Drukbezochte Zendingsdag
in Driebergen
Ned. Herv. Kerk Algem. Synode
DAGERAAD
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1936
VAN DEN GEREF.
ZENDINGSBOND
Het werk onder de Toradja's
Gister is in het Rijsenburgsche Bosch
nabij station Driebergen de 29ste Zen
dingsdag gthouJen uitgaande van den
„Gereformeerden Zendingsbond". 't Aan
tal bezoekers werd ditmaal op 4000 ge
schat. Vele sprekers hebben er het woord
gevoerd. Hieronder geven wij een ver
slag van den dag welke onder bijzon ".er
gunstige weersomstandigheden is ver-
loopen.
Reeds om tien uur des morgens (de aan
vang was bepaald op half elf) reden groote
autobussen aan die vrouwen en mannen
uit alle deelen des lands in het Rijsen
burgsche Bosch afzetten. Het weer heeft zich
den geheelen dag uitstekend gehouden en
de parapluies en regenjassen welke de be
zoekers bij wijze van voorzorg hadden mee
genomen behoefden geen dienst te doen.
Voor de openingsrede, de toespraak van
den zendeling en de slotrede was een gee-
luidversterker op het terrein geplaatst. De
overige toespraken werden zonder verster
king "uitgsproken. De kleederdrachten uit
verschillende deelen van ons land boden
ook nu weer een feestelijk aanzien. Ook
de trouwe typen van ieder jaar ontbraken
niot. Zoo zagen wij b.v. het békende Utrecht-
sche type „Kees in het wagentje". Deze
door lamheid geslagen persoon had weder
de tocht van Utrecht naar driebergen in
zijn wagentje afgelegd. Hij zou den Zen
dingsdag niet gaarne missen. Ds. Remme
deelde in zijn welkomstwoord mede dat
de zendingsdirector Ds. 3ieshaar ditmaal
op het appèl ontbrak, wegens ziekte.
De samenzang werd ook nu weer bege
leid met kopermuziek.
De opening
Eenige duizenden hadden zich om ha1!
elf op spreekplaats I verzameld, toen Ds.
J. H. F. Remme, van Amsterdam, deze
Zendingsdag opende met het laten zingen
van Ps. 145 vers 1 en gebed.
Vervolgens sprak deze de openingsrede
uit waarin gewezen werd op de wisselwer
king welke bestaat tusschen Kerk en Zen
ding. welke spr. vergelijken wil met de leef
tocht van de weduwe van Sarfath. He*
hulpbetoon van deze weduwe aan den Pro
feet des Heeren, was de bron van haar
levensonderhoud.
Het hulpbetoon van de Kerk aan de Zen
ding zal zijn de bron en het onderpand
der Kerk Religie is niet een verfijnd egoïs
me maar de drang des harten door God
gewrocht, dat Hij zal komen tot de eere
Zijns Naams. Wij moeten Zijne getuigen
zajn en het arme lot van de heidenwercld
op een biddend hart dragen. Dan zullen wij
ervaren wat het zeggen wil: de zegenen
de ziel zal vetgemaakt worden. „Hoe meer
zielen, hoe meer vreugd" zegt het spreek
woord. Nog waarachtiger is dit wooord in
het Koninkrijk van Gods liefde.
Vervolgens werd op spreekplaats II het
woord gevoerd door Ds. J. E. Klom p, van
Barneveld en op spreekplaats I door Ds. G.
J. Koolhaas, van Rotterdam. Laatstge
noemde had tot onderwerp gekozen:
Zendingsroeping en Zendingskracht
Spr. ging uit van het tekstwoord: „Mij is
gegeven alle macht in hemel en op aarde".
Alle macht van Jezus op aarde wordt niet
erkend. Nochtans heeft Hij alleen het recht
zoo worden wij door het gebed gedrev
tot Zendingsarbeid. Eischt heel de wereld
op, voor den Koning der Koningen. Hij is
waard dat heel de aarde Hem looft en
prijst. Al wordt in dezen tijd de kerk be
dreigd: „Houdt Christus Zijne Kerk in
stand, zoo mag de hel vrij woeden!" En
dat geldt ook voor de Zending.
Ds Klomp bepaalde eveneens zijn ge
hoor bij het tekstwoord: „Mij is gegeven
alle macht in hemel en op aarde". De op
dracht aan de discipelen: „onderwijst alle
volken" is ook aan ons gegeven. Zendings
werk is gehoorzamen aan Christus, aldus
spreker.
Het werk onder de Toradja's
schenk Gods en roept ons tot groote ver
antwoordelijkheid. Het kost veel, maar in
Gods kracht durven wij het aan.
Namens de Toradja's dankt spr. voor al
les wat reeds in dit zendingsgebied gedaan
Door Gods geest ging daar het licht des
levens op. Zendingswerk is moeilijk, duur,
kostbaar maar edel! Achtereenvolgens heeft
spr. verteld over de omvang, de aard, de
middelen en de vruchten van het zendiogs-
erk onder de Toradja's.
Des middags hebben nog vijf sprekers het
woord gevoerd. Op spreekplaats I waren het
Ds. G. Lans van Huizen over: „Uwe
kracht en Mijne kracht" en Ds. J. H. van
W a 1 van Wageningen over het onder
werp: „Het ware zaad Abrahams".
Op spreekplaats II was het Ds. H. A.
e e n m a n s van Ede en Ds. M. 011 e-
anger van Kampen.
Ds. Lans stelde Gideon als voorbeeld.
Hij was de man die wist uit zichzelf niets
te kunnen maar dié, op het woord van God:
„Ga heen in deze uwe kracht" toch heen
ging terwijl hij zijn betrouwen geheel op
den Heere stelde. Scheen het voor Gideon
geheel een verloren zaak, wij zouden het
in dezen tijd ook van de zending zeggen.
De Kerk des Heeren is een Gideonskerk!
De vijandschap der wereld is groot, maar
de Heere heeft een bijzondere keuze. God
ziet niet aan wat voor oogen is. En wij mo
gen zending drijven met het lied in ons
hart: „God is mijn heil, wien zou ik vree
zen".
„Het ware zaad Abrahams"
aldus luidde het onderwerp van Ds. J. H.
v. d. W a 1. Spr. wees erop dat een zen
dingsdag als deze eigenlijk beleven is van
het Psalmwoord „God zal Zijn waarheid
nimmer krenken". Bij alle crises blijft de
waarheid Gods. Zijn getuigenis blijft onaan
getast. Gods waarheid wordt door de crisis
zelfs bevestigd. Dat mogen wij in dezen tijd
ervaren, en die vastheid van Gods getuige
nis zien we bewaarheid in de Zending.
Laten we ons niet van streek maken
door de ostentatieve bewegingen van o:
tijd! De kracht van hetgeen ten tijde van
Abraham is geschied, is niet in het vergeet
boek geraakt. God zet Zijn werk voort.
Ds. H. A. Leenman 9 van Ede had het
leven van den profeet Habakuk als onder
werp genomen en sprak derhalve over:
Deze profeet heeft gestreden maar ging
i God verblijd voorwaarts. Heel die strijd
paste spr. op het zendingswerk toe. Met de
handen tot God opgeheven, d.w.z. met het
d, zal God het ons doen .gelukken. Dat
ook de heidenwereld zóó God leere kennen.
„Ook de heiden"
aldus luidde het onderwerp van Ds. M.
Otte vanger van Kampen. Spr. koos als
uitgangspunt de geschiedenis van Filippus
en den Kamerling die gedoopt wenschte
te worden. God komt den mensch opzoeken.
In den kamerling hebben wij de heiden-
wereld te zien die God ons geschonken
heeft om te brengen het Evangelie der ge
nade.
Slotrede
Omstreeks half vier verzamelden alle be
zoekers zich wederom op spreekplaats I,
waar de slotrede werd uitgesproken door
Ds. R. Bartlema van Zeist, met als on
derwerp het tekstwoord: „Het einde van
een ding is beter dan zijn begin".
God heeft het vandaag zoo wel gemaakt
dat wij hier onder zeer gunstig weder kon
den samenzijn. Als spr. het tekstwoord voor
zich stelt, dan zal menigeen met hem kun
nen spreken van onverwachte zegeningen.
Hoe tegenstrijdig de tekst moge klinken,
de bedoeling zal o. m wel zijn dat wij aan
het einde de zaak kunnen overzien.
Waartoe diende deze dag? Voor onze zen
ding en om die te stellen in het centrum.
Zóó hebben we iets gevoeld van den nood
en de noodzakelijkheid. De zaak van de
Zending blijve brandend. En met de echo
in ons hart „God wil het" keeren wij naar
onze woningen terug. Aan de hand van
Nehemia 4 vers 19 toonde spr. ten slotte
nog eens de noodzakelijkheid van zending
drijven aan.
„Ik zal o Heer, dien ik mijn Koning noem,
Den luister van Uw majesteit en r
Verbreiden!"
Met deze schoone Psalm werd 'de Zen-
Gesterkt in den zendingsijver trokken
de mannen eu vrouwen huiswaarts en
hoewel een donkere hemel dreigde, heeft
men het bosch ook zonder regen kun
nen verlaten. In alle opzichten is deze
zendingsdag dan ook geslaagd.
Om twaalf uur waren alle
op spreekplaats I verzameld, teneinde hier
een bezielend betoog te beluisteren van
Zendeling D. J. van Dijk (met verlof hier
in het land), over het onderwerp „Het Zen
dingswerk onder de Sa'dan-Toradja's".
Spr bracht in herinnering, dat het nu 25
jaar geleden is, 'dat het Gereformeerde volk
in de Hervormde Kerk een duur pand ge
kregen heeft, n.L het Zendingsterrein, waar
spr. thans arbeidt. Dit terrein is een ge
Een Reorganisatie-commissie
benoemd
Het optreden van onbevoegden
in godsdienstoefeningen
Twintigste zitting. Na de opening
wordt voorgelezen een verzoek van den
Oecumenischen Raad, over het zenden van
afgevaardigden naar Edinburg in 1937. Tot
primi worden benoemd de heeren: Prof. Dr.
Berkelbaoh v. d. Sprenkel en Prof. Dr.
Wissink, en tot hun secundi: Prof. Dr.
Haitjema en Prof. Dr. Sevender.
Prof. Dr. Kor ff leest voor een tweetal
eindredacties van het aangenomen Regle
ment op het suppletiefonds op d© Hulp-
Weduwen- en Weezenbeurs en over het zgn.
„Groote Steden"-reglement. Zij zullen beide
onderworpen worden aan de hoofdelijke
stemming van de leden der Prov. Kerkbe
sturen en de Waalsche Commissie.
De heer Bokma brengt rapport uit
over een vraag om nadere verklaring te
mogen ontvangen over art. 47 Kerkelijk op
zicht en tucht. Het antwoord is dat in dit
geval aan den Ring toekomt het volle
1 traktement, dat aan den predikant werd
uitbetaald, natuurlijk zonder de verhoogin
gen en de kindergelden. Dus niet dat, als
bij een gewone vacature, wat boven de
f 1200 is, gedeeld wordt door Kerkvoogdij
en Ring.
De heer Addink rapporteert over
een verzoek van de Class. Vergade
ring van Leiden om een eind te ma
ken aan het optreden van onbevoeg
den, ook godsdienstonderwijzers, die
geen aanstelling hebben van een ker-
keraad, in openbare godsdienstoefe
ningen.
Het rapport doet duidelijk uitko
men, dat dit euvel groote afmetingen
aangenomen heeft, waarop de classis
Leiden terecht de aandacht gevestigd
heeft.
Men vereenigt zich met algemeene stem
men met de conclusie, die voorstelt eon
commissie te benoemen, die het geheeie
Hoofdstuk II van het Syn. Reglement op het
godsdienstonderwijs herziet.
Tot ledenvan die commissie worden be-
Verslag over de Kerkelijke Archieven
Met groote belangstelling wordt kennis
genomen van het verslag van den archi
varis Dr. Lazonder. Met groote dankbaar
heid ziet men wat hij en de staf van hel
pers op verschillende plaatsen doen /oor
de bewaring en ordening van vele belang
rijke archieven.
Het volgende jaar zal het drie
honderd jaar geleden zijn dat de eer
ste Statenbijbel verscheen.
De President stelt voor de in
richting en alles wat met die herden
king in verband staat op te dragen
aan de Algem. Syn. Commissie.
Revius-herdenking
Het Comité te Deventer, waarvan
deze herdenking uitgaat, vraagt een
subsidie. De Algem. Synode bepaalt
deze op f 100.
Het voorstel van de Alg. Syn. Commissie
&e tfestehfazrTïorg.
Op uilstapjes moet men op alles
bedacht zijn. Neem daarom altijd 'n
kokertje of zakdoosie met de snel
werkende "AKKERTJES" mee, dat is
de beste waarborg legen hoofdpijn,
over-vermoeidheid, koorts, griep.
om f 100 te geven als subsidie aan Ds.
Bax, em.-pred. te Maastricht over de ker
kelijke geschiedenis van Maastricht en om
liggende gemeenten, werd met algemeene
stemmen aangenomen.
Een gedeelte er van verscheen reeds in
de Frausche taal en trok zeer de aandacht
De titel er van is: „Sédan",
Reorganisatie-Commissie
De Algem. Syn. Commissie heeft
een verzoek ingediend een Reorgani
satie-Commissie in te stellen. De Syn.
Commissie benoemde in haar na
jaarsvergadering van 1935 een com
missie van contact, die de vergade
ring van Kerkherstel en Kerkopbouw
zou bijwonen en in de Mei-vergade
ring een rapport zou samenstellen.
De Synode nam met groote ingenoj
menheid kennis van dit rapport en
nam met algemeene stemmen het
voorstel aan.
Op voorstel van den President wer
den benoemd tot leden dezer com
missie: Prof. Mr. Scholten, Prof.
Dr. v. d. Leeuw, Prof. Dr. C. G. Wa
genaar, Ds. B. J. Aris, Dr. O. Noord
mans, Prof. Dr. Th. L. Haitjema, Dr.
E. B. Evenhuis, Mr. IT. Mujderije, Ds.
J. E. Uitman, Ds. F. Tammens, Ds.
L. S. van Zwet, Ds. J. W. J. Addink,
Dr. J. W. Woelderink en Prof. Dr. A.
S. de Blécour.
Na dit belangrijk besluit werd er nog
gerapporteerd over de persoonlijke kerk
visitatie in Overijssel door den lieer Win
kel, in Noord-Brabant met Limburg door
den heer Brandligt.
Door den Pensioenraad zijn twee versla
gen ingediend, een over den Pensioenraad
en een over het fonds ter aanvulling van
het Rijkspensioenfonds.
Met dankbaarheid wordt er kennis
genomen.
De Algem. Syn. Commissie zal nog eenige
inlichtingen inwinnen om de volgende Sy
node van voorlichting te kunnen dienen.
De heer v. d. Bosch verlaat de verga
dering. De President dankt hem
zijn vele arbeid.
ZATERDAG 8 AUGUSTUS
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzending.
10.00 v.m. VPRO. 8.00 Gram.pl. 10.00
Morgenwijding. 12.001.45 en 2.00 Gra-
mofoonpl. 2.45 Orvitropia en Gram.pl.
4.00 De Flierefluiters. 5.40 Literaire cau
serie. 6.00 Orgelspel. 6.30 De Notenkra
kers. 7.12 Declamatie. 7.30 Gram.pl. 8.03
Berichten ANP, VARA-Varia. 8.15 Gra-
mofoonpL 9.00 E. Walis' orkest. 9.50
Gram.pl. 10.00 Berichten ANP. 10.05
VARA-orkest. 11.15 Orgelspel.
HILVERSUM H 301 M. KRO-Uitzending.
8.00—9.15 en 10.00 Gram.pl. 11.30—12.00
Godsd. halfuur. 12.15 Gram.pl. en de
KRO-Melodisten. 1.20 KRO-orkest. 2.00
Voor de jeugd. 3.00 Kinderuur. 4.00 Kin
deroperette. 5.30 Esperanto. 5.45 KRO-
orkest. 6.20 Journ. Weekoverzicht. 7.15
Hedendaagsche Kerkelijke Kunst en de
Crisis. 7.35 Actueele Aetherflitsen. 8.00
Berichten ANP. 8.10 Overpeinzing en
concert. 8.25 Opera-uitzending. 10.45 Be
richten ANP.
DROITWICH 1500 M. 11.35 BBC-Northern-
orkest. 1.20 Commodore Grand-orkest
2.20 Orkest. 3.20 Orgelspel. 4.15 Olym
pische reportage. 6.50 Radio-tooneel. 7.00
Zangvoordracht. 8.15 BBC-Symphonie-
orkest. 10.15 Vervolg concert. 10.50
Declamatie. 11.10 Kwintet.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Orkestconcert.
4.20 Pianorecital. 5.20 Opera-uitzending.
9.20 Cello- en zang-recital.
KEULEN 456 M. 8.20 Solistenconceart. 9.20
Volksliederen. 10.20 Omxoepkleinorkest.
12.20 Omroep-Amusements-orkest. 2.20
Gevar. Concert. 8.20 Gevar. programma.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 m.: 12.20 M.
Alexys' orkest. 2.25 J. Schnijders' orkest.
3.50 Orkest. 6.20 J. Schnijders' orkest.
8.20 J. Schnijders' orkest.
484 M.: 1.30 M. Alexys' orkest. 3.20 Or
gelconcert. 3.50 Gram.pl. 6.35 Piano-reci
tal. 7.05 Zang. 9.20 Symphonieconcert.
GEMENGD NIEUWS
Woest auto-bestuurder
Zes maanden geëischt
Voor de rechtbank te 's-H e r t o g e n-
bosch stond terecht de 26-jarige garage
houder F. J. M. -uit Eindhoven, die op 20
Maart 5.1. met een auto, waarin drie perso
nen waren gezeten, te Geldrop in een sloot
gereden. Hierbij zijn twee personen, nl. J.
Hegge en R. de Meester, door verdrinking
om het leven gekomen.
De officier van justitie zeide in zijn
requisitoir dat hij in aanmerking wilde
nemen dat beklaagde onder invloed
van sterken drank verkeerde en be
kend staat als een zeer woest rijder.
Hij eischte zes maanden gevangenis
straf met ontzegging van de bevoegd
heid om motorrijtuigen te besturen
voor den tijd van een jaar. De verde
diger, mr. Bloemarts uit 's-Hertogen-
bosch, pleitte een, mildere straf.
Uitspraak over veertien dagen.
Doodelijke val
De wegwerker der provincie J. Ruiter te
Heeken in Raalte was bij het opruimen
van boomen langs den Rijksweg bezig een
kruin af te zagen.
Plotseling geraakte dit bovenstuk aan het
wankelen en stortte naar omlaag, den arbei
der, die zich op een der takken had neerge
zet, in zijn val meesleurend. Ernstig gewond
werd de man onder het hout vandaan ge
haald en naar het R.K. ziekenhuis te Raalte
overgebracht, ahvaar hij gistermorgen aan
de gevolgen van het ongeval is overleden.
ONVERWOESTBAAR PAPIER
Het tot de bibliotheek van de academie
wetenschappen der Sowjet Unie behoorende
laboratorium voor het bewaren en restauree-
ren van documenten, heeft een nieuwe papier
soort vervaardigd, welke 1400 jaar zonder be
derf kan bestaan. Het recept voor de vervaar
diging van dit papier werd verkrègen door het
onderzoek van Egyptische en andere oude pa-
piensoorten, waarbij men het geheim van de
bestendigheid van deze soorten heeft ontdekt.
Volgens den leider van het laboratorium, pro
fessor Tichonow komt de vervaardiging var
het nieuwe papier niet duurder uit dan van
liet gewone papier. Te Leningrad is men mei
de productie van deze nieuwe papiersoort be
gonnen.
ZONDAG 9 AUGUSTUS
HILVERSUM 1 1875 M. 8.55 VARA. 12.00
AVRO. 5.00 VARA. 6.00 VPRO. 8.00
AVRO. 8.55 Gram.pl. 10.00 Gram.pl. 10.30
„Orvitropia". 11.15 Voordracht. 11.39
Vervolg concert. 1.00 Gram.pl. 1.50 Gr.pl,
3.45 Residentie-orkest, m.m.v. soliste. 5.45
Gram.pl. 6.00 Literaire lezing. 6.30 Gr.pl,
6.45 Ned. Herv. Kerkdienst. 8.00 Berich
ten ANP, Mededeelingen. 8.15 Orkest,
9.15 Radio-Journaal. 9.30 Gevar. concert.
11.00 Berichten ANP. 11.10—12.00 Gr.pl,
HILVERSUM n 301 M. 8.30 KRO. 9.30
NCRV. 12.15 KRO. 5.00 NCRV. 7.45 KRO,
8.30 Morgenwijding. 9.50 Ned. Herv.
Kerkdienst uit de Nieuwe Kerk te
Utrecht. Voorg. Prof. Dr. J. S e ve
ry n. Hierna gewijde muziek (gr.pl.),
12.15 KRO-Orkest. 1.00 Boekbespreking.
1.20 Concert. 1.45 Harmonie-orkest. 3.15
Vervolg concert. 4.30 Voor de zieken. 5.00
Gram.pl. 5.20 Geref. Kerkdienst uit de
Oosterkerk te Arnhem. Voorg. Ds. J.
C. J. Kuiper. Hierna tot 7.45 gewijde
muziek. 7.50 Causerie. 8.10 Nieuwsber.
ANP. Mededeelingen. 8.20 MaU-ozenkoor
Hofstads Koorknapen. 8.50 KRO-Melodis
ten. 9.20 Gram.pl. 9.35 Vervolg koorcon
cert. 9.50 Gram.pl. 10.00 KRO-Orkest.
10.30 Nieuwsber. ANP. 10.40 Epiloog.
DROITWICH 1500 M. 12.50 BBC-Nnrthern-
orkest. 2.05 Zang. 3.20 BBC-Midland-
orkest. 4.50 Kinderkerkdienst. 5.20 Zen
dingspraatje. 5.40 Trio en zangsoliste.
7.05 Historische causerie. 7.20 Orkest.
8.15 Kerkdienst. 9.20 „Remembrance of
things past", voordracht. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Kamerorkest,
12.20 Orgelconcert. 1.20 Orkestconcert,
3.05 Nat. Orkest. 5.50 Populair concert.
7.50 Zang.
KEULEN 456 M. 8.20 Kwartet. 9.20 Orkest,
10.20 Orkest. 12.20 Orkestconcert. 2.20
Populair concert. 3.20 Blaasconcert. 4.20
Reportage en concert. 8.20 Operette-uit
zending.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.T 11.25
Orkest. 12.25 Orkest. 2.35 Zang. 2.55i
Pianorecital. 3.20 Orgelconcert. 6.20 Zang,
6.45 Pianorecital. 11.5012.20 Gram.pl,
484 M.: 10.25 Orkest. 1.30 Orkest. 2.20—
2.35 Gram.pl. 3.50 Orkest. 4.50 Gram.pl,
7.35 Gram.pl. 8.20 Orkest. 10.30 Gram.pl,
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.20 Om-
roep-Amusementsorkest en instrumentaal
kwartet. 11.05 Scheepsweerbericht. 11.2Q
Populair concert.
AUTO VAN EEN DIJK GEREDEN
Een vrachtauto is gister tusschen Millin-
gen en Nijmegen, ter hoogte van het
plaatsje Lent, vermoedelijk tengevolge van
het springen van een der voorbanden, van
den dijk gereden en eenige malen over den
kop geslagen. De bestuurder van de auto
kwam er met lichte ontvellingen af. De
naast hem gezeten heer G. J. Croon, expedi
teur te Nijmegen, was er ernstiger aan toe.
O.a. heeft hij een schedelfractuur bekomen.
De auto werd totaal vernield.
VLIEGEN
GEEN TYPHUS-BACILLEN-DRAGERS
In verschillende streken van Hongarije heeft
men trachten vast te stellen, in hoeverre het
aantal voorkomende vliegen verband houdt
met het aantal typhus-gevallen. Twee assis
tenten hebben daartoe in een jaar tijds
1.115.013 vliegen gevangen. Het gemiddelde
aantal vliegen per maand bleek in Augustus
het grootst te zjjn, terwijl het grootste week-
cijfer in de eerste week van October bleek te
liggen. Op grond van hun waarnemingen kon
den de beide geleerden vaststellen, dat de
dichtheid der vliegen geen verband houdt met
de verbreiding van typhus en dat dus de vlie«
gen niet als typhus bacillen-drager bei
schouwd behoeven te worden.
DOOR EEN ZWARE DAKSPANT
GETROFFEN
Te Tjuchem heeft bij het verbouwen
van de boerderij van den landbouwer Hil*
verda door de aannemers Boerema e:
richs uit Siddeburen, een ernstig ongeluk
plaats gehad, dat aan den ongeveer 30-jarw
gen arbeider E. van Dam uit Siddeburen he{
leven heeft gekost.
Bij het op hoogte stellen van de kapspam
ten is plotseling een gedeelte van de kap
naar beneden gestort. Hierbij werd de arbew
der van Dam zoodanig door een zware spai
getroffen, dat hij op slat werd gedood.
Het slachtoffer laat een vrouw en eenkii
achter.
KIND VERDRONKEN
Bij het spelen achter de woning is he{
1^2-jarig zoontje van den landbouwer W. J,
uit de Veldekstraat te Vaassen in een mei
water gevulde tobbe gevallen en verdronken.
Pogingen om de levensgeesten nog op te
wekken bleven zonder resultaat.
MIJNHEER PIMPELMANS GAAT „EN PENSION"
103. Je begrijpt, dat Het gesprek Hoe lan
ger hoe luidruchtiger werd, zoodat al spoe
dig de pensiongasten zich beneden aan de
trap verzamelden om te luisteren. Mijnheer
Pimpelmans vond het echter beneden zijn
waardigheid, een dergelijk onderhoud nog
verder voort te zetten en verdween achter
zijn vrouw de kamer in. „En toch zul je be
talen. mannetje!" riep de rijwielverhuurder
hem dreigend na.
'104. MijnlHeer Pimpelmans wierp ecHter dé
deur met een harden slag achter zich diclilj
Op 't zelfde oogenblik wilde de rijwielham
delaar woedend de trap afrennen. In zijn
haast zag de brave man echter niet, dal
het kleedje boven aan de trap niet erg vlaJ*
lag. Hij bleef er met zijn voet achter hakenj
en verloor zijn evenwicht
(Wordt vervolgd
Feuilleton
(78
door H. KINGMANS
Want na moeizame onderhandelingen, na wikken en wegen,
waarbij hij nog werd tegengewerkt door de Friesche afgevaar
digden, die bevreesd waren voor toeneming zijner macht, was
het accoord met Groningen getroffen.
Er was, niettegenstaande de Groningers hadden aangedrongen
op het behoud van één kerk en een klooster, overeengekomen,
dat alleen de Gereformeerde religie in de stad zou mogen
worden verkondigd, met vrijlating van een ieder in zijn geloof.
Groningen moest 5 a 6 compagniën van de Staten in garnizoen
nemen. Alle terugkeerende ballingen zouden zonder eenige
voorwaarden worden hersteld in den eigenidöm hunner goederen
De Magistraat moest worden omgezet onder toezicht van «le
beide Graven en de leden van den Raad van State. De Spaan-
sche bezetting kon de stad vrijelijk verlaten; ook aan de gees
telijken en burgers, die zulks wenschten, werd vrijen aftocht
verleend. Voor het geval de laatsten niet onmiddellijk konden
gaan, hoewel zij wel wilden, werd hen vergund, nog zo3
maanden in de stad te wonen en dan vrijelijk met familie en
goederen te vertrekken. Aanvankelijk was ook nog een betaling
van twee honderd duizend gulden oorlogslasten geëischt, maar
op dringend verzoek van de Groningsche afgevaardigden had
men dezen eisch laten vallen.
Eindelijk dan waren de stukken opgemaakt en geteekend.
Groningen was gereduceerd en gevoegd bij de Unie.
En in Willem Lodewijk van Nassau golfde de blijdschap.
Een ongekend zware regen viel iri den nacht van 23 op 24
Juli,
In het kamp van Helpen was het stil. Van de vermoeienissen
van het beleg rustte het Staatsche leger. Alleen klonk zoo nu
en dan het „werda"-geroep van de wachten, voor den vorm nog
uitgezet
In de voorstad Schuutendeep heerschte echter onder den
stroomenden regen, groote bedrijvigheid. Uit de stad rolden
wagens binnen, waarop de soldaten hun goederen laadden. Ook
burgers en geestelijken bevonden zich onder hen, eveneens hun
bezittingen opladend.
Tegen vier uur in den morgen hield de regen op. En om acht
uur stond de Julizon stralend aan het firmament.
Even voor tien uur verlieten een aantal ruiters het kamp.
Voorop reden Prins Maurits en de Graaf van Nassau. Zij wer
den gevolgd door tal van hoofdofficieren. Er was één mindere
officier onder hen: hopman Munco Ketel, die dien dag voor het
laatst zijn wapenrusting droeg.
Het fraai uitgedoste gezelschap reed naar het ravelijn, vlak
hij den Drenckelaerstoren, waar naar aller erkentenis de be
legerden wonderen van dapperheid hadden verricht. Op bevel
van Maurits was in allerijl een brug over de gracht gelegd,
terwijl door loopgraven en batterijen een weg was gebaand.
Er heerschte in het gezelschap i-uiters een gespannen stilte.
En die stilte werd niet verbroken teen de eerste over de brug
reed: George van Liauckema, dp overwonnen bevelhebber. Hij
groette de beide Graven van Nassau, die den groet beant
woordden door het hoofd te ontblooten.
Geen geluid werd vernomen. De trommen werden niet
geroerd. En de trompetten niet gestoken. Alleen de vaandels
waren ontplooid en fladderden in den morgenwind.
In rotten marcheerden een driehonderd Spaansche soldaten
achter hun bevelhebber. Dan volgden de wagens met een
honderdtal zieken en gekwetsten. Vicr honderd man. Het over'
schot van de bezetting van negenhonderd
Het was, ondanks het stralende zomerweer, een droeve,
sombere sto«L,...«
Een sliert van 85 wagens, volgeladen met goederen, enkele
gevuld met burgers, onder wie burgemeester Jarges, en geeste
lijken, vormde de legertros.
In het kamp sloten twee vaandels Staatsche ruiters zich Hij
den troep aan, het convooi begeleidend tot Koevorden, vanwaar
Liauckema naar Verdugo in het Overijsselsche trekken zou.
Op het ravelijn, onder de ruiters, heerschte nog steeds de
stilte, die eindelijk door Prins Maurits verbroken werd.
„Het was het laatste bedrijf, waarde neef," zeide hij. „Dank
zij den Almachtigen God is Groningen ons."
„Ja, Hem komt alleen de dank toe. Mogen zij" en hij
wees naar het vertrekkende legertje „er nooit weer terug-
keeren!"
Zijn wensch werd vervuld: de Spanjaarden verlieten het
Noorden der Nederlanden en keerden niet weer.
Het gezelschap ruiters reed naar het kamp terug, waar
weldra vroolijk trompetgeschal klonk. En de trommen werden
geroerd. En zes daarvoor aangewezen vendels rukten de ver
overde vesting binnen, voorop het vendel van Graaf Willem
Lodewijk van Nassau, die bestemd was, Stadhouder ook van
Groningen en de Ommelanden te worden.
Aan het hoofd van zijn compagnie reed hopman Munco Ketel.
ITij had in die waardigheid niet de stad willen binnen komen,
maar Graaf Willem Lodewijk, die een hartelijk afscheid van
hem nam, had er op gestaan. Zoodra hij op de Groote Markt
was kon hij het bevel overdragen aan zijn opvolger, dip naast
hem reed. Eerst dan was hij vrij burger van Groningen.
Door de buitenste en binnenste Heerepoort marcheerden met
slaande trom de zes vendels. Met een oog, vochtig van aan
doening, beschouwde Munco de toegestroomde menigte, die met
gejuich de soldaten begroette.
In oenen ging zijn naam van mond tot mond. Hij glimlachte,
maar bleef alle aandacht strak gespannen houden op de
burgers.
Opeens, midden in de Heerestraat, een hooge jongensstem:
„Vader!"
Met moeite hield Aart Sebensz. 'deni onstuimigen Menné
yast. Anders had de jongen dien teugel gegrepen.
Munco, overgelukkig, wees naar de Groote Markt.
Dadr viel zijn jongen hem in de armen; daar drukte MuncG
stevig de hand ^an zijn zwager.
„Alles wel thuis?"
„Alles wel. Je bent er al vlug!"
„Omdat ik behoorde hij het vendel van den Graaf van Nassau,
Maar nu niet meer. Wacht even."
Hij wisselde eenige woorden met zijn opvolger, groette da
soldaten, van wien hij dien morgen man voor man afscheid
had genomen endoor de straten van Groningen, dat
duidelijk de sporen van het doorgestane beleg vertoonde, liep
de gewezen hopman van het Staatsche leger. Hij had de hand
van zijn jongen gegrepen, die trots naast zijn vader liep.
En Aart Sebensz. sprong vooruit Om de vrouwen te waaP
schuwen. Zoo vlug hadcBen zij Munco niet verwacht!
Hopman Munco Ketel trad het huisje binnen. En Hilligje lag
in zijn uitgebreide armen. En moeder Ketel snikte. En Sibrigjd
.veegde tranen weg. En praten konden ze niet.
„Het leed is geleden, Hilligje," zeide Munco dan met eert
stem, die trilde van ingehouden emotie.
„Ja, de Heere zij geloofd! Het leed is geleden. Je blijft nu
bij ons?"
„Ik trek straks deze kleeding uit. En ze kemt niet weer aan
Ik ben reeds vrij burger van Groningen. Eindelijk is de dage
raad aangebroken, moeder!"
Dankbaar blikte de oude moeder Ketel omhoog.
„De dageraad," zeide zij. „God zij dank. Als Roelf d i t had
mogen beleven!"
En de gedachten gingen terug naar Roelf Ketel, den onstui
migen man, die zijn daad, om Groningen terug te brengen aan
de Unie, met den dood moest bekoopen.
