DE MELK, DIE WIJ DRINKEN
GEREF. VEREENIGING VOOR
DRANKBESTRIJDING
Voor BETER SCHILDERWERK
JAC. BLOK
BOND VAN BESTUREN VAN
CHR. M.U.L.O.-SCHOLEN
ZATERDAG 21 MAART 1936
Het derde lustrum van den
Prov. Zuid-Holl. Bond
Geestelijke clearing
en een nieuwe ascese
Geen Barthianisme mag het
werk verlammen
In „Puldhri Studio" te 's-Gravenhage werd
lieueu de lde aigomeene vergadering gehou
den van den Prov. Zuid-Holl. Bond van de
Geref. Ver. voor Drankbestrijding, in ver*
band met de viering van bet derde lustrum
droeg de vergadering een cenigszins feeste
lijk. aarakter. Zij werd bijgewoond door af
gevaardigden van de onderscheiden aldee-
lingen, terwijl met name uit de drie Haag-
gche aldeeiingen velen hun belangstelliug
toonden. Ook waren ditmaal aanwezig afge
vaardigden van 't hoofdbestuur, van de Prov-
Bonden wiens terrein aan de prov. Zuid-Hot-
land grenst, benevens van bevriende corpo-
1 De voorzitter, de heer W. C F. Scheps.
van Den Haag, opende de vergadering op
gebruikelijke wijze en sprak vervolgens de
openingsrede
uit, die ditmaal tot titel droeg: „Geestelijke
clearing en een
nieuwe ascese
Spr. riep de aan
wezigen op dezen
bij zonderen ver
jaardag van den
Z. Holl. Bond een
hartelijk welkom
toe en teekende
met een enkelen
trek het beeld van
onzen tijd, waarin
blijkbaar het
avondland van
Spengler reeds is
de menschen wan
delen in de scha
duwen van mor
gen. Getuigde Ba-
itraatprediker van de Geref. Kerk van Am
sterdam en voorzitter van do afd. aldaar, een
referaat over; „Evangelisatie en Drankbe
strijding", waarvan we Maandag verslag ge
De bijeenkomst werd opgeluisterd door
zang van mevr. J. Hoogenkampv. d. Neut
en declamatie van mevr. J. Hooftman—
Fransen.
Het slotwoord van Ds. J. Sm elik, Geref.
predikant te Loosduinen. cn vjce-voorzitter
den Bond, getiteld: „De efa en de vrou
wen**, moest in verband met diens ongesteld
heid achterwege blijven.
y/. C. F. Scheps
vinck reeds in 1917 in zijn „De opvoeding
der rijpere jeugd" van een verandering van
de maatschappij, waarvan niemand omvanö
noch gevolgen zien kon, Huizin ga zegt m
zijn ,dn de schaduwen van morgen dat we
leven in een crisis zoo fundamenteel enzoo
hevig, als in vroegere perioden nauwelijks is
aan te wijzen. De mensch wil als God we
zen. Hij dweept met den Uebermensch en
brandt wierook op de altaren van zijn nieu
we goden: bloed en ras. Onze^ tijd is er een
van volstrekt relativisme. Er komt een
nieuwe theologie op die ons bestookt van
binnen uit en die zegt dat we ons hebben te
hoeden van het identificeeren van onze
zaak en voor het aanzien ,Van onze actie
als een filiaal van het koninkrijk Gods. Im
mers onze actie is een gebied dat niet binten
bet oordeel Gods valt. Zoo slaat deze Bar-
thiaansehe dialectiek onze- .Ghr. actie lam en
bant alle heroïsme des geloofs, waardoor de
vaderen staande bleven. Spr. wilde echter de
opgekomenen welkom heeten in het'jaar on-
zes Heeren 1936, met de betuiging: broeders,
wij zijn Gods mede-arbeiders! Nademaal het
God heeft behaagd door de dwaasheid van
de kruis-prediking zalig te maken wie geloo-
ven, wil Hij ons in ons gebrekkig werk ge
bruiken om Zijn koninkrijk te doen komen.
Daarom vertragen we niet. Spr. wees met
een enkel woord op de positie van de drank
bestrijding in Nederland, speciaal in Geref.
kringen. Het ombuigen van de publieke opi
nie blijft een moeizaam werk. Toch noodza
kelijk, in verband waarmede spr. wees op
het zoo pas uitgekomen werk van de Nat.
Comm. tecen het Alcoholisme „Alcohol en
misdaad", bewerkt door den heer Th. v. d.
Woude, oud-directeur van het medisch con
sultatie-bureau voor alcoholisme, welke stu
die loopt over 28 jaar en waaruit blijkt dat
dc alcohol op het gebied van de agressieve
criminaliteit nog een groote rol speelt Daar
om blijft het werk der Chr. diankbestrijding
noodzakelijk'en de eeuwigheid zal eens open
baren welk« heerlijke vruchten ook dit werk
heeft gedragen. 15 jaar heeft de bond nu ge
arbeid en al is het niet gegaan van heerlijk
heid tot heerlijkheid, er zijn kernen gevormd
en frissche jonge strijders zijn toegetreden
die zich willen houden aan het parool van
Kuyper: uit uw huis en van uw tafel. Hui-
zinea zegt dat een cultuur hoog kan heeten
al brengt zij geen techniek of beeldhouw
kunst voort, maar niet als zij de barmhar
tigheid mist. Drankbestrijding is ook barm-
hartigheidswerk. Huizinga gewaagt ook van
een „Verliederlijkt geslacht". Welnu daar
aan heeft de alcohol mode schuld en zulk
een geslacht kan niet paraat en sterk zijn
en bouwen. Als prof. Huizinga de diagnose
aan 't eind van zijn boek stelt, oordeelt hij
dat tot de geestelijke clearing die onzen tiid
behoeft een nieuwe ascese noodig is. De ont
houders weten bij ervaring wat de ascese
voor de samenleving beteekent.
Daartoe is noodig, zegt de hoogleer-
raar Katharsis, geestelijke zuivering. Die
kan echter alleen Gods Heilige Geest ons
geven en als we ons na dit lustrum weer
aangorden tot den strijd van eiken dag, doen
we het met de bede dat wij Katharsis zullen
mogen ontvangen. Met Willem de Mérode
zeggen wij: Laat ons uw stalen stoottroep
ziln!
Hierna kwamen de jaarverslagen aan de
orde. Aan dat van den secr. den heer A. v a n
Boon Jr., van Rotterdam, ontleenen we dat
het aantal afd. constant bleef. De afd. Gorin-
chem werd opgeheven, de afd. Delft opge
richt. Het aantal afd. bedraagt nu 17 met
totaal 560 ledon. Bovendien telt de bond nog
160 verspreide leden. In het afgeloopen ja ar
werd met name de maandblad-actie gevoerd
Dp Febr.-maand was in de prov. een speciale
prooaeandamaand. Er werden 8 propaganda
vergaderingen gehouden die werden voorbe
reid door een actie met het Jeügdno. van
het maandhlnd. Tn het nieuwe jaar zal spe
ciaal in de Rijnstreek worden gepropageerd
Het verslag van den penningmeester, den
heer J. M. d e Z o e t e. van Rotterdam, maakt
in ontvangsten en uitgaven melding van een
eindcijfer van f 179.13 en een batig saldo van
f 28 07. De verslagen werden goedgekeurd en
de pennincmeester van zijn beheer gede
chargeerd. De begrooting werd vastge
mr-f een eindriifer van f 193.07
Het bestuursbeleid werd eveneens goedge
keurd.
De Voorzitter richtte een woord van. af
scheid tot het aftredend bestuurslid de hoer
F. Reitsma te Don Haag, die zidh niet meer
herkiesbaar stelde.
Als bestuurslid werd herkozen de heer J.
M de Zoete.
Na de pauze hield de heer N. B a a
Insulindestraat 258a - Tel. 43251
KERK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Groot-Ammers, P. J. Steen
beek te Oudewater. Te Weert (toez.), J. R,
B. Feyker te Tuil. Te Heusden, G. Lane,
cand. te Huizen (N.-H.).
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Boxum, J. Thomas,
tnd. en hulpprediker te Utrecht.
CHR. GEREF. KERK
roepen: Te Doesburg, L. Kleisen te
Vlissingen.
AFSCHEID BEVESTIGING INTREDE
Bevestiging en Intrede in de Evang. Luth.
Gemeente te Maastricht van cand. F. J.
an der Ch y e te Schiedam zijn bepaald
op Zondag 29 Maart a.s.
Bevestiger: Ds. L. S. P. van der Chys.
Het afscheid van de Herv. Gem. te G a
en door Ds. S. Goverts is bepaald op Zon-
ig 5 April.
Bevestiging en intrede te Bergscl
o e k op 12 ApriL
Bevestiger: Ds. C. J. v. d. Graaf te Nykerk.
NED. GEREF. GEMEENTEN
De claa»is Rotterdam der Nederlandsch Ge
reformeerde Gemeenten in Nederland zal D.V.
Donderdag 26 Maart haar classicale vergade
ring houden in het Kerkgebouw Goudsche-
fltraat 100. Voor correspondentie is het adres
Ds. D. C. van Stempvoort, ProVenierastr.
b, Rotterdam.
KERKBOUW
or den in voorbereiding zynden bouw
eener nieuwe Geref. Kerk te Nieuwer Am-
I-N oord is een gift van f 1000.ge
schonken door een lid der gemeente.
DE NIEUWE GEREF. KERK TE MONSTER
Ingebruikneming 25 Maart
Op 25 Maart zal het voor de Geref. Kerk
m Monster een dag van gewicht zijn, wj
ier haar nieuwe kerkgebouw in gebruik zal
worden genomen.
Het gebouw (met pastorie) is gelegon op
•n zeer gunstig gelegen terrein in de nieuwe
uitbreiding van de Gemeente, en wordt be
grensd door twee wegen. Het steeds groeien
de tekort aan zitplaatsen en de toestand van
de pcistorie maakte het reeds lang noodzake
lijk maatregelen te treffen. Architect is de
heer B, W. P1 o o ij, te Amersfoort.
De kerk; is opgetrokken in kruisvorm, ge
bouwd in roode handvormsteen en gedekt met
blauwe Romaansche pannen, terwyl de spits
een koperbedekking is voorzien. De buiten
deuren zijn van eikenhout, de kerkramen van
•staal. De toegang tot het kerkruim en front-
galerij heeft plaats door twee hoofd portalen,
welke in. schoon metselwerk zjjn behandeld,
terwyl het vlugge verlaten van het kerkge
bouw dat plm. 900 zitplaateen heeft, door de
aanwezigheid van 6 uitgangen wordt bevor
derd.
Het interieur is in hoofdzaak uitgevoerd In
eikenhout, hetgeen eveneens op keurige wijze
door de aannemer van den hoofdbouw werd
behandeld.
De kansel welke door vorm en afwerking
domineert, maakt met het daarboven geplaat
ste bescheiden orgel één geheeL
Het plafond van masoniteplaten, een pro
duct van de N.V. Holl. Agentuur en Handels
Mij. te Rotterdam, geeft met de eiken meube-
in dito hooge lambrizeering een voornaam
kerkinterieur»
NIEUW KERKORGEL
In het Kerkgebouw der Geref. Gemeente te
's-Gravenpolder wordt een pjjporgel geplaatst,
met 2 klavieren cn vry pedaal, met 700 spre
kende pijpen. De levering van dit orgel is op
gedragen aan de orgelbouwers A. S. J. D e k-
ker te Goes.
Nederlandsche Zendingsraad
Voorjaarsvergadering te Amsterdam
Donderdag werd In het Bybelhuis te Am
sterdam de voorjaarsvergadering van den
Nederl. Zendingsraad gehouden.
Tot voorzitter van den Raad werd gekozen
Dr. C. W. Th. Baron van Boetzelaei
van Dubbeldam, tot nu toe vice-voorzit-
ter. De benoeming van den vice-voorzitter
werd uitgeeteld.
Door den Raad is op de Kontinentale
Zending9conferentie aangedrongen op een
tusschentijdsche conferentie van de ver
tegenwoordigers der Kontinentale landen.
Deze conferentie zal naar alle waarschijn
lijkheid dezen zomer gehouden worden
op het kasteel Hemmen. Eenige
voorbereidende maatregelen werden ge
troffen.
Enkele mededeelingen werden gedaan om
trent het bezoek van den heer Paton, secre
taris van den Internationalen Zendingsraad
aan Japan, Korea, Mantjoekwo, China
Ned. Oost-Indie. Zijn indrukken van liet werk
op Java waren zeer gunstig. Hy bezocht Ba
tavia Djokja, Solo, Malang, Mod;owarnó,
Soerabaja. Hij vond de organisatie uitnemend,
bied van onderwijs en ziekenverpleging werd
Vooral maakte indruk op hem wat op l\et ge-
verkregen. Er is geen enkele Regeering, die
zóó krachtig het onderwijs en den medischen
arbeid steunt als de Nederl. Indische. Zijn kri
tiek betreft inzonderheid het feit, dat op dit
Zendingsveld te weinig gedaan is tot nu
aan hooger onderwijs en aan de vorming
Inheemsche predikanten.
De onderwijscommissie ontving dezer dagen
een belangrijk rapport uit Indië over de eub-
sidieering van het byzonder onderwys.
Over de Medische .Zending werd mee
gedeeld, dat weer Ingrijpende bezuinigings
maatregelen door het Gouvernement zyn
genomen. Het blijkt, dat vooral de kleinere
ziekenhuizen en de hulpziekenhuizen er
onder te lyden hebben. Het is echter de
vraag, of ook de groote ziekenhuizen de
zen nieuwen slag kunnen opvangen en het
werk op behoorlijke wijze voortzetten.
De Ned. Chr. Radio Vereen, heeft een
achttal radiospreekbeurten voor het jaar
1936 aangeboden. De Raad zal deze dank
baar aanvaarden en naar rato over de
deelnemende corporaties verdeelen. Hy
dringt zeer aan op één spreekbeurt per
maand.
Met het oog op het naderende Pinksterfeest,
zal de Raad aan de Kerkeraden en Predikan
ten de vraag voorleggen om de week, die
het Pinksterfeest voorafgaat, te wyden aa
voorbereiding en op het Pinksterfeest zelf de
Gemeente met nadruk te wijzen op haar zen
dingsroeping en haar zendingstaak. Vooral in
dezen tyd van gisting en verwarring moet er
een krachtig getuigenis uitgaan van de Kerk,
die geroepen is het Evangelie van Jezus Chris
tus in deze wereld te prediken.
GIFTEN EN LEGATEN
Wijlen de heer T. A. H. Vellekamp te
Bussuui heeft gelegateerd aan de Vereeni-
ging tot Chr. verzorging van Krankzinnigen
in Nederland een bedrag van vijfduizend gul
den, vry van rechten en kosten.
Steeds bester»
wordt het Calvinistisch Weekblad! Zij, die
zic.h 1 Oct. j.l. niet lieten inschrijven zien
dit thans ook in en worden abonné. Ook U
zenden wij de Maartnummers gratis als U
zich per 1 April abonneert Prijs slechts
2.50 per half jaax. Proef nummers gratis
voor belangstellenden.
N.V. W. D. MEINEMA, Delft
OPVOEDING EN
ONDERWIJS
ONDERWIJS BENOEMINGEN
IJmuiden: Comité-school. Tot tijdel. on
derwijzeres: Mej. A. L. A. Swari, onderw.
aan het Chr. Inetituut „Juliana" te Bussum.
Zutphen: Cch. m. d. B. David Evekinkstr
2. Tot onderwijzer: de heer W. A. Rietv
Jr. kw. m. a. aan dezelfde school.
Westergeest Triemen: Chr. school.
Tot tydeL onderwijzeres: Mej. de Hoest van
Menaldum; tot onderwijzeres (vact.): Mej. K.
Salver da te Nyemirdum,
Friezenveen: Chr. school (hoofd J.
Koning). Tot-onderwijzer: De heer P. Brou
wer te Bergentheim.
Mijdrecht: Chr. school. Tot onderwijze
res: Mej. K. J. Kuirens van Es te
Woerden.
P. A. VERSLUIJS f
Te Heemstede is op ruim 70-jarige leef
tijd overleden de heer P. A. Versluys, rustend
Dir. der Hen*. Kweekschool te Amsterdam
De heer Versluys was geboren te Zevenber
gen, waar zyn vader hoofd eener Chr. school
Hij is onderwyzer geweest te Overschie,
daarna tal van jaren hoofd der Chr. M.U.L.O.
school te Breda. Bij de opening der Herv.
Kweekschool te Amsterdam werd hy Directeur
welke functie hy ruim 25 jaren bekleed heeft.
Sedert kort was '4j ambteloce.
De heer Versluys was o.m. Inspecteur van
G.V.O. en examinator voor de hoofdacte, en
.schreef tal van artikelen in de Nieuwe Paedog.
'Bijdragen. Hy wae een zeer bekend paedagoog
van wiens Leerlingen er steeds velen slaagden.
Zijn verdiensten werden erkend door de benoe
ming tot ridder in de orde van Oranje-N 2nsau.
De teraardebestelling is bepaald op Maan
dag a.s. te Heemstede.
Wat er gedaan wordt voor een
deugdelijk product.
Goed ingerichte stallen, zinde
lijke m eikwinning en gezond vee
Wat de Melkcontróle vermag
In de groote verbruiksoentra, (daar
vooral, maar daar niet alléén), in Am
sterdam, Rotterdam, den Haag, Utrecht
en elders werd tot voor kort en ook nu
nog wel veel geklaagd over de kwali
teit van de melk, die ze kochten.
Daar was reden voor. Vooral in de
oorlogs- en de na-oorlogsjaren werd
alles wat maar op melk leek en met
een klein beetje goede wil er voor door
kon gaan als consumptiemelk verkocht.
Dat was voor de volksgezondheid niet
van gevaar ontbloot en niet bevorder,
lijk voor de volksvoeding, waarin de
melk toch ook geen onbelangrijke rol
speelt»
Sedert 10 a 15 jaar zijn in genoemde
groote consumptiecentra Melkcontrölesta-
tions of -bureaux werkzaam, die opvoedend
erk verrichten hij de leveranciers van de
melk, de boeren, om deze er toe te brengen
meer zorg te besteden aan het door heil
aan de tusschenhandel te leveren product
Want wel zijn de gemeentelijke keurings
diensten daar om tegen vervalsching te wa
ken en toe te zien, dat aan door plaatselijke
verordeningen te stellen eischen voldaan
wordt, doch uit den aard der zaak werken
deze niet verbeterend, niet opvoedend, doch
meer wakend voor excessen.
Het product verbeteren was,
is nog. het streven van de Melk
contróle, die daardoor een rol
van beteokeni8 speelt in de
volkshuishouding, omdat ze
voorlichtend, opvoedend, ver
beterend werkt.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat de
keuringsdiensten onnoodig werk verrichten.
Integendeel, deze kunnen niet gemist wor
den en zullen ook wel nooit gemist kunnen
worden.
Het moeizaam streven van Melkcontróle
had in de eerste jaren niet zooveel succes.
De leveranciers van de melk, de veehou
ders hadden er niet veel belang bij of ze al
een zindelijk ingericht bedrijf hadden. Of
ze al een goed hygiënisch product van
goede kwaliteit leverden. Ze werden per
hoveelheid betaald. En al werd die hoeveel
heid niet vergroot door toevoeging yan
water (wat toch ook wel peijs het geval
was, maar de strafrechter was niet malsch
in zijn oordeelen) toch hadden ze liever
een groote plas waterachtige melk, dan
enkele liters minder met een goed vet
gehalte.
In de veestallen, met name in die rondom
de groote steden zag het er vaak aller
bedroevendst uit In het spoelingdistrict bij
Rotterdam,, in het schillendistrict bij Am
sterdam heerschten toestanden, die met de
meest eenvoudige begrippen van zindelijk
heid en hygiène spotten. En niet alleen
daar. Donkere stallen, waarin een wal
gelijke lucht hing, waarin do zoldering
droop, neen regende van kleffe waterdrup
pels, waar de koeien bedekt waren met een
dikke laag droge en versche mest.
Zindelijkheid bij liet melken? Wie dacht
er aan? Het vuilste pakje was goed genoeg.
En dat melkerscostuum leek tegen 't laatst
op een harnas, zóó stijf van vuil was het.
Schoone handen!? Och kom! Wat speeksel
of wat melk er aan, om ze niet al te droog
te doen zijn. En de uier, bij het liggen van
het dier natuurlijk bevuild, werd niet eerst
gereinigd. Melken, jongens! groote plassen!
Hoe meer, hoe liever. Aan de restmen
dacht er niet eens aan.
Er was geen prikkel om het te verande
ren en en daarom hadden de pogingen der
Melkcontrólestations niet veel resultaat»
Alleen bij Rotterdam wol iets, doch nog
lang niet genoeg, toen op verzoek der Melk
contróle de melkhandel daar voor een deel
de melk naar kwaliteit uitbetaalde. Maar
het resultaat was niet groot, omdat men
niets eensgezind optrad.
Pas na het in werking treden van de con-
sumptiemelkregeling 5 Maart 1933 begon de
verandering ten goede
te komen.
Een van de bepalingen was, dat de melk
naar kwaliteit zou worden betaald.
Hiertoe werd de hulp ingeroepen van de
bestaande Melkcontrólestations, die erva
ring hadden en dus voorlichting konden
geven. Heel snel trad toen verbetering
al was het dan ook, dat eerst de melk meer
schoon gemaakt werd dan, wat eisch
is, schoon gewonnen.
Door het verleenen van premies voor hen,
die steeds eerste kwaliteit melk leverden
en hun stallen goed in orde hadden, werd
de verbetering van de melkwinning krach
tig bevorderd. Deze premie is wel geen ver
goeding voor hun extra werk, doch een
waardeering voor de moeite, die ze deden
een goed product te leveren. En dat dit
resultaat had. blijkt uit het feit. dat van de
bij de contrölestations aangeslotenen reeds
ruim 60 voor deze premie in aanmerking
kwamen.
De hoogste onderscheiding
wel een diploma, dat de boer
kan krijgen, als zijn stal ,tip-top
in orde is. Aan ruim 150 boeren
is zoo'n diploma reeds uitge
reikt kunnen worden.
Z>e wijse van melken wordt beoordeeld.
Prof. Dr Waterink
Jaarvergadering te Utrecht
Onder presidium van ds. J. C. v. D 'j k,
Ned. Herv. predikant te Bloemen daal kwam
de Bond van Besturen van Chr. (M)Ulo
scholen heden te Utrecht in jaarlijksche al-
gemeene vergadering bijeen.
De voorzitter opende hedenmorgen om
half elf de vergadering op gebruikelijke
rijzo en sprak pon openingswoord. Hierna
kwamen de jaarverslagen aan de orde.
Aan dat van den secretaris, den heer C. F.
Verschoor van Scheveningen, ontleenen
wp dat bij den Bond thans aangesloten zijn
li-3 scholen, uiLgaande van 144 besturen; 66
scholen traden nog niet tot den bond toe.
Met de Ver. tot behartiging van de belangen
van Chr. Mulo-scholen gaf men samen „Ons
Muloblad" uit. Mr. Th. G. Donner te Den
Haag dient de bond als rechtskundig advi
seur, waardoor de leden kosteloos advies
ontvangen.
Het verslag werd goedgekeurd, evenals
at van den penningmeester, mr. J. J. v.
Me! Ie te Kampen. De penningmeester
~verd van zijn beheer gedechargeerd.
Het aftredend bestuurslid, de heer fc. v. <L
Hout van 's-Gravcnzande, werd herkozen.
In de morgenvergadering sprak mr. Th. G.
Donner over „Afvloeiing".
In de middagvergadering trad als refe
rent op Prof. Dr J. Wa te rink, hoog
leeraar aan de Vrije Universiteit, met het
onderwerp; „De eigen geaardheid van de
Ghr. (M)Ulo-school".
Referaat Prof. Dr. J. Waterink
Spr. begon met te zeggen, dat het onder
werp een algemeene en een speciale strek
king heeft. Veol van de opmerkingen, die
gemaakt zullen worden, gelden ook voor het
lager onderwijs in het algemeen. Maar toch
zullen ook over
het Mulo-onder
wijs enkele op
merkingen moe
ten worden ge
maakt, die juist
alleen voor de
Mulo-scholen gel
den. Zal er ge
sproken kunnen
worden over de
eigen geaardheid
van de christe
lijke Mulo, dan
moet in de eerste
plaats aangetoond
worden, dat de
Mulo als zooda
nig een christe
lijke school kan
zijn. Dat wil zeg
gen, dat er in de
huidige cultuur-situatie in ons vaderland
voor een Mulo-school bestaansrecht is.
Spr. toont nu aan, dat de Mulo-school
zoodanig in de cultuur-situatie van het
heden past. Daarbij komt dan echter van
zelf ter sprake de mogelijkheid, dat zulk
een school, ofschoon op zichzelf zinvol i:
het huidige cultuur-verband, toch weer geen
christelijke school is, tengevolge van het
feit, dat zij bij haar onderwijs of bij haar
organisatie zich niet onderwerpt aan de
orde Gods en aan de eischen, die ii
Schrift voor de opvoeding van en het onder
wys aan de kinderen der geloovigon wor
den gesteld. De eigen geaardheid ontvangt
de christelijke Mulo-school niet alleen door
Mulo te zijn, maar ook door haar onder
werping aan de eischen, die God in de
Schrift stelt.
Deze eischen der Schrift hebben betrek
king zoowel op de verhoudingen waar
in de school staat in de samenleving tegen
over de verschillende samenlevingskringen,
waarbij voornamelijk aan het gezin, aan de
overheid, aan het gebeele nationale ver
band moet worden gedacht, alsook op de
w ij z e, waarop deze school haar arbeid ver
richt
Verhouding tot de sametdeving
Wat betreft de verhoudingen, brengt het
karakter van de christelijke Mulo-school
mee, dat de oudex*s ook in haar de bestu
rende macht in handen hebben. Immers de
ouders kunnen hun opvoedingsverantwoorde
lijkheid wel wat do uitvoering in details
betreft overdragen op anderen, maar zij
kunnen nooit de verantwoordelijkheid voor
den geest waarin het onderwijs gegeven
wordt, voor de beginselen, waarvan hot on
derwijs uitgaat, aan derden overdragen.
Het christelijke karakter van de Mulo
school brengt in de tweede plaats mee, dat
de verhouding ten opzichte van de Overheid
juist bepaald zij. Bij de Mulo is de verhou
ding tegenover de Overheid anders dan bij
de lagere school. Immers bij do lagere
school, waar het gaat over het onderwijs,
dat ieder kind ontvangen moet. zal het
zijn leven in deze cultuur kunnen handha
ven. komt in het geding het vraagstuk van
het recht van de Overheid om op dc ouders
toe te zien, dat zij hun kinderen door ont
houding van onderwijs niet verwaarloozen.
Dit vraagstuk komt bij de Mulo uit den
aard der zaak niet in het geding, daar het
bij deze schooi niet gaat om het eerste nood
zakelijke.
In de derde plaats komen wij in aanra
king met de verhouding van do Mulo-
school tegenover het volk, tegenover de
natie in haar geheel.
Juist omdat 't christelijk onderwijs chris
telijk is, heeft het nationaal te zijn, heeft
het de nationale eenheid, maar organisch
gezien ook de nationale verscheidenheid,
te dienen.
Daarom is voor onze Mulo de eenvormig
heid te verwerpen. Een Mulo-school in een
industriestreek moet anders zijn dan een
Mulo-school in een omgeving met een land
bouwende bevolking, enz. !Pit neemt niet
weg, dat een zekere grootste gemeeno dea
ler, waarover het examen Ioopen kaai, moge
lijk blijft.
Dc wijze van werken
De eigen geaardheid van ds christelijke
Mulo komt ook uit in de wijze, waarop zij
haar roeping vervult tegenover ouders en
tegenover de samenleving en in de wijze,
waarop zij de leerstof indeelt en behandelt,
en in de manier, waarop de onderwijzers
zich voor hun taalt bekwamen en waarop
ze hun werk verrichten.
Van buitengewone beteekenis is de wijze,
waarop de Mulo het kind beschouwt Spr.
geeft een uitvoerige uiteenzetting over de
periode, waarin de kinderen op de Mulo
verkeeren (praepubertelt en puberteit);
de beteekenis, die deze periode voor het
verdere leven van het kjnd heeft; hij toont
aan, hoe de verhouding is tusschen don
eisch des Verbonds en den eisch van de
persoonlijkheidsvorming. Uit de Verbonds
gedachte vloeit voort de roeping om te ar
beiden aan de vorming van de christelijke
persoonlijkheid. Dit heeft ook beteekenis
voor de wijze, waarop men de leerstof be
handelt. Gewaakt moet worden tegen een
dood en doodend intellectualisme. Ook hier
rdt de leermethode bepaald vanuit de
centrale waarde van de Drginselen, die God
ons in Zijn Woord geeft. Paedagogisch heeft
een Mulo-school een prachtige taak.
Om een en ander mogelijk te maken, is
het echter noodig, dat de Mulo-school het
tact met de ouders beware en
eerbied hebbe voor de variabiliteit, welke
God in de samenleving tot uitdrukking ge
bracht heeft.
De school moet daarom altijd bereid zijn
te dienen, altijd geneigd zijn zich te onder
erpen aan de eischen van plaats en tijd.
De leerstof
Maar het christelijk karakter van de
school brengt mee, dat wij voor de leerstof
aanvaarden een indeeling naar den paeda-
gogischen zin en naar de beteekenis voor
het leven. De Mulo vergete ten deze nimmer
dat het meer waarde heeft menschen te
vormen, dan diploma-bezitters te kweeken.
Daarom mag vooral het godsdienst
onderwijs op de Mulo-school niet pro
memorie op den rooster staan. Spr.
vreest, dat wij al te veel Mulo-scholen
hebben, waarbij het godsdienstonderwijs
er slecht af komt, omdat het toch geen
examenvak is voor het diploma Er moet
op een Mulo-school minstens vijf maal
een half uur per week godsdienstonder
wijs gegeven worden. Als men zegt, dat
het niet kan vanwege de examcneischen
dan mag een bond van christelijke Mulo-
scholen geen dag en geen nacht wachten
om verandering te verkrijgen.
Nu gaat het er ook hier niet om, dat da
kinderen veel kennis moeten verzameLen.
Maar het is wel noodig, dat zij op de hoogte
zijn; zij moeten leeren liefhebben datgene
wat God in Zijn Woord openbaart omtrent,
onszelf en omtrent Zijn verhouding tot zon-
Het is beter, dat een kind dit bezit zonder
diploma dan dat het wel een diploma heeft
en dit alles niet bezit.
De opleiding van den onderwijzer
Iu verband daarmede staat nu ook de
voorbereiding van den onderwijzer voor
zijn taak. Om te beginnen moet het natuur
lijk o n m o g e 1 ij k zijn, dat er bij een chris
telijke Mulo-school onderwijzers zijn, die
niet in het bezit zijn van de Na-akte. In het
algemeen moet trouwens de onderwijzer aan
de Mulo-school meer zijn dan enkel maar
een onderwijzer, die toevallig in het bezit
van de een of andere akte is. Zal de Mulo-
school haar gewichtige plaats in het cultuur
leven willen behouden, dan is het beslist
noodzakelijk, dat ook haar personeel inzicht
hebbe in den zin en de beteekenis van het
cultuurbezit, d.w.z. dat het in den eigenlij
ken zin ontwikkelde menschen zijn. Maar
hieruit volgt, dat de onderwijzer aan de
christelijke Mulo bijzonder inzicht moet heb
ben in het wezen en de waarde van de chris
telijke cultuur en in den zin van het chris
telijk leven in zijn onderscheiden uitingen.
Hieruit volgt, dat de onderwijzer aan de
christelijke Mulo zelf een christen moet zijn.
die weet waaspm hij christen is en die zijn
belangrijke plaats in het leven en in Gods
Koninkrijk als vol uitgegroeide persoonlijk
heid In gehoorzaamheid aan Gods eischen
voor het leven kan vervullen.
Daarbij komt. dat er van den onderwijzer
aan de Mulo school in belangrijke mate over
gave gevraagd wordt. Zijn leerlingen zijn de
allermoeilijkste. De meest critische. Zij zijn
op den gevaarlijksten leeftijd. Daarom moet-
hij inzicht hebben in den strijd van de jonge
menschen.
Bij de uitvoering van zijn taak koude de
onderwijzer altijd als zijn ideaal hét vormen
van menschen Gods. en dit ideaal heersche
ook over de noodzakelijkheid om het jonge-
mensch op zijn school straks in staat te stel
len een Mulo-diploma te verwerven.
MINISTER SLOTEMAKER
NAAR HET NOORDEN
Door den Minister van Onderwijs, Kun
sten cn Wetenschappen, prof. dr. J. R. Slo-
temaker de Bruine, is gistermiddag van
Assen uit, waar hij per trein arriveerde,
een autotocht gemaakt door een gedeelte
van de provincies Drente en Groningen.
Zijne Excellentie, die door de Inspectrice
van het Nijverheidsonderwijs, Mej. Smit, en
den Groningschen Gedeputeerde Van Geuns
was vergezeld, bezocht in Alteveer en
M u s s e 1 k a n a a 1 de buurthuizen, waar
enkele cursussen werden bijgewoond, ter
wijl do Minister in Vledderveen een
bezoek bracht aan de cursus, die aldaar
gegeven wordt voor gehuwde vrouwen.
Om zes uur arriveerde de Minister te
Groningen, waar hij in de Studenten
Sociëteit werd ontvangen door den Senaat
van bet Groningsrhe Studentencorps „Vin-
dicat Atqfiie Pol it", die den Minister een
diner aanbood. Hierbij zaten ook aan de
Commissaris der Koningin in de provincie
Groningen, dr. J. P. Fockema Andreae. oud-
president curator; mr. H. J. Reilinck, secre
taris van het College van Curatoren; prof.
dr. L. Polak Daniels, rector magnificus en
vele anderen. Per Senaatsrijtuig werd de
Minister na afloop van hot diner naar het
Academiegebouw gebracht, waar Z.Exc. een
rede heeft gehouden over het onderwerp:
„De verhouding tusschen Kerk en Staat als
actueel wereldprobleem", voor de leden der
vereenicing „Pro Excolendo Jure Patrio"
en de theologische en juridische faculteiten,
zoomede andere belangstellenden.
Examens
Promotion. Leiden. Bevorderd tot doctor
In do roel>ts«:eleerdheld op proefschrift getiteld:
EeoTgra beschouwingen ovor het geldverkeer
In de Inheemsche samenleving ven Ved.-Indld,
de heer P. Bakker, geh. te BioemendaaL
Aond. Examens. Anutordam, Vrije UoJ-
versltolt. Cand. theol. de heeren W. Fijn vn-n
M. "Wilschut te Rotterdam
relini
_j Rotterdam
Doet. Indisch recht, de hoer A.
Cand. rechten: do heeren I» A- J
•J. J. J. H. Daanwn
i Jkvr W J. v. d. Borcb tot Verwolde.
heer A, J. Schurlnk.
mej. J. J. C Grone-
Doct wttsbegi
i G. Eikelboom,
I. G. Tempel.
Bevorderd tot
J. Th. Henquet en J. H. H. Ja.'
Theor. tandheelk., eerste gedeelte, de heo-
H 'J. van Beslar.
gedeelte, de hee-
Theor. tandheellc.
ren C. M. Molhuyse
Tandarts: de heei
A. P. Koster.
Amsterdam.
de heeren A. C. M. Westenbroek
