Irun is bij verrassing genomen
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1936
EERSTE BUAD PAG. 3
De Spaansche burgeroorlog
De non-interventie-besprekingen
Nog steeds wapenleveringen
1 Naar de speciale correspondent van
het Duitsche Nieuwsbureau meldt, zijn
de troepen van generaal Mola er van
morgen om zeven uur in geslaagd de
stad Irun, om het bezit waarvan zoo
verbitterd gestreden is, te veroveren.
Gebruik makend van het nevelachtige
weer konden de rechtsche troepen door
een verrassende manoeuvre tot de op
ongeveer 800 meter voor de stad gelegen
voorloopige stellingen doordringen. Na
een kort geweer- en mitrailleurvuur ge
lukte het den opstandelingen de regee-
ringsaanhangers terug te dringen, die
zich daarop in wilde vlucht over de in
ternationale brug bij Hendaye op Fransch
gebied in veiligheid trachtten te brengen.
j Terwijl gistermiddag de regeerings-
troepen van Irun uit nieuwe batterijen
onafgebroken de hoogte van San Mar-
cial met granaten bestookten, zonder
evenwel schade van beteekenis aan te
richten, bouwden de nationalisten zich
versterkte posities op de heuvelen, die
Irun beheersohen.
De mannen van het vreemdelingen
legioen, die strijden aan de zijde der
nationalisten, rukten ter versterking
aan, kleine loopgraafkanonnen met zich
mee trekkend, die van tijd tot tijd in
stelling werden gebracht, om het vijan
delijk vuur tot zwijgen te brengen.
Van alle zijden dringen de nationale
strijdkrachten langs den oever van de
Bidassoa vooruit, over den weg naar
Irun en San Marcial.
Duidelijk was van de hoogten van Beho-
bie te zien, hoe stoeten muilezels langs de
steile berghellingen klommen, achter het
front der nationalisten, om de manschap
pen te voorzien van machinegeweren, on
derdeden van kanonnen en munitie.
In Behobia, tegenover het Fransche Beho-
bie, was het rustig, doch tegen den middag
leefde daar de strijd fel op. Van Fransch
gebied af zag men, hoe gewonden werden
weggebracht en ambulance-wagens weg
reden in de richting van Irun. De gevaren
trotseerend trachtten de laatste bewoners
yan het bedreigde stadje nog hun have en
goed zooveel mogelijk op Fransch gebied
in veiligheid te brengen.
Onophoudelijk knettert door de straten
van Behobi^, dat zich gedeeltelijk reeds in
handen der nationalisten bevindt, het ge
weervuur. Een regen van verdwaalde kogels
komt neer op Fransch gebied, waar reeds
.verscheiden personen, o.a. twee leden van
de mobiele garde zijn gewond.
Langzaam dringen de Marokkaansche
legionnairs op. Elke straat, elk huis wordt
hardnekkig door volksfrontmilitie verde
digd, uit ieder venster knallen de schoten.
Maar de kanonnen der nationalen houden
de stad. evenals Irun, onder vuur, terwijl
om half zes een nieuw bombardement op
beide steden werd gericht door Franco's
vliegtuigen.
Behobia is onhoudbaar. Een aantal mili
ciens van het Volksfront gaf den strijd
reeds op en vluchtte op Franschen bodem.
Om acht uur hield nog slechts een kleine
groep volksfronters stand. De val van het
plaatsje kon toen ieder oogenblik worden
Verwacht
Inmiddels was ook een batterij der natio-
'nalisten op de hoogte van San Marcos in
actie gekomen; ze richtte het vuur op den
landweg van Irun naar Fontarrabie en te-
zelfder tijd werd in Irun het vuur op de
van San Marcial naar Irun leidende helling
geopend.
Door tegenvuur der rechtschen werd de
ïusschen San Marcial en Irun gelegen en
door de regeeringstroepen bezette fabriek
in brand geschoten, nadat deze in den loop
van den middag reeds door een nationalis
tisch vliegtuig bestookt was.
De verrassende stormaanval der nationa
listen heeft inmiddels het lot van Irun be
slist.
Het radiostation van Cadix deelt mede,
'dat de colonne-Yague oprukt naar Toledo,
zonder veel tegenstand te ontmoeten.
Anderzijds meldt een communiqué der
Catalaansohe regeering, dat de rechtsche
troepen in Huesca geheel zijn ingesloten en
dat alle verbindingen verbroken zijn.
De Volksfronters zouden in de straten
van de stad zijn doorgedrongen, waar hevig
wordt gevochten.
Op het Spaansche schip „Uruguay", dat
voor Barcelona ligt en door de regeerings
troepen is ingericht tot gevangenisschip zijn
drie artillerie-officieren, een kolonel en
twee kapiteins, ter dood veroordeeld. Zij
worden beschuldigd in de kazerne van San
Andre in Barcelona den opstand te hebben
geleid.
Protest tegen wapenleveranties
De vroegere Spaansche gezant te Lon
den, markies Merry del Val, be
vindt zich op het oogenblik weer te
Londen, in opdracht van de generaals
Cabanellas, Franco en Mola.
Hij is door hen gemachtigd te verkla
ren, dat nooit eenig deel van Spaansch
grondgebied, hetzij in Europa,* hetzij
daarbuiten, beloofd is aan een buiten-
landsche mogendheid.
Verder verklaarde de markies, dat
geen van de drie generaals fascist is en
dat de voorloopige regeering in geen
enkel opzicht als een fascistisch regime
kan gelden.
Volgens een bericht via den radio-zen
der Burgos heeft de nationalistische
junta onder leiding van generaal Caba
nellas bij de Fransche regeering krach
tig geprotesteerd tegen de openlijke on
dersteuning van de volksfronttroepen
met oorlogsmateriaal.
De opmerkzaamheid der publieke opinie
wordt erop gevestigd, dat uit Frankrijk da
gelijks geschut, machinegeweren en muni
tie en zelfs officieren en manschappen naar
Spanje worden gezonden.
De juta protesteert eveneens ertegen, dat
volksfrontvliegtuigen bij de gevechten op
het Bidassoa-front ongehinderd als gevaar
dreigde over de Fransch-Spaansche grens
konden vliegen en op Franschen bodem
landen, om daar te blijven, totdat h?t ge
vaar van de zijde der nationalistische vlieg
tuigen was geweken.
Intusschen heeft de Fransche regeering
van de Spaansche regeering te Madrid be
richt ontvangen, dat 24 vliegtuigen van Tta-
liaansche herkomst te Vigo zouden zijn
aangekomen.
De non-interventie-commissie
De sovjet-unie, Hongarije en Finland heb
ben zich bereid verklaard, zich in de coör
dinatiecommissie inzake non-interventie in
Spanje, die te Londen bijeen zal komen,
te doen vertegenwoordigen.
De financieele secretaris van de Britscbe
schatkist, Morrison, heeft een zitting ge
presideerd van het interdepartementaal
comité, dat is samengesteld uit vertegen
woordigers van verschillende departemen
ten der regeering en gevormd is met het
oog op de instelling van een internationale
commissie, die zich moet bezighouden met
de kwestie der non-interventie.
Dit interdepartementale comité zal de
doelmatigheid bespreken der reeds van
kracht zijnde maatregelen ter verhindering
van het leveren van wapenen en vliegtui
gen aan Spanje. Het comité zal ook de mo-,
gelijkheid bespreken van toepassing van
andere maatregelen, welke door de inter
nationale commissie kunnen worden aan
bevolen.
Naar aan Reuter officieel is medegeé
is Duitschland in beginsel bereid, een ge
delegeerde te zenden naar Londen om zit
ting te nemen in de internationale commis
sie inzake non-interventie in Spanje. Voor
af moeten dan echter de kwestie van de
competentie van de commissie en de werk
wijze geregeld worden.
Italiaansche oorlogsschepen naar Spanje
De Italiaansche regeering heeft besloten
de Italiaansche vlootstrijdkrachten in de
Spaansche wateren te versterken.
Dit besluit is een onmiddellijk gevolg van
den eergisteren op den Italiaanschen on
derdaan Umberto Fasanella in Barcelona
gepleegden moord.
De Rooden, aldus luidt het in een desbe
treffende mededeeling van de Italiaansche
regeering, zouden Fasanella, die een vrouw
en zeven kinderen achterlaat, hebben ver
moord wegens het feit, dat in zijn woning
heiligenbeelden werden aangetroffen.
Dit is nu reeds het zesde Italiaansche
slachtoffer sedert het begin der wanorde
lijkheden.
Dreigende mijnstaking in Wales
Tengevolge van oneenigheden tusschen
den vakbond van Zuid-Wales en de werk
gevers, koestert men ernstige vrees, dat de
volgende week 128.000 mijnwerkers in sta
king zullen gaan.
Deze vrees is nog versterkt doordat in de
Bedwasmijn, middelpunt van het geschil,
het werk reeds plotseling is neergelegd.
Achthonderd mijnwerkers, de ochtend
ploeg, hebben zich in de mijn gebarricadeerd
en weigeren boven te komen, tenzij hun
eisch tot erkenning van de mijnwerkers-
federaüie wordt erkend.
Een afvaardiging van de federatie heeft
weer een onderhoud gehad met den minis
ter van mijnwezen te Londen.
GREUS OCR BAïJCISOtC PROV1WC
SpooOWE&OJ
PROVIMCIC&REUZCU
VVlSKAYA(BlStCAJC) A.ALAVA
G- Guipuzcoa
BRITSCH VLIEGTUIG
NEERGESTORT IN PALESTINA
Tijdens vuurgevecht
bij Toelkarem
Staat van beleg in het
heilige land
Nabij Toelkarem isx een hevig ge
vecht geleverd tusschen Arabische en
Engelsche strijdkrachten, waaraan ook
door militaire vliegtuigen werd
deelgenomen.
Een Engelsch vliegtuig is daarbij
neergestort.
De bestuurder en de bedienaar van
den mitrailleur werden gedood.
Een tweede officier-vlieger werd ge
wond, maar hij kon zijn toestel zonder
verdere schade aan den grond zetten.
Tijdens het gevecht werden voorts
nog een officier en twee soldaten ge
wond.
Het Britsche kabinet heeft zich gister uit
voerig bezig gehouden met den toestand in
Palestina. Besloten werd niet in te gaan op
dc bemiddelingsvoorstellen van den minister
van buitenlandsche zaken van Irak, welke
een pacificatie van het land beoogen op ba
sis van een voorloopige stopzetting der jood-
sche immigratie.
Merkwaardig in dit verband is, dat de En
gelsche legermanoeuvres in Sussex, die gis
ter een aanvang zouden nemen, geheel on
verwacht zijn afgelast. In welingelichte krin
gen is men van meening, dat deze maatregel
met het opleven van den strijd in Palestina
verband houdt, en vermoedt men, dat nog
meer militaire versterkingen daarheen zul
len worden gezonden.
Men houdt ernstig rekening met de afkon
diging van den staat van beleg voor geheel
Palestina.
Spanningen in Rusland
Stakingen en arrestaties
Te Leningrad is bekend gemaakt, dat een
viertal generaals, verdacht van Trotski-ïsti-
sche sympathieën, is gearresteerd, te weten
Schaposchnikof, Schmidt, Kusnezof en Tu-
liun.
De vertegenwoordigers der vroegere recht
sche en linksche oppositie, tegen wie, zoo
als bekend, een instructie wordt gevoerd,
o.a. Radek, Bucharin en Rykof, zijn, naar
verluidt, eveneens gevangen genomen.
De „Matin" meldt, dat de in de unie der
Sovjet-republieken heerschende agitatie
thans ook de arbeidersmassa begint aan te
grijpen.
In het industriegebied van Magnitogorsk
zou een samenzwering zijn ontdekt. De lei
ders der zgn. Tabakofbeweging, een vriend
van Tomski, die, zooals men weet, onlangs
zelfmoord heeft gepleegd, daar ook zijn
naam in het proces-Zinovjef c.s. was ge
noemd, zou samen met twaalf anderen zijn
gearresteerd.
Tabakof zou het gelukt zijn de slechtbe-
taalde arbeiders in het Donetsbekken om
zich te verzamelen, waarbij de- door de Sta-
chanofbeweging te voorschijn geroepen oa->
tevredenheid hem zou hebben geholpen. j
Thans zou de politie een heel net van
comité's hebben ontdekt, die bezig waren
met de voorbereidingen van een stakings
actie, waarmede tegelijkertijd opstanden on
der de boeren en in het roode leger
zouden gaan.
Japansch eskader naar China
Gevolg van Tsjengtoe-lncident
Het derde Japansche vlooteskader heeft,
in verband met het Tsjengtoe-incident, order
ontvangen, naar de Jang Tse Kiang op te
stoomen.
Vice-admiraal Oikawa,- de commandant
van het derde eskader, is aan boord van 't
admiraalschip „Izumo" uit Port Arthur te
Shanghai aangekomen.
Te Tsjoengking zullen twee kanonneer-
booten gestationneerd worden en te Nan
king, Koekang, Hankou, Tsjangsja en
Tsjang een.
De vertegenwoordigers van het ministerie
an Oorlog en Marine te Tokio hebben in
tusschen heden opnieuw het incident van
Tjengtoe besproken, naar aanleiding van
het officieele rapport, dat is ontvangen van
den secretaris van de Japansche ambassade
in China, Matsumura en van den Japan-
schen consul te Tsjoeng King, Kasuya, die
ter plaatse een onderzoek hebben inge
steld naar het incident.
De definitieve houding van Japan zal
worden vastgesteld, nadat nog rapport zal
zijn ontvangen van den ministerieel en amb
tenaar, die met officieele opdracht naar
Tsjengtoe is gezonden namens de Japan
sche departementen van Buitenlandsche
Zaken, Oorlog en Marine.
Volgens berichten in de pers hebben de
Japansche inwoners van Hankou besloten
een resolutie naar Tokio te zenden, waarin
wordt verklaard, dat het incident van
Tsjengtoe een gevolg is van de anti-Japan-
sche politiek van de Chineesche regeering
en waarin het Japansche gouvernement
wordt aangespoord, vérstrekkende maatre
gelen te nemen, om dergelijke incidenten ii
de toekomst te voorkomen.
BAKKER KON ZIJN DEEG NIET KNEDEN
Stijve armen door rheumatiek
Nu weer gezond als een vlsch
„Ik had rheumatiek, zoo erg als het maar
kon. De gewrichten in mijn armen, beenen,
handen en voeten waren verstijfd. Ik kon
nauwelijks loopen, en als ik een paar minu
ten had gezeten, werd het een hcele toer om
weer overeind te komen. Ik ben bakker van
beroep, dus U begrijpt wel dat ik al mijn
kracht noodig heb om deeg te kneden. Mijn
handen waren echter zóó machteloos, dat ik
mij bezorgd begon af te vragen of ik nog
wel ooit zou kunnen werken. Ik probeerde
verscheidene middelen, maar tevergeefs. Na
een flacon Kruschen Salts ging ik mij een
beetje beter voelen. Ik verbruikte nog twee
flacons, en ik moet bekennen, dat ik weer
plezier in mijn werk heb. Geen pijn of last
meer, dank zij Kruschen Salts. Ik kan het
niet genoeg roemen, want ik voel mij weer
zoo gezond als een visch."
A. T. H. te K.
Indien Uw afvoerorganen op de juiste
wijze tot betere natuurlijke werking Worden
aangespoord, voorkomt U ophooping in Uw
lichaam van afvalstoffen zooals het urine
zuur, dat maar al te dikwijls de oorzaak is
van rheumatiek, ischias, spit e.d. Kruschen
Salts bevat zouten, die zorgen voor een af
doende verwijdering van afvalstoffen, door
dat zij Uw afvoerorganen, ingewanden, lever
en nieren, aansporen tot krachtiger werking.
Zoodra Uw bloed zuiver is geworden, zullen
de rheumatische pijnen verminderen ont
tenslotte geheel weg te blijven. Probeer het
eens. U hebt Uw geluk in eigen handen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en erkende drogisten
a f 0.40, f 0.70 en f 1.60 per flacon, omzetbe
lasting inbegrepen. Let op, dat op het etiket
op de flesch, zoowel als op de buitenverpak
king de naam Rowntree Handels Maat
schappij, Amsterdam voorkomt (Adv.)
EEN NIEUWE CCEAANVLUCHT
Van Florida naar Wales
in 15 uur 1
De beide Amerikaansche vliegers M e r-
rill en Richman hebben van uit
Jacksonville in Florida een oceaan-
ivlucht uitgevoerd met als einddoel de
Britsche luchthaven Croydon. De over
tocht duurde 15 uur, doch kwam in
Wales door benzine-gebrek en tengevol
ge van een on weder, tot een ontijdig
einde. De vliegers werden hierdoor ge
dwongen tot een noodlanding in Car
marthenshire, vanwaar zij echter hun
tocht naar Croydon hopen voort te
zetten.
Hun toestel, de „Lady of Peace", onder
hield gedurende heel de reis draadlooze te
lefoonverbinding met Amerika
In een beschrijving van hun tocht, welke
hij na de landing in Wales gaf, verklaarde
Richman, dat het toestel midden boven den
Atlantischen Oceaan plots met den neus
omlaag dook.
„Wij werden beiden", aldus Richman, „uit
onze stoelen geworpen en waren een oogen
blik werkelijk bang. Verscheidene minuten
moesten we vechten om de controle over de
machine te herkrijgen en het leek ons uren
te duren voordat we daarin slaagden. We
verloren met dit incident 3000 voet hoogte.
Het toestel had boven den Oceaan een
snelheid van ongeveer 210 mijlen en op'
sommige oogenblikken zelfs van 250 mijlen
per uur.
Trotski naar Frankrijk?
De aanhangers van Trotski in Frankrijk,
die deel ui'maken der zoogenaamde vierde
internationale, oefenen momenteel druk uit
op de Fransche regeering, opdat deze aan
Trotski vergunning zal verleenen zich in
Frankrijk te vestigen. Zij heeft voorts een
resolutie aangenomen, waarin de Moskou-
sche proces-parodie gehekeld wordt en
eischte dat een internationale commissie dit
proces zal herzien.
Intusschen heeft de Fransche regeering,
zooals men weet, reeds vroeger den bolsje-
wiekschen banneling een verblijfsvergun
ning binnen de Fransche grenzen geweigerd.
Kort Nieuws
Koning Edward van Engeland zal In
het begin der volgende week met de Orient
Express van Istanboel vertrekken en op de
terugreis 2 a 3 dagen te Weenen doorbren
gen. zoodat hij half September te Londeu
terug zal zijn.
De Hongaarsche minister-president
Goemboes zal vandaag *per vliegtuig
naar München vertrekken, om zich aldaar
in een rusthuis te laten opnemen.
Lloyd George, die momenteel in
Duitschland vertoeft, zal heden een onder
houd met Adolf Hitler hebben in diens
buitenverblijf te Berchtcsgaden.
Gandhi, die aan malaria lijdt, is te
Wardha (Br.-Ind.) in een ziekenhuis onder
gebracht
Alle leden van de Zweedsche ambulan
ce in Abessynië, op een na. die om het leven
kwam bij een Italiaanschen luchtaanval
zijn gisteren in Zweden teruggekeerd.
De vroegere Litausche minister-presl
dent Woldemaras. die verleden jaar veroor
deeld werd tot 12 iaar dwangarbeid wegens
deelnemen aan een complot tegen den staat,
heeft een verzoek tot gratie ingediend. Hij
belooft geen politieke agitatie meer te voe
ren en zich alleen te wijden aan studie.
Trustee- en Accountantskantoor
HEIJKOOP
Accountancy, Trustee- en Belastingzaken
Kantoren te
DEN HAAG: WINSCHOTEN:
Irlsstr 205, tel. 338299 BlUhamsterstr. 13b,
tel. 472
ALKMAAR: ALMELO:
Oude Gracht 198: Grootestraat 34a,
teL 2295 tel. 2957
ZWOLLE: UTRECHT:
Nahuyapleto 15; y. Swindenstr 134,
teL 4259 tel 18506
BINNENLAND
Nieuwe radiotoestellen
In de nieuwe apparaten, die aan het einde
van deze maand zullen verschijnen, ziin een
aantal perfectioneeringen verwerkt, die den
goeden roep van Kolster Brandes, wat selec
tiviteit en toonkwaiiteit betreft, zullen hand
haven. Zoo heeft K. B. in zijn nieuwe toe
stellen een werkelijk vervormingsvrij laag-
frequent-versterkergedeelte. Door de toepas
sing van een pentode eindlamp met groote
steilheid is K. B. er in geslaagd een zooda
nige laag-frequent versterking te verkrijgen,
dat het overbodig werd een extra laag-fre-
qunent-lamp toe te voegen. Deze lampbe
sparing geeft minder kans op storing; is
lager in prijs en voorkomt vervorming.
Verder zijn de apparaten voorzien van
diode-detec'ie en vertraagde automatische
volume-regeling, de bekende Kolster Bran
des foto-afstemschaal, waardoor de verlich
te stationsnaam van den ontvangen zender
overal in de kamer duidelijk leesbaar is.
Ook de golflengte is op een schaal te zien.
Waar het noodig is, dus waar zenders
dicht op elkaar zitten, kan men de selecti
viteit vergrooten door een afzonderlijke
knop, terwijl wanneer het niet noodig
is. men de geheele toongamma van een
zender ontvangt. Daar dit bij iederen zen
der afzonderlijk is te regelen, is het dui
delijk. dat een toestel met één enkelen af
stemknop dit voordeel nooit kan bieden.
De toesteilen voor ultra korte golf ont
vangst zijn voorzien van twee antenne-aan
sluitingen, zoodat een dipool-antennc kan
orden toegepast.
Het type K.B. 560 is voorzien van een
tooveroog. Met behulp van een kathode
straallamp kan men de juiste afstemming
zichtbaar maken.
HET WEESHUIS TE NIJKERK
Herdenking van het
300-jarig bestaan
Koninklijke onderscheiding voor
den heer C. C. Callenbach Sr.
Nijkerk heeft feest gevierd. Het wees
huis, een van de oudste instellingen in
den lande, herdacht gis'er zijn 300 jarig
bestaan.
Vele ingezetenen hadden als blijk van
medeleven dbe Nederlandsche driekleur
uitgestoken wat aan het stadje en fees
telijke aanblik gaf.
Des morgens vond in het mooi met
groen en bloemen versierde Nutsgebouw
de officieele ontvangst van weezen en
oud-weezen uit geheel Nederland plaats.
Ruim 100 oud-weezen met hun echtgenooten
hadden aan de uitnoodiging gevolg gegeven.
De voorzitter van het college van regen
ten, de heer J. van Elfrinkhof heette
allen hartelijk welkom.
Speciaal werd dank gebracht aan de
weesvader en -moeder, de heer en mevrouw
van Voorthuysen en aan Ds. van Melle,
thans woonachtig te Utrecht, die ruim 40
jaren met de geestelijke verzorging van
de weeskinderen was belast.
Een der andere regenten, de heer
Beernink vertelde daarna een en ander
uit de geschiedenis van het Weeshuis.
Spr. herinnerde er aan, dat de oudste In
leven zijnde oud-weezen den 80-jarigen leef
tijd hebben overschreden. Het zijn de 87-ja-
rige Rijkje van de Pol te Amersfoort, de
81-jarige Jac. Vuurmans te Anisteidam en
de 81-jarige Jannetje Wassink te Utrecht.
Verschillende sprekers voerden daarna
nog het woord, o.m. een der oud-weezen, de
weesvader, de vroegere godsdienstleeraar,
Ds. van Melle uit Utrecht en de loco-burge
meester van Nijkerk, de heer Meiling, op
wie de aangename taak rustte mede te dee-
len, dat het H. M. de Koningin behaagd hal
een der regenten en wel den volijverigen
penningmeester, den heer C. C. Callenbach
Sr., die deze post reeds eenige tientallen
van jaren vervulde, te benoemen tot ridder
in de Oranje-Nassau-orde.
Nadat koffie met gebak was gebruikt werd
een wandeling naar het weeshuis gemaakt,
waar de onthulling plaa's vond van een
gedenkplaat., aangeboden door de oud-wee
zen.
Van de gelegenheid om de regenten en
regentessen te feliciteeren werd een zepr
druk gebruik gemaakt, terwijl tal van auto
riteiten van hun belangstelling blijk gaven.
Na de koffietafel maakten de weezen, oud-
weezen, regenten en regentessen een auto
tocht over de Veluwe.
Des avonds vereenigde men zich aan een
gemeenschappelijk diner. Een kinderkoor en
enkele muziekkorpsen brachten serenades.
Het met groen en bloemen versierde wees
huis, dat in de avonduren met schijnwer
pers was verlicht, bood een spookjesachtigen
aanblik.
Pa van der Steur bestolen
Een pseudo-sergeant neemt hem beet
Op het kantoor van Pa van der
Steur te Magelang kwam een in
de uniform van sergeant gestoken
Europeaan een praatje maken, voor
gevende dat hij een oud-pupil was.
Pa bleek den man niet te kennen,
doch ontving hem niettemin vriende
lijk. De „sergeant" legde eijn hoofd
deksel op tafel, juist bovenop Pa's
beurs. Toen de man verdwenen was,
bleek ook de beurs, inhoudende oju.
plm. 10 en den sleutel van de brand
kast, verdwenen.
De „Loc." vertelt over het gebeurde het
volgende:
J. J. v. H. is een 17-jarige Soerabaiaan,
wien de drang naar avonturen te sterk
werd. Voor hem was blijkbaar op Soera-
baja te weinig te beleven en daarom verliet
hij het ouderlijk huis.
Bij kennissen wist hij een uniformpet-
een jas en een broek machtig te worden en
aldus uitgedost als sergeant huurde hij een
taxi. Op rekening van zijn broer kocht hij
40 liter benzine en daarmede vertrok hij
naar Solo. Hij moet in zijn uniform wel in
druk gemaakt hebben want hij ging aaD
den rol en vond daarbij een nieuwe toe
passing van het Indische bonnenstelsel. Hij
betaalde niet en toen het stapeltje bon
netjes wat al te groot werd, verdween hij
in de richting Jogja. Hoewel hij nog niets
strafbaars gedaan had, vond de Soloschb
politie het toch zaak Jogja te waarschuwen.
Johannes ontkwam echter aan de aanhou
ding en reisde door naar Magelang.
Het moest hem bekend geweest zijn
dat enkele jaren geleden een zekere
B. pupil was geweest van Pa van der
Steur. Johannes ging ten minste
naar Pa met zooiets van: „Dag Pa,
ik ben B., u kent mij toch nog wel?"
Pa wreef zich de oogen eens uit,
herkende B. wel niet, maar men kan
in enkele jaren veel veranderen, en
zooveel jongens van Pa gaan in
dienst.
Johannes bleef een poosje en zag kans de
beurs van Pa en den sleutel van de brand
kast in zijn zak te doen verdwijnen, waar
op hij haastig naar Jogja terugkeerde. Daar
vervoegde hij zich bij een familie waarvan
een zoon bij de moeder van hem te Soera-
in de kost was. „Ziet u mijnheer, ik
heb „geteekend", maar mijn handgeld heb
ik nog niet ontvangen. Geeft u mij even
voor de taxi. De ƒ25 kreeg hij natuur
en daarmede verdween hij opnieuw. In
middels was van Magelang het verzoek om
aanhouding ontvangen. Een Europeesch
agent ontmoette den .sergeant" toevaliig in
een demmo. Het signalement klopte, zoodat
hij mee naar het bureau genomen werd.
Aanvankelijk hield hij vol sergeant te
zijn, waarop de politie zich in verbinding
stelde met het departement van oorlog waar
hij onbekend bleek te zijn. Bovendien was
zijn militaire kleeding voorzien van drie
verschillende stamboeknummers. Toeni
kwam de bekentenis.
BAARLOSCHE IJZER
EN METAALGIETERIJ
TEL. 5 BAARLO (L.) TEL. 6
De bij uitstek geoutilleerde gieterij
voor massa-gietwerk in IJzer en
Aluminium en Gietstukken tot een
stuk gewicht van 2000 Ko.
Speciaal adres voor GIETWERK
VOOR BAGGERMOLENS
Leeraar voor f 30.000 opgelicht
Negentienjarige jongen gearresteerd
Een leeraar aan een paedagogische instel
ling te Amsterdam is twee jaar geleden
ontslagen door het bestuur. De man was
het met deze maatregel niet eens. Hij meen
de onrechtvaardig ontslagen te zijn, zoodat
hij alles in het werk stelde om weer in zijn
functies te worden hersteld. Een jongeman,
waarvoor hij zich zeer interesseerde en die-
les van hem had gehad, toen zeventien jaar
oud, praatte dikwijls met hein over de kwes
tie en kwam op zekeren dag met het ver
haal, dat zich uit notabelen een commissie
had gevormd, die het hare wilde doen om
het eerherstel te bevorderen, doch die ge
heim wilde blijven. Daarvoor was echter
geld noodig. Om zijn verhaal geloofwaardig
te maken toonde hij verschillende brieven
met klinkende briefhoofden en van fraaie
handteelceningen voorzien.
In de loop der jaren zou hij niet min
der dan 30.000 van den leeraar hebben
losgekregen. Op zeker oogenblik is de
politie achter deze zaak gekomen en
heeft den jongeman gister in zijn wo
ning in de Plantagebuurt gearresteerd.
Hij reed een auto en ook deze wagen is
door de politie in beslag genomen. In
Bussum had hij met een vriend samen
een vliegende winkel opgericht: de po
litie heeft de winkel gesloten.
De jongeman, wiens raadsman mr. Is,
Coopman is, in in het hoofdbureau van poli
tie ingesloten. Hij geeft toe, dat hij van den
leeraar belangrijke geldsommen heeft gekre
gen endat hij die inderdaad aan een
soort comité heeft afgedragen, zoodat hij
zelf als werktuig is gebruikt. De politie stelt
naar deze belangrijke oplichtingszaak een
uitvoerig onderzoek in. Het staat wel vast,
dat de „commissieleden", aanvankelijk door
verd. genoemd, niets met de zaak hebben
uit te staan.
De jongeman had zelfs een secretaressn
aangesteld, die de brieven zoogenaamd uit
naam der commissie moest schrijven. Het
staat nog niet vast, wie de valsche handtee-
keningen heeft gezet. Verdachte houdt vol*
dat hij ze niet heeft geplaatst Een schrift
kundige zal dit uit moeten maken. De jon
gen leefde ver boven zijn stand. Hij maak
te buitenlandsche reisjes en deed zich als
een groot zakenman voor. Hij was verloofd
en ten huize van zijn a.s. schoonouders had
hij zijn kantoor. Ook deze had hij verteld
voor een commissie tot eerherstel van deu
leeraar te werken.
GARANTIE. STANDGRO EN
GARANTIE. STAND BR U 1N
GARANTIESTAND A O O D
GARANTIE. STANDZWART
GARANTIE-STANDBLAUW
Speciaal product voor Buitenwerk. HOUDT 1
HET IJZER ROESTVRIJ en BESCHERMT HET
HOUT. - Wordt 5 JAAR GEGARANDEERD
Levering uitsluitend aan den Handel I
Wed. Boonstoppel 8t Zn.
Lak- Èn Vernisfabriek
WADDINXVEEN - TELEF. 50
OPLICHTER AANGEHOUDEN
De gemeente-politie van Halfweg heeft
in een café gearresteerd de 40-jarige kassier
T. S., wonende te Amersfoort De man,
die de laatste tijd in Amsterdam verblijf hield,
werd langen tijd gezocht, omdat hij talrijke
doktoren in verschillende deelen des lands voor
vry belangrijke bedragen heeft benadeeld. Hij
bood zich n.l. aan als incasseerder van achter
stallige vorderingen, maar droeg de geïnde
gelden niet aan de betrokken artsen af. T.,
die naar Haarlem is overgebracht heeft bij
zijn verhoor bekend op deze wijze gedurende
de laatste zes maanden ruim f 1100 ten na-
deele van acht Haarlemsche doktoren te heb
ben verduisterd. Bovendien heeft hij verklaard
een groot aantal doktoren in andere plaatsen
des lands voor ruim f 2000 te hebben bena
deeld. De gelden had hij ten eigen bate aan
gewend.
BOERDERIJ AFGEBRAND
Waarschijnlijk tengevolge van hooibroei is
bij War te na onder Leeuwarden brand
ontstaan in de boerderij van den heer A. Nau-
ta. De brand werd door de dienstbode ontdekt,
die in allerijl de bewoners wekte, zoodat deze
intijds het brandende gebouw konden verla
ten. Daar echter de boerderij zeer afgelegen
ligt, was het de brandweer van Wartena niet
mogelijk direct hulp te verleenen. Boerderij en
schuren brandden aan ook geheel uit, terwijl
een stamboekstier in de vlammen omkwam.
POGING TOT DOODSLAG
In het huis van bewaring te Zutfen is
ingesloten een 35-jarige koopman uit Ermelo,
verdacht van poging tot doodslag, gepleegd
in den nacht van 1 op 2 September. Hy had
dien nacht met een auto onder Hoog-Soeren
gereden. Twee rijksveldwachters gaven hem
een stopteeken, doch de verdachte reed door
met een snelheid van ongeveer 70 K.M. Door
op het laatste oogenblik op zij te springen
konden de twee veldwachters hun leven redden.
