgenomen. Deze catalogus wordt op aanvrage gratis toegezonden aan alle serieuze koopers van theol. werken T. WEVER'S BOEKHANDEL N.V. Afd. Theol. Antiquariaat FRANEKER Kent U reeds de boeken van LESLIE D. WEATHERHEAD M.A. Een menschenkenner bij uitnemendheid!! Waarom lijdt de Menschhe;d (Juist verschenen) Geb. f 2.90 Psychologie en Leven 2e Druk; 3e Duizendtal Geb. f 3.50 Het Sexueele Leven beheerscht door Psychologie en Religie 3e Druk; 6e DuizendtalGeb. 13.50 VERKRIJGBAAR IN IEDEREN BOEKHANDEL ERVEN J. BIJLEVELD Uitgevers Utrecht Alom bekende SCHRIFTELIJKE CURSUS, befaamd om zijn degelijk onderwijs en fraaie resultaten. Heeft vooral naam gemaakt door de uitgave van diverse gerucht makende brochures (Groene Brief 0.30; Groene Brief II 0.30; RESA-onthullingen 0.30), maar meer nog door de NIEUWE GIDS Deel l! PLANIMETRIE 6.25 1 Samen 9 Deel II: STELKUNDE 6.25 12- Echte Examenboeken voor Wiskunde L.O. en M. O. K1. Onmisbaar voor iedere opleider van enige betekenis. Thans algemeen in gebruik, ook door niet-cursisten en mot succes. WILT GIJ SLAGEN? SLUIT U DAN AAN BIJ R E S A Wiskunde L.O. en M.O.; Handelskennis L.O.; Boekhouden M.Ó.; Frans, Duits en Engels L.O.; Hoofdakte (voor elk vak een cursus); Praktijkexamens Boekhouden; Duitse en Engelse Handels correspondentie. PROSPECTUS PROEFLES GRATIS OP AANVRAAG GROOTE NATIONAALFANTAS I E uitgegeven ter gelegenheid van de verloving van H.K.H. Prinses Juliana en Z.D.H. Prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Groote fantasie waarin tal van bewerkingen en rijke variaties op bekende Ned. en Lippesche volksliederen door H. FRANKEN. Groot concertstuk voor orgel of piano, prijs90 cent GLORIA KERST JUBEL FANTASIE 1936 eveneens van H. FRANKEN, rijk aan variaties op bekende kerstliederen, stuk van langeren speelduur voor orgel of piano90 cent. Vraag nog heden beide stukken zichtvrij. Voorts: HERVORMINGSFANTASIE H. FRANKEN 1 OUD- en NIEUWJAARSFANTASIE H. FRANKEN 1,'— Wij leveren voorts alle muziek voor Orgel harmonium piano viool mandoline oefenboeken studiemateriaal scholen voor zelfstudie muziek theorie harmoniumalbums fantasiestukken koraalbewerkingen van COR KEE en van JAN ZWART pcdaalstudieboeken buitenlandsche koraal- boeken Zichtzendingen kerstcantates voor zondagscholen pianoleergangen enz. enz. Vraag aparte catalogi. J. C. WILLEMSEN UITGEVER o S S gaan er in als koek. Drio Jaar gi leden begonnen wij, met medewe: king van letterkundigen en deck mators, aan de bouw van ee fonds van voordrachtbundels leekespelen. Dit fonds is een groc succes geworden. Tienduizend? bundels zijn in die tijd verkoch Typografisch zijn ze met zorg bf werkt en de prijzen zijn laag gi steld. 1-Iet seizoen van lezen voordragen is aangebroken, dn verliest onze bundels niet u het oog. Guus Betlem Jr., SCHUIMVLOK KEN. Een bundel leuke verzer 56 pag. Ing. 0.80, geb1.2 Jan H. de Groot. BONT BLAUW. Een verzameling grap pige en ernstige vertellingen. 11(1 pag. Ing. 0.90; geb1.3 t Jan H. de Groot. VERLOREN LIEDJES. Een bundel verzen, pagina's. Ing. 0.80 (alleen ing.) Jan II. de Groot, IN BETHLE-1 HEMS STAL, Kerstverzen uit he werk van Prot. Christelijke dich b' ters. 52 pag. Ing. ƒ0.80 (alleen ing, Leo Lens: REVELJE. Roffelrijmen geknipt om voor te dragen, pag. Ing. 0.80; geb1.20] J. G. Peelen, LEVEN's DRAAI.' f' MOLEN. Een bundel proza. 161 pag. Ing. 1.20; geb1.60. d F. Poley-Schecle, DER DAGEN KLANK. Een bundel verzen. 7a pagina's. Ing. 0.80; geb. 1.20, Arie Post, VROLIJKE LEES- EN t VOORDRACHTSTUKKEN. Bundels I, II, III en IV. 100 pag. De vraaj hiernaar is zoo groot, dat wij ze 0 geregeld moeten herdrukken. Elke c bundel telt ongeveer 100 pagina's, d Ing. 0.80; geb1.2Q r Herman Steggerda, DONKERT TOCHT. Een verzenbundel. 4{ 1 pagina's. Ing. 0.S0 (alleen ing.) j J. G. Vermeulen, LACHEN IS GE-' C ZOND. Veertien leuke vertellingen. 100 pag. Ing. 0.80; geb. 1.20. t J. G. Vermeulen, KORTSWIJL t Twaalf leuke vertellingen. 96 pag. Ing. 0.80; geb1.20. Jan Wilna, HET BLIJE LEVEN., t Een bundel berijmde anecdoten oml voor te dragen. 64 pag. Ing. 0.80; 2 geb. 1.20. Vraagt onze uitvoerige catalogus, waarin ook onze leekespelen ver-! meld staan. De meeste boekhan delaars hebben onze uitgaven in voorraad. NEERBOSCH bij Nijmegen Giro 193600 DOOR W. LAAT.SMAN In April van dit jaar verscheen de eerste druk van dit boek en reeds nu moest de tweede druk de pers verlaten, omdat het boek is, dat „er in gaat". Daarom ook Is reeds een Duitsche uitgave in voorbereiding. Dit zijn twee feiten, die ieder voor zich al een aanbeveling zijn en meer zeggen dan een mooie recensie. We hebben het boek, nu het weer op onze tafel verscheen nog eens gelezen. En we begrijpen bet, dat er naar gevraagd wordt. 't Is een verhaal uit Vlaanderen, 't land van Felix Timmermans, 't Land dat ons trekt, om de taal die er gesproken wordt, door de eenvoudige menschen die er wonen Uitgave van J. N. Voorhoeve, Den Ha g. met hun kleine ech'f menschelijke ondeug den en hun groote hart, dat zoo echt op de juiste plaats zit. Mooie menschen zijn het daar, in de kleine plaatsen geheel met el kaar meelevend, elkaar door en door ken nend en als het moet helpend. Maar die ook elkander de waarheid weten te zeggen en als ze meenen dat het moet, op soms zeer gevoelige wijze. Van zulk menschen vertelt Laatsma en hij doet het op Vlaamsche, dat is op eenvoudi ge en daarom zoo boeiende wijze. Hij vertelt van de doorwerking van het protestantisme, van „het Evangelie", zooals het daar gezegd wordt, in een plaats waar alles Roomsch is. Roomsch, omdat ze niet anders weten. Omdat hun ouders ook Roomsch waren. Roomsch dus uit gewoonte en niet uit overtuiging (wat men niet al léén bij de Roomschen en niet alleen daér aantreft). Maar het is niet een „vroom" verhaal al is het een „bekeeringsgeschiede- nis". De godsdienst wordt er niet dik boven op gelegd, maar zit er in, onmerkbaar en daarom zoo krachtig en zoo prachtig. Sloeberke Slob, de schoenmaker en dui- venhouder is maar het ging niet zoo ge makkelijk r- een „evangelieman" geworden. Met vallen en opstaan. In het eerst is hij heelemaal niet content over den Evangelist. Zijn oordeel is: „Dat es ne raore kadee! Als al de mannen van het Evangelie zoo zijn, dan saluut, zulle!" Later merkt "hij dat dé evangelist de hakken van zijn schoenen al even scheef loopt als de kapelaan en hij trekt de conclusie, dat het hem „zeker in het geestelijke zit". Na korten tijd neemt hij het in het cafee- ken van Mieke voor den Evangelist op. Als de president van de duivenclub van deze zegt: „Het es ne leugenaore. Al die geuzen liegen, 't zijn duvels", dan springt Sloeber ke op, strijkt zijn knevel op en wrijft over zijn kop en roept: „dat es niet waor, 't zijn brave menschen. Het- Evangelie es schoone en 't es waor. 'k Geloof er inne. Het es in t Vlaomscli geschreven door onzen Hoi- land". Maar in zijn herte klopte het heftil 1 want hij had meer gezegd dan dan hj 1 zelf wel geloofde. Maar hij gaat voort. Zij ne Vlaoming, ik blijf er bij". „Ne geusl Oe?" snauwt de president. En Sloeberkoj ,,'n Evangelieman, dat zij ik. Ik kom ej recht voor uit, 'n Evangelieman zij ik". En als dan de deken vraagt: „Wat e) datte?" dan weet Sloeberke niet wat te zegj gen, hij strijkt verlegen over zijn kop el zegt: „Dat esdat es'k weet het niei te, het zit in oe herte. Dat groeit, gelijk eet rozeke in uwen hof, 't steekt oe, maor 't e| schoone". Doch pas als er nog veel is gebeurd, wee| hij het beter en zekerder. Hij ontmoet Josq fientje, zijn vroegere overbuur, wier mail zich heeft gezelfmoord en die vroeger 008 had gezegd „ne geus geworden" te zijuj maar nu haar vermaak op kermis en in dj danszaal zoekt, met de verontschuldiging »'t es geen doodzonde, zulle, oe te amusea ren". ,,'k Had er geen baot bij, het bleef hiel toch zitten" zegt deze aarzelend en ze wee Op haar hart Maar Sloeberke geeft haar eei raad: „Ik ken dalte, ik ken datte. Ge moe eerst ne keer klappen (praten) met God. Da es wreed, maor anders helpt het Evangelii oe niette". Gemakkelijk wordt het Sloeberke niet ge maakt in die door en door Roomsche plaats Hij heeft heel wat te verduren, maar hi houdt stand. Zooals we schreven: Laatsman vertelt di alles op eenvoudige wijze, maar daarom is het juist zoo boeiend. Zijn menschen zijn geen boekenmenschen, het zijn levende, na tuurlijk doende, eenvoudige menschen ui het Vlaanderenland met wie men g meeleeft als men dit boek leest, waarvan men geniet omdat ze zoo nuchter zijn in hun denken en in hun spreken. Of we dan heel geen aanmerkingen heb ben? Ja zeker! Enkele kleine en één groote Een van de kleine is dat het wat te vlut gaat met den president van de duivenclub die eerst zegt, dat de Evangelisten „duvels" zijn en in het laatst van het boek tamelijk snel besluit om ook Evangelist te worden. De groote opmerking is, dat er na de laat ste bladzijde niet meer komt: men zou zoo graag doorlezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1936 | | pagina 12