KERK EN ZENDING
dinsdag 31 maart 1936
opvoeding en
onderwijs
Promotie. W. H. v. d. Pol
"VESTA"
weerbericht
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Smeek, L. Kleiser te VTns-
singen en M. W. Nieuwenhuize te Franeker.
B e da mk t: Voor Sassenheim, P. de Groot
te Gorinchem.
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar St. Jacobi-Paroclhie
D. Bendei- te De Wilp (Gron.).
B e da nk t: Voor Breskens, M. Bons te Co-
lijrisplaat.
AFSCHEID, BEVEST5GING, INTREDE
Zondagmorgen hebben de bevestiging en
de intrede plaats gehad van den heer F. van
der C h ij s, proponent, als predikant der Ev.
Luth. Gemeente van Maastricht. Zijn
vader, Ds. L. S. 1\ van der Chijs, predikant
te Rotterdam, sprak over Spreuken 29 18.
nieuwe predikant preekte over 1 Cor.
1 r 21. Ds. Mr. J-. G. d"e Jongh, predikant te
Amenefoort en' consulent van de Maastricht-
sche Gemeente en Ds. Mr. B. C. Cladder,
laatste voorganger van Ds. van der Chijs,
hebben vader en zoon hartelijk toegesproken.
Zondag heeft Ds. Jac. Vermaas,
wegens vertrek naar Huizen (N.-H.),' afscheid
genomen van de Ned. Herv. Gemeente te
IJoogeveen met een predikatie over Jes. 53
vs. 10b. Ds. Vermaas werd toegesproken door
Ds. J. Kooiman, van Hollandscheveld, namens
ring en claissis en namens de afd. van het
Ned. Bijbelgenootschap door Ds. H. Bout, van
Genemuiden als vriend en door Ds. J. A. van
Nie, namens de Gemeente. Toegezongen werd
Psalm 121 4.
Ds. Joh. Bronsgee6ti9 voornemens,
24 Mei afscheid te nemen van de Ned. Herv.
Kerk te Giessen-Oudekerk en 31 Mei intrede
te doen te Velsen. Bevestiger is Dis. K. H. E.
Gravemeijer, van Den Haag.
Ds. M. B. v a n 't V e e r, van Zeven-
bei;gen, zal Zondag 17 Mei door Ds. L. Oranje,
te Groningen, bij de Geref. Kerk aldaar wor
den bevestigd. Maandagavond 18 Mei zal Ds.
van 't Veer in de Noorderkerk te Gronin
gen, als opvolger van wijlen De. J. Gispen,
zijn intrede doen.
Ds. G. BOEKENOOIGEN
In aansluiting op het bericht van gisteren
betreffende het 40-jarig ambtsjubileum van
Ds. G. Boekenoogen, em.-pred. der Geref.
Kerk van St. Anna-Parochie, kunnen wij nog
mededeelen, dat I)s. Boekenoogen uit een oud
Vlamengeslacht stamt, dat in de etrijddagen
der Reformatie, toen voor Oranje werd geko
zen, Doopsgezind werd teneinde vrijelijk het
evangelie te kunnen verkondigen. Op 60-jari-
gen leeftijd werd zijn vader Gereformeerd. Op
20-jarigen leeftijd in het hart gegrepen, be
geerde de jubilaris tot het predikambt te wor
den opgeleid. Hij ontving privaatlessen en be
zocht het Chr. Gymnasium te Zetten, waar zijn
liefde tot het Hebreeuwech ontwaakte. Ver
volgens studeerde hij aan de Vrije Universiteit
waar zijn hart speciaal uitging naar de Oos-
tersehe talen. En waar er naar het vertrek
van Dr. Dillee naar Solingen geen hoogleeraar
in het Hebreeuwsch meer aan de V. U. was,
verzocht de stichter der V. U., wijlen Dr. A.
Kuyper, Ds Boekenoogen als lector in het He
breeuwsch te willen optreden, welke functie
hij 3 jaar bekleed heeft. Ook aan het Chr.
Gymnasium te Zetten is De. Boekenoogen als
tijdelijk leeraar verbonden geweest.
Ds. Boekenoogen heeft zich zeer verdienste
lijk gemaakt in Friesland voor de Zending,
voor de A. ,R. Partij en voor Patrimonium.
Hij diende 27 jaar als deputaat voor de Zen
ding vanwege de Geref. Kerken van Friesland.
Ook diende hij de afd. Friesland van den Ned.
Bond van Jongelingsvereenigingen op Geref.
grondslag als voorzitter. Voor de actie voor
het Friesch Dagblad en ook voor het vroegere
orgaan De Getuige heeft Ds. Boekenoogen zich
zeer beijverd.
AFSCHEID Ds. H. VISSER.
Zondagavond heeft Ds. H. Visser, afscheid
genomen van de Ned. Herv. Gemeente te
Zwolle. Voor dit afscheid bestond zeer groote
belangstelling. Aanwezig waren o.a. de Bur
gemeesters van Zwolle en Zwollerkerspel (met
wethouders), de iZwolsche collega's van Ds.
Visser en vele anderen.
Ds. Visser predikte afscheid over 2 Cor.
13:13: „De genade van den Heere Jezus
Christus, de liefde Gods en de gemeenschap
des Heiligen Geestes zij met u allen". Ds. Vis
eer herinnerde er aan hoe hij vóór 41 jaren
door wjjlen Prof. Dr. Gunning, zijn schoonva
der, in het ambt werd. bevestigd en hoe hij
al die jaren de leer der verzoening had ge
bracht. Was hem dit verboden, dan had hij
het geen jaar volgehouden.
Na de predikatie richtte Ds. Visser een per
soonlijk woord tot zijn collega Ds. van Nop
pen, en sprak een woord van dank tot zijn col
lega's Scholten, Horreus de Haas, de Jonge
en Kruyt die ltij geliefde tegenstanders noem
de. Hij dankte de afgevaardigden van de
classis, den kerkeraad en de kerkvoogdij, kos
ters, kerkelijk bureau en organisten en Sprak
een woord van dank tot de burgemeesters var
Zwolle en Zwollerkerspel voor hun tegenwoor
digheid, zoomede Mr. Dr. I. A. van Roóyen,
de oud-burgemeester van Zwolle.
Ds. Visser herinnerde aan zijn werk in Bij
bellezing, gevangenis, catechisatie, onder
wijs, kweekschool en Chr. Lyceum, weeshuis,
werk voor en onder de arbeiders, en dankte
ten slotte de gemeente, die hij 31 jaren mocht
dienen.
Ds. C. D. van Noppen, voerde namens de
gemeente het woord, namens kerkeraad eri
eigen persoon en liet toen zingen Psalm 121S,
Van de gelegenheid om Ds. Visser de hand
te drukken, werd druk gebruik gemaakt.
Dr. VISSER 't HOOFT PREDIKANT
De bakende algemeene secretaris van de
Wereldfederatie van. Christen-Studenten ver
eend gingen dir. W. A. Visser 't Hooft te G e-
n v e, die doctor iai de theologie is, is na een
colloquium met de theologische faculteit der
Geneefsche universiteit en de commissie der
Geneefsche kerk voor de zaken tot den hei
ligen dienst, tot den dienst des Woords in de
Geneefsche kerk toegelaten en Zondag 29
Maart j.l. in de kerk des Eaux-Vives te
Genève als predikant bevestig
was dB. Pierre Maury van Parijs. Dr. Visser
't Hooft blijft ver-der algemeen secretaris van
de Wereldfedartie van Christen-Studenten-
vereenigingen. De bedoeling van zijn staf
was, gelijk ons uit Genève wordt medege
deeld, om de banden tusschen zijn
schen arbeid en de kerk te versterken.
Dr. M. C. SLOTEMAKER DE BRUÏNE
Aneba seint uit Batavia:
Zondag heeft in de Willemskerk alhier de
bevestiging en intrede plaats gehad
M. C. Slotemalcer de Bruine, reotor van de
Hoogere Theologische school, als eerste pre
dikant van de Indische Kerk, uit Holland
uitgekomen na de inwerking-treding van de
administratieve scheiding tusschen kerk
staat op Augustus 1935.
Ds. P. BAKKER
Ds. P. Bakker, predikant der- Geref. Kerk
te A li del (N.-B.), is reeds enkele weken
door ongesteldheid verhinderd zijn ambte
lijk werk te verrichten.
Thans is de toestand van den patiënt
ooruitgaande.
Ds. J. G. KNOTTNERUS
Naar wij vernemen, heerscht in den boe
zem van het Classikaal Bestuur van Zut-
phen verschil van meening of op ds.
Knottncrus art. 33 dan wel art. 46 van het
reglement is toegepast. Indien art. 33 is toe
gepast dan heeft liet Classicaal Bestuur
metterdaad een fout begaan. Als ds. Knött-
s in hooger beroep gaat en het besluit
der classis wordt niet ingetrokken, dan zal
de schorsing pas ingaan nadat het Prov.
Kerkbestuur van Gelderland en de Synode
zich terzake uitgesproken hebben.
Intusschén heeft ds. Knottnerus Zondag
weer tweemaal gepreekt.
DAVOS
Dr. W. G. II a r r e n s t e i n, die in Januari
naar Da vos geweest is, vestigt er de aan
dacht op, dat ook deze liefde-arbeid (geeste
lijke verzorging der Geref. patiënten) merk
baar lijdt onder de tijdsomstandigheden. Tel
kens.werd hem gedurende zijn verblijf de
raag gedaan of er binnenkort weer een pre
dikant'kon worden uitgezonden? „Op die
vraag heb ik niet absoluut bevestigend dur
ven antwoorden. Want dat hangt af van wat
in Nederland door de kerken en door be
langstellenden gegeven wordt. En omdat de
gelden zoo traag binnenkomen, durfde ik
hier niet met blijdschap te antwoorden, dat
binnen drie maanden weer een predikant
zou komen. Ik durfde ook niet neen te zeg
gen. Die teleurstelling zou voor de zieken te
groot zijn. Daarom liet ik het in het midden
zeide ik: Ik hoop, dat liet zal kunnen.
Och, wij vragen niet veel. Als de kerken ons
f 2.50 zenden en er ook nog wat andere gif
ten binnenkomen, kan het werk ongestoord
voortgaan. AlsWe blijven hojjen en onze
penningmeester, de heer R. L. I-Iaan, (post
giro 134937) te Groningen blijft verlangend
uitzien. Wie zich even indenkt wat het voor
de zieken, die-zoolang ver-van huis zijn,be-
teekent als er een predikant komt, laat zijn
beurs niet dicht. Doet het nu".
Dr. J. A. NEDERBRAGT
Op 12 Maart j.l. heeft Dr. J. A. Nederbragt,
vroeger te 's-Gravenhage, die thans president
van de havencommissie te Danzig is, daar
rede gehouden als tweede spreker in een
reeks gemeente-avonden vanwege de Geref.
Kerk, over „Uit mijn vaderland. Godsdiensti
a kerkelijke beelden",
DE RIJNSCHE ZENDING
De Rijhsche Zending herdenikt op 29 Juli
s. dat haar Zending onder de Babaks op
Sumatra dan 75 jaar bestaat. Sinds 1914
steeg het ledental der Batakkerk met bijna
250.000 zielen en thans bedraagt het 356.000
zielen. Den 19en Mei gaan 15 nieuwe Zen-
dki'gölcracbten naar Sumatra en Nias. De her
denking op Sumatra vindt op 6 October
plaats.
EVANGELISATIE-PREDIKANT
De Ned. Herv. Evangelisatie te Zaandam
die enkele jaren geleden een hulpprediker in
haar dienst naim, heeft thans besloten een
eigen predikant te benoemen.
DE AUTO-ZENDING IN NEDERLAND
terdag 28 Maart 1.1. hield de Vereeni-
ging voor Evangelisatie „De Autozending in
Nederland1" haar Jaarlijksche ledenvergade
ring in de consistoriekamer van de Geref.
Kerk te Amsterdam-West Adm. de Ruijter-
weg, onder leiding van Ds. IJ. v. d. Zee.
Blijkens het Jaarverslag werden in 1935
106 openluchtsamenkomsten gehouden. Hier
van werden 36 gehouden in Noord-Holland,
Zuid-Holland en Zeeland, 18 in Drente
en Friesland, 15 in Utrecht en Gelderland en
9 in België.
Verschillende predikanten en studenten
verleenden welwillende medewerking. In de
wintermaanden worden propaganda-avonden
en Evangelisatie-samenkomsten gehouden
voor vol wapenen en kinderen met lichtbeel
den. Dergelijke samenkomsten werden gehou
in Culemfoopg, Geldermalsen, Dieren, Se-
rooskerke, Axel, Visvliet, Vreeland, Hooger-
smilde, Vrouwepolder, Rinsuma geest en
Vlissimgen.
Bij de bestuursverkiezing werden de af
tredend e bestuursleden herkozen.
Voorts kwam ter sprake het gegeven eervol
ontslag aan den heer en mevr. J. H. L.
Bohlmeijer, vertegenwoordigers der Vereeni-
ging. De voorzitter deelde mede dat uit be-
zuinigingsmotieven dit ontslag is gegeven ex
dat dit op 1 Januari 1936 is ingegaan.
De vergadering gaat hiermede accoord.
Nadat de gebruikelijke rondvraag was ge
houden, sloot de voorzitter deze jaarvergade
ring.
ZENDINGSTENTOONSTELLINGEN
En wat eraan ontbreekt
In de Heraut geeft Prof. Grosheide een
beschouwing over Zendingstentoonstellingen
aan de inrichting waarvan hij schaduwkan
ten ziet, die liet beoogde doel schaden kun
nen. In het algemeen treft hem het dominee-
ren van land- en volkenkunde en het daar
door achterstellen van de Zending zelve. Ten
eerste zou hij gaarne zien, dat een Zendings
tentoonstelling volle aandacht liet vallen op
den Godsdienst en de daarmee samenhan-
le zeden van het volk, waaronder do
Zending werkt. Alleen al de afgodsbeelden
der heidenen doen door hun uiterlijk zien,
hoe laag de godsdienst staat, die ben ver
eert. Ook van de ruwheid in zeden is wel iets
in beeld te brengen.
In de tweede plaats zou de schrijver wen-
sohen dat op iedere Zendingstentoonstelling
modellen, maquettes van kerken, scholen,
hospitalen te zien waren. En in verband
daarmede modellen van het leven der ge-
kerstenden. Een plaat, een foto zegt niet ge
noeg. Het model geeft veel beteren indruk.
Ten derde meent Prof. Grosheide, dat geen
Zendingstentoonstelling moet worden ge
houden los van het woord. En dan niet al
leen het toelichtende woord, zoodat gezegd
wordt: dit is dat, en dat is dat, maar het
woord, dat over de Zending in een bepaalde
streek als geheel handelt, spreekt van haar
moeilijkheden en haar methode en dan daar
bij invlecht een wijzen op hetgeen is ten
toongesteld. Indien men als regel aanneemt,
geen bezichtiging dan bij een toespraak, ter:
wijl dan na de toespraak nog gelegenheid
tot nader bezien kan worden geboden, zal
het Zendingselement in de tentoonstelling
meer tot zijn recht komen, meer de Zending
bevorderen.
KORTE BERICHTEN
Het Evangelisati e-M a a n d b 1 a 'd
voor jongens en meisjes (uitgave Joh. Vlaan
deren Oldenzaal te Amsterdam) heeft z'n
vijfden jaargang voltooid en deswege een ge
ïllustreerd lustrum-nummer uitgegeven. Een
eenvoudig-kinderlijk woord heeft Prof. Gros
heide daarvoor geschreven.
giften en legaten
In de Geref. Kerk te Scheveningen
werd een gift van f 2000 gecollecteerd voor de
Diaconie.
Prof. Dr. N. A. DONKERSLOOT
Maandag 6 April des namiddags te 4 uur,
zal Dr. N. A. Donkersloot, benoemd tot ge
woon hoogleeraar in de Ned. Taal- en Let
terkunde aan de Gem. Universiteit van Am
sterdam zijn hoogleeraarsambt openlijk aan
vaarden door het uitspreken eener rede in
die Aula der Univrsiteit.
PROF. VAN EERDE
ERNSTIG ONGESTELD
Naar wij vernemen is Prof. J. C. van Eerde,
directeur der afdeeling Volkenkunde van het
Koloniaal Instituut te Amsterdam, einds ge-
ruimen tijd ernstig ziek. Eenige maanden ge
leden is de hoogleeraar uit liet buitenland,
waarheen hij was vertrokken om genezing te
zoeken, teruggekeerd. Sindsdien is zijn toe
stand verergerd.
In het jaarverslag van dezen Bond, "die
op 16 April te Groningen jaarvergade
ring houdt, lezen wij, dat besloten is toe
te treden tot het Intern. Chr. Schoolcon-
gres, dat van 29—31 October .te Utrecht 'fcal
gehouden worden.
Zoowel met de Vereeniging van Leeraren
en Leeraressen, als met eenige Vereenigin
gen is gecorrespondeerd over den aard van
het examen voor kinderverzorging. -Nu is
men tot een gemeenschappelijke conclusie
gekomen, dat dit examen moest zijn een
centraal examen, niet afgenomen door de
school zelf. Het resultaat van deze bespre
kingen, n.l. het programma, wordt op de
jaarvergadering medegedeeld.
Het bestuur van den Bond was uitge-
noodigd om toe te treden tot het Comité
van Actie tegen de wijziging van het N. O.
Het heeft besloten niet mee te doen met
deze actie, omdat de ervaring met detwee-
jarige ambachtsschool nog niet van dien
aard was, dat daarop een oordeel kon wor
den gebaseerd.
Wat den toelatingsleeftijd betreft,
kon het bestuur zich heel goed met.
een verhooging van den leeftijd voor
de ambachtsscholen vereenigen, ter
wijl men het zeer noodig vond, dat
de jongens de 7e klas van de lagere
school hadden doorloopen.
Het jaar 1935 overziende mag getuigd
worden dat het. Chr. Nijverheidsonderwijs
zich mocht verheugen in een groeiende be
langstelling; dat Amsterdam, Utrecht en
Groningen krachtige pogingen hebben aan
gewend, (zij het ook dat die pogingen nog
niet met goed gevolg bekroond zijn) te ko
men tot Chr. Ambachtsonderwijs; dat de
Chr. Nijverheidsscholen voor meisjes ook
betrokken werden bij de sociale zorgen voor
huisvrouwen-onderwijs.
ÓHR. VEREEN. VAN LEERAREN
LICH. OPVOEDING
De Ned. Chr. Ver. van Leeraren en On
derwijzers in de Lich. Opvoeding zal 17
April te 13.30 uur haar jaarlijksche verga
dering houden in hotel „Kra&napolsky" te
Amsterdam. De heer J. C. v. Asch houdt
een causerie-over het systeem „Gaulhofer".
Drs. J. H. Ruysch van Dugteren
houdt een lezing over ,JDe beteekenis van
de Lichamelijke Opvoeding in verband met
de psychische ontwikkeling van het kind".
In een Kapitale
boerderij te Anten
woedde een felle
brand, waarbij
een paard en véle
koeien en varkens
in de vlammen
omkwamen.
Dr. IV. ff. v. d. Pol
n het leven en denken
De Kerk in het leven en
denken van Newman
Hedenmiddag promoveerde aan de Rijks
universiteit te Utrecht tot doctor in de god
geleerdheid, de
heer W. H. v. d.
geboren te
Nijmegen, leeraar
in .d,e "Aardrijks
kunde aan het
Chr. .Lyceum te
Zeist' en - wonende
te Uitrecht.
Promotor was
Prof. dr. M. van
;Rhijn', terwijl: als
paranimfen fun
geerden ,Dr. G.
W.: Oberman en
Dr. H. Weyland.
De heer v. d. Pol
promoveerde op,
het proefschrift:
„De Ke
van N
De dissertatie beslaat niet minder dan 300
bladzijden en het onderwerp beperkt zich
tot de Kerk in het leven en denken van
Newman.
-Het grootste stuk van het onderzoek is
gewijd aan een opsporitig van de verschil
lende invloeden, ervaringen, gedachtenont-
wikkelingen, motieven en oorzaken die
geleid hebben tot de overgang van New
man.
In zekeren zin beweegt dit onderwerp
zich op oecumenisch gebied. Zoo zegt de
hèer v. d. Pol in zijn dissertatie o. a.:
„Het oecumenisch probleem dat zich met
toenemende "kracht aan heel de christen
heid opdringt, staat in den persoon van
Newman in levenden lijve voor ons."
Het leven van Newman (van 18011890)
valt uiteen in twee gelijke periodes, n.l. een
Anglicaansche (tot 1845) en een RoomsCh-
Katholiélce.
Dan zegt de heer v. d. Pol verder: „Zijn
overgang van de eenè Kerk tot de andere,
beteekent een vraag gericht naar beide kan-
ten van de christenheid, zoowel eenerzijds
naar de Reformatorische (met de Angli
caansche Kerk) als naar de R.K. Kerk an
derzijds. Maar san geen van beide kanten
is men tot op heden met Newman „Iclaar
gekomen"."
Wie het werk van den heer v. d. Pol leest
zal tot, de conclusie komen dat het hier een
dissertatie van zeer bijzonder karakter
geldt.
Van de hij de dissertatie gevoegde stel
lingen (16 in getal) noemen wij:
I. Er is een specifiek-christelijke mystiek
die zich wezenlijk onderscheidt, van de niet-
christelijke en die gegrond is in de Open
baringswerkelijkheid waarvan de Bijbel en
de Kerk getuigen.
II. Newman moet beschouwd worden als
een van de -zuiverste vertegenwoordigers van
die mystici, die von Hügel „the inclusive
jSjystics'4, heeft genoemd
"III. Nëwmans overgang tot de R.K. Kerk
moet niet worden verklaard uit motieven
van persoonlijken en bijkomstigen aard,
maar uit drijfyeeren, die. hun oorsprong
had-den in de werkelijkheid die ten grond
slag lag aan zijn mystieke ervaring.
IV.; De. Liturgische en leerstellige ge
schriften van do „Church of England" en
van de „Anglican Communion" in het al
gemeen zijn-gebaseerd op de grondbeginse
len van de Reformatie. In zooverre behoort
de Anglicaansche Kerk tot het specifiek-
reformatorische kerktype. Het kenteeken
waardoor zij zich in toenemende mate van
alle andere kerkformaties onderscheidt, is
gelegen in haar „Comprehensiveness".
V. ITet oecumenisch probleem
draagt in de eerste plaats niet
een kerkelijk-sociaal, maar een
dogmatisch karakter.
Vla. De oècumenische beweging heeft
slechts werkelijken zin en beteekenis
vóór zoover zij zich doelbewust richt
op een uiteindelijke overwinning van
alle tegenstellingen die aan een volle
geloofsgemeenschap en volledige kerke-
lijk-sacramenteelë intercommunie van
alle christenen in den weg staan.
yib. De mogelijkheid van zulk een
overwinning van tegenstellingen is ge
geven in de Eenheid en Onveranderlijk
heid, die aan de Openbaringswerkelijk-
hcid van Christus als zoodanig eigen is.
Sociale ethiek
Xlla. Uit het oogpunt van sociale ethiek
moeten opzettelijke vernietiging van goede
ren, die in een levensbehoefte voorzien, ver
mindering van de productie van zoodanige
goederen en beperking van arbeidsgelegen
heid als onzedelijk worden veroordeeld.
Xllb. De perfectioneering van productie
middelen maakt een arbeidsverdeeling mo
gelijk en noodzakelijk, waarbij aan een
steeds grooter percentage van de bevolking
een bestaan verzekerd wordt in niet-direct-
productieve beroepen (administratie, onder
wijs, enz.).
XIII. De ascese der christelijke mystici
kan zich terecht beroepen op de Bergrede
en andere verwante gedeelten van het
Nieuwe Testament.
De Zending
XVIa. De Zending, als zijnde haar eigen
lijke oecumenische taak bij uitnemendheid,
behoort direct van de Kerk uit te gaan.
b. Er behoort geen onderscheid in „ambts
bevoegdheden" te bestahn tusschen de zen
delingen en de dienaren der Kerk in het
moederland. Deze gelijkstelling sluit niet
noodzakelijk een gelijksoortige opleiding in.
De promotie
Voor de promotie bestond een ongekend
groote belangstelling. Behalve predikanten
der Ned. Herv. Kerk, waren ook geestelij
ken van de R.K. Kerk en de Anglicaansche
Kerk aanwezig. Ook van de zijde van ver
schillende Orden in de R.K. Kerk werd be
langstelling voor deze promotie betoond
terwijl de theologische faculteit van de
Universiteit te Leuven ook vertegenwoor
digd was.
Wij welen dat het proefschrift van den
heer v. d. Pol de aandacht getrokken heeft
van de geestelijkheid in verscheidene lan
den.
Vooral in dezen tijd achten wij een werk
zooals de heer v. d. Pol geleverd heeft, van
zeer groote beteekenis vooral met het oog
op de Oecumenische beweging, maar niet
|bet minst voor de höbding der Chr. Kerk
jt.o.v. het huidige maatscha^petijkè lëvèn'.
Vermelden wij nog, dat na' de promotie
een receptie gehouden weid bij Maison
Schmitz aan de Nieuwe Gracht, welke
door zeer vele en verschillende kerkelijke
autoriteiten enz. werd bezocht.
ONDERWIJSBENOEMIN GEN
Oud eg a (U.). Geref. School. Tot hoofd:
de heer G. Verwink, ond. aan de Dr. Kuy-
persschool te Maassluis.
's-G r a v e n li ag e: Heldiringschool (vac.
Moolhuijzen). Tot hoofd: G. de Groot,
hoofd der Gurmmgschool aldaar.
Rinsumageest. Geref. School. Tot on
derwijzer: de heer D. Dijkstra te Terzooi.
Schouwerzijl, Chr. School. Tot onder
wijzeres: Mej. H. H. Trimpe te Goes.
De Krim (Ov.) Herv. School (C.V.O.).
Tot onderwijzeres: Mej. M, E. van Dijk te
Nieuwlainde.
De heer J. B o u m a, onderwijzer aaxi de
Chr. U.L.O.-sohool te Oosterbeek, heeft voor
de benoeming tot hoofd der Chr. school voor
L.O. en U.L.O. te Middelsitum bedankt.
AMBACHTSSCHOOL TE GOUDA
De heer J. F. God dijn zal 1 Juli a.s. als
directeur van de Goudsche Ambachtsschool
en Ambachtsavondschool heengaan, in ver
band met het bereiken van den leeftijd, die
voor pensionneering is bepaald. De heer
Goddijn is ruim zes-en-twintig jaar aan het
Ambachtsonderwijs werkzaam geweest.
WIJLEN G. VAN ANDEL
Hij diende en was ten zegen
In het Corresp.blad der Vereen, van Chr.
Onderwijzers geeft A. K. een treffende her
innering aan het Utrechtsche schoolhoofd,
den heer G. van Andel, wiens onverwachte
overlijden in breeden kring deernis wekte.
1-Iet was op het fort van Honswijlc, waar
Van Andel in de spannende dagen van
1914 en 1915 zijn militaire plichten vervul
de; zijn jonge gezin zat zóó ver weg, dat
hij slechts nu en dan eens naar huis kon.
Voor menigeen schenen er redenen te
over om te kankeren, óf om de beest uit
te hangen; óf om zich terug te trekken in
een onneembare stelling van zwijgzaamheid.
Maar Van Andel hoorde de opdracht van
zijn Meester. En met de kinderlijke eenvoud
die hem gesierd, heeft tot zijn levenseinde,
gehoorzaamde hij.
En toen zag hij opeens zijn taak.
Van Andel heeft er niet over gefilosofeerd,
of zijn gaven en talenten wat beteekenden,
of ze belangrijk genoeg waren: hij gaf, wat
hij had.
Zoo groeide het zangkoor op Honswijk.
Van Andel de dirigent. En de manschappen
„de zangere". Er groeide een gemeenschap.
Zoo naderde Kerstfeest 1914. Dat Kerst
feest, waar zooveel predikers mee „zaten".
Immers de contrasten waren zoo fel, en de
problemen waren bijna wurgend. Maar Van
Andel studeerde in eenvoud en gehoorzaam
heid kerstliederen in.
Op de avond vóór Kerst ging hij zijn man
nen voor, de trappen op, naar de fortwallen.
Een al te eenvoudige stallantaarn gaf het
noodzakelijkste licht. En toen zongen ovpr
de donkere gracht heen, de eenzame wei
landen in, de mannen: Stille nacht, heilige
nacht.
Er zongen mannen moe, in wier leven Je
zus Christus geen plaats had. die voor het
Kindie in de kribbe op zijn best wat sym
pathie hadden.
Maar Van Andel had ze het lied geleerd,
zij zongen. God luisterde.
En 22 jaar later sloeg nóg ontroering dooi
de stem van den overste, dio getuigde aan
een graf.
Onderwijs-Bezuinigingswet
Toelichting door Prof. van Poelje
Toen op 24 Februari j.l. de Onderwijs-
bezuinigingswet in het Staatsblad was afge
kondigd, was daarmee een complex van re
gelingen ter toepassing gegeven, waarin me
nigeen den weg moeilijk of heelemaal niet
vinden kon. Zij betroffen bovendien niet al
leen financieele, maar ook onderwijs-tech
nische zaken, zoodat een zeer groot aantal
personen van nabij betrokken is bij dit on
derwerp.
Om dezulken vertrouwbare voorlichting te
geven, heeft de Dir.-Gen. van het Onderwijs,
Prof. Dr. G. A. van Poelje, een toelichting
geschreven, welke bij N. S am son te Al
phen a. d. Rijn in druk is verschenen. Het
boekje is op de wijze van een alfabetischen
klapper ingericht; in plaats van de letters
op, vindt men echter de titels der paragrafen
(behalve par. 5 en 12 natuurlijk) naast de
inkepingen aangebracht. Hoewel deze te
smal zijn, wordt het zoeken van een bepaald
onderdeel toch vergemakkelijkt.
De samensteller geeft eerst den tekst van
de wet met de noodige aanteekeningen, daar
na het voornaamste van blijvende 'beteeke
nis uit de algemeene beschouwingen (geen
wijzigingen die niet aangenomen ziju), en
van de Kamerdebatten insgelijks het prac
tised bruikbare.
Voorzoover wij kunnen zien, zal deze uit
gave een antwoord geven op zeer vele vra
gen, die bij de toepassing der Bezuinigings
wet aan de orde komen. En de naam van
den samensteller waarborgt tevens: een juist
antwoord.
DE BIJBEL OP DE OPENBARE SCHOOL
Er is opgericht een Vereen, van Vrijs.
Protestantsche Onderwijzers. Het streven de
zer Vereeniging is, een Christelijke geest to
bevorderen volgens „vrij-vrome" beginselen.
Bijbelsche Geschiedenis moet dienstbaar ge
maakt worden aan de religieuze vorming van
het kind. Krachtens het Vrijzinnig-Christe
lijk inzicht wil men de Bijbel brengen op de
openbare school volgens de idee „het kind
geven, wat des kinds is". Dus niet in de eer
ste plaats een object van cultuurstudie. Voor
opgesteld dient te worden, dat de leerkracht
een geloovig mensch is en roeping voor d;t
onderwijs gevoelt. En in de tweede plaats
mag dit onderwijs niet beschouwd worden
als een concurrentiemiddel tegen de bijzon
dere school. Naast het bestuur heeft het
hoofdbestuur der Vrijz.-Hervormden een
Raad van Advies benoemd, welke raad aan
het bestuur een bindend advies geeft ten op
zichte van de geschiktheid van de betrokken
leerkracht voor dit onderwijs.
BIBLIOTHEEK TEN GESCHENKE
Mej. E. A. P ij n a p p e 1 te Hilversum
heeft de wetenschappelijke bibliotheek van
wijlen haai broeder, den heer P. A. Pijn-
appel, aan de gemeente Amsterdam ter
plaatsing in de Universiteitsbibliotheek,
aangeboden onder voorwaarde, dat de boe
kerij als een afzonderlijke bibliotheek in
haar geheel bewaard zal blijven en den
naam van wijlen haar broeder zal dragen.
Maatschappij v. Levensverzekering N.V«
ARNHEM
Opgericht in 1893,
Verzekerd bedrag
per 31/12/1935 ruim /62.600.000.-
Realiseerbaar vermogen 12.774.29!
Premiereserve
eigen rekening„11.076.815.—
Overdekking
WOENSDAG 1 APRIL
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie. 10.30 Mor
gendienst dioor Ds. A. M. Boeyinga,
Geref. Pred. te Haarlem. 11.0012.00 en
12.15 Ensemble v. d. Horst. 1.15 Orgel
spel. 2.15 Sopraan en piano. 3.00 Chr.
Lectuur. 4.00 Gram.pl. 5.00 Kinderuur.
6.00 Landbouwpraatje. 7.00 Berichten re
portage. 7.30 Missiepraatje. 8.00 Berich
ten. 8.15 Lezing. 8.45 NCRV-Orkest (Om
10.00 Berichten). 10.4511.30 Gram.pl.
HILVERSUM II 301 M. VARA-Uitzending.
8.00 Gram.pl. 9.30 Causerie. 10.00 Morgen
wijding VPRO. 10.15 Kamermuziek, gr.pl.,
voordracht, causerie. 12.001.45 Orkest.
2.00 Voor de vrouwen. 2.15„Ofvitropia".
3.00 Voor de kinderen. 5.30 De Notenkra
kers. 6.00 Variatiecpneert. 7.00 Causerie.
7.15 „De Krekeltj.es''.- 7.40 Lezing. 8.00
Berichten. 8.15 Radiotooneel. 9,00 VARA-
Orkest. 10.00 Berichten..
DROITWICH 1500 M. 11.20 Gram.pl. 12.20
BBC-Empire-orkest.-. 1.20 - BBC-Schotsch-
orkest. 2.05 Orgelconcert. 3.35 -Orkest. 5.05
Het Mac Arthiur Kwintet. 6.50 Zang. 8.20
BBC-Symphonie-orkèst.
KEULEN 456 M. 11.20 Concert. 12.35 Kwim-
tetconcert. 1.20 Concert. 3.50 Kamermu
ziek. 5.20.Gevar. programma. 8.05 1-April-
programma. 9.5011.20 Omroeporkest en
Glahe-orkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.ï 12.20 Zi-
geunermuziek. 1.302.20 Omroeporkest.
6.20 Zigeunermuziek. 8.20 Symphoniecon-
cert. 484 M.: 12.20 Omroeporkest. 1.30—
•2.20 Zigeunermuziek. 5.45 en 6.35 Om
roeporkest. 7.35 Zang.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.05 Toe
spraak. 8.35 „Lachender April". 9.50 So
listenconcert.
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Zürich 764.7.
Laagste stand te Janmayen 740.3.
Stand vanmorgen halftwaalf 759.6.
WEERVERWACHT1NG
Zwakke tot matige Z. tot W. wind, zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaring, waarschijn
lijk eenige regen, weinig verandering in
temperatuur.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De depressie heeft zich snel N. waarts
verplaatst en de hooge drukking geheel uit
Scandinavië verdreven, zoodat aileen in het
Noorden daar nog lichte vorst voorkomt.
Op IJsland vielen koude N. winden in,
die de vorst tot matig deden toenemen.
Op de Britsche eilanden ie de lucht zwaar
bewolkt, maar valt weinig regen. W. Frank
rijk. België er ons land hebben eveneens
bedekte lucht met plaatselijke lichte regen
in verband met een secundaire van de N.
depressie, die zich langs de Engelsche kust
uitstrekt In Duitschland valt vooral in het
Oosten nog regen uit de secundaire, die
gister over ons land trok.
In verband met de algemeene drukver-
deeling is aanhouden van de W. winden te
wachten, waarbij af en toe regen kan voor
komen.
THERMOMETERSTAND:
Stand vanmorgen halftwaalf 10.0 C.
1 APRIL
Zonsopgang 5.36 u., zonsondergang 6.32 a.
Maan op nam. 1.01 u., onder voorm. 3.24 u,
Examens
?nd. Examens. Leiden. E>oct. rechten: d*
en J. M. de Ridder, M. Wolff en C. E. Rooy
trecht Propaed. Godgeleerdheid; de hee-
N. K. v. d. Altker, Dr J. Brandenburg, M.
Cand. wts- en natuurkunde L: de heeren A.
Stuurman en J. K. A. v. d. Wonde.
Doet. wis- en natuurkunde, hoofdvaJc schei
kunde: de heeren G. Bosechicter. D. Korver
Doet. rechten: mej. C. P.
geneeskunde: de heer H. K. W. Haar-
f t Jngenieursexamen bouwkundig in-
r: de heeren E. J S. G. Bolssevalu. W.
i Dael en W. Zuurmond,
i Haag. Lyceum Alpinum Zuoz (En-
het dlploi
:ndaal
diploi
Culemborg; Joh. ds
>or het dlpl. H.B.S.:
dam: R. Hoette. Rot-
deT HaJidelsafdeellng
van Notten, Driebergen.
Apothekersassistent. Air
;s J. I.
de heer M. P. van Beveren. RIjs-'
GesL: meji
