KERK EN ZENDING
WOENSDAG 27 MEI 1936
EERSTE BLAD PAG. o
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Randwijk cand. G. C.
Roosendaal te Utrecht. Te Langerak a. d.
Lek, cand. J. Slok te Delft. Te Hoogeveen
K. v. d. Pol te Boven Hardinxveld. Te
Serooskerlce (toezegg.) cand. Ph. Warners te
Utrecht. Te Jaarsveld, cand. J. W. v. d.
Linden te Utrecht. Te Tul en 't Waal
(toezegg.) cand. L. Lagerwey te Scheveningen.
Aangenomen: Naar Mudhuizen, cand.
J. Schol ten te Wommels.
Bedankt: Voor 's-Hertogenbosch C. J.
Laarman te Huizum (Fr.).
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Sneek: J. B. G. Croes te
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Uithuizermeeden W. de
Graaf te Ommen.
Tweetal: Te Winsum (Fr) cand. J.
Greidanus te Tzum en cand. J. Janssens te
Groningen.
GER. GEM.
Beroepen: Te Tricht H. Ligteniberg te
EVANG. LUTH. GEMEENTE
Drietal. Te Rotterdam: Ds. G. J. Duy-
yendak te Haarlem; Ds. C. Riemers te Bus-
sum en Ds. W. J. Manger te Tiel.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Zondagmorgen werd bij de Nederl. Her
vormde gemeente te Eext, als vijf en twintig
ste ambtsdrager in de familie Cannegieter,
cand. J. E. Cannegieter door zijn vader ds.
P. Cannegieter van Krommenie bevestigd als
predikant bij deze gemeente met een predi-
catie over 2 Kon. 30 8. Des middags deed
de jonge predikant zijn intrede sprekende
over Matth. 16:25.
VAN ZIJN GELOOF VERZEKERD
ZIJN UIT DE WERKEN
Dispuut tusschen de predikanten
D. van Dijk en Th. Delleman
Op de jaarvergadering van de Reünisten
organisatie F.Q.I. op Woensdag 17 Juni te
Kampen, zullen de Geref. predikanten D. v.
D ij k te Groningen en Th. Delleman te
Aalten een dispuut houden over het onder
werp: „Van zijn geloof verzekerd zijn uit de
werken". Het dispuut zal plaats hebben op
de volgende stellingen:
Stellingen Ds. D. v. Dijk
I. Dat, wanneer, in onze kringen, over
goede werken als kenmerken des geloofs en
aizoo. als middel om tot zekerheid te komen,
gesproken wordt, altijd bedoeld wordt, zeker
heid omtrent de echtheid o'es geloofs en niet:
zekerheid der schuldvergiffenis alsof men in
de goede werken de grond zou willen zoeken
voor de vergevingsbereidheid bij God, is zoo
evident dat daarover geen discussie valt.
Als ik mij keer tegen „kenmerken" dan is
dat welbewust tegen het zoeken v#n kenmer
ken als middel om daardoor van de echtheid
yan zijn geloof verzekerd te worden.
II. Iemand die twijfelt aan de echtheid
van zijn geloof kan niet. door te zien op zijn
goede werken, deze twijfel overwinnen;
a. dat kan niet, om den aard des geloofs
dat niet moet worden gezien als een zekere
„hebbelijkheid", maar als een daad, die al
leen aan zichzelf getoetst kan worden;
b. dat kan niet, omdat juist een goed werk
als zoodanig eerst kan herkend, als ik het zie
van het standpunt des geloofs.
III. Het zelfonderzoek, waartoe de ge
meente moet worden opgewekt, is niet het
onderzoek: „is mijn geloof wel echt?" of
m.a.w. (want daarop komt. het neer): „mag
ik aannemen dat ik in Christus Gods kind
ben?" Dat is in strijd met het verbond,
waarin God tegen mij zegt: „Christus is
Dit zelfonderzoek moet gaan over de
vraag: „leef ik naar het Verbond; gedraag ik
mij als Gods kind?"
Het zelfonderzoek in den eersten zin leidt
tot niets, houdt tegen op den weg des levens,
maakt het leven arm.
Het zelfonderzoek in den tweeden zin is
een krachtig middel ter bevordering van de
godzaligheid.
IV. Zelfonderzoek, waarbij men uitgaat
van het zijn in het Verbond en het recht
hebben op de goederen des Verbonds, maakt
niet zorgeloos en oppervlakk:g, want boven
dit zelfonderzoek staat de dreiging van den
God des Verbonds, dat, wie geen Verbonds-
gehoorzaamheid betoont, met de wereld om-
Stellingen Ds. Th. Delleman
I. Het ondei-scheid tusschen zekerheid om
trent de echtheid van zijn geloof (Cat. vr.
86) en zekerheid omtrent de schuldvergiffe
nis door het geloof (Cat. vr. 21, 60) moet
duidelijk worden geleerd.
II. Een geloovige, die niet zeker is van de
vergeving zijner zonden, moet deze zekerheid
niet zoeken als vrucht van te verkrijgen z
kerheid, omtrent de echtheid van zijn geloof,
noch als conclusie van een syllogisme, maar
in den weg van het verzekerd worden om
trent de belofte des Verbonds als ook tot
hem persoonlijk gericht.
Dit sluit niet uit, dat zelfonderzoek naar
de vruchten des geloofs in deze van betee-
kenis is (cf D. L. V 9 en 10).
III. Ook een geloovige, die tot zekerheid
des heils kwam, kan geraken in twijfel om
trent de echtheid van zijn geloof. Om deze
twijfel te overwinnen is het onderzoek naai
de vruchten des geloofs van het grootste be
lang (cf D. L. V 11, 13).
IV. Het zelfonderzoek, waartoe de H.
Schrift de geloovigen roept, heeft betrekking
op de vraag: verkeert gij als geloovige in de
,positie, waarin ge als geloovige behoort te
verkeeren?
Een aanval op de echtheid van hun geloof
Zullen de geloovigen als verzoeking afwijzen.
Dit sluit niet uit, dat de H. Schrift ook op
het terrein van het genadeverbond de vraag
laat stellen: is het geloof, waardoor gij roemt
in de schuldvergiffenis wel echt geloof?
(Verklaring 1905).
CANDIDATEN IN DE NEDERL. HERV.
KERK
De Vereeniging van Kerkvoogdijen had aan
de algemeene synodale commissie in de Ned.
Herv. kerk het verzoek gericht om te willen
bevorderen, dat candidaten die op een beroep
wachten in kleine gemeenten als hulppredi
kers worden aangesteld, waardoor ook deze
gemeenten worden bewerkt en de candida
ten aan het werk kunnen gaan. In de laatste
vergadering heeft de synodale commissie dit
verzoek afgewezen, daar zij dit niet in het
belang van de candidaten zelf achtte.
KERKELIJKE EXAMENS
De heer A. Zijlstra te Rotterdam,
cand. aan de Vrije Universiteit, is door de
classis Rotterdam geëxamineerd en beroep
baar verklaard in de Geref. Kerken.
PROV. DIACONALE
CONFERENTIE
DER GEREF. KERKEN
IN ZUID-HOLLAND
Referaat W. Strijbis
Delft Woensdag
In de Westerkerk alhier is heden de
Jaarlijksch? Prov. Diac. Conferentie
der G?ref. Kerken in Zuid-Holland ge-
houdei o. 1. v. Mr Dr J. W. Noteboom.
In deze conferentie heeft de heer W.
Si lij bis uit 's-Gravenhage geref eieerd
over;
De diaconie en de sociale wetgeving
geestelijke nooden
van dezen tijd
Ons land onder
vindt in sterke
mate de ontwriöh
ting. Dit moge
o.m. blijken uit
het groote aantal
werkloozeD,
sterke daling der
loonen, den
drukten toestand
van vele midden
standers, den ge
weldigen achter
uitgang van vele
gefortuneerden,
zoomede uit de
diverse Regee-
verschillende be-
IV. Slrijbis
ringsmaatregelen t.a.'
drijfstakken.
De geestelijke crisis openbaart zich o.a. in
het steeds meer xeld winnen van extréme
richtingen, als fascisme en communisme en
de vervlakking cn verdeeldheid in eigen
kring.
Na dit geconstateerd te hebben, wees spr.
op de sociale taak van de Kerk, welke moet
uitkomen in a. de prediking des Woords
het catechetisch onderwijs; b. in het huis
bezoek der ouderlingen; c. in de verzorging
der armen.
I-Ict diaconaat, komt wel liet meest in
aanraking met de sociale vragen.
Komende tot de vraag welke taak de
diaconie heeft, herinnerde spr. aan de woor
den van wijlen Prof. Biesterveld: „De
diaconie is in het kerkelijk instituut de
dienst, waardoor de Koning der Kerk op
geheel bijzondere wijze Zijn barmhartigheid
en die van Zijn volk wil doen uitgaan tot
de van alle hulp verstoken armen en el-
lendigcn Zijner Kerk en waardoor Hij
ook naar builen"'Zijn ontferming in de
donkere wereld wil laten stralen".
Practisch imoet gearbeid worden aan de
leniging der armoede, maar bovenal aan
de o p h e f f i n g daarvan.
Niet "Ccti iödcr moet door de Kerk
worden geholpen. Eigen verantwoor
delijkheid gaat voorop, waarna behoo-
ren te volgen familiehulp, particuliere
barmhartigheid, diaconale zorg en ten
slotte Overheidshulp.
Voorts dient gelet op de taak van de
maatschappij met betrekking waartoe God
ook Zijn ordinantiën gegeven heeft. Gedacht
moet worden aan de bedrijfsorganisatie. Wil
de uitvoering der sociale verzekering,
b.v. de uitvoering der ongevallen-, ziekte-,
aliditeits- en ouderdomsverzekering aan
de Overheid onttrekken, dan zal dit i. h. a.
alleen mogelijk zijn,
als de maatschappelijke bedrijfsorga
nisatie zoo ver is uitgegroeid, dat zij
de taak der Overheid kan overnemen.
Helaas ontbreken de maatschappelijke orga
nen, die de verzekering kunnen overnemen,
zoodat dc Overheid tot zoolang de roeping
heeft, om het zwakkere te hulp te komen.
Dankbaar aanvaarden we daarom wat de
Overheid deed, niet alleen op het terrein
van het krankzinnigenwezen, de ziekenhui
zen. woekerbestrijding, subsidie t.b.c.-ver-
eenigingen enz., maar ook op het gebied der
sociale wetgeving.
Spr. zette dit laatste nader uiteen om
vervolgens er op te wijzen, dat de diaconie
het meeste in aanraking komt met de sociale
verzekeringswetten. Als gevolg van deze
wetten is de taak der diaconie aanmerke
lijk verlicht, getuige de .volgende cijfers:
Krachtens de Invaliditeitswet wordt
jaarlijks rond 3H/fc millioen gulden
uitgekeerd; krachtens de Ongevallen
wet rond lSVa millioen; Ziektewet i5
16 millioen; en Werkloozenverzelce-
ring 21 millioen gulden.
Het spreekt van zelf, dat een dergelijke
sociale verzekering krachtigen steun ver
dient, omdat zij oneindig veöl heter aan
haar doel beantwoordt, dan welke vorm
van steunverleening ook.
Aan de hand van een groot aantal voor
beelden zette spr. daarop de werking der
hier genoemde wetten uiteen, zoomede de
taak der diaconie.
Kerk en Staat in Duitschland
Dr. Zocllner over Dr. Müllcr
Volgens het Stuttgarter Evang. Sontags-
blatt heeft de rijkskerkcommissie in Duitsch
land, voorzitter dr. Wilhelm Zoellner, een
zeer ongunstig oordeel geveld over het jong
ste boek van „rijksbisschop"'Ludwig Muller.
Volgens deze veroordeeling biedt Müllers
reiduitsching van de bergrede iets als Woord
un Christus aan, dat het in werkelijkheid
liet is en integendeel in der waarheid een
volledige vervalsching van het ir. Christus
:opc.r.baarde heil is.
..De schrijver 'au met dit boek en zijn
slotwoord de in Gods Woord gegronde, uit
de belijdenis levende en zonder leer niet be-
staan-kunnen Evangelische kerk los".
KORTE BERICHTEN
Het adres van den cand. der V. U. den
heer K. Ta 1 s m a. beroepbaar in de Geref.
Kerken, is van 1 Juni af niet meer Irnsum,
doch Veen wouden (telef. 26).
Mooi gebruinde Huid
van gelaat, hals en armen, óók bij geen zon,
door AMILDA-zonnebruincrêmc.
Voorkomt tevens zonnebrand.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
(Adv.)
Ds. G. v. HALSEMA 80 JAAR
Ds. G. v. Halsema, em. predikant te Haren
(Gron.) en in vroeger jaren een vooraan
staand figuur in de Geref. Kerken in de
prov. Drente, viert a.s. Zondag zijn 80sten
verjaardag.
Gerard van Halsema werd 1 Juni 1856 te
Bierum, waar zijn vader landbouwer
geboren. Hij studeerde aan de Theol. School
te Kampen, waar hij in 1885 candidaat werd,
om 15 Nov. van dat jaar door zijn oom, wijlen
Ds. J. N. Lindeboom van Zutphen te Gees
(Dr.) in zijn eerste gemeente te worden be^
vestigd. Vandaar vertrok hij in 1888 naar
Siddeburen, welke standplaats Ds. v. Halse
ma 20 Jan. 1895 met Nijeveen verwisselde.
Hij heeft deze kerk precies 34 jaar gediend
en nam 20 Jan. 1929 wegens bekomen emer'
taat afscheid van haar en vestig.de zich met
terwoon te Haren.
Tijdens zijn verblijf in Nijeveen was Ds.
v. Halsema deputaat voor den evangelisatie-
arbeid en voor art. 19 en 49 K.O. Ook dien
de hij de Part. Synode van Drente bij her
haling als deputaat en quaestor. Bij herha
ling maakte hij deel uit van de Part. Synode
van Drenthe die hem in 1911 afvaardigde
naar de Generale Synode van Zwolle. Ook
was ds. v. Halsema curator van het Geref.
Gymnasium te Kampen.
De verdiensten van ds. v. Halsema, wiens
gezichtsvermogen de laatste jaren ernstig
verzwakt is. vonden erkenning in zijn benoe
ming tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau.
SIMAVI'S BLINDENREDDINGSPLAN
De Vereeniging Simavi, welke in Indië
prachtig werk op geneeskundig terrein doet
(voorzitter dr. G. Royer, secretaris dr. Ch.
W. F. Winckel). voert dit jaar een groote
actie voor haar blindenreddingsplan. Zij
hoopt in Augustus van dit jaar dr. J. G. var
Manen, thans hoofdassistent op de oogheel
kundige kliniek van prof. dr. H. Weve te
Utrecht, als reizend oogarts naar Sumatra te
zenden, met bestemming Medan, de streek
'van het Toba-meer en het eiland Nias (de
Bataklanden), waar de arbeid van een
zend oogarts bijzonder noodig is. Financiën
voor dit plan worden in 1936 met alle kracht
bijeen verzameld. Slaagt de proef, dat wil
zeggen, blijkt het inderdaad medisch verant
woord om door middel van reizende-artsen
patiënten in den kampong te helpen (hetgeen
natuurlijk een geweldige kostenbesparing
zou beteekenen), dan is Simavi voornemens
de mogelijkheid tot uitzending van reizende
artsen ook voor andere onderdeelen van me
disch werk, bijvoorbeeld voor het verrichten
van kinder-geneeskunde. tbc-bestrijding, le-
pra-bestrijding, framboesia-behandeling etc.
te onderzoeken.
CHR. NATIONAAL ZENDINGSFEEST
Op het Chr. Nationaal Zendingsfeest, dat
Woensdag 1 Juli op Raaphorst bij Was
senaar gehouden wordt, zal de Openingsrede
worden uitgesproken door Prof. Dr. J. R.
Slotemaker de Bruïne, Minister van
Onderwijs.
LIQUIDATIE VAN EEN KERK
it vorige jaar werd te Daarlerveen in de
buurtschap Westerhoeve een dusgenaamde
..Maranatha-gemeente" opgericht. Een vrien
delijk kerkgebouwtje kwam tot stand. On
derlinge twist heeft thans tot liquidatie ge
leid. De eigenaar van den grond en van het
gebouw heeft de deuren gesloten en de in
ventaris werd onder geleide der rijkspolitie
een localiteit naast het gemeentehuis op
geslagen, totdat het gerecht zal hebben uit
gemaakt wie de rechthebbende is.
ZENDINGSMIDDAG OP POELGEEST
Op Tweede Pinksterdag wordt een Zen
dingsmiddag gehouden op de schoone buiten
plaats Oud Poelgeest te Oegstgeest, uit
gaande van de Geref. Zendingsbond. Tal var
sprekers zullen het woord voeren. Gelijk het
vorig jaar, toen deze Zendingsbijeenkomst in
het najaar werd gehouden, zullen velen zich
opmaken. Hier valt naast een woord
hoofd en hart bovendien te genieten van de
schoone natuur, welke in dit landgoed wel
tot uiting komt.
GIFTEN EN LEGATEN
De Geref. Badgastenkerk te Bever w ij k
mocht voor den bouw daarvan een gift van
3000 in ontvangst nemen van iemand die
onbekend wenscht te blijven.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
De president-curator van de Theol. School
der Geref. Kerk van Zuid-Afrika te Pot-
hefstroom, Ds. D. Postma, deelt in Die
Kerkblad mede, dat in de plaats van wijlen
Prof. J. A. du Plessis tot hoogleeraar be
noemd is Ds. S. du T o i t.
CHR. BEWAARSCHOOL TE KAMPEN
Te Kampen is in „Ons Gebouw" officieel
:n Christelijke bewaarschool geopend, onder
leiding van den heer D e 1 h a a s. Ds. J. de
Waard heeft het woord gevoerd namens den
Geref. kerkeraad, ds. H. H. Schoemakers na-
de Ver. tot stichting en instandhouding
van Christelijke scholen.
AFSCHEIDSCOLLEGE
Prof. Dr. A. NOORDTZIJ
Hedenmiddag heeft Prof. Dr. A. Noordtzij
te Utrecht onder groote belangstelling zijn
afscheidscollege gegeven.
Spr. begint met te erkennen, dat hij er erg
tegen heeft opgezien. Nu komt een eind aai
een werk, dat hem zeer lief was: het oplei
den van Dienaren des Woords. En dat
afscheid valt hem te meer pijnlijk, omdat hij
er toe geroepen wordt op een tijd, waarin de
wettelijke voorschriften nog een heel lustrum
in het vooruitzicht stelden.
Toch heeft Spr. naar dit laatste college
verlangd, omdat hij zijn krachten voelde
minderen, terwijl juist nu het wetenschappe
lijk onderzoek van het O.T. den geheelen
mensch vraagt, nu stroomen van nieuw licht
over het O. T. worden uitgestort door het
herrijzen der Oud-Oostersche wereld. En dat
te meer, omdat het O. T. voor spr. niet is het
min of meer toevallig gevormde complex
van resten der Oud-Israëlietische letterkun
de, maar de rijpe vrucht van die gansch bo
vennatuurlijke werking Gods, waardoor Hij
een reeks van personen uit verschillende
perioden van Israëls volksbestaan bekwaamd
en er toe gebracht heeft om de onderscheiden
geschriften, welke voor de teekening van een
waarachtig beeld van de bedeeling der scha
duwen en van het daarmede ten nauwste sa
menhangende volksleven mede met het oog
op de in het midden van Israël voo.rbereide
komst van den Christus noodig warén, zóó
te vervaardigen, dat hun inhoud inderdaad
uitdrukte wat zij aanbaden en zich aan de
consiëntie van Israëls vromen als waarach
tig en autoritatief kennen deed.
Omdat Spr. de O.T.ische schriftuur zóó
ziet, komt het er voor zijn bewustzijn zon
geweldig op aan, dat voor haar bestudeering
en verklaring gebruik wordt gemaakt van
a 1 het licht, dat de Heere in deze dagen over
haar inhoud deed opgaan.
Helaas zijn velen, ook van hen. die in haar
de stem beluisteren van den God en Vader
van onzen Heer J. Chr., zoo geweldig gauw
met haar klaar en betreden zij te haren op
zichte blijkbaar bij voorkeur paden
eigenwillige schriftverklaring, gelijk met een
drietal voorbeelden nader wordt toegelicht.
Voor Spr. culmineert het Schriftonderzoek
in eerbiedig luisteren.
Dit houdt in de eerste plaats in, dat we in
staat zijn het O. T. in dien grondtekst te
lezen en die zelfstandig te vertalen. Hoe wei
nig dat echter geschiedt, wordt met eenige
sprekende voorbeelden nader toegelicht.
Daarbij komt het dan natuurlijk vooral
aan op de finesses der Hebr. taal, zooals
nader wordt aangetoond. Dan mag voorts
nimmer uit het oog worden verloren, dat we
in het O. T. geen notarieele acte voor ons
hebben, maar dat we ernstig rekening heb
ben te houden met het feit, dat meerdere
fouten zijn ingeslopen. Ook hiervan worden
eenige voorbeelden gegeven.
Met grooten ernst wijst spr. er daarna
op, dat. we niet mogen toegeven aan <le
gedachten, als zouden we al neel wat ge
worden op den weg, die voei't tot het
juist verstaan van den auteur, zoodra we
maar vertaald hebben. Integendeel, wc
moeten ons losmaken van het Nederland-
sclie woord en trachten naar de ortsluiting
van den inhoud der Hebreeuwsche woorden.
Vertalen is nooi; meer dan benaderen. En
dat moet juist hier te meer worden be
dacht, omdat we te doen hebben met een
taal, waarop de openbaringswerkzaamheid
Gods haar stempel heeft gedrukt. Het He-
breeuwsch werkt met tal van woorden,
wier inhoud slechts zeer, ten deele in een
andere taal kan worden overgebracht. Wie
dua.de bedoeling van den ge wijd en schrij
ver" wil verstaan, moet met de dikwijls zeer
eigenaardige beteekenis der Hebreeuwsc-he
woorden ter degë rekening houden en er
naar staan om niet door den zin van een
Nederlandsch woord op een dwaalspoor te
worden gebracht
Voorts wijst spr. er ten slotte nog op, dat
ook de geografische aanwijzingen, die hier
n daar in den tekst worden aangetroffen,
>ns den weg kunnen ontsluiten tot. recht
erstand van den tekst, gelijk met meerde
re voorbeelden nader wordt aangetoond.
Eindigend dringt spr. er bij hen, die tot
heden zijn leerlingen waren, er met grooten
ernst op aan om alle middelen aan te grij
pen, die de Heere te onzer beschikking stelt
om den zin der H. Schrift juist te verstaan.
Zoo worden wij in waarheid Dienaren des
Woords. Zoo wordt in waarheid de gemeente
Gods gebouwd. Zoo worat het Woord Gods
levend en krachtig. Hun altijd weer dien
te hebben gewezen is het grootste voor
recht geweest van den scheidenden Hoog
leeraar.
rvolgens vond het afscheid plaats waar
bij den scheidenden hoogleeraar een geschil
derd portret werd aangeboden. Daarop ko
wij morgen terug.
ONDER WIJ SBEN OEMIN GEN
rist. Herv. School L.O. en U.L.O. Tot
hoofd: de heer E. de Klerk, onderwijzer a. d.
School.
Vlissingen. ULO-school. Tot hoofd J.
H. van Hove onderw. te Arnhem.
jn Haag. Dr. Gertli van Wijkschool.
Tot onderwijzer: de heer W. A. v. d. J a g t,
onderw. aan de Sav. Lohmanschool te Rot
terdam.
RIJNLANDSCHE SCHOOLDAG
Zaterdag j.l. vergaderde te Alphen a. d.
Rijn het Comité Rijnstreek van de Unie „Een
school met den Bijbel", waarin besloten werd
den Rijnlandschen Schooldag dit jaar te
houden op Woensdag 30 September
a.s. in de gemeente Boskoop, en wel in
een middag- en avondvergadering. Bovendien
zal daarbij een tentoonstelling „De oude
school" georganiseerd worden. Als sprekers
hopen op te treden: in de middagvergade
ring: Dr. K. D ij k te Den Haag; in de avond
vergadering: Ds. J. Fokkema te Amstel
veen.
DE WITTE VELDEN
In de Amerikaansch© pers vinden wij het
bericht, dat volgens zorgvuldige berekenin
gen de heidenscbe bevolking der wereld
jaarlijks met 6 millioen zielen toeneemt, de
Christelijke daarentegen slechts met U/o mil
lioen, zoodat de Zending elk jaar V/2 m''-
lioen zielen uit dezen hoofde meer voor haar
rekening krijgt. In totaal groeide de hei-
densche bevolking oer aarde sinds IS90 met
470 millioen aan. dc christelijke bevolking
der wereld slechts met 200 millioen.
Examens
tor in de Wis- en Natuurkunde op pioeschrift:
„t'eber Aufnahme und Transport X-haltiger
Verbindungen durch die Blatter von Drosera
capensis L", de heer J. O u d m a 11, geb. te
Uiddetstum.
Academische examen*. Leiden, Geslaagd:
Wis- en Natuurkunde (LI: cand.ex., <le dames
N. Hoedemaker, F. G. Bakker en F. E. Droog-
recht Gesl.: Indologie:
de heer E. W. Say
Theologie: doet
Vreugdenhil en GL C.
1. doet. ex.,
de heeren Ds Th. J.
Gesl.: Cand. kin:
J. Cohen: Doet. wis- en nati
sell eik.. W. Stevens; cand. ree
Stekel
(Fransch)
R.K. Universiteit. Cand. Kom.
taal en lettrk. (Fransch) de heer J. A. G. Ta
te Maastricht: cand. Germ, taal en lettei
(Duitsch): de heeren P. A. J. A. M. Neu, Roer-
Ti 1 b u r g. R.-K. Handelshoogeachool. Doe
oeconomische en sociale wetenschappen de he
ren J. W. van Boven uit Roermond en L. F.
M. de Bruyn uit Breda.
Apothekers-assistent. Amsterdam. Ge.'
mej. T. A. Krabbendam te Hoofddorp.
Machinisten. Den Haag. Theor. ged. vs
dipl. C: E. Kort
Chr. Bewnarschooionderwü* Hoofdakte (theo
retisch gedeelte) Gesl. de dames: W. van det
Kley. Th. van Kempen, H. Segt
GEMENGD NIEUWS
ORGELFABRIEK
IN VLAMMEN OPGEGAAN
Het bedrijf van de Gebr.
Spanjaard te Alkmaar
in de asch gelegd
De firma verkeerde in staat
van faillissement
Gisteravond is de binnenstad van
Alkmaar in opschudding gebracht door
een hevigen brand, welke gewoed
heeft in de orgelfabriek en muziek
handel van de Gebr. Spanjaard in de
Langestraat. Het ongeveer dertig me
ter diepe pand, dat uit twee verdie
pingen bestond, is vrijwel geliecl door
het vuur verwoest.
Te omstreeks half negen zagen de be
woners van een aangrenzenden winkel, dat
de werkplaatsen en de eerste etage van het
gebouw in lichter laaie stonden. Hoog sloe
gen de vlammen uit de ramen en nog voor
dat de (brandweer gealaitneerd kon worden,
stond ook de tweede verdieping in vlam
men. Binnen enkele oogenblikken sloegen
de vlammen uit het dak en hadden zij zich
ook medegedeeld aan den aangrenzenden
kunsthandel van den heer van der Meer.
De Alkmaarsche brandweer rukte met al
het beschikbare materiaal uit en tastte deu
brand van vier zijden aan. Het blusschings-
werk ging met groote moeilijkheden ge
paard, omdat het pand geheel was ingeslo
ten. Onmiddellijk werden maatregelen ge
nomen om uitbreiding van den. brand te
oo.'komen, hetgeen gelukte.
Daarna werd de aanval op de vuurhaard
gericht. Het. waren aanvankelijk zeer ang
stige oogenblikken, vooral omdat het bran
dende perceel ter linkerzijde begrensd wordt
door het bioscooptheater „Roxy", waar een
voorstelling aan den gang was. Dc vertoo
ning werd dadelijk afgebroken en de zaal
ontruimd, hetgeen vlot in zijn werk ging.
Intusschen had het vuur zich over
de geheele diepte van het gebouw
verspreid. Het hevigst woedde de
brand in het achterste gedeelte van
het pand, waar ongeveer twintig orgels
en piano's een gemakkelijke prooi der
vlammen werden en waar tevens een
aantal orchestrions in lichter laaie
stond.
Na ruim anderhalf uur hard werken was
_3 brandweer het vuur meester en kon me:
de nablussching worden begonnen. Toen
bleek, dat behalve den winkel van de firma
Spanjaard, welke vooraan de straat gelegen
is, vrijwel niets gespaard gebleven was.
De firma was juist twee dagen geleden
opnieuw tegen brand verzekerd. De kunst
handel van den heer v. d. Meer kon worden
behouden, hoewel de winkel groote water
schade bekwam. In het fabrieksgebouw was
tevens de woning van de heeren Spanjaard,
welke eveneens geheel is uitgebrand. Van
den inboedel kon niets worden gered. De
oorzaak, van den brand is nog niet vastge
steld.
Het onderzoek is nog gaande. Op het ter
rein van den brand bevonden zich de Bur
gemeester van Alkmaar, Jhr. F. H. van Kin
schot en Mr. van der Feen de Lille, substi
tuut-officier van de arrondissementsrecht
bank te Alkmaar, alsmede Mr Krabbe,
rechter-commissaris. Deze belangstelling van
de zijde der rechterlijke macht hield ver
band met 'het feit, dat de firma Spanjaard
in staat van faillissement verkeert
Het filmmateriaal van de bioscoop werd
in het politiebureau aan de overzijde in
eiligheid gebracht.
KASSIER TE TILBURG
GEARRESTEERD
Tal van malversaties
gedurende drie jaar gepleegd
De politie te Tilburg heeft gearresteerd
en 30-jarigen gehuwden J. M. J. V., kas
sier bij de Incassobank aldaar, wegens ver
duistering van ruim 20.000. De verduiste
ring werd gepleegd in den loop van een drie
tal jaren.
De gearsesteerde, die een bekentenis heeft
afgelegd, is naar Breda overgebracht, om
ter beschikking van ae justitie te worden
gesteld.
Nadere bijzonderheden
Nader vernemen we uit Tilburg, dat op 9
Maart j.l., toen de gearresteerde voor een ple
zierreisje te Antwerpen vertoefde, in da boe
ken allerlei malversaties werden ontdekt. Bij
zijn terugkeer bekende V. onmiddellijk zich
1 verduistering te hebben schuldig gemaakt
by boekonderzoek bleek het bedrag vast
gesteld'te kunnen worden op f 20.000. De
aangehoudene was tevens penningmeester van
den Tilburgechen Bond van Postduivenhou-
ders en ook in deze functie heeft hy zich aan
Hoogste stand te Vestmanoer 776.4.
Laagste stand te Haparanda 753.1.
Stand vanmorgen halltwaalf 761.7.
WEER VERWACHTING
Matige Noordwestelijke tot Noordelijke
wind, betrokken tot zwaar bewolkt, waar
schijnlijk eenige regen en iets koeler.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De depressie in Scandinavië heeft zich tot
in Noord-Duitschland uitgebreid en de hooge
drukking bij IJsland nam toe en breid ie
zich over de Britsche eilanden uit. Aange
zien de dalingen in Scandinavië nog aan
houden is daardoor de toestand veel ongun
stiger geworden. In Scandinavië is in"het
Westen de temperatuur reeds merkbaar ge
daald, in Abisko zelfs tot onder het vries
punt en er valt daar sneeuw. In Noorwegen
waaien krachtige Noordelijke winden. Zuid-
Zweden en het verdere Oostzeegebied hebben
nog hooge temperaturen. In Schotland en
Ierland is de temperatuur ook gedaald. In
Oostenrijk, Oost-Duitscliland en hier en daar
in Frankrijk is bij onweer vrij veel regen
gevallen. Oost-Frankrijk en Zuid-Duitschland
hebben nog fraai weer met zwakken wind.
Aangezien de Noordelijke winden in
kracht zullen toenemen, is hier te lande
verdere afkoeling te wachten, waarbij ook
regen kan vallen.
THERMOMETERSTAND:
Stand vanmorgen halftwaalf 14.4 C.
28 MEI
Zonsopgang 4,50 uur, zonsondergang 9,05 uur
Maan op nam. 1,07 uur, onder vm. 1,25 uur
Eerste Kwartier 4,06 uur voorm.
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN:
HEVIGE AUTO-BOTSING
Drie gewonden
Men meldt ons uit R 011e r d am:
Gisteravond omstreeks kwart over elf
is een auto, komende van den Schie-
damsche Singel, op den hoek van de
Witte de Withsïraat tegen een tram
gebotst. De auto werd aan de linkerzijde
geheel vernield; drie inzittenden zijn
ernstig gewond in het ziekenhuis jaan
den Coolsingel ter verpleging opgeno
men.
De auto een Opel wilde met groote
snelheid de Wit?e de Withs'raat indraaien,
maar de bestuurder bemerkte op het laa's'.e
oogenblik, dat uit deze straat een motor
wagen \an lijn S kwam aanrijden. Hij rem
de krachtig om een botsing te \oorkomcn.
doch tengevolge van het remmen Is de auto
naar links omgezwaaid en met een gewel
digen slag tegen de tram geslingerd. De
auto werd tengevolge van de botsing vrij
wel vernield. De bestuurder van de tram
had de boring ook zien aankomen en wist
deze binnen' vijf meter 'tot stilstand te bren
gen; de tram had trouwens, zooals steeds op
deze plaats, slechts geringe snelheid.
Direct na de borsing schoten van allen
kant de mensehen toe. Het bleek, dat er
ernstig gewonden waren en daarom werd
met spoed de Geneeskundige Dienst gewaar
schuwd.
Het bleek, dat de 45-jarige reeder T. den
Hartigh, uit Anrtverpen, die achter in cle
open auto had gezeten, er het ergst aan ton
was. Met inwendige kneuzingen en in be-
wusteloozen toestand is hij naar het zieken
huis aan den Coolsingel vervoerd en daar
üer verpleging opgenomen.
Ook de twee andere inzittenden waren
ernstig gewond; de bestuurder, de 47-jarige
A. Voskamp, een hekend Rot'terdamsch mo
torrijder, had eveneens inwendige kneuzin
gen en voorts een kaakfractuur zoomede
snij won den aan handen en gelaat opgcloo-
pen; dc 50-jarige scheepsbouwer J. P. Boele,
uit Bolnes, had een hersenschudding en een
hoofdwond opgeloopen en werd aanvanke
lijk op he? politiebureau aan de Witte de
With9(raat verbonden, om daarna, evenals
de beide andere inzittenden, naar het zie
kenhuis te worden vervoerd.
Na de botsing ontstond zulk een oploop,
dat het verkeer lijdelijk moest worden om
gelegd.
EEN GEMAKKELIJKE KRAAK
Door opensluiting met een valschen sleutel
hebben gisteravond dieven zich toegang ver
schaft tot de kantoren van de firma H. van
der Zee Jr., meelimporteurs op den N.Z.
Voorburgwal 352 te Amsterdam. Uit een
brandkast, die zy openden met een gewonen
sleutel \velke zij op het kantoor vonden,
hebben zij een bedrag van f 2150 meegeno
men, alsmede een spaarbankboekje met een
saldo van f 317, terwijl nog uit een lessenaar
5 werd ontvreemd.
tal van malversaties schuldig gemaakt De
bond lijdt echter geen schade, alle transacties
komen ten nadeele van de Bank.
Bij onderzoek bleek verd?r dat V. den laat-
sten tijd op vrij grooten voet leefde en o.a. fi-
nanciëel geinteresseerd was bij een taxi-be
drijf ter plaatse, terwyl hij van zichzelf geen
vermogen bezat.
Een bedrag van ongeveer f 4000 ie door
den aangehoudene terugbetaald.
