1
Veelheid van Onderwerpen
SITTER S<sVDKflR
AKKERTJES
VRIJDAG 3 JULI 1936"
DERDE BLAD PAG. 9
Tweede Kamer
Voorziening in de
vacature - Schepel
in de Hooge Raad.
De Werkloosheidssubsidie-
dienst met drie jaar verlengd.
Het wetsontwerp tot
wijziging der Doodehand-
belasting goedgekeurd.
Overzicht
Een veelheid van onderwerpen heeft de
Aandacht der Kamer beziggehouden.
A.s. Indologen zullen nog een jaar met hun
H.B.S.-diploma toegang tot de universiteit
kunnen vragen. Voor 1 Sept. 1937 zal deze
materie een definitieve regeling verkrijgen.
In de vacature-Schepel in den Hoogen
Raad werd voorzien door Mr P. v. Regteren
Altena, raadsheer in het Amsterdamsohe
Hof als nummer één op de voordracht te
plaatsen.
In zake staatlooze kinderen werd een be
slissing genomen.
Een nadere voorziening werd getroffen om
trent den schuldenaftrek voor de doode hand
belasting.
De overeenkomst, waarbij tegen betaling
.van 10 millioen gulden, die in 5 jaar betaald
zullen worden, het Paleis op den Dam te
Amsterdam definitief Rijkseigendom wordt,
terwijl de hoofdstad van die 10 millioen een
eigen nieuw stadhuis zal kunnen bouwen,
ging er z. h. s. door. Alleen de heer Ver
toorn was er tegen.
Deze vond' 10 millioen teveel. Zijn verge
lijking met het Vredespaleis gaat eohter niet
op, omdat dit veel kleiner is dan een groote-
stads-raadhuis en voor Carnegie's stichting
bovendien ontzaglijk veel in natura geschon
ken is.
Een vrij nutteloos academisch debat over
'de verlenging met 3 jaar, tot 1 Jan. 1940, van
de wet regelende het Werkloosheïdssubsidie-
londs, werd door den heer Drees opgezet.
iVerder deed de heer Steinmetz een, als ge
woonlijk, slecht geslaagde poging om het
jongste begrootingsbeleid van Amsterdam's
roode en roomsch-radicale raadsmeerderheid
te verdedigen.
De heer Drees had het bedenkelijk succes
'te boeken het staatsbestuur nog omslachtiger
te maken, doordat hij kans zag tot het ont
staan van nog een commissie van advies den
stoot te geven. We stikken zoo langzamer
hand onder ce ontelbare adviseerende col
leges en remmen mede daardoor de snelle
afdoening van zaken, die ook op het gebied
van het bestuur van land, provincie en ge
meente, zoo hoog noodig is.
De voorgestelde regeling van het girowezen
'ging den heer Smeenk te ver. Men moet het
historisch gewordene niet al te zeer- aari ban
den leggen, al kunnen enkele bindende voor
schriften misschien eenig nut hebben, zoo
jneende hij.
Vandaag gaat ó'e Kamer met dit onderwerp
yerder.
Vermelden we ten slotte nog, dat ïn de
Kamer een commissie voor de verzoekschrif
ten aan het werk schijnt, die vrij luchtig
denkt over douceurtjes uit 's Rijks kas aan
menschen, die door eigen schuld in narig
heid gekomen zijn.
Gelukkig, dat de betrokken ministers niet
gehouden zijn dergelijke royale adviezen op
te volgen.
Verslag
1938 en niet tot 1 Sept. 1937, zooala de mi
nister van Onderwijs had voorgesteld te doen
feelden ter ontsluiting van den weg tot
geen beslissing behoeven te nemen.
IWachtgeldkwestie
Gestemd moest ook nog over een amende-
tnent-T i 1 a n u s in verband met een verzoek
om een .nieuw wachtgeld voor een Haarlemsch-
onderwijzer. die al f37.000 aan wachtgeld had
ontzettenden tegenzin
had tegen het onderwijs. Aan B. en W. van
iVught heeft hü eens verzocht, niet tot onder
wijzer benoemd te worden. Erg verlangt deze
wachtgelder dus niet naar herplaatsing! En nu
heeft hll nog de vrijmoedigheid om verlenging
ivan wachtgeld te verzoeken.
De conlmissie uit de Kamer had gunstige over
Weging van het verzoek den minister aanbe-
De 'heeren TILANUS (C.H.) en VAN DIJKEN
PfA.R.) hadden dit voorstel bestreden, dat ech
ter door de heeren SUR1NG (R.K.), VAN ?A-
DELHOFF XS.D.) en v. d. BILT (R.K.) verde
digd werd.
Minister SLOTEMAKER DE BRUINE merkte
op. dat het hier een bevoegdheid van de Kroon
betreft en niet een recht van den betrokkene.
Blijkens de officlcele rapporten ls aan betrok
kene niet als gevolg zijner geloofsovertuiging
een betrekking ontgaan. Hier ls geen bijzonder
geval, dat geen consequenties voor anderen zou
meebrengen. Vele wachtgelders vragen hulp,
verklarende. In bitteren nood te zijn.
Het amendement-T i 1 a n u s om zich er toe
te bepalen den minister dank te zeggen voor de
verstrekte Inlichtingen, werd verworpen
met 45 togen 32 stemmen.
Daarna was aan de orde het opmaken van
voordracht voor den Hoogen Raad
ter voorziening in de vac.-Schepel.
Op de eerste plaats werd gebracht Dr
P. v. Regteren Altena. Raadsheer in het
Gerechtshof te Amsterdam, met 61 van de 71
geldige stemmen. Tweede candidaat werd Mr
Dr J. H. R. Sinnlnghe Damsté. dirccteur-gene-
.1 der belasting-en met 60 van de 68 geldige
De VOORZITTER deelt mede, dat, daar H. M.
de Koningin niet In Den Haag vertoeft, de
voordracht schriftelijk zal worden aangeboden.
Wetsconflicten Inzake nationaliteit
Hierna wordt voortgezet de behandeling van
de wetsontwerpen tot wUzlging van do wet op
het Nederlanderschap, en he't Ingezetenschap.
wettl_
deze wijziging ln het rijk geboren is
huwelijk van een Nederlandscho vrouw n
vreemdeling zondet nationaliteit, mits
dit inwerkingtreden woonplaats hoeft
rijk of z(1n overzeescho gebledsdeelen en
andere nationaliteit bezit.
Eveneens bezit onder dezelfde voorw
den staat van Nederlander, het kind. dat
ren ls u t een zoodanig huwelijk, geslote
de inwerkingtreding van deze bepaling.
Het verliest dien staat, indien het binn
jaar na het lnw-erklngtrec
of binnen
jaar
het
reden
geeft
De heer DONKER (S.D.) verdedigt een sul
amendement, om te laten vervallen de bepalinj
dat het kind woonplaats moet hebben in hf
ïesche gebiedsdeelen.
Hot sub-amendement-Donker gaat hem te
ver, omdat daardoor kinderen Nederlander wor
den. waar ter wereld ook geboren.
De heer DONKER repliceert en betoogt, dat.
wanneer de staat zich te dien aanzien geen
offers getroost, het aantal staatlooze nooit zal
verminderen, maar veleer zal toenemen.
Minister VAN SCHAIK dupliceert en zegt. dat
hij de consequenties van het sub-amendement-
Donker niet kan aanvaarden.
De heer Gosellng (R.K.) zegt, dat ook de
bijzondere commissie het sub-amendement niet
kan aanvaarden.
Het sub-amendement wordt verworpen
met 67 tegen 18 stemmen.
Het amendement van de bijzondeiyj commissie
edgekeurd.
Doode hand-belasting
Een wijziging van da belaating in de doode
hand heeft de bedoeling om in gevallen, waarin
cumulatie van aftrek en vrijstelling dreigt, den
•ek uitsluiten en de vrijstelling onbemoellijkt
1 do doode hand af te trekken, behalve, wan.
:r eri voor zoover, krachtens letter f van art.
voor de waarde dier schuld reeds vrijstelling
rd' gegeven.
De heer RUTGERS VAN ROZENBURG (C.H.)
-- rifstelling van
spreken. Hij betoogt in verband r
dement-v. Poll. dat he't vermogen van een vrij
gestelde Inrichting bulten beschouwing moet
worden gelaten van het totale vermogen van
een instelling, die meer inrichtingen exploi
teert. De moeilijkheden, welke zich hierbü
voordoen, wanneer op de vrijgestelde Inrichting
een schuld is gevestigd, worden ln het wets
ontwerp aldus de minister, rationeel opgelost
Onjuist ls. wat de heer Van Poll zegt, dat het
element der draagkracht hier zoek zou zijn
Als hij do draagkracht zuiver In aanmerking
alle vrÜstellingen uit
V
vaarden.
"Wanneer de Kamer er zich mede zou
vereenigen, dan zou hü aan de Koningin
machtiging moeten vragen, het ontwerp
in te trekken en zou hü schorsing van
het debat moeten vragen.
ui?,®. hfV VAN P0LIj' (R-KJ repliceert Hü
blüft zich verzetten tegen het standpunt van
den minister, die de schulden bulten beschou
wing laat Het komt bü deze belasting aan op
het totaal vermogen van de desbetreffende in
stellingen. Hü wbst op de consequentie van dit
voorstel, welke zioh ten aanzien van büzondere
soholen voordoet, die een ultkeering van de
overheid krüg-en. Deze uitkeeringen moeten de
ichoolbesturen kapltaliseeren en zü worden dan
belast door de heffing van de doode hand.
De MINISTER dupliceert en zegt. dat de
kwestie der uitkeeringen aan scholen buiten
beschouwing moet worden gelaten. De fout van
den heer Van Poll. aldus de minister, ls, dat
hp alleen de schulden van de vrügestelde in
richtingen wil aftrekken, doch de activa laat
hü daarbü buiten beschouwing.
Het ontwerp laat evenwel passiva en activa
,-an vrügestelde Inrichtingen bulten beschou-
vmg. De heer Van Poll bewüst de Instellingen
'an de doode hand met zün amendement een
ilechten dienst, want het is niet te aanvaarden
Ine zal dus alles bü het oude
amendement.
Het amendement wordt verworpen
met 6413 stemmen. (Tegen R.K. en-Ver-
.voorn £Platt.).)
tsontwerp wordt
Palcis-Raadhuis te Amsterdam
Aan de orde ls het wetsontwerp goed
keuring van de overeenkomst houdende
afstand om niet door de gemeente Am
sterdam aan den Staat van het Konink-
lük Paleis aan den Dam en uitkeeering
door den Staat aan de gemeente Am
sterdam van een bedrag van f 10 millioen.
voor den bouw van een nieuw raadhuis.
icht
VERVOORN (Plattel.) s
het stadhuis te Amsterdam 10 millioen gul
den moet kosten, terwül voor den bouw van
het Vredespaleis destijds 3% millioen is beschik
baar gesteld. Waarom moet dit bedrag uit het
Werkfonds komen? Dit is toch niet de oor-
spronkelüke bedoeling van het fonds? Hü kan
zün stem aan het ontwerp niet geven.
De heer DE GEER (C.H.) vroeg eveneens
waarom de f 10 millioen uit het Wevkfonds feal
worden gefinancierd cn niet uit de gewone mid-
Minister OUD
door de persoonlü
burgemeester van
is gesteld dit on'D
AVat staat te ge
sche beteeken is.
heugde het, dat hü mede
i hlstori-
moeilük
j de Kamer zal goed
nationale daad te bekrachtigen.
Van het Werkfonds wordt gebruik gemaakt
ten einde de uitvoering van de zaak te bespoe
digen. Het is een mood object voor werkver
ruiming.
He't wetsontwerp werd z. h. s. goed
gekeurd. Alleen de heer Vervoorn ver
zoekt aanteekenlng dat hü tegen was.
De verlenging van den geldigheidsduur met 3
jaar van de wet op
het Werkloosheidssubsldiefonds
De heer DREES (S.D.) be-toogde, dat de be
staande regeling onvoldoende gewerkt heeft.
3e regeling van de subjectieve büdrage, van
Ie extra-büdrage en van de belastingbudrage
s een bron van onzekerheid. Er wordt te
vcinig naar vaste regelen verdeeld.
Critlek werd er op geoefend, dat voor som-
riige gemeenten geen belastingbjjdra
De heer STEINMETZ (R.K.) had eveneens
klachten over de onbevredigende werking van
het fonds. Amsterdam bv. is onmondig ge
maakt met behulp van de regeling der fonds-
,aald moet worden. AVaar vandaar.
Het fonds beschikte niet over voldocndé"mid-
Ook nu nog met, omdat de werkloos-
log steeds niet dalen.
;t het Rük alle gaten in de be-
gcmecn'ten stoppen. Daarom
raar niet onbeperkt haar gang
laten gaan, zelfs Amsterdam niet.
niet mogelük de li tfj"
heidsultga\
Practisch
grootlngen
,ve belas-
De- verlaging van de haventarievon is steeds
als zaak. van de gemeenten gezien, maar is zü
geschied, dan heeft dat invloed op de budge-
kloosheidsvoorziening
koppelen.
De algemeens beschouwingen werden ge
sloten.
De heer DREES (S.D.) verdedigde vervol
gens een amendement tot instelling van een
commissie van advies voor de uitvoering der
De heer KOOIMAN (V.D.) steunde het amen-
MINISTER OUD zou bü voorkeur volstaan
met de bestaande adviesinstanties, maar prin
cipieel bezwaar heeft hü tegen het denkbeeld
van den heer Drees niet. Indien het adviseeren.
zich beperkt tot algemeene rlchtlü'nen eh nlèt
betrekking heeft op alle concrete gevallen.
Dan moet eohter het amendement..iets. gewii
zigd worden.
De heer DREES wüzlgt z[1n amendement, d&t
daarna door den MINISTER wordt ovcrgc-
Het wetsontwerp werd z.h.st goedgekeurd.
Fooien van leveranciers aanvaard
Eon adres van een gewezen bode van het
departement van Financiën, die ontslagen was
wegens frauduleuze handelingen, om alsnog
pensioen te mogen ontvangen, was door de
commissie voor de verzoekschriften in gunstige
overweging den minister van Financiën aan-
HAARLEM:
Schoterweg 1,
Telefoon 16659
HILVERSUM:
Veerstrnat 50, Telefoon 6819
ROTTERDMf
Nieuwe Binnenweg 260 Telef. 37033
Zwaanshals 374
DEN HAAG:
Columbusstraat
Telefoon 334523
hoek. Suezkade,
(Adv.)
De MINISTER VAN FINANCIëN merkt op. dat
krachtens de Pensioenwet de adressant op
niets aanspraak heeft Ook voor een gunst kan
hü. na wat hü gedaan heeft niet in aanmer
king komen. Overweging van de aanbeveling
van de commissie kan tot niets leiden.
- DREES (S.D.) verdedigde de conclu-
derde en het beslissende woord door den Pen
sioenraad gesproken moest worden. Die wees
af, hoewei er te voren ruime tnd geweest waa
om aan de eerste verklaring gevolg te geven.
Daarom is er reden een tegemoetkoming te
MINISTER OUD wees er op, dat indien voor
1 Juli 1922 de beslissing gevallen was, niet
zeker was, dat het pensioen terecht was ver
leend. Er had moeten worden beslist of gesi
muleerd werd. In dien zin heeft de Centrale
Raad van Beroep inderdaad beslist. Adressant
zeide bv. duizelig te zün en geen trap te kun
nen loopen. maar hcrhaaldolük heeft men hem
een trap op zien loopen en tevens een fiets
naar boven dragen. Hü simuleerde heel dui-
delük.
Er is geen sprake van. dat de minister er aan
denken kan om een uitkeering te verstrekken.
Men moet de vrügevlgheid niet te ver drüven.
"EN (A.R.) verklaf J
de Rej
niet
irden uitger
itrekken en
daarom stelde hü met anderen voor het des
betreffende deel van de conclusie der commis
sie 'te doen vervallen.
De stemming over dit voorstel werd «onge
houden tot heden.
Regeling giro-verkeer
behoeft nlel
•den bemoeiHikt. Een t
vraag is of een gemeontelük girovi
betalen moet voor de diens!
de Post
,._.den gevraagd. Ook behoeven gemeentelb'ke
giro-Instellingen niet ongelimiteerd te worden
toegelaten. De liquiditeit van dat 30ort instel
lingen behoort gewaarborgd te blüve
Voor een en ander kan men voo
maken, maar ter wille van de ccntraie instel
ling moeten andere niet onnoodig aan banden
worden gelegd.
AVenscht men een regeling, dan heeft dat
ver. door de gemeentelüke instellingen vrpwel
geheel afhankelük te maken Van voorschriften
van het Rük.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
middag 2 uur.
ichriftei
TELEGRAAF- EN TELEFOON
VERKEER MET NED. INDIE
Telegraaf 20 procent omlaag
Telefoontarief drastisch
verlaagd
Gaat 1 October in
Het Hoofdbestuur der Posterijen en
Telegrafie heeft besloten tot een sterke
verlaging -van de tarieven voor verkeer
per telegraaf en telefoon met Ned. Indië.
De belangen der Indische schatkist heb
ben zich een tijd lang verzet tegen een ver
laagd tarief. Men is echter over die bezwa
ren heen geslapt en tot de verlaging overge
gaan, die mede noodig was met het oog op
de tarieven der Engelsche telegrammen.
De telegraaftarieven worden over 'de
-geheele linie met 20 pCt. verlaagd, gelijk
uit het onderstaande blijkt:
GeAvone telegrammen bestaand tarief f 1.50
per woord, nieuw tarief f 1.20 per woord.
Codetelegrammen best. tarief f0.90 p. w.,
'nieuw tarief f 0.72 p. w. (minimum 5 woor
den) best. tarief f4.50, niemv tarief f3.60.
Uitgestelde, -telegrammen best. tarief f 0.75
p. av., nièUAV tarief f 0.60 p. w., id. boven 100
w. best. tarief f 0.47 p. w., nieuAV tarief f 0.40
per Avoord.
Brief telegrammen best. tarief f0.47 p. w.,
nieuw tarief f0.40 p. av., minimum best.
tarief f9.40 (20 Avoorden), nieuAV tarief f 10.—
(25 Avoorden.)
Nationale telegrammen nieuw tarief f0.20
per av., minimum van 20 woorden ni
tarief f 4.
Er komt dus een nieuw soort telegrammen
bij: nationale telegrammen. Het minimum
aantal Avoorden zal 20 zijn. Elk woord' kost
20 cent. Eon telegram van 20 Avoorden, dat
vroeger f9.40 kost'ie, zal dus voortaan slechts
een uitgaaf van f 4 vragen.
Voor de Telefoon zal de verlaging in pro
centen uitgedrukt nog grooter zijn.
De telefoon Avordt in het verkeer van
steeds grooter belang, ook in het verkeer
met Indië, al Avas het gebruik van de tele
foon voor het verkeer met Indië tot nu toe
nog slechts vrij matig. Aan die behoefte is
tegemoet gekomen door een verlaagd tarief.
We laten hieronder volgen de oude en de
nieuwe regeling.
Gewone gesprekken van 3 min. best ta
rief Java Madoera Bali f 33; N. Sumatra Ma
kasser f36; nieuw tarief Javi Ma dera
Bali fló.—N. Sumatra Makasser f 18.
voor elke minuut meer t./m. 9 min. best ta
rief Java Madoera. Bali f 11. N. Sumatra,
Makasser f 12.10 t/m. 15 min. best. tarief
Java. Madoera Bali f8.50. N. Sumatra, Ma
kasser f9.50; boven 15 min. best. tarief Ta-
va. Madoera. Bali f6.N. Sumatra, Ma
kasser f7; niemv tarief resp. f5.f6.
Kerst- en Nieuwj. gespr. v. 3 min. best ta
rief JaA'a, Madoera, Bali f 15—N. Sumatra,
Makasser f 16.50; nieuw tarief resp. f 12.
f 13,50; voor elke minuut meer best. tarief
Java, Madoera, Bali f5.N. Sumatra, Ma
kasser f5.50; nieuAV tarief resp. f4.f4.50,
ZATERDAG 4 JULI
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzending.
10.00 Morgenwijding VPRO. 2.40 De Lucky
Stars. 3.20 Lezing over Bolivar. 4.00 En
semble „Viva la Musica". 4.15 Causerie.
4.20 Vervolg concert. 4.50 Esperanto-uit-
zending. 5.40 Literaire causerie. 6.00 Or
gelspel. 6.45 Orgelspel. 7.00 V.R.O. 8.03
Herh. SOS-Berichten. 8.05 Berichten
ANP. 10.00 Berichten ANP. 10.0512.00
Gram.pl.
HILVERSUM II 301 M. KRO-Uitzending.
4.00—5.00 HIRO. 11.30—12.00 Godsd.
halfuur. 12.15 Gram.pl. en KRO-orkest.
2.00 Voor de jeugd. 2.30 KRO-orkest. 3.00
Kinderuur. 4.00 HIRO. 5.15 KRO-orkest.
6.20 Journ. Weekoverzicht. 7.00 Berich
ten. 7.15 De KRO-Luchtlijn. 7.35 Actueele
aetherflitsen. 8.00 Berichten ANP. 8.10
Voordracht en concert. 8.30 KRO-Melo-
disten. 8.50 De Gooisohe Troubadours.
9.00 KRO-Melodisten9.15 Ocarina-soli.
9.20 KRO-Melod'isten. 9.40 Accordeon
trio. 9.50 De Gobische Troubadours. 10.15
KRO-Boys. 10.25 Ocarina. 10.30 Berichten
ANP. 10.35 Accordeon-Trio. 10.45 KRO-
Boys. 11.0012.00 Gram.pl.
DROITWICH 15.00 M. 11.20 Het BBC-Nor-
thern Ireland-orkest en soliste. 1.20 Het
Commodore Grand-orkest. 7.05. Mannen-
Octet. 7.20 Pianoduetten. 7.35 Geraldo's
orkest. 8.20 Reportage uit Amerika. 10.50
Het Orchestre Ray monde en solist.
RADIO PARIS 1648 M. 11.20 Orkestconcert.
4.20 Concert. 6.50 Populair concert. 8.35
Opera-uitzending. 11.3512.35 Populair
concert.
De categorie goedkoope gesprekken op Za
terdag zijn vervallen.
Opgeven van het onderwerp van een ge
sprek. Voor elk woord boven 3: best. tarief
Ja\'a, Madoera, Bali f 0.75, N. Sumatra, Ma
kasser f0,75, nieuAV tarief resp. f0.60, fO.öO
De voorbereidingskosten blijven ongeAvijzigd
(f2.50). De kosten van dringende gesprek
ken en gesprekken buiten den officieelen
openstellingstijd zijn en blijven het dubbele
van de geAVone gesprekkosten.
Men zal moeten toestemmen, dat deze
/oornemens a-an zeker radicalisme getuigen,
dat echter bij de P. T. T.-leiding slechts vol
komen verantAvoord kan zijn.
Ter persconferentie over deze tariefsplan
nen vernamen we nog, dat de
luchtposttarieven,
in Verband met de Engelsche voornemens,
nog wel iets zullen moeten worden verlaagd.
Het overleg daaromtrent is nog gaande.
KEULEN 456 M. 12.20 Omroeporkest. 5.50
Mannenkoor. 6.35 Omroepkwintet. 8.30
Gevar. programma.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 1.30 Klein-
orkest. 2.35 Salon-orkest. 3.20 Max
Alexys' orkest. 6.20 Salon-orkest. 8.20
Omroeporkest.
484 M.: 12 20 Klein-orkest. 1.30 Salon
orkest. 4.35 Max Alexys' orkest. 5.35
Klein-orkest. 8.20 Koorconcert. 9.20 Sym-
phonieconcert.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.30 Con
cert m.m.v. solisten, koor en orkest. 10.50
Kamer-concert. 11.05 Weerbericht.
ZONDAG 5 JULI
HILVERSUM I 1875 M. 8.55 VARA. 10.00
VPRO. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 8.00—
12.00 AVRO. 9.00 Tuinbouwpraatje. 10.00
Voordracht. 10.30 Ned. Herv. Kerkdienst
Ds. L. P. C. Poldei-vaart, Naarden. 12.15
Omroeporkest. 12.35 Kovacs Lajos. 12.55
Orgelspel. 1.45 Het Omroeporkest. 2.30
Orkest. 4.58 Orgelspel. 5.00 Gram.pl. 8.00
Berichten ANP. 8.15 Omroeporkest en so
listen. 9.00 Radio-Journaal. 9.15 Orgel
concert. 9.45 Kovacs Lajos' orkest en or
gelspel. 11.00 Berichten ANP.
HILVERSUM II 301 M. 8.30 NCRV. 9.30
KRO. 5.00 NCRV. 7.45 KRO. 8.15 VARA.
9.4511.00 KRO. 8.30 Morgenwijding door
J. L. v. d. Wolf, Geref. Pred. te Bussum,
zang en orgelspel. 9.30 Gram.pl. 9.45
Hoogmis. 12.15 KRO-orkest (Om 1.00
Boekbespreking). 2.00 Godsd. onderricht.
2.30 KRO-Symphonie-orkest. 4.00 Zieken-
lof. 5.00 Gewijde muziek. 5.20 Ned. Herv.
Kerkdienst uit de Ned. Herv. Kerk te
Scheveningen, voorganger Ds.- L. Boer.
Hierna: Gewijde muziek. 8.10 Berichten
ANP. 9.45 Sopraan, piano en gram.pl.
10.30 Berichten ANP. 10.40—11.00
Epiloog.
DROITWICH 1500 M. 12.50 BBC-orkest en
solist. 1.50 Septet. 2.35 BBC-orkest. 4.50
Voor de kinderen. 5.30 Kwartet en solis
ten. 7.05 Lezing „The Country House".
7.20 Sopraan en viool. 8.15 Kerkdienst.
9.20 Orkest en solisten. 10.35 Erasmus-
Herdenking. 11.05 Epiloog.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 en 8.20 Gr.pL
11.20 Orkestconcert. 12.20 Orgelconcert,
1.20 Orkestconcert. 3.05 Nat. orkest.
KEULEN 456 M. 6.20 Havenconcert 11.45
Bach-cantate. 12.50 Werag-kamerorkest.
4.20 Orkestconcert. 10.5512.20 Omroep-
kleinorkest, jeugdkoor en solisten.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 10.25
Orkest. 2.35 Orkest. 6.20 Kamermuziek.
8.20 Militair concert.
484 M.: 10.25 Klein-orkest. 11.25 Orkest.
12.25 Omroeporkest. 1.30 Orgelconcert.
3.35 Orkest. 8.20 Omroeporkest en zang.
10.30 Kamermuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.20 Po
pulair concert 10.50 Trioconcert 11.05
Weerbericht
CONSULAIRE DIENST
Aan den heer W. Gollcher, consul der Neder
landen te La Valetta (Malta) 1« eervol ontslag
verleend uit zün consulaire betrekking. Als
zoodanig is benoemd de heer F. K. Gollcher,
vice-consul der Nederlanden aldaar,
DIRECTE BELASTINGEN ENZ.
Benoemd ls tot directeur der dir. bel. enz. te
Maastricht ,A. J. van- Icrsoi te Tilburg. Be
noemd is tot ontvanger der dir. bel. enz. P. M
Sontrop te Lelden; Idem J. E. Nieboer te Rot
terdam. Eervol ontslag is verleend aan D. H.
Scheffer te Schiedam en J. A. Maas Geestera-
nus te Utrecht.
In de commissie van advies voor den dienst
der bel. zün benoemd: tot lid mr H. D. de
Zaaüer te Arnhem; tot secretaris mr W. H.
Dommering te Groningen: tot pl.v. secretaris
mr G. F. de Sitter te Groningen.
Ge kunt niet overal alles krijgen.
Neemt U daarom iel! een doosje
"AKKERTJES" mee, om bij de hand
te hebben bij hoofdpijn, „wagen-
aiekte", kiespijn, en andere pijnen,
maar ook bij n kou, 'n griep, ens.
Koker met 12 stuks 62 ct. Zakdoosje, 3 stuks 20 ct.
(Adv.)
MIJNHEER PIMPELMANS GAAT „EN PENSION"
-• >.2\h tav
75. Daar mijnheer Pimpelmans' bril tij
dens het bombardement naar beneden ge
vallen en gebroken was, liet hij hem bij,
een opticien in de reparatie brengen. Toen
hij hem den volgenden dag ging halen, zag
hij in den winkel een dót van een photo-
toestelletje en hij besloot terstond het te
koopen. „Maar man, je hebt thuis nog 'n
kostelijk toestel staan!" zei z'n vrouw, „heb
je nog al geen geld genoeg uitgegeven?"
76. „Vrouw!" zei mijnheer Pimpelmans,
„wat heb jij daar nu voor verstand van! Dit
is een nieuwerwetsch toestel voor filmrol
len; dat gepruts met die losse platen is
niks voor een mensch, die met zijn tijd
meegaat!" En hij kocht het, met en bene
vens diverse benoodigdheden. Zoo gauw hij
buiten was, ging hij terstond aan het kiek
jes nemen.
(Wordt Maandag vervolgd)
Feuilleton
DAGERAAD
'door H. KINGMANS (48>
Het Heilig Sacrament plaatste hij op het tafeltje, viel, gevolgd
Öoor alle aanwezigen, op de knieën er voor en bad. Vervolgens
besproeide hij den Stadhouder met wijwater en daarna het
ivertrek, in het Latijn zeggend: „Besproei mij, Heer, met hysop
en ik zal gereinigd worden: wasch mij en ik zal witter worden
!dan sneeuw. Ontferm U mijner naar uw groote goedertieren
heid. Eere zij den Vader, en den Zoon en den Heiligen Geest.
Gelijk het was in den beginne, zoo nu en altijd, en in alle
léeuwen der eeuwen."
Weer werd gebeden.
De priester trad op 'den zieke toe. Devotelijk' volgden allen
Öe handelingen van den pastoor der St. Martenskerk. Bailly
betreurde het levendig, dat de barones buitengesloten was.
„Kan Uw Genade Ons Heer ontvangen?" vroeg de pastoor.
„Mijn zonden, mijn zonden, mijnverraad", murmelde
ÏRennenburg.
„De Almachtige God zij u genadig, vergeve uw zonden en
geleide u tot het eeuwig leven. Amen."
Plechtig, langzaam maakte de geestelijke het kruisteeken
bver den stervende:
„Kwijtschelding, vrijspraak en vergiffenis van uw zondsu
frerleene u de almachtige en barmhartige Heer, Amen."
Met een kniebuiging nam de pastoor de H. Hostie en
loonde die den Graaf van Rennenburg: „Ziedaar het Lam Gods;
fciedaar, die wegneemt de zonden der wereld."
De plechtigheid duurde voort. Volkomen bij kennis en wetende
fcvat er geschiedde, yolgdc Rennenburg ze, luisterend naar de
woorden: „Heer, ik ben niet waardig, dat Gij komt onder mijn
dak; maar spreek slechts één woord, en mijn ziel zal gezond
worden", die de priester driemaal uitsprak, terwijl de Stad
houder ze eenmaal herhaalde.
Met het vervullen der ceremoniën, want ook het Heilig
Oliesel werd toegediend, ging geruime tijd heen.
In het vertrek klonk het gemurmel van gebeden, 'die door
allen, op verzoek van den priester, werden uitgesproken.
Den duim doopend in de H. olie zalfde de pastoor de oogen,
na de zalving die wrijvend met een watje en sprekend: „Door
deze heilige zalving en zijn onuitputtelijke barmhartighci 1
vergeve u de Heer al wat gij misdeedt door het gezicht, Amen...
door het gehoor, Amendoor dep reuk, Amendoor den
smaak en door de spraak, Amendoor het gevoel, Amen
door den gang, Amen;"
Met intense, vrome aandacht, hij had het nog nooit mee
gemaakt, volgde Bailly de handelingen, ziende, hoe telkens de
genoemde lichaamsdeelen werden gezalfd en met een nieuw
watje gewreven.
Hij maajkte het teeken des kruises, want eentonig klonk hït
uit den mond van den pastoor, smeekënd: „Kyrie, éleison.
Christe, éleison. Kyrie éleison: lieer, ontferm u onzer. Christus,
ontferm u onzer. Heer, ontferm u onzer."
't Was doodstil. In stilte werd een Pater noster gebeden.
„Laten wij bidden."
„Wij smeeken, Heer, zie neder op uw dienaar, den Graaf van
Rennenburg, wiens krachten afnemen in zijn ziek lichaam en
verkwik zijn ziel door U geschapen; opdat hij gelouterd door
deze kastijdingen, zich gered gevoele door Uw heilmiddel. Door
Christus onzen Heer. Amen."
Er volgde nog een gebed, waarna de pastoor eenige woorden
van bemoediging en troost sprak.
Ten slotte gaf de geestelijke den Pauselijken zegen, waarna
de plechtigheid, die op allen een diepen .Indruk maakte,
geëindigd was en Rennenburg moe, het hoofd in het kussen
legde. Het zweet stond hem op het, voorhoofd. Nerveus bewogen
zich zijn handen.
Met angst in de oogen zag hij den geestelijke aan, die zich"
gereed maakte, te vertrekken.
„Mijn verraad", murmelde hij.
Nogmaals sprak de pastoor van de SL Martenskerk, wijzende
op de verrichte zalving, eenige woorden van troost, opwekkend
tot strijd tegen den duivel, die den stervende belaagde.
Dan vertr&k hij, prevelend gebeden.
Traag, uiterst traag, kroop 'de lange zomerdag voorbij
Bailly week niet meer uit het vertrek en stond in voort
durende verbinding met de barones de Moncheau, die in een
yertrek naast de sterfkamer vertoefde, hopend nog altijd, dat
haar broeder haar wenschte te zien.
Maar de Stadhouder, zich niet meer bekommerend om zijn
omgeving, hoewel hij wel zag, wat er gebeurde, zoodat Bailly
de barones niet durfde wenken, gaf den wensch daartoe niet
te kennen.
Tot op het laatste heldere oogenblik was Hennenburg met
zijn verraad bezig, want opeens kermde hij, vrij luid: „O,
Groningen, Groningen, waartoe hebt gij mij gebracht!"
Toen ving de doodsstrijd aan. Het bewustzijn raakle weg.
Bailly wenkte nu: Cornelia van Lalaing, barones de Moncheau
stond aan de stervenssponde. Maar haar broer wist het niet De
levenskaars doofde langzaam.
Luttele uren na het ontvangen der kerkrechten blies George
van Lalaing, Bannerheer van Ville, Graaf van Rennenburg, den
laatsten adem uit.
En somber luidde de klok van den St Martenstoren bovjn
het lijk van den eens zoo schoonen, veelbelovenden Ridder, dis
stierf onder luid beklag over zijn afval..
DERDE DEEL: TUSSCHENSPEL
HOOFDSTUK I
Begin Juni 1585 bevonden zich twee mannen, een edelmail
en een burger, op den weg vlakbij Dokkuin, waar een ge
deelte van de regimenten van Willem Lodewijk van Nassau,
Stadhouder van Friesland) was gelegerd. Daaronder was het
beroemde Friesche regiment, naar Friesland genojnid, hoewel
het bestond uit ruiters van verschillende gewesten, zelfs ook
uit het buitenland.
De namen van twee hoplieden van, het regiment .waren in
den wijden omtrek bekend: Hövelke en Munco Ketel, die onder
Graaf Willem Lodewijk snel promotie had gemaakt.
Het beleg van Groningen in '80 was een mislukking geworden.
Barthold Entens, wiens ruwe levenswijze Munco meer en meer
tegen de borst was gaan stuiten, vooral sin<Js hij, den ernstigen,
vromen Graaf van Nassau van nabij kon gadeslaan, had zich
op een avond in een kroeg in Norg zóó bedronken, dat hij met
enkele soldaten, in ecri stomdronken toestand, een aanval op
de voorstad Schuutendeep deed, wat hem het leven had gekost.
Toen was het bericht gekomen, dat een door Parma afgezonden
leger tot ontzet naderde, waarop Graaf Ilohonlohc, die met
Willem Lodewijk het bevel vóór Groningen voerde, tegen den
zin van deh laatste met een deel van de troep het leger, dat op
ontzet aanrukte, was tegemoet gegaan, om bij Hardenberg
smadelijk te worden verslagen. Onder het vóór Groningen
gebleven deel ontstond muiterij. Men wilde het beleg niet
voortzetten. En Graaf Willem Lodewijk had niet anders kunnen
doen dan het beleg opbreken en terugkeeren naar Friesland.
(Wordt vervolgd).
