Bond van Chr. Politie-ambtenaren
Goed examen doen
dageraad
DINSDAG 7 JULI 1936
DRIEDAAGSCH CONGRES
TE LUNTEREN
Openingswoord van den
Voorzitter
B. Reeder
Gisteren, vandaag en morgen wordt in 't
Conferentieoord van den Zendingsstudie
raad te Lu n ter en het jaarlijksch con
gres gehouden van den Bond van Chr. Poli
tie-ambtenaren in Nederland.
Het congres, dat ook heden weer door vele
afgevaardigden en andere leden van den
Bond wordt bezocht, werd gistermiddag
door den Bonds-
voorz., den heer
B. R e e d e r, van
Rotterdam, op de
gebruikelijke wij
ze geopend.
In het daarna
door hem uitge
sproken openings
woord, herinner
de spr. allereerst
aan de moeilijke
en verantwoorde
lijke taak, vooral
in deze tijden op
de schouders ge
legd van de lei
ders der vakorga
nisaties in het al
gemeen en die
van de Christe
lijke organisatie in het bijzonder.
Spr. gewaagt verder van den zegen, ook
gedurende het laatste jaar als Bond ont
vangen. Ook al valt niet te ontkennen, dat
de algemeene depressie niet naliet een
geest van lusteloosheid achter te laten in
de kringen der Chr. organisatie, toch mag
de bond" nog roemen in een groote kern van
echt medelevende leden.
Ook in het laatste jaar heeft het over
heidspersoneel weer groote offers moeten
brengen op het altaar der algemeene be
zuiniging. Zonder daarover te willen uit
weiden, herhaalt spr. zijn op het vorig con
gres uitgesproken meening ten opzichte van
de politiesalarissen. Voor vele collega's is
daarbij de grens van het toelaatbare z.i.
reeds overschreden.
Inzake de toekenning van kindertoeslag
heerscht volgens spr. nog een zeer verwar
de toestand. Ook de laatste ministerieele
circulaire heeft daarin nog geen afdoende
bepalingen voorgeschreven. Door slechts
Rotterdam te noemen, waar nog steeds het
agentenpersoneel van elke kindertoeslag is
uitgesloten, is er alle reden, op verbetering
aan te dringen.
Van de zoo juist verschenen voorstellen
inzake de herberekening van de pensioenen,
kan de Bond niet zonder meer en geheel
deze voorstellen als onrechtvaardig be
schouwen, al wil dat niet zeggen, dat mo
gelijk niet hier en daar nog eenige wijzi
gingen dienen te worden aangebracht.
Dat niettegenstaande de slagen, welke
de leden financieel troffen, het ledental
vrij stabiel bleef, schrijft spr. naast
Gods zegen toe aan de groote trouw en
activiteit van de afdeelingsbesturen, aan
de zeer goede samenwerking tusschen
afdeelingen en Bond, aan de uitsteken-
de verhoudingen in het hoofdbestuur,
maar vooral ook aan den noesten arbeid
.van den secretaris, mr vam de Veen.
Spr. grijpt' daarom de gelegenheid aan,
om mr van de Veen, die met algemeene
stemmen op 1 Maart j.l. zijn vaste aanstel
ling kreeg als vrijgestelde, nogmaals na
mens den Bond en aanwezigen daarmede
geluk te wenschen.
Terwijl de vergadering opstaat, wijdt
spr. eenige woorden aan de collega s,
die het laatste jaar aan den Bond ont
vielen, alsmede aan de echtgenooten en
kinderen, die van de zijde van enkele
collega's werden weggenomen. In het
bijzonder herinnert hij daarbij aan twee
collega's te Rotterdam en Den Haag,
wier tragisch einde zooveel ontsteltenis
in onze kringen bracht.
Alle nabestaanden van 'de overledenen
wenscht spr. troost toe van God.
Spr. wekt ten slotte allen op vooral de
rijksveldwachters kunnen daarbij de helpen
de hand bieden om in de toekomst de
beste krachten te wijden aan de propaganda
voor den Bond, en hoopt, dat de besprekin
gen en besluiten van dit congres den Bond,
de Nederlandsche politie en geheel ons
.volk ten goede zullen komen.
Na dit openingswoord werdl
tot afwerking van de agenda.
De vergadering werd bijgewoond door Hen
heer W. de Jong voor het Chr. Nat. Vak
verbond, en den heer Th. de Ridder voor
het Permanent Comité, die door den Voor
zitter op hartelijke wijze werden verwelkomd.
Jaarverslagen
Uit de jaarverslagen bleek, dat de bond
46 afdeelingen telt met. 1627 leden, wat een
vooruitgang is van 15 leden. Als nieuw lid
trad toe de afd. Hillegersberg.
Op het bondsond'ersteuningsfonds werd 41
maal een beroep gedaaa Er werd 1350 uit
gekeerd.
Aan het examen voor het politiediploma
namen 82 personen deel, waarvan 46 het
diploma behaalden. Thams staan 51 cursis
ten ingeschreven bij de 6Chriftellijke oplei
dingscursus.
Uit het financieel verslag voai den pen
ningmeester, den heer H. Molenaar van
Amsterdam, bleek, dat de wimst- en verlies
rekening sluit met een eindcijfer van
ƒ20.758.27,, waarbij een voordeelig saldo van
ƒ472.48. De balans sluit met een eindcijfer
van 19.553.36. Het bondiskapitaal bedraagt
19.026.55. De verlies- en winstrekening
van het Ondersteuningsfonds toont als eind
cijfer ƒ2161.71 met een batig saldo van
ƒ355.84. De balans toont als eindcijfer
ƒ8340.78. Het kapitaal is hier ƒ8190. Het
Fonds Eigen Gebouw heeft aan lasten en
baten 565.56 met een -voordeelig saldo van
f 512.01. De vermogensstaat van dit fonds is
2653.02.
De jaarverslagen werden door de vergade
ring goedgekeurd. Zoo ook het beleid van
het Hoofdbestuur.
Wel werd geklaagd over de weinige acti-
iteit van het Comité voor Zondagsrust, sa
mengesteld door de Chr. Bonden van perso
neel in Overheidsdienst
De dag werd gisteren besloten met een
sestelijke vergadering, afgewisseld door
zang en declamatie.
Vanmorgen te 9 uur werd de algemeene
vergadering voortgezet
HET REFERENDUM VAN
DE GROENE"
Overgroote meerderheid
vóór het parlementaire stelsel
In 't laaitste nummer van „De Groene"
wordt de uitslag gepubliceerd van het
referendum, door dit weekblad uitge
schreven ter gelegenheid van het 60-jarig
jubileum. Er blijkt uit, dat van een re
presentatieve selectie uit ons volk 70
voorstander is van een door de overheid
geleide maatschappij, die echter ruimte
yoor zelfstandig initiatief laat
In een voorloopig overzicht trekt Mr. W.
Verkade de volgende conclusies beitreffende
den uitslag:
Een éclatante meerderheid werd behaald
door de aanhangers van het parlementaire
stelsel, al wenschen velen blijkens de op
merkingen een sterk uitvoerend gezag. Zelfs
wanneer men voor de N.S.B., die zich groo-
tendeels onthield van stemming, het aantal
voorstanders ,van den auitoritairen staats
vorm verdrie- en vervierdubbelt, dan nog is
de meerderheid onzer democratische traditie
overweldigend!
Ook in de koloniale politiek bestaat een
duidelijke meerderheid, zij het geen verbluf-
De uitslag
Wat de beantwoording van de afzonder
lijke vragen betreft, inzake mogelijkheden
van maatschappijvorm, zijn uitgebracht
voor: 1. het „Vrije spel van krachten" 6266;
2. solidarisme 11.497; 3 democratisch socia
lisme 7820: 4. communistische klasse over
winning 1263 stemmen.
Inzake Staalkundig stelsel voor: 1. parle
mentair 25.241; 2. autoritair 1096, tusschen-
vormen 616 stemmen.
Inzake Buitenlandsche politiek, Voor: 1.
sterk bewapend nationalisme 1350 2. gewa
pend neutraal Volkenbondslid 11.468 3.
eigen leger voor collectieve veiligheid 3737;
4. Volkenbond met. politieleger 4779; 5. Vol
kenbond met volledige ontwapening 5192
stemmen.
Inzake Koloniale politiek voor: 1. „Rijks-
eenheidspolitiek" 9064; 2, „Ethische opvoc-
dingspolitiek 15.258: „Indië los van Holland,
•nu" 576, tusschenstand punten 650 stemmen.
Onder de huidige internationale omstan
digheden is de groote verwarring die op het
terrein der buitenlandsche politiek blijkt te
heerschen niet zoo'n wonder. De strooming.
die ook zonder voorafgaande ontwapening
Volkenbondsgetrouwen zin kan werken,
i misschien vóór de Abessijnsche debacle
nog 't grootste aantal stemmen gehaaid heb
ben. Nu is zij na het nationalisme de zwak
ste: naar twee kanten blijkt zij af te brok
kelen, naar een sceptische terughoudend
heid en naar een idealistischen toekomst
droom. Van de 13.70S echte Volkenibonds-
vrienden blijken er 9971 niet meer te kunnen
gelooven aan de waarde van een zelfstan
dige legermacht.
Het referendum en de politieke partijen
Uit de referendumresultaten der poli
tieke partijen blijkt, dat de Aanhangers
van de A. R. en Chr.-Hist, partij nage
noeg identiek over alle belangrijke poli
tieke vragen denken en hun verschil
zuiver op kerkelijk terrein ligt; dat
voorts de vrijz.-democraten het voorbeeld
geven hoe samenwerking bij vrijwel Alle
denkbare politieke tegenstellingen mo
gelijk is, doch dat zij op den langen ter
mijn voorshands weinig perspectief bie
den.
De hoofdindruk van de redactie is: Afge
zien van de buitenlandsche defensiepolitiek,
die op internationale uitwegen wacht, is nu
de hoofdvraag welken kant de solidaristen
zullen gaan kiezen, èf aanleunen aan de
onder de jeugd terrein verliezende liberale
economie, ófi het zoeken van een basis van
samenwerking met een Planpolitiek, die ver-
rante trekken heeft. Duidelijk is in elk ge-
al, dat de partijtegenstellingen heel wat
minder reëel zijn, dan bij de onderlinge dis
cussie soms lijkt.
Gaat U met vacantie
naar bosch en heide, zee en strand? Verzuim
dan toch vooral niet AMILDA-zonnebruin-
crème mede te nemen. Deze beschermt tegert
vervellen en zonnebrand en bevordert tevens
een snelle, mooie natuurlijke huidbruiningj
óók bij weinig of geen zon.
Flacon 90 ct, Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
(Adv.)
Een aardige opname van 'den 'drieling van de familie LimborgU vit Maastricht. Met
zijn alle drie gezonde jongens en ze kijken voor. hun vier. maanden al opgewekt en
monter het leven in.
LAND- EN TUINBOUW
Nederlandsche Tuinbouwraad
Neemt niet deel aan de
Agrarische jaarbeurs
Het Centraal bestuur van de Nederland
sche Tuinbouwraad kwam te Lisse bijeen.
In verband met een verzoek van den
Raad van Beheer van de Jaarbeurs te
Utrecht om deel te nemen aan een Agra
risch jaarbeursgedeelte verbonden aan de
komende najaarsbeurs, welke van 8 t/m 17
Stap voor stap winnen 'dé 'Chr. sportorganisaties véld. Zaterdag werd door o
te Delft een propaganda-dag gehouden. De voorzitter, de heer H. Teeuw,
spelers toeInzeteen moment uit een der. wedstrijden.
September a.s. te Utrecht zal worden go-
houden, werd besloten, dat de Nederland
sche Tuinbouwraad als zoodanig aan dit
jaarbeursgedeelte niet zal deelnemen. Het
blijkt, dat enkele groepen bij den raad aan
gesloten het belang van deelneming inza
gen en zich bereid verklaarden zich recht
streeks met de jaarbeurs in verbinding te
stellen.
Voorloopige besprekingen werden gehou
den in verband met deelneming aan de
wereldtentoonstelling Parijs 1937.
Met belangstelling werd in dit verband
kennis genomen van een aantal mededce-
lingen van den heer Valstar, bestuurslid
van den Raad, naar aanleiding van de
voorgenomen plannen. In verband met de
aan deze deelneming verbonden werkzaam
heden werd besloten aan den commissaris-
generaal te doen voorstellen een commissie
voorbereiding in het leven te roepen,
voor door den Raad werden aangew
zen de heeren H. Gorter te 's-Graveland,
Ch. Kremer te Bloemendaal, J. C. M. Men-
sing te Aalsmeer, terwijl de heer jhr. dr.
J. C. Mollerus als secretax-is aan de com
missie werd toegevoegd.
Ons eigen zuivelverbruik
Belangrijk lager dan in naburige landen
In de laatste maanden wordt veel propa
ganda gemaakt voor het gebruik van melk
:uivelproducten. Van de belangrijkheid
deze propaganda is niet ieder nog
overtuigd.
Daarop wees de secretaris van de F.N.Z.
de heer J. A.. G e 1 u k in een vergadering
van de Zuid-Nederlandsche Zuivelbond.
Wij moeten uitzien naar andere gelegen
heden tot afzet van onze zuivel, aldus spr.,
omdat de vroegere importlanden verschil
lende maatregelen hebben genomen, welke
de uitvoer naar die landen zeer heeft doen
inkrimpen terwijl de productie niet is ver
minderd.
Dit laatste, productievermindering, is ook
niet noodig volgens de heer Geluk, daar er
nog afzetmogelijkheden genoeg zijn.
De export van melk en zuivelproduc
ten bedroeg in 1929 omstreeks 336 mil-
lioen K.G. met een waarde van 221 mil-
lioen gulden. Zes j'aar later, in 1935,
was de export 276 mill. K.G. met een
waarde van 71 millioen gulden. Dat wil
dus zeggen, dat de hoeveelheid met
18% verminderde, maar de daarvoor
verkregen prijs daalde met 68%.
Onze afzet moet nu meer in het binnen
land plaats vinden.
Hiertoe is propaganda noodig, waarvooi
uit het exportfoads 1 millioen gulden is
beschikbaar gesteld.
Ons land komt, het moge vreemd klinken
voor een zuivelland, in melk en zuivelver
bruik met de omringende landen beduidend
achteraan.
In 15 ons omringende landen bedroeg
het verbruik in melk omgerekend
460,5 K.G. per persoon per jaar. In Ne
derland echter is het bijna een vierde
deel lager n.l. 357,5 K.G. Wanneer wij
onze consumptie konden opvoeren tot
het gemiddelde van de ons omringende
landen dan zou daarvoor 824 millioen
K.G. melk, gelijkstaande met 30 mill.
K.G. boter, noodig zijn. Dat is "de pro
ductie van 240.000 koeien. Daar moeten
Wij op aansturen.
De propaganda, die 'daartoe gemaakt
wordt is natuurlijk niet goedkoop en men
is nog niet voldoende algemeen er
doordrongen, dat met deze propaganda
algemeen belang gediend wordt.
Meerdere medewerking van de zuivelmen-
schen is daarvoor beslist noodig. Ook hier
moet het particulier initiatief medewerken.
Men moet niet alles van de crismaatregelen
verwachten,
is er voor zorgen, dat Ge op 't examen in Uw
geheugen alles kunt terughalen, wat Ge hebt
geleerd. Daarvoor zorgt zoo'n „AKKERTJE".
(Adv.)
BLOEMEN- EN FRUITFEEST
IN HET WESTLAND
2026 Augustus te Poeldijk
De Westlanders weten van aanpakken en
volhouden. Al gaat het hun in dezen tijd
lang niet voor den wind, ze zitten niet bij
de pakken neer.
Dat blijkt ook weer uit de plannen welke
de Veilingvereeniging MonsterPoeldijk
Terheyde ons gisteren ter kennis bracht Er
zal n.l., met medewerking van het gemeente
bestuur en vele anderen in het gebouw van
de Bloemenveiling te Poeldijk, in het hartje
van het druivenland aan zee, een groote
tentoonstelling van bloemen en fruit wor
den gehouden en wel van 20—26 Augustus,
met uitschakeling intusschen van Zondag 23
Augustus,
Het „oude Westland" herleeft
Voor deze feesten zal speciaal worden
opgebouwd het „Oude Westland" door
het architectenbureau Herm. Schroder
te Den Haag. Onder andere zal het
bekende kasteel Torenzicht te Poel
dijk, dat in 1915 werd gesloopt, getrouw
worden nagebootst. Ook het oude Raad
huis zal weer te voorschijn worden ge-
tooverd en in de trouwzaal zal gelegen
heid bestaan tot het sluiten van een
z.g. huwelijk door een daartoe speciaal
te benoemen Burgemeester, terwijl in
de Raadskelder gelegenheid zal zijn om
onder genot van vroolijke muziek brui
loft te vieren Of rustig te genieten van
al hetgeen tijdens deze feestweek zal
worden geboden. Ook Teun de veldwach
ter en de oude dorps-omroeper zullen
niet mankeeren.
In de groote zaal van het Veilinggebouw
zal een diorama van het Westland worden
aangebracht en e ennatuurgetrouwe imita
tie van een Fruitveiling worden ingericht.
Het spreekt vanzelf, dat op deze veiling een
keur van fijn fruit te bezichtigen zal zijn.
Natuurlijk bestaat er gelegenheid tot drui
ven eten. Er zal een „Echte druivenkas" op
het terrein worden geplaatst. Zoowel in de
zaal als op „Oud Westland" zullen fraaie
bloemperken een overzicht geven van het
geen het Westland ook op dit gebied pres
teert.
Het spreekt vanzelf, dat op de tentoonstel
ling het beste van wat het Westland aan
groenten en fruit voortbrengt, zal worden
geboden.
Gerekend wordt voor Het bezoek op 'de
badgasten aan de Noordzeekust en op een
druk vreemdelingenbezoek. Telken jare ko
men er een 100.000 bezoekers van elders het
Westland bezoeken. Diezelfde groote be
langstelling hoopt men ook dit jaar te
ondervinden.
Er zullen ook enkele attracties zijn, echter
geen kermisvermakelijkheden.
O.m. zal een muziek en zangconcours wor
den gehouden; een voetbalwedstrijd, paar
densport, een ballonopstijging en een groot
vuurwerk staan reeds op het programma en
plannen tot het houden van een bloemen
en fruitcorso, een bedrijvenoptocht en een
kinderfeest zijn bij het bestuur in overwe
ging.
Het ziet er weer zeer aantrekkelijk uit.
Moge het resultaat den te verrichten arbeid
loonen.
Eenig vertrouwen in dit opzicht mag er
wel zijn. Want nog steeds zijn Westland-
sohe tentoonstellingen geslaagd.
Ten slotte kunnen we nog mededeelen, dat
de eerste dag van de feestweek zal samen
vallen met de opening van het rijwielpad,
dat van Den Haag naar den Hoek van Hol-
WOENSDAG 8 JULI
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzending,
8.Ö0 Gram.pl. 9.30 Keukenpraatje. 10 00,
Morgenwijding VPRO. 10.15 „Orvitropia",
viool, piano, voordracht en causerie. 12.30
1.45 „De Flierefluiters" m.m.v. solist,
2.30 Voor de vrouw. 3.00 Voor de kinde
ren. 5.30 Graim.pl. 6.30 Orgelspel. 7.00
Sportuitzending. 7.15 „De Krekeltjes".
7.40 Gram.pl. 8.05 Nieuwster. A.N.P. 3.15
Revue-uitzending. 10.00 Berichten A.N.P.
10.05 E. Walis en. zijn orkest, jl.00 „De
Notenkrakers".
HILVERSUM II 301 M. NCRV-Uitzcnding.
8.00 Schriftlezing. 8.159.30 Gram.pl,
10.30 Morgendienst door Dr. K. Sielsma,
Geref. Predikant te Amsterdam. 11.00
12.00 Ensemble v. d. Horst. 12.15 Gram pl.
12.30 Vervolg concert. 1.30 Gram.pl. 2.15
Pianorecital. 3.00 Christelijk Liederen-
uurtje door Joh. de Heer. 5.00 Kinderuur.
6.00 Friesche voordracht. 6.30 Afgestaan.
7.00 Berichten. 7.15 Landbouwhalfuur.
7.45 Reportage. 8.00 Berichten AJLP. 8.15
Orgelspel. 9.00 Paedagogische causerie
door den heer J. Lens, Den Haag: „Vloek
of Zegen". 9.30 Chr. Gem. Zangvereen.
„Halleluja. (Om 10.05 Berichten A.N.P.)
10.3011.30 Gram.pL
DROITWICH 15C0 M. 11.20 Populair concert.
12.20 Orgelspel. 1.20 BBC-Empire-Orkest,
m.m.v. solist. 3.05 Pianorecital. 3.35 Mili
tair concert. 4.20 \Jesper. 6.50 BBC-orkest.
7.35 Kwintetconcert. 8.20 Populair con
cert. 8.50 BBC-Orkest, mun.v, soliste,
10.30 BBC-orkest.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 Gram.pL 11.20
Orkestconcert. 4.20 Gram.pL 5.50 Orkest-
concert. 8.20 Zang.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.1 12.50 Sa*
lonorkest. 6.20 Kamermuziek. 8.20 Sym*
phonieorkest.
484 M.: 1.30 Salonorkest. 6.35 Salonorkest,
8.20 Omroeporkest.
land door de duinen ïn aanleg is.
Een prachtgelegenheid voor veleri c»m op,
prettige wijze de tentoonstelling te bereiken,
GELEIDELIJKE AFBOUW
VAN DE STEUN
Maatregelen zijn nieï alle
vol te houden
Het oordeel van Dr. F. E. Posthuma
Zooals men zal weten heeft cle op land^
bouw, speciaal op zuivelgebied bekendq
oud-minister Dr. F. E. Posthuma, eeni-
gen tijd geleden een rede gehouden, waariq
hij wees op df
noodzakelijkheid
dat er yerandci
ring en vermint
dering komt varj
de steunmaatre
gelen voor land
en tuinbouw. Ve
len hadden dit
opgevat als eeq
aansporing
den oud-ministeij
om de steun
maatregelen vooi!
land- en tuin
bouw zoo spoe
dig mogelijk
te heffen. Dpzö
opvatting heeft
Dr. Posthuma de
zer dagen rechtgezet op een vergadering
van de Bond van Oud-leerlingen van Land
bouwscholen en cursussen in Drenthe, ta
Meppel gehouden.
Hij vestigde er de aandacht op, dat dit
door hem nooit is betoogd. Hij heeft alleen!
willen beweren, dat geleidelijke afbouw
dringend noodig is, omdat het zoo lang
zamerhand ondoenlijk is om aan alle voor
schriften en maatregelen te voldoen.
Vooraf had hij reeds beweerd, dat men
niet zal kunnen blijven volhouden
maatregelen, die men neemt om de
brengst der agrarische producten op peil tg
houden.
Om het resultaat van 'de crisismaatrege
len te bereiken,, waarvan de resultaten
door hem onvoldoende geacht worden, zijp
talrijke voorschriften en controle-maatrege
len noodig, waarvoor veel geld wordt uit
gegeven.
Dr F. E. Posthuma
Feuilleton
I 4! <31
door H. KINGMANS
Dat alles met elkaar had Het verantwoordelijkheidsgevoel van
'den jeugdigen Stadhouder van Friesland zeer versterkt, zoodat
hij, hoe hij ook haakte naar het bezit van Groningen, de voor
stellen van Ketel en Van Ewsum zeer gereserveerd ontving.
Zijn houding viel den beiden Groningers bitter tegen. Zij
hadden gemeend, dat de Graaf onmiddellijk op hun voorstel zou
ingaan, daar het, naar hun meening, een werk van een oogen-
blik was, om Groningen te vermeesteren. Bevatte de faam vaa
Willem Lodewijk van Nassau, dat deze een dapper, onverschrok
ken krijgsman was, dan geen waarheid?
„Ik dank u voor uw mededeelingen en voorstellen. Heden
avond en vannacht wil ik er over denken en u morgen vroeg
mijn besluit meedeelen. Uw voorstel is aanlokkelijk. Het is
misschien ook uitvoerbaar, maar ik moet goed overwegen,
alvorens er op in te gaan."
De glimlach en de vriendelijke, sprekende oogen ontwapenden
de teleurgestelden weer.
En vol goeden moed vertrokken zij den volgenden dag uit
Dokkum. Want de Graaf had in de onderneming toegestemd,
waarna de datum van den aanslag was bepaald, uiteengezet was,
hoe de Nassauer met zijn troepen opereeren zou en vastgesteld,
op welke wijze berichten zouden worden gezonden. In elk geval
stelde Willem Lodewijk van Nassau er prijs op, dat hem bericht
werd, of de vijftien man in de stad waren aangekomen, zonder
opgemerkt te zijn.
Vooral Roelf Ketel reisde 'den terugweg met blijdschap, daar
het voor hem vast stond, dat voor Groningen de dageraad op
komst was; de zeer. slappe jracht was gemakkelijk te over-^
rompelen en de Graaf Van Nassau zou dan met een
zeventienhonderd krijgsknechten binnenkomen.
't Was zéér eenvoudig. Alleen een kwestie van 'durf.
En hij neuriede opgewekt enkele coupletten van het Geuzen'
lied, het verraad .van Rennienburg tot motief hebbend.
Het verraad van Rennenburg, dat gewroken worden
moest
HOOFDSTUK II
In zijn eenvoudigheid "dwalende 'door het veld en komende
in de buurt van de schans bij Norg, waar een zeventigtal
soldaten van Verdugo waren gelegerd, vormende een soort
vóórwacht van Groningen, ontdekte een lapdman een lage van
een groot getal soldaten, die het allicht gemunt hadden op de
schans. Hij was er wel zeker van, dat hij met een Geuzentroep
te doen had en haastte zich derhalve naar Nienoort, waar
hopman Henrich van Delden met een vendel lig, die onmid
dellijk uitrukte, om de lage te verjagen, maar tot zijn niet
geringe ontsteltenis stootte op een geheel leger van den Graaf
Van Nassau, zooda hij met zijn mannen nauwelijks het veege
lijf in de schans van Norg bergen kon, die door honderd man
van Willem Lodewijk werd omsingeld, en er geen muis uit
kon, om naar Groningen bericht te zenden.
Niet alle soldaten waren in de schans gekomen. Enkelen
zwierven nog door het veld, waarom de Graaf Van Nassau, die
eenmaal toegestemd hebbende, zich met hart en ziel op de
onderneming geworpen had, een sergeant last gaf deze soldaten
van Verdugo op te pikken.
Och, 't was slechts een kleinigheid: de sergeant verstond
den last verkeerd en bracht de order naar de schans, dat
de honderd man terug moesten keeren, wat geschiedde tot
onuitsprekelijke verbazing van hopman Van Delden, die met
bekwamen spoed een ruiter naar Groningen zond, teneinde de
stad te berichten, dat er onraad dreigde, zoodat goed wacht
moest worden gehouden: de Friesche Stadhouder was met een
flinke macht in de buurt
De ruiter reed in pijlsnelle vaart en was niet te achterhalen.
Willem Lodewijk van Nassau zag hem in de verte rijden,
waarop hij met een smartelijken blik zijn hopman Munco Ketel
aanstaarde. Deze was van kleur verschoten.
„Een ruiter is doorgebroken, Ketel. De stad wordt gewaar
schuwd. De onderneming is mislukt", m zeide de Graaf op
somberen toon.
Munco beet zich op 'de lippen van smart.
Kalm, zich van niets kwaads bewust, keerden de honderd
man terug, waardoor aan de hoofdmacht verklaard werd, hoe
het mogelijk was, dat een ruiter wegdraven kon: de schans van
Norg was niet meer omsingeld; de sergeant had de order ver
keerd begrepen
Vele jaren later vertelde Munco "vaak, hoe Gen geweldige
reprimande de sergeant in ontvangst had moeten nemen, maar
ook, hoe geduldig Willem Lodewijk van Nassau den bitter an
tegenspoed droeg.
Hij gaf last, den terugtocht te aanvaarden. De buit: Groningen
wat beteekende begin der vrijmaking van het Noorden, was
hem weer ontgaan.
„Tot zich weer eens een gelegenheid voordoet, Ketel"*,
zeide hij.
En hij glimlachte. Maar het was een glimlach van smart
Die evenwel marfielijk, kloekmoedig, sterk in het geloof
gedragen werd.
Hij was een lichtend voorbeeld voor Munco, die zich den
eersten tijd niet over zijn heftige teleurstelling kon heenzetten:
hij had zich al gezien in het kleine huisje, verwelkomd door
de zijnen van wie hij gescheiden leven moest. Om den wille van
het geloof.
Met veel misbaar betrad een vreemdeling de woning van
Roelf Ketel in de Ebbingestraat en .vroeg cle maerte, onmiddellijk
den patroon te roepen, welke verscheen en uitvorschend deS
uitlander aanschouwde, zonder hem te herkennen.
De mand hield de hand op den mond en wenkte 'den ver
baasden Ketel, hem te volgen naar een nevenvertrek,
„Mislukt, Ketel", fluisterde hij heesch.
„Je moet je duidelijker uitdrukken", zeide Ketel, öp zijd
hoede. „Wie ben je eigenlijk? En wat zou er mislukt zijn?"
„De Graaf Van Nassau met zijn mannen is ontdekt. De stad
is gewaarschuwd. De wachten aan de poorten zijn nu ree-Ja
verdubbeld en worden vanavond yervierdubbeld. Ik verdwijn*
Maak ook, dat je weg komt."
„Van Ewsum!" riep Ketel.
Hij had den vreemdeling herkend aan "de stem. Maar "dien!
uiterlijk bleef hem vreemd, want hij droeg de kleeding van eea
koopman, terwijl het gelaat beschilderd was.
,,'k Heb mijn mannen gewaarschuwd. Tien hebben de stad
reeds verlaten. Ik ga zelf ook. En verdwijn, Ketel. Als het geval
ontdekt wordt, ben je je leven niet zeker."
„Hoe kan
„'k Weet niet", antwoordde Van Ewsum korf. „Het 'doet er
op het oogenblik ook niet toe. De aanslag is ontdekt Dat staal
vast. We moeten maken, dat we weg komen."
„Waarom zal ik vluchten? Niemand heeft vermoeden op my.
Je mannen kennen mij niet eens. Onze voorzorgen waren zeeü
goed. Door te vluchten zou ik juist verdenking op mij laden."
„Wees niet eigenzinnig. Je aandeel in de mislukte onder
neming kan ontdekt worden. Maak, dat je weg komt."
„Ik blijf in Groningen", besliste Roelf Ketel, die meende dal
hij niet ontdekt kon worden.
„Je moet het zelf weten", zeide Van Ewsum.
„De Graaf weet vermoedelijk van niets. Hij moet gewaar
schuwd worden", meende Ketel, papier grijpend en enkelfl
regels schrijvend. Hij onderteekende ze niet.
[(Wordt .vervolgd)!, j
