Nieuwe abonnés, die zich voor een jaar abonneeren,
ontvangen ons biad tot 1 October GRATIS
KERK EN ZENDING
MIJN LAURA te EYGELSHOVEN
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1936
EERSTE BLAD PAG. 3
NED. HERV. KERK
Vijftal: Te Zeddam, W. A. F. v. Dyk te
Oudkarspel, J. P. Scholte te Wehe, O. Staal
te Abbenbroek, H. Sterringa te Schalsum en
P. Stapert te 's Heerenberg.
Beroepen: Te Groot-Ammers, P. de
Looze te IJsselmuiden. Te Hierden bij
Harderwijk, L. Blok te Brandwijk en Gijbe-
land.
Bedankt: Voor Dordrecht J. Mulder
te Rotterdam-Charlois.
>*T'1V
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Tzum, cand. F. Colen
brander, hulppred. te Huizum.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Bussum-Naarden, J. Ta-
minga te Harderwijk en P. de Smit te
Utrecht. Te Dedemsvaart-Lutten, D.
Biesma te Drogeham en W. Ramaker te
Kampen.
HULPPREDIKER
Tot hulpprediker bij de Geref. Kerk te
Hardenberg is benoemd cand. N. War
ner fe Hilversum, die deze benoeming heeft
aangenomen.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
De heer G. J. Hintzbergente Utrecht,
cand. aan de R.U. aldaar is door het Prov.
Kerkbestuur van Friesland toegelaten tot de
Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk
Door het Prov. Kerkbestuur van Gel
derland werden tot de Evangeliebediening in
de Ned. Herv. Kerk toegelaten de heer W. I.
Fournier te Sluiskil cand. van de Leid-
sche Universiteit en de heer P. A. van
Stempvoort te Apeldoorn, cand. van de
Groningsche Universiteit.
Ds S. BARTSTRA
Zaterdag 5 September hoopt Ds S. Bart-
stra, em.-predikant van de Ned. Herv.
Kerk, zijn 50-jarig ambtsjubileum in beslo
ten kring te herdenken.
Ds. Bartstra, thans 75 jaar oud, heeft de
gemeenten van Westerbork, Oldehove en
Witmarsum gediend en vertrok toen naar
Indië waar hij te Palembang, Rembang, Pa-
dang en Batavia heeft gearbeid. In het va
derland terug, was hij nog predikant te Rijp,
Geertruidenberg en Zwartewaal, waar hij
in 1926 emeritaat nam en zich metterwoon
te Aerdenhout vestigde. De jubilaris, die
o.m. deel uitmaakte van het classicaal be
stuur van Emmen, had ook "zitting in het
kerkbestuur in Indië en was in 1907 veld
prediker bij de Bali-expeditie. In 1908 trad
hij op als inspecteur voor kerkelijke aange
legenheden in de Oostelijke helft van den
Archipel. In al zijn standplaatsen was Ds
Bartstra bestuurslid van onderscheiden ker
kelijke en philantropische vereenigingen.
Ook met de pen heeft de jubilaris zich zeer
verdienstelijk gemaakt. Van zijn hand zagen
het licht behalve enkele preeken in de serie
„Onze Godsdienstprediking", tal van artike
len in „Teekenen des Tijds"; Nieuw Theo
logisch Tijdschrift: de Friesche Volksalma
nak; Vragen van den dag en Eigen Haard.
Meerdere historische schetsen heeft Ds.
Bartstra geschreven, terwijl de jubilaris mo
menteel werkt aan een levensbeschrijving
van „Heer Jancke Bouwama, de laatste
Friesche edeling", alsook aan een vertaling
met critische noten der Hebreeuwsche voor
namen en een onderzoek naar den geloofs
inhoud der eerste Christengeslachten.
Kerk en Staat in Duitschland
De meening der Rijkskerkcommissie
Aan een interview, dat de Rijkskerkcom
missie heeft verleend naar aanleiding var
het manifest der Belijdeniskerken (dat wi.
2i Aug. jl. hebben vermeld) ontleent he
N.C.P. wat hier volgt. Wij merken op, dal
niet gezegd wordt, met wie dit onder
houd werd gevoerd, en ook niet, wie
ent w oordel ij k is yoor luet verslag
.ervan.
In de eerste plaats, aldus het verslag
Öeelde het kerkbestuur mede, dat het ma
nifest reeds twee dagen tevoren aan de
autoriteiten bekend was, doch dat niet tol
eenig. ingrijpen besloten werd, een levend
bewijs, dat de vrijheid in de kerk niet
^vordt aangetast.
In de tweede plaats zegt het kerkbestuur
'dat de president der rijkskerkcommissie
Dr Wilhelm Zoellner, van de Ortho
dox Luthersche richting is, tmedewerkei
in de oecumenische beweging met wij
Jen Dr Nathan Söderblom, en voor
stander van samenwerking aller richtingen
bij het bestuur der kerk. Slechts één rich
ting sluit hij uit (en met hem de geheele
rijkskerkcommis6ie) nl. de richting-Dr
Krausse, de extremisten der „Duitsche
Christenen". De gematigde „Duitsche
Christenen" echter aan-vaardt hij in
!het kerkbestuur. Eveneens zijn in
het kerkbestuur de strenge Lutheranen
ook de strenge Calvinisten vertegenwoor
digd.
Het geschil is dit, dat de richting-Nie-
imöller, die veelal alleen als „belijdenish
weging" wordt aangeduid, ofschoon er twee
belijdenisbewegingen zijn, één die met de
rijkskerkcommissie samenwerkt (Luthera
nen en Gereformeerden) en een die dit
niet doet (Nicmöller), geen samenwerking
ïn de kerk met andere richtingen wil; hij
Wil een kerk ui t s 1 u i t e n d v
eigen richting, zonder echter tot den
stap nog over te gaan, die hiervan de eenig
mogelijke consequentie is, nl. afscheiding
of doleantie. Sleohts verwondert het de
rijkskerkcommissie in hooge mate, dat nog
steeds moderne theologen tot het belijdenis
front-Niemöller hehooren.
Wat de richting Niemöller thans
zegt te willen, nl. dat de geheele
Duitsche Evangelische kerk tot haar
belijdenisstandpunt moet overkomen
en dat zij dan de ware en eenige
Duitsche Evangelisch kerk zal zijn,
is practisch onmogelijk, omdat het
grootste deel het inzicht van de rich-
ting-Niemöller niet deelt.
De anderen zijn er ook en blijven er. Is
dit besef doorgedrongen, dan kan een zui
verder toestand ontstaan, nl. daarin, dat
de belijdenisbewaging-Niemöller haar eigen
weg kan gaan, dooh dan als separate kerk
In de derde plaat6 vestigt de rijkskerk
commissie er de aandacht op, dat de buiten
lander de Duitsche toestanden alleen door
studie der historie kan leeren verstaan. Dit
wordt historisch belicht tot 1933, toen de
arbeider, die vóór 1933 er niet aan dacht
ontstond nu een groep nationaal-socialisten
de „Duitsche Christenen", die de arbeiders
weer tot de kerk wilden terugleiden. Dit is
verdienstelijk en is deels ook geslaagd. De
arbeider, di evóór 1933 er niet aan dacht
ter kerk te gaan, gaat thans weer ter kerk
Het bedoelen der Duitsche Christenen was
terugkeer tot het Christendom. Zij verdie
nen derhalve niet enkel smaad, omdat hun
uitlatingen theologisoh niet steeds aan de
confessie \oldoen. En de wijze waarop de
critiek is uitgebraoht heeft velen weer van
de kerk vervreemd en een domper op alle
bezieling gezet,
In de vierde plaats zegt de rijks-
kërkcommissie, dat de klachten van
het manifest-Niemöller naar haar
oordeel overdreven zijn. Er zijn inder
daad veel dingen voorgevallen, die
niet door den beugel konden, doch
daarin is reeds zeer veel verbeterd.
Hitier dn Hess hebben méér dan één
voorschrift uitgevaardigd, waarbij
elke bemoeienis van vakinstanties
met kerkelijke aangelegenheden uit
drukkelijk verboden wordt. Op de
Zondagen wordt er in de arbeids
kampen niet gewerkt en wordt voor
kerkbezoek vrij gegeven. In de kazer
nes is kerkbezoek zelfs verplichtend.
Bij de Hittlerjeugd moet voor kerk
gang steeds vrij gegeven worden, enz.
En in den vriendschappelijken weg
wordt nog steeds méér bereikt.
EVANGELISATIE 's-GRAVENDEEL
EN STRIJEN
Men verzoekt ons mede te deelen, dat cand.
J. L af eb er te-Gouda voortaan gedurende
de eerste week van iedere maand werkzaam
zal zijn in-de Evangelisatie der Geref. Ker
ken van 's-Gravendeel en Strijen.
Zijn adres is dan Ds. N. J. A. v a n E x e 1 te
Strijen. Cand. Lafeber blijft in de gelegen
heid de kerken te dienen.
Chr. verzorging van
zenuwlijders
Jaarvergadering te Zeist
Vandaag heeft de Vereen, tot Chr. verzor
ging van zenuwlijders te Zeist haar jaar
vergadering gehouden onder presidium van
Prof. Dr. H. V i s s c h e r.
Als spreker trad op Dr. A. Hutter van
„Bloemendaal" te Loosduinen en benoemd
Gen.-Dir. van het Sanatorium te Zeist, met
het onderwerp „Geloof en autosuggestie."
Referaat Dr A. Hutter
Men heeft, aldus spreker, een woord,
ouder dan de brief aan de Hebreeën, gesteld
naast een mo
dem wooiH var
de wetenschap:
geloof naast auto
suggestie. Men
ziet de oppervlak
kige gelijkenis,
•die het ongeloof
er toe bracht bei
de te vereenzel
vigen. Spr. gaat
enkele psycholo
gisch verwante
trekken na, en
wijst dan op de
principieele ver
schillen, waar
door beide he
melsbreed uiteen-
loopen.
Dr A. Huiiti
Naast de algemeene vraag, treft men de
persoonlijke vraag aan: „is mijn geloof auto
suggestie?" Hier wordt gewezen op de be-
teekenis van kerkelijk leven, en op de sug
gestieve gevaren van „revivals".
Spreker staat kort stil bij de Ox
ford- en de Möttlingen-beweging, de
kracht en de zwakte daarvan. Het ge
vaar is on-diepte en de inwisseling
van het bijbelsch geloof voor auto
suggestie.
De figuur van Petrus treft ons in dit ver
band.
De verhouding van geloof en auto-sug
gestie is ook een geneeskundige vraag. Wat
is de plaats van de christelijke religie in de
psychotherapie? Spreker staat uitvoerig stil
bij de prophylactische beteekenis, en daarna
bij de therapeutische beteekenis. Gewezen
wordt op het onderscheid van tweeërlei ziel
zorg, de geestelijke of pneumatische en de
zielzorg van den arts, de psychotherapeuti
sche zielzorg. Het geloof werkt allereerst in
direct voorbehoedend, maar dan ook direct,
en is van beteekenis voor alle moe-gestrede-
nen, die in de neurose willen vluchten. En
kele vormen daarvan worden genoemd.
Suggestie kan rust geven, geen
vrede, kan verbetering geven, geen
herstel. Het schept een afhankelijk
heid van menschen. Spreker is dank-
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
1Vertrouwensadressen ten dienste »n
Stichtingen van BarmhartigheidZieken-
huizenSanatoria. Instellingen. Tehuizen.
Zusterroep-
installaties
voor ziekenhuizen, gestichten,
sanatoria
w Vraagt inlichtingen bij de
SIEMENS NederlslemensM'iNV'
STOOMWASSCHERIJ
„DE PAUW"
FIRMA FRANS DE WIT
OUDEWATER - TEL. No. 39
Het adres voor een heldere wasch,
geringe slijtage, concurreerende prijs.
Vraagt inlichtingen of persoonlijk bezoek
Voor inrichtingen sterk verminderde prijzen
PONTIER &KARREMAN
MAKELAARS
IN ASSURANTIËN
GELDERSCHE KADE 21
ROTTERDAM
TELEFOON 111878
VRAAGT PREMIES/CONDITIES
Do moderne CENTRALE VERWARMING
wordt niet met cokes doch met
KLEINE NOOTJESKOLEN
gestookt De KOLEN van de
li 1ST- EN ÏEIIC1
voor Kerken, Scholen en Instellingen
van Weldadigheid in Nederland
'sGravenhage, Javastraat 44a
Controleeren van Administraties
van Kerken, Scholen en Instel
lingen van Weldadigheid
baar als menschen na de tijdelijke af
zondering in een zenuw-inrichting
heengaan met herwonnen Godsver
trouwen en versterkt geloof in Chris
tus' offer; de toekomst biedt dan
meer blijvende hoop!
Dat is meer dan wat de auto-suggestie
van Couè en Bauddouin geeft. De oppervlak-
te-nooden hangen met diepere nooden samen
en voor die diepere nooden is gebed en
soms ook sacrament van belang.
In een slotwoord huldigt spreker zijn voor
gangers, dankt het bestuur voor zijn ver
trouwen en wekt allen op, hun sanatorium-
werk niet auto-suggestief als een zélf-doen
te beschouwen, doch de plicht te doen als
Gods medewerkers.
ZENDING ONDER ISRAEL
Op Donderdag 10 September hopen de
verschillende Elimkransen, werkzaam ten
behoeve van de Zending onder Israël, hun
jaarlijksche conferentie te houden in „de
Boerderij van Marlot", gelegen bij het via
duct station Wassenaar, onder voorzit
terschap van Dr. H. J. H o n d e r s, Ned.
Herv. Pred. aldaar.
Alle belangstellenden in den arbefd onder
Israël, zoowel mannen als vrouwen, zijn har
telijk welkom.
ONDERWIJS
EN OPVOEDIN'
ONDERWÏJSBENOEMINGEN
Al li
el o.
Chr. Lyceum. Tot leerares
Fransch: Mej. L. G. L. N o t e b o o n
Utrecht. Tot leeraar wiskunde: de heer L.
Dalhuysen te IJmuiden.
Hellendoorn. Bijz. L. S. te Hulsen.
Tot tijdel. onderwijzer: de heer H. R. Kle
ver i n g. Hoogezand.
Maastricht. H.B.S. Tot leeraar wis
kunde: Dr T. J. C h a m a 1 a u x te Utrecht.
N ij v e r d a 1. Chr. School (hoofd
Boorsma). Tot onderwijzer: de heer H. W.
Fredericks te Veenendaal.
Calvinistische Studenten
Beweging
Het Koninkrijk Gods en onze
huidige studentenwereld'*
Avondtoespraak over
„Verzoening"
Ondernemersovereenkomsten
(Van onzen specialen verslaggever),
Lunteren, 2 September 1931
Als de congresgangers het hoofd
buiten het raam van hun slaapkamers
steken, om het weer te onderzoeken,
blijkt een zacht regentje te vallen.
Maar voor pessimistische gedachten
was nauwelijks gelegenheid, want even
later worden we door de zon besche-
Na den uitnemend geslaagden Dinsdag, die
op doorluchte wijze door een fraaien lam
pionoptocht besloten werd, werd met graagU
naar de behandeling van het onderwerp vooi
den nieuwen dag uitgezien. De omstandig
heid, dat ditmaal een drietal kwesties op het
program staat, die nauw met elkaELr verband
houden, nl. het Koninkrijk Gods, algemeen
bezien, vervolgens in relatie tot het studen
tenleven en eindelijk tot het staatsleven, be
vordert het meeleven sterk. De stemming L
ook thans reeds zóó, als ze in sommige
vroegere jaren eerst na enkele dagen v
Inmiddels zijn nog verschillende gasten
gearriveerd, te weten Ds. D. J. Couvee, Prof.
Dr. H. Dooyeweerd, Ds. J. Jonker, Prof. Dr.
H. Th. Vollenhoven en Ds. H. A. Wier-
singa.
De dag is geopend door den heer P. Bei-
ra ver. Dadelijk daarop spoedde men zich
naar de vergaderplaats in de open lucht, cl-
*vaar Ds. J. H. Mulder sprak over
■Het Koninkrijk Gods en onze
huidige studentenwereld"
Spr. wees erop, dat de vraag, die dit on
derwerp stelt, er een is van zelfonderzoek.
Juist dan blijkt, dat een congres geen acade
mie is, maar dat het in staat is, ons een spie
gel voor te houden, waarin we zien kunnen,
hoe het staat met ons levensverband.
Om het huidige studentenleven goed te
■erstaan, dient gelet te worden op het ver
leden. In de Middeleeuwen kende men kloos
ter- en domscholen. Later kwamen de uni
versiteiten op, die vooral onder kerkelijken
invloed stonden. Er waren leeraren, die op
eigen gelegenheid onderricht gaven, en stu
denten, die rondreisden, de zgn. voyanten.
Dezen hadden eigen gewoonten en voorrech-
?n veelal een hautaine levenswijze. Hier
op oefenden Franciscanen en Dominicanen
een goeden invloed uit, terwijl ook omstreeks
dezen tijd de Bijbel weer teruggevonden
werd.
De studenten van die dagen voelen zich
zeer verheven boven de „burgerij". Dit werd
door de hun verschafte privileges bevorderd,
al trachtte daarnaast de overheid evenzeer
de organisaties en corpora der academici te
bemoeilijken.
Het humanisme van de 18e eeuw gaat zich
verzetten tegen het duelleeren, vooral op
grond van het onredelijke karakter dezer
handeling. Kenmerkend is, dat
vorige eeuw in Duitschland al antisemietische
en philosemietische groepen kon onderschei
den, welke beurteling haar invloed lieten
gelden. Langzamerhand komt er dan een be
tere verhouding tot de burgerij, o.a. door de
opkomst van Multatuli. Evenzeer verschijnen
thans de christelijke vereenigingen, zooals
„Hendrik de Cock", sinds 1905 in S.S.R. ge
wijzigd, 1896 de N.C.S.V., in 1915 V.C.S.!
en in 1918 de Geref. Stud. Beweging, in 1930
de Calv. Stud. Bew. voortgezet.
In de historie van het studentenleven valt
een huldigen van een dubbele moraal, een
meening. dat men iets meer mag dan een
ander, dat men andere wetten heeft. Toch
zal men door alle eeuwen wel studenten heb
ben gevonden, die Christus als hun Heer
kenden, en men kan zeker niet zeggen, dat
het Koninkrijk Gods in het studentenleven
zijn aanvang nam met de oprichting der
Christelijke organisaties. Deze ontstaan, zoo
dra het niet meer mogelijk blijkt, in de ove
rige vereenigingen aan te treffen, hetgeen
men behoeft.
Vervolgens zette spr. uiteen, welke taak de
student als zoodanig heeft. Bedacht moet
steeds, dat voor hem als voor ieder het Evan
gelie hetzelfde is. Het Christelijke studenten
leven staat niet buiten het Koningschap,
maar is verlost. De Bijbel sta daarbij in het
centrum, omdat we niets vermogen zonder
de kracht Gods.
In de uitvoerige bespreking, welke op dit
referaat volgde, werd door onderscheidene
debaters hun studentenleven van dezen tijd
nader bezien, waarna Dr. Mulder gelegenheid
had op verschillende punten terug te komen.
middag werd aan sport gewyd. Men
gezamenlijk naar het sportterrein, waar
twee elftallen een venvoeden voetbalwed
strijd leverden. De studenten betoonden zich
op dit „terrein" alleszins meester.
a c o bs
Verzoening"
De „locus classicus" in het Nieuwe Testa
ment, 2 Kor. 5 1921, voor de verzoening,
doet ons het verzoenende werk Gods ver
staan als een juridische, een intertrinatari-
sche en een herscheppende daad.
God, die rechtvaardig is, bij Wien de
mensch in de schuld staat, verzoent den
mensch met Zich. Dit is anders dan mén-
schelijke rechtvaardigheid zich denken kan.
De mensch verlangt boetedoening van zijn
schuldenaar. Men kan Gods doen met niets
vergelijken, omdat voor het menschelijk ge
voel gerechtigheid en barmhartigheid niet in
het zelfde vlak liggen, zelfs tegenstellingen
zijn. Voor God zijn het juist de twee grond-
pilaren.
Dit ons toegewende gelaat van den Drie
eenigen God is de eeuwige Christus, in het
Oude Testament, in den Jezus van Nazareth,
en vandaag nog. Tegen deze openbaring Gods
hebben de menschen zich van oudsher ver
zet. Christus wordt als ideaalmensch gezien
(van de Ebionieten uit de oude Christelijke
kerk tot aan het ethische idealisme van deze
dagen) of als de loutere verkondiging van de
idee (van de Docetisten tot aan het specula
tieve idealisme). Het Woord Gods verkon-
dingt ons Christus Jezus, den Drieëenigen
God, die als mensch onder ons kwam. Woord
en daad zijn hierbij beide van God,
mensch heeft geen initiatief. Dit moeten wij
verkondigen, zooals Johannes de Dooper
zichzelf afwijst.
Verkondigende Christus' Naam, beteekent
aan de andere zijde staan. Dan is het waar,
mits goed opgevat, dat wij het lichaam van
Christus, Christus zelf zijn.
Na deze toespraak, in de Duitsche taal uit
gesproken, sloot Pfarrer Jacobs met ons.
Lunteren, 3 September 1936.
Vandaag is het de dag, waarop de deelne
mers in secties uiteengaan, om faculteitsge-
wys een bepaald onderwerp te bespreken.
Vroeger werden deze secties op den laatsten
congresdag gehouden, maar omdat het de
voorkeur verdient, dat de deelnemers zich
voor het uiteengaan nog eenmaal om een
centraal spreker kunnen vereenigen, zijn de
secties een dag vervroegd. Vrijdag spreekt
nu Prof. Mr. V. H. Rutgers over „Het Ko
ninkrijk Gods en het staatsleven".
Voor den aanvang der morgen vergadering
hield de Calv. Stud. Beweging haar leden
vergadering. Alhier werden tot nieuwe be
stuursleden gekozen mej. M. de Rooy en de
heersn H. J. van Alphen, A. G. Honig en W.
Fokkens.
Ondernemersovereenkomster
Enkele opmerkingen over dit onderwerp
worden gegroepeerd om de wet-1935 betref
fende algemeen
verbindend- en
on verbindend
verklaring van on
dernemers-over
eenkomsten en in
een iets verder
verband de be-
drijfsradenwet.
Trusts en kar
tels brachten een
vergaande binding
van den onder
nemer in het be
drijfsleven. De
„onafhankelijke"
enkeling is uit
zondering gewor
den. Dit wordt
ook in de finan-
tieele rubrieken
an toonaangevende bladen zonder veel cri
tiek aanvaard. Fel verzet komt er echter eerst,
als bakkers, slagers of andere middenstands-
groepen eveneens ordening wenschen en dat
verzet komt op het kookpunt, als deze mid
denstanders daartoe met arbeiders samen
werken
Mr P. Borst
Men kan aantoonen, dat deze sympathie of
anti-sympathie van ordening niet dikwijls af
hangt van de vraag of de Overheid zich daarin
mengt. Men moet dus concludeeren, dat zij
wordt beïnvloed door de vraag, welke maat
schappelijke groep van die ordening profi
teert.
In deze lijn ligt de rechtsbeschouwing, dat
de o.o. zou zijn een agglomeratie van een aan
tal overeenstemmende wilsverklaringen. De
zelfstandige ondernemer treft overeenkomsten,
die hem noodig lijken tot veiligstelling
zijn winst.
Tegenover deze wilsleer stelt de Calvinis
tische jurist de norm, de plicht om te ge
hoorzamen. De ondernemers van een bedrijfs
tak zijn samen en ieder voor zich bij de uit
oefening van hun levenstaak gebonden
de normen, die in de bedrijfskring, waarin
zij verkeeren, zijn gelegd. Een o.o. is geen
machtsspel van een groep, maar een rechts
ordening van het verband.
De economische ontwikkeling der laatste
eeuw wijst aan, dat de leden van dit ver
band al dichter tot elkaar worden gedreven.
De structuurveranderingen in de maatschap
pij hebben de elasticiteit van het bedrijfs
leven weggenomen en de vrije werking
de wet van vraag en aanbod onmogelijk
[emaakt.
Dit verband is voor o.o. in hoofdzaak het
bedrijfsverband, Op dat standpunt stelt zich
ook de wet.
Dat bedrijfsverband, o.m. zich openbarend
in vakvereenigingen van patroons, kan men
juridisch niet op één lijn stellen met een
sociëteit of een particuliere vereeniging. Het
bedrijf komt in beteekenis dichter bij gezin
en kerk. Het is een Mittelding tussohen
„Idealverband" en „Zweckverband". Di
blijkt uit de historie. De economische ge
schiedenis der laatste eeuw toont aan, dat
juist bedrijfsgewyze, horizontaal, de onder
nemers tot elkaar worden gedrongen.
Dit is ook de geestelijke zijde van het be
drijfsverband als beroepsverband. Bedrijfs-
genooten zijn menschen, wien krachtens hun
„Goddelijk beroep" (Calvijn) eenzelfde le
venstaak is opgelegd en die kunnen zy niet
naar behooren vervullen, als zij niet samen
werken. Integendeel, dan beletten zij elkaar,
die opdracht behoorlijk te vervullen.
Als dan dit bedrijfsverband van zoo
strekkende en diepgaande beteekenis is, moet
ook groote waarde worden gehecht aan
de gedachte der souvereiniteit in eigen
kring. Het crisisrecht is slechts een nood
maatregel, waar de Staat noodgedrongen op
het terrein van het bedrijfsleven komt. De
Interne verbandsordening moet niet door de
Staat worden opgelegd. De consequenties
daarvan worden nagegaan zoowel voor de
eigen wetgeving als eigen rechtspraak en
eigen uitvoering binnen de bedrijfskring.
De wet op de o.o. mag niet zoo toegepast
worden, dat op het departement in Den
Haag de normen van de overeenkomst wor
den vastgesteld, de rijksrechter er over
rechtspreekt en de rijksambtenaar daarop
toezicht houdt. Dat is de negatie van het be
ginsel van autonomie en self-government in
het bedrijfsleven.
Tenslotte wijst spreker op de groote ernst
van de huidige tijd, waarin allerlei stroo
mingen de interne kracht van het bedrijfs
verband willen vernietigen, hetzij ten "be
hoeve van het vrije spel der maatschappe
lijke krachten, hetzij ten behoeve van een
al groot er wordende staatsbemoeiing.
Daartegenover werkt de Calvinistische
jurist mede aan de opbouw van het organi-
■eehe bedrijfsrecht.
Hoogste stand te Zürich 763.6.
Laagste stand te Helsingfors 747.9.
Stand vanmorgen halftwaalf 758.3.
WEERVERWACHTING
Zwakke tot matige Zuidelijke tot Zuidwes
telijke wind. zwaar bewolkt tot betrokken,
waarschijnlijk eenige regen met kans op
onweer, later iets koeler.
M.GEMEEN WEEROVERZICHT
De depressie in het Westen drong vrij
langzaam verder naar onze omgeving door,
doch haar kern bevindt zich nog ten Westen
van Ierland. Intueschen heeft zij over de
Britsche eilanuen reeds zware regen ge
bracht. Blacksod (Ierland) had 26. Holyhead
(Wales) had 18 mm. Ook op IJsland viel
matige regen. Het weer blijft over de Brit
sche eilanden betrokken tot zwaar bewolkt
met zwakke tot matige winden uit Zuidoost
tot Zuidwest. Verder dalingen van de baro
meter wijzen er op. dat de depressie zich
nog steeds naar het Oosten beweegt. Tenge
volge van een secundaire over West-Frank
rijk en de Golf van Biscaye, was het weer
in ons land hedenmorgen nog vrij goed. toch
moet verslechtering met toenemende bewol
king. kans op regen of onweer en eenige
afkoeling intreden.
4 SEPTEMBER
Zonsopgang 6.16 uur, zonsondergang 7.40 uur
Maan op nam. 8.23 uur, onder vm. 10.23 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN
4 SEPTEMBER
Van 's avonds 8.10 uur tot 's morgens 5.48 uur
Ter gelegenheid van de overdracht van
het rectoraat van de Universiteit van Am
sterdam op Maandag 21 dezer in de aula
der universiteit zal de rector-magnificus,
prof. dr. W. P. C. Zeeman, het doctoraat
honoris causa in de letteren en wijsbegeerte
verleenen aan dr. J. D. Bierens deHaan.
Examens
broek, de heer I»
"li*4
M.O. Den Haag. Geal. voor di
de heer G. J. Voskuyl, Den Haag
zlin geëin-
12 September i
VOOR LUCHTBESCHERMING
ƒ30.000.- AANGEVRAAGD
Een memoriepost voor het Nat.
Fonds voor bijzondere nooden
Jaarlijks drie ton noodig
Ingediend is een wetsontwerp tot wij
ziging en verhooging van het vijfde
hoofdstuk van de rijksbegrooting voor
het dienstjaar 1936.
Hierbij wordt een bedrag van 30.000
uitgetrokken voor de uitvoering van de
wet betreffende de bescherming van de -
bevolking tegen luchtaanvallen. Dit be
drag is noodig om de organisatie te be
vestigen en op gang te helpen.
In de toekomst zullen, blijkens de Me
morie van Toelichting, verdere bedragen
worden aangevraagd, wanneer in de
onderscheidene gemeenten een behoor
lijke regeling van de luchtbescherming
is tot stand gekomen.
Voorts wordt een memoriepost opgenomen
voor het Nationaal fonds voor bijzondere
nooden. Het fonds zal wel nioe'en werkeu
met giften en bijdragen van particulieren.
Slechts in uitersten nood zaJ een beroep op
rijkssteun mogen worden gedaan. Intus-
schen zal rijkshulp niet geheel achtcnvego
kunnen blijven In elk geval, aldus de Me
morie van Toelichting, waren de bureau
kosten en de reis- en verblijfkosten voor de
leden van het bestuur voor rekening van
het Rijk te nemen. Mocht zich het geval
voordoen dat het fonds minder aan inkom
sten heeft ontvangen, dan de uitgaven voir
noodzakelijke s'eunverleening hebben be
dragen, dan zou het Rijk ook hierin moetcu
helpen.
Een eventueele rijksbijdrage in de kosten
an steunverleening zou zich echter niet
erder mogen uitstrekken dan tot een be
drag gelijkstaande aan dat. hetwelk van
particuliere zijdo werd verkregen, met dier.
verstande, lat het rijk slechts kan bijdragen
wanneer i: -t totale bedrag aan inkomsten,
door het fonds over een jaar van derden
verkregen, beneden 300.000 is gebleven en
dat de rijksbijdrage niet hooge'r kan gaan
dan tot het bedrag waarmede de inkomsten
van het fonds beneden f 300.000 zijn gebleven
300.000 is n.l. het bedrag, waarmede naar
schatting het fonds jaarlijks zal kunnen
volstaan bij zijn aanvullenden steun aan
de plaatselijke commissies.
