KERK EN ZENDING
Hr. Ms. kruiser De Ruyter vaart proef
DINSDAG 28 APRIL 1936
DERDE BLAD PAG. 10
Een ranke, snelle, maar ook prachtige oorlogsbodem
Schitterende prestatie van Nederlandsche
scheeps- en machinebouw
„De hersens van de vloot''
Een beschrijving van het nieuwe schip
(Van onzen Rotterdauischen redacteur)
„Mijnbeer Croon is op de bak
Januari, Februari, Maart, AprilEr
zijn thans negen toestellen ingescha
keldéén, twéé, drie, vier, -vijf, zes
zeven, achtné-gen
Wij verkeeren in 't ingewand van H. Mrs.
•Kruiser ,,D e.Ruyte r" en het wonderlijk
acadabra dat ge zoo juist uit de luidspre
kers holit gehoord, -schalt door de turbine-
ruimte. Past u op! Juist, even bukken, da'.
is een buis van de stoomverwarming
au!ja mijnheer, daar staat een balino-
meter. Denkt u er vooral aan, dat het ijzer
beneden óók erg hard is; wc gaan nu name
lijk een loodrechte trap af naar de stook
plaat. Wat zegt u? Lijkt het meer op de
oven van een electrische bakkerij? Is ook
zoo: alles is elcctriciteit en olie op dit
schip!
Ingewikkeld? Méér dan erg. Moet je in
thuis zijnl
Toch mooi! Interessant zelfs! Hier zijn we
in de electrische centrale: kijk, daar kunt
ge als leek wel iets wijzer uit worden
dank zij het volledige schema, met allerlei
lichtjes, die aangeven wat in werking is
en wat niet.
Verderop nog zooiets gezien? Kan uit
komen I
Alles is hier dubbel aan boord.
Er is een vóórste machinekamer en
een achterste machinekamer; er zijn
twéc electrische centrales, twéé afzon
derlijke ketelruimten met twéé maal
drie ketels, twéé onafhankelijk van
elkaar aangedreven schroeven, twéé
afzondei'lijke zendstations
Wordt in oorlogstijd de helft van het
schip onklaar geschoten, dan draait de
andere helft door. Wordt het schip aan
bakboord getroffen, dan zijn aan stuur
iboord precies dezelfde outillages te
vinden, die men aan bakboord is gaan
Ja, dit is het pantserdek: alles wat daar
boven komt, kan zoo noodig gemist worden
alle vitale deelen van het schip liggen
onder de pantsering.
Wat ..schot 23" bet eekent? Neen, dat
heeft niets met schieten te maken: heel
het schip is verdeeld door waterdichte
schotten en dit is het 23ste.
Ziet n de sluitingen van al de deuren?
Dat is alles waterdicht te maken. Kijk, daar
staat zooveel als de gebruiksaanwijzing:
clit signaal geldt als sluitsein, dat is
het gewone alarm, het volgende geldt voor
naderend gasgevaar.
Manometers, omvormers, handles, tele
grafen. flikkerlichten, toerentellers, manoeu
vreerborden. condensatoren, controleklok
ken. schakelaars, kranengaat het u
duizelen?
Laten we dan in Avat rustiger trant nog
iets vertellen van de nieuwe kruiser der
Koninklijke Marino, die momenteel met
een kracht van 45 000 P.K. de Noordzee door
klieft, maar dien we Zaterdag konden be
zichtigen toen het oorlogsschip nog rustig
bij Wilton-Fijenoord voor den wal lag.
Van dat „rustig" moet ge u geen al tc
kalme voorstelling maken.
Het was daar aan' boord allesbehalve stii
want er werd met man en macht gewerkt
om alles nog zooveel mogelijk vóór d.e tech
nische proeftocht in orde te he'bben en oo.c
bij dit geweldige werk kwam weer uit, dat
véél nog op het laatste oogenblik schijnt te
moeten gebeuren.
De kiel van den nieuwen kruiser werd
in November 1933 gelegd en er is dus 2'/>
jaar aan het schip gewerkt, hard gewerkt,
zoowel in Schiedam als in Vlissingen, om
dat de machine-installaties voornamelijk
bij „De Schelde" zijn gemaakt.
Slechts wie het schip bezichtigd heeft,
kan er zich een idee van vormen waarom
er zoo hard gewerkt moest worden en waar
om ook zoo'n-naar internationalen maat
staf toch nog betrekkelijk k 1 e i n e-krui»ci
nog ruim tweemaal zoo duur moet kosten
als het grootste koopvaardijschip van
Neerland» vloot.
Dit oorlogsschip ontleent, z'n heteekenis
niet in de eerste plaats aan de 7 kanonnen,
die het draagt of aan de 9 dubbel-mitrail-
leurs van de luchtweerbatterij... neen 't is de
schitterende niachinerie, welke het schip
z'n groote snelheid moet geven, het is de
uiterst ingenieuse radio-dienst en heel dar,
samenstel van moderne techniek, dat den
leek verbaasd naar het hoofd doet grijpen
in een beangstigde bewondering, die er de
kracht van vormt.
De hersens van de vloot
aan het bezoek vooraf ging, de kruisers
„de hersens van de vloot" en inderdaad
zoo mug men ze wel noemen, bijna ook
letterlijk, als men ziet wat een denkkracht
er aan is gespendeerd om ook deze „kleine"
kruiser te maken een defeusiewapen, dat
uitermate nuttig zal kunnen zijn voor de
bescherming van ons land en zijn overzec-
sclie bezittingen.
Het is dwaas om een schip als de „De
Ruyter" te vergelijken met slagschepen als
de „Rodney" en de „Nelson", die veel groo
ter en zwaarder bewapend zijn om daarui'
te concludeeren, dat dus deze 6000 tonner
met z'n 15 c.M. geschut toch niets te betee
ken cn heeft.
Sterker: onze vloot zou aan een „Nelson"
niets hól,'ben, omdat deze geheel zou vallen
buiten het kader van de rest van de vloot.
Wij hadden noodig een kruiser, die paste
bij de snelle jagers, onderzeebooten en
vliegtuigen, welke samen tot taak hebben
het handhaven van de neutraliteit en het.
tegengaan of voorkomen van neutraliteits-
schendingen. Dit vereischt groote snelheid
en, in verband met de uitgebreidheid vau
Indië groote actie-radius.
Op snelheid en nog eens snelheid kwam
het aan en de soepele vorm van den
scheepsromp zoomede liet machine-vermo
gen van maximum 66.000 P.K. zullen d<»
..De Ruyter" een hoofdvaart-snelheid van
32 knoopen moeten geven.
Deze snelheid is grootcr dan die van veel
zwaarder bewapende en grootere schepen
en dat geeft onze kruiser zulk een groote
voorsprong.
Alles is er bij de „De Ruyter" op gezet om
het, bij beperkte tonnage, te maken tot
een waardevolle eenheid van de vloot, die
zuiver op defensie en niet op aanval is in
gesteld.
Het nieuwe oorlogsschip is bijna geheel
electriseli gelasrht, wat groote gewichts
besparing heeft gegeven: waar niet bepaald
sterk materiaal noodig was (de pantsering)
is aluminium toegepast. Aluminium is d-3
gcliccle „betimmering", aluminium zijn de
hijschkranen voor de sloepen, aluminium
is ook het gelieele meubilair.
Deze gewichtsbesparing kon aan de pant
sering en aan de voorraad olie, die kan
worden meegenomen, ten goede komen, wat
de militaire kracht, de snelheid en de actie
radius weer ten goede komt.
Zoo zal de „De Ruyter" de onderzeeboo-ten
kunnen steunen in 't verdrijven van vijan
delijke lichte strijdkrachten, die zullen
trachten door hun snelheid en beweeglijk
heid de onderzeebooten onder te drukken,
zoodat deze niet tot den aanval op grootere
schepen kunnen overgaan. Het geschut van
de kruiser is daan oor alleszins voldoende
en de pantsering kan het vijandelijk vuur
doorstaan. Komt dan onze kruiser in con
flict met. schepen met zwaarder geschut,
dan kan de grootere snelheid haar veilig
stellen.
Groot is de kruiser „De Ruyter" niet
maar wel uiterst modern en als zoodanig
is het een zeer bruikbaar schip, waarmee
ook een zwaarder bewapend vijand terdege
rekening heeft, (e houden. Het is een „ver
kenner" van de eerste soort, de kern van
een op snelheid van handelen ingestelde
vloot.
De kern
Zij, die van oordeel zijn, dat men beter
had gedaan voor de 13 millioen, die h^t
schip kost, een lucht\loot te vormen zien
over het hoofd, dat elke Vloot een kern
moet hebben.
Van dc kruiser af kan de centrale bevel
voering worden verzorgd, die men niet kan
overbrengen op een onderzeeboot, jager of
vliegtuig.
Een vlootvoogd met zijn staf kunnen in
de cockpit van een vliegtuig geen krijgs
plan ontwerpen en uitwerken. Ze zo-uden
daar niét kunnen beschikken over een
radiotclcgrafische dienst, welke met ver
schillende schepen en vliegtuigen gelijk
tijdig in communicatie kan staan.
Ook dc artilleristische kracht van een
kruiser is superieur... en met vliegtuigen
kan men des nachts, op zee niets uitrichten.
Vandaar, dat een duur schip als de
kruiser altijd strikt noodzakelijk is voor de
landsverdediging. In verband met de
eischen, die er aan gesteld wordt mag de
kruiser De Ruyter een zeer gelukkig ont
werp worden genoemd.
Het schin kan niet alleen snel varen, het
De nieuwe Ncicrlariisclie Kruiser „De Hut/Ier', 'die lis/eren zijn proc/lachl maaKie
kan ook in die snelle vaart niet minder
dan 9000 K.M. afleggen hij een brandstof
verbruik van in totaal -1200 ton.
De kruiser geeft de torpedojagers in snel
heid weinig toe en is ze, gelijk we reeds op
merkten, op de wapenen glad de baas.
De wapening
Allereerst is het smalle, rappe Schip niet
gemakkelijk te treffen, maar ook in geschut-
kracht heeft het veel op de jagers en an
dere oorlogsbodems voor.
Daar is allereerst het geschut dat thans
evenals liet schip zelf en vrijwel alle machi
nerieën in ons land en wel bij „Wiltoh-
Fijenoord" is vervaardigd, Prachtwerk, als
men weet, dat het bij ae fabricage gaat om
een precisie tot op 1/100 millimeter! Vroeger
kon dat "iet nu wel!
Vinnig kijken zijn zeven kanonnen van Ij
c.M. kaliber en 7,50 M. lengte boven het dek
uit. Zij zijn paarsgewijs in pantsertorens
opgesteld, alle in de midscheeps, twee to
rens achter, één voor; het 7e kanon in een
z.g. pantserschild is op het dekhuis vóór de
brug geplaatst en vuurt over den voortoren
Tegen vliegtuigen verdedigt de „De Ruy
ter" zich met mitrailleurs: met 10 zwart
van 40 mM. kaliher, paarsgewijs op affuiten
opgesteld en S lichte van 12.7 m M. kaliber.
De eersten breken in ontzaglijke massa
springgranaatjes uit; 'n vliegtuig moet dus
door een regen van scherven heen, wil het
zijn hommen op het schip kunnen strooien.
Tegen het mijnengevaar beschikt de krui
ser over mijnkabelsnijders, z.g. para vanen
het. best te definieeren als vliegers-onder
water met-messen, die voor en opzijde van
den voorsteven de mijnkabels stuksnijden.
Het verkenners werk, wel een der belang
rijkste taken van een kruiser, eischt na
tuurlijk ook des nachts een scherp oog. De
kruiser heeft er vier. namelijk vier sterke
zoeklichten met spiegels van meer dan een
meter doorsnede. Daarvan zijn drie op bor
dessen van den voormast geplaatst en één
achter den schoorsteen. Met. deze lampen
kan men de horizon en baaien en kreken
afzoeken, dbch zij dienen toch voornamelijk
om een nachtelijke torpedoaanval te kun
nen helpen afslaan. Het is dan de kunst de
met groote vaart aanstormende torpedoboo-
ten in de felle lichtbundels te krijgen, opdat
de artillerie hen onder vuur kan nemen,
do vijandelijke commandanten verblind
worden bij het naderen en lanceercn hun
ner torpedo's.
Op de kruiser beschikt, men verder nog
over twee watervliegtuigen. Zij dienen om
het areaal der verkenning belangrijk te v
grooton, want zij stijgen hoog en kunnen
bun neus steken in gebied, dat het. schip
niet bereiken kan. Met een „catapult" kun
nen de vliegtuigen het luchtruim ingeslin-
gord worden.
In zekere zin behooren tot de bewapening
van de kruiser ook de inrichting om door
het verwekken van een kunstmatige n
zich achter een rookscherm te verstoppen,
alsancde de twee radio-installaties: één voor
vredestijd opgesteld boven de navigatiebrug
en één. veilig verborgen onder het pantsev
dek. Men kan op de lange- en korte golf
seinen wisselen; op de lange golf is de ac1
tieradius vele honderden zeemijlen, des
nachts zelfs de helft grooler, terwijl op de
korte golf practisch elke afstand op aarde.'
te overbruggen is.
Dc pantsering
Van groot belang is ook de pantsering.
Verden vroeger alleen de slagschepen
en slagkruisers, die dus het eigenlijke zee
gevecht hebben te voeren, zwaar gepant
serd, in verband met de vermeerderde tref
kans, welke èlk oorlogsschip heeft gekregen
is ook „De Ruyter" van een pantsergordel
voorzien. Mocht er nóg een projectiel iu
doordringen dan localiseeren die 23 water
dichte schotten het gevaar, door schachten
kan men uit de volloopende afdeeling naar
liet dek ontsnappen en de lenspompen tre
den spoedig in werking.
Gepantserd is niet alleen de romp van 't
schip, maar ook de pantsiertoren, die in dc
plaats van de mast is gekomen en gewor
den is tot een oog en oor van het geheele
schip. Deze toren is van 'n 10 a 12 K.M. uit
voor den vijand slechts een streep voor
den vuurleider en daarom slecht t.e treffen.
De bovenste twee van de zeven verdiepin
gen van den pantsertoren vormen den com
mandotoren, een pantserkoepel, welke op
een pantserkoker rust, die tot op liet pant
serdek doorloopt.
Een „home", te midden van het staal
En zoo hebben we dan in kort bestek iets
laten zien van al hetgeen op de oorlogs
bodem domineerend is: de kracht van
h>et staal en de macht van het ge-
achutsvuur. Maar zoo'n oorlogsschip
is, vooral in vredestijd, toch ook nog iets
méér: het is ook het tehuis voor 400
J a n t j e s", het levensgebied ook
van den état-major.
En nu moge men uit de kaleidoscopische
indrukken van het bezoek aan den kruiser
den indruk hebben gekregen, dat het won
der van machines en nog eens machines
alles ovcrheerschte er waren toch ook
oogenblikken, dat een zonniger glimlach
over het barre staal en de nuchtere machi
ne scheen op te lichten.
Dat was het geval, wanneer we de aparte-
menten van commandant, officieren, onder
officieren en bemanning doorkruisten.
Er is goed voor onze jongens gc-
korgd, beter gezorgd, dan ooit te voren
op een oorlogsbodem geschiedde. Alles
naar zijn aard: de vertrekken van den
commandant met hun moderne allumi-
nium meubelen en de longroom van de
oficieren waarin wat fleur en kleur
zijn gebracht zijn wel héél mooi, maar,
ook de bemanning is best tevreden, nu
met allerlei oude wenschen rekening is
gehouden.
Niet alleen de officieren, ook de onderof
ficieren hebben een apart gezamenlijk dag
verblijf en beide categorieën hun eigen ga-
melle, ijskasten en toiletten; ook de korpo
raals hebben hun eigen recreatieverblijf ge
kregen en de volksverblijven zijn zoodanig
geventileerd en geoutilleerd, dat men er
niet meer als vroeger in den vroegen mor
gen de bedorven lucht kan snijden.
Psychologisch van groote beteeltenis is de
inrichting van een schrijfkamer voor de
minderen, waar de matrozen aan lessenaars
door sehotjps van elkaar gescheiden rustig
hun dierbaren in het vaderland kunnon
schrijven, waar het ook mogelijk is door 't
stiltegebod om ongestoord te lezen, hopelijk
van de goede lectuur welke ook Christelijk
Nederland altijd voor onze Janmaats be
schikbaar moet stellen.
En naast de verbetering in de huisves
ting zijn er ook op de nieuwe kruiser tal
Velen sloegen van den oever de proe[loeht van dc nieuwe Tiruiser „De Ruytergade.
van andere wenschen vervuld, die voor hel
leven van matrozen en meerderen een ware
omwenteling beteekenen
Reeds bij den bouw van het schip is daar
mee gerekend, kon daarmee worden gerc
kend, omdat de vooruitgang "van de tech
niek het mogelijk maakte er mee Ie reke
nen. Zoo ging vroeger veel tijd en levenslust
verloren met het schoonmaken van het co
maliewant, de verzamelnaam voor eet- en
drinkgerei. Hoeveel man waren er dagelijks
niet, die zich brommend aan deze corvee
moesten geven.
Op de nieuwe kruiser kan 'de electrische
bordenwasscherij, die door één man wordt
bediend in écn uur al het eomaliewant
schoonmaken.
Electr. aardappeljas-machines, vleescli-
snijmachines, gehakt en koffiemolen?; beper
ken ook al de huishoudelijke werkzaamhe
den, voor mannen, óók voor marinemannen
nimmer een pretje en dit alles heeft tot dub
bel nut, dat voor oefeningen minstens twee
middagen meer beschikbaar komen terwijl
onderwijl bijv. in de samenstelling der me
nu's veel meer variatie kan worden ge
bracht.
Vaar wel „De Ruyter"
Aldus uitgerust en toegerust is gister de
„De Ruyter" voor het eerst nadr z'n cle
ment, het zoute water, vertrokken.
Aan de wal stonden de mannen van Wil
ton-Fijenoord te zwaaien alsof ze een goede
bekende gedag zeiden: het was ook een
goede beleende geworden, want gedurende
21/-2. jaar was liet htm werkterrein.
De wcnsch van ieder Nederlander zal wel
zijn,'dat de „De Ruyter" gelukkig mag va
ren. Dat wil zeggen: dat het nooit noodig
moge worden de kracht van het geschut in
de practijk te beproeven, maar desondanks 't
sierlijke, ranke maar ook krachtige schip
zijn makers moge loven. Reeds nu kunjicn
we een voorloopige hulde brengen aan het
Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw, dat
de „De Ruyter" ontwierp, aan de werf Wil
ton-Fijenoord die hem bouwde, aan de Kon.
Mij. „De Schelde" die de hoofdmachines le
verde en alle andere firma's, die hebben be
wezen, dat ook de js'cderlandsche industrie
in staat is om goede, degelijke en snelle
oorlogsbodems to bouwen, schepen, waarop
men Ier verdediging van ons mooie, vrije
vaderland staat kan maken, schepen, waar
boven liet fiere rood wit-blauw met eere kan
wapperen.
Vaar wèr dus „De Ruyter"..» en vaar
snel!
GEREF. KERKEN
Drietal: Te Valthermond1, R. Doiyna
oand. en hulppred. te Hardenberg, cand. T. de
Haan te Buitenpost en cand. H. de Moor te
Zeist.
Beroepen: Te Poorfcugaal, cand. Adr. dc
Groot, hulppred. te Naaldwijk.
AFSCHEID. BEVESTIGING. INTREDE
Ds. J. van Am stel nam Zondagmiddag af
scheid van de Ned. Herv. gemeente te Voort
huizen met een predikatie over Rom. 11
36. Hierin handelde hij over de volgende pun
ten: God de oorsprong, bestuurder en het
einddoel van alle dingen.
Deze rede werd met gebruikelijke toespra
ken besloten.
Aan het einde werd Z/Eerw. toegesproken
door den consulent, Ds. J. C. Walthers
Putten, namens kerkeraad, gemeente er
personeel van de Herv. School. Daarna 6prak
Ds. G. van Montfrans van Rarneveld, na
het Class. Bestuur. Deze liet toezingen Ps.
121 4. Van de ringpi-edikanten was mede
aanwezig Ds. J. C. Terlouw van Garderen.
Ook de Burgemeester gaf door zijn tegen
woordigheid van belangstelling blijk.
's Morgens had De. van Amstel afscheid
genomen van Zwartebroek met een prediking
over Jes. 53 10 b. Daar werd hij toegespro
ken door den heer H. Goverts hoofd der Herv.
school te Terschuur, die hem eveneens liet
toezingen Ps. 121 4. Beide malen ware
kerkgebouwen vol. Door den regen v
echter meerderen weerhouden.
Zondag j.l. nam ds. E. D. G. van der
Horst, predikant der Ned. Herv. Gemeente
te Heinenoord afscheid van zijn gem.
wegens vertrek naar Oud-Gaistel (N.-Br,). De
afscheidstekst was Lucas 24 36, middelste
gedeelte. „Stond Jezus zelf in het midden va
hen" Verschillende ringpredikanten, onder
wie ds. v. Rennes uit Strijen en ds.
Ree, consulent, uit Mijneheerenland, het
woord voerden, waren aanwezig.
Ouderling Vermaat dankte den scheidenden
leeraar die zoo trouw in de gemeente werkte,
voor alles wat deze deed ter verkondiging
van het volle Evangelie der genade, staande
werden toegezongen Ps. 121 4 en Ps. 72 11
Ds. A. J. S t o 11 e, predikant der Geref
Kerk teGameren, hoopt Zondag 24 Mei a.s.
afscheid te nemen van zijn gemeente en .Zon
dag 7 Juni intrede te doen te W i e r d e n
Bevestiger is ds. J. F. Colenbrander, te
Vriezenveen.
Zondag j.l. heeft ds. F. J. P o p zijn In
trede gedaan bij de Ned. Herv. Kerk te H
bij Nijmegen, nadat hij des morgens beves
tigd was door ds. J. J. Creutzberg aldaar, die
sprak over 2 Cor. 4 12. Ds. Pop sprak
aanleiding van 1 Cor. 2 2. Er was een toe
spraak van ds. van Selms te Nijmegen, na
mens den ring en van ds. Creutzberg.
Toegezongen werd Ps. 121 4.
Aanwezig waren Dr. Coenraad te Beek, Ds.
Visscher te Groesbeek. Ds. Buruma (Doops
gezind), Cand. de Geus, hulpprediker te Hees
AFSCHEID Ds. H. DEKKER
In verband met zijn vertrek naar Amster
dam heeft Ds. H. Dekker Zondagavond in de
Groote Kerk te Apeldoorn afscheid geno-
als predikant der Ned. Herv. Gemeente
ir. Alvorens tot zijn afscheidspreek over
te gaan, deelde de predikant mede, dat hij bij
de aanneming van het beroep naar Amsterdam
noch lichtvaardig noch om persoonlijke voor-
deelen had gehandeld, maar zuiver op de roe
ping van God was ingegaan. Nauwelkijs 3 jaar
had hij als predikant te Apeldoorn gestaan. In
'ien tijd had hij veel moeilijkheden te over-
innen maar daarnaast had God hem veel
zegen op zijn werk gegeven. Spr. dankte voor
de medewerking van zoo vele trouwe gemeen
teleden.
Ds. Dekker preekte naar aanleiding van 2
Cor 1 19 en 20.
Na zijn predikatie nam de scheidende leeraar
met enkele woorden afscheid van de verschil
lende kerkelijke colleges en personen.
Aanwezig waren burgemeester Jhr. Dr. C.
G. C. Quarles van Ufford, eenige wethouders
en predikanten van den ring Apeldoorn.
Aan het eind van den dienst zong .de ge
meente den scheidenden predikant een zegen
bede toe.
Na afloop kwam de algemeene kerkeraad
in de consistoriekamer der Groote Kerk bij
één om meer persoonlijk afscheid van Ds
Dekker te nemen.
AFSCHEID Ds. J. J. KNAP Czn.
De oudste der Ned. Herv. predikanten te
Groningen, Ds. J. J. Knap Czn., die vooral
door zijn perarbeid (dagboeken) overal in de
lande bekendheid geniet, zal 1 Mei a.s. den
dienst met eervol emeritaat verlaten, nadat hij
pl.m. 39 jaar te Groningen werkzaam is
Om redenen van physieken aard nam Ds.
Knap geen afscheid in een der groote kerkge
bouwen, maar spraK hij voor 't laatst in hel
Gym. lokaal der H. B. S. in Helpman een
wooi-d van afs-cheid voor de Ned. Herv.
meente, waarbij ook een deputatie van
kerkeraad tegenwoordig was. Ds. Knap deelde
mee reeds op jeugdigen leeftijd jn Zwitser
land en Frankrijk te hebben geëvangeliseerd
en hij deelde toen het lot van zoovele candi-
daten van nu, die moesten wachten op een bt
roep. Thans na 45 jaar in het ambt te hebben
gestaan, doet het weemoed en ootmoed om
dit werk neer te leggen.
Ds. Knap behandelde daarna het woord uit
Matth. 2S 20: „En zie ik ben met ulieden alle
de dagen tot de voleinding der wereld. Amen",
naar aanleiding waarvan hij sprak over d?
heilige presentie van Jezus Christus: 1.
vindt ge ze? Wanneer openbaart ze zich?
hoe lang duurt ze De gemeente zong den
scheidenden predikant toe Ps. 121 4. Toe
spraken werden niet gehouden.
Ds. J. L. BLEEKER
65 jaren predikant
Een wel zeer zeldzaam jubileum wacht a.s.
Donderdag den nestor der Ned. predikanten
Ds. J. L. Bleeker, em. predikant der Ev.
Luth. Kerk en wonende te Utrecht, van
wiens 96en verjaardag op 20 April wij mel
ding gemaakt hebben. Ds. Bleeker diende de
Luth. Gemeente van Brielle, de Rijp, Wiefel-
stede (Duitschland), waar hij ook hofpredi
ker is geweest, Wildervank en Middelburg.
Op 1 Juli 1921 werd hem eervol emeritaat
verleend.
Tal van jaren was Ds. Bleeker leeraar He-
breeuwseh aan het gymnasium te Middelburg.
Het on-herwijs van Ds. Bleeker genoot aan
alle universiteiten een uitstekende reputatie
en nog eiken dag leest de krasse grijsaard in,
zijn Oude Testament een hoofdstuk in het
Hebree ïwsch.
Ook was Ds. Bleeker vele jaren in Middel
burg secr. van het Ned. Bijbelgenootschap,
s.smede van den Chr. Volksbond. Van het
hoofdbestuur van het Luth. Genootschap
voor In- en Uitwendige zending maakte, ds.
Bleeker eveneens enkele jaren deel uit en hij
verzorgde het Gedenkboek dat bij het gou
den juuileum het licht zag en dat een be
langt ijk geschiedkundig overzicht bevat. Ja
renlang was ds. Bleeker medewerker aan het
Luth Zendingsblad „Een vaste Burg" alsook
aan het Luth. weekblad „De Wartburg", .ter
wijl hij de Luth. scheurkalender en het Luth.
weekblad voor het Zuiden redigeerde. Veel
heeft ds Bleeker geschreven en hij heeft nog
altijd in-portefeuille een volledige philologi-
sche commentaar op bet O. Testament alsook
een verzameling Catechetische Brieven. Het
geheugen van den hoogbejaarden emeritus
is allermerkwaardigst. Ds. Bleeker beschikt
over een ur.iverseele kennis en brengt het
grootste gedeelte van den dag door met lezen
Ds. \V. DE LEEUW
Het Provinciaal kerkbestuur van Zuid-
Holland heeft eervol emeritaat verleend, met
ingang van 1 Juni 1936. aan ds. W. de Leeuw,
predikant van de Ned. Herv. Gemeente te
Gr oote-Lin d t. classis Dordrecht.
Ds. de Leeuw diende de Ned. Herv. Ge
meente van Wilsum, Altfoort Daarle en
Groote Lindt.
DE DUITSCHE HERVORMDEN
TE AMSTERDAM
Tot zijn vreugde kan Pastor Fischer, die
het Duiische deel der Ned. Herv. Kerk van
Amsterdam verzorgt, meecieelen, dat de Duit-
sche Hervormden thans een vast centrum
hebben gekregen, t.w. Lomanstraat. G.
Tot dusver vonden zij elkander en vergader
den in lokalen, hun door verschillende Clnv
vereenigingen ter beschikking gesteld.
Kerk en Staat in Duitschland
De pacificatie-pogingen van Karri
Destijds hebben wij gemeld, dat de Mime:
ter voor kerkelijke zaken Kerrl bezig was, door
het vrijlaten van gearresteerde predikanten en
het stopzetten van processen den weg naar
betere verhoudingen te effenen. Die goedbe
doelde pogingen hebben weinig vrucht gedra
gen. Desondanks heeft de minister ze hen-at
na de verkiezingen. Dat hij dit doet, schryfü
de Times toe aan het feit, dat er een groot
aantal „neen"—6temmers by de rijksdagver
kiezingen voorkwamen in gemeenten i
de geestelijke voorgangers verbannen 1
ren. of waar hun het spreken was belet.
Men herinnert zich, dat de arrestaties en de
preekverboden meestal het werk waren van do
Gestapo, waarin Kerrl de tegenwerking van
het propaganda-ministerie te ondergaan had»
Of hij .ditmaal meer vrije baan zal vinden,
moet afgewacht worden. In elk geval is zijn
gebaar sympathiek en voor tal van predikan
ten een uitkomst.
„GENADE IS EEN ON-DUITSJH BEGRIP'»
Lang geleden hebben wij bij een beschou
wing van den Rijksbisschop Dr. Ludwig
Müller in verband met den Kerkstrijd aan-
geteekend dat bij daarin het bewijs leverde,
niet te begrijpen waar liet. in den strijd om
de souverejniteit over de Kerk au fond om
■ging. I-Iet is niet overbodig, in dit, verhand
te vernemen, hoe deze functionaris thans on
ze meening rechtvaardigt. Aan een reporter
van de Berlijnsclie Courant „Der Westen"»
heeft dr. Müller n.l. verklaard, dat genade
een on-Duitseh begrip is. „Het woord ..gena
de" is een van die talrijke woorden in den
Bijbel, waarmee we niets kunnen aan
vangen. Het begrip .genadig zijn" is niet
Dutisch, laat ons in de plaats daarvan het
grootere begrip goedheid en liefde stellen". In
hetzelfde persgesprek zei dr. Müller ook-,
„niet bij machte te zijn, de Kerkstrijd te be
grijpen"
REFORM ATIEPO STZEGELS
Ter gelegenheid der herdenking van hefc
feit dat de reformatie 400 jaar geleden in
Denemarken werd ingevoerd, zal de Deen-
sche post een serie herdenkingszegels uit*
ZENDELING A. HUETING
Gisteren heeft de heer A. Hueting, zende-
üng-leeraar der Utrechtsche Zendingsver-»
eeniging, den dag herdacht waarop hij vóór
40 jaren werd geordend en naar Halmehera
afgevaardigd.
ONTVANGEN BOEKEN
Van de Radio-Commissie der Geref. Kerk
van Bloemendaal. Prof. v. Vlotenweg 9a:
Liefdeslicht op Golgotha. Preöieatie, uitge
sproken 5 April 1936 in de Geref. Kerk van
Bloemendaal door Joh. C Brussaard,
Geref. Pre-dikaant te Bloemendaal.
Landdag van de H.G.S.
De Landdag van de Herv. (Geref.) Staats
partij zal op 15 Juli te Apeldoorn ge
houden worden in „Berg en Bosch". Een
viertal sprekers, waaronder Ds. Lingbeek
zullen het woord voeren. Het openingswoord
zal in den theetuin worden gesproken door
Ds. G. Th. Smit em. pred. te Apeldoorn.
PRIJS INDUSTRIEMELK
De prijs van de industriemelk !s voor deze
week vastgesteld op 3.70 per 100 liter
(vorige week 3.70).
