N AT I O N A L E üam Batavia viert Prinsessefeest WOENSDAG 23 SEPTEMBER 1936 DERDE BLAD PAG. 9 Uit Oost-Indië Blank en bruin verbonden door den Oranjeband je Chr. organisaties ormden een prachtgroep De heer P. Gilde te Batavia zendt ons ,er vliegpost een uitvoerig verslag van de ildaar gehouden Oranje-feesten. Wij ont- (Teenen er het volgende aan: Het blijde bericht Dinsdag 8 Sept. 1936, 's avonds 5 uur. Do telefoon gaat, wie zal dat weer zijn. De andere zijde buldert mij in 't oor: de Prinses is .verloofd, hoerah! Vlug mijn huisgenooten op de hoogte gesteld. Als goede Oranjeklanten ging er een gejuich op en direct de vlag uit. Vlug de straat op, om 't aan vrien den en kennissen mede te deelen. Er ging een golf van blijdschap doot Jatavia, ouderen sprongen en jubelden even iard als de jongeren, Batavia was spoedig •en vlaggenzee. Batavia was een m zijn Oranjeliefde en jen des avonds een militaire taptoe ge- Jiouden werd, was er één groote optocht en ■e lindigde men zeer laat in den avond cestvreugde. by De Vorstelijke radio-toespraken =j»o< Den 9en September des avonds 7 uur zag ien niemand op straat, in tegenstelling net de vorige dag, een stilte alom. Wat was t oorzaak? Ge weet het reeds: onze zeer •liefde Koningin zou ons zelf door de radio 2 medcdeeling doen van de verloving .van jare Dochter Prinses Juliana. Zou men dit verzuimen? Nee, dat nooit! Hoe waren we verheugd, toen we van leze Koninklijke Moeder zelf mochten 23 looren, dat dit huwelijk uit liefde zal worden gesloten. We hoorden een gelukkige Moeder, een •elukkige Dochter en een gelukkige .Ver- naam onzes Gods. De Heere vervulle all Uwe begeerten." Hij toekende in gevoelvolle woorden den band die er is tusschen Neder land en Oranje, een band die gelegd is in bloed. Nadat Efr. van Andel den zegen had uit gesproken, zong de gemeente staande twee coupletten van het Wilhelmus. Aanwezig waren alle officieele vertegen woordigers, de Resident ter beschikking de heer H. A. van Loghem en de hoofdcommis saris van politie, de heer P. Dekker. In de Willemskerk wachtte reeds lang voor half 10 een geduldige schare op het begin van den feestdienst. Links en rechts van het orgel waren de Duitsche en de Nederlandsche kleuren aangebracht. Op de wandlen ter weerszijden van het spreekge stoelte waren de wapenschilden van het Huis van Nassau en van het Huis van Lippe-Biesterfeld bevestigd. Even over negenen arriveerden de autori teiten, onder wie waren de vice-president en leden van den Raad van Nederlandse!)- Indië, de vlootvoogd, de divisie-comman dant en de eskader-commandant met hun adjudanten, de voorzitter, de secretaris en leden van den Volksraad, de gouverneur van West-Java, de resident en de regent van Batavia, departementchefs, de consul- van Batavia, departementchefs, dc consuls- Brittannië, de procureur-generaal, de luite nant der Chineezen en andererk Precies om half 10 ontvingen de voorzitter en de vice-voorzitter van het Protestantsch Kerkbestuur, dr. N. A. C. Slotemaker de Bruine en dr. E. A. A. de Vreede, den Landvoogd en mevrouw De Jonge, jhr. en freule De Jonge, den heer en mevrouw Kiveron, mr. Borgman Brouwer en den waar nemend intendant van het Huis van Z. E. den Gouverneur-Generaal en mevrouw Van Vreeswijk. Aan den feestdienst verleenden mede werking een dames-zangkoor, onder leiding van den heer De Ruyter Korven. Een grootsche optocht Des middags was er een groote optocht die langs het paleis van den Gouvemeur- GeneraaJ trok. Het was eeL indrukwekkend défilé. Niemand is achter gebieven om te getuigen van zijn blijdschap over dit ge beuren. Alle rassen, blank en bruin werden bijeen gebracht en gehouden door den Oranjeband. Alle verdeeldheid, alle versplintering was geweken, 't Nederlandsch Indische volk toonde, dat er een eenheid bestaat wanneer 't om Oranje gaat. De optocht wordt door sommigen geschat op 30.0G0, door anderen op 70.000 deelnemers. Wij gelooven, dat er zeker 50.000 waren. Ze bereikte een lengte van plm. 6 K.M. Verwonderlijk hoe alles in twee dagen was georganiseerd. Alles wat Christelijk was in zijn orga nisatie had zich achter elkaar opgesteld. Wij openden met de Chr. Oranje- Vereeniging Batavia. Op het doek was geschilderd 't Bondsvaandel met insigne. Hierop volgde de P(rotestantsche) J(eugd) C(lub), daarna het Christelijk Onderwijs, omvattende de vier vereeni- gingen op Batavia, de Chr. A.M.S., de Chr. Kweekschool, de Chr. Onderwijzers Vereeniging; het Chr. Jeugdwerk, o.a. de padvinders(sters) en de driehoekjes en tenslotte sloot de stoet met de Chr. Staatk. Partij. Om half zeven zette de optocht zich in beweging en was om 7 uur voor 't Paleis. In onafgebroken dichte rijen trok men voorbij den minzaam groetenden Gouver neur-Generaal en zijn gevolg; het was over half negen toen de laatsten voorbij trokken Uit den optocht trad de Resident Batavia, Mr. H. Fievez de Malines van G i n k e 1 naar yoren en sprak namens de geheele burgerij van Batavia Gouverneur-Generaal toe, die met een korte rede antwoordde en besloot met een geest driftig: „Leve de Koningin! Leve de Prinses! Leve de Prins!" Dit feest is weer achter den rug. Mogen de jong verloofden thans verder genieten van een rustig samenzijn. Mogen onze ge dachten vaak vertoeven in dit Koninklijk Desniettemin willen wij hier openlijk ïze verzekering geven: men bespreekt en bepleit de verwezenlijking van dd<t denk beeld met liefde en met kracht. Men wil er niet van hooren, dat het onmogelijk zijn; men wijst op de voorbeelden van Engedeche en Belgische koningszonen, die Ook gingen naar eigen overzeesche gebie den en naar die van andere rijken. Om te bewijzen, hoe zeer de gedachte aan een eventueele overkomst van verloofde paar naar Indië leeft, moge die nen, dat wij een brief ontvingen van een onzer lezers, die daarin schreef, dat straks natuurlijk Indië een huwelijksgeschenk zal aanbieden. Dit behoorde dan, zoo was zijn meening, te zijn een Koninklijk jacht, waarmede Prinses en Prins dan naar Indië zouden kuninen komen. Ter zijde gelaten, of met een „jacht" de reis over de Oceanen naar hier gemaakt kunnen worden, wordt hiermede toch niettemin treffend gedemonstreerd, hoe levendig de gedachte, welke wij hier even bespreken, heeft post gevat. Daarom: laat men in Nederland toch vooral begrijpen, dat men hier niet te doen heeft met zoo maar een opwelling, maar met een wens oh, reoht uit het hart. Daarom ook: laat men in Neder land dezen wensch niet onmiddellijk, als zijnde om allerhande redenen niet uitvoerbaar, verwerpen. Men overwege hem en deugdel'ijkl ben1 ifde. De laatste jaren hoorden we onze geliefde 'orstin woorden van weemoed tot ons spre ien, thans was het in jubeltoon. Code zij hiervoor de dank. t grootsche huldiging I De radio bracht ons spoedig het bericht, Jat Batavia zich op moest maken voor een jotsche huldiging op Zaterdag 12 Sep- )er. j dag werd ingezet met een kinder- tada. Gezongen werd door de Inlandsche. ibische, Chineesche en Europeesche kin _..en. De Inlandsche kinderen zongen een door wen Regent van Batavia, den heer Achmad robonegoro zelf gemaakt lied, n.l. Slamat ampoerna, ook de Arabische er\ Chineesche tinderen zongen liederen speciaal voor deze Gelegenheid gemaakt. De Europeesche kin fren zongen het: „Wij willen Neerland twee coupletten .van flielmus. iVas een mooi moment toen de kinderen in iun lied 't verloofde Vorstelijke paar Oile brachten. [kdiensten Om half 10 begonnen 'de kerkdiensten ïn p Protestantsche Kerk waar Ds. iB. K e e r s 'ad en in de Gereformeerde Kerk [Kwitang" waar Dr. H. A. van Andel ging. 't Was wel een gelukkige om- mdigheid, dat deze fijn besnaarde predi cant van Solo juist in Batavia vertoefde. [Dn van Andel had tot tekst Ps. 20\c 5 1 6: „Hij geve U naar Uw hart, en ver- 5 al Uwen raad Wij zullen juichen over llw heil en de vaandelen opsteken in den LEVENSVERZEKERING-BANK Rotterdam NATIONAAL-TARIEF (MET OPVOEOINQSRENTS) Voor 124,80 V-jaars verzekert 30-jarige ƒ6000,» kapitaal pTuc ƒ600,- epvoedingsrente Ds. Keers zei om., dat deze dag ons wijst op onze roeping om ons vorstenhuis te schragen en om ons te scharen rondom den troon. Wat vooral in dezen tijd noodig is, dat is: eenheid. Hoe hopeloos ver splinterd wij ook zijn, in dagen als deze is bewezen dat eendracht mogelijk is. Menig maal is onze eendracht geboren uit druk en nood, laat ze nu opbloeien uit jubel ch geluk. En wanneer de twee koningskinderen uitvaren op de zee des levens, dan moge' onze bede hen vergezellen: „God zegen hen en zegen hun levert." Ook hier werd de dienst besloten met het gezamenlijk zingen van het 6de couplet van het „Wilhelmus", waarop de Landvoogd met familie en gevolg vertrokken. De organist ging nu over tot het spelen van vaderlandsche liederen, welke spontaan en met groote geestdrift werden meegezon gen door het langzaam wegstroomende publiek en terwijl wij de breede trappen van het kerkgebouw afdaalden, klonk het overal om ons heen: „Wij willen Holland houen Wij geven Holland nooit!" mlingeh van de Chr. Kweekschool „Salem" in de optocht gezin, maar bovenal: bidden wij veel voc ons geliefd Vorstenhuis. God, Nederland en Oranje, deze zij onverbrekelijk één. Dring' luid van uit ons feestgedruisch De béé ben hemel in: Blijv* met ons oud Oranjehuis I-Iet volk steeds één gezin! Vorstinnen en Prins prijze onze zang En 't klinke aan allen kant: Bewaar het Vorstelijk stamhuis lang En 't lieve Vaderland! DE PRINSES EN PRINS BERNHARD Een bezoek aan Ned.-Indië in zicht? De Indiische Pers heeft zich met groote vreugde uitgelaten over de verloving van H.K.H. Prinses Juliana en er is op geest driftige wijze feest gevierd in heel Ned.- Indië. Vanzelfsprekend zijn van meerdere den stemmen opgegaan over een eventueel bezoek van de beide Vorstelijke personen aan onze Oost. Men mag aannemen dat de vervulling van deze vurige wensoh onbeschrijfelijke vreugde in Ned. Indië zou teweeg brengen. De „Ind. Crt.", en dit is een van de vele persstemmen, schrijft het volgende: Thans, n-u Prinses Juliana verloofd is de gedachten van heel Indië zich met ma gische kracht geconcentreerd hebben het Oranjehuis, is opnieuw de vraag naar voren gekomen: Zou het piet mogelijk zijn. dat de Prinses en Haar verloofde naar d-eze landen een reis maken? De telegrammen uit Nederland maakten er gewag van, maar ook even prompt volg de een tegenspraak. EEN COMMUNIST GEARRESTEERD Na huiszoeking in zijn woning Jongste politieke razzia vestigde opnieuw de aandacht op hem Verleden week is te Batavia te zijnen huize gearresteerd een em ployé van een der scheepsagenturen, zekere Ph., die verdacht werd van communistische propaganda, zoo mefldt het Bat. NbL Hij had reeds eenigen tijd in den trein, met welken hij dagelijks van Kemajoran naar Priok en terug reis de, de aandacht getrokken wegens zijn opgewonden verhaLen. In de woning van Ph. werd, bij de huiszoeking, welke aan die arrestatie vooraf ging, zooveel communistisch materiaal gevonden, o.a. pamfletten, dat er alle aanleiding was om den man voorloopig voor onderzoek aan te houden. PTl was tweede man van zijn kan toor te Priok; hij is Nederlander van geboorte. Ph. kwam ongeveer twintig jaar geleden als twintigjarig soldaat naar Ned. Indië. Zijn militaire loopbaan was geen succes. Na enkele zware disciplinaire straffen kwam het einde met gevangenisstraf we gens zijn politieke activiteit: het was iio de dagen van Sneevliet. Hij werd uit den dienst ontslagen met vervaUien-verklaring van den militairen stand. Hij vond toen in het burgerlijke een betrekking en wel bij een Nederlandsche firma, die optrad als agente voor enkele buibenland6che reederijen. Hierbij heeft Pb tien jaar lang gewerkt Ook in dezer werkkring stak Ph. zijn politieke overtui ging niet onder stoelen of banken. Doch daar hij zijn werk uitstekend deed en in de arbeidsuren niet over politiek sprak nam zijn werkgever er geen aanstoot aan Na bij deze firma gewerkt te hebben- was hij werkzaam bij verschillende veem- bedrijven en was ook eenigen tijd werk loos. Vier jaar geleden trad hij in dienst bij de buitenlandsche firma, bij welke hij werkte op het moment van arrestatie. Zijn directe chef was zeer goed op de hoogte van zijn antecedenten. Hij nam van Ph de gelofte af, dat dvaze zich nimmer zou inlaten met het communisme. De firma is agente van Duitsche reederijen, welker schepen onder Hakenkruis-vlag varen, ter wijl de leden van directie en personeel overtuigd nationalist zijn», Ook hier deed Ph. zijn werk uitstekend en hij maakte als tweede man te Priok, een goede kans op promotie, zoo de gelegenheid zich zou hebben voorgedaan. Maar Ph. is commu nist gebleven, een vurig bewonderaar van de leer van Stalin. Zijn echtgenoote, een Inlandsche, is ex- Digoeliste. Deze vrouw was tijdens de ar restatie van haar man niet thuis en voorts schijnt niemand in de buurt er iets van gemerkt te hebben. Althans mevrouw Ph kwam den volgenden morgen bij den chef van haar echtgenoot vragen, of deze wist cP G** c Y^SV* \pO^ Aao °°vV: C0Ü&"9 aoe^OPle\^ie^t^3ripaVs v 7eeP s Ae oW" r0aV\ke° „A\a<3epf LnVe^; waar haar wederhelft toch kon zitten. De Politieke Inlichtingendienst had Ph nog niet vergeten, maar na de verhooren van hen die bij de jongste politieke razzia werden gearresteerd, werd de aandacht op nieuw op hem gevestigd. Het verhoor van Ph. was heden nog niet ten einde. DONDERDAG 24 SEPTEMBER HILVERSUM I 1875 M. AVRO-Uitzending. 8.00 Gram.pl. 9.00 Kovacs Lajos' orkest. 10.00 Morgenwijding. Gram.pl. 10.30 Gram.pl. 11.30 Ensemble „Marcello". 71.00 AVRO-Aeolian-orkest. 2.00 „Eten en drin ken ook bij andere volkeren", causerie. 2.30 Viool- en piano-recital. 3.00 Omroep orkest. 4.00 Voor zieken en ouden van dagen. 4.30 Gram.pl. 4.50 Voor de Jeugd. 5.30 Kovacs Lajos' orkest en orgelspel. 6.30 Sportpraatje. 7.00 en nu, naar bed. 7.10 Causerie over de „Zonnestraal- collecte". 7.20 Gram.pl. 7.30 De „Staal meesters". 8.00 Berichten ANP. 8.10 So listenconcert. 8.40 „Verruim uw kennis", causerie. 9.20 Omroeporkest en soliste. 11.00 Berichten ANP. 11.3012.00 Gram. pL HILVERSUM II 301 M. 8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO 2.00—11.30 NCRV 8.009.15 en 10.00 Gram.pl. 10.15 Mor gendienst te leiden door Ds. A. W. F. Waardenburg, Vrij Evang. pred. te Oldebroek, 10.45 Gram.pL 11.3012.00 Godsd. halfuur. 12.15 KRO-orkest en Gram.pl. 2.00 Handwerkcursus. 3.00 Gram. pl. 3.153.45 Voor de Vrouw. 4.00 Bij bellezing te houden door Ds. B. E. J. Bik, Herst. Evang. pred. te EnMiuizen. 5.00 Cursus handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Alt, cello en piano. 7.00 Berichten. 7.15 Joum. weekoverzicht. 7.45 Reportage. 8.00 Berichten ANP. 8.15 Arnhemsche Orkest- vereen. 9.00 „Het Capitulantenstelsel", causerie door den heer J. V e n n i k, te Rijswijk. 9.30 Vervolg Concert (Om 10.00 Berichten ANP). 10.30—11.30 Gram.pL Schriftlezing. DROITWICH 1500 M. 12.10 Het BBC-Welsh- orkest. 1.05 De BBC-Zangers. 3.30 Het Bronkhurst Trio. 4.30 Strijkkwartet en so liste. 7.00 Piano-recital. 8.20 Het BBC- Symphonie-orkest m.m.v. solist. 9.25 De „Roosters". 10.30 Korte Kerkdienst. 10.50 Het Londensch Strijktrio. RADIO-PARIS 1648 M. 11.20 Orkest-concert, 5.20 Radio-tooneeL 8.20 Cello en Zang, 10.05 Nat. Orkest. 11.50—12.35 Robert- orkest. BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Klein orkest. 1.30 Omroeporkest. 9.20 Omroep orkest 484 M.: 12.50 Omroeporkest. 8.20 Omroep orkest. 9.35 Symphonieconcert. 10.30— 11.20 Gram.pl. ~EUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.30 Ge- var. programma uit Frankfort. 9.20 Ope ra-uitzending. 10.50 Blaas-trio-concert, 11.2012.20 Het Omroepkleinorkest. De Chr. padvinders en de driehoeksmeisjes ontbraken 'natuurlijk evenmin GESCHIEDENIS VAN EEN HOUANDSOH - AMERIKAANSGHEN MILLIONAIR DOQRK JONKHEID XIII (13 Bulders laat zijn kinderen te bed gaan, de oudste twee bi 9ckleed, de jongsten in gewone nachtkleedij. 3e „Gaan jullie maar rustig slapen. Als er wat bijzonders is, •njj°ep ik wel." „Moet u dan niet slapen?" „Oom Waterman en ik zullen elkander aflossen." Hij wijst eenige mannen aan, die om beurten aan dek zullen >lijven en raadt de anderen, vooral de vrouwen en kinderen, SJekleed op hun bedden te gaan rusten. „Ik heb mijn eigen kinderen ook te bed gebracht." Op de schrik en de inspanning volgi een zware rust. Het Wordt stil op de Cornelia. De wind blijft waaien. Het schip zit on bewegelijk, het water E 6chuurt langs de wanden. Als de grootste vermoeidheid geweken is, doet onrust de menschen ontwaken. Ze komen aan dek, waar de felle wind hen angstig maakt, ze turen in de duisternis, ze hooren het water stooten tegen het schip en in de verte de branding op de kust. Waar blijft de vloed? Komen we niet los? Ze gaan zitten op de rand van hun kooi of geheel gekleed liggen met schoenen aan Waarom eigenlijk? Ze kunnen toch niet weg, wat er ook gebeurt. Kwam de morgen maar. Ze willen weer naar buiten. Ze drentelen heen en weer. Ze maken elkaar onrustig. En het blijft maar donker. Als de schemering eindelijk de morgen aankondigt, staat alles aan dek. Ze turen naar het land, of ze leven zien. Ze hopen, dat er een schip zal uitvaren. Het wordt helder dag. En nog is er niets te zien. Op het land niet en op de zee niet. Bulders denkt weer aan Paulus. De menschen moeten spijze nemen. De kapitein heeft de sleutels meegenomen. De voorraad kamer wordt open gerammeid en een betrouwbaar man bij de verbroken deur op post gezet. De kok heeft gisteren brood gebakken. Dat kan vandaag gegeten worden. Op twee kilometer afstand ligt het land. Aller oogen keeren zich daarheen. De menschen bekijken de boot en bespreken de mogelijkheid van heen en weer varen en zoo allen aan land komen. Maar de zee is onrustig en er zijn geen zeelui. En misschien overal verborgen klippen of banken en ook haaien. Dat is veel te gevaarlijk. Misschien gaat de wind liggen. Misschien komen er schepen. Misschien wordt het schip door kustbewoners gezien. Het wordt middag en er gebeurt niets. „We moeten roepen," zegt er een. Met de handen als een wijde koker aan de mond geeft hij een langgerekte schreeuw. De anderen beginnen ook. Allen loopen te hoop. Allen schreeuwen. Zelfs de kinderen doen mee. 't Wordt een chaos van geluiden. Bulders vraagt stilte. „We moeten allen tegelijk roepen", zegt hij, „en allen het* zelfde woord. We roepen: Ahoi! Ik zal het voordoen." Hij zet zijn handen aan de mond en roept; „Ahooooi!" „Nu allen tegelijk. Een, twee, drie." „Ahóóóói!" 't Gaat goed. Nog eens. En nog eens. Allen kijken vol verwachting. Zoo dadelijk zullen er silhouetten verschijnen boven op de heuvels en menschfiguren zullen heen en weer bewegen langs het strand. Maar er verschijnt niets. Geen teeken van leven. Het geroep verflauwt. Bulders raadt de menschen, hun eten te koken en de maal tijd gereed te maken. Dat geeft afleiding. Een paar uren gaan voorbij en dan komt de onrust als een vloedgolf, die allen overstroomt. „Wat moeten we doen? De avond komt en alles is onver anderd. Laat ons niet voor de tweede maal hier overnachten." Ze begrijpen de toestand. Ze lichten elkander in. Op het eiland wonen geen menschen, er komen hier ook geen sche pen, want de plek ligt buiten de route. Het schip is uit de koers gedreven, hier komt niemand. Een diepe neerslachtigheid overmeestert allen. Ze zullen moeten sterven met het beloofde land voor oogen, als Mozes op Nebo. Ook Bulders voelt zich ontmoedigd. Hij herinnert zich de woorden van dominé Brummelkamp: „De reize derwaarts vergt een vaarwel, dat aan een sterfbed doet denken." Zal dat woord een profetie blijken? Is niet een groot schip in 't gezicht van de kust verbrand, waarbij van de drie honderd menschen tweehonderdvijftig omkwamen, waaronder honderd zeven en twintig Nederlanders? „Vrienden", zegt hij, „misschien zijn de kapitein en zijn mannen aan land gekomen. Dan worden er schepen gezonden om ons te halen en om de lading te bergen en te trachten, het schip los te maken. Een kostbaar schip met waardevolle lading en tientallen menschenlevens wordt zoo maar niet in de steek gelaten," Dat is zoo. Dat moet ieder toestemmen. „Maar waarom duurt het dan zoo lang?" „Dat weten we niet, vrienden. We weten hier niets. Ge lukkig is de wind gaan liggen. Voorloopig is er geen gevaar. We moeten weer rustig wachten tot morgen." De nacht is stil. Alles ligt onbewegelijk. De maan is helder, maar over de zee hangt een waas van nevel, stil en dood als een kerkhof. Tegen de morgen komt de wind weer op. Als het storm wordt, is het gauw gedaan. 't Wordt geen storm, maar toch een stevig windje. In hun bed liggend hebben de menschen allerlei plannen bedacht, maar nu de dag er is met zijn felle werkelijkheid liggen alle plannen machteloos. De lucht wordt dik en 't gaat regenen, de zee wordt guur en de onrust grooter- (Wordt vervolgd))

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1936 | | pagina 9