laïOö)
waar
WERK
K. J. BOS ZOON
DINSDAG 12 MEI 1936
DERDE BLAD PAG. 9
BINNENLAND
Hemelvaartsdag op „De Wildert"
Men bericht ons, dat ook dit jaar, zoo het
weer niaar meewerkt, een buitenfeest zal
worden georganiseerd op de terreinen van
het rusthuis „De Wildert" te S e p p e.
Des morgens wordt een godsdienstoefening
gehouden in het groole amphitheater, dat
thans ruim zevenhonderd mensehen kan
bergen. Dit jaar zal de dienst D.V. geleid
worden door den bekenden Haagschen
prediker, Ds. D. A. van den Bosch.
Om half één wordt een Brabantschc
koffietafel gehouden op het terras van het
huis; daarna zullen voor jongeren allerlei
amusementen worden gearrangeerd, als
ringsteken, terwijl een paar daartfce aange
wezen leiders een wandeling zullen leiden
naar de naaste bosschen en het natuur
reservaat Passievaart.
Om drie uur wordt een groot spel opge
voerd in het amphitheater aoor ongeveer 25
jongelui uit Oudenbosch en Leur, onder
regie van Ds. Post ma.
Dit jaar werd gekozen het spel van Sopho
cles „Antigone". En ook nu belooft het goed
te worden met spelers, spreekkoren, het
prachtig natuurlijk décor en de kleedij der
spelenden.
Mogen velen door hun komst op dit feest
bovendien bijdragen aan het philanthropise!!
doel. dat in de stichting van „De Wildert"
werd beoogd, en nu al vier jaar wordt
bereikt.
De Perikelen van het Zuiden
Bock's, Cabaret, Roulette.
Er is in de pers bij herhaling op gewezen
op de aanspraken van het Zuiden op zijn
waterwegen, zijn inaustrieele ontplooiing,
zijn mijnen, zijn economische activiteit, zijn
initiatief tot de daad
Ilct was allemaal schoon.
Maar de vraag dringt zich bij ons, bewo
ners van de zelfkant van ons mooie Neder
land, op, of er niet andere vraagstukken
zijn die jireede belangstelling verdienen. De
matericclc belangen zijn met geraffineerde
perfectie door zeer deskundige mannon on
der de loupe genomen en tenslotte hebben al
deze kleinmenschelijke zorgen geen baat
gebracht. Laat dat voor een belangrijk oecl
het gevolg zijn van de internationale ver
houdingen, een feit is het, dat de groot e
massa van het volk andere en betere resul
taten had verwacht.
Bij de economische zorgen, welke wij al
len in Nederland ongeveer gelijkelijk dee-
len, heeft het Zuiden speciaal Zuid-Lim
burg enkele heel bijzondere vraagstukken
waarvan men in het overig deel van ons
land het bestaan niet eens vermoedt.
Wc noemden die zorgen reeds terloops
de kop van dit bericht: de bock, de cabaret
en de roulette. Om maar niet te spreken van
huizen in de naburig Belgische en Dnitsche
steden, die men in fatsoenlijk gezelschap
buiten het debat houdt.
Do Bocks, de Cabaret en de roulette noe
men we de perikelen van het Zuiden,
Een groot gevaar zijn zij.
De bock's, dat zijn de gjazen bier, welke
in de Belgische grensplaatsen in Limburg-
sche kelen vloeien a raison van vijf cent per
glas. Minderwaardig bier weliswaar, maar
bier, dat de mcnschen venhit en ziek maakt.
Bier, clat om zijn goedkoopte honderden
jonge kerels, die nog geld verdienen, over
de grens lokt met of zonder het jonge meis
je, dat haar plaats op de fabriek nog niet
heeft moeten prijs geven. Aan de andere
kant der grens zijn overigens „meiden" ge
noeg. die onze jongens hun geld en hun fat
soen afhandig weten te maken.
De Cabaret is het opbloeiend nachtver
maak in Luik en Aken, waar de Limburgers
graag geziene klanten zijn, die vlot verteren
en tracteeren en die zich ook wel door de
vrouwelijke bezoekers van de cabarets op
sleeptouw laten nemen. Het zijn deze bezoe
kers van de wufte bars en cabarets van
Luik en Aken, die op de taxies beslag leg
gen als de eerzame burger en hij, die met
crisiszorgen sukkelt er aan denkt ter bezui
niging op het elcctrisch licht wat vroeger
naar bed te gaan.
Het zijn deze gelegenheden, die meer dan
welke zuidelijke bioscoop ook, reeksen van
moreele moorden op haar geweten hebben.
Het zijn deze huizen, welke tallooze ouders
slapelooze nachten over hun zoon bezorgen.
Daar is tenslotte de roulette. Dat gevaar
kent men zelfs in onze landshoofdstad of de
residentie niet. Althans niet openlijk, omdai
de Ncderlandsche wet terecht dit soort ha
zardspel verbiedt.
Zuid-Limburg en de mijnstreek tot zelfs
Roermond leveren de klanten van de rou
lettes in Spa en Ghaudfontain en er wordt
door honderden heel wat goed Nederlandsch
geld verloren. Nederlandsche reizigers, die
te Maastricht vertoeven, wagen ook wel eens
een kansje en komen net. als verreweg de
meeste anderen, met 'n goea verlichte beurs
De exploitant van de roulette er zijn
ook andere kansspelen als Straperlo, bacca
rat weet het handig aan te leggen, door
voor de bezoekers een gratis autoreis be
schikbaar te stellen. Vier personen hebben
van Maastricht uit gratis vervoer naar
speelbank in luxeauto, welke hen ook weer
naar Maastricht terugbrengt.
Er wordt soms grof gespeeld. De kansen op
Winst zijn zoo klein, die op verlies zoo groot.
Menigeen heeft hier zijn levensgeluk en dat
ran zijn gezin verloren.
Dat zijn de perikelen van het Zuiden. Ze
zijn er nog, dag aan dag! Ze maken slacht/
offers, meer dan men zou vermoeden. En
men staat er maclileloos tegenover. Men is
ten opzichte van deze groote gevaren tot
werkeloosheid gedoemd en zoo hoort men er
ook niet veel over in het openbaar. Het is
niettemin goed, er eeys de aan^nHr »n
allen op te vestigen.
Verkeersstremming
De K.N.A.C. deelt mede*, dat de weg
GoudaHaastrecht tot nadere aankondi
ging voor alle verkeer is afgesloten.
Begrafenis Jhr. U. E. Lewe
van Nijenstein
In alle eenvoud is gistermiddag op de
Zuiderbegraafp laats te Groningen ter
aarde besteld het stoffelijk overschot? van
jhr. U. E. Lewe van N ij e nst. ei n,'oud
burgemeester van 's Heer Arendskerke, rid-
ler in de orde van Oranje-Nassau.
„NIEUWE KAMPER COURANT"
Als opvolger van den heer A. van der
Schoor is de heer II. Spijker te Kampen be
noemd tot redacteur van het A.R. Week
blad de „Nieuwe Kamper Co1"
Officieele Berichten
ONDERSCHEIDINGEN
Toegekend is
kleermaker bü de fin
BURGEMEESTERS
Met ingang van 16 Mei 1336 is benoemd tot
ïrgemeester der gemeente Stein: R. V. H. M.
LEGER EN VLOOT
Aan de„ luitenant ter zee le klasse b
Kon. Marine-reserve L. J. Turfboer, Is e
ontslag verleend.
Aan den tweede-luitenant der marinier
H. >f. C. von Krütag Drabbe is eervol on
P. T. T.
Aan den referendaris der P.T. en T. direc
teur van het P.T. en T.-kantoor te Schiedam R.
Bcnthem is eervol ontslag verleend.
MONUMENTENZORG
Bevorderd is tot hoofdcommies bü liet Rijks
bureau voor de Monumentenzorg Jhr. Dr. 3. Q,
M. van Nispen tot Sevenaar.
PHYSIOTHERAPIE
Benoemd is tot gedelegeerde van de Ned,
regeering- bü het 6e Internationaal congres
voor physlotherapie, dat van 12 tot 16 Mei
1936 te Londen zal worden genouden, Dr. J. van
Weienschap
JODIUMGEBREK EN
JODIUM VOORZIENING
Neem 'n AKKERTJE
bij Vrouwanpijn, Onbehaaglijkheid enz.
onvoldoende. Div P. j
Meerburg' in Ned. Tiid
schrift voor Geneeskur
te kort.Prof. Dr. B,
C. F. Jansen op de ver
gadering uin. de Ned. Mu
ter bevordering vah de
Pharmaele en van de,
Nat. Chem. .Ver;
In vele streken van ons land héerscht de
,g. kippziekle of struma eenvergrooting
an do schildklier. Opmerkelijk is het, dat
er ook gebieden- zijn, waar deze kwaal zoo
goed als niét voorkomt. Onderzoekingen leer
den; dat- het jodiumgehalte van he<t voedsel
ill meerdere gedeelten van ons land onvol
doende is. En juist daar komt veel struma
voor, terwijl in de gebieden waar deze
ziekte niet of zelden voorkomt, de jodium-
voörziening goed is.
In verband met het veelvuldig voorkomen
van kropziekte is indertijd een commissie
benoemd, die van dit ziekteverschijnsel
studie heeft gemaakt. Deze commissie rap
porteerde in 19:12 dat voor de prophylaxis
(voorkoming) van de struma het opnemen
van 80 a 100 gamma jodium per dag uit
ons voecisel noodig is. En in 't algemeen
kan gezegd worden dat ons voedsel te wei
nig jodium bevat.
Niet alleen voor de goede functioneering
van de schildklier is jodium noodig. Ook
andere gebreken en kwalen kunnen ont
staan doop jodiumgebrek, b.v. aderverkal
king. Joolum, in hoe geringe hoeveelheid
ook, speelt dus een voorname rol in de stof
wisseling van de mensch.
Van medische zijde heeft men alle aan
dacht aan dit vraagstuk besteed en er wordt
aandacht besteed aan de jodiumvoorziening.
Zoo wordt jodiumhoudend zout in den han
del gebracht. Zoo gaat men aan het drink
water (dat in sommige kropvrije streken de
voornaamste bron van jodiumvoorziening
is), jodium toevoegen.
Doch deze wijze van jodiumvoorziening
wordt niet. algemeen als de meest ideale
aangemerkt. Men wist niet hoe men het heel
weinigje, maar toch zoo hoogst noodige
jodium aan het menschelijk lichaam zonder
schade zou kunnen toevoegen. Want juist al
is het dringend noodig, een teveel of in
verkeerde vorm verstrekt kan bedenkelijk
zijn voor de gezondheidstoestand van de
mensch.
Jodium in organische vorm schijnt men
echter zonder gevaar in. grootere dan strikt
noodige hoeveelheid te kunnen gebruiken.
Maar de groote vraag is: hoe komt men
daaraan.
Men weet dat het jodiumgehalte van melk
is op te voeren door de koeien jodiumhom
dend voeder te geven. In de praktijk vindt
dit geen toepassing.
Iets anders is het met eieren. Als men
kippen sterk jodiumhoudend voedsel ver
strekt van bepaalde soort, krijgt men eieren
met een hoog jodiumgehalte, dus jodium in
organische vorm.
Deze eieren bevatten tusschen 50 en 100
gamma jodium in 50 gram vloeibare inhoud
van de eieren. Bovendien komt in cleze
eieren meerdere voor het menschelijk
lichaam zeer waardevolle stoffen voor. Zoo
b.v. lecithin, dat een heilzame werking uit
oefent op hersenen en zenuwen, wat dus
voor allen die geestesarbeid hebben te ver
richten van groot belang is. Verder is de
dooier van zoo'n jodiumhoudend ei rijk aan
D vitaminen. Een groot voordeel voor
het gebruik is, dat het ei geen afwijking
vertoont in smaak en geur en nimmer stijf-
selachtig wit of te donkere dooier heef:.
Bovendien blijven ze waarschijnlijk door dit
jodiumgehalte heel lang versch. Meerdere
proeven wezen uit dat gedurende maanden
bewaren zelfs zonder keeren het jodium-ei
nog goed bleef.
Sedert eenige jaren heeft Prof. Klein te
Bonn-Popelsdorf op deze wijze het jodium
houdend ei verkregen en volgens mededee-
lingen van Prof. Zickgraf te Bremcr-
hafen worden deze jodiumeieren in Duitsche
sanatoria reeds veel gebruikt.
In ons land heeft reeds jarenlang de heer
Hennekam te Schiedam voor oeze jodium
voorziening geijverd.
Na veel moeite is het hem gelukt de we
tenschap voor zijn streven te interesseeren.
Een van de bekroningen op zijn werk is.
dat bij Koninklijk Besluit van 27 Maart
1936 no. 43 hem het recht verleend is de
naam „Jodiumei" te stempelen op „kippen
eieren, waarvan het jodiumgehalte is opge
voerd door het verstrekken van jodium
houdend voedsel aan kippen" mits deze
eieren „bij onderzoek van den gemengden
inhoud van tenminste 10 eieren volgens de
methooe bij het Rijksinstituut voor de Volks
gezondheid te Utrecht in gebruik ten minste
50 gamma en ten hoogste 100 gamma jodium
in 50 gram van den vloeibaren ei-inhoud
bevatten".
Deze jodiumeieren zijn reeds in den han
del en verschillende geneesheeren schrijven
ze reeds voor als genees- en voorbehoed
middel bij struma.
Een voorziening van Jodium, die zoo veel
beteekent voor de volkshygiène door middel
van het jodiumei lijkt ons wel een ideale
voorziening, die algemeen de aandacht
moet hebben.
Klimaatregeling in gebouwen
Door de „Afdeeling voor de Gezondheids
techniek" van het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs werc.' vorige week een vergade
ring inzake „Klimaatregeling in gebouwen"
gehouden in het Physiologisch Laboratorium
der Rijksuniversiteit te Utrecht.
Prof. Dr. J. J. vanLoghem, hoogleeraar
te Amsterdam, behandelde de klimaatrege
ling van hygiënisch standpunt en toonde
o.a. door statistische gegevens aan, hoe
périoden van atmosferische afkoelingen sa
menvielen met een groot aantal verkoud
heden en andere bronchiale aandoeningen,
ook zelfs met toenemende sterftecijfers.
Prof. Ir. A. J. t e r Linde n, hoogleeraar
,Ee Dëlft, demonstreerde den door ProL Mis)
senard uitgevonden resulteerenden thenno:
nieter, in het bijzonder geschikt voor metin
gen in het belang der klimaatregeling.
Getoond werden de vele buitengewoon
vernüftig samengestelde toestellen en meet
instrumenten. die in de door Prof. Noyons
zelf ontworpen laboratoria moeten dienen
om de gegevens te verzamelen, noodig voor
den technicus om het den mensch in zijn
woon- en werkruimten, zelfs in vliegmachi
nes en onderzeeërs, zoo behaaglijk moge
lijk te maken.
Hoogst merkwaardig was, hoe door middel
van zeer gevoelige instrumenten op een
schaaherdeeling zichtbaar weid aangegeven
de invloea' van het menschelijk lichaam op
de eigenschappen van de hem omgevende
lucht (warmte, vocht, koolzuurgehalte).
De afdeeling voor Gezondheidstechniek
heeft thans besloten, een veelzijdig samen
gestelde commissie onder voorzitterschap
van Prof. Ir. A. J. ter Linden in het leven
te -roepen voor de bestudeering van de
klimaatregeling in gebouwen.
De Koninklijke Ncderlandsche Automobiel Club organiseerde een molen-rallye, waarbij
de deelnemers in nauiu contact werden gebracht met de molens, welke ons land nog
op verschillende plaatsen bezit.
ROFFELR1JM EN
HET MOOISTE
■Als Jaapje jarig wordt
dan wü de slaap niet komen.
Klaar wakker ligt hij in
z'n witte bed te droomen
Van winkels vol cadeaux
waaruit hij kiezen kan
Maar niets te kiezen weet,
hoe veel hij was van plan.
Als eindelijk de slaap
Jaap stil heeft weggedragen
Dan blijven door zijn droom
maar reeksen speelgoed jagen.
En als de morgen daagt
van 't lang verwachte feest
Dom schrikt hij blij ervan
dat 't nog niet is geivéést.
Als klokke zeven uur
de ouders en de zussen
Met pakjes achterbaks
Jaap van de sokken kussen,
Dan juicht hij zelf het hardst
en buitelt door zijn bed
En met het kleinst geschenk
heeft hij de grootste pret.
Wanneer de avond valt
en Jaapje moet gaan slapen
Dan wil Jaap maar één ding
stil mee naar boven kapen
Dat hij het mooiste vond
omdat het lévend was:
Een dubbeltjéscadeau:
een goudvisch in een glas.
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
UIT HET
SOCIALE LEVEN
Loonen, verdiend door vrouwelijk
personeel in industr. bedrijven
Se'dert eenigren tijd zoo blijkt uit de vier
de aflevering: van het maandschrift va
Centraal Bureau voor de Statistiek be
dit bureau als gevolg van een ingesteld onder-
i verdienden meerdei
•rschillende plaatse
ir, de arbeidsters va
WOENSDAG 13 MEI
HILVERSUM 1 1875 M. NCRV-Uitzending*
8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.159.30
Gram.pl. 10.30 Morgendienst door Ds. 1^,
v. d. Elskamp, Geref. Pred. te Hilven»
sum. 11.0012.00 Vergadering Nederl.
Chr. Vrouwenbond. 12.15 De Gooiland era,
3.00 Chr. Lectuur. 4.15 Zang en piano*
5.00 Kinderuur. 7.00 Beriohten. 7.15 Re*
portage. 8.15 Chr. Orat. Vereen. Arnhem*
y.45 Gram.pl. 10.00 Berichten.
HILVERSUM n 301 M. VARA-UUzendin*.
8.00 Gram.pl. 9.30 Kookpraatje. 10.00
Morgenwijding VPRO. 11.00 RVU. Cause
rie. 12.00—1.45 VARA-orkest. 2.00 Vooi?
de Vrouw. 3.00 Voor de kinderen. 5.SO
Orgelspel. 6.30 RVU. Causerie. 7.20 Kin
derkoor „De Krekeltjes". 7.40 Causerie»
over „Willem van Oranje". 8.00 Beridh-»
ten. 9.30 VARA-Varia. 10.00 Berichten,
10.05 Gevar. programma.
DROITWICH 1500 M. 11.05 Orgelspel. I1.3S|
BBC-Empire-orkest. 2.10 Piano-recital,
4.05 Kwintet. 5.50 Cembalo-recital. 6.10
Causerie over de Westminster Abdij. 7.50
BBC-orkest. 9.20 Voordracht. 9.40 BBC-
Theater-orkest.
RADIO PARIS 1648 M. 10.20 en 1.50 Orkest-
concert. 7.20 Zang en piano.
KEULEN 456 M. 11.20 Orkestconcert 12.33?
Amusements-orkest 5.20 Omroeporkest»
-klein-orkest en solisten. 8.05 Orkest,
9.5011.20 OmroepkleinorkesL
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.t 12.30—1.2®
Klein-orkest. 5.20 Salon-orkest. 7.20 Sym-
phonieorkest.
484 M.: 11.20 Licht orkest. 12.30—1.2®
Salonorkest. 5.35 Licht orkest. 7.20 Salon-*
orkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.35 Ka«
mermuziek. 9.50 Harp- en vioolrecitaL
rijkinrichtingen liepen de
3 in de onderscheidene
b»idsters in verschillende Industrieele bedrijv
in de zes grootste gemeenten van ons land
in de Zaanstreek (Zaandam inbegrepen). Vo
alle bedrijven tezamen genomen bedroeg h
gemiddeld uurinkomen als volgt:
21 j. en ouder 18—20 j. beneden 18 J.
Amsterdam 35 cents 22 cent 31 oenta
Rotterdam 23 18 11
s-Gravenhage 29 19 11
Het maandschrift vestigt er bij deze plai
lijke loongeiniddeiden de aandacht op, dat
kon worden nagegaan, of de onderlinge
houding: tusschen de aantallen In de statistiek
opgenomen arbeidsters in de verschillende
drijven overeenstemt met de in werkelijkheid
GEMENGD NIEUWS
AUTOBUS IN VLAMMEN
Te Amsterdam is Maandagavond een
gemeentelijke autobus van lijn 1, rijdende
op het traject FlorawegTolhuispont, om
streeks zes uur op het Mosplein in vlam
men opgegaan. De chauffeur en de twee
vrouwelijke passagiers wisten zich te red
den. De bus brandde finaal uiL
Ook het geld, dat zich in de bak voor in
de cabine bevond, is verloren gegaan. Het
mag als eëri gelukkige omstandighci
worden beschouwd, dat de brand ontstaan
is, terwijl de bus zich in de richting van
het IJ-veer begaf, omdat de bussen in om
gekeerde richting op het genoemde
steeds stampvol zijn.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de
brand is ontstaan door een lek in de ben
zinetank.
WILDE SPORT
Men meldt ons uit Gouda:
Tijdens den Zondag gehouden voetbal
wedstrijd tusschen O.N.A. ÏI en O.D.S. II
zijn twee spelers zoodanig met hun hoof
den tegen elkander gebotst, dat een van
hen, de O.D.S.-er G. II. bewusteloos neer
viel. Het slachtoffer is door den Gein.
Gen. Dienst naar het Van Iterson-zieken-
huis vervoerd, alwaar een zware hersen
schudding werd geconstateerd. - De toestand
van den patiënt is gevaarlijk.
DE KINDERMISHANDELING
TE MEGEN
Voor het Bossche Gerechtshof stond in
liooger beroep terecht de 61-jarige mej. M.
IV. uit Megen, die ervan verdacht werd twee
voogdijkinderen, dié aan haar waren toever
trouwd, te hebben.mishandeld. Zij was door
den politierechter te 's-Hertogenbosch tot
zes maanden gevangenisstraf veroordeeld.
l-Iaar was ten laste gelegd, dat zij dè beide
kinderen met een stok geslagen zou heb
ben en het jongste kind met de handjes
tegen de brandende kachel zou hebben ge
duwd. Bij het getuigenverhoor verklaarden
de kinderen minder positief dan voor den
politierechter. Een onderwijzeres, als ge»
tuige a décharge, verklaarde, dat het jong
ste kind, toen haar gevraagd werd, hoe zij
aan de wondjes op haar hand kwam, gezegd!
had, dat zij tegen de kachel was gevallen.
De advocaat-generaal eischte vier maanden
gevangenisstraf. Uitspraak 25 Mei a.s,
VERDUISTERING
Men meldt ons uit Zevenbergen?
Dezer dagen heeft zekere H. zich bij <J#
politie gemeld en aangifte gedaan van vei>
duistering van pl.m. 200.ten nadeel*
van den Chr. Landarbeidersbond. De mariï*
chaussée heeft de zaak in onderzoek.
BRUG OVER HET AMSTELKANAAL
Ten stadhuize te Amsterdam had dd
aanbesteding plaats van het bouwen vau;
een vaste brug over het Amstelkanaal vóóc
de tweede van der Helststraat. Ingekomen;
waren 41 biljetten. Laagste was de N.V*
Mij. de Cycloon voor 39.143.
BOUW VAN KAZEMATTEN
Aan het Keizersveer te D u s s e n (N.B.Ji
zullen twee kazematten worden gebouwd,
waarvoor de kosten op 30.000 worden ge
raamd.
AANBESTEDING
Door den architect X. J. Kropholler tö
Wassenaar is aanbesteed het bouwen var»
een kapel met nevenruimte voor het St,
Canisius College te Nijmegen. De hoog
ste inschrijver was de firma Van Heek t®
Alphen aan de Maas voor 178.000.—, do
laagste de firma Van Hezewijk te Best
(N.B.) voor 133.000.—.
BOCHTAFSNIJDING IN DE ZIJL
Vanwege het Provinciaal Bestuur van
Zuid-Holland, is aanbesteed het maken
van een bochtafsnijding in het vaarwater
de Zijl, met bijkomende werken» onder do
•gemeenten Oegstgeest en Leider-
sterdam resp. 15.325.en 20.975.—; ge
val b: Gebr. Dikkerboom en Sybrandy to
Oude Haske voor 19.820.
HOUTHANDELAARS
ROTTERDAM, HOUTLAAN 19
TELEFOON 21300 (2 lijnen)
DAGERAAC
'door H. KINGMANS
(5
„Is er zwarigheid, Roelf? Kunnen wij je helpen?"
„Er is geen zwarigheid. Er is goed nieuws- Met Sinjeur Stella
komen een paar lieden mede, die vroeger in Groningen hebben
gewoond", zeide hij voorzichtig.
„Burgemeester Hillebrands?" vroeg Sibrigje.
Met vele andere voormannen had het hoofd der Gereformeer
den in '68 de stad moeten verlaten. Zijn echtgenoote was in
het groote huis in de Heerestraat blijven wonen en Hilligje
Ripperda was nog steeds haar maerte.
„Neen, zoover is het nog niet. Dat komt misschien nog wel",
antwoordde Roelf Ketel. „Ik bedoel anderen. Eén .van hen
kennen jullie heel goed"
Ilij glimlachte en zag moeder Ketel beteekenisvol aan.
„Roelf", stamelde zij„je bedoelttochMunco
niet?"
Aarzelchd sprak zij dien naam uit, bevend van spanning het
antwoord inwachtend.
„Het moederhart heeft gesproken", zeide hij, méér bewogen
dan hij wilde zijn. „Ik bedoel Munco, Marrigje."
„Roelf!" Zij greep hem heftig bij den arm. „K a n het wadr
zijn? Leeft Munco nog? Komt hij naar Groningen? Maak ons
niet wat •wijs!"
„Ik spreek de waarheid, Marrigje. Munco is op weg naar
Groningen."
„De I-Ieere zij gedankt!" stamelde moeder Ketel, de oogen
opheffend.
Even was er in het schamele vertrek een schier plechtige
stilte-
Maar dan: „Waarom komt hij nu naar Groningen? Hij is
hier toch niet veilig?"
„Ik weet geen bizonderheden; alleen, dat hij op weg is.
Spreekt er dan ook met niemand over
„En Hilligje dan?" vroeg Sibrig.
„Ja, natuurlijk, Hilligje moet het weten. Maar anders
niemand. Want absoluut veilig is Munco nog niet, als hij hier
eenmaal is. Dan moet eerst de stad óm zijn. Hij moet dus
voorzichtig zijn."
„Heere, ik dank U, dat Munco nog leeft. Wees hem nu verder
nabij, want ik vrees, dat mijn jongen onvoorzichtig handelt",
bad moeder Ketel hardop-
„We weten het niet, Marrigje. Munco is geen jongen meer.
Vijf en twintig jaar. Hij weet wel, wat hij doet", meende Roelf
Ketel.
„De Heere zij met hem en met ons! O, Sibrig, wie had dat
kunnen denken
Rijkelijk vloten haa«- tranen van dankbaarheid': de stellig
doodgewaande leefde en was op weg naar huis!
Dien nacht week dc slaoj> uit moeder Ketels oogen.
HOOFDSTUK III
Johan de Mepsche, de luitenant der Hoofdmannenkamer, een
gevreesd man om zijn ruwheid en wreedheid, vooral gevreesd
door de Gereformeerden, want hij was een ketterjager, als
Groninger na Quarré nog niet had gekend, maakte zijn opwacn-
tin in het Stadhouderlijk hof op het SL Martenskerkhof, waar
de Stadhouder Caspar de Robles, heer van Billy, pas was ge
arriveerd na een lang verblijf in Friesland.
Billy, die in dat gewest verschillende zaken had te behartigen,
was eerder teruggekomen dan aanvankelijk werd ver
wacht. Het was De Mepsche bekend, waarom: onder de troepen
heersehte een geest van ontevredenheid, daar nu sinds twee en
twintig maanden geen soldij was uitbetaald. De persoon van
Billy was misschien in staat, openlijke muiterij te weren, door
beloften van spoedige betaling te doen en een nieuwe eed van
trouw af te nemen.
Terwijl de beide gevreesde mannen in gesprek waren, vernam
De Mepsche- nóg een reden voor de spoedige terugkomst van
den Stadhouder: door de Algemeene Staten, vereenigd in de
Pacificatie van Gent. was een zekere Stella uit Brussel afge
vaardigd, om den Raad te bewegen, de zijde van de Stat-?n
te kiezen
„Maar dat geschiedt immers niet, Excellentie", meende De
Mepsche. „Heeft de Stadsregeering niet pas in September ge
antwoord, dat zij trouw wenscht te blijven aan den Koning
volgens het tractaat van '50?"
„In Brabant meent men, dat hier onzekerheid heerscht. Daar
om wordt Stella hierheen gezonden, om de uitnoodiging van
September te herhalen. Dat is zijn openlijke last. Ik ben niet
bevreesd voor de Stadsregeering, hoewel ik burgemeester Clant
niet verder vertrouw dan ik hem zie. Die Stella moet echter,
naar ik in Friesland vernam, ook nog een geheimen last
hebben. We dienen dien te weten te komen- Het zal ni-t
gebeuren, dat Stella hier vrij rondloopt en onderhandelt met dc
Stadsregeering, terwijl hij een geheim plan uitbroedt."
Met den zwaar gelaarsden voet stampte Stadhouder Caspar
de Robles, die een ongunstig uiterlijk had en wien het was aa.n
te zien, dat hij vroeger gemeen soldaat was geweest, op den
De fijner gebouwde luitenant De Mepsche, die, hoewel zijn
uiterlijk zijn vrij liederlijke levenswijze verried, daar hij een
beminnaar was van wijn en vrouwen, was in elk geval méér
edelman dan de Portugeesche soldaat van Jage kom-af.
Met eenige bevreemding zag hij 's Konings Stadhouder aan-
„Uwe Genade kan toch beletten, dat Stella hier vrij en frank
rondloopt?" merkte hij op.
„De gezant van de opstandige Staten zal hier ook niet vrij
rondloopen. Ik gelast je, zoodia hij de Ileerepoort binnen is,
hem gevangen te nemen en op te sluiten in het huis van den
Provoost Daarna zal hij, zoo noodig op de pijnbank, mij
vertellen, wat zijn geheime last is."
„Wanneer wordt Stella verwacht?"
„Het kan heden, het kan morgen zijn", antwoordde Billy
grimmig. „In elk geval moet aan de Heerepoort scherp opgelet
worden- Wij kunnen morgen de andere zaken wel bespreken."
De wenk was duidelijk genoeg: De Mepsche kon vertrekken,
om zijn last te volvoeren.
Nauwelijks twee uren later verzocht een gezelschap, komende
uit het Zuiden en bestaande uit een viertal personen, toegang
aan de Heerepoort. Onmiddellijk werd De Mepsche gewaar
schuwd en toen hij vernam, dat Stella was gearriveerd, luidd»
het uit zijn mond: „Op bevel van den Stadhouder wordt u
gearresteerd."
Protesten van den ietwat onthutsten Brusselaar baatten niet
Hij en twee der zijnen werden door musketiers weggeleid.
Van de verwarring, die even ontstaan was, had het vierde lid
van het gezelschap, een jonge man met een flinke gestalte
gebruik gemaakt, zich te verwijderen. Hij bleek volkomen in'
deze omgeving thuis te zijn, want hij sloeg haastig een zijstraat
in die van de Heerestraat afvoerde. Eerst, toen hij bespeurde,
dat de gearresteerden werden weggevoerd en hij blijkbaar dan
de aandacht der soldaten was ontsnapt, keerde hij op zijn
schreden terug, doorliep gejaagd de Heerestraat, een blik
werpend op het huis van burgemeester Hillebrands, draaide
de Groote Markt op, waar groota belangstelling was van
burgers, die zich afvroegen, wat arrestanten luitenant De
Mepsche nu had, ora vervolgens de Gelkingestraat in te slaan
Opzettelijk had de jonge man, die een blonde baard droeg
hier en daar de voorbijgangers aangestaard. Hij kende er
verschillende van. Maar blijkbaar werd hij niet herkend- Wat
hij voelde als een opluchting.
(Wordt vervolgd).
