Generale Synode Geref. Kerken
'NU G GET"
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1936
TWEEDE BLAD PAG. F
Een ernstige autobotsing had plaats op den weg Den BoschBoxtel tusschen een personen- en een
vrachtauto, waarbij de luxe auto in een sloot terechtkwam.
De deelnemers aan het groots schaaktournooi te Nottingham. Zittend v. I. n. r.: Thomas, Lasker, Capablanca,
Mr en Mrs Derbyshire, Euwe, Aljechin en Winter. Staande v. I. n. r.: Fine, Tartakoioer, Vidmar, Bogoljuboff, Tylor,
Alexander, Flohr, Reschewsky, Botwinnik en de wedstrijdleider Mackenzie,
Onze Sigarenindustrie
leis bijzonders
Kwaliieii voor allesl
De Burgerwacht ontstemd
Men meldt ons:
In de laatst gehouden ledenvergadering
(van de Berkel en Rodenrijsche Burgerwacht
werd met algemeene stemmen een motie
aangenomen, waarin de leden hun veront
waardiging uitspreken over de buitenge
woon onbillijke en willekeurige wijze, waar
op de Commissie tot regeling der Geweste
lijke Schietwedstrijden in Zuid-Holland, de
Burgerwacht te Berkel en Rodenrijs behan
delt; terwijl zij betreuren het opnemen van
nieuwe bepalingen in de „Schietregeling",
door de Permanente Schietcommissie, welke
tot meerdere inconsekwenties voeren en al
leen ten doel schijnen te hebben (een) be
paalde plattelands burgerwacht (en) met op
zicht tot de wedstrijden ernstig te treffen.
Openluchtvergadering
Geref. Drankbestrijding
Op 19 September te Zwolle
Op de St. Agnietenberg te Zwolle zal
Zaterdag 19 Sept. a.s. een openluchtverga
dering gehouden worden vanwege den
Bond van Afdeelingen der Geref. Vereen,
voor Drankbestrijding.
Het openingswoord zal worden uitgespro
ken door den voorzitter den heer Joh. Ca
pe 11 o, terwijl Ds. P. C. de Bruin van
Apeldoorn een propagandarede hoopt uit te
spreken.
Bij het gedenkteeken van Thomas Kern-
pis, hoopt de heer A. Wapenaar een
causerie te houden over Thomas k Kempis,
terwijl de heer H. Hammer, uit Wijhe,
zal declameeren.
Medewerking verleenden het harmonie
orkest „De Bazuin" en de zangvereen. „Ex
celsior".
Openluchtmeting
Zaterdag 5 September a.s. des middags
om 3 uur wordt te Hattem op het Land
goed Molecaten een Openluchtmeeting ge
houden, uitgaande van de gezamenlijke Ge
reformeerde Jongelings- en Meisjesvereeni-
gingen te Zwolle, Hattem, Kampen en om
geving. Als sprekers hopen op te treden:
Dr. Joh. H. Scheurer, Amersfoort, onder
werp: „Menschen uit één stuk"; D3. H. Velt-
man, Doornspijk, ondenverp: „Priester
schap"; Ds. H. A. Munnik, Zwolle, slot
woord. Medewerking verleent de Chr. Mu
ziekvereniging te Hattem. Bij ongunstig
weer samenkomst in de Geref. Kerk te Hal
tem.
Buitenlandsche afgevaar
digden voeren het woord
De Gezangenkwestie
Gistermorgen is in de Keizersgracht-
kerk te Amsterdam de Generale Synode
der Geref. Kerken in Nederland voort-
De praeses, Ds. J. L. Schouten, opent
te 9 uur de morgenzitting met het houden
van appel nominaal, nadat vooraf Psalm
19 5 was gezongen en hij in gebed was
voorgegaan.
Nadat de eerste scriba, Dr. G. Kei
zer, de notulen van de zitting van
Dinsdag heeft gelezen, brengt de prae
ses onder de aandacht der vergadering,
dat de scriba van de Synode van Am
sterdam van 1902 af telkens als zoodanig
is verkozen en thans te Amsterdam
weder fungeert.
De praeses verwelkomt den voorzitter van
de Generale Deputaten voor de Zending,
Ds. D. Pol, van Rijsoord.
In deze zitting wordt het woord gevoerd
namens de reeds genoemde buitenlandsche
kerken.
Namens de
Duitsche Vrije Gemeenten
in Silezië en Caksen spreekt Ds. H. Grae-
fe, die de hartelijke dankbetuiging over
brengt voor de uitnoodiging, dankt voor de
ondervonden steun en mede deelt, dat
zijn kerk, onderhouden door vrijwillige
bedragen, tot dusver ongestoord haar
arbeid heeft kunnen voortzetten. Wij
staan, aldus spr., buiten den Kerkstrijd,
al volgen wij dien met groote belang
stelling.
Voor het Geref. kerkelijk leven zijn de
verhoudingen voor de kerk, die spr. verte
genwoordigt, ongunstig. Sedert ons ontstaan
hebben wij betrekkelijk weinig invloed kun
nen oefenen. Het volstrekt gemis van his
torisch verleden, het ontbreken van perspec
tief bij de jeugd, is voor deze kerk zeer on
gunstig en het is spr. zeer smartelijk dit
alles hier te moeten memoreeren.
Namens de Synode is Ds. Graefe beant
woord door den scriba, Dr. G. Keizer, die
hem verzekerde, dat de Nederlandsche ker
ken met belangstelling het werk der Vrije
Geref. Kerken in Silezië en Saksen volgen.
Spr. memoreerde zijn bezoeken aan die ker
ken en was getroffen door het gezond mede
leven in deze kerken, dat hem beschaamde.
De Synode verzoekt aan Ds. Graefe terug
te gaan met de mededeeling aan zijn ker
ken, dat ze blijven leven in de gedachtep
der Geref. Kerken in Nederland.
De Schotten spreken
Vervolgens voert het woord Mr. W.
Rownsfell Brown namens the Free
Church of Scotland. Spr. zeide dit te doen
mede voor den mede-afgevaardigde Prof.
Peter W. Miller, die door ziekte verhinderd
is. Spr., die ouderling is in deze kerk, wijst
op de onderlinge overeenstemming in belij
denis en kerkorde. Hij geeft een vrij uitvoe
rig historisch overzicht van de Vrije Kerk
van Schotland.
De Vrije Schotsche Kerk telt 160 ge-
t meenten, 90 predikanten en krachtig"
zendingsposten. Wij staan op de bres
voor de Geref. belijdenisschriften zon
der nadere toevoeging. Inzonderheid
brengt hij in herinnering Calvijns leer
der vrije genade en van de Christelijke
vrijheid, in dezen tijd van vrijheids-
berooving en van den totalen, staat^ van
groote beteekenis. Spr. vertrouwt dat de
kerken in Nederland en in Schotland
haar roeping zullen blijven volgen.
Hierna komt aan het woord Rev. R. P. R.
Anderson, namens „The Church of
Scotland", de Schotsche Staatskerk, die de
groeten dezer kerk overbrengt en de Geref.
Kerken huldigt voor hun palstaan voor de
waarheid der H. Schrift. Spr. geeft zijn in
drukken weer: hij heeft nooit zóó hooren
zingen en zien rooken als bij U (hilariteit).
Hij prijst de warme ontvangst der buiten
landers op de Synode.
Ten slotte wekt spr. de kerken op tot ge
trouwheid in de prediking van het Evange
lie „Werp Uw brood uit op het water en
gij zult het vinden na vele dagen!" Moge
God Uw kerken zegenen en voorspoedig
maken.
De laatste Schotsche spreker is Rev.
John Howe namens The United Original
Secession Church of Scotland, de oorspron
kelijke afgescheiden kerk daar te lande.
De kerk, die spr. vertegenwoordigt, is
klein. In 1733 scheidde zij zich af van de
nationale kerk in Schotland ongeveer op
dezelfde gronden als in 1834 in Nederland
Met diepe droefheid, zegt spr., zien
wij de ontwikkeling van het moderne
heidendom. Maar God heeft voor de
Kerk in deze dagen veel te doen. Spr.
wijst op de moeilijkheden van de Schot
sche Kerk in verband met de werkloos
heid en de noodzakelijkheid om inten
ser te arbeiden door herderlijken arbeid
Moge uw vaderland, eindigde spr., vrede
en voorspoed ondervinden en uw Kerken
rijk gezegend worden.
Prof. Dr G. Ch. Aalders, Hilversum,
die de redevoeringen der drie Schotsche
sprekers heeft vertaald, beantwoordt de af
gevaardigden uit Schotland namens de Sy
node in de Engelsche taal.
De Geref. Kerken, zegt hij, stellen het op
hoogen prijs, dat de drie Kerken uit het
goede oude Schotland, waar men veelszins
hetzelfde lijden als hier te lande, moest
verduren, zijn overgestoken naar deze Sy
node.
Prof. Aalders vertaalde hierna zijn toe-
Een groet uit Zuid-Afrika
Ds W. J. S n ij m a n, van Venterstad,
bracht de groeten over van de zusterkerken
van Zuid-Afrika. Tot 1652 ging spr. terug
om aan te toonen hoezeer vooral Amster
dam zich heeft geïnteresseerd voor de Zuid-
Afrikaansche Kerk, in de eerste plaats die
te Kaapstad. Uitvoerig gaat spr. de over
eenstemming na tusschen de confessie en
de organisatie, waarom de Geref. Kerk van
Zuid-Afrika diepere eenheid gevoelt met de
Geref. Kerken in Nederland. Met den wensch
dat de Kerken mogen bouwen aan de muren
van Sion, besluit spr
Amerika en Nederland
The Christian Reformed Church of North-
America is vertegenwoordigd door Rev. F
J. van Halsema, van Passaia, New-
Jersey.
Spr. schetst de noodzakelijkheid van
correspondentie tusschen beide Kerken,
o.m. met het oog op het langzaam ver
dwijnen van de Nederlandsche taal in
de Chr. Geref. Kerk van Noord-Amerika.
Wel worden nog altijd veel Nederland
sche boeken en bladen gelezen.
Het huidige Amerikaansche milieu
is ongunstig voor den Calvinis
tische hof. Er waaien koude winden
over het land en daarom zoekt de
Ch'r. Geref. Kerk in Amerika gaarne
de gemeenschap met de Kerken in
Nederland die eenzelfde belijdenis wil
len belijijden en beleven. Met waardee
ring maakt spr. gewag van den strijd
van andere Kerken in Noord-Aimerika.
Ook daar zijn de duizenden, die de
knieën voor Baal niet buigen.
De Kerk, die spr. vertegenwoordigt, is in
1857 ontstaan uit oorspronkelijke bewoners
van Nederland. Zij telt thans 24.000 gezinnen,
100.000 leden, 6 hoogleerraren en 275 predi
kanten. De kerken, hoezeer ook verspreid,
OL .'enen door middel van 15 classes synodaal
verband. Evenals bij U, zegt spr. wordt in
onze kerken ook de Hèidelbergsche Catechis
mus gepredikt, onze liturgie is nagenoeg ge
lijk. Naast de Zondagsscholen hebben wij 100
vrije Ghristelijke scholen, en de oprichting
van meer dezer scholen wordt bevorderd.
Beantwoording door de Synode
Als voorzitter van de Deputaten voor de
correspondentie met de buitenlandsche ker
ken beantwoordde Mr. A. J. L. v an Beeck
Cal koen de vertegenwc rdigers uit Zuid-
Afrika en Noord-Amerika Spr. constateerde
met groote blijdschap het ernstige streven
dezei ke-'en met ons vast te blijven houden
aan Gods Woord.
Er zijn tusschen U en ons, zei spr.,
broederbanden, in het verleden en ook
nu. Gezamenlijk hebben wij de
strijd tegen de geestelijke boosheden in
de lucht. Mogen wij, besloot spr., deze
verantwoordelijkheid verstaan.
De praeses der Synode dankte de buiten
landsche afgevaardigden voor hunne aanwe
zigheid en sloot zich aan bij de tot hen na
mens de Synode gerichte toespraken.
Medegedeeld wordt, dat Rev. Henry A.
Vruwink van „The Reformed Church of
America" verhinderd is in deze zitting aan
wezig te zijn.
Het zingen van Gezangen. Hulp
predikers. Rijnsche Zending
Te 2 uur wordt de middagzitting ge
opend met het zingen van Psalm 20 1,
waarna een aantal ingekomen stukken voor
kennisgeving worden aangenomen. Hier
onder behoort een gedicht aan de Synode
van een 83-jarige zuster. Andere stukken
verhuizen naar de betreffende commissies.
Hierna rapporteert Prof. Dr. F. W. Gros
heide over een schrijven van den heer J.
Gevers te Voorburg inzake
uniformiteit In de Liturgie
Overeenkomstig de conclusie spreekt de
Synode uit, dat d§ Synode van 1933 zich
reeds over de wenschelijkheid hiervan
heeft uitgesproken ,maar dat de Kerken
niet tot in alle onderdeelen aan het model
door deze Synode vastgesteld, gebonden zijn.
Het zingen van Gezangen
Ds. N. Duursema van Nieuw-Amstcr-
dam rapporteert over een voorstel van Ds.
•T. H. Jonker te Werkendam, inzake het
al of niet verplicht zingen van de Gezan
gen, vastgesteld door de Synode van 1933.
Tevens rapporteert Ds. D. over een verzoek
van de classis Almkerk om uit te spreken,
„dat het in de vrijheid der Kerken staat
de Gezangen te gebruiken, ja dan neen1'
Aan de discussie wordt deelgenomen door
Prof. Dr. J. Ridderbos, Ds. H. d e
Bruyn, van Nieuwendijk, Prof. Dr. H, H,
Kuyper, Dr. H. Kaajan, Ds. J. L.
Schouten, J. J. Beukenkamp, Ds.
D. Hoek, Ds. H. M e ij e r i n g, Dr. J.
T h ij s.
Overeenkomstig de conclusie der rappor-
tecrende commissie besluit de Synode uit
te spreken, dat de Synode van Middelburg
blijkbaar bedoelde dat de Psalmen en Ge
zangen na de uitbreiding van de „Eenige
Gezangen" naar denzelfden regel worden
gezongen als vóór deze uitbreiding.
Derhalve besluit de Synode verder
uit te spreken,- dat het geibruik van
Psalmen en Gezangen wordt overge
laten aan den voorganger in de Gods
dienstoefeningen, die geacht mag
worden met wijsheid en zoo noodig in
overleg met den kerkeraad in deze
te handelen.
Een voorstel van Ds. D. Hoek om de
laatste zinsneden weg te laten wordt met
groote meerderheid verworpen.
Herdenking Afscheiding
Een missive van den kerkeraad van de
Kerk te Ulrum, inzake het gedenkteeken,
dat aldaar zou opgericht worden, gaat na
discussie naar de betreffende commissie
om nader advies terug.
Aan het Comité tot herdenking van de
Afscheiding van 1834 zal den dank der
Synode worden gebracht.
Bezwaarschriften inzake het huwelijks
formulier (van den heer G. J. Hiemstra te
Ternaard); inzake „veel te ruime verbonds-
leer", „de veronderstelde wedergeboorte'' en
den bundel „Eenige Gezangen" (van mevr.
IJ. van der Zwaag—Huizenga te Rinsuma-
geest) en inzake „eenzijdige verbondspre-
diking" (van den heer P. Kraan) worden
alle ontvankelijk verklaard. Eveneens een
bezwaarschrift van Ds. J. S. Post te Axel
tegen de uitspraak van de Middelburgsche
Synode inzake het kiesrecht der vrouw.
Leden, die elders kerken
Ds. E. Kolthoff, Veldhausen, rappor
teert over een missive van den kerkeraad
van de Kerk van Maassluis. Deze kerke
raad volgt een bepaalde gedragslijn tegen
over leden der kerk, die nooit ter kerk
komen, omdat zij zich practisch voegen bij
een andere kerkgemeenschap, zonder zich
uitdrukkelijk bij een andere kerkgemeen
schap aan te sluiten. In verband met uit
spraken" van vorige Synodes vroeg de ker
keraad of zijn regeling hieromtrent moet
worden ingetrokken en, zoo ja, op welke
gronden.
Hulppredikers
Ouderling R. Z u i d e m a, Goes, rappor
teert over een bezwaarschrift van de hee-
ren P. Gootjes Czn. en J. Blom te Bergen,
inzake de benoeming van hulppredikers.
Overeenkomstig de conclusie besluit de
Synode niet te voldoen aan het verzoek om
een uitspraak te doen inzake de tractemen-
ten van jonge predikanten en het besluit
van de vorige Synode te handhaven.
Wel zal bij de Kerken er op worden
aangedrongen, het instituut van hulp
prediker niet te misbruiken door hulp
predikers aan te stellen waar de dienst
van een predikant wordt vereischt
Zendingszaken
Ds. A. Schee le, Kapelle-Biezelinge, rap
porteert over de zendingsstudie onder de
studenten, over het rapport van deputaten
inzake het examen naar art. 4 der Zen
dingsorde en over het Zendingsbureau.
Ds S. I d e m a, Winsum, rapporteert over
den Zendingsstudieraad, en ouderling J. F.
Heemskerk, Middelburg, over visitatie
,der zendingsposten,
DE
IDEALE SCHOENWAS
Steun Rijnsche Zending
Namens de betrokken commissie stelt
ouderling J. Middel veld, Ruinenvold,
aan Dr. E. Verwiebe ten behoeve van
de Rijnsche Zending een bedrag van
1500.ter beschikking te stellen met
het oog op de groote moeilijkheden,
waarin deze zendingscorporatie ver
keert.
Dr. K. Dijk, Den Haag, zag liever aan
het particulier initiatief deze aangelegen
heid overgelaten.
Prof. Dr. G. M. den Hartog.h, Kam
pen, wijst er op, dat de Duitschers lange
jaren in onze koloniën veel zendingswerk
hebben verricht, waaraan zij zich met toe
wijding en liefde hebben gegeven. Door hun
arbeid zijn geheele landen gekerstend.
Thans worden geen gelden uit Duitschland
doorgelaten voor de zending in de Batak-
landen. Het is derhalve, volgens sp., ge
rechtvaardigd tegenover onze Kerken het
voorgestelde bedrag te geven. Voor het par
ticulier initiatief blijft nog veel over.
Ds. W. Breukelaar, Santpoort, vestigt
er de aandacht op, dat Dr. Verwiebe, die
in de lijn der Geref. Zendingsbeginselen
werkt, f 5000 noodig heeft voor een speciaal
doel. Buiten onze kringen, zegt spr., is hier
voor reeds geofferd. Hij beveelt bet voor
stel warm aan.
Met het oog op het vergevorderde uur
wordt de zitting verdaagd tot hedenmorgen.
Dr. K. D ij k sluit met dankzegging.
HOOGE RAAD VAN ARBEID
Tot lid van den Hoog-en Raad van Arbeid
zün benoemd mej. M Heinen te Den Haag en
de heeren prof. mr P LIeftinck te Rotterdam
J .f- Blankert te Utrecht en tot pl.v.v. lid
L. de Groot te R'dam.
i Raad de het
i RUks dient
RIJKSWATERSTAAT
Aan den Ingenieur van den Rijkswaterstaat
"Tlof. Ir D. J ICllnk Is eervol ontslag uit
""t verleend: aan den techn.-hoofd-
.n den Rijkswaterstaat C. de Jong
Ai-iiuem, is eervol ontslag verleend.
WOORDENBOEK NEDERL. TAAL
Benoemd zijn b« de Rijkscommissie van bij
stand voor het woordenboek der Nederl. Taal:
tot voorz.. het lid 'ier commissie dr J P Focke-
ma Andreao. commissaris der Koningin In de
prov Groningen: tot lid prof. dr G G Kloeke,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Lelden
ES ®ecrotaT,s G v Keekem, hoofdcommies
JbfJ het Dep. van Onderwijs,
