P
LIFTEN
LGEMEENE VERGADERING
„KERKHERSTEL"
MIJN LAURA te EYOELSHGVEN
PONTIER &KARREM AN
IV. TUT-1VERIFIGATIEIAITOOI
ONDERDAG 15 OCTOBER 1938
EERSTE BEAD PAG. 3
'"'Jje gezamenlijke voorstellen
Reorganisatie
ritiek in, op en van de Kerk
1
Het Verbond tot Kerkherstel heeft
,'c'l'1 jisteren in Bellevue te Amsterdam een
.11 d Irukbezochte algemeeno ledenvergade-
eurt ing gehouden. Deze zevende jaarver-
mh! [adering is te half elf door den voor-
jtter, Prof. Dr. Th. L. H a i t j e m a, van
gevï ironingen, geopend,
ivo
[ij 1 [a de opening sprak Prof. H a i t j e m a
it i welkomstwoord. Spr. Herdacht den
111 1 rieden vice-voorzitter van het Verbond,
N. van der Snoek, van Veenendaal,
indertijd Ds. Jongebreur verving,
lierna komende tot zijn openingsrede
r het onderwerp
critiek in de Kerk
pogde spr., zulks in aansluiting op het
rgelezen Schriftgedeelte, dat nu de tijd
Gods kritiek
int in het
Gods",
ie kritiek
•ndfcnt het aan,
we t op die van
schjnschen in de
ver-
hijnselen, die
iü| 1 in de laatste
;en voorgedaan
ver-
id met de in-
ling der nieu-
officieele Re-
;anisatie-Com-
:sie en niet
ider met het
gerkcnd worden
Prof. Dr Haitjema
1, XI
de grond
mis en eener nieuwe Kerkorde, gelijk „Kerk-
ouw" en „Kerkherstel" die nu gemeen-
ïppelijk aan de Synode konden aanbie-
nopen tot deze erkentenis,
en aanzien van deze verschijnselen op
gcnkelijk erf van den allerlaatsten tijd mag
niet de feiten bagatelliseeren, ridikuli-
m, demoniseeren.
p de vraag, waarom er grond is staan-
te houden, dat het juist nu de tijd is,
het oordeel begint bij het huis Gods,
spr. drie antwoorden:
Ten eerste omdat in de nieuwe schets-
fijnen van het gemeenschappelijk voor-
ivretel der beide vereenigingen, onze Kerk
bbe|reer heel duidelijk tot de verwachting
jan den wederkomenden Heer terug-
ik geroepen wordt. De band aan de Chris-
ïitj Wijke en Gereformeerde belijdenis is
het nieuwe Art. 9, en in de in aan-
ting daaraan nieuwe geformuleerde
jroponentsformule veel nauwer aange-
ers jaaid. f
m Hervormde Kerk ziet zich ïn 'deze
iwe schetslijnen de zorg voor èn de
Tdhaving van haar belijdenis nadrukke-
f toegewezen. Ook kerkelijk-Gereformeer-
i als Prof. Grosheide beseffen de gewel-
1 kritische beteekenis daarvan voor een
omst, waarin deze kerkorde wet zou
geworden.
Ten tweede omdat in deze nieuwste
ichetslijnen eener kerkorde de intense
idingsdrang van een Kerk, die op
Heer wacht, duidelijk als een der
iepste motieven tot handelen voor de
erk is omschreven.
wor >r. verwees hier naar Art. 251ns van het
»stit vorpen Alg. Reglement. Men leze zoo
ani e spr., dit artikel niet zóó, dat daarin
nde voudig weg de taak zou zijn aangc-
"uliüht, waaraan heel het huisgemeenten-
gel uit liet vroegere „Kerkopbouw"-
rstcl weer rustig kan worden vastge-
kt en binnengeloodst.
»EI* et groote principieele verschil met het
ir igere onaannemelijke voorstel zit hier-
aa dat thans de al of niet wettigheid der
en spraken van een bepaalden kring om
-nsv merkelijk verband te worden opgenomen,
reerst in den kérkelijken weg moet wor-
onderzocht.
n daarom zal allereerst de Bijz. kerke-
i over deze vraag te oordeelen hebben
i tyrannieke partijdigheid van bepaalde
te keraden moet uiteindelijk paal en perk
worinen gesteld worden. Maar anderzijds
rerw eventueel ook staking van een werk-
in c nheid, welke op plaatselijk-kerkelijk erf
in Art. 9 ingaat, moeten kunnen geëischt
den.
Ten 'derde, omdat in 'deze nieuwe
te Eihetslijnen heel nadrukkelijk de nood
haak van Gods kritiek juist bij tucht-
iure itspraken der Kerk wordt onder-
treept. Gods Woord moet zijn vrijen
x>p houden. Daarom decideeren uit-
IPE indelijk de Kerkelijke vergaderingen,
y0r ls vergaderingen van ambtsdragers,
woj loderator en Kerkvisitatoren doen
amioorbereidend werk. en helpen waken
37' egen de ontsporingen van het „ver-
aderingeiV'-apparaat in onze Kerk, dat
ij het fundamenteele van het presbyter-
gjjj xnbt behoort.
wd «i, zoo vervolgde spr., die in Amersfoort
0 e schetslijnen samen ontwierpen, ontvin-
de het resultaat als een verrassing van
osto |g eenade.
Net iod dreef 'ons naar elkander toe. tenvijl
incl1 van nature veel meer geneigd waren
en tegenover elkander tegenstellingen breed
:peD te meten.
logen, zoo besloot spr. de vrienden van
srkherstel" bewaard blijven voor onbe-
genheid in het nu zes jaren oude ,'or-
ligingsverband!
eed
T n de
dan onder handhaving van de belijdenis
schriften. Men vroeg of ..Kerkherstel" door
de hier bedoelde concessie in andere wate
ren is geraakt, en of het ambt van „mode
rator" bij „Kerkherstel" een andere betee
kenis heeft dan bij „Kerkopbouw".
Prof. Haitjema antwoordt
In zijn antwoord zeide Prof. Haitjema
dat het goed Gereformeerd is de in ge
schriften uitgedrukte belijdenis der Kerk
aan revisie te onderwerpen, zoodra de ver
anderde tijden een nieuwe formuleering
der oude belijdenisschriften noodzakelijk
maken. Wie anders wil zou aan de belijde
nisschriften dezelfde waarde toekennen als
aan de Heilige Schrift, die toch ten slotte
de e e n i g e norm blijven moet.
Wat het ambt van „moderator" betreft,
het oude voorstel van „Kerkopbouw" hier
omtrent had, zei spr., een min of meer
episcopale beteekenis. „Kerkherstel" is ech
ter niet in deze wateren meegevaren, want
tot moderator zullen niet alleen predikan
ten, maar ook ouderlingen benoembaar zijn.
Huishoudelijke zaken
In de huishoudelijke vergadering zijn de
jaarverslagen besproken en goedgekeurd.
Als leden van het Hoofdbestuur werden
gekozen Ds. A. Luteijn, Nijkerk; Ds. H.
Schroten, Suawoude; de heer W. van
B e e m s, Franeker. In de redactie-commis
sie van het orgaan zijn herkozen Dr. R.
Evenhuis, Scheveningen, en Ds. J. A.
van N i e, Hoogeveen.
In de middagvergadering kwam in de
eerste plaats aan het woord Dr. H. J. H o
d e r s, van Wassenaar, van wiens rede „De
critiek op de Kerk" wij reeds een uittreksel
hebben opgenomen.
Laatste spreker was Ds. R. D ij k s t r a,
van Amsterdam, die een rede hield over:
De critiek van de Kerk.
De kritiek van de Kerk op de wereld i
niet inmenging van een voordeelige positie
als aanval, maar
een dienst van
God voor de r
schen. Hier kan
maar één Kerk
bedoeld worden,
omdat er maa
één boodschap
van Godswege tot
de wereld is. Dit
heeft met ons
kerkje niet te ma
ken. Deze critiek
openbaart zich:
le. Door het zijn
van de Kerk in
wereld.
2e. Door haar
boodschap tot de
wereld.
3e. Door haar dienst aan de wereld.
De Kerk is een vreemd element in de we
reld door haar afgewend zijn van de din
gen van dezen tijd, zij is pelgrim, opbre
kende uit dit land. Zooals een kathedraal
in de groote stad is zij een zwijgende
tiek over het leven om haar heen. Zelfs
haar stem gesmoord is als in Rusland
wekt zij als stemmeloos getuige de haat en
vervolging op van allen, die ook deze cri
tiek van het zijn niet kunnen dragen. Om
dat zij de wetende is blijkt zij het mikpunt
van alle onwetendheid en daarom zal haar
boodschap ook een critiek moeten zijn op de
wereld om haar heen. Immers het Woord
Gods is de criticus der overleggingen en
gedachten der harten en opent een nieuwe
wereld, die getuigt tegen de vergankelijke
wereld tegenover.
Die nieuwe wereld van greohtighcid
wordt alleen door het geloof en niet door
eigen kracht en inspanning verworven.
Deze critiek gaat over het heele terrein
des levens.
Nergens is het de wereld gegund een
Ds E. Dijkstra
zóne van neutraliteit te scheppen,, waar
God niets te zeggen zou hebben. Ook Cores
It een gezalfde Gods genoemd. Jehova
alleen is waarlijk God en buiten Hem is
er niemand en niets.
De critiek treft dus de vrome en onvrome
wereld, onze christelijke bedrijvigheid, het
■usteloos werken der menschen van deze
larde.
De critische taak geeft ten slotte niet ten
opzichte van deze of gene partij, deze of
gene richting, maar steeds t.o.v. de grond
slagen en principes. De Kerk komt met een
absolute norm, waar deze ontbreekt stelt
de kleine mensch zijn norm als maatstaf
en dat is tyrannie.
In haar dienst aan de wereld kan de
Kerk in haar besloten toestand die niet
anders verrichten, dan als de moordenaar
aan het kruis aan zijn medekrui.seling, die
onder hetzelfde oordeel is.
Discussie
Aan de discussie op de beide referaten is
deelgenomën door Ds. Hugenholtz, van
Klaaswaal, die wees op de eenzijdigheid
der Kerk, die zich in de prediking heeft
blind gestaard op de zalige toekomst der
geloovigen. Niet minder is het, zei Spr.,
haar roeping om zich in de prediking te
richten op de verhouding tegenover God
en menschen. Dan zal er ook meer be
moeienis zijn met de maatschappelijke vra
gen, Van meer belang dan 'n korte of een
aantrekkelijke prediking achtte Spr. het
om altijd weer te wijzen op de verlossing
door Christus en op persoonlijk levend ge
loof.
De heer Biebericher, 'Amsterdam,
klaagde over koude prediking in de Am-
sterdamsche Hervormde Kerk. Wij moeten
de Kerk niet zooveel aan den buitenkant
bekijken. Christus moet in het middelpunt
der prediking staan en dat miste Spr. te
veel.
Uit het verdeTe debat stippen wij aan.
dat gevraagd werd om meer aandacht vooi
sociale vragen in de prediking, waardoor
men naar de Kerk toe werkt. Voorts vroeg
men in hoeverre het politieke leven kan
worden gesteld onder de Kerk.
Deze laatste vraag, die meer het referaat
van Ds. Dijkstra betrof, kon, zeide'de
Voorzitter, in deze vergadering niet
worden behandeld.
Ds. Houders heeft de sprekers verder
beantwoord, waarbij hij o.m. opmerkte met
bet oordeel over de prediking te Amster
dam niet te kunnen instemmen.
Met samenzang van Psalm 72 11 is de
vergadering gesloten.
het referaat van Prof. Haitjema werd
gevraagd of onder handhaven van de
jdenis iets anders moet worden verstaan
DE KERK IN RUSLAND
Geen verzachting bij den Godloozenraad
Niet erg overeenkomstig de uit Moskou
gemelde verzachting in de houding tegen
over de kerk is wat „De Maasbode" vit
Warschau verneemt, n.l. dat de leider van den
centralen godloozenraad een manifest uit
vaardigde, dat aldus over den godsdienst
spreekt: „Wij willen alle kerken van de ge-
hëele aarde in een reusachtige vlammenzee
werpen. Onze godloozenbeweging is een on
gekende macht geworden die alle godsdien
stige gevoelens vernietigt. Deze beweging L
een van de voornaamste takken van onze
anti-godsdienstige klassenstrijd. Wij moeten
ons anti-godsdienstig werk, dat de grondsla
gen van de oude wereld ondermijnt nog ver
sterken. De bedienaren van alle belijdenissen
moeten weten, dat geen god, geen heiligdom,
geen gebeden de wereld van het kapitalisme
van den ondergang zullen redden".
OEKRAINE-AVONDEN
Ds. F. D r e s s e 1 h u i s, secretaris van 't.
„Comité voor Geref. Oekraïne" (voorzitter
prof. dr. Grosheide) verzoekt ons mede
te deelen, dat mej. A. M. Ubbink, Laan v
Minsweerd 21 bis te Utrecht, voor boven
genoemd comité den verkoop van fraaie
Oekrainsche handwerken op zich genomen
heeft en ook de regeling van Oekraïne-a
den, die uit lezing met lichtbeelden en (of)
zang van den bekenden Russisch-Oekrain-
sche tenor, Constantin Sadko, kunnen be
staan. De heer Sadko oogstte na zijn ont
vluchting uit Rusland in 16 landen van
Europa grooten bijval.
NED. HERV. KERK
s roe pen: Te Veenendaal, W. S. Mul
der te Hoevelaken. Te Oldebroek D. Th.
Keek te Staphorst. Te Ooltgensplaat
(toez.) T. v. d. Hee te Polsbroek.
BAPTISTE GEMEENTEN
Bedankt: Voor Emmer-Erfscheidenveen
Ds A. P. Barendregt te Haarlem.
GEREF. KERK OP CURASAO
Eenigen tijd geleden deelden wij mede, dat
op Curagao onder groote belangstelling de
eerste steen was gelegd voor een bedehuis
der Geref. Kerk Den Haag-West, van welke
Kerk naar men weet de gemeente op Cu-
ragao als de zesde wijk moet worden be
schouwd.
Uit een schrijven van den pastor loei, Ds
J. H. Kroeze, kwam ons thans ter oore, dat
naar alle waarschijnlijkheid op 15 October
dus heden het bedehuis in gebruik zou
worden genomen. Het maakt in de Holland-
sche wijk een opvallenden indruk.
GEREF. KERKEN (IN H.V.)
Classisvergadering te Amsterdam
De Gereformeerde Kerken (in H.V.) zijn
te Amsterdam in classisvergadering bijeen
geweest.
Na de opening verwelkomde de praeses
Ds K. H. Kroon, met hartelijke woorden den
thans met verlof in haar midden vertoeven-
den zendeling Ds. H. A. C. Hildering.
Ds Hildering hield een toespraak tot de
kerken over het werk onder de Chineezen
in Oost-Java, waartoe hij namens de kerken
was uitgezonden.
Deputaten tot correspondentie met de
Hooge Overheid rapporteeren dat zij namens
de kerken H. M. de Koningin, H. K. H.
Prinses Juliana en Z. D. H. Prins Bernhard
de gelukwenschen hebben aangeboden met
de vorstelijke verloving.
De eindredactie van het nieuwe huwelijks
formulier werd vastgesteld. Exemplaren van
dit formulier worden verkrijgbaar gesteld
voor belangstellenden.
Benoemd werd een commissie tot opstel
ling van een geschrift waarin een uiteenzet
ting wordt gegeven, historisch omtrent de
wording en de ontwikkeling der kerken
groep, alsmede omtrent de geestelijke rich
ting en de eigen plaats en taak der kerken.
Dit geschrift zal speciaal bestemd zijn voor
de jeugd en voor belangstellenden in den
arbeid.
Benoemd werd een commissie tot opstel
ling van vragen, die gesteld worden bij de
aflegging der geloofsbelijdenis, mede als
richtsnoer voor het catechetisch onderwijs.
De kerken aanvaarden de uitnoodiging tot
deelneming aan de wereldconferentie van
kerken te Edinburgh in Augustus 1937, en
vaardigen daartoe af dr J. G. Geelkerken.
Besloten werd aan den pandita Oei Soei
Tiong ter gelegenheid van zijn 60sten ver
jaardag een schrijven van medeleven met
hem en met de Chineesche kerken van Oost-
Java te doen toekomen.
GEREF. KERK TE ANDIJK
Voor 100 jaar geïnstitueerd
Heden herdenkt de Geref. Kerk te
An dijk dat zij voor 100 jaar geïnstitueerd
werd.
De kerk werd in 1836 gesticht uit enkele
gezelschappen in die pldats. Het begin was
klein, namelijk met slechts 7 mans-
lidmaten en na 19 jaar was dit getal tot
slechts 26 uitgegroeid. Toen was het getal
vrouwelijke belijdende leden 19, terwijl er
54 doopleden waren.
Na 100 jaar heeft de gemeente, volgens de
laatste gegevens 1852 leden, waaronder 927
belijdende leden zijn.
10 October 1848 ontving deze gemeente
haar eersten predikant in Ds J. T. B y z i t-
t e r en na hem hebben nog 5 predikanten
deze kerk gediend.
Sinds 19L is haar predikant Ds H. S tee n.
Het eerste kerkgebouw was een houten
schuur, doch thans beschikt de kerk over
een monumentaal gebouw, dat tot een der
mooiste van West-Friesland wordt gerekend.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken
huizen. Sanatoria, Instellingen. Tehuizen.
DR P. J. KROMSIGT
Wordt morgen 70 jaar
Het is nog niet zoo heel lang geleden
30 September 1934 dat de Amsterdamsche
predikant Dr, P. J. Kromsigt den herders
staf neerlegde na een diensttijd van ruim
42 jaren. Twee jaren later staat deze beken
de en beminde figuur opnieuw in de volle
aandacht, want morgen mag hij den leeftijd
der sterken bereiken. Er zijn personen die
mèt hun naam alleen reeds een tijdperk op
roepen of er een programma mee vertegen
woordigen. Met den jubilaris'van morgen is
dat het geval. Met de kerkgeschiedenis van
ons land en die van de Ned. Hery. Kerk m
't bijzonder is zijn naam verweven en in den
strijd voor de Confessie en de Gereformeer
de beginselen zal die naam geboekstaafd
blijven als een symbool van trouw, warme
liefde en persoonlijke vroomheid, welke den
drager steeds gesierd heeft.
Dr. Kromsigt heeft het voorrecht den 70-
jarigen leeftijd te bereiken in een beschik
king over krachten, welke ook in 1934 kon
doen zeggen: emeritus, maar niet uitge
diend. Zijn vruchtbare pen is nog niet op
gedroogd; zijn woord, overglansd door de
ervaringsrijpheid van den levensavond,
heeft nog z'n invloed; en wat het meeste I?:
zijn warmkloppend bart is nog niet ver
zwakt in de liefde voor kerk en volk, waar
mee zijn leven zoo nauw verbonden is. En
wij vereenigen ons gaarne met hen, die op
dezen gedenkdag den gelukwensch doen ge
paard gaan met een woord van oprechte
hulde aan den man. die in het grooter ge
heel van het Kerkelijk vraagstuk in Neder
land troffel en zwaard gehanteerd heeft met
het niet falend geloof van den strijder voor
de una sancta, welke eens al Gods volkom-
vatten zal.
Op ons verzoek was Dr. G. Oorthuya
te Amsterdam bereid, een beknopte
levensschets van Dr. Kromsigt te
schrijven. Wij laten deze hier volgen:
1866 16 October 1936
Dr. P. J. Kromsigt mag zijn 70sten
jaardag vieren, terugziende op een leven,
waarin God hem op velerlei wijze wilde ge
bruiken in Zijn dienst, een leven vol van ge
nade en eere.
Als predikantszoon geboren, mocht hij
naar de begeerte van zijn hart zelf als pre
diker des Woords twee en veertig jaren lang
Dr. P. J. Kromsigt
Zijn Zender "dienen, eerst te Scherpenissa
(1892), daarna te Wierden, sinds 1900 in
Rotterdam, en van 1909 tot 1934 in Amster
dam. En overal was hij pastor in den vollen
zin van het woord, zonder om zijn geliefde
theologische studie de zorg voor de zielen te
verwaarloozen. Met vol recht mocht hij zijn
mede-arbeiders menigmaal het woord des
apostels in hex'innering roepen: „Hebt acht
op uzelf en op de geheele kudde, over welke
u de Heilige Geest tot opzieners gesteld
heeft, om de gemeente Gods te weiden, die
Hij verkregen heeft door Zijn eigen bloed"
(Hand. 20 28).
Maar evenmin verwaarloosde hij om de
zorg voor de schapen de studie der heilige
Godgeleerdheid. Niet slechts zijn eersteling,
de dissertatie over John Knox, maar een
lange reeks van artikelen en brochures ge
tuigen van nauwgezette kennisneming van
al wat er op.theologisch gebied gaande was,
gepaard aan zelfstandigen dogmatisclien
arbeid.
De collega's wisten het wel, dat hun
grijze nestor op de hoogte bleef, en
reeds in de vroege morgenuren ook
het nieuwste op theologisch gebied
doorsnuffelde, om er dan later van te
vertellen, zoodra men hem ontmoette.
Hij lééfde er in.
Het werd echter nooit kamer-geleerdheid.
Het ging dezen theoloog altoos om Gods
levend Woord voor Gods levende Kerk. En
die Kerk was de volkskerk Tegen alle doo-
persche groepen, tegen alle uiting der af
scheidingsbeginselen, kwam Dr. Kromsigt
op met de Schriftuurlijke boodschap van
Gods Verbond met de geloovigen en hun
zaad, van den rijkdom en den langen duur
van Gods genade in de geslachten. Daarvan
getuigt nog zijn laatste grootere werk:
.Grondslag en Wezen des Verbonds", dat
hij met zijn jongeren collega, zoon van zijn
ouderen Rotterdamschen collega en vriend
Oorthuys, in 1933 het licht deed zien. En zoo
kon het ook niet anders of Dr. Kromsigt liet
ook op staatkundig getuigenis zijn stem hoo-
ren, ter verdediging van Art. 36 der Nederl
Geloofsbelijdenis, en tot opeisching ook van
de openbare school voor Gods Woord.
Dr. Kromsigt was al die jaren een
beslist Gereformeerd theoloog, voor
vechter van de Confessioneele begin
selen. Maar met welk een ruim, liefde
vol hart deed hij dit. Hoe van harte,
hoe eerlijk waardeerde hij het goede
hij andersdenkenden, of het nu zijn
groote tegenstander Kuyper was. of
de een of andere methodistische be
weging.
Hoe eerlijk en aanhoudend heeft hij gewe
zen op de groote waarde van het getuigenis
van Dr. Kohlbrugge; en met welk een inner
lijke vreugde kon hij van een volbloed ethi
sche preek genieten.
Waarlijk, een veelzijdig man was en is
deze Gereformeerde dominee en godgeleerde.
Het is wel zeer te betreuren, dat
noch kerkelijke, noch staatkundige
machthebbers zich zóó hebben weten
te verheffen boven hun partij-belan
gen, dat zij dezen geleerden practi-
schen theoloog een leerstoel aanboden.
Als Dr. Kromsigt over dit passeeren leed
gedragen heeft, dan was het om de wille
van Gods Kerlc, die hij met de waarheid
ook van den katheder had willen dienen.
Maar al zijn collega's weten, dat het de
blijdschap des geloofs bij Dr. Kromsigt niet
heeft kunnen breken. Al werden zijn advie
zen niet opgevolgd, al zag hij zijn idealen
voor Kerk en Staat niet vervuld, een bemin
nelijk optimisme, de rust des geloofs, bleef
heel zijn optreden eigen.
De jubilaris wist het wel en weet het nog:
„God regeert". En de overwinning is tóch
aan het Lam.
„Wat vijand tegen Hem zich kant.
Gods hand, Gods onweerstaanbre hand,
Zal hem bekleén met schaamt' en schand'!
Maar eeuwig bloeit de gloriekroon
Op 't hoofd van Davids Grooten Zoon!"
God spare dezen grijzen strijder, met zijn
moedige gade, nog menig jaar. Hij draagt
nog vrucht in zijn ouderdom.
Electrische
keukeninstallaties
voor ziekenhuizen, sanatoria,
gestichten, enz.
Economisch Hygiënisch
Vraagt vrijblijvend offerte bij de
Nederl. Siemens Mij. N V.
Den Haag
GEBR. DENGERINK
VLEESCHCO NS ERVEN FABRIEK
M E P P E L - TEL. 21 21 (2 lijnen)
Boterhamworit ./blik p/doo> van 12 bl.k 113-
Snijwont (lijn en grof) droog 85 ct par K.G.
Hamplaten (droog)100 ct per K.G.
Galderiche rookwor.t (prima met loodje) 75 ct per K.G.
Voor andera fijne Vleeschwaren zijn wij ook Uw edrea
Zendingen boven 15.—- franco rembours
Prijzen1 vr Ijbl ij vend
De moderne CENTRALE VERWARMING
wordt niet met cokes doch met
KLEINE NOOTJESKOLEN
gestookt. De KOLEN van de
zijn daarvoor buitengewoon geschikt
STOOMWASSCHERIJ
„DE PAUW"
FIRMA FRANS OE WIT
OUOEWATER TEL. No. 39
Het adres voor een heldere watch,
geringe-slijtage, concurreerènde prijs.
Vraagt inlichtingen of persoonlijk bezoek
Voor inrichtingen sterk verminderde prijzen
MAKELAARS
IN 'ASSURANTIËN
GELDERSCHE KADE 21
ROTTERDAM
TELEFOON ft.ST/S
VRAAGT PREMIES/CONDITIES
RUBBER TEGELVLOEREN
RUBBER MATTEN
RUBBER SPONSEN
RUBBER KUSSENS
v Holland Rubberfabriek
„RADIUM"
MAASTRICHT
bouwt sedert 1906
J. C.VAN STRAATENN-V.
Tel.: 333618 'sGravenhage
preparaat
Maakt alle steen- en
voegwerk
WATERDICHT
Fabrikanten:
OFFERS VEDER - ROTTERDAM
Nieuwehaven 169 - Telef. 51411
voor Kerken, Scholen en Instellingen
van Weldadigheid in Nederland
's Gravenhage, Javasiraat 58
Controleeren van Administraties
van Kerken, Scholen en Instel
lingen van Weldadigheid
Hoogste stand te Lyon 768.3.
Laagste stand te Isafjord 734.5.
Stand vanmorgen halftwaalf 760.7.
WEERVERWACHTING
Meest matige in het Noorden tijdeHjlc
krachtige wind uit Westelijke richtingen,
betrokken tot zwaar bewolkt, later tijdelijk
opklarend, tijdelijk regen, aanvankelijk zach
ter, later kouder.
ALGEMEENS WEERVERWACHTING
De diepe depressies bij IJsland breiden
zich over het geheele Noorden uit. De mi
nima bewegen zich ongeveer langs de Pool
cirkel en het eerste nadert de Noorsche kust.
De diepe depressie over Finland blijft s'a-
tionnair. Een secundaire, welke gistermor
gen over Schotland lag, diepte zich uit in
het Kattegat.
Het geheele Noorden en Noordoosten wordt
thans overdekt door een' uitgebreid en diep
:ebied van lage luchtdruk. In het Westen
:n Zuidwesten op de oceaan ligt overal
eenige dagen lang een machtig gebied van
hooge luchtdruk. Deze luchtdrukverdeeling
heeft tot gevolg, dat over het geheele waar
nemingsgebied de winden uit West lot
Noordwest zijn en dat de oceaan-winden
langs den Noordrand van het gebied van
hooge luchtdruk vochtige warmte brengen
tot diep in het continent en dat de arctische
inden uit het poolgebied binnen den Pool
cirkel blijven.
In het Zuidoosten steeg de luchtdruk. In
de Alpen is het weer prachtig en waaien
om de hooge toppen droge föhnwinden
De koude is thans nagenoeg overal verdwe
nen. De regenval bleef beperkt tot kleine
hoeveelheden, behalve diciit bij de centra
der depressies.
Voorloopig is nog weinig verandering in
het weertype te verwachten.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind 15 October te 9.50 uur aan de
posten Delfzijl tot Hoek van Holland: Weest
xw hoede!
fHERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 14.0 C.
16 OCTOBER
VOERTUIGEN MOETEN
HUN LICHTEN OP HEBBEN
16 OCTOBER
Van 's avonds 5.33 uur tot 's morgens 6.00 u
GEREF. KERK RIJSSEN
De Geref. F-li te Rijs sen heeft een
nieuw orgel in haar kerkgebouw geplaatst,
dat a.s. Maandag it. een speciale dienst In
gebruik genomen zal worden.
NIEUW KERKGEBOUW
De Geref. Kerk te Daarlerveen (Ov.)
zal haar nieuwe kerkgebouw in gebruik
nemen in een kerkdienst op 29 October a.s.
des avonds om 7 uur. De daarop volgende
Zondag zal Cand. B. Geuchies zijn intrede
doen.
Landarbeiders en devaluatie
Welke gevolgen de depreciatie van de
gulden voor de landarbeiders zal hebben,
kan de redactie van de Chr. Landarbei
der voorloopig niet zeggen; in 't algemeen
denkt zij er zóó over:
Noch voor optimisme, noch' voor pessi'
misme zijn o. i. redenen. De rampen, die
regens-anders vair devaluatie ons destijds
in helle kleuren hebben geschilderd, zul
len ons waarschijnlijk wel gespaard Olij
ven vooral nu er een regeenne aan het
bewind is, die blijk gegeven heeft, hei ver
trouwen van ons volk waardig te zijn
Hebt ge ooit van een lancl gehoord, waar
de bevolking de devaluatie rustiger heelt
opgenomen, dan ons land?
Rust is de eerste voorwaarde, om even-
tueele voordeelen van devaluatie niet aan
ons te laten voorbijgaan. Voop pessimisme
zien wij dan ook geen reden. Hoe men de
thans geschapen situatie ook moge be-
oordeelen, vaststaat, dat wij de laatste wo
ken in ons land gelukkig geen regeering-
Blum hebben gehad!
KARDINAAL INNITZER
OVER HET COMMUNISME
De bekende Oostenrijkschc primaat, de
kardinaal-aartsbisschop van Weenen, dr. In-
nitzer beeft Zondag j.l. te Mödling een
rede gehouden, waarin hij zich zeer scherp
tegen het bolsjewisme en de gevaren van
deze beweging zooals die thans zijns inziens
dreigen, uitsprak.
„Ep dreigt", aldus de kardinaal, „een we
reldbrand. De nieuwe vormen van den s L rij cl
der duisternis tegen het licht heeten comma
nisme exx bolsjewisme. Het bolsjewisme gaat
met angstwekkend geweld te werk. Als ik
verklaar dat in 1935 van Moskou uit elf
millioen Godloochenaarsboeken in zes talen
over Europa verspreid zijn, dan is dat nog
slechts een aanduiding voor de tactiek, wel
ke gevolgd wordt. De staatslieden sluiten
zoogenaamd in het belang der economie
verdragen met het bolsjewisme. Het is, als
of de menschheia blind is en niet meer ziet
vanwaar het onheil komt. Waar de Sovjet-
sier van Moskou verschijnt, bcteekent zij
bloed, haat en vuur"»
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
„Ambtelijke Weisprekendheid", door
J. H. de Goede Jr., Ui tg. N. Samsom
N.V. te Alphen a.d. Rijn.
De heer de Goede wil met dit boekje ecu
pleidooi voeren voor betere verzorging van
het ambtelijk gesproken woord. Wij mee-
nen, dat hij meer doet. Niet alleen wenschi
hij op de wenschelijkheld, dat zij, „die in
hoogheid gezeten zijn", een woord-van-pas
kimmen spreken, de aandacht te vestigen,
doch daarnaast geeft hij in ruime mate
regels aan, die aan de bereiking van dit
doel dienstbaar kunnen zijn. Allereerst
biedt hij een korte uiteenzetting van wel
sprekendheid in het algemeen, en vervol
gens van ambtelijke welsprekendheid, voor
al toegespitst op het burgemeestersambt.
De heer De Goede heeft met het schrijven
vaii dit werkje een goede daad verricht.
Inderdaad was er wel behoefte aan een
geschrift, dat voor het vraagstuk van do
welsprekendheid van ambtenaren een oplos
sing tracht te geven. Niet dat we nu dado-
lijk alle moeilijkheden uit den weg ge
ruimd achten. Ook hier leert men al doen
de. Slapelooze nachten, aan een redevoering
voorafgaande, zijn nu niet meer strikt nood
zakelijk. Als dit bereikt is, kan men met
de „welsprekendheid" al zeer tevreden zijn.
De uitgave is uitstekend verzorgd. De
ba md te eken ing, die een ambtsketen voor
stelt, is origineel,
